2000
|
|
Sasieta Mankomunitatea izan zen lehena ontziak biltzen. 1994an Goierriko lau herritan jarri zituzten kontenedore horiak proba
|
moduan
eta iazko maiatzean Urola Garaia eta Goierri eskualdetako beste herrietara zabaldu zituzten. Honela, 1998ko uztailerako 230 kontenedore zeuden.
|
|
Gerraren etenaren ondoren, 50eko hamarkadako etapa berrian ez zen ahalegin berezirik egin komikiei tarte egiteko eta sarritan gerra aurreko berberak izan ziren argitaratuak. Hurrengo hamarkadan ekingo zitzaion berriro lanari eta «Lerro»
|
moduan
sinatzen zuen marrazkilariak alero botatzen zuen berea. Baserri giroak, bertso munduak... oraindik pisua bazuten ere, gai berriak etorri ziren bultzaka (twist a, kasu, beheko irudian ikusten denez).
|
|
Orain, ordea, erantzun molde horrek ETAren jardun armatuari zenbat denboraz eusteko gai izango den gai ikusi da. Hori da erronketako bat, eta horren inguruan bilakatu dira lehenbiziko zenbait mugimendu, gehiago plano sinbolikoan, errealitatean eragin handia izateko
|
moduan
baino.
|
|
Su eten sasoia, denbora luzean mamitutako mezu horien azaleratzea besterik ez da izan. Baina gatazkatik ateratzeko tresna izateaz gain, eraikuntza nazionalean kontsentsuzko urratsak emateko bide apropos
|
moduan
agertu da su eten garaia. Atentatuekin edo ez, beraz, zergatik isolamenduaren sasoi antzura itzuli behar?
|
|
Telebistan bizkaieraz ertzainek egiten dute batez ere (irribarrez). Lekurik ezin bilatu
|
moduan
erabili izan dira batzuetan.
|
|
Edo ez dakit zergatik ez diren atera behar ipuinen batzuk bizkaieraz, etxean gurasoek umeei irakurtzeko; edo herri aldizkarietan zerbait, edo akaso eleberri batean, sormenerako euskalkiak ere garrantzitsuak direlako. Badira leku batzuk batua bakarrik dutena, baina euskalkiei ez nieke kenduko lekurik idatzian, ez gaudelako hor egon daitekeen aberastasuna eta sormena desaprobetxatzeko
|
moduan
.
|
|
«Arrasate Press»en, Arrasateko azpieuskalkian hitz egiten den
|
moduan
idazten hasi behar al dugu. Ez dut uste.
|
|
Gauzak egiteko bide ematen du. Dena den, ez genuke 40 urtetako eztabaida antzu batean jausi behar; ez gaude horrelakoetan jausteko
|
moduan
.
|
|
alde batetik zaindu beharreko relikia dela iragartzen zaigu, baina eguneroko bizitzan eraztunaren zigorrak bere bertsio modernoetan segitzen du, erabilera praktiko eta zibila oztopatzen saiatzen da. Badago museora kondenatze nahi bat, ondare
|
moduan
nahi gaituzte, ez komunitate bizi. Begira demokrazia modernoaren ama den Frantziari ere:
|
|
Bertsolaritzan behin eta berriro agertu den arazoa da satanizazioena. Batez ere euskaltasunaren ezaugarri bereizi
|
moduan
erabili izan diren arteetan, beti egongo da politikoki zuzena ez den jarrera bat, eta polita da ikustea nola ez dugun ikasten: trikitixa munduan antzeko zerbait bizi izan dugu orain ez aspaldi.
|
|
Goi Aragoiko menditarrek gordetzen zituzten bitxikerien arteko beste baten gisan aipatzen ziren fablak orain dela gutxi arte, hau da, garai bateko aragoeraren azken dialektoak. Eta aztertu ere, hizkuntza ikuspegitik baino gehiago dialekto
|
moduan
ikertu izan dira. Francho Nagore hizkuntzalariak argi dauka ordea:
|
|
Gai gara, Eusko Legebiltzarrean Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuak elkarrekin aurrera ateratzeko, berdin Bizkaia eta Gipuzkoako Foru Aldundietan eta hainbat eta hainbat udaletan. Guzti hau, soilik botoen indarra erabiliaz, herri ordezkari
|
moduan
lana eginez, demokraziaren arauak jarraituz. Eta egoera honi ez diote aurre egin.
|
|
Inmigrazioa ez dago gugandik urrun. El Ejidon, Almerian, Levanten edota Kataluniako zenbait tokitan milaka eta milaka etorkin daude, hainbat herrialdetatik etorriak, eta urte osorako edo sasoikako langile
|
moduan
aritzeko. Inmigrazioa Euskal Herrian ere bada.
|
|
Mahats honen zukua, bakterio batzuek aldarazten dute. Zukuak dituen azukreak bakterioentzat energi iturri dira eta alkoholak hondakin
|
moduan
askatzen dituzte. Prozesu honen ondorioa, ardo zuri eta freskoa da, txakolina.
