|
2003
|
|
|
Fiskaltzak, adingabeak edo horren familiak hala eskatuta, eta auto ziodunaren bidez, adingabeen epaileak espedientearen isil gordea dekreta dezake osorik edo zati batez, instrukzioak dirauen artean edo instrukzioaren denboraldi zehatz batean zehar. Edonola ere, adingabearen letraduak oso osorik
|
jakin
behar du espedientearen edukia, alegazioen izapidea burutzerakoan. Epaitegiak intzidente horren izapideak egingo ditu pieza bananduan.
|
|
|
Euskararen Erabilpena Arauzkotzeko Oinarrizko Legearen arabera, Euskal Herriko berezko hizkuntza gure herri honek duen izatearen adierazgarririk begi bistakoena eta objektiboena dela aitortu behar da. Era berean, gizabakanakoak euskara
|
jakin
eta erabiltzen duen neurrian, hizkuntza hori gizabanakoa bera Euskal Herrian oso osorik integratzeko tresna bihurtzen da. Bide horretatik, herri botereen betebeharra da eskubide horren mailaz mailako egikaritza sustatu eta bermatzea, hori berori jasotzen baitu aipatu legearen 6 artikuluak, eta, Justizia Administrazioaren esparrurako, 9 artikuluak.
|
|
2004
|
|
|
Bada, hori berrikuntza garrantzitsua da. Auzitegiak idazkiak eta agiriak helarazitzat joko ditu, horrek
|
jakin
dakienetik kopiak eman zaizkiola prokuradoreen elkargoak antolatutako jakinarazpen zerbitzuari. Horrela, zentzuz arindu da jurisdikzio organoen lana, eta, batez ere, jurisdikzio izaerarik gabeko langileen lana; egia esan, lan hori alferrekoa da, ez dator bat jurisdikzio organoen eta jurisdikzio izaerarik gabeko langileen eginkizunekin, eta oztopo galanta da horiek beste lan batzuk egiteko.
|
|
|
Laburbilduz, Auzitegi Gorenean kasazio errekurtsoa jar daiteke, honako epai hauek tartean izanik: ...ik, probintzietako audientziek oinarrizko eskubideei buruz emandakoak, baldin eta antolamendu juridikoak zenbai arau ezarri baditu prozesuko auzigaiak ebazteko eta epaiek arau horiek urratu badituzte; 2) Probintzietako audientziek bigarren auzialdian emandako epaiak, epaiok arau substantiboak urratu badituzte, eta, gainera, errekurtsoak berebiziko garrantzia badu, lehen aipatu bezala, justiziapeko
|
jakin
batzuen eskubide eta interes legitimoen gainetik.
|
|
|
2 Auzitegiak auzilaria hil dela
|
jakin
eta heriotzatik hurrengo bost egunetako epean oinordekoa bertaratzen ez bada, gainerako alderdiek eska dezakete prozesua badela oinordekoei jakinaraztea, tzeko epatuz; horretarako, gainerako alderdiek oinordekoak eta oinordeko horien egoitza identifikatuko dituzte. azken horiek hamar eguneko epean ager
|
|
|
Epaileak, lehen auzialdian, prozedura zibilaren gaineko ardura duen bitartean,
|
jakin
badaki indarkeria egintzaren bat burutu dela, Genero Indarkeriaren aurka Oso osoko Babesa emateko Neurrien Lege Organikoak bere 1 artikuluan definitzen dituen horietarikoa, eta, egintza horren ondorioz, zigor prozesua hasi edo babes agindua eman bada, orduan, Botere Judizialaren Legeko 87 ter artikuluko hirugarren paragrafoan ezarritako baldintzak betetzen direla egiaztatu eta gero, eskumenari ut...
|
|
|
Epaileak, prozedurazibilarengainekoardura duen bitartean,
|
jakin
badaki indarkeriaegintzaren bat burutu ahal izan dela, eta, egintza horren ondorioz, ez bada zigor prozesurik hasi, ezta babes agindurik eman ere, orduan, Botere Judizialaren Legeko 87 ter artikuluko hirugarren paragrafoan ezarritako baldintzak betetzen direla egiaztatu eta gero, alderdiei zitazioa egingo die, Fiskaltzarekin batera agerraldia egin dezaten; agerraldi hori hurrengo 24 orduetan egin... Agerraldiaren ondoren, Fiskaltzak berehala erabaki du ea hurrengo 24 orduetan genero indarkeriaren inguruko egintzak salatuko dituen, edo emakumearen aurkako indarkeria epaitegi eskudunari babesagindua ematea eskatuko dion.
|
|
|
3 Genero indarkeria dela eta, emakumearen aurkako indarkeria epaileak, zigor auzi baten gaineko ardura duen bitartean,
|
jakin
badaki prozesu zibilen bat bidean dagoela, eta Botere Judizialaren Legeko 87 ter artikuluko hirugarren paragrafoan ezarritako baldintzak betetzen direla egiaztatzen badu, orduan auzitegi zibilari agindeia egingo dio, eskumenari utz diezaion; auzitegi zibilak berehala erabaki du eskumenari uztea eta agindeia egin duen organoari auzi paperak igortzea.
|
|
|
Bide horretatik ezin bada
|
jakin
zeintu ez badu, 156 artikuluan xedatutakoa den demandatuaren egoitza, eta demandatzaileak beste egoitza bat zehazren arabera jokatuko da.
|
|
|
Hala denean, 156 artikuluan aipatu ikerketak burutu badira, eta komunikazioaren jasotzailearen egoitza ezin bada
|
jakin
, edo hori aurkitzea edo berorri komunikazioa ondore guztiekin egitea ezinezkoa bada aurreko artikuluetan xedatutakoaren arabera, edota horrela erabakitzen bada 157 artikuluaren 2 paragrafoan aipatu kasuan, orduan auzitegiak, probidentzia bidez eta inguruabar horiek jaso ondoren, komunikazioa aginduko du ebazpenaren kopia edo zedula epaitegi edo auzitegiko iragarki taulan jarriz.
