|
2000
|
|
|
Laburbiltzeko eta
|
gurera
bueltatuz. Gure helburua denon euskara maila jasotzea da, denok euskara ona egiteko.
|
|
|
Umetan, amona Euxebiri konpainia egiteko aitzekian bere ahizpa guztiak (izeba Ageda, izeba Axun, izeba Jaxin, izeba Jesusa, izeba Maria...) biltzen ziren
|
gurera
egunero. Errosarioa errezatzeaz eta arkakuso batzuk opari ekartzeaz gainera, gure amak prestatzen zituen bizkotxoak eta kafesnea irensten zituzten kupidarik gabe.
|
|
|
Baina
|
gurera
etorriz, garrantzitsua izan zen niretzat Txillardegi han ere aurkitzea, lehen ilaran. Bigarren ikasgaia eskaini zidan orduko hartan:
|
|
|
Aliatu ala menpekoizan behar zuen Elizak hizkuntzen arlo horretan? Ez da hau urrunagoko arazo horiargitzeko egokiera, eta
|
gurera
mugaturik, zuzenean hizkuntz politikaz jazotakoakekarriko ditugu hona.
|
|
|
Ez zuten"
|
gurera
" eramanen," harenera" baizik, Kristinarenera, alegia.
|
|
|
Mugikorra eskuan zeraman —laranja kolorekoa zen— eta aurpegia zurbilduxea. Ukabil bilduari eragin zion, hatz lodia tente behe aldera, zirko erromatarretik
|
gurera
zabaldutako heriotza keinu ezagunean.
|
|
|
Bestalde, heriotza mehatxuak zirela eta, Lakuatik San Martingo auzune dotorera aldatu ginen, eta, orduz gero, gure Dabiden izena desagertu egin zen telefono aurkibidetik. Soil soilik Teresak eta bera bezalako lagun min batzuek dei  tzen ahal zuten
|
gurera
, Teresaren hitzetan," Existitzen ez direnen etxera".
|
|
|
noiz eta nola etorri zitzaizkidan bila... Nire taldekidea atxilotuta zeukaten ordurako; txakurrek eurekin ekarri zuten
|
gurera
, eta etxeko atean deitzera behartu. Txirrina jo eta ireki nezala esanarazi zioten.
|
|
2001
|
|
|
Poesia, hitz batez esanda. Poesia, izan ere, mundu guztiak
|
gurera
ekartzen dituen mundua baita; fantasia errealitate bihurtzen du.
|
|
|
Hasieratik banekien eremu handi eta nahasian sartuko ginela. Izan ere, errealitate osoa(
|
gurera
etorriz, hizkuntza eta hizkuntzen irakaskuntza) ulertzekoera ari da errotik aldatzen. Paradigmaz ari gara aldatzen, paradigma modernotikultramodernora.
|
|
|
Buruenik, Humboldt, euskara eta Euskal Herriaren deiak liluratua, etorri zitzaigun
|
gurera
, gure gauzei buruzko zenbait berri atzerrian jaso ondoan. Humboldt eta Humboldten ingurumariko euskaldunez eta orduko Euskal Herriaz, Justo Garatek aztertu du, Justo Garatek daki eta Justo Garatek erakutsi du.
|
|
|
erranez bezala. Zakurretik zakurrera, etxetik etxera zabaldu zen berria,
|
gurera
ailegatu eta Xarpak ere berea jo baitzuen, ondoko baserrikoek adi zezaten. Txoferrak motorra isilarazi zuen.
|
|
2002
|
|
|
Gerora, nahiz eta kanon kontzeptua bera auzitan jarria izan den, erabilgarria suertatu da literaturaren azterketa sozio historikoak egiteko garaian. Esan beharra dago, egun Nevadako Unibertsitateak Renon duen egoitzan irakasle den Joseba Gabilondo izan zela kanonaren inguruko hausnarketak
|
gurera
ekarri zituen lehenengo euskal kritikaria. 1993an Etiopia poema liburuaz argitara eman zuen artikuluan, testu kanoniko duda ezinezkotzat jo zuen Atxagaren lan ezaguna6 eta kanonaren inguruko eztabaida egungo euskal literaturaren bilakaera aztertzeko erabili zuen.
|
|
|
Beraz, hausnarketa honetatik euskal eleberri modernoa ikuspuntu konparatzailez aztertu behar dela ateratzen da ondorio. Modernitatea bereganatzeak hori ekarri baitzuen
|
gurera
: euskal eleberrigintza mendebaldeko tradizio literarioari begira jartzea.
|
|
|
Etorriko haz morroi
|
gurera
–Etorriko al haz, Iker?
|
|
|
Nun dago Iker,
|
gurera
morroi etorteko dan Iker hori?
