|
2010
|
|
|
Augustin bigarren joera honetakoa zen. Augustinek herriarentzako idatzi
|
behar zela
ulertzen zuen, berak, hain zuzen ere, herria prestatzeko antzerkia lantzen baitzuen. Baina euskaraz idazterakoan, modu jasoan idatzi behar zelako ustekoa zen, euskal literatura, hain zuzen ere, beste herrialdeetako literaturaren mailara igotzeko.
|
|
|
Augustinek herriarentzako idatzi behar zela ulertzen zuen, berak, hain zuzen ere, herria prestatzeko antzerkia lantzen baitzuen. Baina euskaraz idazterakoan, modu jasoan idatzi
|
behar zelako
ustekoa zen, euskal literatura, hain zuzen ere, beste herrialdeetako literaturaren mailara igotzeko.
|
|
|
Augustinek, zuzendariari, bere iritzia argi eta garbi ezagutarazi zion: egunkariaren idazkera idazle bakoitzaren esku utzi
|
behar zen
ezinbestean; batetik, ezin zutelako idazlan bakoitza orrazten ibili eta, bestetik, irakurle asko eta asko ez zeudelako Arana Goiriren idazkerara ohituta eta prestatuta, besteak beste, hartzaile asko gipuzkoarrak zirelako.
|
|
|
Zuzendaria agintarien beldur zen, ordea, eta ahalegintzeko eskatu zion Augustini, baina honek irmo azalduko zuen bere jarrera: Egunak, euskal eguneroko bakarra izanik, zabala izan
|
behar zuen
. Denek ulertzeko modukoa eta, han, jatorri askotariko idazleek izan behar zuten leku.
|
|
|
Egunak, euskal eguneroko bakarra izanik, zabala izan behar zuen. Denek ulertzeko modukoa eta, han, jatorri askotariko idazleek izan
|
behar zuten
leku.
|
|
|
Zuzendaria, Alderdiko arazoetan murgildurik, nekez ikusten omen zuten. Telegrafo nahiz agentzietatik zetozen berriak erdaraz zetozen eta euskaratu egin
|
behar
. Lan izugarria batzen zitzaien eta une askotan ezinean, garaiz ez zirela helduko eta eten beharrean izaten ziren.
|
|
|
Baina Augustinen idazle-ekarria ez da kroniketara mugatzen. Arlo zabalagoa
|
behar zuen
:
|
|
|
Augustin gaztearen antzerki-lana orduko euskal kulturaren berpizkundean kokatu
|
behar
dogu, bereziki antzerkiaren berpizkundean. Berpizkunde kultural honetan sakon parte hartu eban euskal nazionalismoak; eta ekintza kulturala eta sozio-politikoa alkarri lotuta egozan, eta alkarren beharrizanean aurkitzen ziran.
|
|
|
Barruz, adimenez, janzteko, pentsamendu eta ideien munduan murgiltzeko ezin hobeki etorriko zitzaizkion irakurketa haiek. Lehenik barruko biltegia hornitu
|
behar
, gero beretik emango bazuen, hutsetik ez baita ezer sortzen. Hala ekingo zion idazle gisa lehen saiotxoak egiteari:
|
|
|
Hala ere, gaixoalditik ongi sendatu gabe oraindik, Gasteizko Seminariora joan zen, garai hartako araudi zorrotzak ez baitzion uzten ikasketak etxetik jarraitzen. Eta berriro ere gaixotu egin zen eta etxera itzuli
|
behar
! Oraingoan, behin betiko.
|
|
|
16 urteko gazte harengan jarri zituzten begiak hura antolatzeko. Augustinek baietz, baina berriro ere gaixoaldiak jota, etxera itzuli
|
behar
. Astekari hark 1932an ikusi zuen argia, Ekin izenaz.
|
|
|
Batzokian zuten beren txoko maitea Ondarroako idazleek; han izaten zuten kulturako eta politikako berri, han eskolatzen eta trebatzen ziren herriaren zerbitzurako. Idazleak, ohiturari jarraituz eta une batzuetan debekuak zirela eta isilpean jardun
|
behar zutelako
, izenordeaz baliatzen ziren. Garai honetan, hauek aipatzen dizkigu Augustinen biografoak:
|
|
|
Garrantzi handiko eta txikiko gauzetan be bardin. Alderdi bat badago A.H.T.ren alde, besteak ezetz esan
|
behar
. Guggehein Urdaibaiko egitasmoaren alde bazagoz, berehalaxe hasiko jatzuz inguruan zaunkaka.
