|
2000
|
|
|
Honen inguruan Aberri Egunaren inguruan garatu ziren ekimen amankomunetatik euskal gizarteak bidalitako mezu sakonari kasu egitea oso komenigarria iruditzen zait. Ekitaldi
|
haietan
gure arteko nagusitasun lehiarekin amaitzeko eta gutxieneko akordio batera iritsi gaitezen milaka abertzalek eskatu zigutelako.
|
|
|
Garai latzak ziren
|
haiek
gure herriarentzat. Bertako hamasei gazte abertzalek epaiketa militar bati aurre egin behar zioten eta beraietako batek baino gehiagok herio epaiketa jasan zezakeen.
|
|
|
Hala ere, esan beharrekoa dut, Gaztelako lehen errege
|
haiek
gure probintzietan Batzar Nagusiek aspalditik zituzten foruak errespetatu zituztela, eta elkarren artean aski ongi konpondu zirela. 1812 urtean Cadizko Konstituzioa onartzean ere partaide izan ziren Batzar Nagusiak.
|
|
|
Bagoiek handiagoak ziruditen kanpotik. Ez ordea jarlekuek, egur xaflaz egindako eskeleto
|
haiek
guk baino bi buru gehiago neurtzen baitzuten gutxienez. Trenak eguneroko minutu pare laburra iraungo zuen estazioan geldi ziurrenera, baina guk eternitatea zer zen ikasi genuen jarlekuetan jesarririk eta hankak dingilizka genituela.
|
|
|
Nola ez da korapilatsua izanen, baldin humoreak lau badira eta haien nahasteko eta konbinatzeko posibilitateak, mementu bakoitzean, infinitu badira, zeren neurriak ere —odoletik zein behazunetik, flematik zein behazun beltzetik— infinitu izan daitezkeen! Aditzerat eman dizut, bertzalde, hor nonbait, François de la Rochefoucaulden aipu hura, humoreei buruzkoa, non agertzen duen ezen borondatea humoreen meneko eta manuko dela, eta halatan jauntzen eta jabetzen direla
|
haiek
gure baitaz, ezkutuan eta isil gordean, eta erabakitzen dutela, halaber, bat bederaren umorea, erantsiko nuke nik —han Frantzian egun erraiten duten bezala—, kausa eta efektua berdindurik eta bat eginik. Baina kontrara ere egia da, zeren borondateak ere bere eremua baitu, eta, ohituraren ohituraz eta usantzaren usantzaz, geure humoreen gorabeherak bideratzen ikas baitezakegu, eta disimulatzen ere bai, ondorez.
|
|
|
Ordea, sentimendu hura, denborarekin, ahulduz, flakatuz eta baretuz joan zitzaidan... eta, are gaitzago eta okerrago, zeren, irri eta zirri orotarik haratago, hustasun bat bezala nabaritzen hasi bainintzen, haragiaren argi guztiak, asearen aseaz eta soberaniaren soberaniaz, ahitu, agortu eta iraungi balitzaizkit bezala, eta neure zorion idurikoa zorigaitz bihurtu. Zeren, egiten dugularik bertzeen bakardadeekin bat, iduritzen baitzaigu ezen gurea urtu egiten dela haienean eta
|
haiena
gurean. Baina bakardadearen kontrako bat bateko eta behin behineko medizina zen hura, zeren, erran berri dizudan bezala, gero eta gehiagotan sentitzen hasi bainintzen ezen halako tristura bat sartzen zitzaidala gogoan eta ariman barrena, noiz eta portuetako emaztekiekin neure egitekoa egiten bainuen, arestian hurbil nuèn gorputza beso artetik urrunduko balitzait bezala eta guztiz arrotz eginen balitzait bezala, erremediorik gabe.
|
|
|
Gero, etxe umilagokoak: berri agentzietako ordezkariak, irratilariak —Tomas, denen aitona, lepotik beheiti zintzilik bere trasteria— telebista kamerak eta teknikariak, argazkilariak, eta
|
haiekin
gure Patxi, jadanik nerbiostua bertzeak baino tiraleku hobea bereganatzeko afanetan... Bertzelako batean, multzo horren atal bereiziezina izanen nintzatekeen.
|
|
2001
|
|
|
Beraz, hobekiago edo gaizkiago, diru gehiago edo guttiago izateak, mundu hau erosoago edo neketsuago iragaiteak ez du
|
haientzat
guretzako bezainbat pisurik.
|
|
|
Jeepa ahal bezala hondarrez kamuflatu eta duna baten atzean gorde ginen. Gure asmoa zen
|
haiek
gu aurreratzea. Ondoren beste norabideren bat hartu eta zorte pixka batez gure arrastoa galduko zuten; edo, besterik ezean, denbora apur bat bederen irabaziko genuen.
|
|
2002
|
|
|
Elkarri etsai bezala begiratu gabe zer nolako gehiengo, gutxiengo eta talde elkarrekin bitzitzeko gai garen ikusi behar dugu. Nafar eta espainol soilik sentitzen direnak etsaitzat hartzen ez baditugu, errazagoa izanen da
|
haiek
gu, soilik nafar eta euskaldun sentitzen garenok, garen bezala onartzea. Gure buruei horrela erreparatu behar diegu.
