|
2007
|
|
|
Urruneko iturburu bateko argia bi saretatatik igaro ondoren norabidez aldatzen zela ikusi zuen, eta izandako interferentzien patroi bat eratu zuen. Orain, ikertzaileek esperimentu
|
hura
errepikatu dute, baina elektroiak erabilita argiaren ordez, eta hidrogenoaren protoiak igorpen sareten ordez.
|
|
|
Plaka
|
hura
beste plaka handiago bat puskatzearen ondorioz sortu zen; Handi hari Gondwanaland plaka deitzen zaio, eta gaurko Afrika, Australia, Antartika eta Indiako lurrak zituen gainean. Duela 130 milioi urte puskatu zen, eta puska bakoitzak berezko bide bat egin zuen.
|
|
|
Kasu horretan, CO 2 a kontzentratuago egongo litzateke eta errazagoa litzateke sintesi gasetik bereiztea. CO 2 a kenduta, hidrogenoa geldituko litzateke, eta
|
hura
erabiliko litzateke erregai gisa. Kontuan izan behar da, beraz, ikatzetik hidrogenoa lortzeko modu bat ere izan daitezkeela IGCC zentralak.
|
|
|
Elektrizitate kantitate bera gas naturalarekin sortzeko, gehienez ere horren erdia isurtzen da, eta haize edo eguzki energia edo energia nuklearra erabiliz gero, berriz, ez da CO 2 rik isurtzen. Hala, ikatzak zerikusi handia du berotegi efektuarekin;
|
hura
erreta urtero 10.000 milioi tona CO 2 isurtzen da atmosferara. Garraioan erretako petrolio eratorrien atzetik CO 2 gehien isurtzen duen giza jarduera da ikatza erretzea.
|
|
|
Omango ofiolita munduko handiena da, eta
|
hura
ikertzen piztu zitzaion Juteauri itsas hondoa ezagutzeko gogoa. (Argazkia:
|
|
|
Famous operazioan ez nuen parte hartzerik izan, baina hurrengorako, Cyamex espediziorako, eskaera egin nuen, eta onartu egin ninduten, ofiolitetan aditua izateagatik. Misio
|
hura
oso garrantzitsua izan zen, egitura interesgarri piloa aurkitu genuen, baina tximinia aktiboak topatzeko aukera izan baino lehen bukatu zen.
|
|
|
Niretzat, leku kuttuna da. 1981ean hasi nintzen
|
hura
aztertzen, eta oraindik ere joaten naiz.
|
|
|
Daukagun informazioaren arabera hartzen ditugu erabakiak. Baina, egun, inoiz baino garrantzi handiagoa hartu du informazioak;
|
hura
trukatzeko hau da, komunikatzeko dauden erraztasunak direla eta. Askotan entzuten dugu informazioaren gizartean bizi garela, eta, hori hala bada, hein handi batean IKTei esker da.
|
|
|
Glushko ingeniariari laguntza eskatu zion. Berehala hasi zen
|
hura
motor egokia diseinatzeko lanean. RD sortu zuen.
|
|
|
Meteoritoen presentziaren berri ere jaso nahi zuten, eta horretarako zeraman Sputnik ek presiopean zegoen nitrogenoa: meteorito batek satelitearen kontra talka egin izan balu, presioa jaitsi egingo zen, eta sortutako tenperatura aldaketak salatu egingo zuen
|
hura
. Ez zen talkarik gertatu, ordea.
|
|
|
Txinpantzeek, berriz, badituzte hiesaren birusari aurre egiteko mekanismoak. Beharbada, infekzio
|
hura
pasatzeak egin ditu txinpantzeak gizakiak baino gogorragoak hiesaren aurrean. Behintzat, lehen gizakiarentzat mesederako izan zen proteinak orain ez du balio, eta, ikertzaileen esanean, litekeena da haren erruz egotea orain babesgabe.
|
|
|
Alabaina, datazioa ez dator bat eredu klimatikoek iradokitzen dutenarekin. Izan ere, duela 450.000 urtetik hona ez dago landareen aztarnarik; horren arabera, badirudi ordutik izotzaren pean egon dela inguru
|
hura
. Zientzialariek, ordea, uste zuten azken glaziazio arteko garaian (duela 130.000 urte) Groenlandia hegoaldeko izotza urtu egin zela, eta horregatik igo zela itsas maila 5 metro.
