|
2001
|
|
|
1942ko
|
gure aurreko
euskaldunen kasuan, mundua egundainoko gerrarik hedatu eta izugarrienean murgildurik zenean, moraltasuna Ipar Euskal Herrian —hemen aipatu beharra dago Zuberoa alemanek bereganatutako lurraldetik kanpo geratzen zela, eta ezkerrak nahiz erresi stentziak hedadura zabalagoa zutela bertan5—, esan liteke Erromako Aita Santuak eta Frantziako Elizaren buruzagiek erabakitzen zutela, eta hierark... Ez zegokeen moraltasun eskasik nazismoaren izugarrikeria ez gaitzestean, eta are gutxiago Petainen Hitlerrekiko lankidegoarenean.
|
|
2002
|
|
|
erreazioaren indarrak alde batetik," sableak", militarrak, eta aldaketarik nahi ez zutenak; eta horiei sistema demokratiko batek buruhausteak ematen bazizkien, nazionalisten eskakizunek beren onetatik ateratzen zituzten, eta nazionalismoaren kontrako erreazioak inboluzio bat eragin zezakeen. Une hartan solidarioak izan ginen, harrotasunez esan dezakegu,
|
gure aurreko
milaka borrokalarik egindakoari zor geniolako.
|
|
|
Gaur egun, tximinoek ez dute berba egiten, ezin izan zaie berba egiten irakatsi; beraien egitura anatomikoak eta neurologikoak ez dute horretarako biderik ematen. Horrek, jakina, ez du esan gura,
|
gure aurreko
gizakiek komunikatzeko gaitasunik ez zutenik. Arestiko horrek esan gura duen bakarra hauxe da:
|
|
2003
|
|
|
Onartzen dut gure teorien, gure itxaropenen,
|
gure aurreko
esperientzien eta gure hizkuntzaren marko orokorrean harrapaturik gauden presoak garela beti. Baina zentzu pickwickarrean8 gara preso; ahalegintzen bagara, edozein unetan egin dezakegu alde gure marko orokorretik.
|
|
|
hitzaren
|
gure aurreko
azti zaharrek
|
|
2004
|
|
|
Dena den,
|
gure aurreko
mendearen bukaera geroztik ikus nola bidaiez eta geografiez ari diren liburuak metatu diren liburu dendetan, astrologiaz eta esoterismoaz ari direnekin batera. Zer ari ote zaigu gertatzen?
|
|
|
Testua,
|
gure aurreko
argitalpenetan ohikoa denez, elebiduna da, gaztelania-euskara, bi zutabetan moldatua. Osagarri ditu erabiltzaileak aurkibide analitikoak, gaztelania-euskara eta euskara-gaztelania, testuan zehar kontzeptuen joan-etorriak ez ezik, hizkuntzen arteko abiaburuak ere atzemateko tenorean.
|
|
2005
|
|
|
Baina horretarako, aurrena, erabaki xume batzuk hartu behar dira. Euskal liburuaren sistema haratago eraman behar dugu, eta urtero,
|
gure aurreko
urteetako esperientzia berritzeko moduko antolaketa eta neurriak hartu behar dira.
|
|
|
Gu bertsoa egiteko gai ginenerako joan ginen txapelketara, inguruak motibatuta. Izan ere, Nafarroako Txapelketan,
|
gure aurreko
gazteenak jada urte batzuk bazituen, eta tarte handia zegoen. Geroztik ezezkoa ia ezin izan da pentsatu ere egin.
|
|
2006
|
|
|
itsasoa lehen aborigenek. Timorko itsasoa da
|
gure aurreko
|
|
2007
|
|
|
Zerbait gehiago eta hau guztia. Demagogikotik bazuen, belardian edo hondartzan sutsu aritzen zirenek ez baitzuten inoiz hatzik mugitu-izan ere, eta
|
gure aurreko
gaiari lotuta, haietariko baten batek, epeltzat ninduen berberak, eskuinera biratu du, eta nik nengoen-nengoenean jarraitu, epel, haren ustean, agian txepel-eta demagogikotik zerbait badu zuei esandako hark ere: " Aski solas eder, aski poesia leun, borrokara behar dugu".
|
|
2008
|
|
|
" Zeruko Ama 1992an erosi genuen. Ordurako, Reina,
|
gure aurreko
baporea, txiki geratu zitzaigun eta Zeruko Ama erostea erabaki genuen. Lehenengo urtean Madeira irletan, Almerian eta Mallorca aldean ibili ginen arrantzan.
|
|
|
Eskeletoarekin topo egin eta horrelako gauzetan pentsatzen hasi zirenetik, beren ahotsak gero eta isilagoak egin ziren, eta ordurako ahapeka ari ziren ia, halako moldez non hizketa hotsak doi-doi urratzen zuen basoko isiltasuna. Batbatean,
|
gure aurreko
zuhaitzen artetik, ahots mehe, txorrotx, dardarati batek doinu eta hitz ezagun haiei ekin zien:
|
|
|
–Alde onak ere baditu honek, ohartarazi gintuen kapitainak?; baliteke
|
gure aurreko
basoa garbi egotea. Marea oso behera dago, eta gure trasteak agerian egongo dira.
