2005
|
|
Orain, txosnen ibilbideari ekingo diogu, txosnetako ardoa dastatuko dugu. Ordu honetan,
|
herri
kirola ere hasiko da. Gero, babarrun pikarta ere dastatuko dugu, 3.500 mokau prestatu baitira.
|
|
Garrantzitsua da
|
herri
bakoitzak bere historiaren memoria izatea. Eta gu bezala, munduko artzain asko saiatzen dira euren aspaldiko tradizioei eusten.
|
|
Batez beste, urteko kontsulta kopurua ez da handiagoa herrietan hirietan baino; txikixeagoa izango da akaso. Baina zeintzuek egiten dituzten bisita gehien galdetzen baduzu, orduan bai,
|
herri
giroan errazago topatuko dituzu 10 bisitaldi baino gehiago egiten dituztenak. Emaitzei dagokienez, pozik gaude, bai.
|
|
Ondoren, Auritzera joko dugu. Nafarroako
|
herri
polit horretan, landa garapenerako lehendabiziko biltzarra antolatu baitzuten, â?. Globalki pentsatu, tokian tokian jokatuâ, lelopean.
|
|
Amaitzeko, Zamudiora joko dugu, Bizkaiko
|
herri
horretan Euskadiko Limousin Ganadu Txapelketa antolatu baitzuten aurreko asteburuan.
|
|
Amaitzeko, Gipuzkoako
|
herri
txiki batera joko dugu: Zegamara, hain zuzen.
|
|
Aurreko asteburuan,
|
herri
polit honetan San Martineko Feria antolatu zuten berriro. Merkatu honek tradizio luzea du.
|
|
Goiza amaitzeko,
|
herri
dastaketa egon zen. Lehiaketara aurkeztutako 22 gaztak dastatzeko aukera izan zuen jendeak.
|
|
Ordizian azoka eta feria asko egiten dira, eta herriak eta artzainek hartzen dute parte. Beste
|
herri
batzuetako erakundeekin ere harremanetan nago. Aholku ematen diet, lagundu egiten diet... Egia esan, sariak garrantzitsua da niretzat.
|
|
Beste gai bati buruz hitz egingo dugu oraingoan, Gabonetan azoka eta merkatu ugari antolatzen baitira Euskal Herriko
|
herri
eta hiriguneetan. Postu kopuruagatik, jendetzagatik eta duen esangura tradizionalagatik, San Tomas eguneko azoka dugu garrantzitsuenetako bat.
|
2006
|
|
Astigarraga Euskal Herriko sagardoaren hiriburua da, dudarik gabe. Gipuzkoako
|
herri
txiki honetan 19 sagardogile daude eta denen artean bertoko 7.000 sagar erabili zituzten iaz, sagardoa egiteko. Aurtengo kanpainan 12 milioi litro sagardo ekoitzi dira Astigarragan, hau da, gure herrian ekoizten den sagardo ekoizpenaren erdiaâ? ¦
|
|
Gregorio Almendiz elkarte bateko sukaldaria izan zen, Itxaropena Elkartekoa hain zuzen. Elkarteek bultzatutako ekintzetan, Kilometroan eta
|
herri
ekimenetan, oro har, beti egoten zen parte hartzeko prest: txistorra lehiaketak, odolki lehiaketak, arkume lehiaketak, Artzain Egunaâ? ¦ Beti egoten zen prest parte hartzeko.
|
|
Jardunaldiari amaiera emateko, lehiaketa gastronomiko bat izan zen lurraldeko
|
herri
elkarteen artean.
|
|
Moredara etorritako hamabost mila lagunak
|
herri
osoan banatu ziren; herriko kaleak inguruko udalerrietako postu eta stand ugariz beteta zeuden.
|
|
Orozkon egingo diren
|
herri
lanetan eta hornidura kontratazioetan intsinis pinuaren zura erabiltzeko konpromisoa hartu du udalbatzak. Hori egin duen Euskadiko lehen udala izan da.
|
|
Edertasun handiko paisaiaz inguraturik, goi mailako piriniar arrazako ganadu lehiaketa eta enkantea antolatu zituzten Baztan aldean. Ekitaldiak Elizondon izan ziren joan den igandean, irailak 24 Hemeretzigarrenez antolatu duten lehiaketa ibiltaria izan da orain arte, Nafarroako
|
herri
ezberdin batean antolatzen baitzuten urtero. Hala ere, Elizondon daukan arrakasta ikusita, lehiaketa beti hemen egitea ari dira pentsatzen.
|
|
Gipuzkoako
|
herri
horretan jarraituko dugu, Tolosan alegia. Baina oraingoan Tolosako Babarrun Bilketaren lehen irudiak erakutsiko dizkizuegu.