|
|
|
Pertsonalki eta publikoki esan diegu hori. Nahiko bilera izan dugu Aralarrekin, haiek pentsatzen dutena ezagutzen dugu, baita
|
haiek
gure iritzia ere. Gure harremanak lagun gisara hautsi ditugu eta haiekin gehiago ez biltzea erabaki dugu.
|
|
|
" Aitonaren batela"," Bubu mesie!"," Kote kote"," Si re si re"... Abesti
|
haiek
gure neurrira eginda zeuden. " Kalera kalera, borrokalari kalera" kantua ere denok ezagutu arren, oso gutxik daki doinua Imanolena denik.
|
|
|
Ekainekin eta haren gurasoekin irteten ginen bakoitzean, are konbentzitzenago nintzen berezitasun hartaz.
|
Haiek
gurera etorri zirèn egun batean –Jon eta haren emaztea kafea hartzera, eta Ekain Leirerekin jolastera–, Leireren gelara sartu nintzen, atea kas kas jota gero. Txotxongilo saio bat egiten ari ziren, ezker eskuin eskuetako hatz erakusle margotuak panpinatxotzat harturik.
|
|
2003
|
|
|
Ahazte arrazoizkoa zen, nolanahi ere. Guk haiengana jo ordez, normalena baitzen
|
haiek
gugana jotzea. Izan ere, polizia da gu zaindu behar gaituena, eta ez alderantziz.
|
|
|
Giza taldeei dagokienez, era berean argi dago ez dela aski atxikipen orria betetzea elkarte askoren jakinaren gainean egoteko eta beste kideak ezagutzeko. Bizi harremanik ez badago, gero eta gutxiago parte hartuko dugu haien jardue retan eta
|
haiek
gureetan. Espazio hurbilketa behar da.
|
|
2004
|
|
|
Eta bertan erakusten dute globalizazioaren interpretazioa hirugarren munduko pertsona baten ikuspegitik begiratuta: mendebaldekook enteratu ez bagara ere, bost mende daramatzate
|
haiek
guk eragindako globalizazioa jasaten. Kongo herrialde aberatsa da gauzak ulertzeko adibide ona.
|
|
|
Haien akatsak errespetatzea,
|
haiek
gureak errespetatu dituzten modu berean.
|
|
|
Sendikoekin erlazio osasuntsua badugu, berdintsu gertatzen da. Haien alboanizan nahi dugu,
|
haiek
gu ukitzea, haiek gu ulertzea eta guk haiek ulertzea... Sexuzko bikoteekin gertatzen denarekin ez dago alde handirik, sexu harreman etaunezko pasio gradu batzuk salbu.
|
|
|
Sendikoekin erlazio osasuntsua badugu, berdintsu gertatzen da. Haien alboanizan nahi dugu, haiek gu ukitzea,
|
haiek
gu ulertzea eta guk haiek ulertzea... Sexuzko bikoteekin gertatzen denarekin ez dago alde handirik, sexu harreman etaunezko pasio gradu batzuk salbu.
|
|
|
Horren iritziz, izaki batek min duen jakiteko garrantzitsua ez da bere garunak c propietaterik baduen jakitea, gure kasuan c propietateak betetzen duen ro] kausal bera ba ote duen jakitea baizik.Gure kasuan c propietateak eragiten duen horixe bcra eragin dezake beste propietate batekbeste izakt batengan (edo gugan beste une batean). Horregatik, mina ez da identifikatubehar propietate edo gertakari neurofisiologiko orokor batekin,
|
haiek
gugan eragiten dutenarekin baizik, alegia, haien rol kausalarekin. Beraz, mina, edo beste edozein gogo egoera?
|
|
|
" Finaleko partida izaten da beti okerrena, hasiera hasieratik alde egin digu partidak eta gero zaila izaten da aurre hartzea.
|
Haiek
gu baino gehiago eman dute", zioten biek.
|
|
|
Eta, nik uste, den denak basurdeengatik. Sastrakan bizi ziren bost senide
|
haiek
gure ondotik korrika pasatzen ziren bakoitzean, La Vacheri lehen egunekoa gertatzen zitzaion: ezaguera galduta bezala gelditzen zen aurrena, basa animalia haien deia entzunez edo, eta ondorenean petraldu egiten zen zeharo.
|
|
|
" Ardiak, ardiak...! esan zuen Kakok;
|
haiek
gu baino hobeto bizi dituk ze, gu beti ezean bizi baikara, eta ardiak, berriz, hezetik hezera!"
|
|
2005
|
|
|
Gure arbasoak euskal lurretara etorri aurretik jada hemen ziren beraiek, askoz denbora gehiago zeramatelako bertako basoetan bizitzen. Mesfidantzaz begiratu zieten etorri berriei, eta gauza bera gertatu zen
|
haiekiko
gure arbasoen partetik. Beraz, hasiera hasieratik erabaki zen batzuek basoan jarraituko zutela bizitzen, eta etorri berriek haranetan.
