|
2017
|
|
|
Ba arrazoia sinple sinplea da. Franquismoak ez zekien
|
euskararik
.
|
|
|
Beste guztiek gaizki erantzun diote, gaztelania garbian: ez dizut ulertzen, ez dakit
|
euskararik
, emadazu txartela behingoan... nik barre egin diot borroka pertsonalaren kontu horri, baina gauez majo kosta zait lo egitea. Lanera autobusez joaten naizenetan, lo edo irakurtzen gehienetan, ikuskatzaileei zer esaten duten entzun ere egin gabe ematen diet txartela, euskaraz egin diezadaten eskatu gabe.
|
|
|
Gero eta euskara gehiago hitz egiten dut berarekin, eta jakin dakit niri ingelesez egitea kostatzen zaidan adina kostatzen zaiola oraindik euskaraz komunikatzea. Gaur, nik ere ez dakit oso garbi zergatik, baina galdetu diot ea bere emazteak
|
euskararik
badakien, eta ezetz esan dit: " Denok gara maketoak".
|
|
|
Behin lagun bati esan nion brometan, eta haserretu egin zitzaidan; edo hori baino okerragoa dena, mindu egin nuen. Ez dut nik justifikatuko aukera izanda
|
euskararik
ez ikastea, baina irudipena daukat eskolan euskaraz egitearren eraztuna eraman zuten haien mina ezin dugula halako adjektiboekin konpondu. Maketo hauek esaten dugun aldiro administraziora joan eta izapide orriak euskara hutsez beteko bagenitu, guk ere mesede egingo genioke euskarari.
|
|
|
Gure mutilen eskuetan dago gure etorkizuna; nesken taldea ere badute, baina ez dago konparaziorik. Egia da, bertoko jokalariak izanda, arraroa dela gehienek
|
euskararik
ez egitea, baina ereserkia euskaraz da, eta bizkaitar guztiek dakigu. Zelan ez bada, Athletic gure ikurra izanda.
|
|
|
Egun batez, konpainia on batean, euskaldunik baizik ez zen lekuan nengoela, ekarri zuen solasak, izan zen perpausa ez zuela deusek ere hainbat kalte egiten arimarako eta ez gorputzerako ere nola egitekoak geroko uzteak, egunetik egunera, biharretik biharrera luzatzeak; eta on zatekeela gauza honetaz liburu bat, euskaraz, guztiz ere
|
euskararik
baizik ez zekitenentzat, egitea; eta hartan," gero" dioenak" bego" dioela erakustea.
|
|
2018
|
|
|
Norberak erabiliz baina, batez ere, lagun hurkoak nola erabiltzen duen ohartuz eta eredu egokiak kolkoratuz. Eta, jakina, euskara komunikazio egoera ezberdinetan nola erabiltzen den erakutsiko dizun harreman sarerik gabe, hiztun komunitaterik gabe, ezin da komunikazio beterako
|
euskararik
ikasi.
|
|
|
Javik eta Nikok euskara behar zuten Edurnerekin zeukaten maitasun harremanarekin aurrera egiteko eta" behar natural" horren indarrak eraman zituen euskara ikastera. Hain zuzen ere, nahiz eta
|
euskararik
ez jakin, egoerak sortutako hizkuntza premiara egokitu ziren biak ala biak, eta" behar natural" hori izan zuten euskara ikasteko akuilu.
|
|
|
Hezkuntza munduan belaunaldi berriak euskalduntzeko ahaleginak deskonektatuta daude, gazteek beraien eskolaz kanpoko bizipen hurbilenekoekin, zein etorkizunerako izan ditzaketen bizi proiektuekin. Beraien eredu diren helduak maizegi erdaraz mintzatzen dira eta lanerako ez dute
|
euskararik
behar kasu gehienetan.
|
|
|
bai, badakit, gure umeak eta nagusiak enpresa pribatu baterako lehen urratsa eman eta enpresa horretako arduradunek sentsibilitate txikiena ere ez dutenean euskararekiko, joera normala dela gure haurrak eta nagusiak erdararen amaraun sarean erortzea, hain dira eragingarri eta moldagarri. Jakin badakite
|
euskararik
, baina nekez erabili. Udal kiroldegian eta klub pribatu kontzertatuan jasotako datu pertsonalak baino ez dira.
|
|
|
Espainiako hizkuntzakeriatik ukatu egiten dute Nafarroako Erriberan gaztelania ez den beste hizkuntzarik sekula izan denik. Espainiako hizkuntzakeriarentzat Nafarroako" eremu erdalduneko" berezko hizkuntza bakarra gaztelania da, eta hor ez omen da
|
euskararik
sekula izan.
