|
2000
|
|
|
Gainera, 2004 urteaz aritzean iraganean dihardu, eta 2008 urtea aipatzean, aldiz, orainaldian. Istorioa kronologikoki kontatzen bazaigu ere, pertsonaien berri emateko
|
haien
bizitzari buruzko zenbait pasarte aipatzean, denboran hainbat erretrospekzio egiten direla dakusagu. Bestalde, kontuan hartu genuke batzuetan narrazio luze baten bidez oso epe laburraren berri ematen dela, eta beste batzuetan, liburuaren amaieran, esaterako, orrialde batetik bestera urteetako aldea dagoela.
|
|
2001
|
|
|
Brikolaje tresnak zaindu eta mantentzeak
|
haien
bizitza baliagarria luzatzen du eta zerbitzu eraginkorra eta segurua bermatzen du. Hautsa, hezetasuna, beroa eta berniz, pintura eta bestelako materialak dira tresna horien etsai nagusiak.
|
|
|
Baliabide horien artean, haragia, arraina, barazkiak eta horien ondoriozko produktuak izan dira elikagai iturri nagusiak. Produktu horien eskaria hazi egin denez, batez ere populazioaren hazkundearen ondorioz, beharrezkoa da
|
haien
bizitza erabilgarria luzatzea prozedura fisikoen bidez, besteak beste, gazitzea, ketua eta eskabetxatua. Hala ere, eta substantzia horien erabilera orokorraren aurrean, helburu nagusia kontsumitzailearen osasuna arriskuan ez jartzea izan behar du.
|
|
|
Izan ere, haien seme alabak ere ezagutzen ditut.
|
Haien
bizitzan ere osagarri garrantzitsu bat nintzela sentiarazten zidaten. Arratsaldero biltzen zen Mikel eta Joneren talde guztia nire inguruan, abenturak kontatzeko eta zetorren plan berriak egiteko.
|
|
|
Ilobak jo egiten zituen(" diziplina ikas dezaten").
|
Haien
bizitza berak zuzendu nahi zuen.
|
|
|
Egun
|
haiek
bizitzaz eta memoriaz bete gintuzten eta ederraren ederrez ia gezurrezkoak iruditzen zaizkit.
|
|
|
Txirrita, Pello Errota, Xenpelar eta abarrekin,
|
haien
bizitza aztertu dut, eta beren biografia idatzi. Berdin Bilintx, Pedro Maria Otaño, Udarregi eta beste askorekin.
|
|
2002
|
|
|
Douglas Stewart Gure herrialdean oso errotuta dagoen uste batek dioenez, zenbait minutuz hodi fluoreszentez argiztatutako gela bat utzi behar denean, komeni da argiak piztuta uztea, argia ematen hasteko behar den energia gehiago kontsumitzen baita konektatuta daudenean baino. Baieztapen hori faltsua da, baina ez da hala hodi fluoreszenteak itzali eta pizteak
|
haien
bizitza erabilgarria murrizten duelako. Erraz desmuntatzen da piztean kontsumitzen den energia hainbat minutukoa baino handiagoa delako ustea.
|
|
|
Hala ere, 1980tik 1998ra bitartean, %25 gutxiago edaten da, ardo kontsumoa murriztearen ondorioz, World Drink Trends en arabera. Edateko kultura Hala ere, estatistika hotza izan arren, pertsona askorentzat edatea
|
haien
bizitzaren parte da. Britainiar uharteetan, haien pubekin, eta Irlandan, esaterako, tabernak gurtza lekuak dira, eta herritar asko joaten dira horietara.
|
|
2003
|
|
|
Behin bakarrik ikusi ninduten neba arreba bik, eta orduan neu ere beheko gizakiak banan banan ikusten hasi nintzen... Eta hobe hasi ez banintz,
|
haien
bizitzak bere ohiko bidea jarraituko baitzukeen. Ondo pasatuko nuela uste nuen...
|
|
|
Olio horiek eraginkorrak direla frogatu da laborategian egindako azterketetan. Hori dela eta, hainbat landare edo landare estraktu ebaluatzen ari dira, dieta tradizionalen zati izan daitezkeenak, elikagaiak kontserbatzeko,
|
haien
bizitza erabilgarria hobetzeko eta dieta mediterraneoko usainak eta zapore tradizionalak berreskuratzeko erabil daitezen. Elikagaien teknologiako erabilera Ildo horretatik, olio esentzialak erabiltzeak zenbait elikadura teknologiatan (besteak beste, izoztean) egindako produktu askoren bizitza erabilgarria luzatu eta hobetu dezakeela ere aipatu da.
|
|
|
Estatu Batuetan, 59 kasu susmagarri daude. New Yorkeko bost gaixoak tratatzen hasi dira, eta horietako batek bakarrik jarraitzen du ospitalean, nahiz eta
|
haien
bizitza arriskuan ez egon. Horiek guztiek pneumonia kontrajarri zuten Asiako hego ekialdera egindako bidaietan, non pneumonia benetako hondamendiak eragiten ari baita.
|
|
|
Baldintza horien biktima nagusietako bat dutxako edo bainuontziko gortina izan ohi da, eta han, sarritan, zikinkeria edo lizun orbanak sortzen dira. Hona hemen bainatzeko gortinak zaintzeko, hondatu eta minik ez hartzeko eta
|
haien
bizitza erabilgarria luzatzeko aholkuak. Arreta jarri bainuaren aireztapenean Ahal dela, gela aireztatu.
|
|
|
Era berean, elikagaien proteinen degradazio metabolikoaren prozesua inhibitzen du, eta horrek atzeratu egiten du elikagaien osagaien degradazioa. «Blokeoaren» lehen ondorioa elikagaien iraupen luzeagoa da, edo, bestela esanda,
|
haien
bizitza erabilgarria segurtasun baldintzetan luzatzea. Faktore horrek mikroorganismo patogenoen hazkundea mugatzen du.
