|
2000
|
|
|
Azken hilabeteotan gure herrietako kaleetan perretxiko mota berri bat agertu da. Ohiko edukiontzi berde eta urdinaren ondoan edukiontzi horia ugaldu da, etxean erabiltzen diren ontziak biltzeko jarri
|
dena
. Eta hau guztia helburu batekin:
|
|
|
Edukiontzi horietan jasotzen den guztia ez dira ontziak izaten. Batez beste% 25 erreusa izaten da, jendeak edukiontzietara bota behar ez
|
dena
ere botatzen baitu. Aerosol, jostailu, tresna elektriko, gomazko eskularru, orrazi, kazola, zartagin eta halakoei ez dagokie kontenedore hau.
|
|
|
Edukiontzi horien ugalpena 94/ 62/ CE arteztarau europarrari erantzuteko asmoari lotua dago. 1997an ontzi eta ontzi hondakinen legea onartu zen Espainian, arteztarau europarraren transposizioa
|
dena
. Lege honen arabera, Gestio Sistema Integratu bat jarri da martxan eta honek ontzi bilketa finantzatzen du.
|
|
|
Poltsa hauetan ere aurrerantzean aluminiozko ontziak jasotzeko asmoa dago, momentu honetan metalezko ontziak zaborrarekin batera biltzen baitira.
|
Dena
den, metala sailkapen plantetan banatu eta berreskuratzen da eta aluminiozko latak erre egiten dira, berriz ere erabili ahal izateko. Donibane Lohizune inguruan, aldiz, Euskal Autonomia Erkidegoan bezalatsu, kontenedore batzuetara botatzen dira ontzi hondakinak
|
|
|
Kontserba latak eta edari poteak aurkitzen ditugu metalezko ontziei dagokienean. Eta azkenik,
|
denok
ezagutzen ditugun brik ontziak: zuku brikak, esne brikak...
|
|
|
Nik herri hizkuntza dut gogoko eta badakit, ez da harrokeria, irakurle batzuk baditudala. Han eta hemen hori aitortzen didate eta
|
dena
ez da zurikeria izango.
|
|
|
Beti falta da zeozer eta presoak etxera ekartzea da orain hemen falta
|
dena
. Penagarria da euskaldun askok Eguberriak kartzelan pasa beharra eta bai kristautasunaren aldetik, bai gizatasunaren aldetik, presoak etxera ekartzea gauza handia izango litzateke Euskal Herriarentzat.
|
|
|
Penagarria da euskaldun askok Eguberriak kartzelan pasa beharra eta bai kristautasunaren aldetik, bai gizatasunaren aldetik, presoak etxera ekartzea gauza handia izango litzateke Euskal Herriarentzat. Baina hori
|
dena
hala izanik ere, esan behar da herri bezala asko aurreratu dugula. Garai batean ez genituen nortasunak ere gurekin ditugu:
|
|
|
Soldadutza amaituta, Martuteneko kartzelan sartu nindutenean, bertako funtzionario batek eskola ematen zigun. Erlijioa eta
|
denetik
ematen zigun euskaraz, baina politikarik aipatu ere ez, jakina.
|
|
|
jendilaje haren tartean egon beharra bata, eta bestea ez nekiela noiz arte egongo nintzen egoera hartan. Gaur kartzela batean aurkitu daitezke preso politikoak, lagunarterako jende jatorra
|
dena
. Baina garai hartan ez zen horrelakorik.
|
|
|
59ko Ordiziko txapelketaren ondorenean Agirre, Azpillaga, Ugarte eta ni Donibane Lohizunera eraman gintuzten bertsotan egitera eta han ikusi genuen lehenbiziko aldiz ikurriña udaletxetik zintzilik.
|
Denak
ginen abertzaleak eta hala ere gure arteko lagun batzuk zalantzan egon ziren: «
|
|
|
1999koak luzatu dira edo aurrekontu berriak egin. Orain posible izan ez
|
dena
urtarrilean gauza liteke, hala ere. Oso bestelako egoera da Nafarroako Foru Komunitatekoa, non UPN eta PSNren akordioak aurrez eraman duen oposizioaren ezezkoa.
|
|
|
JOAQUIN Almuniak eta Xabier Arzalluzek azaroan egindako bilerak atea zabaldu ondoren, iragan astean berriz bildu ziren jeltzale Arzalluz eta Iñaki Anasagasti eta sozialista Txiki Benegas eta Nicolas Redondo.