|
|
|
Espainiako nazionalismoaren hizkuntzakeriatik beldur dira Araban gertatutakoa Nafarroan ere gertatuko den. Araban, Francoren diktadura garaiko arabarrek, euskara aurreko belaunaldietan galduta zeukaten ordurako, baina, ezpainetan
|
euskararik
ez bazuten ere, bihotzean bai, ordea. Euskararendako diktadura ukatzaile eta zapaltzaile hura amaitutakoan, arabarrei euskara sustatzeko bidea eman zaienean, beraien baitan erabat iraungi gabe zeukaten euskal senaren txingarretik, euskalduntasunaren berpizkundea gertatu da Araba osoan.
|
|
|
Askoren begietan lur arrotzak ziren euskararentzat. Arabako Errioxan bereziki, aldeko sentsibilitatea zeukatenek ere ez zuten
|
euskararik
mintzo. Aitzindari batzuek ereindako haziari esker, gaur egungo ikasle askok eta askok guraso euskaldunak dituzte.
|
|
|
hizkuntza jakitea. Modu honetara, Nafarroako" eremu erdaldunean" belaunaldiz belaunaldiko katean euskara galdu duten nafarrek ez dute hizkuntza eskubiderik
|
euskararik
ez dakitelako. Beraz, hizkuntzakeriaren arrazoibidetik hizkuntzarik ez dakienak, ez du hizkuntza eskubiderik, horregatik, nafarroako" eremu erdaldunean" hizkuntzakeriak ez du euskara ofiziala egin, ez dakienari eskubiderik aitortzeko beharrik ez dagoelako.
|
|
|
Gainera, ezjakintasuna oso garestia da. Adibide baterako, ikusi besterik ez dago zenbat itzultzaile ordaindu behar ditugun, guztion patrikak zimurtuz,
|
euskararik
ulertzen ez duten politikari horientzat eta bere lana euskaraz egiteko gaitasunik ez duten funtzionario horientzat. Ezjakintasuna liskar iturri ere bihurtuta daukate Espainiako hizkuntzakeriatik, herri administrazioan euskararen ezjakintasunarentzat lanpostu gehiago, funtzionario gehiago, eskatuz.
|
|
|
Azkena Nafarroan gertatu da:
|
euskararik
irakatsi ezin duten irakasle lanpostuak sortu dituzte.
|
|
2020
|
|
|
Euskarazko eskaintza asko hobetu eta hedatu arren, hedabide eta ikus entzunezko eskaintza eta kontsumoa proportzio handi batean (nagusian?) hizkuntza hegemonikoetan izango da (kasu honetan, gaztelaniaz edo frantsesez izan beharrean, seguruenik ingelesez). Euskal Herritar askoren etxeko eta ohiko hizkuntzak euskara ez bestelakoak izaten jarraituko dute, eta iristen joango diren etorkin gehienek ez dute
|
euskararik
berehala ikasiko, baina, topatuko duten egoeraren arabera, beren seme alaben erabilera hizkuntza nagusia euskara izango da ala ez. Alegia, estatu bat edo estatus politiko berri bat oso lagungarriak gertatu arren, hizkuntza normalizazio prozesua ez dela hor amaituko". (180 orr.).
|
|
2021
|
|
|
Eta gezurra dirudi E minuskula ziztrin ezdeus batek nola alda dezakeen panorama, nola itzulipurdika dezakeen etorkizuna. Baina momentuz, gazteak, oro har, ez darabil
|
euskararik
bere egunerokoan, eta hortaz, GAZTEA ez da GAZTA, eta kontraesan itzela da, gaztea GAZTA ARO betean bizi baita. Kontraesanak kontraesan, ezin uka, gazta gaztetzen ez bada, eta era berean gaztea gaztantzen, ez gabiltzala oso oker etorkizun ez urrun batean gaztarenak egingo duela esanda.
|
|
2022
|
|
|
Eta dudarik gabe garrantzizkoa da irakaskuntzan, administrazioan eta hedabideetan, batzuetan beharrezkoa izatea, eta ezagutza apalagoa edo handixeagoa behar izatea, nahiz eta erabili beharrik ez egon, gutxiz gehienetan. Baina hiru arlo horietan ere, leku zabala izan dezakezu euskaraz jakin gabe, edo apenas jakin gabe, eta halakoak esan dezake bost axola zaiola
|
euskararik
ez jakitea, erdaraz lan egiteko arlo horietan ez duela batere arazorik eta.
|
|
|
b) HERRI AGINTARIAK saia daitezela euskara bakarrik erabiltzen udaletxetako batzar, eztabaida eta agiri guztietan. Euskara sar dezatela, nahiz eta bortxaz, euren mendeko eskola guztietan, eta
|
euskararik
ez dakienik ez dezatela hartu otsein, langile eta ogipekoen artean.
|