|
|
1998ko su etena, esparru sozial zabal eta indartsu horrek beste modu batean parte hartzeko saio edo ahalegin
|
moduan
interpretatu zen, akaso modu boluntarista samarrean. Su etenaren hausturak eta atentatu honek, usteak erdia ustela duela erakutsi du.
|
|
Atentatuaren ondoren, berriz ikusi da nork egiten duen atentatuari etekina ateratzeko benetako ahalegina. Bereak ez diren hildakoak, bereak hil dituztenekoetan bezain maltzurki eta elektoralki dihardu PPk, su etenaren garaian erakutsitako geldikortasuna ETAren aurrean izan daitekeen jarrerarik emankorrena
|
moduan
salduz. Eta egungo giroan, horrek botoak eskuratzea esan gura du.
|
|
Ez ei da prozesua hondoratu dena, eredua baizik; beste eredurik duenak mahaigainera dezala bada, bestela Lizarra Garazikoa da duintasunez kudeatzeko moduko bakarra, eta horrek, jakina den
|
moduan
eta orain ikusten den legez, su etena eskatzen du. Lizarrakoa lehen urrats gisa, aurrerago ezinbestekoa baita espainiar identidadearekiko atxikimendua dutenak eta abertzaleen arteko beste prozesu bat. Lizarrak edo gisako batek gatazka armatua eta bere ondorioei eman behar dio amaiera, ez gatazka berari, euskal gizartean dauden ikuspegi desberdinek gatazka iraunaraziko dutelako.
|
|
Arestian esan bezala, kartzelako egonaldiak moztu zuen Imanol Laspiurren politika bidea; hala ere, beste zenbait esparrutan kementsu aritu izan zen lanean. Hasieran esandako
|
moduan
, euskaltzaleen hasierako mugimendu gehienetan parte hartu zuen Imanolek beste euskal herritar askorekin batera, besteak beste: Jokin Zaitegi, Alfontso Irigoien, Yon Etxaide, Txomin Peillen, Karmele Rotaetxe, Txillardegi, Aresti, Balendiñ, Aurre Apraiz, Nemesio Etxaniz, Xarriton eta beste hainbatekin.
|
|
Lan sustapena dela medio, ohikoa ez den
|
moduan
ari da Eusko Jaurlaritza hirurogei urte betetzen dituen langileen ordezkapena burutzerik badagoela aldarrikatzen. Neurri hau guztiz egokia jo tzen dute, alde batetik, langabezian dagozen gazteentzat lan bideak errazten dituelako eta bestetik, gazteek dakarzkiten preparazio eta teknologi berriak lantegietan sartzen dituelako.
|
|
gizarte heldu bat baloratzeko eta aukeratzeko gai da eta gehiengo argirik ez dagoenean negoziatzeko baita ere. Larriena konfrontazio hori erabakitzeko
|
moduan
kontsentsurik ez izatea eta, jakina, Europan eta 2000 urtean horregatik hiltzea eta bizitza ematea da.
|
|
Bai industrian eta bai nekazaritzan garraiolari fina izan dugu. Industrian, zama eramaile eta indar iturri
|
moduan
lan egin du. Nekazaritzan aldiz, konta ezinak dira egin dituen lanak.
|
|
Taktika bat izan daiteke, bidea leuntzeko modu bat. Ez da ezer fetitxe
|
moduan
hartu behar, gauzak erraztu eta hitz egiteko aukerak eman behar dira.
|
|
Batzorde bakoitzeko arduradunek urtebeteko gestioaren berri eman zuten banan bana. Ordubetean egina zegoen errepasoa, denak ongi ulertzeko
|
moduan
. Eguerdi aldera etena hamaiketakorako.
|
|
herria zabaltzeko aurrikusten diren obretan, zeharbidea egiten denerako, halako harizti salbatu behar litzatekeela. Hortik aurrera, emakumezkoa oraingoan iradokitzailea, herriko beste terreno hura alfer alferrik eduki gabe, litzatekeela arbola batzuk landatu itzala egiteko, aulki batzuk jarri eta ingurua erabiltzeko
|
moduan
prestatzea. Artzaiak gaztandegiaren alde egin zuen.
|
|
Idazkera txukuna (ahala den neurrian behintzat) eta kaleko hizkera uztartzea izan da nire nahia. Gaztea naiz, gazteen
|
moduan
hitz egiten dut eta gazteen moduan idatzi nahiko nuke. Ez nituen plastikozko pertsonaiak nahi
|
|
Idazkera txukuna (ahala den neurrian behintzat) eta kaleko hizkera uztartzea izan da nire nahia. Gaztea naiz, gazteen moduan hitz egiten dut eta gazteen
|
moduan
idatzi nahiko nuke. Ez nituen plastikozko pertsonaiak nahi
|
|
Piarres Larzabal Ikastetxeak duen egoitza alokatzeko eta klaseak emateko
|
moduan
atontzeko, Antxeta kanpaina jarri zuen abian iragan urtean. Kanpaina abuztuan amaituko denez, hilero 6.666 liberako (166.650 pezeta) alokairuari egin dio aurre kolegioak.