|
Denetik
egin ei zuten berba, baina akordiorik zehaztu barik. Euskal Herriarekiko politika PPkoarengandik ondo bereizi gura dute sozialistek datozen martxoko Espainiako hauteskundeei begira.
|
|
|
bizitzeko gogo eta indarra batetik, eta heriotzaren bildur eta tristura bestetik. Narrazioak ez ditu leku eta denborak zehazten, ilunabarrak
|
denentzat
diren bezala, haurtzaro eta nerabezaroa oso etapa konkretuak baitira gizaki guztiengan
|
|
|
Errekak iragaiten zituzten zubiak ere desagertu dira, beraz azken zati honetan adi egon dugu arrastoa ez galtzeko.
|
Dena
den, bidetatik ez oso urrun aurkitzen diren megalitoek (Artola eta Aiansoro) Mugaire aldetik Plaxaxelaiko lepora igotzeko behialetik erabiltzen zen bidea dela erakusten digute.
|
|
|
Beste alor funtsezkoa dantza eskolarena da: 280 ikasle daude dantza tradizionalean,
|
denak
Elgoibarkoak, eta asko mimatzen den atala da, etorkizuna ziurtatzeko funtsezkoa delako. 91az geroztik Inazio Bereziartua musika eskolaren baitan dago dantza eskola, baina Haritz taldeak du irakaskuntzaren ardura.
|
|
|
Bai.
|
Dena
den, ez dut uste gurea utopia izan zenik. Soizu, gure historian eboluzio bat bizi izan dugu, normala denez.
|
|
|
Guk taldearen funtsa ahotsak izan dira. Disko horretan melodiak leku gehiago hartu zuen, eta
|
denon
gustukoa izan zen. Gure entzuleek zera erran ziguten ordea:
|
|
|
Nolabait erraiteko, une honetan, Enekok hartu du segida eta ardura.
|
Denon
laguntza du bere eginbidean.
|
|
|
kritikoa izaki euskaldun askok ere ez dute gehiegi maite izan, ikusi bestela EAJ ko batzuen portaera berarekiko, bereziki, Estatu Batuetan «gerra hotza»ren garaian, «macartismo»a bere erpinean zegoenean. Oso interesgarria da jakitea euskaldunek hartu zuten jarrera erbestealdian eta baita egiaztatzea ere politika munduan
|
denek
bi karta joko diferenterekin mugitzen direla batera eta bestera itxurazko baino ez den errealitate nahiko gezurrezko batean. Ez da harritzekoa, beraz, azkenerako etsita amaitzea nahiz eta, lehen esan bezala, Mario Salegi baikor samar azaltzen zen hemengo egoeraren aurrean; orain ez dakit zer esan dezakeen, izan ere, hori su etena eten baino lehen izan baitzen.
|
|
|
Horrela, doinu nagusi eta garbiaren azpitik, akordeek laguntza lana egiten diote. Kantu ezagunak dira
|
denak
, eta Goio Garaialdek gehien entzun izan diren bertsioak mantendu ditu. Euskal kantutegi zaharreko doinuak (hala nola, «Triste bizi naiz eta», «Begiak parrez parre», «Maitetxu itsasoan dago», «Egun da Santi Mamiña», «Itsas mutila», «Katalintxu» edo «Aitorren hizkuntz zaharra») aurki ditzakegu diskoan, erdarazko beste kantu klasiko batzuen artean («Cuando sali de Cuba», «Los niños del Pireo», «Marina», «Cuando sale el comboy de Santa Fe» eta «Adios en el corazon», besteak beste).
|
|
|
Ez dut ulertzen oraingo gazteek zergatik ez duten armonika jotzen, niretzat behintzat oso relajantea da, eta asko inspiratzen nauena. Gainera
|
dena
da hastea, zeren belarri ona izanez gero, berehala ikasten da
|
|
|
igaro ditugu, eta ezin esan gauzak zeudenean jarraitzen dutenik. Inongo dudarik gabe, nahiz ete hamalau hilabeteko bake otorgatuaz asko gozatu, esan behar dugu atzera pauso nabarmenak ikusi ditugula, eta batez ere, batzuen bilakaera politiko eta ideologikoan eten handi bat eman dela, eta larriago
|
dena
, inboluzio prozesu batean murgildu direla. Eten eta inboluzio horren adierazle dira su etena apurtzeko erabakia, espainiar hauteskudeen aurrean ETAk eta HBko zenbait sektorek ezarri duten abstentzioaren aldeko zentzurik gabeko jarrera hori, eta hilabete guzti hauetan modu lotsagabe eta etengabean ezagutu dugun kale istiluen presentzia instrumentala.
