|
2007
|
|
|
" Gure gizarteak ingurune euskaldunean bizitzeko eskubidea du, kultur askotako munduan izanikan ere; euskaraz ikasteko eskubidea ikasle guztientzat; euskaraz mintzatzeko eskubidea, ez bakarrik etxean, bai eta ere lanean eta zerbitzu publikoetan; euskal kultura komunikabide zabaletan sartzeko eskubidea. Berriz ere eskatzen dugu legezko ofizialtasuna
|
euskararentzat
eta gure kulturarentzat. hurrengo urtean Deiadar manifestaldi erraldoia antolatu zen, eskolak, elkarteak eta hautetsiak bilduz, hizkuntza eta kultura eskubideak aldarrikatzeko eta negoziaketak aitzinarazteko botere publikoarekin: Seaskaren onarpena, sare elebiduna, irakasleen formakuntza diplomatua, euskal irratiak, euskal kulturgintzaren antolaketa. ondorioz 1990ean euskal kultur erakundea eta euskal kultura sostengatzen duen udalarteko sindikatua sortu ziren, kulturgintzaren normalizazioa segurtatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Kontraesanezkoak dira mimetismo hutsak: hedabidearentzat eta
|
euskararentzat
.
|
|
2009
|
|
|
Eta, ondoren, horraino nola heldu garen azalduko dut, betiere zuen herrialdeko hizkuntza eta zuen prozesuak errespetatuz. Ez ahal duzue behintzat nire solasaldi hau intrusiotzat hartuko; guk egin duguna azaltzea da nire nahia, eta hori
|
euskararentzat
ere mesedegarria izatea.
|
|
|
Logika hori sakon barneratuta daukagu herritarrok. Horregatik, esanak esan, kapitalismoa, etengabeko hazkunde ekonomikoa —eta demografikoa— ez da jasangarria, ez naturarentzat ez
|
euskararentzat
. Gai honetaz interesa izanez gero, jo daiteke Las razones del no al TAV (2009) liburura.
|
|
|
Bilana iluna da Iparraldeko
|
euskararentzat
. Euskaldun elebakarrak eta elebidunak jendetzaren %29 ziren 1991an, gaur egun ez dago euskaldun elebakarrik eta elebidun eragileak jendetzaren laurdenera ez dira heltzen.
|
|
2010
|
|
|
Motore izanen diren gune edo herri horiek zenbat eta gehiago izan eta zenbat eta lotuago egon, orduan eta eraginkorrago bihurtuko dira, orduan eta mesede handiagoa
|
euskararentzat
. UEMAk hasieratik aipatu izan duen lurralde euskalduna sortzeko ideia hori norabide horretan ulertzen dugu guk.
|
|
|
Badirudi ingelesa gero eta toki zabalagoa hartzen joango dela eskoletatik kanpo. Kostata
|
euskararentzat
irabazi diren esparru batzuk (aisia, kasu) beste hizkuntza batzuei zabaltzen bazaizkie, hedabideen eta teknologien mundua erabat erdaraz edo inglesez bizi badute... nola lor litezke euskal eleaniztunak. Nola lor liteke beste hizkuntzak ondo jakinik, euskaraz biziko diren herritarrak?
|
|
|
Horrela, esan daiteke aipatu diren arrazoiak ez dutela bat egiten hizkuntza ekologia ereduarekin, nahiz eta jakin,
|
euskararentzat
eta antzeko hizkuntza gutxiagotuentzat hori izan daitekeela eredu baliagarriagoa. Zergatik baina?
|
|
|
Irizpide berriek marko globalean erabilera fluxuak edo erabilera motak modu berrian zehaztera ekarriko dute, aukera berriak ekarriz. Baina bitartean, eta irizpide finko ezean, inprobisazioa da nagusi, bolada baterako beharrezkoa dena (bertatik erator daitezkeelako erantzun berriak) baina epe luzera nahikoa ez dena onartuz, eta, gainera, kontutan hartuz
|
euskararentzat
kaltegarria izan daitekeela hizkuntzen arteko parekotasun faltagatik (hizkuntza guztiak ez baitira abiatzen baldintza berdinetan lehian). Parekotasuna irabazteko prestigioa lantzeari garrantzia handia ematen diote, une aproposa dela jauzia emateko ustez.
|
|
|
Hemendik bertatik hasten da nabaritzen, gutxiengo batena izanda ere, biztanleria erdaldunaren baitan abarotzen den eta
|
euskararentzat
argiro diglosia marginaleko egoera defendatzen duen iritzi bloke bat. Euskaldunen arteko %5 edo 10eko batek bakarrik ikusten baldin badu gehiegizkoa eta alferrikakoa euskara gaztelaniarekin parekatzea eskola mailan, portzentaia hori %30etik gora igotzen da erdaldunen artean.
|
|
|
1982ko euskararen legearen eskutik, 1983az geroztik irakaskuntza elebiduna garatu da a, b eta d hizkuntza ereduen arabera. gurasoek hautatzen dute, eredu horien artean, seme alabentzako gogokoen dutena. hogeita bost urtean zehar pixkanaka baina etengabe beherantz eraman dute a eredua gurasoek; gorantz, berriz, batez ere d eredua eta, neurri apalagoan, b eredua. euskaraz gaitasun altuagoa eskuratzeko baliagarriago edo lagungarriago diren irakastereduen aldeko hautua egin dute guraso gehienek. nahikoa da ikustea, irakaskuntza ez unibertsitarioa osorik hartuta, a eredua ikasturtean %80 izatetik 2010 %18raino jaitsi dela, eta d eredua %12 izatetik %58raino handitu dela garai berean. euskararen hazkundea ulertzeko giltzarri nagusietako bat, hain zuzen ere, hauxe da: irakastereduen sistema baliagarria izan dela, gurasoek gero eta proportzio altuagoan euskarazko irakaskuntza trinkoenaren alde egin dutela eta, jakina, irakasleek eta herri aginteek aldaketa hau ahalbidetu dutela. unibertsitatean ere izan du isla euskararen hazkundeak. unibertsitatea, beranduago hasita bada ere, hazkunde horren eragileetariko bat izan da, eta izaten ari da.