|
|
|
Produktu honek tenperatura baxuetara egokitutako mikroorganismoak eta entzimak ditu, eta, beraz, hozketak ez du bere bizitza komertziala nabarmen handituko. Beste elikagai gordin batzuei dagokienez,
|
haien
bizitza komertziala produktuaren poluzioaren araberakoa izango da egun batzuetan. Hori txikia bada eta elikagaia kalitate onekoa bada, emaitza ezin hobeak lortuko dira.
|
|
|
“Intsektuak gabe —dio Ignacio Pérezek—, haiekin lotutako landare asko desagertuko lirateke, bai eta hegaztiak, narrastiak, anfibioak, artropodoak eta haietaz elikatzen diren ugaztun batzuk ere, beste batzuen elikagai baitira”. Bizitza laburra Intsektuen beste ezaugarri bat
|
haien
bizitza laburra dela dirudi. Helduaroan egun bat eta bi hilabete bitartean bizi ohi dira, indarrak berritzeko eta ugaltzeko behar den denbora baino ez.
|
|
|
Izan ere, arrainak tenperatura baxuetara egokitutako mikroorganismoak eta entzimak ditu, eta, beraz, hozteak ez du nabarmen handituko bere bizitza komertziala. Hoztutako beste elikagai gordin batzuei dagokienez,
|
haien
bizitza komertzialeko egunen hobekuntza produktuaren poluzioaren araberakoa da. Hori txikia bada eta elikagaia kalitate onekoa bada, emaitza ezin hobeak lortuko dira.
|
|
|
Aztertu beharreko faktore bat, hori bai, ur kontsumoa eta, ondorioz, fakturaren kostua handitzea da. Etxetresna elektrikoak karetik babesteak
|
haien
bizitza luzatzea esan nahi du, tresna bakoitzaren funtzionamendu sistemaren arabera, baina gastua handitu egin daiteke uraren “garbiketa” prozesuan. Eredu desberdinak Deskaltzifikatzaileen eginkizuna karearen inkrustazioei aurre egitea da.
|
|
|
Baina, aldiz, ad extra bai, balioko dute taldekideakelka rren artean bereizteko, beste zereginez edo zaletasunez loturiko beste taldekide batzuen aurrean. Soziologia garaikidean, esan daiteke, familiari, auzoari, lanari, jarduerei eta zaletasunei begira, gizabanako guztiak partaide direla giza talde batzuetan, eta, taldeek
|
haiei
bizitzako jarduera bat egiten laguntzeaz gain, eman ere ematen dizkiete haien nortasuna eratzen duten ezaugarriak.
|
|
|
|
Haien
bizitza argitzen zuen hura
|
|
2004
|
|
|
Pena zela hainbeste urtetan ikusi barik egotea. Nik ere pena sentitu nuen familiakoak hain barreiatuta zeudela ikustean, eta horrela adierazi nien, baina
|
haiek
bizitzaren arauak zirela eta onartu egin behar zirela esan zidaten.
|
|
|
Elikagaietako mikroorganismo guztiak ez dira patogenoak, ezta arrisku txikiagokoak ere. Izan ere, gehienen aburuz, elikagaia aldatzea da haien jokabide txarrena; horrek baldintzatzen du
|
haien
bizitza komertziala, eta, beraz, iraungitze data edo kontsumo data lehenetsia zehazten dute. Horietako batzuek ondorio onuragarriak izan ditzakete osasunarentzat, patogenoen hazkuntza eragozten baitute.
|
|
|
Ospitaleratutako beste zortzi gaixoek bilakaera ona izan dute, eta
|
haien
bizitza ez dago arriskuan
|
|
|
Izan ere, badirudi moralitatea pixkanaka nagusitzen ari dela giza espeziearen berezko beste interes batzuen aurrean, eta debekatu egiten dira animalien duintasunaren aurkako zenbait jokabide. Zigor Kodearen azken aldaketan delitu gisa jaso dira
|
haien
bizitzari edo osotasun fisikoari buruzko jokabide larrienak. Ezin da ukatu hori aurrerapauso garrantzitsua izan dela zenbait jokabide errotik kentzeko, eta adierazi du gai horri buruzko arau aldaketaren egoera baten aurrean gaudela.
|
|
2005
|
|
|
Sateliteak urte erdiz edo urtebetez funtzionatzeko behar den adinakoa, beharbada. Beraz, ehorzteak dezente laburtzen du
|
haien
bizitza, eta horrek euro asko irabazteari uko egitera behartzen ditu jabeak. Batzuek arazorik gabe onartzen dute, baina beste batzuk konbentzitzea zailagoa da".
|
|
|
Etxebizitzarako Eraikinaren Liburuaren xedea da etxebizitzen eta horiek dituzten eraikinen egoera onaren kontserbazioa sustatzea, haien instalazio osagarriekin, eta
|
haien
bizitza baliagarrian erabilera eta mantentze lan egokiak egiteko beharrezko mekanismoak ezartzea. Eraikuntzaren Liburua, Eraikuntzaren Antolamenduari buruzko 38/ 1999 Legeak, 7 artikuluan, dekretu bidez garatu da autonomia erkidego bakoitzean.
|
|
|
Hala ere, zehatz mehatz kalkulatu behar da gela bat argiztatzeko zenbat lanpara behar diren; izan ere, hodi fluoreszenteek goritasun bonbilla batek baino hamar aldiz argi gehiago eman dezaketen arren, haien ekintza eremua ez da oso handia. Lanpara horien beste desabantaila bat da, argi fluxura iritsi baino segundo batzuk lehenago berotu behar direnez, ez dela komeni lanpara horiek etengabe piztu eta itzali behar diren lekuetan erabiltzea, hala nola korridoreetan eta eskaileretan,
|
haien
bizitza erabilgarria asko laburtzen baita. Horregatik, errentagarriak dira argia hainbat orduz piztuta egongo den lekuetan, eremu zabal samarretako argiteria orokorrean, sukaldeetan batez ere.