|
|
|
Pektinaz oso aberatsa da eta ondorioz, odoleko kolesterolaren neurria murrizteko produktu naturalen artean, lehen mailan dago. Sagarra
|
denek
jan dezakete: gaixoek, umeek eta zaharrek.
|
|
|
Argaltzeko metodo guztietan gomendatzen dute sagarra jatea: urdailak zuku
|
dena
hartzen du eta oso beteta zauden sentsazioarekin batera gosea gutxitzen du. Sagar ale bakoitzaren% 85 jangarria da; 100 gramok 50 kaloria ematen du, arrautza egosi baten erdiak adinaxe.
|
|
|
|
Dena
den, ihauterietan mozorro berezi bat nagusitzen da gurean ere: eskiatzaileen mozorroa.
|
|
|
Horrez gain, etxean ikusten dudanaren arabera, gure kasuan adibidez, badago etxeko eredua, batzuetan Donostia ingurukoa
|
dena
eta besteetan bizkaierazkoa, baina gazteek beren euskara eskatzen dute: kalean beren artean erabiltzen dutena, telebistako ez dakit zer saiokoa, komiki batekoa... eta euskaraz inon lortzen ez dutena.
|
|
|
kalean beren artean erabiltzen dutena, telebistako ez dakit zer saiokoa, komiki batekoa... eta euskaraz inon lortzen ez dutena. 8 urtetik 18 urtera, eskolako ereduaz gain, gurasoenaren ondoan bere jerga izango
|
dena
. Hor, bestela, erdarara jotzen dute,
|
|
|
|
Dena
den, Joxe, zuk aipatu duzu Quebecen eta eskolan frantsesez aritu arren, gero kalean ez dituztela hemengo haurren arazoak. Baina, jakina, euskara ez da frantsesa.
|
|
|
Beste gai bat idatzizkoa dela eta, ea zuek zer pentsatzen duzuen. Nire ustez, idatzizkoak ere ez dira
|
denak
berdinak eta euskalkiek badute lekurik idatzian ere. Esate baterako, Miren Agur Meabe idazleari entzun diodanez, idatzi behar duenaren arabera, berez bizkaiera ateratzen zaio eta berak berezkotasun hori errespetatu egin behar duela idazterakoan ere.
|
|
|
Beharbada, urte luzeetan beste bide batzuetatik ibili ondoren, ostera atzera begiratzerakoan ereduei begiratzen jakin ez delako edo. Ahozkoan, fonetika, fonologia eta beste gauza batzuk sartzen dira, baina idatzia baldin bada, hor morfologia, lexikoa eta sintaxia azken finean morfologian oinarritzen
|
dena
daude. Deklinabidean euskalki bakoitzak badauzka bere ereduak eta nik ez dut uste bizkaieran, esaterako,
|
|
|
Kazetari gazteak esan duzula eta benetan garrantzizko gaia
|
denez
, gure artean komentatzen aritu gara nola interesgarria izan daitekeen Xuxen zuzentzaile informatikoan euskalkietako ahal denik termino gehienak sartzea, eta zergatik ez, aditzak ere bai. Horrela, zuzentzaileak ezagutuko luke
|
|
|
Historiari begiratuz gero, literaturan euskalki guztiek ez dute tradizio bera izan. Batetik hor dago lapurtera baxenafarrera, mendetan oso indartsua izan
|
dena
, idatziz ere mende hasiera arte ondo ibili dena. Gipuzkera eta bizkaierak tradizio ahulagoa izan dute.
|
|
|
Historiari begiratuz gero, literaturan euskalki guztiek ez dute tradizio bera izan. Batetik hor dago lapurtera baxenafarrera, mendetan oso indartsua izan dena, idatziz ere mende hasiera arte ondo ibili
|
dena
. Gipuzkera eta bizkaierak tradizio ahulagoa izan dute.