|
|
|
Ordezko adituak kargua onartzen ez badu, abstentzio arrazoi bera edo ezberdina gertatu delako, lege honen 342 artikuluko 2 paragrafoan xedatutakoa aplikatuko da. Arrazoia kargua onartu ondoren
|
jakin
edo gertatu bada, abstentzioaren berri emango zaio epaile edo magistratuari, epaitegia bada, edo magistratu txostengileari, atala edo sala bada, epaile edo magistratu horrek arazoa erabaki dezan, alderdiek esan beharrekoa entzun ondoren. Epaile edo magistratuaren autoaren aurka ez dago errekurtsorik.
|
|
|
1 Ezespena proposatu behar da, horren oinarri den arrazoia
|
jakin
bezain laster; bestela, ez da horren izapidetza onartuko. Zehatz esateko, ez dira onartuko honako ezespen hauek:
|
|
|
1) Prozesuaren hasieran proposatu ez direnak, baldin eta ezespenaren arrazoia
|
jakin
izan bada prozesua baino lehen.
|
|
|
2) Prozesua erabakitzeko dagoenean proposatu direnak, baldin eta ezespena prozesuko zein unetan proposatu eta prozesu une hori baino lehen
|
jakin
izan bada ezespen arrazoia.
|
|
|
3 Epaiketa edo ikustaldia egin ondoren, ez dago aditua ezesterik. Horrek ez dio kalterik egingo bestelako ezeste arrazoiak agertzeari, hain zuzen ere, irizpena eman aurretik zirenak, baina epaiketa edo ikustaldiaren ondoren
|
jakin
izan direnak; horiek auzitegiari agertu ahal izango zaizkio epaia eman aurretik, eta, hori ezinezkoa bada, bigarren auzialdiko auzitegi eskudunari.
|
|
|
Banaketa arauen arabera auziaren gaineko ardura auzitegi bati edo batzuei badagokie eta beste auzitegi batek ematen badu auziaren gaineko ebazpena, orduan ebazpenok deusezak direla adieraziko da, horiek zein alderdiri kalte egin eta alderdi horrek hala eskatuta. Horretarako, alderdiak deuseztasuna eskatu du banaketa arauak hautsi direla
|
jakin
eta hurrengoxeko prozesu izapidean, arau hauste hori aurreko paragrafoak ezarritakoaren arabera zuzendu ez bada.
|
|
|
3 Artikulu honek aipatu kasuari dagokionez, ezespenak onartuko dira bakarrik ikustaldia hasi baino lehen
|
jakin
ezin izan ziren arrazoietan oinarritzen badira.
|
|
|
3) Auzia erabakitzeko garrantzitsu diren egitateei buruzkoak, horiek gertatu badira lehen auzialdian epaia emateko epea ireki ondoren, edo epe-muga hori baino lehen gertatu badira, azken kasu horretan alderdiak egiaztatzen duenean egitateok geroago
|
jakin
dituela.
|
|
|
Erantzun bakoitzean lekukoak zer adierazi eta hori nola
|
jakin
duen azalduko du.
|
|
|
2 Halaber, lekukoa zein alderdik proposatu eta horrek jar diezazkioke lekukoari narrioak, baldin eta proposarreko paragrafoan ezarri narrio arrazoimenaren ondoren
|
jakin
izan badu auren bat dagoela.
|
|
|
Egitate berria edo
|
jakin
berria egiazkoa ez dela ulertzen bada, froga egoki eta erabilgarria proposatu eta gauzatuko da, lege honetan prozedura mota bakoitzarentzat zehaztu moduan, baldin eta jardunaren egoeragatik berori gauza badaiteke. Bestela, epaiketa arruntean azken eginbideentzat xedatutakoaren arabera jardungo da.
|
|
|
Pertsona guztiak izan daitezke lekuko, arrazoimenez edo zentzumenen erabileraz era iraunkorrean gabetutakoak izan ezik, zentzumen horien bitartez bakar bakarrik
|
jakin
daitezkeen egitateen kasuan.
|
|
|
2) Demandaren nahiz erantzunaren, edo, hala denean, epaiketa baino lehenagoko entzunaldiaren aurretiazko agiri, baliabide edo tresnak direnean, baldin eta horiek aurkeztu alderdiak egiaztatzen badu ez duela lehenago
|
jakin
horiek bazirela.
|
|
|
286 artikulua. Egitate berriak edo
|
jakin
berriak. Froga
|
|
|
Alderdiek, euren ordezkariek eta defendatzaileek bakarrik
|
jakin
dezakete isilpeko jarduna. Horrek ez dio kalterik egingo zigor arloan, zerga arloetan edo beste arloetan egitate eta datuentzat ezarritakoari.
|
|
|
3 Edozeinek eman diezaioke Fiskaltzari ezgaiketarako erabakigarri izan daitezkeen egitateen berri. Agintariek eta funtzionario publikoek, euren kargua dela eta, pertsona bat ezgaitzeko ustezko arrazoia dagoela
|
jakin
badakite, horren berri eman behar diote Fiskaltzari.
|
|
|
1 Auzitegi eskudunak norbait ezgaitzeko ustezko arrazoia egon daitekeela
|
jakin
badaki, neurri egokiak hartuko ditu ofizioz, ustezko ezgaia edo horren ondarea egoki babesteko. Gainera, auzitegiak Fiskaltzari emango dio egitatearen berri, azken horrek, bidezkotzat jotzen badu, ezgaiketa eragin dezan.
|
|
|
2 Halaber, Fiskaltzak, norbait ezgaitzeko arrazoia dagoela
|
jakin
bezain laster, auzitegiari eska diezaioke aurreko paragrafoan aipatu neurriak berehala hartzea.
|
|
|
Egoi zitazioa egingo zaie. Bertaratu ez direnei zuzenean egingo zaie zitazioa, eutza zein den
|
jakin
ezean, ediktu bitartez deituko dira, 164 artikuluan xedatutakoaren arabera.