|
|
|
Klimatizazio kontrolatuko eraikin hermetiko berriek KOLak atxikitzen dituzte, eta horiek toxikoak izan daitezke erabiltzaileentzat. Hiri hondakin solidoei dagokienez, bolumen handiena ez da sortzen eraikinen eraikuntza aldian, baizik eta eguneroko erabileran,
|
haien
bizitza baliagarrian.
|
|
2006
|
|
|
Ez, erlijioa bizitzen laguntzeko bide bat da. Eta
|
haientzat
bizitza esku artean daukatena da, alde horretatik guk baino askoz ere gehiago gozatzen dute. Heriotza onartua daukate, bai pertsonalki eta bai kulturalki.
|
|
|
Stalin eta Hitler, Mao eta Pol Pot, Argentina eta Txileko torturatzaileak... Zer zen
|
haientzat
bizitza, beste guztien bizitza. Ezer ez, zabor hutsa.
|
|
|
Legizamon, Basurto, Zurbaran, Arbolantxa eta Bilbao la Vieja). Bando horiek Ahaide Nagusien menpe zeuden eta gainerako biztanleak behartzen zituzten bandoetan sartzera
|
haien
bizitza eta ondasunak arriskuan jarriz. Horren ondorioz, Erregeak eta Erreginak agindu zuten ordenantza hau, bandoak desegiteko eta jendea haietatik urruntzeko, denak bat izan zitezen hiribilduan:
|
|
|
Ehun eta mila urte bitartean behar izaten dituzte degradatzeko; izan ere, mikroorganismo horiek “disolbatzeko” ardura dutenek ez dute material hori desegiteko behar den mekanismorik. Gauza bera gertatzen da beirazko botilekin, are iraunkorragoak baitira, ez baitira desagertzen, eta
|
haien
bizitza lau milurteko baino gehiagoz luzatu baitaiteke. Egoera hori konpontzeko, lehenengo botila biodegradagarriak iristen dira.
|
|
|
Oxigenoa atzemateko sistemen kasua da eremurik garatuena, oxigenoa baita etsairik handiena elikagai gehienetan, eta, horregatik, oxigenoa murrizteko ahaleginak egiten dira. Egungo aplikazioak Ontzi idealak hainbat material geruzatan konbinatzea izan behar luke Zenbait mekanismok (bitamina materiala edo usainaren gas osagaiak xurgatzeak), ontzi plastikoen osagai minoritarioak elikagaietara migratzeak edo, laten kasuan, korrosioak produktuari eragin diezaiokete, eta
|
haien
bizitza erabilgarria laburtu egin daiteke. Migrazioaren adibide klasiko bat da plastikozko botilaren osagaien ondorioz urak hartzen duen erregua plastikora.
|
|
|
Haurrentzako Nazio Batuen Funtsak (Unicef) azken txostenean ohartarazi duenez, garapen bidean dauden herrialdeetako bost urtetik beherako haurren laurdenak baino gehiagok pisu normala baino txikiagoa dute. Egoera horrek arriskuan jartzen ditu
|
haien
bizitzak, eta 5,6 milioi txikiren etorkizuna zapaltzen du urtero. Desnutrizio gehienak hiru herrialdetan kontzentratzen dira:
|
|
|
Konpainia elkartuek konpromiso horiek ez erabiltzeko konpromisoa nabarmendu nahi izan zuten, bai eta fakturan sartuta sortzen diren kostu berriak beren bezeroei jasanarazteko konpromisoa ere, araudiak dioen bezala. Era berean, Aselubeko kideek beharrezko informazioarekin lotutako betebeharrak hartuko dituzte beren gain, olio erabiliaren sorkuntzaren egoera zein den jakitea errazteko, eta industriako lubrifikatzaileak ikertzen eta garatzen ere saiatuko dira,
|
haien
bizitza erabilgarria luzatu ahal izateko.
|
|
|
Valentziako Generalitateak argi berdea eman behar dio teknika horri, Valentziako Ernalezintasun Institutuak (IVI) eskatuta. Haurtxoak Valentziako laborategi honetan “diseinatuko” dira, genetikoki bateragarriak izan daitezen anai arrebekin —kasu honetan, anai arrebekin—;
|
haien
bizitzak, orain, gaixotasun larriak duen bilakaeraren mende daude. Horietako bi beta talasemia handiago batekin bizi dira, eta hirugarrenak Fanconiren anemia du, odolari eragiten dioten bi gaixotasun desberdin.
|
|
|
Era berean, Giza Eskubideen Nazioarteko Zerbitzua erakundeko Alison Grahamek deitoratu zuen NBEk aukera historiko bat galdu izana indigenen eta gainerako herritarren artean giza eskubideen arloan dagoen arrakala aztertzeko. “Erabaki horrek erakusten du indigenek besteekin alderatuta jasaten duten diskriminazioa,
|
haien
bizitzak kontrolatzea, baliabide naturalak eskuratzea eta kulturak praktikatzea eragozten baitie”, adierazi zuen Grahamek.
|
|
|
Zazpi santuak bisitatzea eta
|
haien
bizitza eredugarriak ezagutzea izaten zuen helburu Tro Breiz erromesaldiak. Santu onbera haien hilobien oinetara jartzen zen erromes bakoitza Bretainiako erlijiozaletasunari bere ohorea eta umildade osoa eskaintzen zizkion zerbitzari prestu eta leiala zen.