|
|
|
Lan
|
hura
egin eta gero, bigarren saialdi bat egin genuen nazioarteko hitzarmen bat egiteko. Orduan ere Estatu Batuak izan ziren aitzindariak; Europak ez zuen interesik azaldu lehenengo urteetan.
|
|
|
Arabako aztarnategiak Behe Kretazeoko Aptiar garaikoak dira, duela 114 milioi urte ingurukoak; munduan dauden Behe Kretazeoko aztarnategirik oparoenak dira. Garai nahasia izan zen
|
hura
, Jurasikoaren bukaeran eta Kretazeoan zehar aldaketa sakonak gertatu baitziren landare komunitateetan. Aldaketarik nabarmenena, seguru asko, loredun landareen agerpena izan zen.
|
|
|
Urizaharran lehen aztarnategi
|
hura
aurkituta, beste batzuen bila hasi ziren inguruan. Horrela aurkitu zuten bigarrena, Gatzaga Buradonen, Bastidan.
|
|
|
Araban aurkitutako sorpresa guztietatik lehena besterik ez zen izan Lopez del Vallek aurkitutako intsektu
|
hura
; harrezkero, gehiago aurkitu dira, euliak, tximeletak, matxinsaltoak... Urizaharran bakarrik, 13 intsektu ordena desberdin azaldu dira.
|
|
|
Bestetik, lehertu aurretik izar hark masa handia kanporatu zuen, eta hori bera egin du Esne Bidean, Lurretik 7.500 argi urtera, dagoen Eta Carinae izarrak. Hortaz, astronomoen iritziz, litekeena da
|
hura
ere supernoba eran hiltzea.
|
|
|
Eta oso ondo gogoratzen dut egun batean Sobietar Batasunean egindako zientzia fikziozko film bat ikusi nuela nire lagunekin. Egun
|
hura
baino lehen, western estiloko filmak besterik ez nuen ikusten; nire film gogokoenak ziren. Baina zientzia fikziozko film hark erabat aldatu zuen nire mundua.
|
|
|
Kondairak dio Abd ar Rahman III.a kalifaren patioko iturrian, uraren ordez, likido astun eta dirdiratsu bat ateratzen zela, metal bat; merkurioa, hain zuzen ere. Luxu gorenaren erakusgaia zen iturri
|
hura
, gehiegikeria hutsa. Baina merkurioak sortu izan duen liluraren sinbolo gisa har liteke.
|
|
|
Gaitz horri saturnismo deitu zioten gero, beruna Saturno jainkoarekin lotzen baitzuten. Hain zuzen ere, erromatarrentzat beruna metal guztien aita zen, eta Saturno, semea jan zuen
|
hura
, jainko guztien artean lehena zen.
|
|
|
Hilarioren esanean,
|
hura
baino askoz desagertze masibo gogorragoak egon dira Lurrean, adibidez, Permiarrean, baina, nolabait, hau da ospetsuena, dinosauroak liluragarriak zirelako, eta, seguru asko, baita berriena delako ere. Edonola ere, K/ T muga berezia da paleontologoentzat, eta, teoria onartuenaren arabera, asteroide baten talkak, eta talkak ekarritako ondorioek, markatu zuten Kretazeoa eta Tertziarioa bereiztea.
|
|
|
Flysch. Hitza ezaguna da, eta askori Zumaiako labarrak etortzen zaizkie burura
|
hura
entzundakoan. Baina, berez, ez da Zumaiako berezitasun bat, askoz ere orokorragoa da.
|
|
|
Geruza horrek, nolabait, paperaren oinarrizko egitura berreraikitzen lagunduko du. Geruza horrek jatorrizko zelulosaren antzeko ezaugarriak ditu, baina
|
hura
baino egonkorragoa da. Konparazio bat eginez gero, zauriak ixteko eratzen den azalaren antzekoa litzateke.
|
|
|
Bibliografian, ureztatzeko ubideetako faunaren hilkortasunari buruzko datuak aurki daitezke. Extremaduran dagoen Dehesas inguruko ubidean, adibidez, espezie guztietako ornodunak hiltzen zirela baieztatu zuten Ornodunak Kontserbatzeko Elkarteko kideek, baina, horien ustez, azpiegitura
|
hura
anfibio eta narrastientzat zen bereziki hilgarria. Era berean, 2005ean ikusi zuten Itoizko urtegitik Erribera ureztatzeko eraikitzen ari diren Nafarroako Ubidean animalia franko erortzen zela, eta tartean basurde mordoa.
