|
2000
|
|
|
Baina gizon zintzo eta jakitun
|
haiengandik
era horretako iritzi gehiago jaso genezake. José Ortega Gasset filosofo aipatuagandik ere beste honako adibide hau jaso dezakegu:
|
|
|
Eulaliren ama (BenitaHandi deitzen zuten) eta haren ahizpa (Juana Larrea), azken hau Etxebarriaren (1995) berriemailea. Hona hemen
|
haiengandik
datozen bi gertakari kondaira esangarri, biak* Teofilori buruzkoak.
|
|
|
Monarkiako indar politiko hegemonikoek oso garbi izan zuten zer pentsa eta zeregin, gaztelania ez ziren Penintsulako beste hizkuntzekin. Hori ulertzeko, RomanonesGobernu Buruaren hitzak (berriz ere!) eta Lliga Regionalista ko Cambo ren erantzunaizan daitezke Erregeren Gobernuak nondik nora zebiltzan jakiteko eta eskuinerregionalista bera
|
haiengandik
zein urrun zegoen erakusteko testu egokiak (Ferrer1985: 131):
|
|
|
Xan amatxi zaharraren atzean, argiari begira zegoen. Hiru emakumeak amano zituela,
|
haiengandik
berex hala ere, Elik nonbaitetik orrazia eta guraizeak atera zituen.
|
|
|
Haiek berriz, xalo antzean, zain bide zeuden, Xanek begira ziezaien, egiteko kasu; begiratzean burua lañoki makurtu zuten, irribarre sinpatikoak eginez. Berehala beren kuadernora bildu, siuska miuska mintzatzen hasi zirenez, Xanek egokitzat jo zuen
|
haiengandik
ez urruti zegoen aulki batean jartzea. Bista sutan pausatu zuen.
|
|
|
Bestalde, Xani ere, aurrena beraien aurretik igaro zenean, eta gero, zuhaitz baten atzean gelditu zenean ere, ez zioten begiratu, edo egin bazuten, oso begi erdiz, ez ikusi irudia eginez egin zuten; agian hotzak lepo zurrunduta zeuden. Zierto, bera parketik kanpora zegoen,
|
haiengandik
urruntxo; zierto, bera ere kuxkubilduta zegoen, zuhaitz azal zimur baten atzean, ez oso gordean, baina apenas aurpegiaren perfila, agian zapaten muturrak agertzen zituela. Bestalde, arrats iluna zen, eta bertako farolek ez zuten parkea erabat argitzen.
|
|
|
" Noski", esan zuen neskak. Xan hiru gizasemeen mahaian,
|
haiengandik
bakantxo jarri zen, ateari begira, zutabearen kontra.
|
|
2001
|
|
|
Bada, Imanol Laspiurrentzat," besterik ez denean, apaizak lirake egokienak". Tamalez, ordea, laguntza izugarririk ez ei zuen euskarak jasotzen
|
haiengandik
: " Azter dezagun beren meza antolaketa eta betikoa:
|
|
|
Beraz, hortik haratago doazen kritikak ez dira bidezkoak. Sindikatu hauei beren ertzainkideek bizi duten drama gogorra ulertuta ere barne sailburuarekiko erakutsitako jarrera kritiko hori, ea gizarteak
|
haiengandik
espero duena ote den, gogoeta dezaten eskatuko nieke. Galde diezaioten beren buruari ea beren jarrera horrekin Ertzaintzaren benetako maila ematen duten.
|
|
|
Prozesua, autonomia eta ikas estrategiak aipatuta zeuden, eta horren inguruko informaziobila abiatu ginen. Ma Luisa Villanueva, Sonsoles Fernandez, Ma Jose Hernandez, Ernesto Martin Peris eta horrelakoen artikuluak izan ziren gure orduko iturriak,
|
haiengandik
ikasi baikenuen hainbat gauza.
|
|
|
antzinako Greko eta Erromatarrak hautu zituzten maisutzat, eta ez hizkuntza gaietan bakarrik. Autore zahar haiek nork nahi bezain ongi ezagutzen zituen Axularrek, eta
|
haiengandik
hamaika gai, esaera, ipuin eta gertakari hartu zituen eta euskaraz eman. Beren hizkuntzak garai horretan asko aberastu, trebatu eta gaitu zirelakoan daude Europako jende guztiak.
|
|
|
Hauxe esan nahi dut: funtsez eta oinarriz, pentsaera eta gizalegea, mutatis mutandis,
|
haiengandik
ikasia dudala. Mutandak, badakit, aski eta gehiegi dira.
|
|
|
Hemen piztu zen sua ez zen Gipuzkoako lurretan gelditu: bizkaieraren loraldia luzaro gabe dator, Nafarroa (bakarti gehienetan) ez zen erabat lozorroan gelditu eta beste aldekoek hartu zuten ordutik aurrera lehen guk
|
haiengandik
bildu genuenaren truk. Harremanak, ongi uler bedi diodana, bitara izan ziren XVIII. mendearen erditik hona, batetik bestera eta bestetik batera, eta hala behar ere.
|
|
|
Isilik, ontziak hustu eta zorroak bete. Lainezen mozkor gaiztoak ezagututa, bakarren batekin okasioa bilatzen hastea ez zela harritzekoa izanen pentsatu nuen, eta hobe izanen zela
|
haiengandik
aparte xamar egotea.