|
|
|
Lehendabizikoak zuen arrazoia, Larrearen tesiak frogatzen duelako, baita ere nola deklinatzen dugun: Matiena, nomina-tiboa; Matieneko... eta gentilizioa ere
|
gure aurreko
belaunaldiek, matienda-> rrak, esaten bai zuten.
|
|
|
Berrogei urtez pairatu zuten diktadore tzarra
|
gure aurreko
belaunaldiek. Garai haien arratsean gogotsu ekin zion herritar talde batek euskal musikagintza, euskarazko kanten sormena, oro har euskal kultura plazaratu eta zabalduko zuen jaialdia antolatzeari.
|
|
2009
|
|
|
Bide-elkarketaren ahalmen osoaz baliatzeko, irizpide topologikoak hartu behar dira kontuan IP helbideak esleitzeko,
|
gure aurreko
adibideko ISPak egin duen bezala. Horrela egingo balitz, eta hutsuneak sortuko ez balira, hornitzaile bakoitzaren sarearen bidez atzigarriak diren sare guztiak bide bakar batean elkartuko lirateke.
|
|
|
Baina beste herri batzuetara, jendarte zabalagoetara heltzeko bidea ez da euskara ez den beste hizkuntza batean idaztea, Uriberen irudiko. Agian
|
gure aurreko
belaunaldiek egin zuten zalantza, eta euskaraz idaztea erabaki zuten hura sendotzeko; gure belaunaldia, ordea, eguzki berotan hazitakoa da, bits aparretan. Euskaraz naturaltasun handiagoz idazteko parada izan dute egungo idazleek, eta, nahi izatekotan, itzulpenean jarri behar dituzte gogo eta indarrak, idazleak dioenez.
|
|
|
Hala ikasi genion Asisko leihotik, bertako izadi apartari begira otoitzean irakatsi zigun Frantzisko ttikiari. Hala ikasi genien Arantzazun bost mendeotan bizitako
|
gure aurreko
frantziskotar lagun eta anaia hainbati. Goratua zaitez, Jaun onbera, Arantzazuko mendi eta harkaitz, hegazti eta pizti, bizilagun guztiengatik, eta ama-lur laztan bigun bezain sendoagatik!
|
|
|
–Zertarako pailazoak, hilzori garaian? , galdetzen genuen
|
gure aurreko
liburuan?. Denbora ilun hauetan pailazoena baino mami handiagoko laguntza beharko genukeela dirudi.
|
|
2010
|
|
|
Adibidez, ingelesek" far from" idazten dutena frantsesek" loin de" idatziko dute, espainolek" lejos de", eta beste hainbat hizkuntzatan ere antzeko pieza bat sortuko zen ideia bera adierazteko, pieza bat beharbada hasieran hizkuntzan ez zegoena baina Mendebaldeko unibertso erretoriko komuneko korrontean murgildu beharrez garatu behar izan dena. Gure hizkuntza ez dakit zenbateraino dagoen atxikia batasun horri, baina
|
gure aurreko
idazleek ederki sumatu zuten euskara ere koine horretara eramateko beharra. Horregatik hain zuzen--gure adibidearekin jarraituz--sortu zuten"-tik urrun" edo" urrun da bait-" bezalako esamoldeak, Duhalde, Larreguy, Hiribarren eta beste zenbaiten izkribuetan agertzen direnak.
|
|
|
Nola sortu zitzaizuen Remix it again egiteko ideia. Interesgarria iruditu zitzaigun gure abestiak beste ikuspuntu batetatik entzutea. Betidanik izan dugu nahasketekiko interesa, eta
|
gure aurreko
diskoan Play it again!, nahasketak egiteko materiala zegoela iruditu zitzaigun. Gainera, prestatzen ari garen disko berriarekin zubi lana egiteko balio digu.Gure proiektuak musika estilo gutxi jorratzen dituenez beste entzule mota batetara iristeko ere balio digu.Musikarako dugun zaletasunak ez dauka etenik, eta gure kantuak beste estilo batzuetara eramanda zer gertatuko zen ikusi nahi genuen.
|
|
|
Gure herrikideak euskal kantuakaz paperak banandu ebezan monja eta batu ziran iparramerikarren artean, eta danak ahalegindu ziran gugaz batera, Santu, Gure Aita eta Agur, Jesusen Ama, abesteko. Egintzaren barruan esan behar neban berbaldian,
|
gure aurreko
euskal artzainen adore harrigarria goraldu neban, Sartalde haretako lautada bakartuetaraino bizibide bila joateko adorea, eta beste herrietako etorkinena be bai, eta baita hartu zituan lurraren eskuzabala be, gaurko Ipar Amerika etorkinak eratutako nazinoa dala gogoraziz.
|
|
|
Honela zioen nazien garaian kontzentrazio eremu bateko atean jarritako kartel batek, eta toki latz, ilun, deabruzko eta ikaragarri horretan sartzen zituztenek hori irakurtzen zutenean ziur nago ez zutela sinetsiko, nahiz eta esaldi horri amore eman eta" kontsolatu". Ordudanik hona
|
gure aurreko
belaunaldietan ere sinesten zuten lanean baino hobeki ezin zitekeela egon, denok langileak eta arduratsuak izan behar genuelako. Zenbat aldiz ez ote dugu entzun jende franko depresioak jota gelditzen dela jubilatu eta gero? Ez duelako zereginik, edo ez dakielako non sartu denbora, edo gauzaeza sentitzen delako?