|
|
|
Gure bizimoldeari doakionaz, zentzu poxi bat daukanak ere emeki emeki ikus litzakeela Ebanjelioak erraten dizkigun horiek denak, onartzen dut. Hala nola, ez zaiela besteri egin behar,
|
haiek
guri egitea nahi ez genukeena. Ez dugu Jesusen beharrik beraz.
|
|
|
Bihotz hodietako gaixotasunari egiten dion ekarpenagatik haragiaren kontsumoa gaitzesteko tentazioak («behiak hiltzen ditugu, eta
|
haiek
gu hiltzen gaituzte», esan zuen kardiologo batek), kolesterolaren eta homozisteinaren iturri natural gisa, iskemia koronarioarentzat independenteak eta aldagarriak diren bi arrisku faktore baitira, sublimatzea merezi du, proteina eta bitamina iturri garrantzitsua baita. Gainera, homozisteinari dagokionez, azido folikoaren iturririk aberatsena, haren antagonista nagusia, gibela bezain kontsumo mugatuko errai bat da.
|
|
|
Aste eta hilabete
|
haietan
gure Erakundeak zeraman eskalada jasanezina zitzaion Madrili. " Suárez no está a la altura de las circunstancias –errepikatzen zen Espainia aldean– El Estado debe responder sin más dilación, y con la mayor energía".
|
|
|
Hartan guztian, haatik, bazegoen zalantzan uzten ninduen zerbait: ezbairik gabeko onurak zekartzan sistema haren gainetik bizitza zegoen, eta patua, egunero mehatxu eta kalte ustekabeak ekarriz, eta
|
haiekin
gure norabidea nahastuz; yoga laguntza handia zen, horretan ez neukan zalantzarik, baina iruditzen zitzaidan ezen bizitzaren gauzarik behinenek beren bideari jarraitzen ziotela, geldiezin, gure ahaleginen gainetik, uholde batek edo itsasikara batek bezala arrastaka eramaten gintuzten bitartean. Horri guztiari erantzun bat aurkitu nahi nion, eta, ordu arte, ez yogak, ez erlijioak, ez ideologiek... ez zidaten eskaini nik behar nuen erantzunik.
|
|
|
Hilabete batzuk lehenago era guztiz bidegabean leporatu zidaten plagio afera zela medio nire liburu berria argitaletxe handi batekin atera ezin nuenez, gutxien gutxienez, argitaletxe alternatibo batekin ateratzeko aukera kontuan hartzeko iradoki zidaten lagun idazleek. Batek daki lagun dituen idazleak benetan lagun diren ala ez, aski zabaldua baitago lankideak propio despistatu eta
|
haiek
guk baino lan eskasagoak argitara ditzaten aholku erdipurdiko –eta areago, guztiz kaltegarriak– propio emateko ohitura, baina
|
|
|
Zeinen arrotz bikote
|
haiek
gure inguruan dantzan, ametsetakoak iduri, gurma zarratuan lauso ikusten nituen, neska ezezaguna eta biok ginen errealitate bakarra han, izerdi hura, erremin hura gorputzaren zuztarrean. Kantariak Eric Burdon berdindu nahi zuen, The House of the Rising Sun, Antxetak ingelesez abesten zuen bakarra hura zen, The Animals ena genuen.
|
|
|
Aspertu egiten garela etxean, zurruta besterik ez dugula egiten, zorabiatu egiten garela kulunka ez dakien zola horretan... Baina gero, gure baforearen dieselak Guardaplatako Farolako harkaitzetan habia egina duten antxetak txilioka altxarazten dituenean ezein umek arrautzarik ebatsi ezin izan dien harkaitz
|
haietarik
gureganantz amiltzeko, eskifaiako inork ez du bista jaso nahi, antxeten agurrak itzuliaren zalantza dakarkigulako begietara. Eta oso agur luzea da, antxetek milia asko egiten baitute itsasoan aitzina gure uberan, iduri luke zerbaiten abisu eman nahi digutela, ez gure radarrak ez gure irratiak inoiz konprenituko ez duten morse saminean.
|
|
2006
|
|
|
Eskerrak eman nahi dizkiegu alboan ditugunoi eta kontzertuetara etortzen direnei.
|
Haiek gabe
gu ez gara ezer. Horrez gain, jendeari eskatzen diogu ez aldatzeko, musika bultzatzen jarraitzeko.
|
|
|
Adiskide zaleagoa naiz. Familia emana etortzen zaigu, eta adiskideak nolerebait aukeratu egiten ditugu guk haiek eta
|
haiek
gu. Baina onartzen dut bi zaletasun horiek ez direla nahitaez bateraezinak.
|
|
|
Dena den, handik eta hemendik ateratako datuen bidez, fusilatutakoen izen ugari berreskuratu dituzte jadanik eta senideen testigantzak funtsezkoak izan dira puzzlea osatzeko. Izan ere, 70 urte geroago, ez dira gutxi fusilamendu
|
haien inguruan
guganaino iritsi diren istorio eta kontuak. Esan izan da Galarreta izeneko parajean fusilatu eta zabor gurdian sartuta eramaten zituztela gorpuak hilerrira, baina badirudi hilketa gehienak Hernaniko hilerrian bertan egin zirela.