|
|
|
Erantzunik ematerik ez zuela bota zidan 2 g.z.ak. Eta orduan neuk: . Orduan zertarako
|
behar dut
abokatua?. Eta ezetz borobila eman nion deklaratzeari, epailearen aurrean egingo nuelakoan halaxe erabakia bainuen aurretik, beti ere abokatuak beste zer edo zer egitea hobe nuela sinistarazten ez bazidan.
|
|
|
Bukaeran gela utzi eta bainura sartzeko baimena eskatu nuen, handia eta txikia? egin
|
behar nituela
; txikia irten zen aise, handia ezinezkoa baina: baten presentziak, galerazi?
|
|
|
Ondoren behera joan, galdera batzuk egin eta paper bat sinatzeko eskatu zidan polizia edo g.z. batek. Ezetz erantzun nion, neure abokatua
|
behar nuela
. Eskuak beti elkar lotuta aterarazi ninduten etxetik:
|
|
|
13:00-edo? Gure egonaldi inkomunikatua hasieran 3 egunekoa izan
|
behar zen
.
|
|
|
Ez dakit zer ordu zen, ilunabar aldea-edo uste dut. Gelan hitz egitea debekatua egoteaz gainera, elkarri begiratu ere ez genion egin
|
behar
disgusturen (zigorren) bat jaso nahi ez bagenuen. Elkarren berri ez izatea nahi zuten g.z.ek. Egun honetan forentsea goizean ikusi nuen, betiko moduan.
|
|
|
Eta neuk: . Neronek bizi izandakoa egiaz kontatzeagatik hau edo bestea sufritu
|
behar badut
, onartua eta nireganatua daukat. Zuk indarrez zerbait esatera behartzen banauzu, esan egingo dizut zuk entzun nahi duzuna, ez egia baina?.
|
|
|
Zutunik jarraitzera behartu ninduten eta 2 ordu(?) igaro ondoren hauxe esan nien lasai asko: . Erortzear nago horrela jarraitu
|
behar badut
. Posible al da flexio ariketa pare bat egitea eta gero zuen galdeketarekin segitzea??
|
|
|
bidegabekeriazko egoera hura ezin nuen isilik pasatzen utzi! Beste inork ez zuen gu pasatako 5 eguneko infernutik pasa
|
behar
, ez-eta egun bakar bat ere! Legeak babestutako jokabide bidegabe perbertso hura, gizakiak suntsitu eta umiliatu besterik egin nahi ez dituen jokabide hura, giza eskubide oinarrikoak urratzen dituen jokabidea (sistema polizial-juridikoa) salatu eta gaitzetsi beharra sentitu dut kontzientzia eragozle bihurtuz.
|
|
|
epaiketa egunean neuk prestaturiko defentsa aldarrikatzeko aukera izango al dut epaigelako epaile, herritar eta hedabideen aurrean? Abokatuarekin argitu, bere laguntza onartu eta gauzak ongi prestatu
|
behar
! Neu zigor astuna, ordaintzeko?
|
|
|
Neu zigor astuna, ordaintzeko? prest nago, ezer txarrik egin ez badut ere eta ETAkoekin inoiz inolako harremanik izan ez badut ere?, baina nire salaketak eta gaitzespenak (alegia lege antiterrorista eta Epaitegi Nazionalarenak) oihartzuna izan
|
behar dute
bai Euskal Herrian, bai Espainiar Estatuan bai Europan. Egundoko barne-alaitasuna, izugarrizko bakea nagusitu dira nire baitan.
|
|
|
–Zazpi urthe badizü erran zeneitalaZure olha berrian sarthüren nintzala.Erbajiren sariaz etzinen mentzitü,
|
Behar nianez
ere etzeneitan aiphatü.
|
|
|
Bigarren ahapaldian eztitüt jarri beharrean ezitüt jarri dugu, hau da, euskara estantarreko, ez zaitut?. Honelako zerbait izan
|
behar luke
: Artzain gaztia bortü goretan/ oihüz ari da doloretan.