|
|
|
1 Auzitegiak, norbait hil dela
|
jakin
, dakoaren aurrekorik, ondorengorik, ezkontiderik nahiz antzeko egitezko egoe eta, testamenturik ez agertzeaz gain, hilran dagoen pertsonarik edo laugarren gradurainoko albokorik agertu ezean, ofizioz hartuko ditu behar beharrezko neurriak, hildakoa lurperatzeko, hori beharrezkoa izanez gero, eta ostu nahiz ezkuta daitezkeen ondasunak, liburuak, paperak, postatrukea eta efektuak ziurtatzeko.
|
|
|
Etendura desegitea eta betearazpenak aurrera egitea aginduko da, baldin eta betearazpen auzitegiak
|
jakin
badaki berrikuspenari edo auzi ihesean emandako epaia hutsaltzeko demandari gaitz iritzi zaiola.
|
|
|
Intzidente horretaz arduratzeko eskuduna da, epai edo ebazpen irmoa eman zuena. Deuseztasuna eskatzeko epea hogei egunetakoa da, epaia nahiz ebazpena jakinarazi denetik; eta, edozein kasutan, defentsarik eza sortu duen akatsa
|
jakin
denetik; azken kasu horretan, jardunaren deuseztasuna ezin izango da eskatu epaia nahiz ebazpena noiz jakinarazi eta hortik bost urte igaro ondoren.
|
|
|
Epaile eskudunak
|
jakin
badaki norbaiten inguruan, epai irmoaren bidez, ezgaiketa adierazpena eman dela beraren ondasunak administratzeko, orduan onbidezko kuradorea izendatuko du harentzat, espedientearen goiburuan epai horren lekukotza jarrita.
|
|
|
Horren aurkezpena eskatu ahal izango du, berebat, testamentua egin dela eta hirugarren baten eskuetan dagoela
|
jakin
dakienak.
|
|
|
Epaileek onartu eta eginaraziko dituzte euren aurrean sustatutako informazioak, baldin eta informazio horiek ez badiete erreferentziarik egiten pertsona
|
jakin
eta zehatz batentzat kaltegarri izan daitezkeen egitateei.
|
|
|
Informazioa eman ondoren, espedientea Fiskaltzari emango zaio. Horrenkoek ez badituzte betetzen legean nahi aburuz akatsak egin badira, edo lekutaezko diren ezaugarriak, edo adierazpenaren ondorioz kalte egin ahal bazaio pertsona
|
jakin
eta zehatz bati, orduan bidezkotzat jotzen duena proposatuko du, kasu horietatik bakoitzean.
|
|
|
ñ) 1881eko otsailaren 3ko Errege Dekretuari berriro helduta, horrek jasotzen dituen erakundeak euren horretan itzuli dira, nahiz eta
|
jakin
egun beste ordezko batzuk dituztela. Hori gertatzen da, esate baterako, escribanÃa (eskribautza:
|
|
|
2 Titulu betearazleak zein ondasun higiezin ematera behartu eta hori okupatzen badute alderdi exekutatuaz nahiz berarekin ondasun higiezinaren erabilera duten horiez besteko gizabanakoek, auzitegiak betearazpena agindu dela edo hori erabakitzeko dagoela jakinaraziko die horiei, hamar eguneko epean, euren egoera egiaztatzeko tituluak aurkez diezazkioten. Auzitegiak pertsona horiei jakinarazpena egingo die, horiek ondasun higiezinean daudela
|
jakin
bezain laster.
|
|
|
21 artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, agintariek eta funtzionarioek, bakoitzaren eginkizunari dagozkion gaietan hori beharrezkoa denean eta gaiak aipatuz, Erregistroko edozein idazkun edo agiriren edukia
|
jakin
dezakete, zuzeneko azterketaren bidez, ziurtagiriaren bidez edo informazio ohar soilaren bidez, Isilpeko Ezkontzei buruzko Liburuari dagozkionak izan ezik.
|
|
|
Fiskaltzak eta partikularrek ezkontza egiteko eskariaren berri izanez gero, betebeharra dute horren inguruko edozein eragozpen edo oztopo salatzeko, horrelakorik
|
jakin
badakite. Izapidegileak lege eragozpenaren berri izanez gero, ezkontza egitea ukatuko du.
|
|
|
Funtzionario edo partikularretatik edozeinek
|
jakin
badaki bizirik dagoela absentzia edo heriotza adierazpena duena edota desagerpena idatzoharraren bidez jasota daukana, Fiskaltzari edo Erregistroko arduradunari komunikatuko dio hori.
|
|
|
Indargabetutako legearekin alderatuta, sistema berriak izaera zabalagoa emango dio Erregistroari. Izaera zabalago horren eretzean, bertan jasoko da Tutoretzen Erregistroko eta Absenteen Erregistroko edukia, ez baitago behar besteko arrazoirik bi horiek sakabanatukaritza
|
jakin
batzuk erregistroaren barta egoteko; era berean, legezko ordeznera eramango dira, interes orokorrekoa baita horiek jendaurrean agertzea. Inskripzioaren eragingarritasunari dagokionez, lege hau gaur egun indarrean dauden printzipioetan oinarritzen da; hori dela eta, inskripzioak inskribatutako egitateen froga egiten du oraindik, adierazmolde horrek duen barne balio osoarekin, ez, ordea, prozesuko balio hutsarekin.
|
|
|
Testu berriaren sistema osoan, oinarrizko ideia bat erabili eta garatzen da: jaiotza folioa medio, pertsonari buruzko erregistro berezi
|
jakin
bat sortzea. Horrek erregistroko publizitatea erraztu du, nahikoa izango baita pertsonaren jaiotza lekua zein den jakitea, berari buruzko erregistro idazkunak ezagutzeko.
|
|
|
Jaiotza eta heriotza dira, besteak beste, edozein gizabanakoren errealitate biologikoak, eta, aldi berean ere, ondorio juridiko garrantzitsuen sortzaileak. Hartara, ezinbestekoa da horiek egoki agertzea erregistro
|
jakin
eta zehatz batean.
|
|
|
Sarritan esan ohi da Erregistro Zibila gizabanakoen egoera zibilaren erregistroa dela. Hain zuzen ere, egoera zibil horrek dakartza, lehen esan legez, halako ondorio
|
jakin
eta zehatzak subjektu horrentzat, horiek bere berezkoak izan (izena, abizenak) zein ondare izaerakoak izan (oinordetzak, familia zuzenbidekoak).