|
|
Estatu Batuak, Alemania, Eskandinavia edo Japonian, ostera, oihartzun handia dute. Hemendik urte gutxira ezagunagoa bilakatuko dela diote adituek, telefono mugikorren
|
moduan
. Iaz 400 etxebizitza domotizatu eraiki ziren EAEn.
|
|
Zentroak baldintza egokiak bete behar ditu, edozer gertatuz gero lehenbailehen erantzun ahal izateko. Ura, gasa eta argia behar den
|
moduan
egotea oso garrantzitsua da. Instalazio hauek adin nagusikoen segurtasuna bermatzen dute, eta baita langileena ere.
|
|
" Elizak egiten duen
|
moduan
egingo dugu, baina elizak esaten dituen gauza berdinak esan gabe", esan zuen irriz Martxelo Otamendi" Euskaldunon Egunkaria" ko zuzendariak" Bizkaia" ren aurkezpenean. Izan ere, Bizkaia osoan tradizio luzea izan da ez horrenbeste beharbada mendebaleko euskararen Araba eta Gipuzkoako lurraldeetan herrikoa ez zen euskara jaso bat entzuteko, elizaren bidez batez ere.
|
|
Jendearen aldetik erantzuna ezin hobea izan zen eta 22.000 pertsonek San Mames lehertzear jarri zuten. Anekdota
|
moduan
esan dezagun lehen partidan ANVk irabazi zuela, 7, eta bigarrenean EAJ k, 3 Hauez gain, Bizkaia eta Gipuzkoaren arteko lehia ere ezagutu genuen (1 gipuzkoarrentzat), eta denaren ondorioz euskal selekzioa eta bere bira historikoa martxan jarri zen.
|
|
Gaur egun euskal selekzioaren erronka nagusia ofizialtasuna lortzea da, baina Joseba Gotzonek berak esaten digun
|
moduan
zailtasunak handiak dira oso: " Askok esaten dute legeari begira gauza asko egin daitezkeela.
|
|
Oxford House deritzan eraikinean daukate bulegoa; orain dela gutxi arte, ordea, nomaden
|
moduan
batetik bestera ibili dira. Bazkideen etxeetan biltzen ziren neguan eta parkeetan udan.
|
|
Aipatutako egoeratik gaur eguneko gutxi gorabeherako orekara iristeko, urte arraroak, eskapistak, pasa behar izan ditugu. Aurrekoaren erreakzio
|
moduan
edo, beste muturrera joan gara. Etakideei buruzko nobelak egitetik, Egiptora, Buenos Airesa... joan ginen.
|
|
Tren bat pasatzen da, igotzen zara eta eraman egiten zaituzte. Eta orduan hasten zara heldutasun apur bat hartzen idazle
|
moduan
. Eta, hala ere, goiz da oraindik.
|
|
Izenburutik beretik ageri denez, begi onez ikusten gaitu Mark Kurlanskyk. Euskaldunak euskaraz ez dakien euskaldunak egin lezakeen
|
moduan
idatzi digu liburua. Ez da debaldekoa liburuaren izenburutarako Gabriel Arestiren" Nire aitaren etxea" erabili nahi izatea, eta Iratzederren poemak ere ingelesera itzultzen jardutea, nahiz azkenean bestelako izenburua erabaki.
|
|
2.700 metroraino iristen da tontorrik altuena eta GR ibilbide bat bada, 13 egunetan uhartea alderik alde zeharkatzeko. Egin kontu; eski estaziorik ere bada Korsikan eta bertatik 40 minuturen buruan, plastikozko botak erantzi eta itsasoan plisti plasta ibiltzeko
|
moduan
egon gaitezke. Mendi katearen erdi aldea, Corte herria eta Restonica parke naturala, eskalatzaile eta piragua zaleen leku kuttuna da, ikusgarria.
|
|
Hobetu dira, bai; denborarekin goratzen joan dira, baina ez gehiegi ere. Lehenbiziko mailako pilotariek defenditzeko adina badute, eta negozioren bat jartzeko ere laguntzen du, baina dirua egiteko
|
moduan
ez. Eta bigarren mailako pilotariak lehendabizi ikusten du ia zein maila hartzen duen, eta ikusten badu ez dela lehendabiziko mailara ailegatzen, bada, beste lan mota bilatzen du eta pilotarekin tartekatzen du.
|
|
Edizioaren egileak hitzaurrean dioen moduan," ez da hori izan hautaketarako arrazoi bakarra; bazen besterik ere, hots, Axularren hausnarketa eta pentsamendu horiek hizkuntza bereziki ederra, aberatsa, neurtua eta doinuduna hain zuzen, honelako gogoeta eta sententzia lan gorenetan ohi denaren parekoa". Gogoeta horiek entresaka
|
moduan
eta deskontestualizaturik eman arren, Axularren prosaren ezaugarriak nabarmen erakusten direla uste du Patxi Salaberri aramaioarrak
|
|
Norainoko jauzi kualitatiboa emateko
|
moduan
–
|
|
Kalamuaren phenytoin izeneko sustantziak antikonbultsibo
|
moduan
eragiten du eta THC eta cannabidiol sustantziek efektu hau areagotzen dute.