|
|
|
Aurreko puntura ekarri ditugun lau ahapaldiak ez direla kantu osoan edozein ordenatan jartzen. Non jarri
|
behar diren
markatzeko marra beltz batez markatzen da lekua. Guk uste dugu marra beltza leku zehatza markatzeko dela.
|
|
|
Ahapaldi honetan ehiztariaren pare dela dio pertsona maitemindua. Erbirik lortuko bada, tiroa tiratu
|
behar
. Gure ahapaldiko ezliro delakoak, ez lezake?
|
|
|
Era berean ezpadirohorrek, ez badezake? izan
|
behar luke
, nahiz eta zentzuaren aldetik hobeki etorri KKK aldaerako ezpalezoadizkia.
|
|
|
Gure ahapaldiko lehen amorosdelakoa, amodioz? izan
|
behar luke
. Hau da maitearengana bazoaz, amodioarekin?.
|
|
|
Horrelakoak dira gainerako guztiak, batzuk lorezaintza komertzialari esker munduan zehar artifizialki eta beti gizakiaren eskutik asko hedatu badira ere, Magnolia grandifloraesate baterako. Baina unibertsitarioak garen, edo izan garen, neurrian, unibertsalak ere izan
|
behar dugu
. Horrexegatik, zuhaitz-espezie bakoitzaren jatorria eta gaur egungo hedadura oso mugatuak izan arren, bost kontinenteetariko bakoitzak badu bere ordezkaria guk landatuko dugun zu-haitz-bilduma horretan.
|
|
|
Baina jada Grecia klasikoko sofistek (gerraren universal bihurtzaileak) komentatzen dute nola, segurutik Orienteko zivilizazioari begira, nola arrazionalizatze horrek ez duen lortzen borroka, naturalean? ageri dena erabat legedi logikoaren barruan sartzen, hau da, indartsuenen nagusigoa ez da sustituitzen
|
behar den
moduan legedi horrek erakusten duen jakituriatik. Baina bada jabego pribatuaren inguruko legedia, erromatarrek hainbeste garatua, bake ekarlea, behintzat halako kondizio privaziozkoetan.
|
|
|
Historiaren filosofia bat egiterakoan ez genuke sekula ahaztu
|
behar
ezen suposamenetan hasten dela gure teorizacioa, eta hor ondo gabiltza.
|
|
|
Har dezagun hipotesitzat denok garela diferente, hau da principium individuationis delakoa. Orduan ondorioztatu
|
behar dugu
kultura guztietan egin izan direla hierarkiak, eta hola. Eta aunitzetan gainera erori da harrokeriaren bekatura, hau da, arrazakeriaren teorizaziora, eta praktikara.
|
|
|
Nik, seminarioan egon nintzenean, gaizki ez banaiz akordatzen, lehenbizi esan
|
behar dut
vokazioagatik izan zela (nire lehen vokazioa, bigarrena izan zen fisiko nuklearra izatea eta azkenik psikoanalista izatea deliberatu nuen, eta horregatik egin nuen medizina lehenbizi), ez ninduten eroan beste motivoetatik, eta bertan daukat ezen ikasi nuela ezen Jesusen ostean jada ez dagoela profetarik. Apocalipsia denbora txarretarako liburua da.
|
|
|
Luis Arostegi-k: Une batetik bestera uretan aurkitzen zara eta uger egin
|
behar
dozu, bizitzan sarri jazoten dan lez. Dana dala, nik naziono arteko esperientzi apur bat baneukan, gure Euskal Herriko Probintzia Ameriketan, Indian eta Afrikan hedatua izan danez, eta mundu guztiko batzarren batzuetan parte hartua nintzanez.
|
|
|
bhear-beharrezko izendapenak egitea, erantzunak emotea, arazoak aztertu eta erabagitea, laguntzaileakaz batera, nahiz bakarrik. Gero, luzaroagorako plana egin
|
behar da
: Sei urteren epean batez ere zeri ekingo deutsagun, Ordena guztia kontuan harturik eta lurralde handi bakoitza; eta horretarako zelako medioak erabiliko diran, batzar orokorrak (zertaz, noiz eta non), eta bisitak beharrizanak eta itxaropenak ikusteko:
|
|
|
Baina nik esperientzi ona izan dot eurakaz. Begirunez, zabaltasunez eta konfiantzaz tratatu
|
behar dira
, eta euren kultura eta balioak aintzakotzat hartu. Orduan oso esker oneko eta ustetsu agertzen dira.