|
|
|
Datozkigun aldaketak datozela, Euskal Unibertsitateaz hitz egiterakoan, kanpora begiratzea eta eredu klonikoa
|
gurera
ekartzea itsukeria izan daiteke. Puntuhorretan egokiak dira Ortega Gasseten hitzak:
|
|
|
Helduen euskara irakaskuntzan aspaldian hasi baginen ere, gure autoikaskuntzarako gelak urtebete besterik ez du. Duela hiru urte, bide hau jorratzeko beharraikusi genuenean, eredu desberdinak
|
gurera
nola ekarri aztertzeari ekin genion. Iaz, ekainean, gelaren inaugurazio ofiziala izan zen eta udako probatxoa pasa ondoren, gaur egun martxan dago erabat.
|
|
|
Mundu osorako bere seinalea euskaraz eta euskal edukiak mundura zabalduz arituko gara eguneko 24 orduak. Orain arte, mundu osoko irratiak eta telebistak
|
gurera
noiz helduko zain izan gara. Bada garaia guk mundura gurea igortzeko.
|
|
|
Neureak direnak ez ditut zeureak bezain nire; alde hau dago, baina; zureek (zerbitzariek) nireek baino ardura eta arreta handiagoz atosten nautela. Beste horrenbeste gertatuko zaizu, noski,
|
gurera
behin etorriz gero. Etor zaitezen nahi nuke, lehenengo, zu gure gauzez goza zaitezen ni zureez bezala; bigarren, nireak (zerbitzariak) bizkor daitezen, noizbait, lasai eta ia alfer samar egoten bait dira nire zain.
|
|
|
Ene zaletasun haren oinarrian, osaba Lazarok umetan egin zidan zurezko hegazkina legoke. Kontua da osaba Lazaro igandero etortzen zela
|
gurera
bazkaltzera. Igande hura, berriz, abenduko lehena izango zen.
|
|
|
Ekainekin eta haren gurasoekin irteten ginen bakoitzean, are konbentzitzenago nintzen berezitasun hartaz. Haiek
|
gurera
etorri zirèn egun batean –Jon eta haren emaztea kafea hartzera, eta Ekain Leirerekin jolastera–, Leireren gelara sartu nintzen, atea kas kas jota gero. Txotxongilo saio bat egiten ari ziren, ezker eskuin eskuetako hatz erakusle margotuak panpinatxotzat harturik.
|
|
|
 Disfruta ezak. Ziurtzat ematen diat, bihar iluntzean, astelehenero bezala,
|
gurera
azalduko haizela. Bihar arte, beraz".
|
|
|
irakurketarako oztopo al dira Doris Dörrie idazle alemaniarraren ipuinetan azaldu ohi diren gizon estereotipatuak? Edo,
|
gurera
itzuliz, Eta sugeak emakumeari esan zion eleberriko bi pertsonaia nagusi gizonezkoen eskematismoa?).
|
|
|
Arestian egin dudana, esan bezala, klasifikazio soila da, eta, askotan, kritika mota hauen arteko mugak lausotu eta nahastu egiten dira: ...n behin" oinezkora" jo  tzen duten unibertsitate kritikariak (gure artean Jon Kortazarrek, Iratxe Gutierrezek, Manu Lopezek edo Mari Jose Olaziregik berak, besteak beste) edo goi mailako irakurleak (Jorge Luis Borgesek, esaterako, El Hogar aldizkarirako iruzkinak idatzi zituen garai batean); beste batzuetan, goi mailako kritikaren eta unibertsitarioaren arteko zubi lanak topa daitezke(
|
gurera
itzuliz, Aitzpea Azkorbebeitiarena horren eredu ona da: unibertsitate kutsuko oinarria izanik ere, beste dimentsio bat dauka Sarrionandiaren obraz egiten duen berrirakurketak).
|
|
2003
|
|
|
Film osteko solasaldiek ere ez zuten aparteko kontrolik. " Areago, Bilboko lehenengo gotzainak,
|
gurera
etortzeko gomendioa egin zien apaizgai eta enparauei. Etorri bai, baina batzuk seko lokartzen ziren, eta gotzainak errieta egiten zien halakoetan", kontatu digu Soloagak barrez.
|
|
|
J. M. S. Estatu «nazionala» zertan datzan ulertzeko era oker baten ondorioa da ekuazio hori. Beste barrutiei begira ankerrak jotzen ditugun estatu formak,
|
gurera
aldatzean zuzenak bihurtuko direla usteak, erdia baino askoz gehiago du usteletik. Gizarte plurinazionalari egokitzen zaion estatu forma bultzatu behar dugu.
|
|
|
Eta eurenean, andren artean, bere andrearen eta arrebearen artean, matrakaren bat sortzen zanean, gure Sabinok, hasarretu beharrean, umore onari emoten eutsan, bihotz barruko garraztasuna zertxubait gozau gurarik edo. Ondo ekian berak gauzeak ez eukana erremediorik eta, androk alkarri inon direanak esaten itxita,
|
gurera
etorten zan errenka eta, atean sartu ordukoxe, han hasiko zan kantetan:
|
|
|
Eta atzerrian egindako saio teoriko zein enpirikoak aztertu eta
|
gurera
ekartzeko ahaleginetan diharduela, horra hor euskarak pairatzen duen antzeko egoeratan dauden hizkuntzen egoeraz Zalbidek dioena:
|
|
|
Besteak berriak ziren. Faxisten erasoaldiak eta gure erantzunak mundu erdiaren begiak
|
gurera
adi jarraraziak zituztenak.