|
|
Herrera mendatea jaisten hasten zarenetik Ebro aldera iristen zaren arte, 350 km-ko eskualdea dago. Ebro aldean ditugu Lapuebla, Oion, eta beste
|
herri
ospetsu batzuk. Hau da, mahasti lurrak alde horretan daude.
|
|
Aurreneko aldiz elkartutako ahaide askok lokal horiek izan zituzten biltoki. Ipar Euskal Herriko, Nafarroako, Gipuzkoako
|
herri
txikiei buruz luze eta zabal aritu ziren hizketan anfitrioiak eta gonbidatuak.
|
|
Baina Argentinara egindako bidaian artzainek gehiago bilatzen zuten. Munduko abeltzain
|
herri
onenetakoaren ustiategiak eta â?, estantziakâ, ezagutu nahi zituzten.
|
|
Antolatzaileek sarituta ikusi zuten egindako ahalegina, helburu guztiak bete baitzituzten. Euskal Herriko txoko guztietatik etorritako 50 artzainek
|
herri
guztiz bestelako baten abeltzaintza ezagutzeko parada izan zuten, bertako alderdi miresgarriez gozatu ziren, eta euren lanarekin Argentinan euren lorratza utzi zuten euskaldunen ondorengoekin igaro zituzten egun ahaztezinak.
|
|
Gipuzkoako
|
herri
horretaz gogoratu gabe sagardoari buruz pentsatzea, ia ia ezinezkoa da. Izan ere, Astigarragako sagardoa negozioa edo tradizioa baino askoz gehiago da, herriaren idiosinkrasiaren zati da eta.
|
|
Iristean daukazun sentsazioa hori da:
|
herri
polit eta lasai batean zaudela, eta aldi berean, izadiaren erdi erdian.
|
|
Azken urteetan gazte askok uzten zuten herria hiriria joateko. Zegamako biztanleria zahartzen ari zela ikusita, Udalak hainbat ekimen jarri zituen martxan(
|
herri
erakargarri, bizitzeko erosoa lortu nahian).
|
|
Ahalegin handia egin du udalak alde horretatatik. Beste
|
herri
batzuekin alderatuta, etxebizitzen prezioak nahiko arrazoizkoak dira; garestiak baino gehiago, merkeak. Helburua garbi dago:
|
2007
|
|
Arrantza sektorean eta arrantzako teknologietan adituak bagara ere, beste hainbat sektoretan ere egiten dugu lan: haragi sektorean, esne sektorean, zuku eta snack sektoreetan, baita ardo sektorean ere, batez ere bezero horiei sortzen zaizkien zenbait arazo eta premia konpontzeko, eta hor barruan denetik dagoela esan behar dugu, elikagaien enpresak,
|
herri
erakundeak eta administrazioak... Gure lana premiei erantzutea da, gure sorreran eta hasierako urteetan horixe izan baitzen helburu nagusia:
|
|
Ohikoa denez, jendea arduratu zen ezti irabazlea aukeratzeaz. Goizean zehar, parte hartzaile ugariek
|
herri
dasta batean parte hartu zuten eta norberaren gustuaren arabera eman zuten botoa.
|
|
Astebetez
|
herri
osoak egin zuen bat ekimenarekin, urte guztietan bezala. Larunbatean, egun seinalatuan, goiz erdian, pintxoak doanik eskaini zituzten herriko tabernetan.
|
|
Hurrengo erreportajean, Arabako Errioxako bazter polit bat ezagutuko dugu eta bertakoekin ariko gara hizketan. Gorrebusto
|
herri
baketsua ibai txiki batean dago, Buempajera ibaiaren ertzean. Ondo ondoan dagoen Labrazarekin gertatzen den bezala, administrazio aldetik Oion udalerriari dagokio.
|
|
Jatorriz artzain bizilekua izanik, Gorrebustok (Barriobusto ere deitua) aldaketa handiak ezagutu ditu bere historian zehar. 1196 urtean, Antso Azkarrak Forua eman zion Labrazari, eta ondorioz, baita Gorrebustori ere, garai hartan Labrazari baitzegokion
|
herri
hau. Beraz, horrelaxe igaro zen artzain habia izatetik herri-gunea izatera.
|
|
Jarraian, gaiez aldatu eta Berastegira joko dugu, Itsasmendik Gipuzkoako
|
herri
hori aukeratu baitzuen Europa eguna ospatzeko.
|
|
Joan den mendean, 50 eta 60ko hamarkadetan, bi udalerri horietan eta bereneskualdeetan asko izan baitziren atzerrirako bidea hartu zutenak, Amerikan artzain lan egiteko pozez. Alde egin zutenek eta batez ere sekula itzuli ez zirenek utzitako hutsuneaigarri egiten da nolabaitbi
|
herri
horietan.