|
|
|
Baina, egiaz, ezin daiteke turismo gogoz ibili. Diranak dirala bidaldiko orduak eta galdutako gauak, hara heltzean, prest eta zoli egon
|
behar da
eta euren programa trinkoa bete, gelditu barik, batzarrak, ospakizunak, alkarrizketak, erabagiak, batetik bestera, hilabete, bi nahiz hiru jarraian. Holan be, osasunak lagundu ezkero, bizikizun pozgarria eta atsegina da:
|
|
|
Kultura errien izakera da, euren pentsakera eta balio sakonak. Munduko herrien artean harmonia eta bakea lortuko badira, herrien balioak errespetuz artu
|
behar dira
aintzat. Badakigu horretan bereizkuntzak egin behar dirala, ezin daitekela gai korapilotsu honeetan injenuidadez berba egin.
|
|
|
Munduko herrien artean harmonia eta bakea lortuko badira, herrien balioak errespetuz artu behar dira aintzat. Badakigu horretan bereizkuntzak egin
|
behar
dirala, ezin daitekela gai korapilotsu honeetan injenuidadez berba egin. Ohiturak ez-zuzenak eta kaltegarriak dira sarri, geure herrietan be historian zehar jazo izan dan lez eta jazoten dan lez.
|
|
|
Kultura aipatu eta begirunez hartzea ez da lehengoa bere haretan aldatzeke mantentzea. Giza kulturak, benetakoak, beragan euki
|
behar
dau giza duintasunerako dinamismoa. Giza izateak berea dau gizatasunerantz mugidu eta abiatzea.
|
|
|
Maitasuna da kulturen bihotzean sartu eta honeek barrutik eraldatu eta garatzeko baldintza. Maitasunak bereizi
|
behar
dau zer dan herria suntsitzen dauana eta zer garatzen dauana. Dinodan hau orokorra da, gain-gainekoa, baina ikusi daiteke badagoala hor egiaren alderdia.
|
|
|
Luis Arostegi-k: Horretan Europa-ren, historian gure herriagaz hartuemonen bat izan daben lurraldeen artean, eta beste guztien artean bereizi
|
behar da
. Orokorrean, gure herria lehenagotik misiolarien bidez izan da leku askotan ezagutua.
|
|
|
Gure herrikideak euskal kantuakaz paperak banandu ebezan monja eta batu ziran iparramerikarren artean, eta danak ahalegindu ziran gugaz batera, Santu, Gure Aita eta Agur, Jesusen Ama, abesteko. Egintzaren barruan esan
|
behar
neban berbaldian, gure aurreko euskal artzainen adore harrigarria goraldu neban, Sartalde haretako lautada bakartuetaraino bizibide bila joateko adorea, eta beste herrietako etorkinena be bai, eta baita hartu zituan lurraren eskuzabala be, gaurko Ipar Amerika etorkinak eratutako nazinoa dala gogoraziz.
|
|
|
Erantzun osorik ez dot uste inork daukanik, estrategia lakoa izango litzaken erantzunik ez dago. Baina bitartean, eguneroko ekintzak betetzen jarraitzen dogula, pentsa egin
|
behar
dogu sakon, bakean, garraztasun barik, pentsatu. Eta zuzentasunaren alde jarri koherentziaz.
|
|
|
Buka ez dezadan jaso dut agintze.Aitortu
|
behar ditut
oraino hainbeste.Lagun, adiskide, ez usteegonen naukela triste.Desatena ez diat ere maite.Txarrenetatik izan litekeneure burua ez baitiat libre, besteei toberan aritzeko ere.
|
|
|
Izor daitezen ta egia adi, bide ene harrabots.Tobera, gaueta, turuta, zingarrots eta galarrotsNori kanta
|
behar
gau honetan pasa dezaten lots. Hiri alua! Barka gaixuei, egurra gaiztoei, txotx! Maltzur eta faltsuei kantua eta bi sos.
|
|
|
Oihu, buila, kanta, bertsu, irain, kolpe, zauri, hori da egi.Hau ez da manifa, liteke oldartegi.Jauntxoak ixilik, muturik, begiak itxirik segi.Zozoek hor dute kiroldegi, rikar eta rugbi.Garbitegi, arditegi, Teve Pays7ta arlotegi.Guretzat, aldiz, amildegi, presondegi eta arroztegi.Dena
|
behar
irauli, hitzez eta oihuz, oldarki.