|
|
2007
|
|
|
Eta oso azkar, bikote batean dagoen maitasuna edo
|
haien arteko
bizitza arriskuan egoten da; arriskuak asko dira, esaterako monotonia, asperdura, eztabaidak, leialtasun eza, hain zehatuta ez dauden beste arrisku batzuk...
|
|
|
eta urtarrilaren 21eko 2/ 1987 KAE). Gosegreban dauden espetxeratuak nahitaez elikatzea,
|
haien
bizitza arriskuan dagoenean, Konstituzio Auzitegiaren ustez ez da tortura, ezta ere gizabidezkoa ez den edo apalesgarria den tratua (ekainaren 27ko 120/ 1990 KAE eta urtarrilaren 17ko 11/ 1991 KAE).
|
|
|
/ Izotzezko itsasoak fokak harrapatzeko lekurik aproposena eskaintzen die.
|
Haien
bizitzak izotzaren mende daude. // Hartz zurien bizi eremua Artikoko izotz estalkiarekin bat dator, baina hartzak lehorraren ondoan biltzen dira, fokak bertako ur aberatsetara hurbiltzen baitira.
|
|
|
Bigarrenean Pere Puigserver dago, bere laborategia duena Harvardeko Unibertsitateko Dana Farber Minbiziaren Institutuan. 2005ean, Puigserver ek lehen aldiz ezarri zuen zahartzearen eta saguen metabolismoaren arteko lotura, eta frogatu zuen eraginkorra zela arratoiak elikatzea
|
haien
bizitza luzatzeko. Orduan adierazi zuen malnutriziorik gabeko kaloria murrizketak, zahartzeari eragiteaz gain, asko lagunduko lukeela gaixotasun metabolikoei aurrea hartzen, hala nola diabeteari, obesitateari eta arazo kardiobaskularrei.
|
|
|
Nahikoa da! esan duten gazteek, zailtasunak eta nekeak edozein direla ere, bizitza galtzeko arriskua edozein dela ere, Europara iristen saiatuko dira,
|
haientzat
bizitza duinaren alternatiba bakarra baita. “Kontinentean oso zabalduta dagoen errealitate horren aurrean, kontrolak, politika murriztaileak, errepresioa edo Afrikako gobernuen inplikazioa areagotuta, porrota bermatuta dago”, esan dute.
|
|
|
Kalkulu hori, era berean, laguntza mota horri eutsi behar zaion denboraren araberakoa izango da; izan ere, zerbitzu eskaerak gehiago irauten badu, kostu handiagoa izango du. Bizi itxaropena eta iraupen luzeko zainketak Ikerketak dio 65 urteko gizonen bizi itxaropena 16 urtetik gorakoa dela, eta, beraz,
|
haien
bizitzak tartean 81 urte inguru irauten duela. 16 urte horietatik, %29 mendekotasun egoeran egongo da.
|
|
|
Izan ere, emakumeek minusbaliotasun tasa handiagoa dute eta mendekotasun handiagoa dute eguneroko lanak egiteko. Hala ere, argitu behar da ezen, gizonei dagokienez, emakumeek zailtasun txikiagoak dituztela, eta
|
haien
bizitza luzera handiak denboran arreta handiagoa eskatzen duela. Argitu beharra dago, gainera, mendekotasun maila pertsona batek bere kabuz moldatzeko duen zailtasun mailaren araberakoa dela.
|
|
|
Aurten, are gogorragoak izan dira hiltze horren aurkako kritikak, eskualdeko izotzaren egoera txarragatik eta tenperaturen igoeragatik, kumeen kopurua murriztu baitute, ehiztarien benetako helburua. Itsas txakurrek izotza behar dute kumeak geldiarazteko eta
|
haiek
bizitzako lehen asteetan bizitzeko, oraindik igeri egiteko indarrik ez dutenean. Ottawako Gobernuak 65.000 ale gutxiago ehizatu ditu aurreko urtearen aldean.
|
|
|
Hau da, aldizkari famatu gisa senti daiteke, eta une bakoitzean egiten ari denaren azken xehetasunera arte kontatu behar du, horrek morbo berezia sortzen baitu, berari eta haren jarraitzaile hipotetikoei. Kontua da Twitterrek aukera ematen diola erabiltzaileari gainerakoentzat guztiz gardena den bihurtzeko, eta, itxuraz,
|
haien
bizitzako xehetasunik ñimiñoenak ere interesatzen zaizkiela. Alde horretatik, Miguel Criadok, El Mundoko teknologia berrien analistak, Interneteko komunikazioa aldatzen ari den nartzisismo/ vouyerismo continuum horretako azken kate maila da; batzuek uste genuen blogak nartzisismoaren azken adibidea zirela, eta ikusi zertan bihurtu diren".
|
|
|
Horretarako, Finlandiako aditu talde bat ari da lanean. Elikagai ontzietarako paper bioaktibo mota berri bat garatu berri dute, elikagaietako kutsatzaileen adierazle edo sentsore gisa eta
|
haien
bizitza erabilgarria luzaroago mantentzeko. Izan ere, paperari molekulak gehitu ondoren, elikagaietako mikrobioen hazkuntza atzeratzea lortzen da.
|
|
|
Landareen tamainak eragina du
|
haien
bizitza luzeran. Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) ikertzaileek egindako azterlan baten ondorioa da.
|
|
|
Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) ikertzaileek egindako azterlan baten ondorioa da. Ikerketa horiek, lehenengo aldiz, arau unibertsal bat formulatu dute azaltzeko nola landareek beren espezieen biziraupena ziurtatzeko gai diren,
|
haien
bizitza mendeetakoa edo ia egun batekoa den kontuan hartu gabe. Ikerketak ekuazio bat formulatzen du, eta ekuazio horrek adierazten du nola aldatu litzatekeen landareen bizitza luzera, tamainaren eta tenperatura igoeraren arabera.