|
|
Kalamuaren THC sustantziak bronkodilatazioa areagotzen du asmaren arazoa leunduz. THC hori aerosol
|
moduan
hartzea litzateke egokiena.
|
|
Egia da liburuak dezente laudatu direla, bere oihartzuntxoa izan dutela hedabideetan. Prest nago liburu
|
moduan
merezi zuten adinako oihartzuna izan dutela onartzeko ere. Hedabideek, ordea, den dena berdintzen dute, dena euforikoki enfatizatu behar ero horren bidez. Hamabost egunetan dibertimentu gisa idatzitako liburu inora ez doana eta mendeko proposamenik tajuzkoena dakarrena," liburu" dira biak hedabideetan.
|
|
Denbora horretan edizio bakoitzak gai ezberdinak eta era ezberdinean jorratuko ditu, beti ere egunean eguneko gaiak hurbil hurbiletik jarraituz. Alde batetik, eguerdiko atalak aisialdia izango du iparrorratz eta agenda zabal
|
moduan
egituraturik dago, Euskal Herri osoko ekitaldiak kontutan hartuz. Gauean, berriz, Andoni Aizpururen beraren esanetan, egunean zehar gertatutakoari buruz bestelako ikuspegia azaltzen ahaleginduko dira, bigarren irakurketaren bila alegia, batzuetan tonu umoretsu eta zirikatzailean, beste batzuetan serio eta sakonago.
|
|
Bukatzeko, zuzeneko lehiaketak ere izango dira, unean bertan telefonoz parte hartu eta sariak irabazteko aukeraz. Azken finean, Andoni Aizpuruk adierazi
|
moduan
, dinamikoago, arinago, biziago eta aktualitateari lotuago izango den" Bertatik Bertara" bikoitza dugu IOSU ETXANIZ Aurreko zenbakian aurreratzen genizuen bezala," Bertatik Bertara" saio arrakastatsua aldaketa handiekin datorkigu bere seigarren denboraldian.
|
|
Alde batetik, eguerdiko atalak aisialdia izango du iparrorratz eta agenda zabal
|
moduan
egituraturik dago, Euskal Herri osoko ekitaldiak kontutan hartuz. Gauean, berriz, Andoni Aizpururen beraren esanetan, egunean zehar gertatutakoari buruz bestelako ikuspegia azaltzen ahaleginduko dira, bigarren irakurketaren bila alegia, batzuetan tonu umoretsu eta zirikatzailean, beste batzuetan serio eta sakonago.
|
|
Azken finean, Andoni Aizpuruk adierazi
|
moduan
, dinamikoago, arinago, biziago eta aktualitateari lotuago izango den" Bertatik Bertara" bikoitza dugu
|
|
Neurri horiekin, prebentzio jarduerak bultzatu eta zigor neurriak ezarri nahi dira.Izan ere, apirilean bertan 557 enpresa zeuden oraindik legedia bete gabe, laneko arriskuak ebaluatzeko eta era ezberdinetako lan istripuak saihesteko prebentzio planak behar den
|
moduan
egin gabe
|
|
Saioak aurkezten dituen ataletan zinema eta bere izarrei buruzko informazio dibertigarri eta ironikoa izango da nagusi, Pangua zuzendariak adierazi
|
moduan
.
|
|
Etengabeko irain horietan, Lizarra deabrua da. Lintxatu beharreko satan politiko
|
moduan
erasotzen dute askok bere edukia irakurri ere egin gabe. Eta, harrigarriena zera da, Aznarrek eta Piquek herri palestinarrak bere etorkizuna erabaki eta Estatu propioa sortzeko duen zilegizko eskubidea aldarrika tzen duten bitartean, Lizarra garbiketa etniko eta gaineratiko despropositoetarako iturburu moduan hartzea.
|
|
Lintxatu beharreko satan politiko moduan erasotzen dute askok bere edukia irakurri ere egin gabe. Eta, harrigarriena zera da, Aznarrek eta Piquek herri palestinarrak bere etorkizuna erabaki eta Estatu propioa sortzeko duen zilegizko eskubidea aldarrika tzen duten bitartean, Lizarra garbiketa etniko eta gaineratiko despropositoetarako iturburu
|
moduan
hartzea.
|
|
Hala, udalaren laguntza jaso zuen eta 1983ko lehen ekitaldi hartan sei talde amateurrek hartu zuten parte. Topaketak lehiaketa
|
moduan
antolatu ziren eta bertan parte hartzeko baldintza, euskarazko antzezlanak taularatzea izan zen. Zortzi taldek izena eman bazuten ere, seiri soilik egokitu zitzaien topaketetan egoteko aukera.
