|
2000
|
|
|
Lan asko egin da eta asmatu ere askotan, bistan da, baina ordua da erabili ditugun diskurtsoen kritika egiteko. Azken hiru hamarraldi honetan
|
euskararen aldeko
diskurtsoa mendearen lehen erdikoarekin alderatuta ia berdina izan da, eta proiektu politiko eta mitologia abertzaleei lotuegia. Aski izan da azken bi urte hauetan gure artean sortu diren neosofistak euskararen aurkako diskurtso berri bat egiten hastea, jasoa eta intelektual izan antza duena, gure mundua asaldatzeko eta defentsiban jartzeko.
|
|
|
Azken hiru hamarraldi honetan euskararen aldeko diskurtsoa mendearen lehen erdikoarekin alderatuta ia berdina izan da, eta proiektu politiko eta mitologia abertzaleei lotuegia. Aski izan da azken bi urte hauetan gure artean sortu diren neosofistak
|
euskararen aurkako
diskurtso berri bat egiten hastea, jasoa eta intelektual izan antza duena, gure mundua asaldatzeko eta defentsiban jartzeko.
|
|
2001
|
|
|
|
Euskararen aldeko
diskurtsoa aldatu eta berritu behar dugu. Euskararen defentsaren alderdi ideologikoa indartu behar dugu, iruditzen baitzait zaharkitua gelditu zaigula hizkuntzaren eta gizartearen beste egoera bati oso lotuta dagoelako.
|
|
|
Erasoaren bortitzak euskalduna kontraerasora bultza lezake, eta espainiar fundamentalismoak euskaltzaleena suspertu. Azken urteotan, bilakaera oso interesgarria izan du
|
euskararen aldeko
diskurtsoak gurean. Ez oraindik aspaldi, bazen gurean ia elebakartasuna aldarrikatzen zuenik, eta bazirudien euskararen mesederako hobe genukeela beste hizkuntzak ahaztea, edo ahalik eta gutxien erabiltzea.
|
|
|
Eskuindarrak ere badira euskararen aldekoak —lehen orain baino gehiago, egia esan— eta euskararen kontra daudela egia izanik ere, onartezina da gaur egun jarrera hori. Bai ikuspuntu politikotik, pertsonaren eskubideak urratzen direlako, bai kulturaletik, ondare kulturalaren kontrako erasorik onartu ez daitekeelako, eta baita soziologikotik ere,
|
euskararen kontrako
diskurtso tinkoari ezin zaiolako jendaurrean eutsi. Beraz, derrigorrezkoa da, neke arrastorik gabe, UPNren eraso horri aurre egitea, eta ez besoak gurutzatuta gelditzea.
|
|
2003
|
|
|
|
Euskararen aldeko
diskurtsoa egiten laguntzen du estatistikak...
|
|
|
|
Euskararen inguruko
diskurtsoak eta disonantzia kognitiboa
|
|
|
|
Euskararen
diskurtsoak berritu ahal izateko, gizarteak soziolinguistikaz blaitu behar du, bere diskurtsoak euskalgintzaren planteamenduekin bat egin dezan. Bestela, oinarri sozialaren faltan, euskalgintzaren lana alferrikakoa izango da.°
|
|
2004
|
|
|
Ez nuen lehendik ezagutzen, baina ezagutzen dut" gestore" klase hori, audientziaz eta diru kontuez soilik arduratzen diren" profesional" aseptiko ustekoak. Oker ulertu ez banion, EITBrekiko izan nahi luke alternatiboa, eta horrenbestez" euskal" irratien sailekotzat jotzen zuen berea, nahiz eta irrati horrek
|
euskara
diskurtsoan bakarrik hartzen duen aintzat, jardunean gero eta zokoratuagoa agertzen delarik. Eta orain, Laxaro sotora bidalita, euskara ez da noski lehen baino txukunago geratuko Herri Irratiaren barruan.
