|
2001
|
|
|
Datorren igandean Gipuzkoako Eskola Txikien XIV. jaia egingo da Angiozarren" Eskola txikiak bizirik,
|
herri
txikiak bizirik" lelopean. Goizeko hamarretatik hasita, besteak beste, jokoak, tailerrak, puzgarriak, bazkaria eta ikuskizunak izango dira haur eta helduen gozamenerako.
|
|
2002
|
|
|
Bikingoak itsas ondoko
|
herri
txikietan bizi ziren. Bukkoy izeneko uharte txikian, bikingoen erako hainbat etxalde eraiki berri dituzte.
|
|
2004
|
|
|
Pobrezia berri horrek kaltetutakoen artean, Caritasek zenbait adibide nabarmentzen ditu: gaixo mentala duen eta laguntzarik jasotzen ez duen seme baten zama jasaten duten zaharrak, edo
|
herri
txikietan bizi diren pertsona zaharrak, gazteenek hirira nola jotzen duten ikusten dutenak, “uhartetxo txiki bihurtzen diren auzo guneak”. Nor dira “azkenak” gure gizartean?
|
|
|
Zuek ere berdintsu ez? Oso
|
herri
txikian bizi zaretenez".
|
|
2005
|
|
|
Ikerketaren arabera, etxeen %23 mundu digitaletik kanpo daude, eta ez dira inola ere identifikatzen, teknologiak erabiltzeak dituen arazoak eta zailtasunak beren abantailen gainetik nabarmentzen dituztelako. Familia horiek, batez beste, 1,3 ordainketa zerbitzu dituzte kontratatuta, eta ez dute ia Internetik eta ordainpeko telebistarik;
|
herri
txikietan bizi dira, seme alabarik gabe eta maila sozioekonomiko ertain baxuan. Horrelako etxeei telefonia zerbitzuak beren gain hartuta dituzten familien %22 gehitzen zaie, baina oraindik Internet eta, batez ere, ordainpeko telebista kontratatzeko mesfidantza erakusten dute.
|
|
2008
|
|
|
Batzuen iritziz, hobe izango litzateke txapelketa herri txikiago batean egitea. Baina herri txikietan artzainak gaude,
|
herri
txikietan bizi gara eta. Beraz, mota honetako ekimenak ongi da horrelako lekuetan antolatzea.
|
|
2009
|
|
|
“Gero eta seguruagoak dira estaldura modulu batzuk bakarrik kontratatzeko eta benetan behar diren zerbitzuak ordaintzeko” Bezeroaren egoeraren, bizi den eremu geografikoaren edo medikuntza publikoaz duen pertzepzioaren araberakoa da, besteak beste. Erabiltzaile batzuek uste dute lehen mailako laguntza ondo estalia dutela,
|
herri
txikietan bizi direlako, eta herri horietan mediku orokorrarekiko hurbiltasun handia dagoelako eta, beraz, espezialistak eta ospitaleratzea besterik ez dutelako nahi. Beste batzuek kontrakoa pentsa dezakete.
|
|
|
Elebitasunaren hazkundea fenomeno urbanoa da, batez ere. Garai bateko elebidunak
|
herri
txikietan bizi ziren, euskal hiztunak nagusi ziren guneetan, eta adin guztietako elebidun gehienek euskara zuten lehen hizkuntza. Errotik aldatu da hori urteotan.
|
|
2010
|
|
|
|
Herri
txikietan bizi zareten asko eta asko konturatuko zineten mundu digitala gure herrietara besteetara baino beranduago iristen dela. Askotan, teknologia berriekiko diferentzia hori garatu gabeko herrialdeekin konparatzen digute, baina inork ez du serioski hartzen hemengo herrien arteko ezberdintasuna.
|
|
|
Gu eramateko interesa dagoen lekuetara beti saiatzen naiz nola edo ahala joaten. Askotan ahazten dugu euskaldun jende asko
|
herri
txikietan bizi dela –batez ere, Nafarroa eta Iparraldean–, eta hor ere izaten da zaletasuna. Beti saiatzen gara hori zaintzen, nahiz eta gero Bartzelonan kamera antzoki oso handi eta formalean ere jotzen dugun.