|
|
|
Irudiaren prozesuak, elektronikak, optikak eta prozesu kognitiboen analisiak, beste askorekin batera, zerikusia dute sistema horien diseinuan eta erabileran. Baina... zer nolako helburua izan dezake gizaki baten begiradari jarraitzeak eta
|
hura
aztertzeak?... Areago, zer nolako sistemen eta tekniken bidez lor daiteke pertsona baten begien mugimendua ezagutzea?
|
|
|
Une honetan bertan, New Horizons zundak Jupiterren laguntza hartu berri du, edo horretan ari da, Plutonera eta Karonera iristeko. Hori bai, Jupitertik gertu dagoen bitartean, argazkiak atera eta atera ari da, planeta
|
hura
eta haren lau ilargi handienak aztertzeko. Ekainera arte ariko da lan horretan, eta Plutonera 2015 urterako iristea espero dute.
|
|
|
Bidaia orbitalak atzean utzita, espazioan gertuen dugun balizko geltokia Ilargia da. Izatez,
|
hura
ere Lurraren orbitan dago.
|
|
|
Orduan, ordea, zientzialariek frogatu zuten gaitza sortzen duen eragilea ez birusa, ez bakterioa, ez bizkarroia, baizik eta proteina bat, prioi eraldatua animalia gaixoen haragia janda iritsi zela pertsonetara. Oraindik ikertzen ari dira nola gertatzen den transmisioa zehazki, baina, behintzat,
|
hura
eteteko neurriak hartu ziren.
|
|
|
Ezagutzen den zaharrena De Materia Medica da, Dioskorides greziarrak 77 urtean idatzia. Lan
|
hura
katalogo antzeko bat da: Mediterraneoko seiehun landare espezie biltzen ditu, bakoitzaren erabilerarekin eta prestatzeko errezetarekin.
|
|
|
Ondorioa: landare haiek oso aspalditik erabiltzen ziren, gutxienez, herri
|
hura
Greziaren parte zenetik.
|
|
|
Historia horretan lehenengo urratsa iproniazida izeneko konposatua izan zen (1950eko hamarkada zen). Zorizko aurkikuntza bat izan zen; izan ere, botika
|
hura
tuberkulosia tratatzeko egin zuten, eta gaixoei emandakoan konturatu ziren aldartea hobetu egiten zitzaiela, gaixoek berek hala aitortzen zuten.
|
|
|
Antidepresibo
|
hura
monoamino oxidasaren inhibitzaile bat zen, eta atzetik etorri ziren antidepresiboek ere estrategia bera erabiltzen zuten; hau da, garuneko noradrenalina eta serotonina neurotransmisoreen maila erregulatzen zuten. Lehenengo antidepresibo haien estrategia biokimikoa ezagututa, garbi geratu zen depresioa buruko gaitz bat zela, eta konturatu ziren neurotransmisoreak tarteko zirenez, oinarrian garuneko neuronen arteko konexioen gutxitze bat zegoela.
|
|
|
Ilargiko basearen kokapena aurten erabakiko dute, Ilargia ikuskatzeko orbitatzaile batekin (Lunar Reconnaissance Orbiter) inguru
|
hura
aztertzen dutenean.
|
|
|
1820an gertatu zen intoxikazio
|
hura
. Alemaniaren hego ekialdeko herri batean, ehunka pertsona intoxikatu ziren saltxitxak janda.
|
|
2008
|
|
|
Gure kasuan, sistema biologiko batek kuantitatiboki nola funtzionatzen duen aztertu nahi dugu, eta
|
hura
zehatz mehatz kontrolatu. Beraz, nire ikerketaren helburua da, besteak beste, zelulen portaera aurreikusteko prozesu zelularren eredu konputazionalak garatzea eta prozesu horiek kontrolatzen ikastea.
|
|
|
Ez digu erantzun, hala ere, nola bermatuko duten 300 urtez inguru
|
hura
kontrolatzeaz arduratuko dela norbait. Hain zuzen, denbora hori dute hondakin erradioaktiboek egonkortzeko.
|
|
|
kazetariak, editoreak, matematikariak, irakasleak, politikariak eta abar elkartu ginen. Niretzat oso garrantzitsua izan zen informazio truke
|
hura
. Eta, ekitaldi haren ondorioz, komunikabideei buruzko kezka pixka bat areagotu zidan.