|
|
|
Egia erran
|
behar badizuet
, Begiraleak elkartea, aurretik ezagutzen nuen eta banekien dantzari on eta trebeen harrobia zela, baita Telesforo Monzon bera elkarteko antzerki taldean ibilia zela ere. Baina ene erreferentzia bakarrak euskal prentsatik jasotako berriak ziren.
|
|
|
–Oso zakar zatoz Juan Luis!, jaurti zidan 12 urteko Julen Arriolabengoa ikasleak 25 urteko irakasle berria nintzenean, orduan Frankopeko mutil euskaldunok bizarra eta mendiko botak aldean direla sartu ohi ginen klaseetara-. Denean dela, berbaldiko gaiaz baino hobeto gogoratzen badira zure janzkeraz,
|
behar bada
okerreko arropak erabili dituzu.
|
|
|
Finean, honelako oharren aurrean, janzkeraz, begiradaz, isilunez-iritzi okerra atera daiteke, hainbeste direlako-nahiz-eta ez den zertan ezen, hizlari perfekturik ez baitago; era diferenteetako hizlariak daude, publiko desberdinentzat direnak gustuko. Beraz, guk gura izan
|
behar duguna
da, hizlaria den moduko agertzea, era naturalean, norbera izanik. Zentzu horretan, gorputza, keinuak, oinak kontrolatzea mesedegarri da, gerta ez dakigun Deustuko unibertsitateko irakasle haren tamainako kolpe latza hartzea, klariona eskuan tarimatik behera atzez jausi zenean.
|
|
|
Etsigarria dela adierazi dugu, frustragarria ere bai,
|
behar bada
, amai bako zerrenda ematea irakasleari, adieraziz zer egin behar den hizlari ona izateko. Horrek segurtasunik eza dakarkio.
|
|
|
Etsigarria dela adierazi dugu, frustragarria ere bai, behar bada, amai bako zerrenda ematea irakasleari, adieraziz zer egin
|
behar den
hizlari ona izateko. Horrek segurtasunik eza dakarkio.
|
|
|
Sartzen nintzenean ikasgelara eta abiatu esanik: Gaur Etxepare aztertuko dugueta kantura jo, orok//
|
behar luke
pensatu. Iangoikoak nola duyen// batbedera formatu, bere irudi propiara// gure arima kreatu;... ikasleetarik askok barreari ematen zion; ordea, azaltzen nienean:
|
|
|
Iangoikoak nola duyen// batbedera formatu, bere irudi propiara// gure arima kreatu;... ikasleetarik askok barreari ematen zion; ordea, azaltzen nienean: jakizue nire ondorik zeuek abestu
|
behar duzuela
, irriak eta barreak desagertu egiten ziren automatikoki, euren burua tarima gainean kokatzen zuten-eta. Munduyan den gizon
|
|
|
Finean eta buruan, autokonfidantza handia
|
behar dugu
izan irakasle zein hizlariok, entzule, parte hartzaileen aitzinean, jakinik, andre-gizonok pianoaren 88 tekla dauzkagula, baina praktikan gure melodiak erdiko oktabara murrizten ditugula; beraz, dakiguna baino askoz gehiago eta gorago jotzeko gaitasuna duguna.
|
|
|
Ahozkoan denborahartu
|
behar da
aintzat, denborak dena baldintzatzen du-eta. Pentsatzen eta aukeratzen diren heinean esaten dira hitzak, denboraren presiopean, eta gainera, memoriaren mugak ere kontuan hartuz.
|
|
|
Halakoetan hiztunak ez ditu aukeratu
|
behar
berbak banan--banan.
|
|
|
Hiztunak komunikatzaile ona ere izan
|
behar du
, eta komunikazio horretan eragin handia daukate: rutinek eta negoziazio-trebetasunek.
|
|
|
Gidatzen ikasteko ez da nahiko trafikoko arauak eta kotxeko atalen funtzionamendua buruz jakitea, alegia, ezagutza; trebetasuna
|
behar da
, hots, autoa benetan gidatzea.
|
|
|
Bruto Zesar hil zuen. Azterketa zuzentzen duenak, txartzat jo
|
behar du
baieztapen hori, literaltasunera joez gero ez baitakigu nork nor hil zuen.