|
|
2002
|
|
|
Gorostizak esan duenez, 140 orri erraz beteko lituzkete, informazio ugari dutelako, baina estutasun ekonomikoak direla-eta orri kopurua mugatu behar izan dute. Santurtziko Serantes, Irungo Amaia, Bilboko La Fundicion, Lasarteko Manuel Lekuona, EHU eta Basauriko Social eta aurretik aipatutako Arriola eta Zornotza antzokiak euren babesleak direnez,
|
haiengandik
informazio ugari jasotzen dute. Horrez gain Euskal Herriko areto gehienekin dute harremana eta haien estreinaldi eta ekitaldien berri izaten dute.
|
|
|
Denok denen berri dugun une honetan, ez du zentzu superatzailerik bakoitzak berea babestearren besteena suntsitzeak. Kanpokoen ekarria gero eta ugariagoa den honetan, itsukeria galanta da besteen ereduei arreta ez jartzea eta
|
haiengandik
ezer ez ikastea. Era berean, itsukeria galanta da bakoitza berea irakasten ez saiatzea, norberarenari leku egokirik ez bilatzea kultura desberdinen konfluentzian.
|
|
|
Hori gertatu eta egun gutxitara harekin berarekin borrokatu zen Zama aldean; menderatua izan zelarik, bi egunetan, gau eta egun eginez, (sinestezina badirudi ere) Hadrumentora iritsi zen, Zamatik hirurehun bat mila oinetara dagoena. Ihesaldi honetan, Hanibalekin batera guda-lekutik alde egin zuten numidiarrek azpikeriaz hura harrapatu nahi izan zuten, baina Hanibalek,
|
haiengandik
itzuri eta gainera, beroriek zanpatu zituen. Hadrumenton, ihesalditik geratzen zirenak bildu zituen eta biltze berriekin egun gutxiren buruan oste ugaria batu zuen.
|
|
|
Herri haietan baziren bertako artisauak, belaunez belaun jasotako lanbidearen jabe zirenak: hauek espartzuzko poltsak eta saskiak egiten zituzten; horiek, artilezko tapizak eta oihalak; eta haiek, laborantzarako tresnak eta tramankuluak; baina baziren, halaber, bertako zeramika lantzen zuten buztinlariak, zeinekin Sergio eta Sara, pixkanaka, konfiantza hartuz joan baitziren, haien esperientzietatik ikasteko eta
|
haiengandik
ikasia beren eguneroko jardunean integratzeko: horrela, beren artisautza bertako tradizioan txertatuz eta guztiari aire moderno bat emanez, beren berezko bidea urratu, eta aurrera egin ahal izan zuten, gero eta arrakastatsuago.
|
|
|
Arratsaldeko laurak ziren: lagun berri
|
haiengandik
agurtzeko ordua. Eta orduan ere, lilurak eragindako halako ezinegona igarri zion Sarak Sergiori, honek Tatianaren eskua estutu zuenean eta masail bakoitzean musu bat eman.
|
|
|
Baina abertzaleak prest daude laguntzeko. Abertzale ez direnek, ostera, arazo ikusten dute beti euskara, eta nekez aurkituko duzu inoiz ere
|
haiengandik
atera dela euskararen aldeko ekitaldi garbi eta zinezkorik, politikaren katramilak bulkatua ez bada. Berez zerbait ederra eta aberasgarria den hori, konpondu beharreko eta konpondu ezinezko arazotzat jotzen da.
|
|
2003
|
|
|
" Gogoratzen naiz nire osabak nola Pasaiara eta Usurbilera joanez ibili ziren arotzeria, eta batez ere, upelgintza ikasteko asmoz. Nik
|
haiengandik
ikasi dut upelak egiteko ofizioa" dio Javier Atorrasagastik.
|
|
|
Harrapaturik zeuzkan eta bazekien hori. Begiak sumatzerakoan, hotzikara zetorkion mutilen begi puntutik ahora, eta ondo zekien
|
haiengandik
nahi zuena lortu zezakeela. Ez zegoen ziur Ainara eta Karmele ere jabetu ote ziren, baina dena dela ez zen gauza handirik gertatuko; agian lizun hutsa zela pentsatuko zuketen, besterik ez, eta hori ez zen berria izango.
|
|
|
Inoiz edo behin neure atzetik ote zebilkidan errezeloak ere izaten nituen, ikertzaile edo komisarioren baten paperean. Garai bateko maitaleei ere egiten zizkien bisitak eta
|
haiengandik
ere oharren bat utzita alde egingo zuen, emakume desberdinek deitzen baitzuten etxera, ahots larrituarekin beregatik galdetuz. Ni ere ez nintzen erabat bakarrik bizi, neure adiskideak nituen eta noizik behin etxera itzultzean nire ibilien berri zehatzegia ote zuen irudipena izaten nuen, baina guk ez genion elkarri ezer galdetzen, bakoitzak nahi zuena kontatzen zuen soilik.
|
|
|
Serioxeagoa izatea nahiko luke, arduratsuagoa, baina horrela galduko luke bizitasun guztia. Gustura urrunduko luke bere betiko lagun ergel
|
haiengandik
, ordea. A ze oilo koadrilla!
|
|
|
Hiz  kuntzari berari begiratu eta nahiko: maileguak nahi beste, hauengandik eta
|
haiengandik
. Ikasten jaioak izan eta gainera basatiak, ei.
|
|
|
— Gizakiengandikoak jainkoei eta jainkoengandikoak gizakiei itzuli eta eramanez,
|
haiengandik
erreguak eta eskaintzak, hauengandik aginduak eta eskaintzen sariak, bien erdian egonik, bete egiten du osotasuna bere buruarekin lotuta egon dadin. Horren bidez pasatzen dira igarkuntza guztia eta eskaintzak, misterioak, konjuruak, igarkuntza guztia eta 203 magiaren inguruko sazerdoteen teknika.