|
|
|
belaunaldi zaharrenak ziren euskaldunenak joan zen mendeko 70ko hamarkadan, eta belaunaldi gazteenak dira euskaldunenak gaur egun. baina aldaketa argitsu horrek baditu itzalguneak ere, eta berekin dakarzkigu beste erronka batzuk ere, besteak beste gaur egungo gazte elebidun gehienek, atzokoek ez bezala, bigarren hizkuntza baitute euskara (ondorioz, askok euskaraz gaztelaniaz baino gaitasun murritzagoa dute) eta, beste zenbait arrazoi ere tarteko, euskararen erabilera mugatuagoa baitute. uste izatekoa da, etorkizunean ibilbide bertsua urratuz gero, beste hogeita hamar urte barru, erdaldun elebakarrak gutxiengoa izango direla gure artean, eta salbuespen bitxia baino ez gazteen artean. horrek sekulako garrantzia izango du euskararen etorkizunerako. izan ere, elebidunak, 1981ean biztanleriaren gutxiengoa izatetik, 2031n gehiengo zabala izatera pasatuko baita gizartea. esandakoaren argitan uste izatekoa da, euskal gizarteko eliteak elebidunak izango direla. egoera berri hori gizarte berdinkideagoa eta kohesionatuagoa eraikitzeko lagungarri izango da, nahiz eta ikuskizun geratzen den horrek guztiorrek zenbaterainoko eragina izango duen euskararen erabileran. eta hau ez da bigarren mailako kontua, lehen muturreko kezka baizik, euskararen biziindarrak arduratzen gaituenontzat. elebakartasunak gero eta toki gutxiago du euskal gizartean. elebitasuna zabaltzeko joera gorantz doa etengabe. baina elebitasuna ez da homogeneoa —euskal gizarteak dituen ezaugarriak izanda, eginahalak eginda ere, ezin bestela izan—: elebidun guztiak ez dira neurri berean elebidun. elebitasunaren hazkundea fenomeno urbanoa da, batez ere. garai bateko elebidun gehienak
|
herri
txikietan bizi ziren (baita orduan oraindik bazeuden euskal elebakarrak ere), euskal hiztunak nagusi ziren guneetan, eta adin guztietako elebidun gehienek euskara zuten lehen hizkuntza. errotik aldatu da hori urte gutxian. egungo elebidun gehienak hamar mila biztanletik gorako hiriguneetan eta hiriburuetan bizi dira, euskara erabiltzeko aukera gutxiago dituzten herrietan, eta, arestian esan bezal... hazkundea behar du euskarak, masa kritikoa handitu beharrean da, baina hazkunde sozial orok saihetsezina du hazkunde krisia. euskararik gabe bizitzea nagusiki euskaraz bizitzea baino askoz errazagoa den gizarte batean, ezinezkoa da elebidun guztiak —euskaldun zaharrak bezala euskaldun berriak— neurri berean izatea elebidun eta denek euskara gaztelania bezainbeste edo gehiago menderatzea eta, gainera, naturaltasunez erabiltzea. zirkunstantzia hauetan —ez dago besterik— urtea joan eta urtea etorri, hazi eta hazi, deskantsurik gabe hazten jardun, eta, gainera, primeran eta inolako urradurarik eta ahuleziarik gabe haztea, aukera irreala da, ezinezkoa erabat. aurrerago jorratuko dugun euskararen erabileraren gakoetariko bat da hau, ez txikiena. bestalde, jakina da familia bidezko transmisio hutsaz ezin dela hizkuntza baten bizi indarra gizartean areagotu, baina neurri berean da jakina, halaber, familian transmititzen ez den hizkuntza galbidean jarritako hizkuntza dela.
|
|
2013
|
|
|
Aitxitxe Joxe Martin Kantauri itsasaldeko
|
herri
txikian bizi da orain, zuriz pintatutako harrizko hamabi etxeetako bat erosi zuen eta.
|
|
2014
|
|
|
Hiri handiak ez dira beti garestiagoak, ez hiri txikietan ez
|
herri
txikietan bizi kalitate hobea dago salbuespenik gabe
|
|
2016
|
|
|
Gazteei bertan bizitzen jarraitzeko aukera eman zaie. Nire ustez,
|
herri
txiki bizi bat da Bidania Goiatz.
|
|
|
Errabiarekin eta haserrearekin erantzuten zion zoritxar honi.
|
Herri
txikietan bizi den giro bortitza aipagai dugu ere.
|
|
|
Debagoienean Antzuolak, Elgetak eta Leintz Gatzagak jasoko dute. " Inbertsioak sustatzea dute helburu, lurralde orekan aurrera egiteko, eta
|
herri
txikietako bizi kalitatea hobetzen laguntzeko", Aldunditik azaldu dutenez.
|
|
2017
|
|
|
Plan horrek eskuko telefonoa, telefono finkoa, Internet eta telebista zerbitzuak ahalbidetuko ditu.