|
|
2005
|
|
|
Hala ere, uka ezina da eskubide hauek askotan urratzen direla. Denok izan dugu kontsumoari loturiko esperientzia txarren bat, eta gainera ez dugu
|
jakin
behar bezala erreakzionatzen. Gauzak horrela, garrantzitsua da, nire ustez, hezkuntza sistemak eskubide hauei buruzko heziketa ahalbidetzea, kontsumoaren gaia, zehar lerro gisa, ikasleen prestakuntza prozesua osatzen duten gai, eremu eta elementu guztietan integratuz.
|
|
|
Hirugarrena onusteduna dela uste izango da, horrek Erregistroa zehatza ez zela
|
jakin
bazekiela frogatu ezean.
|
|
|
Frogatzen denean eskuratzaileak eskuraketa burutu aurretik
|
jakin
bazekiela eskualdatzailea ez zen norbaitek bazuela finkaren edo eskubidearen gaineko edukitza egitez eta ugazaba moduan, edota eskuratzaileak hori jakiteko modua eta arrazoiak zituela frogatzen denean.
|
|
|
Aurreko arauen arabera, egitezko edukitza
|
jakin
ez edo jakiteko modurik izan ez arren, inskribatutako eskuratzaileak esanbidez edo isilbidez onartzen duenean edukitza hori, eskuraketa gaukripzioak zortasun negatiboa edo agerizatu eta hurrengo urtean zehar. Preskoa ez den zortasuna ukitzen duenean, eta zortasun hori preskripzio bidez eskura daitekeenean, urtebeteko epe hori zenbatzen hasten da a) idatz zatian xedatutakoaren arabera titularrak zortasun hori zegoela jakin ahal zuenetik, edo bestela, zortasunpeko lurraren askatasuna oztopatzeko egintza gauzatu zenetik.
|
|
|
Aurreko arauen arabera, egitezko edukitza jakin ez edo jakiteko modurik izan ez arren, inskribatutako eskuratzaileak esanbidez edo isilbidez onartzen duenean edukitza hori, eskuraketa gaukripzioak zortasun negatiboa edo agerizatu eta hurrengo urtean zehar. Preskoa ez den zortasuna ukitzen duenean, eta zortasun hori preskripzio bidez eskura daitekeenean, urtebeteko epe hori zenbatzen hasten da a) idatz zatian xedatutakoaren arabera titularrak zortasun hori zegoela
|
jakin
ahal zuenetik, edo bestela, zortasunpeko lurraren askatasuna oztopatzeko egintza gauzatu zenetik.
|
|
|
Beste alde batetik, bi mila eta lauko abenduaren hogeita hamaikan batean itxitako argitalpen honi kasuan kasuko aurkibide analitikoak gehitu zaizkio, gaztelaniaz eta euskaraz; horri esker, kontzeptuei lege kokapen egokia emateaz gain, aise
|
jakin
daiteke kontzeptuok beste hizkuntza ofizialean duten baliokidea.
|
|
|
Horretarako, legearen tituluak beste modu batean antolatu izan dira, horiei banaketa sistematiko hobea emateko; hasieran gai substantiboei buruzko tituluak kokatu dira, Zuzendaritza Nagusia eta Erregistratzaileen Kidegoari buruzko zati adjektibo eta organikoa azkenerako utzita. Eta testu berriak aurrekoak baino artikulu gutxiago baditu ere, ahaleginak egin dira artikulu garrantzitsuenei, hots, epai zein ebazpenetan gehien aipatzen direnei, aurreko zenbaki bera emateko, ez bakarrik tradizioari zor zaion begiruneagatik, hori gehiegizkoa izan baitaiteke, ezpada artikuluotan araututako gaiei buruzko jurisprudentzia bihar etzi errazago
|
jakin
eta aplikatu ahal izateko.
|
|
|
Horrela, batetik, idazkun ororen betekizun formalak ahalik gehien gutxitu dira, betiere sistemaren printzipio nagusiei kalterik egin gabe; bestetik, modu berezian inskriba daitezkeen eta inskribatu behar diren eskubideen inguruko aipamenak kendu dira; eta, azkenez, Erregistroaren babes esparrutik at utzi dira izaera pertsonal edo betebehar izaeradun eskubideak. Horrek guztiak nahitaez ekarri behar du Erregistroa argiago eta horren publizitatea errazago egitea, interesdunek zuzenago
|
jakin
dezaten horren edukia.
|
|
|
1 Administrazioak,
|
jakin
dakienean jabetza kentzeak finka inskribatuak ukitzen dituela, horien gaineko jabaria eta zamak egiaztatzeko ziurtagiria eskatuko du. Erregistroko titularrak ere eska dezake ziurtagiri hori, frogatzen badu kasuan kasuko espedientea hasi dela, bai aldizkari ofizialek horren gainrrezko administrazio agiriak aurkeztuz. eginiko publizitatea aipatuz, bai beha
|
|
|
..., adierazpen hori kontabilitate ziurtagiri baten bidez egiaztatu behar du, obligazio horien balioa ez dela kutxan sartu zehaztuz; halaber, iragarkiak argitaratu behar ditu, dela finkak zein probintziatan kokaturik egon eta bertako Aldizkari Ofizialean, dela toki horretako egunkarian, halakorik egonez gero, dela erakunde horren egoitzan bertan, horrerrek ezereztea eskatzeko asmoa duela.tara jendeak
|
jakin
dezan, erakunde ho
|
|
|
Izendatuak alegatu behar du abstentzioa, berori eragiteko arrazoia
|
jakin
bezain laster.
|
|
|
Norbaitek Erregistroren batean akatsa, formalitaterik eza edo iruzurra egin dela
|
jakin
badaki, horren gaineko salaketa idatziz aurkez diezaioke Zuzendaritza Nagusiari edo kasuan kasuko lurralde audientziako presidenteari, bai zuzenean, baita lehen auzialdiko epailearen bidez ere.