|
|
|
Liburuetan, umeentzako testuetan eta, beste horrenbeste gertatuko dela uste dut. Laburtuz, batetik, tradizioa ez da
|
denondako
berdina izan; bestetik, batasunerako egin den aukera egin da, eta gainetik, ezinbestekoa den aukera horri geuk erantsitakoak dira. Une honetan euskalki guztiak ari dira eskatzen, batzuk besteak baino indar handiagoarekin, bereak leku gehiago izan dezan.
|
|
|
Gauzak egiteko bide ematen du.
|
Dena
den, ez genuke 40 urtetako eztabaida antzu batean jausi behar; ez gaude horrelakoetan jausteko moduan.
|
|
|
Zerotik hasita ere, norbera bere ingurunean bizi
|
denetik
, handik 50 urtera soinuak edo dena delakoak aldatu egingo lirateke leku batetik bestera.
|
|
|
Zerotik hasita ere, norbera bere ingurunean bizi denetik, handik 50 urtera soinuak edo
|
dena
delakoak aldatu egingo lirateke leku batetik bestera.
|
|
|
Esan nahi nuen, ez ote den gertatuko geure artean beste hizkuntza handi batzuetan gertatu
|
dena
. Adibidez, euskalkien erabilera idatzia desagertu, hizkuntza bera indartu eta ñabardurak fonetikan eta horrelakoetan azaleratu.
|
|
|
Berak urteetan jaso izan du hori eta gauza asko ikasi. Aldiz, baserrian bizi izan
|
dena
beti isolatuago bizi izan da eta kaleko gunetik apur bat urrutiratuta dauden baserrietara hizkuntzan aldea dago.
|
|
|
Galdera bat egin nahi nizuke, Josune. Badaude herri euskaldunak, Berriatua, Ondarroa edo
|
dena
delakoa. Irakaskuntza alor inportantea iruditzen zait eta irakaskuntzan ikusten dituzu aldenik alde dabiltzan irakasleak, eta ez dela kontuan hartzen horien euskara zelakoa den.
|
|
|
Horrelako legeak egokitzea lortzeko, halako gizarte adostasun oso handia behar da. Hori lortzen saiatu genuke, bestela azkenean, helburu
|
dena
bitarteko bihurtzen da eta bitartekoa helburu, eta ez gara zurrunbilo honetatik ateratzen. Ea zer egiten duen Usurbilen lau urteko umeekin Barakaldoko batek.
|
|
|
|
Dena
dela, esaten duzue, batua eta euskalkien gerturatze bat egon behar duela. Denborarekin ez al da gertatuko guztiak berdin izango direla eta berbak eta formak nahasian erabiliko direla?
|
|
|
Laburbiltzeko eta gurera bueltatuz. Gure helburua denon euskara maila jasotzea da,
|
denok
euskara ona egiteko. Batuaren aldeko aukera dugu baina ahalik eta batu hurbilenekoa.
|
|
|
Askotan egiten dugun estandar hori oso erdaldundua da eta hor dago arazoa.
|
Denona
den altxorra dugu hor eta hori baliatu behar dugu.
|
|
|
Hor gehiegikeria bat egon da eta ez dugu jakin izan topatzen gure ahozko tradizioak idatzizko tradizioa ere izan duela. Hori da bilatu behar
|
dena
.
|
|
|
Nire agurra, laburra. Ia
|
dena
daukagu egiteko baina aldakuntza handi bat egon da. Oraintsura arte, euskara batua eta euskalkiak gauza antagonikoak izan dira, zenbat bider ikusi dugun prentsan «Euskalkiak
|
|
|
Irakasle eta ikasleen arteko futbol partidua. Beti elkarren kontra izaten
|
dena
eta kurtsoan zehar ematen den aginte desoreka orekatzeko baliatzen duena zenbaitek. Aurten ere hala izan da.
|
|
|
ez dago hobeto betetzerik, eta amaitzeko, harremanak ederki lotzen dituen bazkaria. Ehunka ikasle eta irakasle
|
denak
elkarrekin bazkaritan, elkarrekin nahastuta txotxean eta elkarrekin eztabaidan disfrutatzen. Hiru edo lau ordu bikain.
|
|
|
Ez da ordea
|
dena
honela amaitzerik. Arratsaldeko bostetan eskolako areto nagusian bertso txapelketa.
|
|
|
Arratsaldeko bostetan eskolako areto nagusian bertso txapelketa. Partaide
|
denak
eskolakoak eta bakoitza bere jarraitzaile sutsuen babesean eta beroan goxo. Bakoitzak bere irakasle eta tutorea fansik builosoena.