|
|
|
Kontua da, apiril nahiz orril edo jorrail, berdeminak harrapatzen duela dena maiatz sasoirako. Bazuten arrazoirik
|
gure aurreko
zeltar jakintsu zintzo haiek udaberriari muga ipini eta udari ataka zabaltzeko, maialehenean, maiatzaren lehen egunetan, alegia. Guk orain ez bezala, haiek egun laburrenak (gau luzeenak) sartzen zituzten euren neguan:
|
|
|
Historialaria izanda, askotan sumatu dut nire sorbaldetan
|
gure aurreko
gertakarien zama. Planteatutako edozerk erreferentziaren aztarna du, hasten dugun edozein proiektuk, atzera begira eta bere lekua zehazteko beharra.
|
|
|
Ez ote ziren hitz ponposo horiek damutzea, amore ematea eta burua makurtzearen apaingarriak baino. Urte guztiotan txerto eraginkorra izan da niretzat
|
gure aurreko
belaunaldiko gehienen amore emate mozorrotua. Mintzaldi arranditsuen atzean ezkutatzen den traizioa detektatzeko trebatu ninduten 70eko hamarkada amaierako ustezko abertzaleek eta ustezko ezkertiarrek.
|
|
2011
|
|
|
Ez dakit txalo horreekaitik izango zan, baina futbolean
|
gure aurreko
urtekoekin norgehiagoka genbilzala, han etorten jakun, estu eta larri benetan, guri adorea emoten eta baita mehatxu egiten be.
|
|
|
–esan zion. Ondoren, baretu eta
|
gure aurreko
eserleku txikian jarri zen.
|
|
|
Itzea jaio bezperan, gainera, laneko txosten oso garrantzitsu bat bidali behar izan genuen Madril aldera, azken orduan bidali ere, gaua kasik lorik egin barik hura amaitu ezinean pasatu eta gero. Txosten hark
|
gure aurreko
hiru urteetako lan guztia laburbiltzen zuen, eta funtsezkoa zen guretzat hura ganoraz entregatu eta Ministerioaren onespena jasotzea. Biharamunean Bilbon geratu nintzen lanean, eta eguerdi ostean erdi-minak hasi zitzaizkion Nereri.
|
|
|
Eta horrek guztiak
|
gure aurreko
asko amildegi batera bideratu dituen susmoa dugu, nonbait urrez betetako anphora galduaren atzetik. Ordorikarentzat berriz-Atxagarekin eta gure arteko askorekin jada ordurako—, anphora hori hautsia zen betirako, mila ispilutan multiplikatua.
|
|
2012
|
|
|
Maitasun handiz, baina errespetu gutxiz. Azken batean, musika tradizionalaren katean katebegitxo bat gara gu
|
gure aurreko
belaunaldien eta gure ondorengoen artean. Gero etorriko direnek ere ez dituzte emango kantu tradizionalak gure modura, baizik eta beren erara.
|
|
|
Orduko ideia Balerdi Balerdiren kantak eta aurreko taldeetan jotzen genituen batzuk berreskuratzea zen. Balerdi Erdi izena hortik zetorren, kantutegiaren erdia
|
gure aurreko
beste talde batzuetakoa zelako. Kantu berriak sortzen eta prestatzen hasi ginenean Marino nekatu eta Felix Ruperez aspaldiko lagun batekin emanaldiak ematen jarraitu genuen.
|
|
|
Ni Goizuetako baserri batean jaioa naiz, eta gogoratzen naiz mutil koskorretan, idiak galduta ziren arren, baserri bakoitzean izaten zirela pare bat behi, goldatzeko, iratzeak ekartzeko… Aldi berean, gogoratzen naiz eskolatik atera eta nola ikusten genituen, maiz, artzainak kalean barrena, eta zenbateko afana edukitzen zuten ardirik azkarrenak zituztela erakusteko, aurretik zihoazen ardiei joarerik handienak jarri eta gero. Oso gertutik bizitu dut mundu hori, eta alde horretatik, artzaintza bizibide izan duen jendea elkarrizketatzea da nire asmoa.Badoan belaunaldi bati gorazarre egiteko gogoz zaudela esan berri duzu irratian…Testigantzez jositako Leitzako errege-erreginak liburua egin nuenean hasi nintzen, batik bat,
|
gure aurreko
gizaldia baloratzen. Ia denek euren kontakizunei balioa kendu nahi izaten zioten; “ez idatzi gure kontuak, miseria hutsa dituk eta” esaten zidaten.
|
|
2013
|
|
|
" Espainian ez bezala, hemen halako gune ugari ditugu, inon baino gehiago. Eta hori, hein handi batean,
|
gure aurreko
belaunaldiek egindako lan eskergari zor diogu".
|
|
|
Aldiz, jendearen erregai gisa sekulako ospe ona izan du. Elikagai garrantzitsua izan da
|
gure aurreko
belaunaldi ugarirentzat. Juan Ignazio Iztuetak idatzi eta 1847an argitaratutako Gipuzkoako probintziaren kondaira liburuak honela dio:
|
|
|
Begiak lurrera jaitsi eta ikuskizuna oraindik ederragoa zen, eta hitz egin gabe, isilik, egoteko gogoa ematen zuen. Oiartzun aldeko haran batetik gora zetorren erreka-lainoa
|
gure aurreko
zelaira iritsia zen, behi gorrien sabelak ukitzen zituen eta hauek, ahateak parkean bezala, itsaso zuri horretan nabigatzen hasiko zirela ematen zuen. Banekien, ordea, komisarioak hizketan jarraitu nahi zuela.