|
|
|
Bi musika tresna desberdin eta bi estilo diferente. Eta
|
haiekin
gu, beti berdinak. Zail egiten da ahozko inprobisazioa eta musika uztartzen, bietako bat zinez inprobisazio delarik.
|
|
|
Gure adintsuko mutiko gehiago bazen Garrüzeko herrian, guregandik berga gutitara. Haiendako alabaina" zerri higanotak" edo" deabru heretikoak" ginen gu;" ostia milikatzaileak" edo" suge papistak", berriz,
|
haiek
guretako. Haiekin, kolpeka trenkatzen ohi ziren geure joan etorriak, joan etorririk izatekotan.
|
|
|
Edertasun, gustu eta sentsazio mota guztien gaineko judizioei dagokienez, gauza bera gertatzen da.
|
Haiek
guregan eragiten duten bat bateko atseginaren baitan dago gure onespena. (T 3.1.2.3)
|
|
2007
|
|
|
Elikagai arrastoei bultza egin eta horiek desegiteko aproposenak. Horien kasuan, sukaldean prestatzeko moduak baldintzatuko du neurri handian,
|
haiek
gure gorputzari eragin diezaioketen onura. Koipe onak fruitulehorretanFruitu lehorrek (almendrak, pinaziak, intxaurrak...) eta fruta lehortuak (orejoiak, aranpasak eta mahaspasak) eguberrietako ohiko produktuak baino alternatiba gozo, atsegin eta osasungarriagoak dira.
|
|
|
Orkestra zuzendariok lantzen duguna, batez ere, testu hori oratoria bihurtzeko modua da. Musikak hainbat parametro eskaintzen digu,
|
haien bitartez
guk bide bat ala bestea hauta dezagun, eta konpas bakoitzari bizia eman diezaiogun emozioen alorrean. Kixotea duzu, esaterako.
|
|
|
Fabrikaren ehungarren urteurrena ospatu zen eta batez ere, emakume langileak eta XX. mendeko Bilboren garapen ekonomiko eta sozialean izan zuten garrantzia gogorarazi zituzten. Alabaina, ekitaldi hartako gauzarik garrantzitsuena kultur proiektu baten aurkezpena izan zen, Artiacheko XX. mendeko galletagile
|
haiek
gure oroimenean gelditzea baino askoz harago doan proiektua: Galleterak.
|
|
|
Birjaiokundean (Erasmo) edo klasizismo frantsesean ez bezala, orain ez da estudiatzen mundu grekoa probetxamendu artekogabe eskolastiko baterako asmoz geure estilo ariketetan edo gure drametan (ereduak berdintzeko), ezpada beren arroztasun ezusteko, imitaezinean dira ereduzkoak: haiek beren baitatik egin zutena, guk gure baitatik egiteko; ez
|
haiek
gurekin berdintzeko (gu haiekin berdintzen garela esanez), baizik haiei beraiek izaten lagatzeko, arrotz eta zoragarri, errepikaezin?, eta gu ere geu izateko. Greziaren miresgarria da herri indibidualitate batena, zeinek ere bere barnearo primitibotik epopeia, mitoa, artea, tragedia, filosofia ekoizten duen.
|
|
|
Lauron mingaina askatuz joan zen halabeharrez. Orduan esan ziguten Québecekoak zirela, Beaumont izeneko herrixka batekoak, eta guk gure jatorriaren berri eman genienean, oso informatuta zeudela ikusi genuen, bai horixe; guk Québeci buruz genekiena baino askoz gehiago zekiten
|
haiek
gure hiri ezdeusari buruz. Argazki bat erakutsi ziguten:
|
|
|
Izaki gisa zer garen gogorarazten digute, ni zer naizen esaten didate. (OFF) Eta iragan denboretan ere,
|
haiek
gu bezalakoxe sentituko ziren. Ez zuten gauza desberdinik sentitzen:
|
|
|
Giza taldeei dagokienez, era berean, argi dago ez dela aski atxikipen orriabetetzea taldekide izateko eta beste kideak ezagutzeko. Bizi harremanik ez badago, gero eta gutxiago parte hartuko dugu haien jardueretan eta
|
haiek
gureetan. Espaziohurbilketa behar da.
|
|
|
terminoa (adibidez: ?
|
Haiek
gu bezala janzten dira?,. Gu bezalakoak dira?) erabiltzenzutela beren talde nazionaleko kideei buruz hitz egiteko. Termino hori erabiliz, haurrek adierazten zuten oraindik ez zutela beren burua talde nazionaleko kidetzathartzen.
|
|
|
Birjaiotzan (Erasmo) edo klasizismo frantsesean ez bezala, orain ez da estudiatzen mundu grekoa probetxamendu artekogabe eskolastiko baterako asmoz gure estilo ariketetan edo gure drametan (ereduak berdintzeko), ezpada beren arroztasun harrigarrizko, imitaezinean dira ereduzkoak: haiek euren baitatik egin zutena, guk geure baitatik egiteko; ez
|
haiek
gurekin berdintzeko (gu haiekin berdintzen garela esanez), baizik eta haiei beraiek izaten uzteko, arrotz eta zoragarri, errepikaezin?, eta gu ere geu izateko. Greziaren miresgarria da herri indibidualitate batena, zeinek ere bere barne aro primitibotik epopeia, mitoa, artea, tragedia, filosofia ekoizten dituen.