|
|
|
da, orain dela berrogei urte inguru San Joan Bosko egunaz egin zuten zinta batean, aurkezpen sarrera gisara, azaltzen
|
dena
.
|
|
|
Erostea merezi du zinez. Bada zerbait haatik, Unsainenean hobeki islatua agertzen
|
dena
: marrazkiak aukeratzeko irizpidea, hain zuzen.
|
|
|
marrazkiak aukeratzeko irizpidea, hain zuzen.
|
Dena
den, Dendalecheren hautuan, badira zenbait lan, Tillac en lan txukunak izatetik urrun daudenak. Halaber, liburu berriaren «Irudi ehizatzailea» izenburuak zer pentsatua ematen du, Unsainek «Irudi ehiztaria» jarri baitzion bereari.
|
|
|
«nahiz eta bere obran
|
denetik
atzematen ahal den, lanak eta oso onak tartekatzen dira. Errealitateari atxikitzen zitzaion, bere marrazki azkar bezain adierazgarrien bidez. Nekazal munduaren erreportaria ere bazen, apunteak ere hartzen zituelako.
|
|
|
Beste ehun urte bizi jakiteko.
|
Dena
den, uste dut heriotzaren eta autokonplazentziaren artean kulunkatzen dabilen gizarte bat bezala ikusiko gaituztela, eta beldurtzen nau epaiak.
|
|
|
|
Dena
izan da deskubrimendu bat... baina ez dut pentsatu ere egin nahi nolakoa izango zen herri hau ez balitz abertzaletasuna ezkerreko baloreekin uztartzen ahalegindu zen belaunaldi hura egon. Aresti, Zeruko Argiako «Gazte gara»ko artikuluak, euskalduntzearen konzientziazio kanpainak... garai horretan gure historiak hartzen duen birak egiten gaitu desberdin seguruenik beste herri askorengandik.
|
|
|
Bai, asko aurreratu da mendebaldeko euskararen erabilera eta prestijioari dagokionez.
|
Dena
den, uste dut hizkuntzari kolorea eman beharrak mugiarazi gaituela denok, baina beldur naiz ez ote garen jarrera inmobilista berri batean eroriko. Erregistroz aberasten segitu beharra dugu, beste euskalkien ekarpenekin, hizkuntza mailak desderdintzen, gaztelerazko argotaren menpetik askatzen...
|
|
|
Bai, asko aurreratu da mendebaldeko euskararen erabilera eta prestijioari dagokionez. Dena den, uste dut hizkuntzari kolorea eman beharrak mugiarazi gaituela
|
denok
, baina beldur naiz ez ote garen jarrera inmobilista berri batean eroriko. Erregistroz aberasten segitu beharra dugu, beste euskalkien ekarpenekin, hizkuntza mailak desderdintzen, gaztelerazko argotaren menpetik askatzen...
|
|
|
XVI. mendean ere bai, baina handiki batzuen artean bakarrik. Gaztelak dirutza gastatu zuen eta erlijio banaketak
|
dena
zaildu, irudi txarra ekarri baitzuen.
|
|
|
Zergen bidez populazioaren zenbaki galduak berreraiki ditut. 1348 baino lehen 250.000 nafar inguru bizi zen, hiru urte ondoren 125.000 eta XVI. mendean zehar berriro igo zen,
|
dena
berreskuratu gabe. 1348koa aurretik Nafarroak mila herri baino gehiago zuen.
|
|
|
Argi dagoena da erdietsiriko datuek eragin zuzena izan dutela hasierako helburuan.
|
Dena
den, gehiengo isilaren gaineko lan bat burutu nahi nuen, historiarik gabeko jendearen inguruan, alegia. Horrezaz gain, ez nuen bakarrik toki bat ikertu nahi, testuinguru osoa, Nafarroa osoa baizik.
|
|
|
Zortzi astez luzatu zen filmaketara
|
dena
xehe mehe prestatua eraman bazuen ere, bat batekotasunari ez zion muzin egin. Kameren kokapena eta alderdi bisuala franko zaindu ziren, akzio sekuentziak adibidez, hiru kamerekin filmatuz.
|
|
|
Geroz eta gutxiago badira ere, oraindik ez dute
|
denek
aragoera batua onartu: «
|
|
|
Besteak beste, 1973ko eta 1979ko petrolioaren igoerek ere lau eta bi aldiz handiagoa hurrenez hurren zerikusi handia izan zuten. Horren guztiaren ondorioz, garapen bidean zeuden herrialdeek ez zuten beste irtenbiderik,
|
dena
geraraztea edo geroz eta kanpo zor handiagoan sartzea.