|
|
|
Beharrizan horiek guk bizia jasotzeaz batera sortu dira. Horregatik, berezkoa da gurasoak hildakoan seme alabek jasotzea haien ondasunak,
|
haiengandik
bizia hartu dutelako eta bizi horren eranskin gisa ondasunak jaso behar dituztelako.
|
|
2004
|
|
|
Lurraldeka, Bizkaian izan zen igoerarik handiena,% 3,7 jaiotza gehiago izan zen; atzetik Araba dator(% 2,3 gehiago) eta azkena Gipuzkoa da(% 1,6 gehiago). Hiru lurraldeen batez bestekoa mila biztanleko 8,8 jaiotzakoa da, 60ko hamarkadan izandako milako 20 jaiotza
|
haiengandik
oso urruti. Garai hartan Gipuzkoan izan ziren jaiotza gehien (9,6 1.000 biztanleko), jarraian Araban (8,7 e) eta azkenik, Bizkaian 8,4 besterik ez.
|
|
|
Iparraldean pixkanaka bizitza normala egiten hasia zinela GAL azaldu zen. Mirariak salbatu omen zintuen
|
haiengandik
. Nola izan zen?
|
|
|
Bilkuran zenbait herrialdetako hezkuntza ministroak ere izango dira, administrazio publikoetako ordezkariak eta abar. Ni, Euskal Herriko erakundeekin harremanetan jar daitezen saiatuko naiz, dela Jaurlaritzarekin, Nafarroako Gobernuarekin, EKErekin... dena delakoarekin, bata besteagandik ikasteko, guk
|
haiengandik
eta beraiek gugandik...
|
|
|
Kalitatea hobetzeko, segurtasuna bermatzeko eta Europan produktu ekologikoen produktibitatea handitzeko, Batzordeak 18 milioi eurorekin finantzatuko du “Quality LowInputFood” proiektua, merkatura elikagai hobeak prezio egokietan jartzen saiatuko dena. Proiektuaren lehen urratsean, gehien erosten diren produktuak eta kontsumitzaileek
|
haiengandik
espero dutena neurtuko dira. Bigarren fasea erabakigarria izango da.
|
|
|
Di Stefano eta Kubala, Puskas eta Kopa, Eusebio eta Pele, Mauri eta Maguregi, Gaztelu eta Ontoria. Eta
|
haiengandik
ikasi nituen, halaber, munduko futbol talde mitikoen izenak: River Plate eta Millonarios, Ajax eta Milan, Barça eta Real Madrid, Inter eta Bayern Munich.
|
|
|
lagun
|
haiengandik
.
|
|
|
Hiruko taldea hautsiz Fermin
|
haiengandik
atzeratu zela ohartu zen.
|
|
2005
|
|
|
Pamiela argitaletxearen eskutik Álvaro Adot Lerga historialariak aurkezten digun lan honek Juan de Albret y Catalina de Foix o la defensa del Estado navarro() dauka izenburutzat, eta bertan daude jasoak Nafarroako Juan III.ak eta Catalina I.ak beren menpe zeukaten erresumaren indarra eta independentzia babesteko egin zituzten ahaleginak. Nafarroa eta Biarnoko independentzia deuseztatzeko asmo sendoa zeukaten bai Gaztelako erregetzak eta baita Frantziakoak ere, eta Adot Lerga historialariak dioenez, Albreteko Juanek eta Foixeko Catalinak balantzin motako politika aurrera eraman behar izan zuten beren menpe zeuzkaten lurraldeen burujabetasuna babesteko, unearen arabera etsai arriskutsuenetara gerturatuz edota
|
haiengandik
irmoki urrunduz.
|
|
|
Azaldu zeintzuk diren helburuak eta zer espero den
|
haiengandik
.
|
|
|
Aissaouas tarrek agintea dute sugeen gain eta
|
haiengandik
babestuta daude. Diotenez, aginte hau, belaunaldiz belaunaldi igarotzen da Sidi Rahal buruzagi handiaren garaitik hona.
|
|
|
Eduardok familiakoei erran zien Wendy sendatzeko joan zirela Frantziara. Gu
|
haiengandik
ez baikinen hain urrun, joan ginen haien ikustera. Baina han, Eduardok biziki gaizki errezibitu gintuen; kexu gorrian ezarri zen erranez Wendy oso gaizki zela; ez genuela ikusi behar.
|
|
2006
|
|
|
Momentu honetan gainera begira zenbat kanpotar dagoen Euskal Herrian, horiek ere badute beren lurra! Eta guri ere litzaiguke zein diren eta nondik datozen ezagutzea, eta
|
haiengandik
ikasi. Beraz, Orhiko xoria kanta zaharra da oso, baina oso egungoa era berean.
|
|
|
Jarraikoek polizia judiziala eratuko dute, beraiek zigor arloan eskumena duten epaile eta auzitegien nahiz Fiskaltzaren laguntzaileak izango dira, eta delitua ikertzeko eta delitugileak pertsegitzeko agintari
|
haiengandik
jaso jarraibideok bete dituzte:
|
|
|
Aita kaputxinoen ohiko sermoiak euskeraz entzutea (eta Arantzazuko frantziskotarrenak misioaldietan) oso aberasgarria zen, adibidez. Neri behintzat beti iruditu zait nik belarrian jasoak ditudan euskeraren hots eta erritmoak
|
haiengandik
jasoak ditudala.
|
|
|
aitaordeakedo amaordeak ez dute bere gain hartu behar aitaren edo amaren rolafamilia berrian. Aitzitik, harreman berri bati ekin behar diote semeordeedo alabaordearekin; haurrak berak erabaki behar du zenbaterainokoautoritatea eta aholkularitza jaso behar duen
|
haiengandik
. Gai honetan, funtsezkoa da profesional baten laguntza.