|
|
Ikuskizun
|
moduan
," Ingura Mingura" ona dela esan daiteke, nahiz eta dantzarien gaztetasuna batzuetan igarri egiten den, eta, agian, pixka bat luzeegia ere gertatzen den. Garrantzitsuena baina," Ingura Mingura" k bide berri baten bila egiten duen saiakera da.
|
|
Garrantzitsuena baina," Ingura Mingura" k bide berri baten bila egiten duen saiakera da. Dantza tradizionala ikuskizun handi baten
|
moduan
aurkezteko egokitu dute, eta horrez gain ukitu garaikide batzuekin jantzi dute. Ez da sekulako berrikuntza, baina nabari da zerbaiten hasiera dela.
|
|
" Berrikuntzekin hasi baino lehen dantza tradizionalean ikasteko asko dago. Bestalde, egun bide honetatik jarraitzeko dantzari prestatu gutxi dago, interesa bai baina prestakuntza gehiegi ez dagoenez guk egin dugun
|
moduan
dantzariak hartu eta prestatu egin behar dira".
|
|
Edozein modutan, eremu labankorra da, ez bailitzateke egokia euskal hautetsiek sortu duten lehenbiziko erakundea EHren banderapean bakarrik geratzea. Udalbiltzaren sinbologia (gaurkoz ez baita gehiago) garrantzi handikoa da erakundea osatzen duten guztien aldetik kontuz ez ibiltzeko
|
moduan
.
|
|
DATORREN ekainean Bardeetako tiro poligonoa egungo parke naturalaren eremuan sar tzea erabaki du Nafarroako Legebiltzarrak UPNko aurkako botoekin. Honen arabera, Espainiako armadak luke tiro poligono
|
moduan
erabili. Edozein modutan, UPNk argi aipatu du Espainiako Gobernuaren interesak kontuan hartu behar direla eta" posibilismoz" jokatu behar dela.
|
|
Ezin izan zindezke eguzki diztizari,' jakintsu' asko bait dago gure artean". Eta letra larriz, amaiera
|
moduan
: " Izan zaite izar argi euskeraren gau illunean".
|
|
PRINTZIPIOEKIKO zorrotz eta zintzoa izanda, ultraeskuindar espainiarrek egungo Euskal Herrian publikoki biltzeko eskubidea izan lukete, edozein ideiaren izenean berbera egin nahi duen beste edonork bezala. Ez ordea beisbol makila edo egur sendoekin eta aurpegia estalirik desfilatuz gero, Iruñean Madrildik etorrita lehorreratu ziren faxista asko
|
moduan
. Eta, jakina, hauek horretarako eskubidea badute, berdina dute kontramanifestazioa egin gura dutenek.
|
|
Une horretan Zuzendaritza izango zenaren lehenengo zelula sortu zen Lehendakaritzaren barruan. Zuzendaritzak duela bi legegintzaldi lortu zuen autonomia eta ordutik zuzendaritza
|
moduan
funtzionatu izan du. Dena den, egitura aldetik nahiko atipikoa da.
|
|
Gaueko enuresiak (edonork ulertzeko
|
moduan
ohean pixa egiteak) 5 urtetik 15era bitarteko 28.000 ume inguru afektatzen ditu Euskal Autonomia Erkidegoan. Patologia hori larria ez den arren, ondorio psikologiko eta afektibo larriak eduki ditzake umearentzat behar bezala tratatzen ez bada, Maria Angeles Municio pediatra eta Haur Erizaintzako katedradunak Bilbon adierazi bezala.
|
|
Halako intuizio bat sortzen da: garai berri hauetan eta gauzak zihoazen moduan, edo autoantolatzen gara mugimendu kultural
|
moduan
bertsoaren transmisioa eta hedapena ziurtatzeko, edo bestela ez diogu etorkizunari aurre egingo. Esan liteke bertso mundua nahi genuen lekura joan dela, ez dakigu ongi edo gaizki, baina azken 15 urtetan nahi genituen pausoak eman ditugu mugimendu bezala.
|
|
Ez nuen intentzioz egiten, nik neuk neuzkan baliabideak. Konturatzen nintzen nire bertsokera ezberdina zela baina ez nuen egin tradizioa puskatzeagatik, bertsotan egin nuen nekien
|
moduan
eta beste moldea ere gustatzen zitzaidan. Oso mentalidade ruralekoa ere izan naiz.
|
|
Hitz berria betikoa dela pentsatzeko
|
moduan
ematea. Demagun:
|
|
Batzuetan gai
|
moduan
. Beste batzuetan ukitu hori deskribapenetan edo egon daiteke.
|
|
Lerro etenak eta abar. Poesia erreibindikatzen da genero nagusi
|
moduan
eta genero horretan inportanteena da hizkuntzaren beharketa lan bat egitea, hau da, hizkuntzari dezakeena eta ez dezakeena esaten ahalegintzea. " Hiru" atalean hemengo egoerari buruz erreflexio gehienak sartu ditut, beharbada gordinenak edo biluzienak.