|
|
|
Udan, Iñakik tarte txiki bat lortu zuen, eta galdetu zidan ea uztailean eta abuztuan egingo nuen saioa. Baina uztailean eta abuztuan
|
hura
hiru urteko lankidetza bilakatu zen. Oso gogoko dudan lankidetza, bide batez esanda.
|
|
|
Hidrogenoaren beste arazo handietako bat
|
hura
lortzeko zailtasuna da. Eskolan guztioi irakatsi digute hidrogenoa uraren elektrolisitik lortzen dela.
|
|
|
Kontuan hartu beharreko lehenengo gauza zen eskulturaren diagnosia egiteko zein teknika erabil zitekeen. Izan ere, metalekin egiten diren azterketetan, ohikoena lagin bat hartu eta
|
hura
aztertzea izaten da. Baina, kasu horretan, lagin hori suntsitu egiten da.
|
|
|
Lan hori kontu handiz egin zuten, eskulturan ahalik eta kalterik txikiena eragiteko. Eta prozesu horretan kendutako oxidoa ere gorde egin zuten, gero
|
hura
ere laborategian aztertzeko.
|
|
|
Aintzirak ere bazituen, han hemenka. Une batean, ordea, sabana berde
|
hura
gainbehera etortzen hasi, eta gaur egun dugun basamortua bilakatu arte aldatu zen. Aintzirak harekin batera lehortu ziren; guztiak, bat izan ezik:
|
|
|
Hologramen erregistroa ere bi pausotan oinarritzen da: lehendabizi, plaka fotografiko batean erregistroa egin behar da, eta, ondoren,
|
hura
errebelatu ostean, argi izpia pasarazten da objektuaren irudia osatzeko. Hologramen kasuan, argazkia argi izpien arteko interferentziaren ondorioa da.
|
|
|
Pixkanaka, arrezife izugarriak eraikitzen joan ziren Lurreko eskualde askotan, eta kareharri metaketa itzelak sortu ziren. Eraikuntza prozesu
|
hura
izugarri handia izan zen (eta jarraitzen du izaten), eta eragina izan zuen lurrazaleko plaken dinamikan. Izan ere, Nuñez Beteluren esanean, plaken marruskadurak lotura zuzena du plaken osaerarekin eta haien gainean dauden arrokekin.
|
|
|
Horregatik, phosphori izena eman zitzaien, hau da, argidun edo argi eramale. Eta gaur egun ere fosforeszentzia izenez ezagutzen dugu Casciarolo zapatariak harri boloniarrean behatutako fenomeno magiko
|
hura
.
|
|
|
Izan ere, hainbat molekula, zelula edo ehun detektatzeko oso erabilia da biokimikan eta medikuntzan. Molekula batzuek berezko fluoreszentzia izan dezakete, baina, askotan, marka fluoreszenteak fluoroforoak erabiltzen dira detektatu nahi den
|
hura
markatzeko.
|
|
|
Dena dela, Andres Urdaneta ordiziarrak lortu zuen. Orain, Ordiziako Udalak gogora ekarri nahi du, dagoeneko bost mende baitira nabigatzaile ausart
|
hura
jaio zela.
|
|
|
Pazko uhartea eta Hawaii kolonizatu zituzten Ozeaniatik abiatuta. Bidaia
|
hura
, ustez, oso hegoaldetik eta itsasontzi txikietan egin zuten. Oso zaila da haien berri jakitea, baina oso litekeena da Ozeano Barean bizi diren indigenek ederki jakitea nola egin ekialderako bidaia.
|
|
|
Felipe II.ak aitzakia horrekin eskatzen zuen Filipinen jabetza (eta eskuratu egin zuen, horregatik dute uharteek izen hori). Hala ere, ezinezkoa zitzaien antimeridiano
|
hura
non zegoen zehaztea.
|
|
|
Itzulerako bidaia ez zen erraza. Bost espedizio saiatu ziren bidaia
|
hura
egiten Urdanetarena baino lehen. Baina, ekaitzak zirela, itsaslasterrak zirela, haizea zela, gaixotasunak zirela... aurreko espedizio guztiek kale egin zuten.