|
|
|
Ordea, ongi pentsatzen baduzu, gu ere ez gara gure lurraren zeruan erortzen. Beti iduritzen zaie jendeei auzokoak baino zuzenago doazela eta guri gure azpian direla iduritzen zaigun bezala, haiei kontrakoa zaie iduritzen,
|
haiek
gu garela haien azpian baitute uste.
|
|
2008
|
|
|
Gure proiektua ezkerretik joanen bada, ezker frantsesarekin lan egin dugu ezinbestean.
|
Haiek
gure beharra dute eta guk haiena.
|
|
|
Beste hiru elementu
|
haiek
guk uste baino gertuagotik eduki genituen, nonbait, zelatan, laster baieztatu ahal izan genuenez, zeren kanala zeharkatzerakoan hegoaldeko muturrera hurbildu beharra izan baikenuen, eta hantxe ikusi genituen hirurak hareatza batean belauniko, beso erregutzaileak goratuta. Nik uste egoera penagarri hartan uzteak bihotza samurtu zigula denoi; baina ezin ginen beste matxinada bat izatera arriskatu; eta gurekin etxera eramatea, zertarako eta urkabean bukatzeko, mesede krudel samarra izango zen, aukeran.
|
|
|
Bada mende bat osetiarrak Georgian bizi direla, ez bakarrik Tskhinvaliko eskualdean, Georgia osoan barna baizik.
|
Haiek
gurekin egiten dute negar, gaizkiaren eta probokazio politikoen biktimak baikara guztiok. Ez dakit zer galdu zaien errusiarrei Georgian.
|
|
|
Gladiadoreen saria garela.
|
Haiek
gure ugazaba. Erantzule.
|
|
|
Guk, lan indarrak. Eta
|
haiek
guk sortzen dugun aberastasuna erabiltzen dute. Guk galdetzen dugu lanaren indarrari bere balioa berriz eman diezaioten.
|
|
|
Nik zuek,
|
haiek
gu
|
|
|
Nere artean: egongo al lirateke
|
haiek
guri buruzko dokumental bati begira bi minutuz goitik?
|
|
|
Beno, bada, Gabon
|
haietan
gure opari zerrendan, ohiko liburu eta diskoen artean ezkutaturik," pixoihalak" hitza tartekatu genuen.
|
|
2009
|
|
|
Egoera zailetan, garrantzitsua da besteengandik hurbil sentitzea eta
|
haiek
gu laguntzeko prest daudela ohartzea: talde sentimendua pizten da, eta, beraz, eramangarriagoa suertatzen da arazoa.
|
|
|
|
Haiek
guk adina dakite, gustura daude kideak Somaliara ekarriko dituztelako eta horregatik ez digute oraingoz tratu txarrik egiten, baina Auzitegi Nazionalak piratak ez bidaltzea erabakitzen badu, gu hiltzen hasiko dira, ohartarazi zuen.
|
|
|
Balio absolutuak seguru asko denok eta edozeinek dauzkagu (ez dugu derrigor kontzienteak izan behar, zeintzuk diren gure balio absolutuak: ez dira teoria batzuk; guk haiek pentsatu baino gehiago,
|
haiek
gure jokaera arautu egiten dute). Seguru asko balio horiek norberaren identitate moralarekin, kontzientziarekin?
|
|
|
–Eta zer izango da
|
haietaz
gu falta bagara!
|
|
|
Guztiok daukagu biografia bat eta gerorako proiektu bat motxilan gordeta. Oraindik ere hildakoek gugan hitz egiten segitzen dutela sinesten dut; hildakoen bentrilokuo garela, edo
|
haiek
gure bentrilokuo. Zerbait izatekotan, nirea errealismo kritikoa edo errealismo interbentzionista izango litzateke.
|
|
|
baina ez nuke gaizki ulertzerik nahi; ez diet baliorik kendu nahi nova canço ko kantariei.
|
Haiek gabe
gu ez baikinen existituko. Baina kantari gazteek pena dute jada 80ko urteetan, protesta kantuek lekurik ez zutela iritzita edo, belaunaldien arteko etena eman zelako kantagintzan.
|
|
|
Aittaren negar tantaren bat... Bertso
|
haiek
gu hiruron arteko hitzak izaten ziren, nahiz eta gure ahotik berbarik ez irten.
|
|
|
Nik izan nuen erromeria zure jatekoekin sasoi hartan. Gauza baterako, behintzat, balio izan zuten egun
|
haietako
gure arteko tirabirek: orduan ikasi zenuen berdurak eta fruta jaten.
|
|
|
mugimendu objektiboei buruz ari gara, ez indibiduoei buruz; aitzitik, indibiduoengan jartzen dugu gure itxaropena indar objektiboak bideratu/ gainditzeko). Horregatik
|
haiek
gure alde jartzera behartuta gaude. Eta hori lortzeko bide bakarra, goian esan dugunez, haien mintzo eta kulturaren alde jartzea da.