|
|
|
|
Haien
bizitzak ez ote dira
|
|
2008
|
|
|
Berak bultzaturik ehunka, milaka lagunek morfina bazterrean utzirik gurutziltzatzea hauta dezaketela. Zainketa aringarriak zokoraturik min ikaragarriak paira ditzaketela
|
haien
bizitzaren azken txanpan.
|
|
|
Berezitasun hura, baina, interpretazioaren iraupen laburreko bitarte zehatz batzuetan gertatzen zen, lauzpabost edo bospasei notako bitarteetan?, Gerardok bihotzeko zaldia buruaren aurretik ipintzen zuenean doi, halako moldez, non bai baitzirudien orduantxe erotzen zela, zaldia ez ezik, musika bera ere, baldintza haietan egiazkoagoa eta autentikoagoa zena, eroek eta haurrek esaten omen egia?, harik eta bihotza berriro arrastoan sartzen zuen arte, buruaren menera, musika hura iparrik gabeko soinuen nahaste borraste funsgabekoa gerta ez zedin, ez anabasa huts. Edo ekaitz bat lehertarazten zuen ibaiaren iturburuan, halako eran, non urak bidetik ateratzen baitziren, urtegiak gainezka jarriz eta ur jauzi bihurtuz, edo bide paraleloak marraztuz uraren ibilian, ibaiaren erritmoa eta erritmoen ibaia ederragoak eta aberatsagoak egiten zituztenak, soinu eta doinu
|
haiek
bizitzarenak eta bizi iturriarenak balira bezala, zeren ur jauzia zorabioa ere bai baita, eta zeren zorabioaren ertzean bizitza beti baita bizitzago. Trebetasun hori baitzuen Gerardok, lehen begi ukaldian huts edo akats musikal bat zirudienetik ur jauzi bat sortzeko?
|
|
|
FENSTER: Akaro kopurua murrizteko modurik onena
|
haiei
bizitza zailtzea da. Hona zenbait teknika eraginkor... hezetasun kentzaile bat erabili, akaroak ingurune hezeetan bizi baitira.
|
|
|
KOLDO. Gainera ez naiz ni sartu
|
haien
bizitzan. Eurak gurutzatu dira gure bidean.
|
|
|
Mendebaldean idatziriko historiaren lehen uneetan, umeek ia ez zuten eskubiderik eta
|
haien
bizitzak ez zuen helduentzat balio handirik. Horren isla hainbat kulturatan aurki daiteke (Shaffer, 2000).
|
|
|
Elkarrizketatutako emakumeen proiektuetan giltzarrietako bat da
|
haien
bizitza hobetzen lagunduko dien lana topatzea. Hori lortzea ez da erraza izango, emakume etorkinentzat gordetako lan esparruek dituzten ezaugarriei erreparatuta:
|
|
|
Etxebizitza partekatzea Oso atzean geratzen da etxeko gelak alokatzen dituen alargun edo familia baten irudia, sukaldea eta bainugela izateko eskubidearekin, kanpotik heldu diren langileei edo ikasle gazteei etxeko ekonomia maltzurrari laguntzeko. Oro har, etxea ez da etxeko jabeekin partekatzen, baina ez da aldatu langile askok gela bakar batean bizitzeko beharra, eta eremu komunak eta
|
haien
bizitza kasu askotan ezezagunak diren pertsonekin partekatzea. Hiri handiak dira partekatzeko gela eskari handiena dutenak, batez beste hilabeteko kontratazio denborarekin.
|
|
|
Aldiz, uraren jarduera handia dutenek kutsadura mikrobiologikoa jasaten dute eta askoz ere delikatuagoa da. Horregatik, elikagai galkorragoetan kontserbazio teknikak erabiltzen dira, hala nola lurruntzea, lehortzea edo liofilizazioa,
|
haien
bizitza erabilgarria luzatzeko. Mikroorganismo askoren hazkundearen hasiera edo amaiera adierazten duen parametroa da uraren jarduera.
|
|
|
2007an hiesaren birusarekin bizi ziren 15 urtetik beherakoen artean, 2,1 milioi baino gehiago kutsatu ziren jaio aurretik, erditzean edo edoskitzaroan Kevin DeCock OMEko Hiesaren Dibisioko zuzendariak aitortu duenez, “aurrera egiten dugu, baina oraindik ere gauza asko dago lortzeko”. “Funtsezkoa da —dio esperientzia honek— behar duten emakumeei tratamendu antirretrobirala ematea osasuntsu egoteko, eta horrek
|
haien
bizitzak salbatzeko eta seme alaben etorkizuna ziurtatzeko aukera emango digu. Hori lortzeko, osasun sistemak eta haren elementu baliotsuena, osasun langileak, indartu behar dira”.
|
|
|
“Gaur egun, datozen bost urteetan Europan 40 ikatz zentral berri eraikitzeko planak daude.
|
Haien
bizitza erabilgarria 50 urte edo gehiagokoa izatea espero da, eta hamarkadatan emisioak gehitzea ekar lezake”, ohartarazi du Sanjeev Kumar WWFko ETSko koordinatzaileak. “Orain, inoiz baino gehiago, ezinbestekoa da sektore elektrikoak karbonoaren prezio errealari aurre egin behar izatea, ingurumenak ordaindu baino lehen”.