|
|
|
Ander Barriuso soinu teknikariarekin Eibarko Legarreko estudioetan grabatu dute diskoa eta orain zuzenekoetan aurkezten dihardute. " Diskoan bederatzi musikari aritu gara eta
|
gure aurreko
diskoan baino instrumentu gehiago sartu ditugu. Kontrabaxua ere grabatu dugu-eta", nabarmendu digu.
|
|
|
Euskararen gorputza biltzen, batzen eta jorratzen lan egin duen
|
gure aurreko
belaunaldiarenganako aitorpen berezia sortzen zait. Bultzatzaileak, idazleak, hizkuntzalariak.
|
|
|
Orobat, ez dut burua zuloan sartuko, aurpegiratzen badidazu eredu zaharkitu baten arabera ari naizela: saminean edertasuna topatzea zen
|
gure aurreko
emakumeen bekatua, amorrua onarpen bihurtzea bezainbesteko akatsa. Sentimentalismoari izkin egiteko saioak ezerezean geratzen zaizkit bitik batean.
|
|
2014
|
|
|
Beharbada, bai. Neure buruari, eta
|
gure aurreko
bi belaunaldiei, beharbada, haien bizitza duintzeko balio izan du. Hainbeste lotsarazi zituzten!...
|
|
|
gure arbasoen kultura suntsitu zuen frankismoak erabat zapaldua zuen. Ezin genuen eskuratu
|
gure aurreko
sortzaileen ondasuna. Beraz, niretzat berebizikoa izan zen beka hori lortzea.
|
|
|
Woodstockeko onenak dei daitekeen bilduma bat jarri dute, eta liluratuta naukan
|
gure aurreko
neskari Janis Joplin sudurzuloetatik sartu zaio, damazko beroki marroi zabal batean galduta darama soin meharra, lehenengo, drink me, botilaren osteko Alice dirudi, azpitik irteten zaizkion izterrak praka hermetikoetan estu-estu bilduak ditu, jatorri punkeko larruzko botekin birrintzen du zorua, motots labur tentearekin mehatxatzen du sabaia.
|
|
|
Oraintxe bertan, azaroan burutu daitekeen egitasmo ikusgarriren batek kentzen dizkit indarrak. Andoainen ez gara oso esker oneko agertu izan
|
gure aurreko
musikariekin, eta hortik doa egitasmoa; gehigo ezin da iragarri oraingoz.Nola ikusten duzu Alberto Agirre abesbatza. J.M.O.: Urte oparoak bizi izan ditu abesbatzak 1982an jaio zenetik, baina gainbehera doa azken aldian.
|
|
|
Maleta irekiak agertzen ziren lantzean behin bide bazterretan, gu heltzen ginenerako guztiz hustuak ia beti, gure aurrekoek husten zituzten. Behin
|
gure aurreko
batzuek abandonatu zuten maleta bat: hiru galtzerdi pare hartu nituen, finagoak, lodiagoak.
|
|
|
Arrazoia da
|
gure aurreko
planetaren tamaina eta topografia.
|
|
2015
|
|
|
Bizkargi Gogoratuz Elkarteak tinko eutsiko dio ospakizunari, oroimen historikoa lantzeari, gudariak omentzeari,
|
gure aurreko
belaunaldien usadioak mantentzeari. Erronka handia dugu, beti jai giroan egiteko asmoarekin, etorkizuneko herri libre batean eta falta direnak gure artean egongo diren itxaropenarekin.
|
|
|
–Uste dut, idatzi zuen Ibon Sarasolak?
|
gure aurreko
poemagintza, azaletik bederen, ezagutzen duen edonor bat etorriko dela nirekin olerki honi, mamiaren aldetik batez ere, darion nabarmentasuna aitortzen?.
|
|
|
gizakiak bere jatorrian izan zuen erreakzio naturala izan da, eta, ziurrenik, arkitekturaren jatorria eta hastapenak ere hor aurkitzen dira. Eta horrela,
|
gure aurreko
belaunaldiek espazio publiko eta estalien beharra aurreikusten zuten neurrian, aurrena elizetako atariak erabiliz eta ondoren frontoiak estaliz, tamalez egun ez da bide horretatik jarraitu eta orain eskasak dira estaltzen diren espazio publikoak, eta, gainera, horrela egin izan denean, zenbait etxebizitza multzotako atarietan, adibidez, edota hainbat eraikin publikotako sotoetan?, tamalez leku ar...
|
|
|
Geu esperoan gaude mugaz haraindi. Hemendik berrogeita hamar kilometrora
|
gure aurreko
bizialdiak aurkituko ditugu; gure bizialdiak, gure ahotsak, gure aurpegiak jantziko eta aitzina segituko dugu. Bihartik.