|
|
2004
|
|
|
Eta gainera, etorkinen kasua dago. " Etorkinak etortzen ari dira
|
gurera
, eta beren hizkuntzak eta eskakizunak beraiekin datoz esan zuen Iulen Urbiolak. Gaur egun Iruñeko kaleetan entzun ahal duzu kroaziera ia ia euskara baino gehiago.
|
|
|
Zer dela ta etorri ote dira txifa txakurrok
|
gurera
–galdetzen dio Eskolastikari.
|
|
|
Zer diozu zuk? Nor zaitugu zu
|
gurera
agintzen etortzeko. Bizarrean duzu zuk ezagun nolakoa zaren..., kanpora hortik!
|
|
|
Hori horrela baldin bada oro har, zer esango dugu aipuaren etorkian autore aipatuaren testu zatia hartu ordez, bere adierazpenak kazetariaren eskutik jasoak direnean? Orduan, bistan denez, kimatu ez ezik jatorrizko mezuaren esanahi zehatza erabat aldrebestu ere egin dezakegu, ez baitakigu ziur
|
gurera
aldatu dugun aipuaren iturburuan zehatz mehatz zer zegoen, bitarteko baten bidez eskuratu dugunez gero. Bego, honetarako eta bestetarako, gure prozedura honek dituen arriskuen aitorpen hau.
|
|
|
Batetik, hain zuzen, bi Estatu horien izaera nazionala totalitarioa eta zurrupatzailea dela hartu behar dugu gogoan. Bestetik, Estatu horietatik
|
gurera
etorri eta gurean bere familiaren segizioa finkaturik utzi duenak, zer eratako harremanak dauzka bere jatorriko Estatu molde horren kultura politikoarekin eta hemengo nazio auziarekin. Galdera horiei zor zaien erantzun sakonik ez dugun artean ez dugu jakingo zehatz mehatz nolako etorkin eredua sustraitu zaigun gure artean.
|
|
|
Euskarazko gaitasun komunikatiboaren bilakaera, belaunaldiz belaunaldi, atzeraka dabilen karramarroaren pareko omen da: . Zaharragoen belaunalditik
|
gurera
beherakada handia dago, eta are handiagoa gure belaunalditik gazteenera. Euskara soziolinguistikoki hedatzen ari den honetan, kontrakoa gertatzen ari da gaitasun komunikatiboarekin?. 541 Biziki jakingarria azken ohartarazpena:
|
|
|
Hori ikertzeko, bi adituek “Homo antecessor en” zortzi hortzen hazkuntza jarraibideak aztertu dituzte (duela 850.000 urte bizi izan zen Atapuercan, eta neandertalen eta sapiensen arbaso komuna da); 106 hortz “Homo heidelbergensis” (Atapuerca, duela 350.000 urte, neandertalen aitzindari”; 146 hortz “Homo”. Aurrekari eta heidelbergensiak sapiensaren garapenaren biologiara hurbiltzen ziren bitartean, hau da,
|
gurera
, neanderthalak askoz azkarrago hazten ziren, gorila eta txinpantzeengandik hurbilago. “Garapen luzeagoak —dio Bermúdez de Castrok— garun konplexuagoa eta, beraz, eboluzio abantaila ekar dezake.
|
|
|
Entre el Comercio y la Piratería ikerkuntza lana (Elkarlanean); Resu Abasolo aretxabaletarrak, Juana Lopez de Munain irakasle gasteiztarrarekin batera, idatzitako Ilunetik argira. Elbira Zipitria euskarazko hezkuntza gorpuztu zuen irakaslearen biografia (Hik Hasi); eta Arrasateko Txatxilipurdi elkartearen Salamaleikum Euskal Herrira mahai jolasa, bereziki Saharako umeak
|
gurera
etortzen direnerako euren hizkuntzan hainbat hitz ikasteko pentsatuta.
|
|
|
Amona bezalaxe, aita ere, gainera, Errealeko bazkide izan zen urte luzeetan, eta are luzaroagoan izango zen baldin eta lanetik bota izan ez balute, aurrerantzean tabernaren negozioari heltzen ziola. Igande arratsaldeetan jende asko biltzen baitzen
|
gurera
, eta ez baitzegoen orduan huts egiterik... aita anbiziosoa baikenuen, bestalde, eta taberna hura lehen geltokitzat baitzuen, noizbait benetako helmugara eramango zuena, Arzak edo Zuberoa bezalako jatetxe batekin amets egiten zuenez.