|
|
|
Agian idazterakoan ere bai, baina ez diot nere buruari horrelakorik esaten. Iruditzen zait batek idazten duela
|
denarekin
, eta dena da: bere sexua, bere adina, irakurri duena, bizi duena, idatzi duena... gorputz osoarekin idazten du, eta noski sexuak ere garrantzia dauka.
|
|
|
Agian idazterakoan ere bai, baina ez diot nere buruari horrelakorik esaten. Iruditzen zait batek idazten duela denarekin, eta
|
dena
da: bere sexua, bere adina, irakurri duena, bizi duena, idatzi duena... gorputz osoarekin idazten du, eta noski sexuak ere garrantzia dauka.
|
|
|
Adibidez, hor ikusten duzun guztia (liburu ilara bat seinalatuz), eta beste aldean beste horrenbeste,
|
denak
dira emakumeek idatzitako liburuak. Pasatu nuen bi edo hiru urte hori bakarrik irakurtzen.
|
|
|
Inondikan ere, hor azaltzen
|
dena
behintzat. Franco garaian bai, baina desberdina zen, hau gerokoa da, eta ez dut giro horretako inor izan inguruan.
|
|
|
Caracasen sentitu nuen zera bat da, zeren han pintadak
|
denak
dira maitasunezkoak, eta ez dakit beste norbaitentzat, baina Euskal Herritik datorren norbaitentzat «paretak ez dira maitasunerako, paretak dira borrokarako» irakurtzea oso arraro egiten zitzaidan. «Amnistia osoa» ikustea normala zaidan bezala «Maite zaitut» ikustea ez da normala.
|
|
|
Nik ez nion nire buruari galdetu zein sexu dudan. Suertatu nintzen talde baten barruan, eta taldearen barruan mirari bat suertatu zen, geroztik errepikatu ez
|
dena
: han denak ginen pertsonak, eta nik ez nuen sentitzen «Ni naiz emakume bakarra».
|
|
|
Suertatu nintzen talde baten barruan, eta taldearen barruan mirari bat suertatu zen, geroztik errepikatu ez dena: han
|
denak
ginen pertsonak, eta nik ez nuen sentitzen «Ni naiz emakume bakarra». Hori gero etorri zait.
|
|
|
Biolentoen lerroetara pasa garela eta euskal nazionalismoa berdin biolentzia dela diote.
|
Dena
zaku berean sartu eta euskal nazionalismoa lurperatu nahi dute. Finean, ohartu dira arazoa ez dela ETA, euskal nazionalismoa baizik.
|
|
|
Hori ere traba bat da. Baina hor badago leku bat betetzen ez
|
dena
. Esate baterako paleta goma oso jokamolde polita da neskek jokatzeko.
|
|
|
Federazioaren aldetik lan handia egin behar dugu oraindik; ikastaroak egiten dira teknikariak prestatzeko... ez bakarrik teknikariak epaileak ere hezi egin behar dira... Pilotaren inguruan dabilen jendea heziketarik gabe dabil, bai teknikariak, epaileak eta baita klubetan zuzendaritzan ibiltzen
|
dena
ere. Gehienak bolondresak izan dira orain arte.
|
|
|
Horregatik ditugu hainbeste jokamolde. Ez dugu pentsatu behar
|
denak
batera sortu zirenik. Aldaketa sakonak egon dira gainera kirol honen barruan.
|
|
|
Upela abenduaren 20an ireki zen, etxekoek dasta zezaten, eta dirudienez,
|
denek
beraien oniritzia eman zuten
|
|
|
Esan izan da sasoikako langile hauek asko irabazi dutela hemengo uztetan. Esaten ez
|
dena
eta jakin badakiguna da lanegun oso luzeak, 12 ordutarainokoak, egin izan dituztela, eta ukuilu, txabola eta barrakoietan bizi izan direla. Lanerako baino ez dute denborarik izan; apenas gastatu duten dirurik eta zerbait aurreztu ahal izan dute.
|
|
|
Plan honek, gainera, sasoikako langileak talde txikitan eta 20 pertsonen artekoak biltzea proposatzen du, herrietan eta hirietako puntu sakabanatuetan; era horretan euren gizarteratzea errazteko eta
|
denak
batera egoteak sor ditzakeen arazoak ekiditeko.