|
|
|
Jaun bakarra onartuko zuten: errege erregina bikotea eta mendekotasuna eta aginduak
|
haiengandik
jasoko zituzten bakarrik. Erresumaren barruko boterea indartzea eta kontrola haztea zen kapitulu hauen helburua, beraz, korrexidorearen figurarekin batera, urtero egiten zituzten kontrol fiskalekin eta indartuko zena (Enriquez et al., 1990).
|
|
|
Frantsesek mende bat lehenago suntsitu zuten jendegune hori. Ez ziren, beraz,
|
haiengandik
arras aienatuak izanen horienganako herra eta gorrotoa. " Frantxa bezain sugea"," frantxakumea bezain zizarea", adituko zuen maiz gure aitatxik, larru apantzaileen karrikan.
|
|
|
Lorez jositako bata koloretsuekin zabaltzen zigun atea. Ezagutzen genituen emakumeen artean, zinean ikusten genituen
|
haiengandik
gertuen zegoena, bera. Bere bata koloretsua airean azaldu eta bere bata koloretsua airean desagertzen zen.
|
|
2007
|
|
|
Hauek abertzaleen kontrako gorrotoa herentziaz jaso dute etxekoengandik… hizkuntza bezala funtsean. Euskalzale batentzat oso frustranteak diren espezieak dira, ezen euskara aberatsa baitute,
|
haiengandik
ikas eta haiekin hizkuntza goza daiteke bainan ez dituzte euskalzaleak maite. Eta abertzaleak" les basques" edo" eskualdun horiek" izendatuko dituzte.
|
|
|
Baina gu gogoeta horiek harroxko burutzen ari ginelarik, ez bide geunden beltz
|
haiengandik
uste bezain urruti.
|
|
|
Bere moduko euskaldun bat asmatu du hala, euskotar askok maite (izan) duena, nobela irakurgozo batekoa baita betiere errealitate egiazki egiazkoa. Baroja-k mespretxatu egiten zituen latinoak, espainolak?, eta euskaldunak
|
haiengandik
aparte nahi zituen ikusi (bere burua). –La desigualdad de las razas humanas?
|
|
|
/// Alde batetik, gorpuraino iritsi nahi du baina, bestetik, kumeak zaindu behar ditu. / Guztiz babesgabe daude eta
|
haiengandik
hurbil egon behar du. /// Normalean, otso talde batek hartz bakar bati erraz aurre egin diezaioke.
|
|
|
Ez dirudi norberarenezagutza gizarte lorpen bat denik, gizabanakoak bere burua aztertuz lortzen duenezaguera baizik. Hala ere, ezagutza horrek adierazten du gizabanakoak badakielabere inguruan beste pertsona batzuk daudela eta
|
haiengandik
bereiziriko gizakiadela. Hori dela-eta, gizarte ezagutzaren zatitzat hartzen da (Durkin, 1995).
|
|
|
Lehen urratsak dira gizarte ezagutzaren garapenean. Halaber, objektuak
|
haiengandik
bereizirik daudela ikasten dute; hau da, Niaren eta Ni ezdenaren artean bereizten hasten dira (Durkin, 1995; Shaffer, 2002). 12 eta 18 hilabeteen artean, hirugarren mailako erreakzio zirkularrak garatzen dituzte, eta, horren ondorioz, mundu fisikoa zein soziala esploratzeko jakin mina pizten da (Shaffer, 2002).
|
|
|
Anai arreba txikiek, berriz, honako abantaila hauek lortzen dituzte berenanai arreba nagusiekiko eragin trukeetatik:
|
haiengandik
jasotzen duten babesaksegurtasuna ematen die eta horri esker, gurasoak ez daudenean egoera ezezaguneiaurre egiteko gai izaten dira (Shaffer, 2002). Halaber, neba arreba zaharrak mirestendituzte eta eredugarritzat hartzen dituzte.
|
|
|
Halaber, neba arreba zaharrak mirestendituzte eta eredugarritzat hartzen dituzte. Hori dela-eta,
|
haiengandik
hainbatjokabide eta ezagutza ikasten dituzte (Bhrmester eta Furman, 1990 in Shaffer, 2002). Ikerketa batean, Azmitia eta Hesser ikertzaileek (1993 in Shaffer, 2002) haurrak arazo bat konpontzen jarri zituzten.
|
|
|
Adiskidetasun harremanak garatu egiten dira bizi zikloan zehar. Aldatu egiten diraadiskidetasunaren esanahia, lagunekin dugun portaera, haiei buruz pentsatzenduguna,
|
haiengandik
espero duguna eta lagunak izatea ala ez izatea baldintzatzenduten aldagaiak (Fuentes eta Melero, 1997). Orain, adiskidetasun erlazioeiburuzko ezagutzan haurtzaroan eta nerabezaroan gertatzen diren aldaketa nagusiakaztertuko ditugu.
|
|
|
errepresetazioak hizkuntzan bat egiten baitituzte, «subjektibotasunetik objektibotasunera iragaitzazko puntu handia hizkuntza da»254 Hizkuntza bakoitza munduaren ikuskera (partzial) bat denez gero, «ezagutu ahalgarriaren suma, giza izpirituak landu ahal duenaren alorra bezala, hizkuntza guztien artean, eta
|
haiengandik
menpegabe, erdian dago; gizon emakumeak ezin du esparru objektibo huts honetara bestela hurrandu, bere ezagutzeko eta sentitzeko moldean baino, bide subjetibotik hortaz. Non eta doi doi hantxe, ikerketak puntu goren eta sakonenak ukitzen dituenean, bere gaitasunaren akabuan aurkitzen da adimenaren erabilera mekaniko eta logiko, berekitasun partikular orotatik errazkien bereztekoa, eta barneko hautemapen eta sorkuntzaren egikera bat agitzen da, horretatik ageri gelditzen den guztia baita, egia objektiboa indibidualitate subjektiboaren indar guztitik hozitua dela.