|
|
|
Aitak bazuen arreba alargundu berri bat –izeba Manoli–, alaba bakarra zuena –Maider–, nire adinekoa, eta izeba lehengusinak asteburu askotan etortzen ziren
|
gurera
, izeba alargundu zenetik batez ere, igandeetan batik bat.
|
|
|
Haurra nintzen arren, ongi ohitua nengoen ni orduko kalean bakarrik ibiltzen, herriko plazan edo frontoian, beti baloiarekin. Hala ere, tabernatik bertan bazegoen zelai txiki bat, eta gehienetan hara joaten nintzen futbolean jolastera... baita Maiderrekin ere, hura etortzen zenean, nahiz eta Maiderrek bere jostailuak ekartzen zituen eta haiekin jolasten zen egongelan,
|
gurera
iritsi orduko. Baina nik baloia hartzen nuenean, atzetik jarraitzen zitzaidan hura ere.
|
|
|
Italian, goian aipatutako Burkina Fason, edo Kuban, Magreben, Argentinan... garrantzi handia ematen diote zinemari hizkuntzagatik, kulturagatik eta egungo irudi aren mundura hurbiltzeko gaitasuna ematen duelako. Horiek ezagutu eta
|
gurera
egokitu eta baliagarri suertatu behar zaizkigu. Esperientziak ikusi, gure diseinuak egin eta hori landu behar dugu.
|
|
|
Kontrabandoa ere utzi behar izan nuen, eta etxean sartuta eman nuen gau eta egun. Arratsetan amesgaizto ikaragarriak izaten nituen. Behin eta berriz irudikatzen nuen arrotz batek
|
gurera
etorrita ene lorea bahitzen zuela, ni etxean ez nengoela baliatuz. Errudun sentitzen nintzen arruntean, egon beharreko tokian egon ez nintzelako.
|
|
|
ea zelan etorri diren
|
gurera
holan egoteko,
|
|
|
Bere etxean paliza ederrak hartua izan behar du. Horregatik etortzen da
|
gurera
. Neska leiala ematen du.
|
|
2005
|
|
|
Horren ordez eszena gainean diren pertsonen arteko harremanak lantzen ditugu, baina ez zaigu aski. Ikusi da gorputzak gehiago parte hartzen duen teknikak
|
gurera
integratzen ahal direnentz.
|
|
|
Schurhamerrena ez zen aurkikuntza bakarra izan. Amaiurko gazteluarena argitu nahian ari ginela, Jimeno Jurio abizeneko baten lanak aurkitu genituen, eta Maya Amaiur bilakatu zen, eta horrekin batera, mundu historiografiko oso bat zabaldu zen
|
gurera
. Era berean, gaia, hau da, konkistaren gaia, interes handikoa izan zela ikusi genuen, izan ere, konkistaren inguruko lehendabiziko kronikak XVI. mendekoak dira, eta XIX. eta XX. mendeetan argitara emandako liburuak zenbaezinak.
|
|
|
Eta
|
gurera
itzuliz, Euskal Herritik bazoazen honetan, zer irudi daramazu hemendik?
|
|
|
Hala ere, badago zer eginik hezkuntzaren edo integrazioaren arloan. Dudarik ez, etorkinek
|
gurera
ohitu beharra daukate, baina guri ere tokatzen zaigu mugitzea. Errealitate berri horrek argazkia aterako digu, nolakoak garen erakutsiko diguna.
|
|
|
Pertsona sortzaileak trebatu eta garatzea du helburu, besteekin lankidetzan jarduteko gai izan daitezen eta euren ingurunea eraldatu eta hobetu dezaten. Euskararen eta Euskal Kulturaren aldeko lanean aritzeko konpromisoa hartuta, beste herrialde eta kulturak
|
gurera
ekartzen saiatzen dira Arizmendin, kultura aniztasuna eta gizarte integrazioa bilatuta.
|
|
|
\ Etorkinen kopurua hazten doan neurrian, gero eta beharrezkoago da euskara integraziorako prozesuan txertatzea. Ekintza isolatuen ordez, harrera plan orokor batean kokatu behar da,
|
gurera
datozen momentutik bertatik euskara eta euskal kultura presente izan eta haurrek zein helduek euskalduntzeko zerbitzu aukerak izan ditzaten, hezkuntza sistemaren nahiz euskaltegien bidez.
|
|
|
Adibidez, Europar Batasuneko legearen arabera, autonomi erkidegoetan eta erregioetan sortzen diren produktu tradizionalek eraman dezakete bakarrik ingurune horretako hizkuntza. Lege hau
|
gurera
aplikatuz, soilik Euskal Autonomi Erkidegoan sortzen eta banatzen diren produktu tradizionalek eraman ditzakete euskara hutsezko etiketak. Hau da, kanpoan sortu eta hemen saltzen diren produktuek ez dute zertan euskarazko etiketarik izan behar.