|
Herri
txikiek bizi duten arraila digitalari aurre egitea eta ekonomia jarduera berriak sustatzea dira programa horren helburuak, eta Urola Kostako lau herriri eragingo die: hain zuzen, Aiari, Aizarnazabali, Beizamari eta Errezili.
|
|
|
alde batetik, lurraren bueltan eta lurrari lotutako jarduera eta bizimodu ekonomikoaren sustapenean; eta bestetik, kultura, ohitura balio eta abarrei lotutako arlo ez materialean. Bi arlo horiek indartzen baditugu, etorkizunean ere
|
herri
txiki bizi eta bizigarriak edukitzen jarraituko dugu?.
|
|
|
|
Herri
txiki biziak nahi ditugu. Biziak eta bizitzeko modukoak.
|
|
2018
|
|
|
Maiz eta asko liluratu izan nau Zuberoak. Humanizatu gabeko lurrak, laborarien antolaketa gaitasuna,
|
herri
txikietan bizitzeko semafororik eta zebrabiderik behar ez duten pertsonak, 70 hamarkadako kotxeetan asko mugitzen den gizarte bat… Nola maite duten beraien herria, hain gutxi izanik zenbat idatzi eta kantatzen dioten bere herriari, nola xilabak antolatzen dituzten, maskaradak, pastoralak, kabalkadak…
|
|
2019
|
|
|
haize mutiri batek zurzuriak higiarazten zituen eta auzoak, banan banan, autoak hartuz, lanera abian ziren. Baiona inguruko Sarkunde izeneko
|
herri
txikian bizi ziren ama semeak. Etxeak elkarren ondoan eraiki arau, eskualdea bere baserri kutsua galtzen ari zen.
|
|
2021
|
|
|
Perez de Labordak (2019) sakonki aztertu du bi ibarretako euskararen historia. Haren ustez, 1841 urtetik 1861 urtera bitartean eten egin zen euskararen transmisioa, eta azken hiztunak ibarretako
|
herri
txikietan bizi ziren, hain zuzen ere, Michaela Ezcurra (Sarria,), Celedonio Azcarate Arregui (Uterga,), Catalina Gamboa Gascue (Artazu,) eta Concepcion Arraiza Echauri (Muruzabal,) (Perez de Laborda 2019, 288).
|
|
2022
|
|
|
Horietako bat da hiru emakumetik batek bere burua" inaktibotzat" duela, eta hainbat ezaugarri komun dituztela: 30 eta 49 urte bitartean edukitzea,
|
herri
txikietan bizitzea, eta gehienak ama izatea eta 12 urtetik beherako seme alabak edukitzea.
|
|
|
" Gipuzkoako Foru Aldundiak aspaldi esan zuen eraikuntzatik mantenurako trantsizioa hasi behar zuela errepideen arloan, eta eskertzen diet herri txikietako errepideak mantentzeko konpromisoa hartzeagatik.
|
Herri
txiki biziak nahi baditugu, azpiegitura onak eta zerbitzu egokiak bermatu behar ditugu. Gure lana udal txikiei laguntzea da, eta konturatu gara herri txiki hauetan auzolanerako balioa bizi bizirik dagoela.
|
|
|
Denek ere Euskal Herrira etortzeko ohidura dute, horietako batzuk 10 urtez Euskal Autonomia Erkidegora edo Nafarroara etorri dira. Txernobyl elkarteak ahalegin berezia eskatu du Ukraina iparraldeko
|
herri
txikietan bizi diren haurrak ebakuatzeko.
|
|
|
Gurasoei nik laguntzen nien batzutan kontuak egiten, bi txanpon horiekin nahastuta ibiltzen ziran ta. Ikusi ez deguna indioak dira, ba omen daude, baina beraien
|
herri
txikietan bizitzen dira, mendian, eta bideak oso oso txarrak dira. Elizak eta museoak ere oso gutxi ikusi ditugu aurten, esaten zuten itsusiak zirela.
|
|
|
" Ekintzailetza da
|
herri
txikietan bizi eta lan egiteko bidea"
|
|
|
Proiektu honen helburua zen, alde batetik, bai
|
herri
txikietan bizi diren herritarrak biltzea, baina baita ere herri txikien etorkizunean inplikatuta dauden hainbat eragile, izan erakunde publikoak izan garapen agentziak eta abar. Prozesu honetan alde horietako jendea gonbidatu dugu.