|
|
|
Helburu metodologikoetan, feedback komunikatiboaere aipatu
|
behar dugu
. Feedback komunikatiboa esanahian ardazten da eta ez forman.
|
|
|
Beraz, irakaslea gehiegizko zuzenketetan ez da ariko; bestela ikaslea esanahietatik formetara aldatuko da. Dena den, Ikasleak ikasiko badu, bide onetik ala txarretik doan jakin egin
|
behar du
.
|
|
|
Gure ikasgelako ahozko trebetasuna arakatu eta hobetzeko, gaitasun testualari begiratu
|
behar diogu
; perpausaren gramatikari baino gramatika testualari. Azterketa probetxuzkoa egiteko, perpausa baino goragora jo behar dugu, ulertu ahal izateko, antolaketa hierarkikoa, testuaren barruko loturak.
|
|
|
Gure ikasgelako ahozko trebetasuna arakatu eta hobetzeko, gaitasun testualari begiratu behar diogu; perpausaren gramatikari baino gramatika testualari. Azterketa probetxuzkoa egiteko, perpausa baino goragora jo
|
behar dugu
, ulertu ahal izateko, antolaketa hierarkikoa, testuaren barruko loturak.
|
|
|
Telefonoko faktura goizeon heldu da. Ordenagailua eroan
|
behar dut
konpontzera. Semeak betaurrekoak aldendu ditu.
|
|
|
Koherentzia eta kohesioa bazter daitezke hizkera arruntean, solaskidea aurrean delako, intonazioagatik, keinuengatik?-, baina zorrotz zaindu
|
behar dira
, esaterako, testu zientifikoetan, hots, irakaskuntzakoetan-eta.
|
|
|
Arbelaren eta ikasleen bitartean urteak igaro ditugunok, arreta handiz erreparatzen diogu ahozko jardunari, zeren gorputzarekin batera hitza izan baitugu baliabide nagusi, idatzia ezinbesteko kodigo gertatu zaigun sasoietan ere. Dena dela, norbere presentziaz eta ahotsez eskola-ordu bikaina eskain litekeen arren, argiro onartu
|
behar dugu
euskarri informatikoak-eta laguntza itzela direla gure gizarte estimulu bisualez beterikoan.
|
|
|
Bertsolaritzaren barne aldaketa horren inguruan ez dira ahaztu
|
behar
kepa Enbeita Urretxindorra-ren ekarria eta eragina, nahiz eta gerra aurreko urteotan ez zuen sarri kantatzen ohiko bertso-saioetan. Joxerra Garziaren hitzetan:
|
|
|
Laugarren eta azken saioan, ofizioak emanda, bertsolari bakoitzak bost bertso abestu zituen. Ofizioen banaketa bertso-saioaren hasieran egin zen, baita nork norekin kantatu
|
behar zuen
zehaztu ere. Jarduera honetan, orduko prentsan Matxin (ardo-saltzailea) eta Larralde (edalea) ipartarrek eginiko saioa goraipatzen zen:
|
|
|
Lagunak eta erabakiak ez dira adiskide. Horregatik sentitzen da bat bakarrik, erabaki
|
behar duenean
.
|
|
|
Eta zientzia praktikoaren lurraldean sartzen gara bete betean, zeren, a posteriori jakin badezakegu, hutsuneak ditugun arren, garbi baitago ezen a priori ez dakigula, ez dugulako historiaren ezagutza universalik horretarako. Eta praktikoak izan
|
behar gara
derrigorrean, eta etika da lehen zientzia praktikoa, eta etika soziala, edo politika, bigarren zientzia praktikoa.
|
|
|
Garbi dago ezen nik ez dudala panazearik problema guztiak konpontzeko, problema konkretu baten inguruan egin ditut nire ikerketarik gehienak, problema ekonomikoaren inguruan, eta problema inportantea da zeren gaitzaren kausa orokorra privazioa baldin bada, gaitz ekonomikoaren kausa izan
|
behar baita
privazio ekonomikoa. Eta privazio ekonomikoak, nire teoriaren arabera, eta termino etikoak erabiliz, zekenkeria du eragiten (gerrara, konfliktora, iristeraino).
|
|
|
Eta nik sentimendu gazigozoak ditut jabego pribatuaz. Ez da niretzat soluzio definitivoa, niretzat ekonomiaren gorabeheren jostailu izan beharrean, eta kultura politiko orientalean hori gara, ekonomia gobernatzen ikasi
|
behar dugu
. Eta hala ere seguritate osorik ezinezkoa da beti kosmos material honetan.