|
euskararentzat
guztiz berria da unibertsitatearen eremua; euskarak irabazi duen esparru berrietako bat da. urtez urte gehituz joan da unibertsitatean sartzeko hautaprobak euskaraz egitea aukeratu duten ikasleen kopurua. ikasturtean, sarrerako hautaprobak euskaraz egin zituztenak %27, 2 izan ziren, eta 2010ean, berriz, %57, 1 aurten, ikasturtean, euskal herriko unibertsitatean lehen aldiz matrikulatu diren ikasleen %44, 6 lizentziatura edo gradu ikasketak osorik euskaraz egiteko matrikulatu dira. duela hamar urte, ordea, 20002001 ikasturtean alegia, %30, 5 izan ziren lehen matrikula euskaraz egin zutenak. irakasleei dagokienez, berriz, lanaldi osoko irakasle elebidunen kopurua %13 izatetik %40 izatera igo da hamar urteotan. eta, unibertsitatearen arduradunek ezagutzera eman dutenez, gradu ikasketetako derrigorrezko kreditu guztiak euskaraz hartu ahal izango dira ikasturtean ehun.
|
|
|
Bada, hogeita hamar urte geroago, Bretainiako eskualdean 600.000 biztanletik 200.000ra igaro dira, eta hiztunen ehunekoa 22tik 6,5era jaitsi da. men aldaketarekin batera, euskara administrazio, merkataritza, zuzenbideedo politika inguruneetatik kanpo zegoen erabat, eta hedabideetan eta hezkuntzan ere hutsaren hurrengo presentzia zuen. euskal herriko udalerri edo bailara guztietan, barruraino sartu zen gaztelania, eta hegoaldean normaltasunez bizitzeko guztiz ezinbesteko bilakatu zen. hiriingurunean, familiaren bidezko transmisioa bertan behera geratu zen, ia erabat. eta soziolinguistikan oso jakina denez, egoera horren ondoren hizkuntza erabiltzeari uztea etortzen da, eta handik gutxira gainera, baita landa eremuan ere. lehenago esandakoa errepikatu arren, esan beharra dago euskara desagertzeko prestatua izan zela, eta iragan mendearen azken laurdenak izan behar zuela azken aurreko geltokia; hau da, hizkuntza edozein familia eremutan hitz egiteari utziko zitzaionekoa. hizkuntzen galera fenomenoen arloan ikasiak ez direnei aurreko hitzak gehiegizkoak direla irudituko zaie. horregatik, prozesu hori adibide baten bidez azalduko dugu, eta oso urrutikoa ez den beste egoera batekin alderatuko dugu euskal herria. ...bsolutua handiagoa zen euskal hiztunena baino, eta ehunekotan hiru puntu goitik zeuden hizkuntzaren ezagutzan. bada, hogeita hamar urte geroago, bretainiako eskualdean 600.000 biztanletik 200.000ra igaro dira, eta hiztunen ehunekoa 22tik 6,5era jaitsi da. bretoieran eskolatzen direnen tasa %2 ingurukoa da, eta familiaren bidezko transmisioa, berriz, hutsaren hurrengoa3 horixe zen, eta ez besterik,
|
euskararentzat
prestatzen joan zen etorkizuna. eta demokraziaren hastapenetan euskarak zuen egoera berme ezin hobea zen bretoieraren moduko bilakaera izateko. eSpainiaKo demolinguiSTiKaren HiSToriari
|
|
|
euskadiko erakundeen gidaritzan bideratzen ari diren hizkuntza politika kritikatu egiten dute. euskararen normalizazioa auzitan ipintzen dute, euskara, gizarteak ontzat ematen ez dituen gaiei eta bideei lotuta azaltzen dute, kasu askotan, indarkeriari. hizkuntza politikaren kostu ekonomikoa gehiegizkotzat jotzen da. eta euskara normalizatzerakoan inposaketarik gerta ez dadin, euskararen sustapena hiztun bakoitzaren borondatearen mailakoa izan lukeela eta ez gehiagokoa adierazten da. egunkari hauek berauek, gaztelaniak ipar edo hego ameriketan bizi dituen testuinguru zailetan, espainiar hiztunen hizkuntza eskubideak errespetatzeko aldarrikapena egiten da hauek bizi duten egoera salatuaz. gaztelar hizkuntzaren hedapena eta handitasuna goraipatzen da beste aldetik. euskarari buruz hitz egiterakoan berriz, espainiar guzion ondaretzat jotzen da hizkuntza hau gaztelaniarekin batera. baina sustatu eta babestu beharrekoa gaztelania da eta ez euskara. euskal prentsaren artean joera ezberdinak ikusten dira, baina bada bereizgarri nagusi bat espainiar prentsarekiko, euskararen auzia eztabaida politikora ez mugatzearena hain zuzen. euskararen eztabaidan protagonista nagusiak, erakundeak eta udaletxeak ageri dira, baina hauekin batera euskal hiztunak, gurasoak, herritarrak ere agertzen dira eragile nagusi bezala. euskarari buruz hitz egiterakoan hizkuntza gutxitu honen ezagutzaz, erabileraz, normalizazioaz hitz egiten da. euskara herri izaerari lotua agertzen da, identitatea edo Euskalerria bezalako kontzeptuekin lotuta. azkenik hizkuntza honen inguruko jokabideei dagokionez, euskal prentsan hizkuntza honekiko erasoen salaketa, hizkuntza eskubideen errespetuaz eta Euskararen Dekretuari buruzko aipamenak egiten dira. esan behar da hala ere, euskal prentsan ere ageri dela euskararen gaia eztabaida politikoan kokatzeko joera, honela gara eta berriak Euskal Herria edo eskuinaren aipamena egiteko joera dute. honelako jarrera adierazten dute egunkari hauek: ...t eztabaida politikoan txertatuta ageri da euskara. dena dela, euskal prentsaren artean el Correo eta diario VaSCo egunkariek ageri dute euskararen gaia politizatzeko joera argiena, espainiar prentsarekin lerrokatzean, euskararen eragile nagusitzat politikari abertzaleak aipatuz, espainia euskadi arteko nazio eztabaida jorratuz, gaztelaniaren errealitatearekin parekatuz, eta azkenik, larriena dena
|
euskararentzat
, bidezkoa ez den jokabideei, indarkeriari lotuaz gure hizkuntzaren errealitatea. honakoa da egunkari hauen jarrera euskarari buruz: egunkari hauek, hizkuntzen inguruko elkarbizitza aldarrikatzen dute. baina elkarbizitza honela ulertzen dute:
|
|
|
alde batetik, azken hiru hamarkadetan euskarak tresna balioa irabazi duen pertzepzio orokorra positiboki baloratu behar da. tresna balioa oso lotuta dago arestian aipaturiko ageriko ospearekin, eta ez dago zalantzarik euskarak azken hamarkadetan nabarmen igo dela. euskara normaltzeko neurriak hartzen hasi zenean euskara zein egoeratan zegoen kontuan hartuta, aurrerapen handi bezala hartu behar da aipaturiko pertzepzioa. edonola ere, zaila da esaten hizkuntzaren balio instrumentala handitu izana zein eraginari esker gertatu den: ...sker, gizartean hizkuntzaren ageriko ospea handitu delako, ala arrazoi biek bultzatuta. bestetik, interesgarria da euskararen egoeran dagoen hizkuntza bati, berreskuratzeari begira, balio instrumentala emateko izan behar luken kanpoko sustapena baloratzerakoan, partaideek muga ezberdinak ipintzea. batzuen ustez (ikus du b, (5) aipua), kanpoko sustapena beharbeharrezkoa da, ez da zalantzan ipintzen
|
euskararentzat
tresna balioa izatea oso garrantzitsua dela. alabaina, du b partaideak ez du uste tresna motako kanpoko sustapena euskara berreskuratu eta normaltzeko eraginkorra izango denik, baldin eta" zerbait gehiago" ez badago, hots, balio integratzailerik ez badauka.