|
|
|
Azken gai honi, kongresuari, lotuko natzaio artikulu honetan eta lehendabizi esan behar
|
dena
zera da: kongresua, jardunaldiak, mintegia edo dena delako topaketak izan daitezkeela, helburua euskalgintzak dituen erronkei bide berriak bilatzea eta zalantza nahiz desakordioen inguruan eztabaidatzea izanik.
|
|
|
Azken gai honi, kongresuari, lotuko natzaio artikulu honetan eta lehendabizi esan behar dena zera da: kongresua, jardunaldiak, mintegia edo
|
dena
delako topaketak izan daitezkeela, helburua euskalgintzak dituen erronkei bide berriak bilatzea eta zalantza nahiz desakordioen inguruan eztabaidatzea izanik.
|
|
|
Zarauzko Udala kanpandorrearen egokitze lanetan ari da egunotan. Izan ere berau museo bilakatuko da aurki
|
dena
aurreikusi bezala joanez gero Aste Santurako eta uda hasieran, bestela. Fernando Llopis Udaleko Kultura zuzendariak argitu dizkigu proiektuaren nondik norakoak.
|
|
|
argitzen digu ETBko euskara saileko Asier Larrinagak. Era berean, erdaraz modu batera erraz esaten
|
dena
, gero, euskarara itzulita, oso maila jantzian geratzen da.
|
|
|
Gertakizun odoltsu eta mingarrietatik astebetera,
|
dena
esana dagoen inpresioa du norberak, film errepikakorraren gainean aritzearen sentsazio aspergarri eta amorrugarria hedatzen da han eta hemen, gero eta sakonago. Baina dena ez da berdin, inorentzat, eta bereziki hildakoen familientzat; areago ia urte eta erdiko ETAren su etenak eta Lizarra Garaziko Adierazpenak sortu zuten prozesu politiko berriaren ondoren.
|
|
|
Gertakizun odoltsu eta mingarrietatik astebetera, dena esana dagoen inpresioa du norberak, film errepikakorraren gainean aritzearen sentsazio aspergarri eta amorrugarria hedatzen da han eta hemen, gero eta sakonago. Baina
|
dena
ez da berdin, inorentzat, eta bereziki hildakoen familientzat; areago ia urte eta erdiko ETAren su etenak eta Lizarra Garaziko Adierazpenak sortu zuten prozesu politiko berriaren ondoren.
|
|
|
|
Dena
esana dagoen irudipen horri aurre eginez, euskal aktore desberdinek eta herritarrok oro har, gertakizun eta jarrera bakoitzak dituzten eragin guztiak aztertu beharra dago, eta horren arabera epaitu eta jokatu. Atentatu honek 1998ko irailean hasitako prozesuan nola eragiten duen aztertu, abertzaleen arteko harremanean, herritarron elkarbizitzan, abertzaletasunean orobat, ezker abertzalean...
|
|
|
Ezin harrapatu. Logika bakarra dago, behin baino gehiagotan entzun
|
dena
baina arrazoi izpi gutxi ageri duena: «Egurra, egurra, eta egurra, indarrarena da horiek ulertzen duten hizkuntza bakarra».
|
|
|
Orain arte bederen inork gutxik azaltzen du, publikoan zein pribatuan, non egon litekeen honen logika eta onura. Dauden azalpen ahaleginak, Euskal Herriak bizi duen gatazkara mugatzen dira ezaguna
|
dena
baina horrek ez du tankerako atentaturik esplikatzen.
|
|
|
Hau hasiera besterik ez da,
|
dena
den, ez da gaitza asmatzea giro honetan hurrengo akordio hausturak diputazioetakoak eta udaletxeetakoak izango direla. Hala ere, ez dirudi samurra izango denik Ajuria Eneko Ituneko garaietara itzultzea, azken urte eta erdiko euri jasak ez baitira alferrikakoak izan, baina argazki izoztura heltzeko arriskua oso handia da.
|
|
|
Ausardia HBn, gero eta gehiago kanpora begira zein ezker abertzale barrura begira, gero eta gehiago ahots propioz joka dezan, aipatu den autonomia gero eta egiazkoagoa izan dadin. HB HB da eta ETA ETA, zalantzarik ez, baina
|
denok
dakigu zertaz ari garen. Ezker abertzalearen aparato politikoek, kirtena kontrolatzen dutenek, erabaki behar dute Lizarra Garaziko erresoluzio eskemari bene benetan heldu nahi dioten, horrek esan gura duen guztiarekin.