|
|
|
Simon, gainera, ez zen batere puntuala. Irakasleen gelatik
|
gurera
etortzen, hamar minutu atzeratzen zen egunero.
|
|
|
Haurtzaroan Ixaskun eta biok oso maiz joaten ginen Goiara jostatzera; eta, era berean, gure adinkide (eta adiskide min) ziren Bego, Peru eta Markel Landatarrak
|
gurera
etortzen.
|
|
|
Bezperako hitzaldiagatik zorionak eman nizkion, eta musu batekin eskertu zidan. Gutxitan joaten nintzen Idoiaren etxera; amaren eta bigarren senarraren arteko harremana ez zegoen unerik gozoenean, inondik ere, eta etxe hartan ez zen giro; hargatik, Idoiak nahiago izaten zuen
|
gurera
etorri. Ez zen batere ondo konpontzen aitaordearekin; harroputza irizten zion.
|
|
|
Hala, Idoia edonoiz etortzen hasi zen
|
gurera
, eta, azkenean, lotara geratzen zen. Azkar samar ez ote genbiltzan bota zidan amak berriro, baina leihoa zabalduta sartzen den aire freskoaren antzera hartzen zuen" bere erraintxoa", eta laster etxekotu zen Idoia.
|
|
|
Ipar Euskal Herriko irratiek erre fe rentzia izatenja rraitzen dute; orain arte lau emisora sortu, mantendu eta aurrera egin ostean, orain Lapurditik Internet bidezko beste proiektu bat abian jarriko dute: radiokultu ra. co m, frantsesez eta euskaraz emitituko duen gazte erdaldunentzako egitasmoa,
|
gurera
hurbildu daitezen edo. Argia-k arobe rriko 2.000 zenbakia plazaratuko du 25 urteren ostean.
|
|
|
Humboldten obrak, bestela, eta
|
gurera
itzuliz, badu eraginik egungo hizkuntzaren pedagogian eta hizkuntzen didaktikan, batez ere L. Weisgerber-ek XX. mendearen lehen erdian haren hizkuntz teoria suspertu eta honen hezkuntz irakurketa ahalbidetu zuenetik193 Hari esker, batetik, hezkuntzaren, hizkuntzaren eta baita ere bi hauen arteko erlazioaren dimentsio antropologikoa hobeto ulertzeko moduan gaude: zentzu honetan esanguratsua da jakitea, eta batez ere pedagogiaren perspektibatik, hark bere egitasmo antropologikoen baitan garatzen duela bere pentsamendu linguistikoa, alegia, hain zuzen hizkuntzari funtzio humanizatzailea aitortzen diolako hartzen duela hizkuntza aztergai bezala.
|
|
|
masta hartan jarritako jaka zen bere bandera. Hartara, edozein unetan sartzen zen
|
gurera
nagusia, gure lanerako martxa eta gure aldartea zelatatu eta berak agindutakoak artez eta zuzen betetzen ari ote ginen ikuskatzera.
|
|
|
Salmahaiak jasotzean berriz, erretiratu egiten dute auzo tolesgarria berriro. Ahuntza eta eskailera ekartzen dituzte ijitoek, eta hara, auzo berri bat irristatu digute
|
gurera
.
|
|
|
Onena bezalaxe Lizarriturrik" armada liberatzaileari" egindako oparia zen. Hari beha nengoela Denis heldu zen abaorretik, Ferrolgo basetik ekarria zuten
|
gurera
. Hiru traineruk harrapatu zeroi handia.
|
|
|
Ikusiko duzu arrantzaleen emazteen poza, ikusiko duzu ume bat Espainiako bandera inarrosten, ikusiko duzu apezpikua etxeak bedeinkatzen don Serapio ez den apez batek lagunduta, ikusiko duzu bajurako flota osoa nasan lotua gallardetez eta festako banderez apainduta, ikusiko dituzu baforeen tximinia ondoko tutuak lurrun jaulkika, ikusiko duzu Franco badoala bere auto beltzean... Baina ikusiko ez duzuna da Franco nola iritsi zen
|
gurera
.
|
|
|
Horregatik heldu zen Francisco Franco bidez
|
gurera
, iragaten zen bazterretan" Hara, hor doa gure Kaudilloa!" esan zezaten, bere presentziaren ohorea eman nahi zion errebal xume osoari, edo beharbada, zu ere irakurria egonen zara horrelakorik, diktadore guztiek" oldean murgildu" behar omen dutelako noizetik noizerat. Idurika ezazu Francisco Franco egun Euskadi Etorbidea baina orduan Avenida del Generalisimo zen horretan barrena bere auto agerikoan zutik eskuaz agur egiten duela batera eta bestera, herritarren oihuek, megafoniaren ozenari gain harturik hemen ere, sukar patriotiko betean biltzen dutela.