|
|
|
• gazteen erabilera urriak frustrazioa eragiten die alde batetik, heldu erdaldunek, eta batez ere bi munduko egoeran bizi direnek, eta horrexegatik hain zuzen, elebitasun egoeraren irakurketa sinplista eta naïve egiten dute sarri askotan, gazte denak euskaldunak direla, hau da, euskaraz normaltasun eta naturaltasunez berba egiteko gaitasun nahikoa dutela, onartuz. irakurketa sinplista horren ondorioz, gazteen erabilera urria dela-eta, harridura erakusten dute, ez dute ulertzen nola euskaraz primeran(" perfectamente") jakinda ez duten askotan hizkuntza horretan hitz egiten. harridura erakusten dutenen artean euskaraz ikasi ez izanagatik frustrazio sentimenduak egoten dira eta frustrazio hori haien pertzepzioetan proiektatzen dute: ...az lortu; hori dela eta, frustrazioa sentitzen dute; gazteek, berriz, aukera denak izan omen dituzte, ikasi dute baina ez dute erabiltzen. beste alde batetik, heldu euskaldunek, egoeraren zailtasunaz jabeturik, ez dute harridura erakusten, irakurketa errealistagoa egiten dute. inguru elebidunetan (hau da, nahikoa euskaldunak direnetan) ere gazteek euskara erabiltzeari uzten omen diote eta aro hori
|
euskararentzat
oso txarra dela baieztatu da. hauexek dira heldu euskaldunek gazteek beti euskaraz ez egiteko aipatu dituzten arrazoiak:
|
|
2011
|
|
|
Eta Ipar Ameriketan (baina ez hemen) erruz zabaldu dira" I am proud to be Basque" izkirikoa daramaten nikiak. Baxokek" alaitasunaren funtzioa" eskatzen du
|
euskararentzat
.
|
|
|
Lexikoan erdal hitzak sartzen zituzten. ongi sartuak. hizkuntza ez baita lexiko berria hartu duelako alferrik galtzen, Diglosiak horixe esan nahi baitu, hamar euroko hitzak alde batera utzita, adiera popular horretan: egoera zarpaila,
|
euskararentzat
eta euskaldunontzat trantze larrikoa, agonikoa, biziitxaropenik gabea.
|
|
|
" Ghettoa edo ghettizazioa aipatzeak ematen du euskal herria euskararik gabe ere izan daitekeela edo erdal hizkuntzek euskal herrian duten nagusigoa euskal herria euskaldun izatea bezain bidezkoa dela, eta, beraz, euskaraz ari diren hiztun eta eremuak direla egoera normalizatutik at ala legitimatutako egoeraren kontra, korrontearen gora, ari direnak. honenbestez, hizkuntza nagusiek ematen duten mailari eta erosotasunari muzin eginez hizkuntza minorizatuaren aldeko apustua gutxiengoen jokabide setatiaren adierazpide besterik ez litzateke izango, ghetto besterik ez diren ekintzetan indarrak xahutuz. Irudiekin jarraituz, zergatik ez aldarrikatu euskarak bizi behar duen basamortuan euskal unibertsitatea,
|
euskararentzat
irabazitako beste eremu guztiak bezalaxe, Prognosia egitea ez da, ahuldutako hizkuntzen bilakaera kontuan, batere lan erraza. Ikusi, bestela, zer gertatu zitzaion Wilhelm Humboldt handiari eta zer gertatu izan zaion beste hainbati. Lan zaila izan arren ezinezko hutsa ere ez da ordea.
|
|
|
" diglosiazko egoera zarpail honetan, ezin atarramentu onik atera". diglosiak horixe esan nahi baitu, hamar euroko hitzak alde batera utzita, adiera popular horretan: egoera zarpaila,
|
euskararentzat
eta euskaldunontzat trantze larrikoa, agonikoa, bizi itxaropenik gabea. Norbaitek pentsa dezake ezjakintasunaren ondorio hutsa dela hori. ez da ezinbestean horrela:
|
|
|
Mikelek esan nahi badigu euskaltzaleok (instituzioetan eta gizarteehunean) legozkigukeen eskubideak aldarrikatzen energia gehiago xahutu dugula hiztun herri gisa dauzkagun erantzukizunei elkarrekin aurre egiten baino, ados nago ni. erantzukizuna, beraz, tokian tokiko eskubideen aurretik eta gainetik, beti!
|
euskararentzat
eskubide asko aldarrikatzeko prest dagoen askotxok, ze erantzukizun txikia hartzen duten gero eguneroko bizimodu arruntean, etxe auzo lagunartean! erabat ados, Mikel, bada, berezko transmisioa ez etetea, ahozkoari lehentasuna ematea, gertuko harreman sareetan erabiltzea... ezinbestekoak ditugula aurrera egiteko. gainerakoan, Mikel, badauzkat zalantzak nik rSLetako pausoen hurrenkeraren zurruntasuna dela-eta. esate baterako, 6 urratsari eutsi ahal izango genion, 30 urteotan, euskalgintza oso osoa horretara jarrita ere, baldin eta lege bitartez (1 urratsa) euskalduntzeko eta alfabetatzeko (4 eta 5 urratsak) jarri diren baliabideak jarri izan ez balira?; komunikabideetan, lanean, kultura sortzen eta kontsumitzen, euskaldungoa antolatzen, lurraldetasunaren kontzientzia ereiten, identitatean sakontzen... egin ditugunak egin gabe, uste duzu hobeto eutsiko geniola 6 urrats horri, denok terreno pribatu intimo horretan eragiten saiatu izan bagina?