|
|
|
Ez ei da prozesua hondoratu
|
dena
, eredua baizik; beste eredurik duenak mahaigainera dezala bada, bestela Lizarra Garazikoa da duintasunez kudeatzeko moduko bakarra, eta horrek, jakina den moduan eta orain ikusten den legez, su etena eskatzen du. Lizarrakoa lehen urrats gisa, aurrerago ezinbestekoa baita espainiar identidadearekiko atxikimendua dutenak eta abertzaleen arteko beste prozesu bat. Lizarrak edo gisako batek gatazka armatua eta bere ondorioei eman behar dio amaiera, ez gatazka berari, euskal gizartean dauden ikuspegi desberdinek gatazka iraunaraziko dutelako.
|
|
|
«Mexikon inoiz presidente gisa gutxien aritu
|
dena
, karguan 20 minutu baino ez zuen iraun eta. Hurrengo dokumentalak Teresa Mendiolearen bizitza jorratuko dugu.
|
|
|
Hondarribian ere galdezka aritu zen hor bizi baita egun. Covadonga Garcia santurtziarrak Bizkaia hartu zuen (aipatua dugu lehenago ere bilduma egina zuela). Joseba Aurkenerenak, Donostian jaio, Lezon hazi eta Urruñan bizi
|
denak
, Oiartzun ibaitik iparraldera jardun du. Azkenik, gipuzkerazko irainak hiruen artean bildu dituzte.
|
|
|
NAFARROAKO Hezkuntza Sailak hartutako erabakiaren arabera, hemendik aurrera ereduko ikasleek eta euskarazko ikasgaia duten A eredukoek, azterketa bat gehiago egin dute selektibitatean. Selektibitateko lehen atalak hiru azterketa izango ditu
|
denentzat
: historiako testuaren iruzkina, gaztelaniazkoa eta beste hizkuntza batekoa.
|
|
|
mundu osoan biblioteka sistema guztien buruan biblioteka nagusi bat jartzen bada, areago, Espainiako Erresumako erkidego autonomo guztietan sistemaren burua izateko biblioteka bereziak sortzen badira, ez ote da izango ezinbestekoa delako? Ala pentsatu genuke Euskal Herrian inon baino aurreratuagoak gaudela, hain aurreratuak non eta leku guztietan behar
|
dena
hemen ez dugun behar. Baina, eta orain bigarren esplikazioaren txanda, hemen arazo politiko bereziak omen daude.
|
|
|
HONEZ gero irakurleak garbi izan luke Katalunian, orain dela hogei urtetik hona inolako eskandalurik gabe posible izan
|
dena
, ez dela hemen ezinezko. Espainiako Konstituzioaren arabera ez behintzat.
|
|
|
Belaunaldi berriei bidea zabaldu eta lana erraztu ostean, AEK ofizialdu zenean, euskara irakasteari utzi zion. Eskola ematen hogei urteko esperientzia hori bilduz, «Euskara Ikasbidea» izenburudun lana osatua zuen, argitaratu gabe dagoena, baina garai bateko irakasleek beraien kabuz egin beharreko lan izugarriaren erakusle garbi
|
dena
.
|
|
|
Datozen hamar urteetan sail industrialak indartuko ditugu,
|
denok
batera, herritarrok, zinegotziek eta ekonomiaz arduratzen garenok. Bigarren PCD xede bat abiatuko dugu 2000 urteko irailean eta aterabide gabeko egoeratik jalgiko gara
|
|
|
», esaten du Mixel Etxebest gotaindarrak (Zuberoako enpresaria eta Herrikoako lehendakaria). Horregatik, duela hamabost bat urte enpresaburua bilakatu den laborari seme honek, hainbat lantegi du bere kargu, bakarka edo asoziatuekin, eta 150 langile,
|
denak
zuberotar gazteak. «
|
|
|
Jendeak dio, Zuberoa
|
denetatik
urrun dela, Pauetik zein Baionatik, Euskal Herriko bihotz ekonomikotik ere; baina frogaturik daukagu enpresak sortzen, arrahartzen eta biziarazten ahal ditugula Zuberoan. Dena jendearen borondatean oinarritzen da.
|