|
|
|
Urdanetak bidaia
|
hura
egitea lortu zuen, garai hartakoen ikuspuntutik oso bide arraroa hartuta. Ekuatoretik iparralderantz urrundu zen, kontrako haizeak eta itsaslasterrak saihesteko, eta zirkulu maximotik itzuli zen Amerikara, biderik motzenetik.
|
|
|
Dispositibo horrek egiaztatzen du organo bat egoerarik onenean ote dagoen transplante bat egiteko. Hala, organoaren egoera monitorizatzeko modua dago,
|
hura
erauzten denetik, garraiatu eta gaixo bati transplantatzen zaion arte.
|
|
|
Makina bat beste modernoago batekin ordezkatzea logikoa da, baina, kasu honetan, oso aldaketa ausarta izan da, LEP azeleragailua, desmuntatu zuten
|
hura
, munduko ahaltsuena zelako.
|
|
|
Zuzendaritzak hilabete bat eman zien Higgs partikula benetan detektatuko zutelako zantzuak aurkitzeko. Hilabete
|
hura
pasatuta, fisikariek esan zuten baietz, frogatu zutela detektatzeko gertu zeudela; baina CERNeko zuzendaritzak ezetz esan zien. Eta LEP azeleragailua itxi egin zuten.
|
|
|
Teoria oso ona zuten aurkitutako partikulak ulertzeko, baina ez zuen azaltzen partikulen masa. Nahitaez, aintzat hartu behar zen akats
|
hura
, eta konpondu.
|
|
|
Baina Weiserrek planteatutako helburua lortzeko azpiegitura izan arren,
|
hura
lortzeko ibilbide luzea daukagu oraindik. Horren arrazoi garrantzitsuena da gailu bakoitzak uharte independente baten moduan jokatzen duela, funtzionaltasun konkretu eta mugatu bat eskainiz, baina lankidetzarako aukerarik eskaini gabe [3].
|
|
|
aurreko udatan Taillon eko glaziarrak metro gutxi batzuk galtzen zituen, baina, 2005ekoan, 20 metro egin zuen atzera. Dena den, beste glaziarrak, Ossoue baino txikiagoak izan arren, ez dira
|
hura
bezain azkar txikitzen ari. Ikertzaileek azaldu dutenez, elur metaketak, orientazioak, gainean arrokak izateak... klima faktoreekiko erantzuna handiagoa edo txikiagoa izatea eragiten dute, eta Ossoue glaziarrak ez ditu irauteko kondizio onenak.
|
|
|
Haren masa, noski, kilogramo bat da. Ezin du beste baliorik izan,
|
hura
baita, definizioz, kilogramoa.
|
|
|
Dena dela, zorionekoak izan gara: putzu haren berri zuten lagun gutxietako baten oroitzapenei eta kamerari esker, erreinu
|
hura
ezagutu dugu.
|
|
|
Haustura digitalak etorkizunean beste ezberdintasunak areagotu besterik ez dituela egingo sinetsita,
|
hura
txikitzen laguntzeko eratu zuten One Laptop Per Child edo OLPC (Ordenagailu Eramangarri Bat Haur Bakoitzeko) izeneko fundazioa 2005eko urtarrilean. Haren helburua hirugarren munduko haurren hezkuntza da, IKTak erabiliz eta alfabetizazio teknologikoaren bidez.
|
|
|
Aurkikuntza
|
hura
egiten ari ginela, ikusi genuen garrantzitsua zela; baina ez besterik. Emaitza berri bat zenez, garrantzitsua zela bagenekien, baina ez geneukan neurriaren ikuspegirik.
|
|
|
Tresnak bere kabuz itzaltzen direneko muga da hori. Muga
|
hura
gainditu egin genuen, zenbait ingeniaritza truku erabilita, eta informaziorik galtzen ez zuten zenbait gailu egin genituen. Dena den, mugei buruz hitz egitea oso arriskutsua da.
|
|
|
Haren garaiko pentsamoldeen arabera, Jaungoikoak plan edo ordena batekin sortu zituen gauzak. Eta, ordena
|
hura
aurkitzea zen, nonbait, Lineoren helburua. Hala, ezaugarri morfologikoak aztertu eta antzekotasunak eta desberdintasunak kontuan hartuz sailkapen hierarkiko bat sortu zuen.