|
|
|
Eta frogarik ezaz, ez diot sinesten, Nodo albistegi ofizialean ere Francoren sarrera filmatu gabe gelditu izana nahikoa froga izan litekeen arren. Orain udalak oroigarri gisa herritarrei oparitu dien bideoan, eskuratuko dizut, ikusten ahal da Franco
|
gurera
heldu zeneko bibak txaloak musikak offean daudela ezarriak, eta dena plano hurbiletan hartua, zinez karriketan inor egon ez balitz bezala edo, zuzenxeago esateko, espaloietan ikusi zena ikustea ez balitz bezala... Ez, garaiko prentsan ere ez da sarrerako argazkirik ageri.
|
|
2006
|
|
|
Txalok, beraz, nazioarte mailan sona handia izandako lana dakar
|
gurera
, euskaraz. Horretarako Carlos Zabala aukeratu du lana zuzentzeko eta hiru eskarmentudun aktore antzezlanean ageri diren hiru gizonezkoak gorpuzteko:
|
|
|
Solinger en planteamendua interesgarria den arren, beharbada bere argudioaurrutikoa dela ematen du, gure gizartea homogeneoagoa eta berdintasun maila handiagokoa delako. Baina AEBko gizartetik
|
gurera
ekarrita, Solinger en aukerarenideologiaren planteamendua baliagarria zait gure inguruko amatasun eta aitatasunaren inguruan hausnarketa egiterakoan, eta horri helduko natzaio hurrengo epigrafeetan.
|
|
|
Ez ote dator gabezia horretatik, esaterako, intifada eta apartheid hitzakhainbeste erabili eta
|
gurera
egokitu nahia?
|
|
|
Zeharkako bide horretan, idazleak halako testuinguruan kokatzen dituelarikbere pertsonaiak eta istorioa, nahita ala nahigabe, gehiago ala gutxiago, bainaeuskal gatazkaren gaia ukitu egingo du. Halaxe gertatzen da Jokin Muñoz berarenBizia lo bildumako narrazio gehienekin, eta halaxe?
|
gurera
etorrita. Lagunizoztuan, nahiz eta Sarrionandiarenean gatazkak baino gehiago gatazkarenondorioa den erbesteak hezurmamitzen duen eleberria.
|
|
|
Enpresa bezalako ekimenak MediaXpress, TechFoundriesena da, ez dute onarpen masiborik izan. analistek uste dute bideoklubak on line berandu iristen direla
|
gurera
herrialdea, teknologiak erabiltzaileari eman dionean lehen ez zeuden aukera asko film bat; Estatu Batuetan ere, kontua. Lehia gehiegi Batetik parte batean, kable eta telebista digitaleko operadoreek kanal, telesail eta filmen menu oso osoa.
|
|
|
Baina ez dakit, hala ere ez ditut banda horiek Azpeitin edo Azkoitin imaginatzen. Gure herrietako jendea ez dut hola imaginatzen, eta
|
gurera
etorritako atzerritarrak ere ez. Bai, brometan egindako pintada bat izango da.
|
|
|
Horrela ezagutu zuen zure aita, mahaiak zerbitzatzen. Paulo askotan etortzen zen
|
gurera
bazkaltzera, zure ama ikusteko aitzakiarekin, eta Bittorik hura zerbitzatzera bidaltzen zuen. Barran egoten zen lore-ontzia zure aitaren mahai gainean jartzeko agintzen zion beti.
|
|
|
Akaso etxetik alde egin nezan nahi zuen amak? Akaso Egurrola hura etorriko zen
|
gurera
aitaren ordezkotza betetzera?
|
|
|
Itsasargiko biltegian ezer gutxi geratzen zen ordurako, osabak esku beteka bidaltzen baitzuen
|
gurera
eskean etortzen zen edonor.
|
|
|
Aldaketa pixkanaka gertatu zen, oharkabean, funtsezko aldaketa guztiak gertatzen diren moduan alegia. Halako batean jendea ez zen
|
gurera
etortzen asilo bila.
|
|
|
Inspirazioaren dohaina ez dugunok badugu, hala ere, zeri eutsi. Erne egonez gero, han hemenka sortzen direnak eta egiten direnak ikas ditzakegu, eta, disimulu pixka batekin edo batere lotsarik gabe, norberaren kontzientzia gidari?, kopiatu eta
|
gurera
ekar ditzakegu.
|
|
|
Irudi hori beti nazioarteko taldeekin lotzen genuen. Eta
|
gurera
etortzen ziren aldiro, singleak, diskoak, bildumak erosteko profitatu du batek baino gehiagok. Orain gure taldeak dira bide hori hartu dutenak, apaltasun guztiaz.
|
|
|
Baina duda barik, aspaldi honetan euskaraz Interneten ari garenok fenomeno ugari ikusi baditugu ere, blogintza bizkor eta azkar hasi bada ere, sortzaile eta garatzaile gazteenek sortzen dituzten tresnek liluratzen gaituzte batez ere. Aski da, munduan den ideia on bat ikusi,
|
gurera
ekarri, kodea itzuli eta egokitzeko. Horren adibide argia da Arrasateko mutil gazte batek euskaratu eta komunitateak aberastu duen zabaldu.com albisteak iragarri eta zabaltzeko tresna.