|
|
|
Giro hezetasun handia ere behar dute, beraz, loreak eta hostoak lainoztatu egin dira. Gelaren hezetasun maila handitzeko, izurririk gabeko ale batzuk jar ditzakegu, elkarrekin, edo urez betetako katilu bat
|
haiengandik
hurbil. Horrela, lurrundutako ura sabaian kondentsatuko da eta, ondoren, alearen gainera eroriko da berriro.
|
|
|
Erantzunak ezetz behar luke, beraz, baldin, kasu horretan, bi nazioek konstituzio bateratu bat izango ez balute. Baina nola badugun, nola konstituzio bat bera dugun, kasu horretan ere, euskaldunok espainiarren oniritzia behar dugu,
|
haiengandik
banatu nahi badugu. Alegia, bietara (euskal nazioa izan ala ez izan) espainiarrek dutela gure etorkizun politikoari buruzko azken hitza.
|
|
2008
|
|
|
Gaur egun, gurasoak euskaldunak direnean euskararen transmisioa ia ziurtatuta dago. Guraso horiek euskaldunak izateaz gain, euskara etxean jaso badute, seme alaba ia guztiek euskara jasoko dute
|
haiengandik
. Gehienek euskara bakarrik eta gainontzekoek erdararekin batera.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, gehiago erabiltzen dute batua jatorrizko komunikabideek (esaterako, aldizkariek)
|
haiengandik
sortutako ziberkomunikabideek baino. Asmotan, hori gertatzen da jatorrizko komunikabide idatziek bertako barietatea kodetzen hasteko lana egin badute ere.
|
|
|
bezalako hitzak esaten ikasiko,, del cuerpo egin zuela? ...esan zion maisuari, beste ikaskideen irri eta barreen artean?; Auxtinen paretik pasatzerakoan, galdetu zion honek ea del cuerpo egiterakoan arrautzarik errun ote zuen; irten ziren handik ordu pare batera guztiak jolasgaraian; joan zen Beñardo artadira, non arrautza desehortzi eta bereganatu baitzuen; abiatu zen zuzenean Auxtin zegoèn tokirantz, non lauzpabost mutil baitzeuden solasean; jarri zen
|
haiengandik
hiruzpalau metrora; seinalatu zuen zerua, oihu eginez: –Antzarak, antzarak!?; jiratu ziren Auxtin eta bere lagunak Beñardoren hatzak seinalatzen zuèn tokira, Beñardori bizkar emanez; jaurti zion honek orduan arrautza, Auxtinen buruaren atzealdean kalparrean doi asmatuz; hasi zen Beñardo lasterka kontrako norabidean; hasi zen handik bospasei segundora Auxtin lasterka Beñardoren atzetik, akabatuko haut eta akabatuko haut!
|
|
|
Frai Millan, izan ere, komentuari itsatsita zegoèn egoitzan bizi zen, mojen komunitatearekin bat, bai, baina
|
haiengandik
bereiz?, gizon jakintsua zen, teologia Erroman ikasi zuena eta, ortodoxiaren berri ez ezik, doktrina heterodoxoen berri ere bazekiena: begardoena, beginena, kataroena, hustarrena, baldotarrena, fratticcelliena, argituena, kietistena?
|
|
|
Barbosari mespretxuzko begirada nabarmena bota eta urrundu egin zen
|
haiengandik
polizia ilegorria, zigarro bat pizten zuen bitartean.
|
|
|
Beste bi emakume beste mahai batera jesarrita zeuden, bizkarra aulkiaren atzealdean ezarrita, denbora ematen gogaiturik. Horiez gain, indiar itxurako gizon batek prostituta batekin edaten zuen barraren eskuinaldeko muturrean, eta agian portugaldarra izango zen beste batek botila bat garagardo husten zuen, bakarrik,
|
haiengandik
ez oso urrun. Barbosa barrara hurbildu zen, jarleku altu baten jesarri, eta desgogara hurreratu zitzaion zerbitzari belzkoteari zuzendu zitzaion:
|
|
|
Milioika izaki bizi daude oraindik aztertzeko eta sailkatzeko. Aurkikuntza berriak egin eta
|
haiengandik
gauza berriak ikasi nahi baditugu, ez dugu inondik inora galdu behar gizakion gaitasun berezi berezia: naturaren aurrean liluratzeko gaitasuna.
|
|
|
Hola, mende berria hasi zenerako, jada ez da Azkueren militantzia politikoaren inolako konstantziarik azaltzen, ez sektore euskalerriakoan, ezta sabindarrean ere. Horrek ez du esan nahi
|
haiengandik
aldendu zenik. Aitzitik Sotarekin harreman pertsonalak mantentzeaz gain, EAJren bilakaera ere interesez segitu zuen, baita Euskalerria Elkartekoen eta sabindarren konfluentzia saioak ere35 Hauteskundeetan ere EAJri bozkatzen ziola dirudi (edo 1916tik EJBri, alderdi jeltzaleak urte horretan izena aldatu baitzuen).