|
|
|
Eta problema da zeren oparotasunean gizakia historikoki alfertu izan delako (hori beste hipotesis bat izan daiteke beste historiaren filosofia bat garatzeko modukoa), eta alferkeriak dekadencia dakar, eta hortik ondorioztatzea ezen
|
behar
beharrezkoa dela lanaren kultura bat aurrera egin nahi bada. Baina soilik oparotasunean konpontzen ahal da zekenkeriaren arazo etiko politikoa, izanik oparatusuna bilatzen duen sozialismoa horren soluzioa.
|
|
|
4-Eta lektoreak ikasi
|
behar du
, amaitzeko, nola nik etika katolikoan estudiatzen den vicio baten inguruan soilik zentratu naizela nire lehen historiaren filosofian, eta bigarrenean alferkeria hartu dut hipotesitzat. Vicio eta bekatu askoz gehiago daude (harrokeria ere aipatu dut, adibidez, eta horregatik proposatzen dudan sozialismoak joera aristokratikoa izan beharko lukeela deritzot, harrokeriazkoa ez dena niretzat), vicio eta bekatu askoz gehiago daude, ordenatua dagoela haien estudioa, eta hor ere lana ez da makala, izanik helburua ezagutza universala, hau da, perfekzio morala, zeina ezinezkoa den kosmos honetan, nahiz eta betebehar argia den hobetzea bilatzea, bistan dago.
|
|
|
Beraz, ezin esan daiteke lanik ez dagoela. Izan ere,
|
behar
beharrezkoa da aurrera egiteko lanaren kultura bat edukitzea (zeren soilik oparotasunean posible baita joera redistributivoa nagusitzea, eta oparotasuna lanak dakar).
|
|
|
Hitzaldiko gaiari helduz, transmisioa hartu zuen ildotzat, hizkuntza batek, edozein hizkuntzak, bizirik iraun ahal izateko, ezinbestekoak dituela lurraldea eta gutxieneko hiztun kopurua gogoratuz. Txikitatik garatu
|
behar da
hizkuntzarekiko gertutasuna, hor oinarritzen baitira geroko norabidearen oinarriak. Beraz, euskara bizirik ikusi nahi badugu, badakigu nondik hasi behar dugun lanean.
|
|
|
Txikitatik garatu behar da hizkuntzarekiko gertutasuna, hor oinarritzen baitira geroko norabidearen oinarriak. Beraz, euskara bizirik ikusi nahi badugu, badakigu nondik hasi
|
behar dugun
lanean.
|
|
|
–Hitzaldi honek euskarari buruzkoa izan
|
behar duenez
, egokitzat jo dut transmisioari buruzko gogoeta batzuk egitea.
|
|
|
Era berean. Egoera horrela, ez dugu nahikoa asmo onak edo gogo finak izatea. Euskaraz bizitzea ahalbideratuko digun gizartea
|
behar dugu
–adierazi zuen Patxik.
|
|
|
Gerla Handia lehertzear zegoen, eta, antza denez, saioko gaiak nahiko gerra zaleak eta erasokorrak izan ziren. Egoera horretan, Matxinek bere bihotz kristau eta euskaldunari eman zion hitza; eta, hori dela-eta, deskalifikatua izan zen47 Hala ere, esan
|
behar da
, urte batzuk lehenago? 1910 urtearen bueltan?, lehenengo saria irabazi zuela Saran bertan48.
|
|
|
Laugarren eta azken saioan, ofizioak emanda, bertsolari bakoitzak bost bertso abestu zituen. Ofizioen banaketa bertsosaioaren hasieran egin zen, baita nork norekin kantatu
|
behar zuen
zehaztu ere. Jarduera honetan, orduko prentsan Matxin (ardo-saltzailea) eta Larralde (edalea) ipartarrek eginiko saioa goraipatzen zen:
|
|
|
Berehala bertsotan hasita, eguerdia inguru hau kantatu zuenean. Bertso-saio guztian ez zitzaien ez jan ez edateko eman eta, jakina, gose-egarriak egon
|
behar
; baina ez isilik. Bere ziria non sartu, zulorik txikiena atxeman orenean, zapla!, sartu gure bertsolariak?