|
|
Azkenik, Debara joko dugu aste honetako saioa bukatzeko. Kostaldeko
|
herri
horretan Zuriñe Gredillaren lantegia bisitatuko dugu. Zurez landutako zenbait lan erakutsiko dizkigu.
|
|
Pintxo berriak, oso ongi aurkeztuta denak... Aurreko urteetan, epaimahaikideak tabernaz taberna ibiltzen ziren, pintxoak puntuatzen, e.a. Baina aurten nahiago izan dugu
|
herri
osoak ikuskizunean parte hartzea. Beraz, azoka esparruan bertan antolatu dugu aurtengo pintxo lehiaketa.
|
|
Izan ere, horrelako azoka bat antolatzea oso korapilatsua da. Baina, aldi berean, benetan atsegina da ikustea
|
herri
bakoitzak zer nolako atxikimendua dien bere kulturari eta bere tradizioei.
|
2008
|
|
Plan honek aurrekoa ordezkatzen du, denboraldikoa alegia, eta berehala jarriko da indarrean. Landa garapenerako egitasmoek
|
herri
txikietako ekonomia, ingurunea eta bizi kalitatea sustatzea dute helburu. Aurreko mendearen erdialdeaz geroztik herri askok beherakada nabarmena izan zuten biztanleria aldetik, jendeak hirietara alde egiten baitzuen, industriak eta zerbitzuek erakarrita.
|
|
Landa garapenerako egitasmoek herri txikietako ekonomia, ingurunea eta bizi kalitatea sustatzea dute helburu. Aurreko mendearen erdialdeaz geroztik
|
herri
askok beherakada nabarmena izan zuten biztanleria aldetik, jendeak hirietara alde egiten baitzuen, industriak eta zerbitzuek erakarrita. Baserriak hustu ahala, landa inguruak gero eta krisialdi sakonagoan murgildu ziren, eta bazirudien egoera leheneraezina izango zela.
|
|
Oraindik lan asko egin behar da; dena den, gaur egungo egoera erabat bestelakoa da. Landan ekoizten diren produktuak hobeto balioetsita daude, ustiategiak gaurkotu egin dira eta lehiakorrak dira, izadia leheneratu da,
|
herri
txikietako biztanleei eskaintzen zaizkien zerbitzuak hobetu dira... Landako biztanleek euren betiko protagonismoa berreskuratu dute eta eurenlanaren garrantziaz jabetu dira.
|
|
Kultura eta tradizioak; paisaia (zeinazdenok harro sentitzen baikara,
|
herri
modura identifikatzen gaitu eta); kalitatea egiaztatuta daukaten elikagaiak; gure sukaldaritza, nazioartean ospetsua; historia... Baina, batez ere, etorkizuna.
|
|
Urizaharra
|
herri
harresitua da. Eta harresi zati asko berreskuratu ahal izan ditugu â?. Alavarriâ?
|
|
Ni hemengoa naiz, ondoko
|
herri
batekoa naiz, Gaunakoa. Ni beti izan naiz nekazaritzaren zalea.
|
|
Harategiaren 100 urteurrena ospatzen ari gara. Oso gauza polita da hau, ez baita erraza 100 urtez irautea familia berak jarduera bereaneta
|
herri
berean. Bai, horraino iristea ez da bat ere erraza.
|
|
Eta hementxe gaude. Batzuen iritziz, hobe izango litzateke txapelketa
|
herri
txikiago batean egitea. Baina herri txikietan artzainak gaude, herri txikietan bizi gara eta.
|
|
Batzuen iritziz, hobe izango litzateke txapelketa herri txikiago batean egitea. Baina
|
herri
txikietan artzainak gaude, herri txikietan bizi gara eta. Beraz, mota honetako ekimenak ongi da horrelako lekuetan antolatzea.
|
|
Batzuen iritziz, hobe izango litzateke txapelketa herri txikiago batean egitea. Baina herri txikietan artzainak gaude,
|
herri
txikietan bizi gara eta. Beraz, mota honetako ekimenak ongi da horrelako lekuetan antolatzea.