|
|
|
• Estatu mailako eskola liburutegien ikuspegi gaurkotua ematea eta
|
gurera
etorrita Hego Euskal Herriko eskola liburutegiena, kontuan harturik hutsuneak dituzten alderdiak, horien garapen potentziala edota etorkizunean esku hartzeko beharra izan dezaketen zenbait alderdi.
|
|
|
Europako haizeak ere ari ziren apurka apurka zirrikitu guztietatik sartzen, baita eliz jendearen artean ere. Artean, Kontzilioa() ez zegoen lehen ordu hartan begi bistan, baina Europako pentsalariek bazuten gurean oihartzunen bat, eta inguraturik ziren
|
gurera
ere: Donostian Karlos Santamariarekin biltzen ziren Europako katolikoak(), edo Paristik bazetorren gogoeta existentzialista, adibidez.
|
|
|
Guk hura ireki eta zabaldu zuen Euromarrek beste diskoteka. Hala ere, neska guztiak
|
gurera
etortzen ziren. Zergatik ote, eta gure orkestragatik.
|
|
|
Ahalegin metodologiko bat egin beharra azpimarratu nahi da: epikaren mundu aurreklasikoa doitasunez ulertu ahal izateko guk geuk gerturatu behar dugu ikuspegi zaharrera6; mundu hura
|
gurera
gerturatzen saiatzeak gure mundua ulertzeko bidean jar gaitzake, agian, baina ez dugu ukituko ezagutu nahi genuena.
|
|
|
Alabaina, urrutiko nazioak eta aspaldiko aroak begietsiz, beren ikuspegia zabaltzeko aukera dutenak are eta harrituago geratzen dira dauden inkonsistentzia eta alde handien aurrean. Gure gustutik eta judiziotik argi eta garbi urruntzen denari barbaro esateko gai gara, baina luze gabe konturatuko gara gaitzespen izen hori
|
gurera
itzuli dela. Eta pertsonarik harroena eta berekoiena ere harriturik geratzen da azkenean, toki guztietan ziurtasun berdina ikusten duelako, eta sentimenduen arteko lehia horretan ziurtasun osoz bere buruaren alde jotzeko zalantza egiten du.
|
|
|
Jo eta uretara bota lazunek jan ditzaten? Bada garaia hemendik antolatzeko beharra
|
gurera
datozen etorkinei laguntza eskaintzeko, Poliziaren atzaparretan ez daitezen jausi laguntzeko... Gogoratu, bestela, ur hauexetara bertora, Seven Seas Spray eta halako itsasontziak zelan etorri ziren laguntzarekin gerra garaian...
|
|
2007
|
|
|
Astean hogeita zortzi pound kostatzen zitzaigun errenta, eta biok lan egiten genuen, nik platerak garbitzen hotel batean, baina bion artean osatzen genuen soldatarentzat askotxo zen hori. Orduan Azpeitiko mutil gazte bati esan genion
|
gurera
etortzeko, etxe bila baitzebilen Londresen. Baginen hiru.
|
|
|
Edo nola Ostiralek, Crusoe. Edota,
|
gurera
etorrita, nola ikusiko luke basurde zuriak Obaba?
|
|
|
Datu hauek argi adierazten digute jendearen gustuko programak direla hauek, motibazio ezberdinetatik abiatuta mintzapraktika egitasmoetara gero eta gehiago hurbiltzen baitira. tesian hizkuntzaren ikas prozesuan parte hartzen duten hiru elementuak ezagutza, motibazioa eta erabilera direla azaltzen da. " Txepetx" ek azaltzen dituen hiru faktoreak
|
gurera
ekarrita, motibazioa izango litzateke hizkuntza bat ikastera edo hizkuntza batean irautera bultzatzen duten arrazoiak, desioak, emozioak edo interesak; ezagutza, hizkuntzaren funtzionamenduaz jabetzeko prozesua zein ahalmena; eta erabilera, hiztun komunitatearen esparru guztietan eta hizkuntza funtzio guztietan jardutea.
|
|
|
ez dela emanen jaso ez dena. Hau da,
|
gurera
ekarrita: haur eta gazte euskaldunek ez dutela euskaraz adieraziko euskaraz eman ez zaiena, euskaraz bizi izan ez dutena (izan agurra, ipuina, txistea edo haserrea).
|
|
|
Mordoxka bat ginen hortaz, hasieran denak auzo berekoak, eta gero pixkanaka erantsiz joan zirenak: eskolan egindako lagunak, kirol talde batean ezagututakoak, beste koadrilaren batetik
|
gurera
arrimatutakoak...