|
|
2010
|
|
|
Halere, zuzenean bertsio gehiago egiten ditugu. Gaztelupeko Hotsak diskoetxearekin 2002tik ari gara argitaratzen, eta jarraituko dugu,
|
haiek
gurekiko konfidantza dutela erakutsi dutelako. Dagoeneko familia bat gara.
|
|
|
Iaz bi saio egin genituen elkarrekin, eta aurten lau. Gure irudiak Bertsoa.com webgunean jarriko dituzte, eta
|
haiena
guk telebistan emango dugu. Iruditzen zait denok aterako garela irabazten esperientzia honekin.
|
|
|
Etorkizuna etorkizunaren zerbitzuan.
|
Haiek
guretzako nahi duten etorkizunaren zerbitzuan, jakina. Etzazula halako aurpegi goibela jar, lagun maitea esaten didate, zure parte hartzea den askatasun ariketaren bitartez, zure etorkizuna aintzat hartzen saiatzen ari gara!
|
|
|
Edozein gisaz, Slavojen aholkua: behin independentzia erdietsirik, euskaldunok gehiengoa izatean, ez dugu Euskal Herriko gutxiengo espainola erabili behar
|
haiek
gu erabili gaituzten bezala. Aintzat hartuko dugu, lagun:
|
|
|
Nola lortu ote zuten? Zer egingo zuten
|
haiek
gure artean?
|
|
|
Nola lortu ote zuten? Zer egingo zuten
|
haiek
gure artean?" idatzi du Xabier Etxaniz Erlek Argian. Zer iradokitzen dizu?
|
|
|
Maite ditugun objektuak daude, baina azken finean objektuak besterik ez dira. Benetan inporta duena gure ondoan ditugunak maitatzea eta errespetatzea, eta
|
haiek
gu maitatzea eta errespetatzea da.
|
|
|
...beteko eguzki ederra zegoen, landareen eta objektuen formari zehaztasun handia ematen ziona, airearen gelditasunean; hunkituta nengoen, eta, hala ere, argiak eta formak hain itxura sendoa ematen zioten kanpoko errealitateari, landare bakoitza eta objektu bakoitza doi doi zegoen bere lekuan, finko eta zurrun?, non halako nora ez tupusteko bat nagusitu baitzitzaidan; egia ote zen landare eta objektu
|
haien artean
gu geu ere beste landare edo beste objektu bat besterik ez ginela?; egia ote zen izebak arestian esana?; egia ote zen Benjamin Maria inoiz existitu izan zela?; egia ote zen hunkituta nengoela?; baina begiak arretagunez aldatu eta izebaren begiekin topo egin nuenean, hutsetik zintzilik zeudèn arrenezko begiak ziren harenak, zalantzak inoiz ez bezala inguratuak eta beste begi batzuen bila zebiltza... hitz baten eta esku baten bila, alegia?, barruko errealitatea kanpokoari gainjarri, makurtu ziren landareak bat batean begi hain benetako haien aurrean, makurtu ziren objektuak eta makurtu zen eguzkia?
|
|
|
zuek ere, anaiak? ez zeundeten eroso, nik uste;
|
haiek
gure paretik pasatuta gero, baina, zuk zeure iruzkina egin zenuen, Damaso: –Sabaitik zintzilikatzea bakarrik falta zaio, haizagailu bat izateko?; ni estu nengoen, estuegi ere bai, eta hargatik beharbada, nire estutasunak ihesbide bat behar zuelako, barrez eta barrez ikusi nuen bat batean neure burua; banekien ez nuela barrerik egin behar, baina hargatik egiten nuen, hain zuzen, gero eta gogo handiagoarekin egin ere, zer zegoen sentimendu haren azpian:
|
|
|
«? egin nahi genukeelako gizajo horien alde,
|
haiek
gure alde egitea nahi genukeena gu haien lekuan bageunde».13
|
|
|
Eta orain, zer izango eta, lehen kritikatutako horixe egiten zutela gure mutilek. " Gure" esan dut, baina kakotxak ipini behar berba horri, gero eta gutxiago sentitzen bainuen
|
haiek
gureak zirenik, edo beharbada neu izango nintzen gu horretatik gero eta urrunago zegoena.