|
|
|
Save the Children GKEak txosten bat argitaratu du aste honetan, joan den ostegunean egin zen Haurren Lanaren Aurkako Nazioarteko Eguna zela eta. Txosten horretan, haurrak etxeko zerbitzuan lan egitera behartuta daudela eta horrek
|
haien
bizitzan duen eragina azaltzen da. “Haurren etxeko lana urte askoan egon den arren, ez da kontuan hartzen haurren aurkako indarkeriari buruzko kontrol eta diskurtso publikoetan”, adierazi du erakunde humanitarioak.
|
|
|
Alde horretatik, kalkulatu da egunean 100 g proteina inguru kontsumitzetik mendebaldeko ohiko dietetan nahiko ohikoa dena, 12 g proteina inguru har dezaketela urdaileko eta heste meharreko digestio entzimatikotik ihes egiteko eta kolonera bere horretan iristeko. Digeritu gabeko proteina koloneko mikroflorak hartzitzen du, eta, ondorioz, toxikoak izan daitezkeen metabolitoak sortzen dira, hala nola amoniakoa, aminak, fenolak, sulfuroa… Amoniakoak hesteetako mukosako zelulen morfologia eta metabolismoa aldatu dituela frogatu du,
|
haien
bizitza erabilgarria murriztuz eta minbizi zelulen hazkundea erraztuz. Badirudi amina biogeno gehiegi izateak eragina duela dietarekin lotutako migraina mota batzuen garapenean.
|
|
|
Zer jarrera dute ikasleen artean diziplina horiek ikasteko? Oro har, positiboa da, inguruan duten eta eragina duen mundu fisikoarekin harremanetan jarri behar baitira, eta, neurri batean,
|
haien
bizitzak zehaztu ere bai. Zientziara hurbiltzeak zenbat eta testuinguru handiagoa izan, orduan eta interesatuagoa da erantzuna.
|
|
|
Era berean, zeliakoentzat zehazki ez diren elikagai dietetikoek, kiloko 20 miligramo baino gutxiago dutela ziurtatzen dutenean soilik eraman ahal izango dute etiketa hori. Osasun Sailak gogorarazi du etiketari buruzko informazioa hobetzea “zeliakoen eskaera nagusietako bat zela; izan ere, horrela,
|
haien
bizitza errazagoa da, produktuen edukia zehazki ez jakiteagatik osasun arazoak ekiditen baitira”. Era berean, honako hau gaineratzen du:
|
|
|
Harrezkero, bolada batean, gorabehera handirik gabe joan zen
|
haien
bizitza, Hareneko iturriko ura bezain gozo eta soraio, itxura batean. Ez zitzaien falta jan edanik, hango lorategiak zituzten begien gozagarri, negua ez zen batere zakarra Aljerren, eta itsas haizeak euria zekarrenean beren areto dotoreetan biltzen ziren, kuxin eta lumatx artean etzanda xakean edo beste zernahi jokotan aritzeko.
|
|
|
Etorkinen fluxuak kudeatzen direnean ez dira soilik etorkinen lehendabiziko lan kontratuak kontuan hartu behar,
|
haien
bizitza laboral eta profesionala ez baitu lehen kontratuak erabakitzen. Komeni da familia osoak kontuan hartzea, kide guztiak batera etortzen badira askoz hobe delako, bai etortzen direnentzat lehenago edo beranduago etorriko baitira eta bai zerbitzu publikoen antolaketarako.
|
|
|
75 urte bete dituzte, baina ez diote eskalatzeari utzi.
|
Haien
bizitza eta eskalada filosofia ardatz, Les frères Ravier L' aventure Pyréné filma ekoitzi du Maryse Bergonzat zuzendariak. Torelloko (Herrialde Katalanak) Mendi eta Abentura Zinemaldian eskaini dute lana, eta zuzendariak berak egin ditu elkarrizketako galdera erantzunen bitartekari eta itzultzaile lanak.
|
|
|
Berezitasun hura, baina, interpretazioaren iraupen laburreko bitarte zehatz batzuetan gertatzen zen –lauzpabost edo bospasei notako bitarteetan–, Gerardok bihotzeko zaldia buruaren aurretik ipintzen zuenean doi, halako moldez, non bai baitzirudien orduantxe erotzen zela, zaldia ez ezik, musika bera ere, baldintza haietan egiazkoagoa eta autentikoagoa zena –eroek eta haurrek esaten omen egia–, harik eta bihotza berriro arrastoan sartzen zuen arte, buruaren menera, musika hura iparrik gabeko soinuen nahaste borraste funsgabekoa gerta ez zedin, ez anabasa huts. Edo ekaitz bat lehertarazten zuen ibaiaren iturburuan, halako eran, non urak bidetik ateratzen baitziren, urtegiak gainezka jarriz eta ur jauzi bihurtuz, edo bide paraleloak marraztuz uraren ibilian, ibaiaren erritmoa eta erritmoen ibaia ederragoak eta aberatsagoak egiten zituztenak, soinu eta doinu
|
haiek
bizitzarenak eta bizi iturriarenak balira bezala, zeren ur jauzia zorabioa ere bai baita, eta zeren zorabioaren ertzean bizitza beti baita bizitzago. Trebetasun hori baitzuen Gerardok, lehen begi ukaldian huts edo akats musikal bat zirudienetik ur jauzi bat sortzeko...
|
|
2009
|
|
|
Bi pertsona mota horiek gai izan daitezke lorpen eta arrakasta handiak eskuratzeko, baina porrotaren edo akatsaren kezkaz bizi direnei errazago erasango die estresak,
|
haien
bizitzan leku handia hartzen baitu beldurrak.