|
|
2012
|
|
|
zuen benetako izana zuen diferentzia da, euzkotarrak zarete zuek, kanpotar horiek ez bezalakoak. Baina Aranaren ekimena ez da sortzen euskaraz, ezta
|
euskararentzat
ere. Aranak Bizkaia du buruan, edo bestela esan, estatu liberalak eta industria gizarte modernoak hondatu behar zuten foru antolamendu instituzionala. horretan, Euskal herri kulturak bezala, herrikultura guztiek eraldatu eta moldatu behar izan zuten; hitz batean, modernizatu behar izan zuten.
|
|
|
euskal bizi jarduerak, lekuak, taldeak... desfragmentatu ahal ditugu halako hirian? horrenbestez, hiria ez da euskaraz bizitzeko gune erosoa izan, ez nazio hiri modernoak barreiatu zirenetik eta ez oraingo honetako hiri globala hedatzen ari dela. hara hiria, ekosistema txarra
|
euskararentzat
, eta hala ere izango duen bakarra. Bertan ikasi behar dute euskaldunek konspiratzen, alegia arnasa elkarrekin hartzen2.
|
|
|
Antzerki taldea sortzez da, deban, euskal komunitatearen arnasgune, euskara eta euskaldunon elikagai izatea baitu xede hasiera hasieratik. Beste bietan ere, hausnarketa gehiagorekin edo gutxiagorekin, kontzienteki edo inkontzienteki, euskaraz bizi dira. euskara hegemonikoa da.
|
euskararentzat
arnasgune edo berogailu direla esan genezake. ez daude, ordea, debako kulturgintzaren erdigunean. Ikusgarritasun gutxi (dantzak, akaso, zerbait gehiago) eta beste talde batzuekin alderatuz gero, prestigio gutxiago daukate.
|
|
|
zerk eragozten digu euskalgintzako kideoi presio sozio-politikoa nahikoa egingo duen subjektu politiko bilakatzea? euskalgintza eta euskal kulturgintza osotzen dugunok norberaren proiektua estrategikoena dela pentsatzeari utzi behar diogu eta
|
euskararentzat
eta euskarazko kulturarentzat estrategikoa zer den adostu behar dugu, auzolanean. euskalgintza eta euskal kulturgintza osotzen dugunok, nor bere aldetik, gogoeta sasoian gaude. Berandu orduko bildu, gogoeta horiek trukatu, eztabaidatu eta ebatziak hartzen has gaitezke. euskalgintza eta euskal kulturgintza osotzen dugunok euskararen eta euskarazko kulturaren aldeko subjektu politiko bilakatu gaitezke, instituzio publikoetan emango diren aginte aldaketak aldaketa, dagoena dagoela, datorrena datorrela, hizkuntza eta kultura politika geuk gidatuko dugula ulertarazi geniezaieke euskal herritarrei eta klase politikoari.
|
|
|
Inkesta soziolinguistikoak Euskal Herriko hamasei urte edo gehiagoko biztanleak hartzen ditu aintzakotzat (2.650.000 pertsona gutxi gorabehera). Inkestatik kanpo gelditzen den adin tartea pisu handikoa da
|
euskararentzat
, eskolaren eraginez euskaldunenak diren gazteen adintartea delako. Sexuaren eta adinaren arabera estratifikatu ohi da azterketa, eta, guztira, V. edizio honetan 7.800 inkesta egin dira:
|
|
|
Urte asko pasa dira gaur egun
|
euskararentzat
eta euskaldunontzat garrantzitsuak diren hainbat erakunde, lege eta instituzioren sorreratik. Ez dira alperrik pasa, gainera, urteok.
|
|
2013
|
|
|
Ikerketa hau testuinguru euskaldunean gauzatu da, baina kontuan hartu behar da oro har Euskal Herrian nagusi den hizkuntza gaztelania dela eta ikerketan parte hartu duten ikasleak hain euskaldunak ez diren testuinguruetan ere mugitzen direla. Beraz,
|
euskararentzat
arnas-gune batetan bizi arren, eragina saihestezina dela esan dezakegu.
|
|
2014
|
|
|
Zumaia herri euskalduna da, UEMAn sartuta dago, eta arnasgune moduko bat da
|
euskararentzat
. Besteak beste, horren kontzientzia zabaltzeko eta oro har soziolinguistikari buruzko gogoeta bultzatzeko, aukera ona litzateke blog bat abiaraztea, edo irakurle taldeetan bezala elkartu eta gai batzuei buruz hitz egitea, Iruñean eta Donostian egiten duten bezala, Karrikiri eta Bagera elkarteek bultzatuta.
|
|
2015
|
|
|
Faktore horiengan eragiteko hainbat urrats eman daitezke erakunde eta esparru ezberdinetatik:
|
euskararentzat
egokiak diren legeak, gero eta komunikabide gehiago eta gero eta eduki gehiagorekin euskaraz, eta abar. Baina artikulu honetan aurkezten dudan proposamena zuzeneko harremana duten eragileei begirakoa da.
|
|
|
Egoeraren eta joeren gaineko kontzientzia hartzea da, gure ustez, bigarren zeregin nagusia. Bereziki, jabetu egin behar dugu zein garrantzitsuak diren eremu euskaldun horiek
|
euskararentzat
eta horiek babesteak lehentasuna izan behar duela. Izan ere, irudipen argia dugu, duela 30 edo 50 urte euskararen berreskurapenean lehentasunak finkatu zirenean, gehientsuenok uste izan genuela euskara ahulago zegoen lurraldeetan indartzea zela lehentasuna.
|
|
|
Hirietan eta gune urbano erdaldunduetan euskara indartzeak zuen berebiziko garrantzia gutako gehien gehienontzat, eta ikuspegi horretatik egin ziren nagusiki apustuak. Gehiegizko baikortasun batek eraginda akaso, uste izan genuen euskara indartsu zegoen eremuetan atzera egiterik ez zegoela, eta lehentasun osoa eman genion praktikan
|
euskararentzat
eremu geografiko berriak irabazteari. Hautemate horretan bat etorriko ziren, ziurrenik, garaiko agintari, euskaltzale eta euskaldun gehien gehienak, guztiak ez esateagatik.
|
|
|
Proposatutako irizpidea ez da
|
euskararentzat
baliagarria
|
|
2016
|
|
|
Adibide horiek erakusten dute diskurtsoa zein garrantzitsua den iritzi publikoaren aldekotasuna lortzea eta, horregatik, sortzen da
|
euskararentzat
diskurtso multzo koherentea osatzearen premia. Izan ere, diskurtso sendo, erakargarri eta gizarteko eremu zabalak ahalik eta zabalenakbiltzeko gai dena sortuz gero, euskarari asko erraztuko zaio etorkizuna.