|
|
|
Gure aurrekoak zergatik isildu ziren ikertzen dugu, isiltasun hura zerk eragina eta zerez egina zen ulertu nahian. Aitona-amonen edo gurasoen arropak jantzita, haien kokalekuak antzezlekuan hartzen ditugu
|
gure aurreko
haien pare sentitze aldera; era horretan beraien isiltasuna ulertuko dugulakoan. Bitartean, gure hurrengoak azalpen bila datozkigu eta isilik geratzen gara.
|
|
2016
|
|
|
Gero, erabiltzaile bakoitzari emaitza pertsonalizatuak eskaintzen hasi zen Google. Horretarako,
|
gure aurreko
bilaketak, zer emaitzetan egin dugun klik eta horrelakoak hartzen ditu kontuan, baina baita gure sare sozialeko erabiltzaileen informazioa ere. Horrek ere bi desabantaila nagusi ditu.
|
|
|
Eskolan/ kalean ongi euskaldundutako seme-alabak bultzatuz, ausartaraziz, lotsagabetuaraziz euskaraz egin diezaieten guraso elebidun hartzaile ia-euskaldun eta euskaltzale horiei. Alderantziz jazo zitzaigun
|
gure aurreko
belaunaldietan, seme-alabak erdaraz egiten guraso euskaldunei. Eta horri ere eman diezaiokegu buelta denon artean.
|
|
|
Ramiro Pinillaren seme txiki Davidek ere parte hartuko du proiektuan, ezta. Bai,
|
gure aurreko
pelikulan" Tres mentiras" ere parte hartu zuen. Aktore profesionala da eta Maruri doktorearena egingo du oraingo honetan.
|
|
|
Ez zuen sekulan onartu bere alabak hautatu senarra, jakin gabean agot jatorrikoa zela, behar bada beldur zelako lehengo ingumak berriz agertuko zirela? Etxeaz eta lurrez desjabeturik, dena bertan utzirik, hiruak Angelura joan ginen bizitzera, deus gabe,
|
gure aurreko
belaunaldietan Baionara, Argentinara edo Estatu Batuetara abiatu zirenen antzera. Amak kontatzen zidan ez zuela orratz bat ere hartu ahal izan.
|
|
2017
|
|
|
Aldeak daude, jakina, baina badago halako patroi komun bat ere gu bion artean. Atzera egiten badugu eta
|
gure aurreko
belaunaldiei erreparatzen, gu bion aitona-amonak landa gunean bizitakoak dira eta egokitu egin behar izan ziren industrializaziora eta bizitza modernizatura. Hurrengo belaunaldiak klase ertaineko posizio bat sortu zuen eta esan daiteke, geure familia den burbuila txiki horretan, geu izan garela bere burua artista gisa irudikatzeko pagotxa izan duen lehen belaunaldia.
|
|
|
Jendearen identitatean hautsi ez den tarte hori izatea nahiko garrantzitsua da//
|
gure aurreko
belaunaldiekin gure arbasoekin lotura bat dugula sentitzen dugunontzat eta horrenbestez nahiko filosofikoa da eta ez nau asko kezkatzen egunerokoan baina hala ere em de facto lotura hori askoz baliotsuagoa da hautsi gabe baldin badago hautsita badago baino Man uhartean gertatu bezala adibidez (G15, 60). 7 baliteke Gaeltacht eremuko hizkera idealizatuta egotea baina, hala ere, hiztun berri askori ...
|
|
|
Ohartuko hintzenez, argazki bat doakik gutunarekin batera. Berehala ikusiko huen erretratua, eta jakingo duk honezkero, hala jartzen baitik atzeko aldean, Huaysí gaztearena dela,
|
gure aurreko
gutunean aipatu genian neska alegia. Ez diagu nahi hi ezertara bultzatu, baina, ez al duk polita?
|
|
|
Hasierako ideia
|
gure aurreko
bost diskoetatik abesti batzuk aukeratzea eta bilduma bat egitea zen, disko bakoitzetik hiru abesti hartuta. Baina, horrez gain, abesti berriak ere sartu nahi genituen, abesti bilduma bat edozeinek egin baitezake etxean.
|
|
|
Badirudi ez zirela bi eskuak gurutzaturik gelditzen
|
gure aurreko
goizuetar ttiki lotsagabe bixi haiek. Nola ez lotsagabetu, hainbeste urtez Orreagako fraideen mende bizi behar izatean!
|
|
2018
|
|
|
Praktikan, noski, familia nobleenetako jaun asko gaur egungo problema larrienak arintzeari emanak dira, eta, beraz, lehen ikusian, irudi lezake gure eta
|
gure aurreko
belaunaldikoen anbizioak berdin-antzekoak zirela. Nolanahi ere, ziurta dezaket bazela desberdintasun erabakigarri bat jarreran, zeina nabaria baitzen ez bakarrik ofiziokideen arteko elkarrizketetan, baizik eta baita gure belaunaldiko pertsonarik iaioenek lanpostuz aldatzeko aukeratutako maneretan ere.
|
|
|
Ez dago ukatzerik biktima ugari izan duela bide gorabeheratsu horrek eta neurria, oreka puntua hartu arte, egungo kontrolpeko egoera desiratura iristeko, ordaindu beharreko prezioa merezi ote zuen zalantza egin zela maiz, gizartean sortu zituen tentsioak zirela-eta. Orain, ordea,
|
gure aurreko
belaunaldiek egindako sakrifizioaren etekina ateratzeko prest gaude, fruitua umotuta dagoen honetan.