|
|
|
«separatismoaren sambenito a» jasotzeko, egiazki baitziren independentistak. Gainera Azkue hein batez
|
haiengandik
urtetan «jasandako» zirikadengatik minduta zegoen, eta beraz fijazio berezia izango zuen erretorika independentista eta «separatistaren» kontra. Fijazioa ukaezina zeren Azkue hainbat gutunetan aurki daiteke ez soilik bere aurka ager zitezkeen separatismo salaketak saihesten baizik inoren separatismoa kritikatzen.
|
|
|
Seber Altube eta Federico Belaustegigoitia), karlista pare bat (Nazario Oleaga, eta agian ideologia berekoa Pablo Zamarripa), eta ideologia ezin zehaztu izan diedan beste apaiz bi (Juan Cruz Ibargutxi eta Gabriel Manterola). Gainerako herrialdeetako ordezkarien artean ere bazeuden jeltzale ezagun batzuk (Toribio Altzaga, Isaac LopezMendizabal) baita politikoki argi definitu ez arren
|
haiengandik
gertu mugitzen zirenak ere. Baina Bizkaitik kanpoko euskaltzale horien artean, politikoki jeltzaleak izan arren, ez zegoen hizkuntzaeskola sabindarrarekiko lerrokatze erabatekorik.
|
|
|
ABEL. (Moztuz) Urrundu
|
haiengandik
! Ez haiz konpainia ona!
|
|
|
Marley erregearen reggae doinuak imajinatu nituen, eta gorputza geldoki mugituz, mundu honetatik alde egin nuen une batez. Libre izanen nintzen, bizitzeko gogorik ez zuten nortasun eta gorputz
|
haiengandik
urrun. Existitzeari utziko nion.
|
|
|
Era batera edo bestera, Obamak ziurra du demokraten sostengua. Gainera, Biden aukeratu izanak langile zuriak bereganatzen lagunduko dio, Delawareko senataria
|
haiengandik
gertuago baitago. New Yorkeko senatari eta Obamaren aurkari ohi Hillary Clinton izan da haren erabakia txalotzen lehena:
|
|
|
Asko espero zen
|
haiengandik
joan den denboraldian, eta ez zuten espero zena betetzerik izan. Hori abantaila ere izan daiteke orain.
|
|
|
Barbosari mespretxuzko begirada nabarmena bota eta urrundu egin zen
|
haiengandik
polizia ilegorria, zigarro bat pizten zuen bitartean.
|
|
|
Are gehiago, handik aurrera, Huevogallo deitzen hasi baitzitzaion Auxtin, eta haien etxean arrautzak oilarrek erruten zituztela esaten, harik eta Beñardok egun batean pazientzia galdu zuen arte. ...zion maisuari, beste ikaskideen irri eta barreen artean–; Auxtinen paretik pasatzerakoan, galdetu zion honek ea del cuerpo egiterakoan arrautzarik errun ote zuen; irten ziren handik ordu pare batera guztiak jolasgaraian; joan zen Beñardo artadira, non arrautza desehortzi eta bereganatu baitzuen; abiatu zen zuzenean Auxtin zegoèn tokirantz, non lauzpabost mutil baitzeuden solasean; jarri zen
|
haiengandik
hiruzpalau metrora; seinalatu zuen zerua, oihu eginez: " Antzarak, antzarak!"; jiratu ziren Auxtin eta bere lagunak Beñardoren hatzak seinalatzen zuèn tokira, Beñardori bizkar emanez; jaurti zion honek orduan arrautza, Auxtinen buruaren atzealdean kalparrean doi asmatuz; hasi zen Beñardo lasterka kontrako norabidean; hasi zen handik bospasei segundora Auxtin lasterka Beñardoren atzetik –akabatuko haut eta akabatuko haut!
|
|
|
Frai Millan, izan ere –komentuari itsatsita zegoèn egoitzan bizi zen, mojen komunitatearekin bat, bai, baina
|
haiengandik
bereiz–, gizon jakintsua zen, teologia Erroman ikasi zuena eta, ortodoxiaren berri ez ezik, doktrina heterodoxoen berri ere bazekiena: begardoena, beginena, kataroena, hustarrena, baldotarrena, fratticcelliena, argituena, kietistena...
|
|
2009
|
|
|
Gregory bakarrik? Bai, zenbait euskaldun ezagutu dut, hasieran lagundu ninduten, baina zer espero nezakeen
|
haiengandik
–Betiko laguntza?
|
|
|
–eta esan zion, halaber?: Alberto gizon garbia zen, eta niri jende garbia gustatzen zait, ez komunista eta ez anarkista naizen arren hurbilago bainago hauengandik
|
haiengandik
baino; komunistak, izan ere, maltzurrak dira, beren helburuak lortzeko edozein bitarteko erabiltzeko prest daudenak, baita gezurra eta engainua ere; Stalinek paradisua eraiki duela diote, baina nik beste datu batzuk ditut: herri osoak punta batetik beste batera eramanak, Siberiako tokirik inhospitoenetara, desterruz desterru?
|
|
|
inoiz gertatu zitzaion bezala, errukiaren ezusteko hazia hozitu zitzaion orduan ere, militar matxinatuen aurka senti zezakeèn gorrotoaren lurretan? hantxe, bere baitaren baitan; Domingok, beharbada, aita anaien irudia zuen buruan, eta bere buruari galdetzen ari zitzaion zer iraultza zen hura, anaia anaiaren aurrean jartzen zuena eta semea aitaren aurka; baina baliteke, halaber, Domingo bere burua madarikatzen aritzea, bere iraganarekin, etxekoekiko loturekin eta
|
haiengandik
jasotako heziketarekin, hautsi ezin zuelako, ez erabat bederen, burgeskume bat baitzen, azken batean, burgesiaren balio eskalari nolabait estekatua jarraitzen zuena, zer zen, bada, bere malenkonia hura, bihotza eta bihotzeko adorea lotzen zizkiona eta etsipen existentzial batez kutsatzen zuena??, Chaplinek behin argi eta garbi esan zion bezala:
|
|
|
Denek nahi zuten garaile berriaren goresmena egin. Bi egun lehenago, atso hortzgabe bati bezala eskapatuko nintzen
|
haiengandik
. Oraingoan ez nuen dudarik egin haien aldera egiten.