|
|
|
Horregatik da, hain zuzen ere, garrantzitsua
|
euskararentzat
diskurtso mota egokiak lehenik garatzea eta, ondoren, gizartean zabaltzea. Halako diskurtsoen laguntzaz berriki euskaldundu direnak biltzea errazago eginez, euskararen komunitatea trinkotzeko eta hedatzeko aukerak
|
|
|
identifikazio afektiboa, identifikazio praktikoa, identifikazio kulturala, identifikazio politikoa, aniztasun linguistiko eta kulturalarekiko identifikazioa, belaunaldikoa, gustukoa izate hutsa, kuriositatea eta jakin mina piztea, eta abar. Euskararen besarkada norberaren eta besteren aniztasunari uztartuta ez ikustea, arriskua da
|
euskararentzat
.
|
|
|
198 Hots,"
|
euskararentzat
berri".
|
|
|
50 Honela dio Patxi Baztarrikak, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuordeak, V. Inkesta Soziolinguisikoaren sarrerakoan: " Europako Kontseilutik aspaldian aholkatu zitzaigun Estatu barruko erkidegoen arteko nahiz Estatu mugaz gaindiko lankidetza, euskara indarberritzeko lanetan eragingarritasun faktore gisa, eta aipatu gomendioa betetzeak abantaila baizik ez luke ekarriko
|
euskararentzat
. (..) Guztiz berezkoa izango luke era honetako azterketa batek euskararen lurraldeetako herri aginteen arteko lankidetza.
|
|
|
Bilakaera zergatik den negatiboa zenbait kasutan, eta zergatik positiboa beste zenbaitetan, azaltzen du bertan. Bosgarren atalburuan hizkuntzen osasun soziolinguistikoa neurtzeko nazioartean sortu diren modelo diferenteak aurkezten ditu M. Zalbidek eta
|
euskararentzat
egokitu duen modelo berezitua aurkezten du. Modelo horretan arnasguneen papera zentrala da.
|
|
2017
|
|
|
Zubigintza hiru eremutara behintzat eraman daiteke. Hiru zubi mota eraikitzeak
|
euskararentzat
eta euskalgintzarentzat aro berri bat zabaltzen lagunduko luke:
|
|
|
Gizartean euskararen aldeko oinarri soziala dago eta aukera historikoa dago
|
euskararentzat
. Hori diote etengabe jasotzen ditugun datuek, eta hori baieztatzen du Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak eskatuta Iñaki Martinez de Lunak zuzendutako" Euskararen Gaineko Oinarrizko Lanketa (EGOD)" ikerketak ere.
|
|
|
Ezta hurrik eman ere! Azken hamarkada hauek oso zailak izan dira
|
euskararentzat
. Urte horiek guztiak pasa ostean, gauden moduan egotea oso baloratzekoa iruditzen zaigu.
|
|
|
Unamuno ez omen zen oso euskaltzalea, bai ordea Julien Vinson eta Wilhelm Humboldt euskalariak eta iritzi berekoak ziren. XX. mendean, Seber Altube euskaltzain arrasatearra ere penatan zebilen, Euskal Pizkundea, akaso,
|
euskararentzat
beranduegi iritsi zela esan zuenean.
|
|
|
Sarri aipatzen da euskararen biziberritze prozesu malkartsu honetan, oso kontuan hartzeko bi elementu nagusi daudela: ...ruak dionez, ez ditugu soilik euskararen hiztun berrien inguruko lanak bildu. hiztun berrien gaia, hizkuntzen biziberritze prozesuetan garatzen den gertakaria da, ezinbesteko prozesu komuna. baina hizkuntza komunitate bakoitzak bere ezaugarri propioak ditu, eta ez da beti samurra izaten orokortasunetara heltzea. edozein kasutan, esan daiteke zalantarik gabe, hiztun berriak estrategikoak direla bai
|
euskararentzat
eta baita gainerako biziberritzen ari diren hizkuntzentzat ere.
|
|
2018
|
|
|
Aurrerapausoak ukaezinak diren arren, erabileraren garapena oso motela da eta bilakaera positiboa ez da egoera guzti guztietan islatzen. Hots,
|
euskararentzat
arnasgune diren zenbait herrietan eta kaleko erabileran orokorrean zein haur eta gazteenganatzerapausoak gertatu dira. Egia da lurraldez lurralde hartuta emaitzak oso ezberdinak direla, baina hemen ezin gara zehaztasun horietan murgildu.
|
|
|
Euskara konpetentzia barneratu izana eta EEPri esleitutako diru laguntza emendatu izana seinale azkarrak dira. Orain,
|
euskararentzat
larrialdi plana aldarrikatua da. Horrek, bi forma har ditzake:
|
|
|
Batzuetan heroia moduan, beste batzuetan traidore moduan, emakumeak euskararen gora beheren baitan agertu dira, baina praktikan hizkuntzaren norabidean agentzia edo protagonismo gutxi eman zaie. Hau bereziki deigarria gertatzen da emakumeek
|
euskararentzat
funtsezkoa izan den eremu batean jokatutako paperean erreparatzen badugu: eskola edo hezkuntza formalaren eremuan, hain zuzen ere.
|
|
|
Ingelesezko hainbat eta hainbat produktu kontsumitzen dituzte, eta ikastetxean ere normaltasunez ematen dituzte ‘science’ eta ‘sport’ ingelesez. Lengua castellana gaztelaniaz ematen dutela kontuan hartuta, zer gelditzen da
|
euskararentzat
–". " Hori izango da aurrerantzean ere gure errealitatea eta, horrenbestez, ardura nagusia da zelan eragin hiztun berri hauengan."
|
|
|
Kontuan hartu behar da gazte horiek izango direla gazEneritz Albizu Lizaso eta Goizane Arana Arexolaleiba – Bermeo eta Ondarroa. Hizkuntzaren garapenean eragiten duten faktoreak tetxoagoen eredu; horregatik garrantzitsua da
|
euskararentzat
positiboak izango diren gazte taldeak sortzea eta dagoeneko martxan daudenei indarra ematea.
|
|
|
Ondarroari dagokionez, herritarrek euskararen alde egiten duten lana eredugarria da. Izan ere, Ondarroa bezalako arnasguneen ekarpena handia da
|
euskararentzat
, eta ikerlanean probatu dugu herrian bertan eta herritik kanpora egiten duten euste lana ikaragarria dela. Horregatik, bada, bertatik euskararen zabalpenean egiten den lana kontuan izateko premia nabarmendu nahi dugu.