|
|
Asko daude: lagun ona, laguntasun moduak, maitasuna laguntasun
|
moduan
ulertuta... hortik doa pixka bat. Baina beti ere horretan gotortu gabe," Hiru" an dauden beste kontu horiei aurre eginez.
|
|
Ekidistantziaren hori aspaldiko kontua daukat, eta bai, nik garrantzia handia ematen diot ekidistantziaren gai horri. Hain zuzen ere askotan jaso izan dudalako, idatziz eta bestela, ekidistantzia gorde nahi izatea irain
|
moduan
. Orduan, beste aldetik, erreibindikazioa egiten dut definizio horrekin:
|
|
Monasterioa lautada azpian hartzen duen mendiska batean kokatuta dago eta bere inguruan aisialdirako prestaturiko gune polita egin da. Tenpluari dagokionez, 962 urtean jada idatziz aipatua, esandako
|
moduan
erromanikoa da, baina elementu bizantiarrek ere beren lekua dute. Elementu azpimarragarrienen artean sarrera nagusia eta Andra Mariren taila (XII. mendea) aipatuko ditugu.
|
|
Bidegurutzean momentuz ezkerrera joko dugu (gero itzuli egin dugu), 4 kilometrotara urtegiari izena ematen dion Uribarri Ganboan sartzeko. Lehen esandako
|
moduan
, puntu honetan Landara itzuli, eta bere ondotik Bergararantz zuzenduko gara.
|
|
Gatzagako behealdean errepidea hartuko dugu, oraindik ere beherantz, hainbat baserriren artean pasatu ondoren Eskoriatzara hurbilduko gaituena; bertan, hegoaldetik sartu eta herria zuzen zeharkatuko dugu. Aurreko herritik bezala, hemendik ere errege galtzada igarotzen zen, kale errepidearen alboetako etxeek frogatu
|
moduan
. Eraikinen artean San Pedro Parrokia (aurrealde barrokoa) eta Ganuza edo Gaztañadui jauregiak aipa ditzakegu.
|
|
Arrakasta hezkuntza mailan islatu da batez ere, baina beste alorretan ere hainbat lorpen erdietsi dira: famili transmisioa birrezarri da eta euskararen galera gelditu da ia ia, helduen artean euskaldun berri ugari eta eraginkorrak sortu dira eta, oro har, komunikabideetan, kultur produkzioan, kale erabileran... aurrerapauso ederrak gauzatu dira, orain dela urte batzuk gutxik espero zuen
|
moduan
gainera.
|
|
Sarrionandiaren marinelak, edo Atxagaren
|
moduan
esateko, bere literaturan gehien dirauen" ispiluko irudiak" hamar urte beranduago ere hor dirau Ifarraldeko orduak (1990) liburuko" Amorante ausarta" narrazioan ere. Ez da hor marinela protagonista, Merlin azti maiteminduaren fatuma da gaia, baina Pott Bandako idazleei eginiko erreferentzia zuzen eta zeharkakoen artean, bada marinelaren aipamen bat ere.
|
|
Ohargarria da bere lagunen hainbat aipamen jasotzen dituen ipuin horretan esaten dena nabegantea izan nahi lukeen zuhaitz horrek, nahi lukeen
|
moduan
bidazti, peregrina edo nabigatzailea izaterik ez izatearen arrazoia bere sustrai sakon ikaragarriak direla. Sarrionandiaren obrak ezin du bere sustraien gatibotzatik ihes egin inolaz, eta ezinbertzean" arteztasunarekin" besarkatzen duela eguratsa.
|
|
Joan San Martinek (Egan, 1984, 3 alea, 156 or.)" metaforaz eta kontraesanez" egina dela diosku: " poesia absurdu horietakoa dirudi, ez itxura hutsez, baina egia garratza" (157 or.). Kalitate aldetik egileak berak hitzaurrean dioen
|
moduan
kalitate onekoa ez ote den sujeritzen du baina" gauza berriak esaten ditu Bordelek Donostiako gaztelutik eta Etxahunek galeretatik esan ez bezalakoak." (158 or.)
|
|
Laberintoaren oroimena n Jon Kortazarrek ere, liburuaren zentzu orokorrari atxikirik, euskal poesia berriaren giro honek zuen oinarrizko kontzeptu filosofikoaren adierazletzat ematen du liburu hau, izaeraren ezabaketarena, alegia: " Gaurdaino Pott taldearen poeta eta obrarik gorena Atxaga eta bere Etiopia izan badira, teorikoa Sarrionandia gertatu da bere Ni ez naiz hemengoa izen profetikoa daraman liburuaren bidez.() Kartzelako egunerokoaren
|
moduan
eginik dagoen liburu honetan halere espetxeaz gutxi eta literaturaz asko mintzatzen dena Sarrionandiak bere literaturari oinarria ematen dio, Atxagaren pentsamendua argituz bide batez, Wittgenstein-en erlatibismo kutsuaren ildotik.() Autorearentzat beraz, ez dago objetiboki eskura daitekeen errealitaterik. Subjektibitateak eta erlatibitateak betetzen dute oro." (69 or.)