|
|
|
Biharamunean, taxi bat hartuta bainoago taxi bat bahituta, gu ikusi eta ihes egiten ahalegindu baitzen, hirurok etorri ginen etxera. Erietxetik
|
gurera
ekarri gintuen taxizaleak, bezperan guretik erietxera eraman gintuen bera izanik, ez zigun autotik irteten utzi, etorriaz gainera, joana ere ordaindu arte. Ez zen gizonarekin adiskidetzeko modurik, ez zidan epeka ordaintzea onartu:
|
|
|
Elisa pasilloan zehar galdu zen, nola trasatlantiko bat itsas handian galtzen den, atzean apar arrasto arrea utzirik, ez dakit. Haren hasperena iritsi zitzaigun
|
gurera
. Irribarre egin nion etxe erakusleari, desenkusa moduan.
|
|
|
Gure hizkuntza ulertzeko gai bailitzan, tximinia ondoko txokoa utzi eta
|
gurera
gerturatu zaigu emakumea. Ezer behar ote dugun galdetzen digula uste dut.
|
|
|
Guk, adibidez, alderdi politiko guztiekin egin nahi izan dugu elkarrizketa erronda bat. Baina alderdi guztiek ez dute
|
gurera
hurbildu nahi izan. Etasekula ez duzu jakiten zergatik ez dizuten elkarrizketa hori eman nahi:
|
|
|
Nago gizarte guztiek holakofantasiazko mundu sinbolikoa behar dutela, eta mundu sinboliko eta fantastiko horigabe ez dela ez gizarte egiterik ez elkarrekin. Baina goazen
|
gurera
: Modernitatean tradizioa asmatu egin zela dio ikertzaile askok, bestek komunitatenazionalak komunitate imaginarioak direla, inoiz entzun dugu mitoak direla gurenahien eta oroimenen narrazioak eta diskurtsoak... Hitz batez:
|
|
|
eta ez dago Jainko kreatzaile bat, probidentzial bat, etab., ezta trumoi, euri edo kazkabargile bat ere (horiek «gertatu» edo «etorri» egiten dira, gehienez ere «bidaliak» dira. Marik edo? «jainkozkoa» ei den eremu batetik
|
gurera
), eta are gutxiago dago goi izakiren bat ahalguztiduna. Transzendentziarik ez dago, nola ez den lurrazpirantz.
|
|
|
Lehenik
|
gurera
txistulari bat ekarri genuen, azken finean musikak protagonismo handia hartzen baitu herrian eta hau behin eta berriz errepikatu dugun arren, ez gara oroitzeaz aspertzen.
|
|
|
Urrian izan ditu bere historia laburraren daturik onenak agerkari euskaldunak. Besteak beste, eskualdean egindako azken sarekadaren segimendu informatiboak, horren aurkako mobilizazioen etengabeko jarraipenak edota gazte martxa eta Indabada Herrikoia bezalako ekimenen albisteek inoiz baino internauta gehiago hurbildu dituzte
|
gurera
. Gauzak horrela, urrian bi marka apurtu dituzte Uribe Kostako eta beste lekuetako 4.668 internauta euskaldunek webgune honetara egindako 11.776 bisitei esker.
|
|
|
(eta Basques’ Harbour eko beste kontu asko) delakoan, txikitan bizitakoa eta ondoren mamitutakoa itsas imajinarioan landatu ditu ordea, eta ez nolanahi landu. Izagirreren irudimenean txertatutako irudiak ez dira aise liseritzekoak, ez ditu berak modu errazean barneratu ez doitu, eta ondorioz
|
gurera
helarazi ere ez.
|
|
|
Aurrera doan herri batean, Euskal Herriak aurrera egin behar duela bizitzera. Teknologia berriak egunero egokituz,
|
gurera
, hizkuntzara, komunitatera, kulturara, ekonomiara.
|
|
|
Horrenbestez esan dezagun,
|
gurera
etorriz, giza eskubideen baitako hizkuntz eta hezkuntza eskubideek, egiaz, euskaraz ikasteko eta irakasteko giza eskubidera garamatzatela: San Martinek, aspaldi, zera zioen:
|
|
|
" Inork ezin izango du inoiz benetako arrazoi nahikoa eduki bere parekoak zapaltzeko, ez eta gizakien obra den guztia —bereziki euren kulturak eta hizkuntzak— zapaltzeko" 192 Ez da harritzekoa, beraz, askok —Durantik bezala—" inperialismo kulturala geldiarazteko eta hizkuntza historiko naturalak babesteko" 193 deia luzatzearen beharra ikustea. Hemendik uler daiteke ere,
|
gurera
etorriz, hizpide dugun hizkuntz pedagogiaren erantzukizun etikoa, zeinaren arabera gizakiaren humanizazioaren aldeko jarduerak, beti, gizabanako eta gizatalde bakoitzaren errealitate linguistiko kulturalari so egin behar dion. Zera irakurtzen dugu, adibidez," Hizkuntz Eskubideen Deklarazio Unibertsalean":
|