|
|
|
Izan ere, Unified Medical Language Systemen (UMLS) metatesauroaren parte da, eta horri esker UMLSren metatesauro horretan dauden gainerako baliabide terminologikoekin parekatuta dago. Parekatze horri esker, SNOMED CT euskaraz izango bagenu, baliabide terminologiko horiek erabiltzen dituzten teknologiak eskura izango genituzke
|
euskararentzat
ere.
|
|
|
Badaude esperientzia berritzaileak eta interesgarriak, urrutira joan gabe, Zumaian abian jarritako" Enigma biImanol Azkue Ibarbia – Euskara gara Zumaian? zia" 16 eta Azpeitiko Udalarena, adibidez17 Bestalde, beharrezkoa da neurtzea ea ateak zabaltzeak zenbateko onurak, kalteak eta ondorioak ekar ditzakeen, baita
|
euskararentzat
ere, eta erne ibili arriskuekin; adibidez, merkataritzan edo ostalaritzan, ingelesaren mesedetan euskara bazter lezakeen elebitasunarekin..
|
|
|
Lanaren xede nagusia ez bada ere, merkataritza gune honen jasangarritasuna neurtu nahi izan da. Jarduera ekonomikoek karga handia duten gune hau
|
euskararentzat
jasangarria den ala ez jakitea, zein bezero mota erakartzen duen, bezero hauek zein hizkuntza hautu egiten duten, hizkuntza eskakizunik baden, langileek euskaraz badakiten... aztertzea.
|
|
|
Euskara osasuntsu egotetik, muturreko egoera bizitzera darama merkataritza gune honek (eta honek dakarren guztiak). Pentsa daiteke, beraz, gune honetako bizimodua, nahiz eta arnasgune batean kokaturik egin, ez dela jasangarria
|
euskararentzat
. Hori dela eta, jarraian proposatuko diren neurri zuzentzaileak batez ere hauen egoera hobetzeko proposatu dira.
|
|
2019
|
|
|
Belaunaldikoa diot, ez baita bakarra, beste batzuk ere hor daude. dena den soziolinguistikaren alorrean neurri berezikoa da mikel zalbide eta bere iritziak kontu handiz eta kritikoki, lehen deskribatu dudan bezala, hartzeko modukoak dira. estandarizazioaren eta normalizazioaren, hizkuntza plangintzaren eta estatus plangintzaren hainbat alor ezagutu (eta ezagutzen) ditu: euskara batuaren sorrera eta bilakaera barnetik ezagutzen ditu, euskararen estatus plangintza ere ofizioz ezagutu izan du urte askoan, afizioz ere lan anitz egin du eta egiten du
|
euskararentzat
eta euskarari buruz. ofizioz eta afizioz euskaltzale da mikel zalbide, horrezaz gainera soziolinguistikan oso prestatua: soziolinguistikaren alorreko autore, kontzeptu, arau eta paradigma klasikoak, ezagunak eta ez hain ezagunak, barrutik ezagutzen ditu. ezagutza teoriko eta praktiko horrek euskararen egoera soziolinguistikoari buruzko ikuspuntu zabala ematen dio. artikulu honetan aspaldidanik giltzarri eta lehentasunezko iruditzen zaigun arnasguneei buruz hitz egiten du zalbidek. artikulua ona iruditu zaigu:
|
|
|
Berdin bideo-joko plataforma, etxeko gailu adimendunak, eta bestelako inguruneak ere. Teknologiarekin dugun harreman hau, gainera, gero eta gehiago hizkuntzaren bidez egiten dugu, ahoz ematen dizkiogu aginduak mugikorrari, edo etxeko laguntzaile adimendunari, baina agindu horiek ezin dira euskaraz eman, nahiz eta
|
euskararentzat
hizkuntza teknologia asko garatu den Euskal Herrian.
|
|
|
Hauen artean, 2017 urtearen hasieran aurkeztutako" Language equality in the digital age Towards a Human Language Project" (Europako Parlamentua, 2017) txostena azpimarratzekoa da. ...Hizkuntza Teknologiak hori garatzeko suposatzen duen aukera. hizkuntza teknologiak ezinbesteko tresna dira gaur egun hizkuntzen bizitasun digitala bermatzeko, baina euskara Ingurune digitalean garatuko bada garapen hau ez da mundu globalizatuan lehiatzen diren erraldoien eskutik iritsiko. meta net sareak landutako" euskara aro digitalean" liburu zurian (rehm, 2012) adierazten den moduan,
|
euskararentzat
garatutako teknologia gehiena euskal herrian garatu da, bertako eragile, enpresa, unibertsitate eta ikerketa zentroen eskutik. euskal herria aitzindaria izan da alor honetan, eta euskararentzat teknologia garatu da unibertsitate zein enpresa eta ikerketa zentroetan. ehuko IXa taldeak 2018ko apirilaren 16an eusko Legebiltzarreko kultura, euskara eta kirol batzordean egindako agerraldian (eusko Leg...
|
|
|
Hauen artean, 2017 urtearen hasieran aurkeztutako" Language equality in the digital age Towards a Human Language Project" (Europako Parlamentua, 2017) txostena azpimarratzekoa da. ...aratuko bada garapen hau ez da mundu globalizatuan lehiatzen diren erraldoien eskutik iritsiko. meta net sareak landutako" euskara aro digitalean" liburu zurian (rehm, 2012) adierazten den moduan, euskararentzat garatutako teknologia gehiena euskal herrian garatu da, bertako eragile, enpresa, unibertsitate eta ikerketa zentroen eskutik. euskal herria aitzindaria izan da alor honetan, eta
|
euskararentzat
teknologia garatu da unibertsitate zein enpresa eta ikerketa zentroetan. ehuko IXa taldeak 2018ko apirilaren 16an eusko Legebiltzarreko kultura, euskara eta kirol batzordean egindako agerraldian (eusko Legebiltzarra, 2018)" hizkuntza teknologiaren abagunea" (IXa taldea, 2017) izeneko txostena aurkeztu zuen, eta bertan honakoa azpimarratzen dute:
|
|
|
Ikusten denez,
|
euskararentzat
hizkuntza teknologia garatu den arren, oraindik urrun gaude gaur egun behar den mailara iristeko. meta net saHizkuntza teknologiak ezinbesteko tresna dira gaur egun hizkuntzen bizitasun digitala bermatzeko, baina euskara Ingurune Digitalean garatuko bada garapen hau ez da mundu globalizatuan lehiatzen diren erraldoien eskutik iritsiko.