|
|
|
egurrezko teilatuak zituzten. Ezaugarri
|
hura
zela eta, oso zaurgarriak ziren suteen aurrean; teilatuak su hartzen baldin bazuen, eraikin osoa erortzeko arriskua oso handia zen.
|
|
|
Halako egiturak eratzeko, harriei falka itxura eman behar zieten;
|
hura
zen lanik zailena. Ezinbestekoak ziren trebatutako langileak, eta sabaietarako harriak lantzen zituzten langile taldeak sortu ziren.
|
|
|
bultzada. Bultzada horizontal
|
hura
harrien kargak eragiten duen indar bertikalarekin elkartzean, sabaiek indar zeiharra eragiten zuten azkenean.
|
|
|
Erdi Aroan, iraultza handi bat gertatu zen mendebaldeko Europako elizen arkitekturan. Eliza iraunkorragoak egin nahian, arkitektura erromanikoa sortu zuten, eta arkitektura
|
hura
hobetzearen eta hobetzearen ondorioz, oso ezaugarri desberdinak zituen arkitektura batera iritsi ziren bi mende geroago; arkitektura gotikora, alegia. Aldaketa izugarria izan zen:
|
|
|
Arkuari eutsi behar zion horma ez baldin bazen kanporanzko indar zeihar
|
hura
xurgatzeko behar adina lodia, edo ez baldin bazuen egitura sendorik indar hari kontra egiteko, ezegonkortu eta behera erortzen zen. Eta ez ziren gutxi izan arrazoi harengatik eraitsi ziren eraikinak.
|
|
|
Hainbat bide asmatu zituzten arazo
|
hura
konpontzeko. Batetik, horma askoz lodiagoak eraikitzen hasi ziren.
|
|
|
Helburu
|
hura
zuen beste sistema bat kanoi erdiko ganga izan zen. Hitzak berak adierazten duen bezala, kanoi ganga baten erdia zen, hau da, tunel baten erdia.
|
|
|
Hala, ganga haiek zutoinetan eragiten zuten indarra mugatzea lortu zuten. Oso lorpen handia izan zen
|
hura
, zutoinak bakarrik indartuta edo sendotuta nahikoa baitzen ganga osoaren karga indargabetzeko.
|
|
|
Hala, gangaren azpian zeuden hormek euskarri funtzioa galdu zuten. Bultzadak indargabetzeko ez zegoen eraikinaren hormak erabili beharrik, eraikinetik kanpo zeuden ostiko arkuek betetzen baitzuten funtzio
|
hura
. Eraikitzaileak ohartu ziren modu hartan izugarri handitu zezaketela eraikinaren altuera, eta, halaber, hormetako irekidurak nahi adina handitu zitzaketela.
|
|
|
gazitasun txikiko lekuetan bildu zuten estuarioak eta badiak, edo ur gezan eta gaziagoan bizitzeko mekanismoak garatu. Batzuek lehorrerako pausoa ere eman zuten, baina haiek ere odolean eraman zuten itsaso primitibo
|
hura
.
|
|
|
Zer garrantzi ematen zaio bilaketak euskaraz nahiz
|
hura
bezalako hizkuntza gutxituetan egiteko aukerari?
|
|
2009
|
|
|
Adibidez, Siberian, gaur egun Popigai deritzon talka kraterrean, diamanteak sortu ziren meteorito batek Lurra jo zuenean. Inguru
|
hura
oso aberatsa zen grafitotan, eta talkaren lekutik 13,6 kilometroko erradioan zegoen grafitoa diamante bihurtu zen bat batean, hain handia izan zen talkak eragindako presioa.
|
|
|
Aipatutako zirkuitu horiek lirateke martxan jarri bero ponpen laguntza izango ez balute. Labur esanda, bero ponpak fluido bat biraka duten zirkuituak dira, eta gai dira ingurune batetik beroa hartzeko eta
|
hura
baino beroago dagoen beste batera transmititzeko.
|
|
|
Garai hartan, ordea, Reduviasporonites onddo generoa mundu osoan hedatu zen. Imperial College Londonetik zuzendutako nazioarteko ikertzaile talde batek sakon aztertu du onddoa, jakiteko zerk eragin ahal izan zuen Lurreko bizidunen proportzio handi bat desagertzea eta
|
hura
ugaritzea.
|
|
|
Taldeko lehen partaideen artean zeuden bere emaztea, Ethel Florey
|
hura
ere Australian medikuntza ikasitakoa, eta Ernst Boris Chain biokimikari judutarra, naziengandik ihesi joana.