|
|
|
–Horrek esan nahi du berreskuratuko dugula
|
gure aurreko
bizimodua?
|
|
2019
|
|
|
Jakina, sortze lan horiez gain, banketxe batean egiten zuen lan, hiru seme-alaba izan zituen eta gobernatzeko etxe bat. Inoiz izango ote gara
|
gure aurreko
belaunaldietako emakumeak bezain kementsuak. Askotan galdetzen diot neure buruari.
|
|
|
Ez dugu errazegi izan? Gure borrokak ahuntzaren gauerdiko eztula dira
|
gure aurreko
belaunaldiko emakumeek egindakoekin konparatuta. Eskerrak izan zirela, izan zirelako baikara.
|
|
|
...tzen gure bizitzan, behintzat, bertso munduan genbiltzan emakumeok, zeren ere, hori ere esan behar da, bertso munduan gabiltzan emakumeok ezaugarri konkretu batzutakoak garela, normalean gara ia gehienok D eredukoak, asko guraso, bueno, biak lanean dabiltzanak, ikastoletakoak, ekonomikoki estatus bat, horrek danak ere eragin duela, ez?, eta esango nuke ezezagutza bat, bat-bateko haustura handi bat
|
gure aurreko
emakumeekiko. (150109_ ET1_ E)
|
|
|
Eta, lasai ibili, eskarmentuak asko erakusten du. Nola ikasi zutela uste duzu,
|
gure aurreko
asaba haiek?
|
|
|
Ez gara fio, ez baita erraza fiatzen, eguraldiaren koska nabarmen bezain ustebakoekin neguaren bihotzean eguzkia fanfarroi ibiltzen hasten denean. Ez zen fio
|
gure aurreko
asaba aspaldikoa ere. Ederki asko atera zion ezpal garbia honako esaera honekin:
|
|
|
Honek, neguaren berezkoa, ez beti baina, berea ohi duen hori zehazten du hobeto. Hotz larregia, horrek ematen zion beldur
|
gure aurreko
asaba zaharrari.
|
|
|
Denari eta denei erreparatzen ohitua genuen gure aurrekoa, eskarmentu bizitan bere usadio gehienak halaxe koadratzen saiatua. Enaratxoek zapa samarrean, azpitik ikusten zituenean beldur punttu bat igotzen zi  tzaion
|
gure aurreko
aitona edo amonari: Enarak lur inguru, ekaitzia seguru.
|
|
|
Heterodoxo xamar lirudike, euskal izenen mugatzailearen erabilpena argitze-lanetan, delako euskaztelerara jotzeak. Alabaina, eskribau eta beste notable erdaldunen esku luzea ezin ahaztekoa bada ere, hori asmatu zuten
|
gure aurreko
belaunaldikoek eta beraien aurretikoek euskaldun peto-petoak ziren, euskaraz mintzatu eta pentsatu egiten zutenak —pentsatu, guk ere txikitan aurki euskaraz pentsatzen genuen— eta, jakinduria horren jabe, moldatu zutela, kasuan kasu, mugatzaileen itzulpen edo aldaketa, guk jaso genuena, hain zuzen ere.
|
|
|
Eta badirudi Arribeko abadeari borda egitea galararazi zioten lekuan bertan, urratzen hasitako orobeak aprobetxatuz, gero ardiborda egin zuela Erasunez jabetu zenak. Izan ere,
|
gure aurreko
gizaldi leitzarrak ongi ezagutu zuen Batista Astibiari," Batixte Txubi" izengoitiaz ezagunagoa zenari, zor baitio oraindik izena Txubiren bordak, edo lehendik Leteko borda ere deituak. Oroit lehen 1670eko eta 1686ko bordarien azterraldietan borda erre honetaz esandakoak.
|
|
|
autentikotasuna, benetakotasuna, etxeko marka, umorea, sorpresa... Uste dut gure belaunaldian gertatu dela halako itzulera bat;
|
gure aurreko
belaunaldian asko intelektualizatu zen bertsolaritza eta garrantzia eman zitzaion jakintzari, pentsamenduari... Guk hori landu dugu batez ere.
|
|
|
...ez ere bi aski ezagun eta erabilgarri aipatu nahi ditugu berariaz; gainerako lau sailetan kokatutako erroek ere beste helburu batzuetarako azterketa merezi duten arren, (5)-eko etimologiagabeak dira hizkuntza egoera zaharrago baten isla edo jarraipen izateko aukera duten bakarrak; horregatik horien azterketarekin jarraitzeko eta-jakiteko benetan diren garai zaharragoetako egituraren gordailu ala
|
gure aurreko
azterketaren hondar menderakaitz-, bi eratako iragazkiak ezarri behar dizkiegu, besteak beste: fonotaktikoak eta geografikoak.
|
|
2020
|
|
|
Gure hitza erresistentzia da. Erresistentzia horrek uko egiten dio hiltzeari, nahiz eta testu asko erre ziren Maniko autofedean duela 548 urte baino gehiago,
|
gure aurreko
maiek, beren kultur herentzia alde batera utzi beharrean, latindar alfabetoaren ikaskuntza baliatu zuten bere hizkuntzan liburu berriak idazteko. Liburu horietan bildu zituzten antzinako kodexetan jasotako datuak eta haien osagarri ziren ahozko tradizioak, baita haien egileek bizi izandako gertakari eta emozioak ere.