|
|
2006
|
|
|
Presazko kontua izan arren, eta prestatze lanetan txalotzeko modudeok berandutu dira, indarreko legeriako ahaleginak egin badira ere, irtenbiren akatsak areagotuz, besteak beste: arkaismoa, egungo gizarte eta ekonomiaren errealitateari ez egokitzea, sistema harmonikorik ez izatea, interes berezi
|
jakin
batzuek lehentasuna izatea interes orokorrei eta hartzekodunen ardegabeak eman dira, sarritan gaitzustez gauzatutako azpijoko, abusu eta itxurakeriek eraginda, eta konkurtso erakunteko berdintasun printzipioari begira; aurreko horiek direla eta, irtenbide bideen arauek ezin izan dituzte horiek modu eragingarrian zigortu.
|
|
|
Konkurtsoa zordunak eskatu badu, bere zorpetzea eta kaudimengabezia justifikatu ditu, eta egoera hori egungoa edo etorkizunekoa izan daiteke, «hur hurreko» gisa jaso dena. Zordunak konkurtso adierazpena eskatu behar du, kaudimengabezian dagoela dakienean edo
|
jakin
lukeenean; horrez gain, kaudimengabeziaren aurretik ere eskatu ahal izango du.
|
|
|
Fase erkidea konkurtso adierazpenarekin irekitzen da eta amaitzen da konkurtso administrazioaren txostena aurkeztu eta aurkaratze epea igaro ondoren, edo inbentarioaren zein hartzekodun zerrendaren aurka aurkeztutakoak ebatzi ondoren. Horrela, zehatz mehatz
|
jakin
daiteke zein den zordunaren ondare egoera, konkurtsoaren masa aktiboa eta pasiboa zehaztutakoan. Zenbait kasutan, gainera, prozedura laburtua erabil daiteke.
|
|
|
Bertan esaten denez, aurreko legeriak ekarri du, hain zuzen ere, indarreko legeriaren akatsak areagotzea, besteak beste: arkaismoa, egungo gizarte eta ekonomiaren errealitateari ez egokitzea, arauak sakabanaturik agertzea, sistema harmonikorik ez izatea, interes berezi
|
jakin
batzuek lehentasuna izatea interes orokorrei eta hartzekodunen arteko berdintasun printzipioari begira; guztiarekin, irtenbide bidegabeak eman dira, sarritan gaitzustez gauzatutako azpijoko, abusu eta itxurakeriek eraginda, eta konkurtso erakundeen arauek ezin izan dituzte horiek modu eragingarrian zigortu.
|
|
|
4 Titulu honetan arautu prozedura aplikatzeko ondoreetarako, polizia judizialak
|
jakin
badaki 795 artikuluaren 1 paragrafoan ezarri inguruabarretatik bat betetzen duen egitatea gertatu dela, eta, horri dagokionez, ustezko erantzulea atxilotu edo aurkitu ez bada ere, zain laster, eta, edozein kasutan ere, hu hura azkar identifikatu eta aurkituko dela aurreikus badaiteke, polizia judizialak aurrera egingo du hasitako ikerketekin, eta guztiak ere atestatu bakarrean agerraraziko dira; ... Kasu horietan, auziaren instrukzioa egin ahal izango du atestatua jaso duen guardia epaitegiak bakarrik.
|
|
|
Auzi iheslaritzat joko da, horretarako adierazpena emanda, errekisitorian zehaztu epe-mugan agertzen ez den auzipetua, edo non dagoen
|
jakin
ez eta auziaren gaineko ardura duen epailearen edo auzitegiaren aurrean aurkeztu ez dena.
|
|
|
3) Arlo kriminaleko audientziak edo Auzitegi Gorenak eurei dagozkien kasuetan izendatzen duenak, auziak aldi berean hasi direnean, edo ezin denean
|
jakin
zein hasi zen lehenago.
|
|
|
Berau sinatzen duen ministroak
|
jakin
badaki, lehenengo urteetan lege berria aplikatu eta betetzean, eragozpen handiak izango direla. Eragozpen horietatik garrantzitsuena izango da, ziur asko, indarreko ohiturak egoki ez gertatzea akusazio sistema aplikatzeko, eta ahozko eta jendaurreko epaiketa gauzatzeko.
|
|
|
Hori guztia dela eta, oso gogorra da auzitegia osatzen duten magistratuen kontzientzia torturatzea, haiei bi aukera hauek bakarrik eskainiz: akusatua kondenatzea, nahiz eta
|
jakin
horrekin legea hausten dutela edo deuseztasuna eragiten dutela; eta, gisa bertsuan, akusatua absolbitzea, uste osoz kriminala dela pentsatu arren. Azken kasu horretan, akusatu absolbituak, bere presentzia eta garaipen jarrerarekin, biktimari eta horren familiari iseka egiten die, eta hori gertatzeko arrazoi bakarra izan da, besterik gabe, Fiskaltzak delitua ez kalifikatzea, horri dagokion izaeraren arabera eta Zigor Kodean ezarritako manuen arabera, hori egiten jakin ez duelako edo ezin izan duelako hori egin.
|
|
|
akusatua kondenatzea, nahiz eta jakin horrekin legea hausten dutela edo deuseztasuna eragiten dutela; eta, gisa bertsuan, akusatua absolbitzea, uste osoz kriminala dela pentsatu arren. Azken kasu horretan, akusatu absolbituak, bere presentzia eta garaipen jarrerarekin, biktimari eta horren familiari iseka egiten die, eta hori gertatzeko arrazoi bakarra izan da, besterik gabe, Fiskaltzak delitua ez kalifikatzea, horri dagokion izaeraren arabera eta Zigor Kodean ezarritako manuen arabera, hori egiten
|
jakin
ez duelako edo ezin izan duelako hori egin. Edozein modutan ere, ukaezina da, akusazio sistema mutur horretaraino eramanez gero, eta auzitegiak guztiz pasibo izanez gero, auzitegiok zeregin guztia uzten dutela Fiskalaren esku, alegia, horren esku geratzen da justizia osoa.