|
|
|
Eta, buruhauste handien ondoren, Chainek eta Edward Penley Abraham ekpenizilina erauztea lortu zuten. Azkenean hantxe zeukaten hauts marroi
|
hura
. Oso gutxi zen, baina Florey eta Margaret Jennings gaztea has zitezkeen bizidunetan probak egiten.
|
|
|
Arrosa baten arantzarekin zauritu ondoren, estafilokokoek eta estreptokokoek gorputza inbaditu zioten. Floreyk bere laborategietako penizilina guztia jarri zuen gizon
|
hura
sendatzeko. Eta gizonak hobera egin zuen, nabarmen.
|
|
|
Inguruko bizilagunei ere eskatu zieten zapata hezeetan, fruitu usteletan, gaztan, ogian eta abarretan aurkitzen zituzten lizunak eramateko. Mary Hunt-ek inork baino serioago hartu zuen lan
|
hura
, eta Marilizun ezizena ere jarri zioten. 1943ko udan, fruta denda baten atzeko meloi ustel batean lizun berri bat topatu zuen Marilizunek.
|
|
|
1960ko hamarkadaren hasieran laserra asmatu izana pauso garrantzitsua izan zen zuntz optikoen garapenean, informazioa argiaren bidez kodetzeko aukera eman baitzuen. Baina argi
|
hura
garraiatzea beste kontu bat zen. Zuntz optikoak bazeuden, baina, garai hartakoekin, 20 metro egin orduko argiaren% 1 baino ez zen gelditzen.
|
|
|
Ekuazio diferentzialek l deituko diegun autobalio konplexu batzuk izaten dituzte. Autobalio horien parte erreala positiboa denean, ekuazio diferentziala ezegonkorra da, eta
|
hura
askatzeko zenbakizko metodo bat erabiliz lortuko genukeen emaitza hurbilduak ez du zertan emaitza errealaren itxurarik izan, aldaketa txiki batek eragin bortitza izaten baitu haietan. Horregatik, zenbakizko metodoak ekuazio diferentzial egonkorrei aplikatzen zaizkie, parte erreal negatiboko autobaliodunei, alegia.
|
|
|
Bada, l autobalioak egonkortasun eremuan egon behar du h zenbakiaz biderkatu ondoren, anplifikazio faktorea unitatea baino txikiagoa izan dadin. Baina ez hori bakarrik; behin l. h biderkadura egonkortasun eremuan dagoenean, h zenbakiak txikiagoa izan behar duen ikusten da, aurkitu dugun h a baino txikiagoa den edozein zenbakik ere posible egiten baitu autobalioa biderkatu ondoren
|
hura
eremura eramatea. Autobalioa eremura eramatea posible egiten duten zenbakietatik, errore lokala tolerantzia baten barruan mantentzen duen h zenbakia da pausoaren neurri moduan aukeratzen dena.
|
|
|
Handik bi urtera, sumina sentitu zuen, gazte eskoziar batek patentatutako asmakizunaren berri izan zuenean. Alexander Graham Bell zen gazte
|
hura
; telefonoa patentatu zuen.
|
|
|
Meucci zur eta lur gelditu zen: oihu
|
hura
kabletik etorri zen!
|
|
|
Berehala ekin zion fenomeno
|
hura
ikertzeari. Konturatu nintzen kontatu zuen urte batzuk geroago lortu nuela hitza transmititzea bateria batzuei lotutako hari eroale baten bidez; eta, berehala, telegrafo parlante izena eman nion.
|
|
|
Kandelek ez zioten diru askorik eman, baina bai bizitzeko eta bere esperimentuekin aurrera egiteko lain. Hurrengo urteetan buru belarri aritu zen etxe ondoko tailerrean telegrafo parlante
|
hura
hobetu nahian. Eta, 1854 inguruan, tailerretik etxeko logelara zioan prototipo bat instalatu zuen, artritis erreumatoidearen eraginez ohean elbarri zegoen emaztearekin komunikatu ahal izateko.
|
|
|
Baikonur estazioan izandako lehen istriputik hasita (urte askoan sekretuan gordetakoa), NASAko jaurtigailuek izandako arazo eta istripuetarainoko bidea egiten du (Challenger jaurtigailuaren istripua besteak beste, telebistaz ikusi ahal izan genuen
|
hura
). Tartean, arrakasta handiak ere izan zituen astronautikak.