|
|
|
Beste irudia —oroimenak bi irudi nabarmentzen dizkit, bidaia hari lotuak— parkinson izugarria zuèn gaixo batena da; ama, Ada eta Maria Bibiana postal batzuei begira zeuden, eta lau anaiak metro batzuk haratago, Teofilo Mariak esan zuenean: " Begira hor"; gaixoa agure bat zen, bi emakumeren artean zihoana —alabak izan zitezkeen—, baina hain dardara bizia zuen besoetan, lepoan eta gorputz guztian, non emakumeek nekez eusten baitzioten; hura ikusi ahala, erraiak ikaratu eta arnasa ere estutu zitzaidan... zuek ere —anaiak— ez zeundeten eroso, nik uste;
|
haiek
gure paretik pasatuta gero, baina, zuk zeure iruzkina egin zenuen, Damaso: " Sabaitik zintzilikatzea bakarrik falta zaio, haizagailu bat izateko"; ni estu nengoen, estuegi ere bai, eta hargatik beharbada, nire estutasunak ihesbide bat behar zuelako, barrez eta barrez ikusi nuen bat batean neure burua; banekien ez nuela barrerik egin behar, baina hargatik egiten nuen, hain zuzen, gero eta gogo handiagoarekin egin ere —zer zegoen sentimendu haren azpian:
|
|
|
...zki ederra zegoen, landareen eta objektuen formari zehaztasun handia ematen ziona, airearen gelditasunean; hunkituta nengoen, eta, hala ere, argiak eta formak hain itxura sendoa ematen zioten kanpoko errealitateari —landare bakoitza eta objektu bakoitza doi doi zegoen bere lekuan, finko eta zurrun—, non halako nora ez tupusteko bat nagusitu baitzitzaidan; egia ote zen landare eta objektu
|
haien artean
gu geu ere beste landare edo beste objektu bat besterik ez ginela?; egia ote zen izebak arestian esana?; egia ote zen Benjamin Maria inoiz existitu izan zela?; egia ote zen hunkituta nengoela?; baina begiak arretagunez aldatu eta izebaren begiekin topo egin nuenean —hutsetik zintzilik zeudèn arrenezko begiak ziren harenak, zalantzak inoiz ez bezala inguratuak eta beste begi batzuen bila zeb... hitz baten eta esku baten bila, alegia—, barruko errealitatea kanpokoari gainjarri —makurtu ziren landareak bat batean begi hain benetako haien aurrean, makurtu ziren objektuak eta makurtu zen eguzkia— eta, haren eskua hartuta —hain nengoen hunkituta—, halaxe mintzatu nintzaion:
|
|
|
Kontua da, berriz ere, 1698an, Joan Etxagarai egin zela Berdabioren jabe, bigarren aldiz Ana Jazinta Alorburu Merkelin hernaniarrarekin ezkondu eta kontratua berritzean. Ezkontza hartatik zazpi seme alaba jaioko ziren Berdabion, eta
|
haien artean
gure kantako protagonista Joxepe Etxagarai. Seme hau jaio eta lau urtera hilen zen berriz aita Joan, ama Jazinta baino puskaz zaharragoa zena, eta honelaxe utzi idatzirik, hil aurreko testamentua:
|
|
|
" egin nahi genukeelako gizajo horien alde,
|
haiek
gure alde egitea nahi genukeena gu haien lekuan bageunde". 415 Moroa balitz nahi lukeena. Baina frantses izatea utzi gabe?
|
|
|
Eguzkitan daudenei erreparatu gabe goaz aurrera,
|
haiek
gugan erreparatzen duten arduratu gabe. Begiratuko baligukete gure itxura ikusi hutsarekin jakingo al lukete nondik gatozen?
|
|
2011
|
|
|
Oso ikuspegi ezberdinak ditugu.
|
Haiek
gure kontra daude. Kontserbadoreak eta sozialdemokratak babesten dituzte.
|
|
|
Haiei ez zaie axola hizkuntza batek aurrera egiten duen ala ez. Kataluniarrek errazagoa dute bidea,
|
haiek
gu baino gehiago direlako».Ez da kopuru kontu soila ere, ordea. Konpromisoak ere badu bere garrantzia.
|
|
|
–Leonek pausa bat egin, barrutik hats hartu eta honela berrekin dio?: Egun tristeak izan zituan
|
haiek
guretako, zinez. Eta elizatik atera ginèn guztiak ez gintuan isun dexenteko bat ordaintzeaz libratu:
|
|
|
eguratsak hiria ubeletik beltzera aldatzen duen orenean, eraikuntza handiko hamaikagarren pisuko leihoaren barruan ohean, erdi ilunetan, gorputz bi ikusten dira. mutilak neskatilaren titia ferekatzen du, neskatoak sei atzamar dauzka eskuan. zigilua gutunean bezala elkartzen dira bien ezpainak. zer pentsatuko lukete gutaz, zelatan gaudela balekite? goazen hemendik
|
haiek
gu ikusi orduko.
|
|
|
Orduan gure dirurik ere ez duzu nahiko. Guk beren lurraldeetan frantsesez hitz egin behar badugu,
|
haiek
gurean gure hizkuntzan egin dezatela. Eta flandestarren marrurik entzun nahi ez badute, gure diruaren usainik ez dute sentituko?.
|
|
|
Zer ginen gu haientzat? Zer
|
haiek
guretzat. Zenbat galdera, zer erantzun gutti.
|
|
|
Hara, morroi
|
haiek
gure herriari eraso ziotenean, lau Dragoi Bola aurkitu zituztela esan zuten.
|
|
|
Egia esanda, ez dakit kasu zipitzik ere egiten zidan gero, ni neu ere ez nindoalako hori konprobatzera.
|
Haiek
guk baino askoz ere gehiago kontrolatzen dute, baina beraiek uste dutena baino gutxiago. Oso gutxi sartzen dira sare horien letra txikia aztertzera, segurtasun protokoloak eta horrelakoak ezagutzera.