|
|
|
Bi hiru hilabete lehenago, Lyonen, ihes egiten zidaten gorteko gizon emakumeek. Minik ez nik, grina bera erabiltzen bainuen
|
haiengandik
urruntzen. Parisen, etsairik etsaienak ere inguratzen zitzaizkidan.
|
|
|
Gauza bat da produktuei buruzko hitz politak entzutea eta beste gauza bat da baserritarrekin egotea eta produktuak nola lantzen diren
|
haiengandik
ikastea.
|
|
|
Orduan, zentzu horretan batzuetan ez daerraza. Beste alde batetik,
|
haiengandik
asko ikasi dut, zeren mota askotako pertsonak daude, ideologia mota askotako pertsonak eta tankera ezberdinetakoak, bainaesaten dutena alde batera utzita, arazoa transmititu egiten dizute. Arazo horretaninplikazio minimoa jartzen ez baduzu, oso zaila da politika ondo egitea.
|
|
|
Sexuaren arabera, emaitza bakarreko zientzia zehatza da haurren etorkizuna. Haur batzuen bizitza beren familiek
|
haiengandik
eta amengandik baztertzen dutenean hasten da. Indian emakume jaiotzea ez da harro egoteko arrazoia.
|
|
|
Baita
|
haiengandik
iritzi interesgarriak jasotzeko abagunea, distantziak ematen dieten patxadaz hausnartutakoak. Interesik duenak ez du, ez, hemengo bizitza politikoaren informazio faltarik, gaurko komunikazioek eta Internetek horrelako bideak ematen baitizkiete.
|
|
|
Leku seguruan gorde eta gure aginduak jarraitu. Era berean, Hamaseko kideei ez laguntzeko eta
|
haiengandik
urrun mantentzeko agintzen zuten.
|
|
|
Kafetegietan, erabateko ezaxola ageri zuten Israelgo Legebiltzarrerako hauteskundeekiko. Othmanek ia haserrerik ere ez du ageri israeldar politikariekiko jadanik, ez du ezer espero
|
haiengandik
. Amorrua PAN Palestinako Aginte Nazionalera bideratzen dute, geroz eta gehiago, palestinar askok:
|
|
|
Honela zioen Albin Kurti Kosovoko Vetevendosje mugimenduko buruak: «Mazedonia Titoren asmakuntza da, biztanleak etnikoki bulgariarrak dira, baina
|
haiengandik
bereizteko aparteko etnia sortu beharra zeukan, eta eslaviarrak iritsi baino lehenagoko ondare den Mazedonia aurkitu zuen».
|
|
|
Baina ikusi duzu, Brawn benetan azkar doa, eta auto ona eskatzen duen zirkuitua da hau ere azkenean. Hiri barneko zirkuituak desberdinak dira, eta
|
haiengandik
gehiago espero dezakezu. Horregatik, hemen, edo Singapurren, guretzat aukera onak izan daitezke.
|
|
|
Bertakoek jakin dute ingurunearekin orekan bizitzen; jan behar dutenean arrantzatzen dute, baina ez dute erreka dinamitarekin kutsatzen; landareak ezagutzen dituzte, eta osasunerako nola erabili badakite, eta halako ezagutza handiak dituzte. Eta giza balioetan ere asko dugu
|
haiengandik
ikasteko; gutxi dira, ez dute arroparik jantziko, baina ez dute gaixorik dagoena, gosea duena edota agurea abandonatuko.
|
|
|
Izan ere,. Maria Puy desagerrarazi zuen laguna edo lagunak aske daude?. Dena den, argi dute Perez ez zela
|
haiengandik
bere gogoz urrundu, norbaitek behartuta baizik.
|
|
|
Andereak gorriarazten ditu. Irri ozenenak
|
haiengandik
entzuten dira. Sedukzioak balio du.
|
|
|
Orain euskal presoen senideak ere kartzelara. Ez dute bada nahi
|
haiengandik
ahalik eta gertuen egon?
|
|
|
Haren aholkuak eskertu zituzten Akuiluko gazteek. . Instalatu nahi dugun gazteok asko daukagu ikasteko
|
haiengandik
–. Hala eta guztiz ere, beharrezkotzat jo zuten bestelako laguntza ere.
|
|
|
Saharako errepublika independenteko herritartzat du bere burua, eta marokoarrek euren jabetza aldarrikatzen badute ere, argi dago ez dela erreinu horretakoa. Horren inguruan azkenaldian izan diren babes eta bultzada ekimenak harridura sortzerainokoak izan dira, gertuagoko injustizien aurrean ipurdia lekuz mugitzea bera ere eta ez diot ipurdia bere osotasunean, ipur-masail bat bederen... kosta egiten zaien
|
haiengandik
bereziki. Eta surrealismotik gertu dagoen beste irudi bat:
|
|
|
Gaixotasuna beste modu batera bizi dute. Asko dugu ikasteko
|
haiengandik
, azaldu du Baltzategik. Kristina Fernandezek oraindik gogoan ditu minbizia zuela jakitean alabak esan zizkien hitzak.