|
|
|
2 Delituaren edo faltaren ondorioz erantzukizun zibila sortzen denean, erantzukizun hori betearazteko, betiere Prozedura Zibilaren Legeko xedapenak aplikatzeari kalterik egin gabe, epaileek edo auzitegiek Zerga Administrazioko Estatu Agentziari, edo, hala denean, foru ogasunetako zerga organismoei agindu ahal izango diete ondarea ikertzeko beharrezkoa den jarduna; jardun horri esker
|
jakin
ahal izango da kondenatuaren egungo errentak eta ondarea zein diren, bai eta zein diren kondenatu horrek eskuratzen dituenak ere, epaian zehaztutako erantzukizun zibila ordaintzen ez duen bitartean.
|
|
|
Fiskalak eginbideak gauzatzeari utziko dio, egitate berberei buruz prozedura judiziala dagoela
|
jakin
bezain laster.
|
|
|
Instrukzio epaileek, edo, hala denean, udal epaileek delitua egin dela
|
jakin
bezain laster, horren berri emango diote audientzia eskudunaren fiskalari; horrez gain, instrukzio epaileek sumarioaren eraketari buruzko parte laburtua emango diote audientziako presidenteari, egitatea, horren inguruabarrak eta egilearenak behar beste adieraziz, sumarioaren instrukzioa egiten hasi eta hurrengo bi egunetan.
|
|
|
Edozein kasutan ere, ezin denean
|
jakin
auzipetuaren jaiotza edo bataioa zein Erregistro Zibiletan edo parrokiatan dagoen jasota, edo, inskripzioa eta agiria ez daudenean; eta, auzipetuak urruti jaio dela adierazteagatik, denbora asko behar denean auzira ziurtagiri egokia ekartzeko, sumarioa ez da geratuko, eta, aurreko artikuluko agiriaren ordez, txostena jarriko da; mediku forentseek edo epaileak izendatutakoek txosten hori emango du...
|
|
|
Tamalez, hori ez zen lege testuetan gauzatu. Jendaurreko prozesu aipatuenean, Idiakez auzian alegia, agerian geratu zen, beste behin ere, zer nolako jauzia zegoen auzitegietako hizkuntza zen gaztelaniaren eta hizkuntza bera
|
jakin
ere ez zekiten herritar askoren artean.
|
|
|
Gipuzkoar abokatu eta foruzale horrek ardura bizia erakutsi zuen, euskaldunen artetik, Prozedura Kriminalaren Legearen aurrean. Izatez, euskaldun horiek gaztelania
|
jakin
ez eta epailearen aurrean agertu behar baziren Prozedura Kriminalaren Lege berripean, interpretea zuten ezinbesteko, lege testu horren 398, 440 eta 441 artikuluen arabera.
|
|
|
Epaileak egindako deialdira joatetik salbuetsita daude, baina ez adieraz pena egitetik, eta euren kargua dela-eta
|
jakin
dituzten egitateei buruzko in formazioa idatziz eman ahal izango dute:
|
|
|
3 Komenigarria bada aurreko paragrafoan aipatutako pertsonetatik baten adierazpena jasotzea, beraren kargua dela-eta
|
jakin
ez dituen arazoei buruz, adierazpen hori haren egoitzan edo bulego ofizialean jasoko da.
|
|
|
4 Artikulu honen bigarren paragrafoan aipatu karguak bete zituztenak ere salbuetsita egongo dira epaileak egindako deialdira joatetik, baina ez adierazpena egitetik; kargua dela-eta
|
jakin
dituzten egitateei buruzko informazioa idatziz eman ahal izango dute horiek.
|
|
|
Ikerketaren helburuetarako egin den jardunaren ondorioz, bide penala erabili nahi bada, agente estaliaren aurka, auziaren gaineko ardura duen epaileak, agente estaliak auzian parte hartu duela
|
jakin
bezain laster, inguruabar horrentxostena ematea eskatuko dio nortasun faltsu hori erabiltzeko baimena eman duenari; txosten hori aintzat hartu eta bidezkoa dena ebatziko du epaileak.
|
|
2007
|
|
|
Datuak Babesteko Agentziaren zuzendariak
|
jakin
badakienean autonomia erkidegoetako fitxategi jakin bati eustea edo fitxategi hori erabiltzea lege honen manuren baten aurkakoa dela, lege honen eskumen esklusiboko gai batean, zuzendariak kasuan kasuko administrazioari agindu ahal izango dio horren inguruan zehaztutako neurri zuzentzaileak hartzea, agindeian esanbidez ezarritako epean.
|
|
|
6 Preskripzioa geldiarazi egingo da betearazpen prozedura hasi eta interesdunak hori
|
jakin
badaki; epea sei hilabete baino gehiagoz geldi badago, arau hausleari egotzi ezin zaion arrazoiaren ondorioz, berriro oso osorik igaro da.
|
|
|
Edozein pertsonak
|
jakin
ahal izango du, horretarako Datuak Babesteko Erregistro Nagusitik kasuan kasuko informazioa jasota, izaera pertsonaleko datuen inguruko tratamenduak daudela, horien xedeak zein diren eta tratamenduen arduradunaren identitatea zein den. Erregistro Nagusiari kontsulta egitea publikoa eta doakoa izango da.
|
|
|
Halaber, lege organiko honen aplikazio esparrura ezin dira bildu legearen aginduz eginkizun publiko
|
jakin
batzuk bete behar dituzten korporazioak, eginkizun horiek betetzen dituztenean.
|
|
|
Elkarteek egunean egunean izan behar dute elkartekideen zerrenda, kontabilitatea eraman dute elkartearen benetako ondarea, emaitza eta finantza egoera zein den
|
jakin
ahal izateko moduan, eta gauzatutako jarduerak zein diren jakin ahal izateko moduan. Orobat, elkarteek euren ondasunen inbentarioa egin dute, eta liburu batean jaso dituzte euren gobernu eta ordezkaritza organoen bileren aktak.
|
|
|
Elkarteek egunean egunean izan behar dute elkartekideen zerrenda, kontabilitatea eraman dute elkartearen benetako ondarea, emaitza eta finantza egoera zein den jakin ahal izateko moduan, eta gauzatutako jarduerak zein diren
|
jakin
ahal izateko moduan. Orobat, elkarteek euren ondasunen inbentarioa egin dute, eta liburu batean jaso dituzte euren gobernu eta ordezkaritza organoen bileren aktak.