|
|
|
Meneko egoeran dagoen hizkuntza bat suspertu eta biziberritzeko egiten diren ahalegin mota guztiek ez dute arrakasta bermatzen, dendenak ez baitira gai izango globalizazioaren joera suntsitzailea gainditzeko eta iraultzeko. honako hau da hipotesi horren mamia, gako ideia gisa laburtuta: ...du, eta bulkada horretan espezie biologiko zein kultural asko (hizkuntzak barne) suntsituak suertatzen dira. korronte orokor horren baitan, kontrako noranzkoari eusten diote hizkuntza gutxituen aldeko mugimenduek. b) Berariazko euskalgintza marka pean koka daitezkeen euskalgintza sozialak eta euskalgintza instituzionalak, partaidetzazko ereduari atxikiz, hainbat hpp mota garatzen dituzte. horrela,
|
euskararentzat
kaltegarriak diren globalizazioaren eraginei aurre egiten saiatzen dira. c) Berariazko euskalgintzaren ekarpenari esker euskarak gizartean garrantzia pixkanaka irabazi ahala, bide batezko euskalgintza ere agertu da, oraindik xume bada ere. Berez, bide berri horretan garatzen diren hppak eredu teknokratikoari dagozkie, baina euskalgintzaren mesedetan suerta daitezke. d) Berriki, Gizarte berrikuntza delakoa gurutzatu da euskalgintzak darraion bidearekin. horren baitan, korronte eta interpretazio ezberdinak agertu dira, botere ekonomiko/ politikoaren mesedetan pentsatutakoak ere barne. horietatik bereizteko Gizarte Berrikuntza Eraldatzailea formulazioa agertu da, zeinak egungo gizartea irauliko duen aldaketa sakona eta orokorra aldarrikatzen duen; hala nola oinarrizko balioetan, botere politikoan zein ekonomikoan, eta giza eta gizarte harremanetan.
|
|
|
Bide batezko euskalgintza, bestalde, jardunaren asmo euskaltzaleen arabera ez, baizik eta
|
euskararentzat
horrek duen eraginean oinarrituz definitu du Zalbidek:
|
|
|
Interesgarri deritzogu bereizketa horri. Izan ere,
|
euskararentzat
onuragarriak diren ekimen batzuk berariazko euskalgintzatik at burutzen diren arren, ez dira ahaztuta gelditzen, baizik eta bide batezko euskalgintza markapean aintzat hartuak dira. Azken buruan, euskara suspertzeko lagungarriak izan daitezke halakoak ere.
|
|
|
Baina internetek izaera gero eta hizkuntzanitzagoa lortu izan du, eta hori izan da bere sorreratik gertatutako aldaketarik nabarmenena. hala, autore askok Iktengan hizkuntza gutxituentzako aukera ikusi dute. Adibidez, Anjel Lertxundik bere" hitz Beste" Berria egunkariko atalean 2005ean jada adierazi zuen internetek
|
euskararentzat
duen garrantzia (Berria, 2005). Berak 8 probintzia deitu zion interneti, internetek euskararentzat duen berebiziko garrantzia tarteko.
|
|
|
Adibidez, Anjel Lertxundik bere" hitz Beste" Berria egunkariko atalean 2005ean jada adierazi zuen internetek euskararentzat duen garrantzia (Berria, 2005). Berak 8 probintzia deitu zion interneti, internetek
|
euskararentzat
duen berebiziko garrantzia tarteko.
|
|
|
hizkuntza ekologiatik babestu nahi da dibertsitatea. Munduko bioaniztasuna zaindu eta mantendu behar den heinean, munduko kultur aniztasuna ere mantendu eta zaindu behar da. honen baitan barne biltzen dira hizkuntzak ere, eta
|
euskararentzat
aukera da ikuspegi hau, edozein hizkuntza galtzea mundu guztiarentzat galera delako.
|
|
|
Laburpena. duela hamarkada batzuk etorkin asko jaso zituen euskal herriak, bizimodu hobeago baten bila zetozen herritarrak. hemendik ere, asmo berdinarekin mugitu dira hainbat, eta azken urteetan, mundu zabaleko jende asko bertaratu da. Mugimendu hauek aukera izan daitezke
|
euskararentzat
, bai behintzat, ez baditugu iraganeko akatsak errepikatzen. kultur aniztasunean euskarak irabazi dezake, beti ere, eskua zabalduta eduki eta harrera egitera lehen lerrora hurbiltzen bagara, honetarako egitasmoak indartzen baditugu. Lanketa hau burutzen duen Auzoko proiektuaren inguruko etnografia baten laburpena da testua, hausnartuz jarriko gaituena.
|
|
2020
|
|
|
Egoera horren aurrean, Mycroft. eus proiektuak euskarazko ahots laguntzaile librea garatu asmo du. Sektorearen aurreikuspenak betetzen badira ekimen propioak zein gainerakoetan inplementazioa, biak ala biak, izango dira lehentasunezko helburuak
|
euskararentzat
.
|
|
2021
|
|
|
2.2 Esperimentazioa eta hizkuntza estatusa: lurralde estatus bat
|
euskararentzat
–
|
|
2022
|
|
|
Euskarari lotutako jarduera instituzionalaren balorazioan indargune handia ageri da. Oro har, euskal herritarrek
|
euskararentzat
egiten diren jarduera instituzionalen aurrean jarrera positiboa dutela ondoriozta daiteke.
|
|
|
Euskarari lotutako jarduera instituzionalaren balorazioan, berriz, indargune handia ageri da. Oro har, euskal herritarrek
|
euskararentzat
egiten diren jarduera instituzionalen aurrean jarrera positiboa dutela ondoriozta daiteke. Izan ere, ados daude euskara instituzionalki babestearekin eta gehiengo zabal batek ez du uste dirua alperrik gastatzen ari denik.
|
|
|
Beraz, oro har, euskal herritarrek
|
euskararentzat
egiten diren jarduera instituzionalen aurrean jarrera positiboa dutela ondoriozta daiteke. Izan ere, ados daude euskara instituzionalki babestearekin eta gehiengo zabal batek ez du uste dirua alperrik gastatzen ari denik.
|
|
|
Zenbat eta ezkerrekoago eta abertzaleago, jarrera hobea
|
euskararentzat
, eta kontrara: eskumatik eta ez abertzaletasunetik euskara okerrago baloratzen da.