|
|
|
Esaterako, Juan Echanovek artisautzako produktuak berreskuratzeko asmoz sortutako La Granja de Rosendo proiektua erakutsiko du.Herriko tabernen arteko pintxo lehiaketa, miniaturazko sukaldaritzaren erakustaldia, ardo dastatzea eta sukaldaritza klaseak ere antolatu dituzte. Horietako bat Andoni Adurizek eskainiko du.Ekainaren 26an, Cinefilos y Gourmets izeneko jaia ospatuko dute San Joseren Jauregian,
|
haien
bizitzan sukaldaritzarekiko eta zinemarekiko maitasuna erakutsi duten pertsonak omentzeko. Juan Echanove, Jose Luis Cuerda zuzendaria, Pedro Subijana zuzendaria, Daniel Vazquez Salles Comer con los ojos liburuaren egilea eta Jose Luis Lopez Linares El pollo, el pez y el cangrejo real dokumentalaren zuzendaria izango dira Getxon sariak jasotzeko.
|
|
|
Pertsona bakoitzak bere adiera dauka, baina guretzat gizakiak ez diren animalien bizitza oztopatu gabe bizitzea da. Zure bizimodua egitea animaliak baliabidetzat erabili gabe,
|
haien
bizitzarekin enpatizatzea.
|
|
|
Libretoko protagonista nagusia Gernika da, neska gazte igarlea, antzina euskaldunen gidari izan zena, hain zuzen, Iparraldeko Erregearen soldaduek
|
haien
bizitza lasaia eten zutenean.
|
|
|
Emakumea bere senarrarekin agertu da, haien abokatuak eta Euskadiko Ijito Elkarteen Kontseiluak lagunduta, eta auzokideek
|
haien
bizitza samintzen ari direla salatu dute, han goian bizitzen jarraitu nahi ez dutela gehituz. Familiak etxebizitza aldatzeko izapideak martxan jarri dituzte, edonora joateko.
|
|
|
Ahal denetan, jende honen jatorria bilatuko dugu, adiskide eta senideen elkarrizketen bidez, herrialde osoan.
|
Haien
bizitzak berreraikitzeko xedez, erregistro biografikoa eta fotografikoa sortuko dugu, eta liburu bat editatuko da istorio horietako batzuk biltzeko.
|
|
|
Sanpedrok, bestalde, Ana Karenina, Madame Bovary, Melibea eta antzekoen kasuak ikertu ondoren, nabarmendu du amodioa
|
haien
bizitzan oinarri eta helburu dela, haien izaeraren eta bizimoduaren muina. Aldiz, inguruan dituzten gizonen zati baino ez da izaten.
|
|
|
Pairatzen ari garen informazio gainezkaldiak nostalgia handiz oroitarazten dizkit gure nerabezaroan erakusten zizkiguten filmina
|
haiek
bizitzaren misterioaz eta umegintzaz, ia beti apaizak proiektatuak: aurrena bikote bat petrilean eserita, elkarri maitasunez begira, atzean eguzki erraldoia ezkutatzen, zeru laranja.
|
|
|
Ontzi hartan lurrak eta urak ezagutzeko parada izan zuen Darwinek. Paraje
|
haietako
bizitza naturalaren oparotasuna ikusita, liluratuta gelditu zen eta bizidun guztiak erabat erlazionatuta zeudelako ideia izan zuen.
|
|
|
Horregatik, ilusioz itxarondako lehen haurra heltzendenean, kasurik gehienetan, anabasa sentsazioa izaten da, ez baita jakiten zelanjokatu, eta, gainera, bikoteak denboraren zatirik handiena etorri berria den haurhorri eskaini behar izaten dio. Bikotekideek
|
haien
bizitzan gertatuko zenaz inorkabisatu ez izanaren sentsazioa izan dezakete, eta, lehenago hain ondo egonik, nahaste handi horretan zelan sartu ote diren pentsatzera iris daitezke. Baina sentsazio hori berbaz adieraztea preparatuta ez zeudela onartzea izan daiteke, eta horrek gertukoenen sentiberatasuna uki dezake.
|
|
|
Laguntza eskaera “Haurren beherakoa eta berrhidratazio gatzen eta bizitzak salbatzeko zinkaren ahalmen ia miragarria zuzenean ikusita, oraindik argitu gabe dauden arazo nagusietako batzuei erantzuteko beharrezko laguntza jasotzea espero dut”, adierazi zuen Olivier Fontaine doktoreak, OMEko Haurraren eta Nerabearen Osasun eta Garapen Saileko funtzionario medikuak. Herrialde pobreetako haurrek urtean lau behi izaten dituzte batez beste, eta gertaera horietako bakoitzak arriskuan jar dezake
|
haien
bizitza. SROek eta zinkak ia ezerezten dute hiltzeko arriskua.
|
|
|
Hotza da elikagaiak kontserbatzeko sistema unibertsalenetako bat, bai etxean bai industrian. Haren abantaila nagusia da elikagaietako mikroorganismo patogenoen jarduera mantsotzen duela eta, ondorioz,
|
haien
bizitza erabilgarria luzatzen duela. Baina kontuan hartu behar da, beroa aplikatzean ez bezala, hozteak ez dituela patogenoak suntsitzen, haien hazkundea inhibitzera mugatzen dela.
|
|
|
Geroagoko fase batean, zerbitzu hori eskatzen duten enpresek mota horretako material bereziak egin ditzakete industrian, beren behar eta produktuen arabera. Ainiaren ustez, teknologia hori elikagai sektore askotan aplika daiteke, elikagaiak dituen ontzia funtsezkoa baita elikagaiak kontserbatzeko eta
|
haien
bizitza baliagarrirako; esaterako, haragian, plater prestatuetan, frutetan eta barazkietan, arrainetan, ogietan eta opiletan.
|
|
|
Kobrantza kudeatzeko entitateei kalte egiten diete berankorraren atzetik mozorrotutako langileak erabiltzen dituzten beste batzuek. Elkartea osatzen duten enpresek konpromisoa hartzen dute pertsonak eta
|
haien
bizitza pribatua errespetatzeko, eta, horrez gain, zorra ahalik eta azkarren eta adiskidetasunez likidatzen saiatuko dira. Bezeroei eta zordunei buruzko informazioen konfidentzialtasuna eta legezkotasunaren barruko jarduna ere ezinbestekoak dira.