|
|
|
4 Fiskaltzak
|
jakin
dakienean atzerritar baten aurka kanporatze ebazpena eman dela eta atzerritar hori zigor prozedura batean dagoela biktima, kaltedun edo lekuko gisa, eta, gainera, uste duenean eginbide judizialak gauzatzeko nahitaezkoa dela atzerritar hori Espainian egotea, hori berori adieraziko dio gobernu agintari eskudunari, horrek atzerritarraren kanporaketa ez betearaztea balora dezan. Kanporatze hori betearazita badago, modu berean jardungo da, agintari eskudunak atzerritarra Espainiara berriro etortzeko baimena eman dezan; baimen horrek iraungo du beharrezko eginbideak gauzatu ahal izateko behar adina denbora.
|
|
|
Legez Espainian bizi den atzerritar batek jarduera ekonomiko bat moduziotasun
|
jakin
batekoa izateagatik. legitimoan gauzatzeari ekin dionean, jarduera hori gauzatzea eragozten duten egintza guztiak, egitezkoak nahiz ez egitezkoak, hori atzerritarra izateagatik edo arraza, erlijio, etnia edo na
|
|
|
Egia esan, gehienetan, politika asko urrundu zen konstituzio testuetatik. Halaber, politika ezegonkortasunak eragin zuen izaera politiko
|
jakin
bateko konstituzioen atzetik guztiz kontrako izaerako konstituzioak ezartzea, «penduluaren legea» indarrean egongo balitz bezala. Horrek eragotzi zuen edozein konstituzio sistema sendotzea.
|
|
|
Espedientearen izapideak egin bitartean, lan agintaritzak
|
jakin
badu enpresaburua neurriak hartzen ari dela eta neurri horiek eragingabe utz ditzaketela edozein erabakiren ondorioak, enpresaburuari eta agintaritza eskudunei agin diezaieke neurri horiek berehala geldiaraztea.
|
|
|
e) Administrazio publikoek edo irabazteko asmorik gabeko erakundeek zuzenean egindako iraupen mugagabeko kontratuen kasuan, kontratu horiek plan eta programa publiko
|
jakin
batzukra egonkorrik gabe eta finantziazio itu betearazteko direnean, diruzko zuzkidurri izanda urteko aurrekontuetako zein aurrekontuez kanpoko esleipenak, behin betiko izaerako kanpoko sarreren ondorio direnak, kasuan kasuko lan kontratuari eusteko behar besteko aurrekontu esleipenik ez izateagatik.
|
|
|
2 Erregelamendu honen 7 artikuluko 4.2 idatz zatian ezarri enplegu aniztasuneko egoeran dauden langileen enpresaburuek, langileak egoera horretan daudela
|
jakin
badakitenean, langile horien altak eta bajak komunikatuko dituzte. Enpresaburuek komunikazio horiek egingo dituzte, enplegu aniztasuneko egoera esanbidez aipatuta eta langilearen ordainsariak adierazita, erakunde kudeatzaileek eta Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusiak ofizioz gauza ditzaten kotizazio eta babes ondoreetarako bidezko jardunak.
|
|
|
Edozelan ere, legegileak ez du kontzeptu hori definitu. Hori gorabehera, Gizarte Segurantzaren Lege Orokorraren testu bateginetik ondoriozta daitekeenez (160 artikulutik 166.era), gaur egun kontzeptu hori estu lotzen zaio prestazio ekonomiko
|
jakin
bati, alegia, lan egiteari uzteagatik jaso daitekeen prestazioari, betiere legeak ezarritako betekizunak beteta.
|
|
|
d) Itundutako ordu osagarriak banatu eta egin dira aplikatu beharreko hitzarmen kolektiboak eta ordu osagarrien itunak ezarritakoaren arabera. Hitzarmen kolektiboan beste zerbait ezarri ezean, langileak zazpi eguneko aurreabisuarekin
|
jakin
du ordu osagarri horiek zein egunetan eta zein ordutan egin behar dituen.
|
|
|
f) Lan baldintzak edo prebentzio neurri bereziak, aparteko arriskua duten lanetan, bereziki lan horietarako medikuen kontrol bereziak ezarri baditzuek nahiz egoera bereziek eratortzen dituzten arriskuak daudenean.ra, edo langileen ezaugarri
|
jakin
ba
|
|
|
Bestalde ere, bada alor honetan zer esan euskararen aldetik. Lurra sustatzen
|
jakin
dute euskaldunek, eta haren fruituak sortzeko kontratuak ere artez izendatu (erdirikue, gasaila...) Horiek ere, bazterrean ezin utzizkoak eta lagungarriak izan dira zeregin honetan, euskarari testu eguneratua eman nahian.
|
|
|
Eraikinaren pisu edo lokalak nahiz horien zatiak, eraikin horren osagai erkide batera edo herri bidera berezko irteera izateagatik, modu independentean aprobetxa badaitezke, jabetza bananduaren objektu izan daitezke, eta jabetza banandu horri jabekidetasun eskubidea datxekio eraikinaren osagai erkideen gainean; osagai erkideak dira eraikina egoki erabili eta lupertzeko beharrezkoak diren guztiak, besteak beste, lurra, lurgaina, zimendazioak eta gainaldeak; egiturako osagaiak, eta, horien artean, zutabe, habe, solairu eta zama hormak; fatxadak, terraza, balkoi eta leihoen kanpoko gainestalkiekin batera, euren irudi edo itxuraketa, eurok eratzen dituzten itxitura osagaiak eta haien kanpoko gainestalkiak barne; ataria, eskailerak, atezaindegiak, korridoreak, igarobideak, murruak, zuloak, patioak, putzuak eta igogailu, gordailu, zenbakailu, telefono edo beste zerbitzu nahiz instalazio erkide batzuetarako destinaturiko barrunbeak, baita erabilera pribatiboa dutenak ere; igogailuak, eta ur, gas edo elektrizitatearen hustuketa nahiz hornidurarako instalazio, ekarketa eta biderakuntzak, baita eguzkiaren energia aprobetxatzeko balio dutenak ere; garbitzeko ur beroarenak, berogailuak, aire girotuarenak, kea egurastu edo husteko balio dutenak; suteak atzeman eta horien aurreneurriak hartzeko balio dutenak; irekigailu automatikoa eta eraikinaren segurtasunerako balio duten bestelakoak, bai eta antena kolektiboak eta ikus entzunezko edo telekomunikazioko zerbitzuen gainerako instalazioak ere, horiek guztiak espazio pribatiboan sartu arte; zortasunak eta bestelako osagai material nahiz juridikoak, euren izaera edo xedearengatik, zatiezinak badira. Jabekidetasunaren mendeko osagaiak ezin dira inola ere zatitu; zatiok osagai pribatibo
|
jakin
baten eranskin banaezinak direnez gero, horrekin batera bakarrik besterendu, kargatu edo enbargatu ahal izango dira. Pisu edo lokala besterentzen bada, gainerako pisu edo lokalen jabeek, titulu horren bidez bakarrik, ez dute eroslehentasun eskubiderik izango, ezta atzera eskuratzeko eskubiderik ere.