|
|
|
Sentimendu horien ondorioz, ingurukoek euskaraz aritzea gustuko duten edo gustatuko litzaiekeen galdetuta, etxea, familia agertzen da berriz ere
|
euskararentzat
erreferentziazko eremu gisa, etxekoei euskaraz aritzea (edo jakitea) gustatzen zaiela adierazten baitu gehiengoak. Lagunen eta lankideen artean, ordea, datuak sakabanatuago daude.
|
|
|
Puntu honetan, ezin aipatu gabe utzi profil ezberdinetan sakontzean atal guztietan eragina izan duen joera bat: zenbat eta ezkerrekoago eta abertzaleago, jarrera hobea
|
euskararentzat
, eta kontrara: eskumatik eta ez abertzaletasunetik euskara okerrago baloratzen da.
|
|
|
Aldiz, euskarak etorkizunean izan lukeen presentzian bai, aldeak agertzen dira. Euskaldunak dira indar handiagoz
|
euskararentzat
leku gehiago desiratzen dutenak(% 80,2). Ia euskaldunen artean ere gehiengoa da hori nahi dutenak(% 52,4).
|
|
|
1980ko hamarkadan, aldaketa handi bat ematen da
|
euskararentzat
: instituzionalizazioa.
|
|
|
hizkuntza marko ez diskurtsiboan ere garatzen dela aipatu da eta beraz, testuinguru hori ere kontutan eduki litzatekeela hizkuntzaren biziberritzean. Hein honetan,
|
euskararentzat
baldintza egokiak testuinguruari lotutakoak dituzten guneak ere sortu behar direla aipatu dugu, testuinguruak hizkuntzaren erabilera baldintzatzen duelakoan. Horretarako, batez ere gazteen euskara erabilerari begira egindako ikerketek erakutsitakoa hartu da erreferentzia bezala.
|
|
|
Zumaia, UEMAko kide den neurrian, arnasgunea1 da
|
euskararentzat
, eroso bizi ahal izateko eremua. Mankomunitate honek garatu duen ELE (Eragin Linguistikoaren Ebaluazioa) erabili litzateke aurrera begirako garapenek herrian hizkuntzaren ikuspegitik ere izango duten eragina neurtzeko.
|
|
|
enpresen interes taldeak euskararen alde aktibatuz, enpresek euskara euren estrategiaren barruan txertatzeko aukerak handitzen dira, eta sare zabala eta ekimen iraunkorra sortu behar dugu, baldin eta arrakastarako aukerak handitu nahi baditugu. Izan ere, merkatuak eta negozioak elkarrizketak diren bezalaxe, elkar entzutetik etorriko dira
|
euskararentzat
aukera berriak, eta baita enpresentzat ere. Emunetik interes taldeak entzuteko prozesuetan laguntzen dugunean euskara gai material potentzial eta lehentasunezko izateko ahalegina egiten jarraituko dugu.
|
|
|
• Hiriaren dinamika euskararen kontra doa. Hiria deslekua da
|
euskararentzat
. Hiriak erantzukizuna leundu eta desarrarazi egiten du.
|
|
|
Kaleko zein bestelako euskararen erabilerak areagotzeko funtsezkoa litzateke euskaldunen arteko harreman sareak trinkotu eta ugaritzea, edozein adin taldetan. Euskararen erabilera handienak dituzten haur eta gazteek, helduen gizarte erdaldunagora igaro ahala, erdarazko harremanetan sakabanatu eta
|
euskararentzat
galtzeko arriskua dute.
|
|
|
Kaleko zein bestelako euskararen erabilerak areagotzeko funtsezkoa litzateke euskaldunen arteko harreman sareak trinkotu eta ugaritzea, edozein adin taldetan. Izan ere, EKE handienak dituzten haur eta gazteen adin taldeetako hiztunek, helduen gizarte erdaldunagora igaro ahala, erdarazko harremanetan sakabanatu eta
|
euskararentzat
galtzeko arriskua badute. •
|
|
|
Egiaztapen horietatik abiatuta, gai izan behar dugu hizkuntza gutxitua den
|
euskararentzat
muga eta aukera gisa funtzionatzen duten elementu estrukturalak bilatzeko eta ezartzeko; izan ere, mundu erabat konektatu eta globalizatu honetan, euskararen erabilerak premia mugatuak baino ezin ditu bete. Horrela bada, zer arrazoik azaltzen dute gizarte erresaka hau?
|
|
|
• Behe klaseko biztanle gehienak euskarara heldu dira, hezkuntzaren bidez, baina zailtasun handiarekin. Azpisektore horrek ez du gizarte botererik eta ez dira erreferentzialak, baina kopuruaren ikuspegitik
|
euskararentzat
ezinbestekoak dira, besteak beste, hiztun kopuruaren hazkundea hortik etorriko delako. Euskara ezinbestez behar dute, goranzko mugikortasuna bermatzeko.
|
|
2023
|
|
|
" euskara baturik ezin da egon euskalkirik gabe, ze orduan ez litzateke euskara izango, eta euskararik gabe ez dago batasunik(...). [Euskalkiak eta batua] elkarren kontra ikustea kaltegarria da
|
euskararentzat
" (Etxebarria 1996, 552). Filosofia hori EITBren estilo liburuan bildu zen, informazio saioetako kazetarientzat zenbait irizpide bilduz estandarretik haratago joateko (tokiko kronikak, testuinguru linguistikoa, aberastasuna eman nahia), eta argi utziz gonbidatu zein elkarrizketatuek euren hizkera erabiltzeko askatasuna (Díaz Noci 2002, 177).
|
|
|
ETB martxan jarri zenean programazioa beste hizkuntzetatik bikoiztutako saioekin osatzeko apustua egin zen... erabat berriak ziren
|
euskararentzat
, eta, albisteekin gertatu bezala, errealitate zein espazio kultural berrietara egokitu behar izan zen hizkuntza.
|
|
|
ETB martxan jarri zenean programazioa beste hizkuntzetatik bikoiztutako saioekin osatzeko apustua egin zen, saio propioak sortzea baino aukera merkeagoa zelako, eta estandarra hedatzeko bide egokia zelako, bereziki haurrentzako marrazki bizidunen bidez. Ikus entzunezkoak erabat berriak ziren
|
euskararentzat
, eta, albisteekin gertatu bezala, errealitate zein espazio kultural berrietara egokitu behar izan zen hizkuntza.
|
|
|
Lan praktikaldia Administrazio Publikoan egin zuenak agertu zuen
|
euskararentzat
mesedegarrien zen egoera: euskara zuen lan hizkuntza, kartel eta errotuluak euskaraz zeuden, bezeroari harrera euskaraz egiten zitzaion, bilerak euskaraz egiten ziren eta webgunea eta sare sozialak euskaraz zituen.
|