|
|
|
Etorkizunera begira bi egoera dira posible, eta hurrengo hilabeteetan egiten dugunak baterako edo besterako joera markatuko du. Alde batetik, kontaketa indibidualistek pisu handiagoa hartuko duten agertokia dugu, non bakoitzak
|
gure aurreko
egoerara itzultzea bilatuko duen. Egoera horrek herritarren ahalduntzea ahultzen duten gobernuen jokabide autoritarioak bultzatzen ditu.
|
|
|
–eta besoak jaso zituen: erretorearen eskuek sortutako itzal pamerialek dantza egin zuten
|
gure aurreko
horman?. Hark ere aurreragoko lanik ez balu bezala!
|
|
|
Ezintasun momentu batean, ezintasuna, iluntasuna, ikusiz sakabanazioa zeinen erraza zen, eta bat egitea, sendo aurrera jarraitzea zeinen zaila, baina hala ere jarraitu nahirik, egin nuen orain kantatuko dudan kanta hau. Gainera, pixka bat lotu nahi izan nuen doinuaren bitartez beste haiekin,
|
gure aurreko
âesaten dugun bezelaâ abertzale xaharrekin, haiek ere beren garaian, orain berrogei urtetik gora, egin bai  tzuten egin behar zutena; ondo edo gaizki, irabazi edo galdu âgalduz, klaro, Euskal Herriak askotan galdu duen bezelaâ, baina egin behar zutena eginez. Horregatik, kanta hau nere bihotzean egin nuenean, eta orain ere dena da itxaropena-ezintasuna, nahi eta ezin, betiko leize horretan, baina a ver, a ver zer pasatzen zaigun hemendik aurrera.
|
|
|
Berezko dohainengatik burua tente ibiltzea ere aski arrunta da, nahiko zentzugabea bada ere meriturik gabeko edertasunaz, indarraz edo buru-argitasunaz ilarraintzea, baina gure odoleko bat izan denagatik edo arbaso batek egindakoagatik harrotzea, hori bai dela gogoaren ahuleziaren seinalea. Izango du, ordea, bere esplikazioa, hain dago zabalduta
|
gure aurreko
norbaitek erakutsi zuen talentua geuk ere nola edo hala oinordetzan jaso dugula sinetsi eta sinetsarazi nahi hori.
|
|
2021
|
|
|
Aitona-amonentzat dena zen debekua. Baina gurasoek bizi izan zuten zabalkuntza bat, sexu librea eta halako gauzak aipatzen zituzten, gayak, lesbianak ikusgarritasuna irabazten hasi ziren,
|
gure aurreko
belaunaldiak ekarri zuen glam iraultza.
|
|
|
Neskatoak ginenean, gure heroiak
|
gure aurreko
belaunaldikoak ziren. 80ko hamarkadaren erdialdean urrezko aroa bizi izan zuen arrantzaren jarduerak.
|
|
|
12 Jose Mari Eskubi oso gizon garrantzitsua izan zen ETAren historian. Harekin nintzen Bosgarren Biltzar Nagusian hautatu zuen 1967ko Biltzar Ttipian; Eskubik zeraman Erakundearen zama nagusia eta
|
gure aurreko
militanteak zuzen zuzenetik ezagutzen zituen. VI Biltzar Nagusian Erakundea utzi zuen.
|
|
|
" Fronte guztiek irekita jarraitzen dute. ETAk oraindik ez du su-etena adostu, Gobernuak ez baitio erantzun
|
gure aurreko
eskaintzari.
|
|
|
Hala ere,
|
gure aurreko
bidaiko lekurik ederrenak markatu ditut, Maddie-k ikusteko aukera izan dezan.
|
|
2022
|
|
|
Trafikoko istripuak gehiegizko abiadurari edo toxikoen kontsumoari lotuta daudela jakindakoan, izan ginen kontziente
|
gure aurreko
jokabide batzuk aldatu behar genituela, eta hartu ziren legezko erabaki batzuk. Antzerako zerbait eskatuko luke suizidioak:
|
|
|
Neandertalen edo pre-neandertalen garaian kokatu omen daiteke urrats hori, haiek, jada, hildakoak lurperatzen zituztelako. Heriotzaren ondoan,
|
gure aurreko
haien beste ezaugarri bat aipatu zuen Arsuagak: maitasuna, maitemintzeko ahalmena.
|
|
|
Jakina, Historiak eskaintzen dizkigun irakaspenez gain, ez dute jaramonik egiten, lan bikainen eskutik, Jared Diamond antropologo ospetsuarenak kasu, zeinak
|
gure aurreko
zibilizazio askoren arrakasta edo kolapsoa ikertu eta arrazoitu baitu. Horietako asko erori egin zirela erakusten du, baliabideak (basoak, lurzorua, ura, etab.) ustiatzeko modua jasanezina zela ez jakiteagatik edo ez onartzeagatik.
|
|
|
Piztu gabeko puru bat murtxikatzen zuen aho ertzean. Zazpi egun igaro ziren
|
gure aurreko
bileratik, eta Tafallako Eroskiko aparkalekuan geunden, nire autoaren barnean: hotz handiegia egiten zuen terraza batean egoteko.