|
|
|
Benetan.
|
Haiek
gure aurretik doaz. Gainditu egiten gaituzte etengabe.
|
|
|
Andrea, pausoka barik, saltoka zihoan. Oraindik nabari zituen 1913ko kortse
|
haiek
gure amonen gerrialdean uzten zituzten markak. Gizona zaharra zen, tentea, ile eta bibote zurikoa.
|
|
|
29 pakete.
|
Haiek
guk genitun eta pagatu arte Bartzelonarat ez zirela eramanen erran. Pantxo arront haserre baina gu ere.
|
|
|
Kanpamendu bat jarri zuten gure bidearen aurrean eta ez zegoen handik pasatzerik. Bidezidor bat ikusi genuen eskuin aldean, zikin samarra, baina mendiaren kontra zegoena,
|
haiek
gu ikusi gabe pasatzeko modukoa. Ez zirudien beste aukerarik zegoenik eta baserrira itzuli ginen egur pixka bat eginda.
|
|
|
Orok badakigu, geure begiz ikusirik, badirela lurpean langileak, eta ez oro guk nahi bezalakoak, hala nola, sator, xixare, xinaurri eta lurpeko, ez baitute bertze izenik. Baina, badira ere horiek baino xeheagoak, begiz ezin ikus daitezkeenak, eta
|
haiek
gure alde, landarearen onetan ari baitira lanean. Nola dakigu badirela, begiz ikusi edo eskuz hunki ez ditugunaz geroz?
|
|
|
Arestian esan dizudan moduan, gerra bukatu ondoren partisano batzuek ez zituzten armak entregatu, baina, halere, alderdiaren bidea errespetatu zuten ados ez egon arren. Orain uste dut
|
haiek
gure errespetua merezi dutela, aukera bat merezi dutela. Bigarren erresistentziari aukera bat eman behar diogu noski.
|
|
|
Iragan hark, ongi dakigu, ez baitu jadanik leku zehatzik gure bizitzaren mugen artean, ez genituzke hil direnak berrezagutuko, Jainkoak guregandik aldendu zituen
|
haiek
gu gabe ere oso ongi baileudeke izarren urruneko egoitza argitsuetan eta hobe, gainera, horrela izatea.
|
|
|
Azken hilabete
|
haiek
gure bizitza egutegien muga hertsietara zihoanean, irautearen keinu lehiatsuak ohiko etxean, ohiko pasadizoetan, itzalak, laztanak eta oroigarriak denboraren altxorra galtzear denean, argudioak, ahotsak laztankiro tolestatuak apalki egun bat gehiago eskatuz, halabeharraren jainkoen errukira gure izpirituak gomendatuz, pena hura, ikara ezagunak bidaia baten ibilgune beti arrotzetan, baina duintasu...
|
|
|
– Garai
|
haietan
gure aita zen nagusia –esan zidan–, nagusi eta morroia. Eguerdiro izaten da hemen.
|
|
2012
|
|
|
Normala da, ni oso baikorra naizelako. Zuen artean ere aurpegi arraroak ikusi nituen, Real Madrilen aurka nola jokatuko genuen galdetu eta
|
haiek
gure erritmoan jokatzeko gai izango ote ziren esan nuenean. 100 puntu sartu genizkion Real Madrili.
|
|
|
Iñigo Fernández Ostolaza – Hizkuntza gutxituen eraginkortasuna pertsuasio prozesuetan. Euskararen kasua EAEn politika aholkulariekin izan gara,
|
haiek
gure ikergaiaren inguruan dituzten intuizio, iritzi eta esperientziak ikertzeko. Kontuan izanda hizkuntza gutxitu baten –euskararen– eragina aztertu nahi dugula, beharbeharrezkotzat jo dugu, baita ere, gure hipotesiak soziolinguistikan eta psikolinguistikan adituak direnekin kontrastatzea.
|
|
|
Esan genienean otsoen aurrean nola kokatu ginen, zaldiak erdian jarrita, zentzugabekeriaz jokatzea aurpegiratu ziguten, eta esan ziguten berrogeita hamar aukera genituela baten kontra han denak suntsituak izateko. ...usteagatik haserretu baitziren otsoak horrenbeste, harrapakina aurrean zuten eta; eta beste edozein unetan eskopeten aurrean beldurtu egingo zirela, baina goseak amorratzen zeudenez gero, gure zaldiengana iristeko grinak ez ziela arriskuaren kalteak ikusten utzi; eta etengabeko tiroketaren ondorioz eta azkenean sutautsaren jarioaren trikimailuari esker menderatu izan ez bagenitu, zaila izango zela
|
haiek
gu ez sarraskitzea. Bestalde, zaldi gainean geratu izan bagina, eta handik tiro egin, ez zituztela zaldiak horrenbesteraino harrapakin gisa irrikatuko, ez behintzat gizonak gainean ez zituztenean adina; eta gainera, azkenean denak batera geratu izan bagina, zaldiei joaten utzita, ahalegin biziz ariko zirela haiek jaten, eta gu osorik eta onik egongo ginela, batez ere armak genituelako eta asko ginelako.
|