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiak 30 urte darama Jaizkibelen hainbat motatako jarduerak bultzatzen. Jaizkibel mendia kostaldean dago, itsasoaren aurre aurrean, eta mendiko lursailik gehienek
|
herri
erabilera dute. Mendiak orekari eutsi zion, harik eta duela 70 urte basogintza eta abeltzaintza beheraka hasi ziren arte.
|
|
Txapelketak albo batera utzita, baserritarren egunik handienean batez ere bi gauza dira azpimarratzekoak: postu koloretsuak eta
|
herri
osoa blaitzen duen giro aparta.
|
|
Substratu hondartsua du eta lurzorua nahiko eskasa da. Mendigune ia osoak
|
herri
erabilera du eta gaur egun 2000 Natura Sarearen barruan sartuta dago, LIC izendatuta dago eta. Foru Aldundia duela 30 urte hasi zen mendi hauek kudeatzen, baina duela 50 edo 70 urte gizakiaren eragina lur honetan orain baino garrantzitsuagoa zen.
|
|
Lehenengo txuleta erretegiak Tolosa aldean sortu ziren, joan den mendeko 50eko hamarkadaren aldean, orduan hasi baitziren jaki eder hau lehen aldiz eskaintzen, eta gaur egun Euskadiko gastronomiaren ikur bilakatu da. Igande eguerdian Zerkausia plazako merkatua jendez beteta zegoen; herriko erretegietan antolatutako
|
herri
bazkarian parte hartzeko prest, jende andana bildu zen. Sagardotegiko menu tipikoa prestatu zuten:
|
|
Kostaldeko herriak, eta bereziki Euskal Herrikoak, itsasoari oso lotuta daude eta itsasoarekin izan duten harremanak beren historia, kultura eta ohiturak markatu ditu. Hori dela eta,
|
herri
bakoitzak gaur egun arrantzarekin daukan lotura alde batera utzita, funtsezkoa da udalerri bakoitzaren itsas oroimena ez galtzea.
|
|
SanTomaseko jai-eguna dela eta, gure herriko
|
herri
eta hiri asko baserriko produktuz mukuru agertzen dira. Gabonetako ospakizunak hurbil direnez, nekazaritzako ekoizpenik onenek eskaintzen digutena erosten saiatzen gara.
|
2009
|
|
Artziniegan gaude, Arabako
|
herri
batean. Bizkaiarekin egiten du muga, baita Burgosekin ere, halako â?, ziriâ?
|
|
Bizkaiko
|
herri
txiki batean izan gara, Gatikan hain zuzen,__________________ familiaren behi ustiategia bisitatzen. Hirugarren abeltzain belaunaldia Mirenen lekukoa hartzeko prest dago; Mirenen gurasoak ere abeltzainak izan ziren.
|
|
Iñaki Perurena, Leitzako harri jasotzailea. Ondu dituen markei esker,
|
herri
kirol honek maila ezin altuagoa erdietsi du. Gainera, haren seme Inaxiori aitagandik datorkio harria jasotzeko grina.
|
|
Uste nuen jende gehiegi egongo zela. Jai hau inguruko
|
herri
guztietan egin da, baina honako hau besteak baino txikiagoa da eta ez geunden ziur gauzak nola aterako ziren. Baina aparkalekuak zein ongi prestatu dituzten ikusita, nik antolatzaileei 10 jarriko nieke.
|
|
Zer dute artzainek? Zer du
|
herri
honek. Zer dute gure ardiek...?
|
|
Uzta berriari ongi etorria egiteko, 1994 urteaz geroztik mahats bilketaren jaia antolatzen dute. Jai ibiltaria dela esan daiteke, urtero
|
herri
batean egiten baita. Aurten, Paganosen txanda izan da.
|
|
Gipuzkoako
|
herri
honetan feriak eta azokak betidanik egon dira oso sustraituta. Hala ere, udalerriak, oro har, ahalegintzen jarraitzen du, lehen sektorea eta baserritarren produktuak sustatzen.
|
|
Joan den igandean, Arabako babarrun pikartaren aldeko festa egin zuten Pobesen. Garlan kooperatibak antolatuta, jende pila etorri zen Pobesera
|
herri
kirolaz, eskulangintza azokaz eta bertoko produktuez gozatzera, baina batez ere Arabako babarrun pikarta dastatzera, â?. Boilurâ. Arabako elkarte gastronomikoen federazioak dasta handia prestatu baitzuen.
|
|
Adituak gara eta denon artean arlo asko jorratzen ditugu: abere osasuna, landare osasuna,
|
herri
osasuna, analitika, mikrobiologia... Hainbat erakundetatik gatoz eta nork bere eskarmentu zientifiko eta profesionala dauka.
|
2011
|
|
Nafarreten gaude, Arabako
|
herri
batean. Gaur egun Urrunagako auzo bat da.
|
|
Nafarreteko bazkalekuetan bere artaldearekin paseatzen duen bitartean, gauza horien berri ematen digu. Nafarrete
|
herri
txikia Urrunagako urtegiaren ondoan dago. Leku ezin ederragoa da eta Jonek bere burua zorionekotzat jotzen du, halako leku batean lan egiteko aukera duelako.
|
|
Horrekin gai gara bazka ekoizteko. Gero, udaberrian, udan eta udazkenean
|
herri
bazkalekuez baliatzen gara.
|