|
|
|
entzun al duk?"; esan nahi baita Domingok beste gauza batzuk zituela buruan: ...rduan ere, militar matxinatuen aurka senti zezakeèn gorrotoaren lurretan... hantxe, bere baitaren baitan; Domingok, beharbada, aita anaien irudia zuen buruan, eta bere buruari galdetzen ari zitzaion zer iraultza zen hura, anaia anaiaren aurrean jartzen zuena eta semea aitaren aurka; baina baliteke, halaber, Domingo bere burua madarikatzen aritzea, bere iraganarekin –etxekoekiko loturekin eta
|
haiengandik
jasotako heziketarekin– hautsi ezin zuelako, ez erabat bederen, burgeskume bat baitzen, azken batean, burgesiaren balio eskalari nolabait estekatua jarraitzen zuena –zer zen, bada, bere malenkonia hura, bihotza eta bihotzeko adorea lotzen zizkiona eta etsipen existentzial batez kutsatzen zuena? –, Chaplinek behin argi eta garbi esan zion bezala: burges txiki maitagarria haiz, baina burges txiki handi bat, funtsean; garaipenaren eguna zen, bai, baina kontua da Domingok ez zuela garaipen hura ospatu nahi, antza, berak bi egun lehenago ospatu zuelako ospatu beharrekoa, uztailaren 25ean hegazkinak kuartel militarrean bonba jaurti ahala, edo buruan pentsamendu soka hura zuelako, korapiloz josia, barrutik itotzeraino estutzen zuena eta garaipena behar bezala ospatzea eragozten ziona, halakoa baitzen komandantearen gorpuak sorrarazten zizkiòn sentimendu kontrajarrien zerrenda; Domingok ez zuen, beraz, garaipena ospatu nahi, are gutxiago etsaien gorpuei iseka eginez:
|
|
|
–eta esan zion, halaber–: Alberto gizon garbia zen, eta niri jende garbia gustatzen zait, ez komunista eta ez anarkista naizen arren hurbilago bainago hauengandik
|
haiengandik
baino; komunistak, izan ere, maltzurrak dira, beren helburuak lortzeko edozein bitarteko erabiltzeko prest daudenak, baita gezurra eta engainua ere; Stalinek paradisua eraiki duela diote, baina nik beste datu batzuk ditut: herri osoak punta batetik beste batera eramanak, Siberiako tokirik inhospitoenetara, desterruz desterru... iraultzaren izenean, jakina!
|
|
|
Orain, bakarrik zegoen azkenean,
|
haiengandik
urruti, bere logelan, atea itxita. Batetik bestera zebilen, horma batetik bestera.
|
|
|
Hori dela eta, garbi zuen ez ziela apaiz zahar haiei heziera ona zor. Eta Sosari esaten zion moduan, bele beltz
|
haiengandik
ezer ikasi bazuen, gorrotatzearen artea izan zen.
|
|
|
Zenbat maite zintudan, Ananda!, zer emango ote nuen zu
|
haiengandik
urruntzearren, baina ez Lidiarengandik, Jainko maitea!, zenbat kontraesan neure baitan ere.
|
|
|
txoro putakumea, berriro eskua eransten badidak potroak moztuko dizkiat, ziztrin alaena, kabenlaostia; hitz egidazu horrela, halere birjina garbia izango zara, abandona nazazu, ulertuko dut, zoaz Felixekin, nik baino gehiago merezi zaitu, zoaz berarekin, baina ez itxi begiak, utzi zure betseinetako elurra ikusten, zu zeu izango zara, eutsiozu, begira, elurra atertu du, gora, zatoz bizkarrera, goazen, horrelaxe, arin arin jaitsiko gara, badakizu arin jaisten naizela zu bizkarrean hartuta ere, Urriellun oinetakoa puskatu zitzaizunean bezala, bizkarrean jaitsi zintudan, oraingo moduan, eta mendizaleak begira geratzen zitzaizkigun eta barre egiten zuten, eta gu alai, hitz egin eta hitz egin, eta kantari, orain ezin duzu kantatu, ia ez daukazu hausporik, orduan ederki kantatzen zenuen, soprano batek bezala, bordako amonari Cabrales gazta erosi genion, ura eman zigun edateko, gomazko bota zahar batzuk eskaini zizkigun, baina nik esan nion Himalaietako zamaketari baten semea nintzela, luma baten pare zinderamatzala, eta amona likits hark: ...til, bero bero hoa ezta, bizkarrarekin titi koxkorrak igurtziz?; orain titi koxkorrak hotz hotzak dauzkazu, ia ez dizkizut sumatzen anorakaren azpian, utziko didazu berriro titimuturra ahoan dudala lo egiten?, edo agian bakoitzak bere ohean lo egitea nahiko duzu, edo bakoitzak bere gelan, edo agian Bilbora iristen garenean zure familiagana itzuli nahiko duzu, zain dauzkazu, nire erruz urrundu zara
|
haiengandik
, zure gurasoek maite zaituzte, besterik gabe, ezer eskatu gabe, maite zaituzte, eta ni ere maite naute, zu zoriontsu egitea besterik ez dute nahi, edo agian aski dute zoritxarreko ez bazara, min egin dizut, Sara, inoiz ez diot barkatuko neure buruari; zure nebak jakiten badu, Molotov koktel bat jaurtiko dit buru gainera, edo zure aitaren ehizako eskopetaz seko botako nau, merezia izango dut; ehiz... Teoria ederra zen, baina zure nebak eskopeta hustuko lidake bihotzaren erdira jakingo balu zer egin nahi nizun zuri gizaki" eboluzionatuagoa" bihur zintezen.
|