|
|
|
Google Wave. Interneten jarri duten aurkezpenean diotenez, horrelakoa izango litzateke posta elektronikoa gaur egun asmatu izan balitz, eta
|
hura
ordezkatzeko asmoz egin dute. Lortuko duten edo ez ikusteko dago, baina badute horretarako aukerarik:
|
|
|
Lortuko duten edo ez ikusteko dago, baina badute horretarako aukerarik: informatikariei asko gustatu zaien tresna ikaragarri ona izateaz gain, badirudi ikuspegi egokia hautatu dutela
|
hura
kaleratzeko moduan eta formatuan.
|
|
|
Baina, juxtu hitzaldi
|
hura
eman aurretik, Monthly Magazine aldizkari ingelesaren ale batean, ilustrazio bat ikusi zuen, animalia erraldoi hatzapardun baten fosilarena. Paraguain aurkitu zuten fosil hura, eta Madrilgo Historia Naturaleko Errege Kabinetean muntatu.
|
|
|
Baina, juxtu hitzaldi hura eman aurretik, Monthly Magazine aldizkari ingelesaren ale batean, ilustrazio bat ikusi zuen, animalia erraldoi hatzapardun baten fosilarena. Paraguain aurkitu zuten fosil
|
hura
, eta Madrilgo Historia Naturaleko Errege Kabinetean muntatu. Ilustrazioa Georges Cuvier paleontologiaren izar berriaren 1796ko artikulu batean oinarritua zegoen.
|
|
|
Artikulu hartan, Asiako eta Afrikako elefanteak espezie desberdinetakoak zirela esan zuen, eta mamuten fosilak desagertutako beste espezie batenak zirela; baita Italian agertutako haiek ere, Hanibalen elefanteen hezurtzat hartu izan zirenak. Eta geroago, mamut amerikarraren hezurrak aztertzeko aukera izan zuenean, bera izan zen
|
hura
formalki deskribatu zuena. Europako mamutekiko desberdina zen, eta mastodonte izena eman zion.
|
|
|
Paraguaiko fosilari buruzko artikuluan, berriz, argi eta garbi ikusi zuen Cuvierrek hezurdura
|
hura
nagien antzeko animalia bati zegokiola. Megatherium deitu zion animalia hari.
|
|
|
Artikulu
|
hura
ikusitakoan ulertu zuen Jeffersonek bere lehoi erraldoia ere nagi bat izan zitekeela. Hala, Megalonyxi buruzko lana argitaratu aurretik, ohar bat erantsi behar izan zion, non aitortzen zuen atzapar haiek, izatez, Megatherium batenak izan zitezkeela.
|
|
|
Horrez gain, batzuetan urrunegi joaten dira ekoizleak DRMaren kontuarekin. Esate baterako, Sonyk 2004 eta 2005 urteen artean hainbat CDtan DRM sistema bat jarri zuen, zeinak Windows ordenagailuetan programa espioi bat instalatzen baitzuen, eta Windows aldatzen baitzuen
|
hura
detektatu ez zezan. Beste kasu batzuetan, on line denda bat desagertu izan denean, han erositako musika guztia erabilezin gelditu izan da.
|
|
|
Eta horrexegatik ez zituen betetzen milioi bat dolarreko sariaren baldintzak. Baina berdin zion; Perelmanek ez zuen sari
|
hura
eskuratzeko asmorik.
|
|
|
Ballek eskatu zien saria eman arte behintzat itxaroteko, baina New Yorker ekoek erantzun zioten ezetz, eskubidea zutela kazetaritza lan
|
hura
argitaratzeko. Hala eta guztiz ere, artikulua abuztuaren 28an argitaratu zuten, Fields dominen sari banaketa baino sei egun geroago.
|
|
|
Hautagaitza Bizkaian eskualdeko neutroi iturri bat eraikitzeko proiektutik sortu zen, eta proposamen hark babes ekonomiko handia zuen milioi euro ingurukoa. Horrenbestez, proposamen
|
hura
nazioartean balioetsi behar zuen aditu taldeak interes handikotzat jo zuen Europako Neutroi Iturria jasotzeko hautagai bihurtzea. Zoritxarrez, aditu taldearen bigarren gomendioak ez du inoiz jaso lehenengoak bezainbesteko arreta.
|