|
|
|
...goera ezarri zutela bagenekien arren, egoera horretan gehiagotan egonak ginenez, ikasle pisuan astero egiten genuen bilera egitea erabaki genuela kontatu nion Brunori eta ondoren txolartea luzatzeko asmoarekin muserako kartak banatzen ari ginenean entzun genituela tiroak eta festa hori zer izan ote zitekeen begiratzera leihora atera ginenean ohartu ginela kale bazterrak poliziaz josita zeudela eta
|
gure aurreko
etxetik gazte bat ostikoka, ia-ia arrastaka, ateratzen ari zirela eta furgoi batera sartzeko unean eskuburdinekin lotuta zituen bi ukabilak altxatu eta" Gora ETA" egin zuela oihu eta hura barruan sartu zutenean susmatu genuela gure bila etor zitezkeela.
|
|
|
Badakit literaturaren oinarria sinesgarritasuna dela. Hala esan zuen Aristotelesek Poetika-n,
|
gure aurreko
Grezian, eta izan da sinetsi dizunik... Baina orain, Salustio, zure eta nire artean:
|
|
|
Beraien lorpen eta minak. Hitzaurrean jasotzen dituen hitzekin itxi nahi dugu Tractatus kritiko-feminista-ren aurkezpen historiko hau,
|
gure aurreko
(zein ondorengo) emakume filosofoei zor dizuegun omenaldirik onena delakoan:
|
|
|
Poliki-poliki heltzen gindoazen neurrian, ez ginen
|
gure aurreko
haien irizpideen arabera bizi, eta hor talka izan zen, hezten gintuzten garaietan ez bezala. Talka hori azaleratu egin zen.
|
|
|
Gaur egundik begiratuta, uste dut kulturalki ez zegoela jauzirik, transmisio logiko bat bazegoela nolabait esatearren. ETArekin egon zen arazoa, ETAren aurka egon baitziren
|
gure aurreko
belaunaldiko gehien-gehienak; aurkakotasun aktiboa eginez, gainera. Borroka armatua heldu aurretik ere, ETAk hasieratik izan zuen ezkertiar kutsu bat, eta horrekin jada gehienak ez zeuden ados.
|
|
|
1 Ez da gure asmoa Euskal Herrian egon edo eskatu diren unibertsitateen historia osoa errepasatzea. Soilik ‘Euskal Unibertsitate’ egitasmoarekin lotura izan duten etapa batzuk aipatuko ditugu,
|
gure aurreko
lan pare bateko ideia nagusiak laburbilduz (ikus: Artetxe, K. (2011):
|
|
|
Horregatik, Iruinkokoaren proiektua irakaspen etengabekoa da. Azken urteotan, hainbat lagunen (Urbeltzen, Lukuren, Araolazaren...) diskurtsoek dantzarion jardueraren zentzu politikoaz kontzientzia berrartzera eraman gaituzte-
|
gure aurreko
belaunaldiek inoiz galdu ez duten kontzientzia, bide batez esanda-. Iruinkokoak frogatu digu jarduera politikoaren eraginkortasun gorena taldekerietatik askatzen garenean lortzen dela, aurretik beste hainbat esperientziatan ikusi duguna berretsiz, aipatutako Argiaren jardunbide ezohikoan, adibidez.
|
|
2023
|
|
|
Bai, aurten ere Zarautz-Mollarri-Zarautz Espainiako Ur Irekietako Zirkuituan sartu dutenez, estatuko igerilari onenak etorri zaizkigu, baita atzerritarrak ere. Lasterketa barruan asko igartzen da hori; izan ere, oso azkar zihoazen
|
gure aurreko
igerilariak. Gu, berriz, lasaiago, gure erritmora.
|
|
|
Zerraldoak iristear zeudela, berriz, isila nagusitu egin zen. Orduantxe,
|
gure aurreko
jende arteko zirrikituetatik zerraldoak pasatzerakoan, nire aitak eskua estutu zidan gogor, doi-doi min egiteraino. Areago, ondoko askok ukabilak altxatu ahala, nire aitak gero eta gogorrago estutzen zidan eskua.
|
|
|
Staplesek onartu du urteak zeramatzala kantu horiek Tindersticksen lanetan txertatzeko gogoz, baina orain arte ez zuela aukerarik ikusi: «Kantu hauek aspalditik neuzkan barnean, eta urteak igaro ditut abesti horiek
|
gure aurreko
disko batzuetan sartzen saiatzen. Baina ez ziren ondo ezkontzen».
|
|
|
Hainbat komunikabidetatik deitu gaituzte, atzean inongo enpresa diskografikorik izan barik; horrek harritu gaitu. Taldeko kideak ezagunak izan gaitezke
|
gure aurreko
proiektuengatik, baina erabateko underground-etik etorrita harritzekoa da hartu duen bidea. Oso pozgarria da.
|
|
|
Bai, aurten ere Zarautz-Mollarri-Zarautz Espainiako Ur Irekietako Zirkuituan sartu dutenez, estatuko igerilari onenak etorri zaizkigu, baita atzerritarrak ere. Lasterketa barruan asko igartzen da hori; izan ere, oso azkar zihoazen
|
gure aurreko
igerilariak. Gu, berriz, lasaiago, gure erritmora.
|