|
|
5 Metaforaren lanketa guztiz metikulosoa egiten dela esaten du Jon Kortazarrek eta espresionismoranzko itzulia nagusitzen dela, hain zuzen ere Borgesek esan zuen
|
moduan
eginez: " Superar la realidad ambiente y elevar sobre una madeja sensorial y emotiva una ultrarealidad espiritual". c) Bizitzaren bidaia
|
|
Literatur Kaierak liburu sorta
|
moduan
sortua da eta, ezaugarri horreri lotuta, lehenengo aleari jarraipena emotera dator bigarren zenbaki hau. Kaiera bati dagokon neurri eta mailan, literatur gaiak irakurgai bihurtuko dira eta, aldi berean, beste irakurgai batzuk hobeto aituteko giltza be bai.
|
|
Aurrekoan
|
moduan
, Lourdes Otaegi da oraingoan be egilea, gaia, ostera, Joseba Sarrionandiaren literatur lanak.
|
|
Ez dira denak itzulpenak ordea, Joseba Sarrionandiak liburu honetan sartu dituen poemak. Konstantino Kavafisek garai historikoen testuinguruan kokaturiko poema helenisten tankerako apokrifoak egin ohi zituen
|
moduan
, zenbait apokrifo sartu ditu tartekaturik Izkiriaturik... liburu honetan. Berak aitortzen baitu"... aparte utzi ditut Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak liburuan agerturiko apokrifo batzuk" (Marinel zaharrak, hitzaurrea, 8 or.). Hitzaurrean itzultzeaz eta sortzeaz dioenarekin bat datorren jokaera da hauxe; literatur sorkuntzaren nahiz translazioaren izaerari buruzko funtsezko utopikotasunean eta nahitaezko kreatibotasunean oinarritzen baita.
|
|
Edorta Jimenezek honela goraipatzen du Linazisororen lorpena: " Zein erraz hasten den kondatzen, eta gero zelan sortzen dituen hari berriak, halako
|
moduan
non irakurlea ikaratu egiten den, jakingo ote duenentz idazleak guztietatik armoniatsu tenk egiten. Jakin, jakin du, alajaina" (Egunkaria)
|
|
Baliabide literario
|
moduan
erabili du, gainera, oraingoan behartu gabeko etorri hori, harantzago eramanez hitz jarioaren iturria, protagonista nagusiaren (Teresa) pentsamenduak ahalik eta modu natural eta egiazkoagoan eskaini ahal izateko irakurleari." Izan ere, gogoeta jarioak" ez du hizkera kargaturik onartzen, pedantekerian ez erortzearren. Narrazioaren pultsu bizkorrak plano aldaketak jostun gisa harilkatzera behartu du idazlea, eta ez da makal ibili.
|
|
Perzepzio oso biziko narratzailea da. Euren eguneroko mingarri zein zital hori askatasunik ez duenak bakarrik dakien
|
moduan
eskribitzen du." (Egunkaria)
|
|
Horretaz gainera, eta bigarren ezaugarri
|
moduan
, elkarrekin nolabaiteko harreman tematikoa duten ipuinak zekarzkigun. Modu honetan antolatutako testuak, generoen mugak gainditu nahi ditu eta nobelatik gertu dagoen kontamoldea aurkezten digu.
|
|
Liburuak merezi du, eta ez soilik istorio harrigarri eta hunkigarriak direlako, (Montoiak ipuinak behar duten bukaera perfektua emateko abilidadearekin jarraitzen du) edo azaldutako estruktura puzzle
|
moduan
erakargarria egiten delako, baita liburuak duen balore historikoagatik ere, bertan hiri batean bere historian gertatutako hamaika istorio kontatzen zaizkigulako. (Egunkaria VI)
|
|
Garazi inguruak dira Lukuren geografia, eta hor bizi direnak nahiz horra etortzen direnak haren giza osagarria. Bestalde, kontatzeko
|
moduan
neurtua, mamitua, luzaz pentsatua, hizkeran, esaldien tenpoan, hor dago liburuaren meritu nagusia, nik uste. Ahaztu gabe, haatik, Lukuk Iparraldeko idazle modernoen artean tradizio sendokoa den ildo batean erein duela; ipuin beltzen alorrean.
|
|
Pío Barojak ere aintzat hartu zuen gai hori El Cabo de las tormentas nobelan. Ariketa
|
moduan
biak irakurtzea gomendutuko nioke irakurtzale orori. Barojak erretrato laburra egiten du Galánena, zehatz eta motz kontatzen du haren matxinada.
|
|
Hala ere, bada bere idazteko
|
moduan
azpimarratu beharreko baliabide aberats bat: elkarrizketa biziak.
|
|
Era berean, Javier Rojok Kerouac en estiloa gogora dakarkiola aipatu zuen: azken honen The Subterraneas liburua aipatu zuen erreferentzia
|
moduan
.