|
|
|
Beizamak XIX. mendearen amaieran zituen biztanleria halako bost gutxiago ditu egun. Herria husten joan da hamarkadaz hamarkada, baina badira Urola Kostako
|
herri
txikienera bizitzera joateko apustua egin duten herritarrak ere. Iñigo Altunak (Bilbo, 1978) 2009 urtean hartu zuen hiria utzi eta bikotekidearekin Beizamara bizitzera joateko erabakia.
|
|
2023
|
|
|
Ondoren, azken hamarkadetan
|
herri
txikiek bizi duten ahultzeari aurre egiteko zer neurri hartzeko asmoa duten azaldu zuten hautagaiek. Denek esan zuten herri horietako zerbitzuak indartu egin behar direla; besteak beste, Internet konexioari lotutakoak.
|
|
|
belar txarrak erretzen, gizona patata zakua bizkarrean zuela edo gizona orgatxoarekin; galdetzen zuen ea Tersteeg ek esandakoa eginez gero, hots, akuarelak pintatuz gero, nola gordeko zuten beren indibidualtasuna zakudun gizonak, ereileak, patata ateratzaileak, orgatxoarekin zihoan gizonak edo belar txarrak erretzen zituenak; irudien ausardia, kemena eta gogortasuna agertu bahi duenarentzat akuarela ez zela bitartekorik onena; akuarela batzuek kemen gehiagoz agertzen zituztela ingeradak, baina halakoak eginez gero, Tersteeg i ez zitzaizkiola salgarriak irudituko; batzuetan Ingalaterrara joatea pentsatzen zuela; han Pictorial News argitaratzen zutela, London News eta The Graphic en antzekoa, eta beharbada han lana eta soldata aurkituko zituzkeela, baina segurtasunik ez zegoela. Haur txikiak urtebete bete zuela eta oso zoriontsu eta alai zegoela; haurrak okupatzen zituela amaren pentsamenduak eta horrek salbatzen zuela; ona izango zatekeela Sien entzat denboraldi batez herri batera bizitzera joatea, baina aldaketa garestia zela; emakumeak hobera egin zuela, baina familiaren eragina kaltegarria zela; Vincentek berak ere ez zuela
|
herri
txikian bizi nahi; gogorra egingo zitzaiola inprimategitik urrun bizitzea.
|
|
|
Laguntza 4.500 eurokoa da auto hibrido entxufagarria erosten dutenentzat. Laguntza horiek %10 handiagoak dira
|
herri
txikietan bizi direnentzat. Ibilgailuak ez ezik, horiek norbere garajean kargatzeko tresnak eta instalazioaren %70 ere finantzatzen ditu Moves planak.
|
|
|
Nekeza izaten baita bortxa fisikoaren, psikologikoaren edota ekonomikoaren infernutik irteteko urratsa egitea, areago babes sozial eta instituzional nahikorik ez badute jasotzen. Egoera askoz ere konplexuagoa eta dramatikoagoa izaten da landa eremuko
|
herri
txikietan bizi diren emakumeentzat: ezkutuago dago haien errealitatea, besteak beste baliabide urriagoak dituztelako egoera horiek atzeman, salatu eta ikusarazteko.
|
|
|
Salatzeko urratsa egiten duten emakume asko
|
herri
txikietan bizi dira, eta horrek berarekin dakartza indarkeriatik irteteko eta arreta sareko baliabideak eskuratzeko «oztopo gehigarriak», Afonsok ohartarazi duenez. Izan ere, landa eremuan bizi diren emakumeek «kontrol sozial» handiagoari aurre egin behar izaten diote, eta «birbiktimizazio» prozesuetan murgiltzeko aukera handiagoa dute.
|
|
|
Erromatarren garaietan santu berrien gurtzea azaldu zen eskualdean, eta berdina gertatu zen musulmanetatik ihesean etorri ziren mozarabiarren kasuan. Denborarekin, baina, zenbait herri handiago egin zirenean, pixkanaka
|
herri
txikietan bizi izan ziren biztanleak herri handi hauetan bizitzera joan ziren. Utzitako herrietako eliza asko baseliza bihurtu ziren, eta horietara noizean behin antzinako biztanleak bueltatzen ziren.
|
|
|
|
Herri
txikietan bizi diren atzerritarrei buruz ari gara. Komentatzen dituzun europarrei buruz, agian, maila sozioekonomiko eta hezkuntza ertain altua dutenei eta lanpostu kualifikatuetan lan egiten dutenei buruz ari gara.
|
|
|
Osak bigarren legegintzaldiari ekin dio Garaiko Udalaren buru.
|
Herri
txikiek bizi dituzten arazoez gainera, Garain martxan ipini dituzten proiektuen berri eman du.
|