|
|
|
Zurezko altzariek FSC etiketa ekologikoa izan dezakete. Beste aukera bat altzari erabiliak berrerabiltzea da,
|
haien
bizitza erabilgarria luzatzeko. “Cradle to cradle” sistemak altzari iraunkorrentzako ziurtagiria du.
|
|
|
Zenbat eta bilgarri, ontzi, plastikozko poltsa edo erabili eta botatzeko produktu gutxiago erabili, orduan eta hobeto. Birziklatu aurretik, onena hondakin kantitatea murriztea da, eta, ondoren, produktuak berrerabiltzea
|
haien
bizitza luzatzeko, hondakinak baliozko objektu bihurtzen dituen supra birziklapena bezalako sistemekin. Beste urte baterako kutxak, opari papera edo zorion txartelak berrerabiltzea erabilgarria eta ekologikoa da.
|
|
|
Reality etan parte hartzen dutenek eta haien familiakoek kargu hartu izan didate. Baina gehienek badakite txantxetan ari naizela eta nire asmoa ez dela
|
haien
bizitza hondatzea.
|
|
|
120 min. Bilas Rao Pardesi, Billu, zoriontsu bizi da herrixka batean, familiarekin. Egun batean, Bollywoodeko izar bat iritsiko da film bat egitera, eta biztanle guztiak asalduko ditu,
|
haien
bizitzan ere eraginez. Gasteiz (Guridi).
|
|
|
Badakite
|
haien
bizitza ez dela beren gurasoena bezalakoa izanen. Beti pentsatu izan dute desberdina izanen zela, hobea; baina azkenaldian beldur dira ez ote den makurragoa izanen.
|
|
|
2 Elizbarruti bakoitzeko Aldizkari Nagusian berri hau argitaratzea, baztertuak izan ziren
|
haien
bizitzako eta heriotzako datuak jasoz.
|
|
|
dela ondorioztatzeko. . Gazatik ateratzea debekatuta, Israelek palestinarren duintasuna urratzen du, batez ere
|
haien
bizitza arriskuan badago?. Iazko abenduaren 27an hasi eta aurtengo urtarrilaren 18an amaitutako erasoaldian, palestinarrek ezin izan zuten Gazatik ihes egin.
|
|
|
Denak kanpin dendetan daude, behinbehineko baldintzatan, bihar alde egin balute bezala. Bizirik irauteko adina ur eta janari daukate; beraz,
|
haien
bizitza ez dago arriskuan. Baina oso oso deseroso daude.
|
|
|
–Film hau ez da Down sindromeari buruzko edozein film; lan honek benetan azaltzen du Downen mundua, eta batik bat ezagutarazi nahi ez den ezaugarri bat azaltzen du:
|
haien
bizitza sentimental eta sexuala?, Medemen arabera.
|
|
|
Horretaz gain, energia aurrezten omen du. Horrek ordenagailu eramangarrietan bateriaren iraupena eta
|
haien
bizitza luzatzea ekarriko luke, eta bereziki prestatuta dago ukipen pantailekin aritzeko, sagua erabili gabe.
|
|
|
85 min. Gregoire filosofia irakaslea da, eta Patrick telebistako animatzailea. Gertaera batzuen ostean,
|
haien
bizitza goitik behera aldatuko da. Komedia bat da.
|
|
|
85 min. Gregoire filosofia irakaslea da, eta Patrick telebistako animatzailea. Gertaera batzuen ostean,
|
haien
bizitza goitik behera aldatuko da. Baiona (L' Autre), Donibane Lohizune (Rex).
|
|
|
Ez da gehiegi, pentsatuko du norbaitek. Agian ez, baina
|
haiek gabe
bizitza ez da posible. Izan ere, bizitzak (irauteko) erritmo bizia behar du, bestela iraungitzen da.
|
|
|
Gerlariek, otsoek, eskuetan eta txandaka, kriseilu bat. Hauek ere, kontu handiz kriseilua eskutik eskura txandakatzen zuten,
|
haien
bizitza jokoan balego bezala.
|
|
2010
|
|
|
Horregatik interesatzen zaizkit haien gai sozialak, politikoak, kulturalak, nola bizi diren, zein borrokatan dabiltzan, zein antolaketa duten... Eta horregatik,
|
haien
bizitzan murgiltzea gustatzen zait.Horrela bidaiatuta, anekdotarik izango duzue. Urtero, uztailaren 19an Managuan sandinistak sartu ziren eguna ospatzen dute. Gu momentu hartan, herri txiki txiki batean ginen Rio San Juanen.
|
|
|
Autobusak non hartzen diren galdetu eta bidaiatzen hasten gara.Turismo mota desberdina egiten duzue, beraz... Gu ez gara turistak kontsideratzen, bidaiarik gara.Bidaian zehar, askotan esan ziguten," turista, turista txangoa dut zuentzat animaliak ikusiko dituzu," baina guk ez dugu holako interesik.
|
Haien
bizitza ez kondizionatzea, ez molestatzea, gu gainetik ez joatea ez diru aldetik, ez kultura aldetik, gutxi gora behera pareko ibiltzea da gure helburura. Neurri batean lortzen da, baina horren klabea denbora da.
|
|
|
Emakumeak haurdun gelditzen zirenean, prostituzioarekin jarraitzera behartzen zieten haurdunaldia nahiko aurreratua zegoen arte. Gero, era ausarkerian haurdunaldia eten egiten zieten,
|
haien
bizitza arriskuan jarriz.
|