|
|
–Administrazio Publikoek bultzatuko dute euskararen mailaz mailako presentzia komunikabide sozial publiko eta pribatuetan. Horretarako, eta komunikabideek euskara gero eta gehiago eta ohizko
|
moduan
erabil dezaten, Nafarroako Gobernuak diruz eta materialez laguntzeko planak gauzatuko ditu.?
|
|
carazitceguitendan
|
moduan
, Donostia, 1713; MartindeARZADUN, DoctrinaCristianeenesplicacinoaeusquerez, Gasteiz, 1731; LAVIEUXVILLE [Baiona koObispoarenaginduz], Guiristinoen doctrinalaburra, haur gazteiirachasteco, Baiona, 1731; LAVIEUXVILLE, BayonacoDiocesacobigarrenCatichima, lehenbicicoComunioneaeguiterapreparatcendirenHaurrençat, Baiona,
|
|
1992ko azaroan, France 3k Ipar Euskal Herrian tokiko emanaldi edo edizio batsortu zuen: France 3 Euskal Herri izenekoa, Baionako Merkataritza eta Industria Ganberaren lokaletan ezarria, ETBlen
|
moduan
. Edizio berri honek, Frantziako besteguztiak baino gehiago, ez du ezeztatzen 1990ean France 3 Tour Soirek lortu zuen lehenarrakasta, merkatuko %34koa zena.
|
|
Formatu eta edukien aldetik antzekotasun hazia duen egungo albistegigintzan, Euskal Telebistaren portaera ez da besteekiko oso ezberdina. Alegia, segidan ikusikodugun
|
moduan
, albiste saioetan aipatzen dituzten gaiak eta pertsonaiak, funtsean, berdintsuak dira.
|
|
Bata hiru multipleeta hirugarren baten bi programen gestioa kudeatzaile bakar bati emateko (14 programa, hortaz, gutxienez). Programazio horiek baldintzapeko sarbide
|
moduan
eskaintzekoakdira, bat izan ezik, zerbitzuaren promozioa egiteko baliatuko dena, hain zuzen ere.Lehiaketaren berezitasun bat, lehendik telebista zerbitzua eskaintzeko lizentzientitularrei horretara aurkezteko ezarritako debekua izan da. Onda Digital (Quiero TV) enpresak, Retevisionen filiala hain zuzen ere, irabazi zuen lehiaketa48 eta airean ditudagoeneko programazioak.
|
|
Amsterdam go Protokoloa eta Europako Batzordearen Ebazpena irrati telebistako zerbitzu publikoari buruz75: aipaturiko eztabaidaren baitan, Amsterdam goHitzarmenean, Europar Batasunarena egokitzen duen itunean alegia, protokoloberezi bat sartu zen, non, zerbitzu publikoaren defentsan, Estatu bakoitzariaukera ematen zaion horren finantzaketa ezarritako zerbitzu publikoko eskakizunak betetzeko
|
moduan
antolatzeko, betiere merkatuaren baldintzetan etakonkurrentzian eragin okerrik izan gabe. Honek, azken batean, finantzaketamistoa erabili ahal dutela esan nahi du, nahiz eta finantzaketa publikoa, zerbitzupublikoak finantzatzera joango dela ziurtatu den.
|
|
Euskalduna etxean elebakar balitz, hots, bere herrian elebakar
|
moduan
funtzionatuko balu, beste indar bat egin zezakeen komunikazio enpresen aurrean. Hartara, hedabideek, komunikazio enpresek, beste esfortzu desberdin bat egingo zuketenmilioi erdi bat kontsumitzaileren merkatua ez galtzeko.
|
|
Kakotx artean, benetan elebidun
|
moduan
egunkari bakarrak dihardu hemen: GARA da hori. Euskararen pisua anekdotikoa baino ez da beste hirutan:
|
|
Juanan Hernandez-ek elkarrizketa egin zion Pello Salabururi, garai hartan EuskalHerriko Unibertsitateko Errektorea zenari. Orrialde luzean, galdera erantzunaktranskribitu ziren, ohi
|
moduan
. Artikuluak, bestalde, elkarrizketatuaren argazki handiaerakusten du, eta letra mota lodian azpimarratzen ditu Errektorearen zenbait berba, aparteko item gisa.
|
|
Euskaraz argitaratuak izan diren albisteen garrantziari gagozkiola (alegia, luzeakala laburrak diren, orrialdearen goiko partea ala behekoa betetzen duten, orrialdeberezietuetan ala arruntetan argitaratu diren, eta abar kontuan hartuta), bigarrenedo oso bigarren mailako albisteak dira euskaraz publikatzen direnak. Moduilustratzaile
|
moduan
, datu hau: lehen orrialdeetan euskarazko testu gutxi agertzen da.Oro har, hizkuntzaniztasunak leku txikia egin dio euskarari prentsa idatzian.
|
|
galdetzen dutenean, estatu bat izateko eskubidea ukatu nahia dago horren guztiaren atzean. Guk nahi alabehar dugun
|
moduan
antolatuko dugu, esaten dut nik, baina ez ukatu eskubide hori? 14.
|