|
|
|
Aurreko lerrokadan xedatutakoa ezin izango da aplikatu, 13 artikuluan ezarritako gobernu organoetatik edozeinek
|
jakin
badaki, edozein bidetatik edo jabe berriaren egintza eztabaidaezinen ondorioz, etxebizitza edo lokalaren gaineko titulartasuna aldatu egin dela; edo, osterantzean, eskualdaketa hori nabaria denean.
|
|
|
Lehenengo eta behin, akusatuari bere aurka formulatutako akusazioari buruzko informazioa eman behar zaio; izan ere, inor ezin daiteke defendatu akusazio ezezagun batetik, eta akusatuak ulertzeko moduko hizkuntzan egin behar da (1989ko abenduaren 19ko GEEAE. Brozicek kasua?). Hori dela eta, akusazio bat leporatzen diotela eta egozten zaizkion egitate zehatzak zein diren
|
jakin
behar du (otsailaren 7ko 30/ 1989 KAE), baita egitate horiei ezarritako kalifikazio juridikoa ere. Era berean, ez da onartzeko modukoa akusazio inplizitua edo gerokoa; horren ordez, aurrekoa, ziurra eta esanbidezkoa izan behar da (otsailaren 24ko 56/ 1994 KAE; otsailaren 2ko 59/ 2000 KAE).
|
|
|
Zigor apalesgarriei dagokienez, Espainiako Konstituzio Auzitegiak esan du hurrengo hauek direla: «intentsitate
|
jakin
bateko sufrimenduak edo maila jakin bateko umiliazioa edo doilortze sentipena eragiten dutenak, kondenak ezarri ohi duenetik desberdina eta handiagoa» (maiatzaren 22ko 65/ 1986 KAE; ekainaren 3ko 89/ 1987 KAE; uztailaren 4ko 150/ 1991 KAE; etab.). Debekua absolutua da bai torturaren kasuan, bai gizabidezkoak ez diren edo apalesgarriak diren tratuen kasuan, baita zigor apalesgarrien kasuan ere, e... eta 1992ko uztailaren 27ko GEEAE. Tomasi kasua?).
|
|
|
Legearen 2 artikuluan ezarritakoaren arabera, eskubide horien babes zibila legeek, gizarte usadioek eta pertsonen jardunak mugatuko dute, eta horiek zehaztuko dute zein esparru dagoen erreserbatuta norberarentzat edo familiarentzat. Horrek esan nahi du pertsonaren jokabidea dela-eta, litekeena dela bere bizitzako egintza batzuei buruzko publizitatea bere edo bere familiaren intimitatearen edo bere irudiaren aurkakoa ez izatea (adibidez, bizitza pribatuko alderdi batzuk argitara ateratzen dituztenek edo jarduera publiko
|
jakin
batzuetan parte hartzen dutenek ezin dute pentsatu euren intimitatearen edo irudiaren babesa jarduera horiek egiten ez dituzten beste pertsona batzuen modukoa izango denik). Legearen 7 artikuluan, 2 artikuluko babes esparruan aipatutako «bidegabeko esku sartzeak» deskribatu dira:
|
|
|
Programa informatiko bateko datuen erabilera kontrolatzeko eskubidea da, eta horretara DBLOk esanbidez jaso dituen eskubideak biltzen dira: ukituak aurkaratu ahal izango ditu bere jokabidearen gaineko balorazioa jasotzen duten administrazio egintzak edo erabaki pribatuak, baldin eta horien oinarri bakarra bada izaera pertsonaleko datuen tratamendua, ukituaren ezaugarriak eta nortasuna definitzen dituena (13.2 art.); edozein pertsonak
|
jakin
ahal izango du, horretarako Datuak Babesteko Erregistro Nagusitik kasuan kasuko informazioa jasota, izaera pertsonaleko datuen inguruko tratamenduak daudela, horien xedeak zein diren eta tratamenduen arduradunaren identitatea zein den (14 art.); interesdunak izaera pertsonaleko datuak tratatzeari uko egin diezaioke, baldin eta tratamendu horren ondorioz bere datu pertsonalak erabili ahal badira d...
|
|
|
Horrenbestez, pertsona fisiko baten egoitzari buruz hitz egiteko, xede zehatz baterako esparru egokia den
|
jakin
behar da, hots, bizitza pribatua garatzeko (maiatzaren 31ko 94/ 1999 KAE; azaroaren 27ko 283/ 2000 KAE; urtarrilaren 17ko 10/ 2002 KAE, etab.). Konstituzio Auzitegiaren hitzetan, «egoitza bortxaezina gizabanakoak gizarte erabilera eta konbentzioei nahitaez lotuta egon gabe bizitzeko erabiltzen duen espazioa da, eta bertan askatasun intimoa egikaritzen du. Hori dela eta, eskubide horren bidez ez da babesten soil soilik espazio fisikoa bera, baizik eta bertan dagoen gizabanakoaren jariadura eta esfera pribatua (KAE hauek:
|