|
|
|
GanixBaditake arnoa dautazun ikusi Jaunak egin gauzarik ez baitzaut itsusi; Bainan gauza bat, Matxin, zuk
|
behar
onetsiBataioko uretan ginela ikuzi.
|
|
|
–Ukan dezagun konfiantza gure armadetako aitzindarietan: egin dezotegun kreit,
|
behar den
guzia eginen dutela. Kreit gobernamenduari ere:
|
|
|
Hainbertze gizon, holako ordre ederrean, hoin fite, oro utzirik, denak soldado. Gerla
|
behar badugu
, doala gerla. Biba Frantzia!? 75.
|
|
|
VIGerla hunetan parte izatu duenakSegur ezagutzen dik zer dituen penakGogoan baitituzte aita amen grinakBertze zonbaitek aldiz andre ta haurrenakLagun baduenakBerak ere lanakGau eta egunakIrriskuan denakZer konda
|
behar likek
hiltzen ez denak.
|
|
|
Bi ahizpa horien bataioa egin zen eta delako osaba hark erran zion amari: To, haur horiek bataiatzean
|
behar dinagu
Matxini ekarrarazi bertsoen emateko! Amak Matxinen aditzea bazuen, baina ez zuen ezagutzen.
|
|
|
Izan ere, Aitzolek Mixel Dargaitz saratar bertsolariarengan aurkitu zuen Matxinen arrastoa jarraitu ahal izateko
|
behar zuen
bide-erakuslea. Hona hemen, Dargaitzek Aitzoli esandakoa:
|
|
|
Kontuan hartuta, Matxinen frantsesa, berak esanda? nahiko mugatua zela, pentsatu
|
behar dugu
aipatutako sailkapena euskaraz egingo ziela Xarritton eta Lafitteri, eta hauek itzuli. Polita bezain interesgarria litzateke testu jatorra ezagutu ahal izatea, kultural eta linguistikoki balio handikoa dateke-eta.
|
|
|
Bertsolaritzaren historia kanonikoetan Matxinek leku mugatua, txikiegia ez esatearren? edukiagatik, esan
|
behar da
bere garaian senpertarra maisutzat hartua izaten zela, eta haren entzutea, gaur pentsa daitekeen baino handiagoa zela41 Izan ere, bere garaiko ospakizun nagusi askotan izan genuen kantari Matxin Irabola:
|
|
|
Hori horrela oso zaila da gazteen aisialdian eragina izatea.
|
Behar bada
, egin daiteke esparru gidatuetan.
|
|
|
Gazteak eta hizkuntza aztertzerakoan, nagusiok ditugun irizpideak aldatu
|
behar ditugula
ere esan zigun. Horrela,, ezagutzaz?
|
|
|
hitz egin beharrean, gaitasunaz? egin
|
behar dugula
;, erabilerari, baino gehiago, praktikari?
|
|
|
baino gehiago, praktikari? begiratu
|
behar diogu
, hots, zer egiten duten euskararekin. Eta, motibazioa?
|
|
|
aipatzearen ordez, emozioaz? hitz egin
|
behar dugula
. Hizlari honen iritziz garrantzi handikoa da terminoen eremu hori aldatzea, errealitatea hobeki ikusten lagunduko digu eta.
|
|
|
Familia bizitzaren eraginari buruz honakoa zioen: . Gazteekin, kontuan hartu
|
behar dugu
haurtzaroan hizkuntzarekiko sentipen eta bizipen batzuk izan dituztela. Gaztaroan hartzen dituen erabaki guztiak aurreko oinarri horretatik datoz, Beraz, eragina du neurri handi batean, baina gure ikerketaren helburua ez da izan faktore bakoitzak zenbaterainoko eragina duen ikertzea?.
|
|
|
Jardun guzti horiek euskaraz eskaintzea lortu beharko da, aparteko egintzak (barnetegiak eta abar) abian jarri aurretik. Egintza horien ardura hartzen duten enpresei zerbitzua euskaraz eskaintzea eskatu
|
behar zaie
. Eta talde egokia dagoenean euskara hutsean gauzatzeko bideak abian jarri.
|
|
|
Eta talde egokia dagoenean euskara hutsean gauzatzeko bideak abian jarri. Talde nahasiak direnean ere, euskarari eman
|
behar zaio
lehentasuna.
|