|
|
|
Ba al dago modurik ezer funtsezkorik egiteko hezkuntza sistemak gai horretan erakutsi duen ezintasuna erakutsita? Gazte jendeak
|
euskarazko
diskurtsoa taxuz egituratzeko gaitasunik ezaz kezkaturik, bertsolaritzaren estrategiak lantzeko saioetan ibiliak ditugu Joxerra Garzia eta Andoni Egaña. Bertsolariak, lehenik, metodologiaren xehetasunak emango dizkigu, Eskolan ahozkotasuna lantzeko metodoa zertan den.
|
|
|
Tradizioaren lotura aldarrikatzen zuen baina berez iraultzaren formulazioen arabera adierazten ditu bere ezaugarriak. Eta
|
euskararen aldeko
diskurtsoa, ez da, bazterreko ikuspegia, erdi erdigunekoa baizik.
|
|
|
Euskara bandera bihurtzen hasi ziren. Horrela, Bilbon Euskalerritakoek argitaratzen zuten La Union Vasco navarra egunkarian
|
euskararen aldeko
diskurtsua eta artikuluak nabarmen handikoak ziren. Euskalerriakoek (Sagarminaga, Sota, Epalza, Galarza) euskara ikurtzat hartu zuten eta beraien ekimenez, Bizkaiko Diputazioak 1888an indarrean ezarri zuen euskararen katedra.
|
|
2005
|
|
|
Nazionalistez hauxe dio: " Karlisten oinordeko moduan, erruralismoaren baloreen alde, hiri bizitzari kontrajarriz, egin zuten,
|
euskararen aldeko
diskurtsoa erabiliz". Eta, Narbaizaren ustez, hortik dator euskaldun zenbaiten konplexua.
|
|
|
Euskaltzaletasuna ren, era mugatu batean ulertutakoEuskalgintzaren" diskurtso ofiziala", hein handi batean, se ktore hauen eskuetan dagoelakoan nago. Bertan aurki genezake monopolizaturik
|
euskararen aldeko
diskurtso nagusia, nahiz eta azkenaldian diskurtso ofizialean ñabardura gehiago eta aniztasun handiagoa agertu.
|
|
|
• Argi du
|
euskararen aldeko
diskurtsoa. Beti eta edonon adierazten du euskararen aldeko defentsa, horren araberako Hizkuntza Politika bat darama:
|
|
|
•
|
Euskararen aldeko
diskurtso ofizialaz jabetu direnzenbait alderdi, giza-sektore, talde, elkarte edo erakunderen euskararen aldeko mezua: erradikala, defendatzailea baino erasotzailea; integratzailea baino baztertzailea.
|
|
|
• Jaurlaritzaren jokaera. Alde batetik diskurtso eta ekinbide erakargarri, ilusionagarri eta motibagarririk gorpuzten ez du jakin; beste alde batetik, Hizkuntz Eskakizunen eta antzeko dekretu batzuen inguruan eta berauen sozializazioan" dekretu kutsu" nabarmenegia; gizarte osoarentzat onargarri edo asumigarri gertatzeko pedagogia lanpe rtsuas iboa ren falta,
|
euskararen aldeko
diskurtsoa sozializatzean...
|
|
|
Egia esan, arlo hau oso gutxi landua dago eta honek ondorio asko ditu: gizartea renaurreko
|
euskararen aldeko
diskurtso ezberdinak, batzuetankontraja rriak; gogo, nahi, indar eta baliabideen xahutzea.
|
|
|
|
Euskararen aldeko
diskurtso eta ekintza berri eta erakargarriak
|
|
2006
|
|
|
Orain gatozen Veleiara, bada ordua eta. Zeren Veleia, funtsean,
|
euskararentzat
diskurtso berri baten posibilitatea da. Jantzi zaharrak bota eta berriak egiteko aukera.
|
|
2007
|
|
|
Argitalpen honen helburua euskaraz jardun nahi luketen eragile juridikoei tresna baliagarria eskuratzea da, bai ikasle irakasleei, langileei eta langileen ordezkariei, lan emaileei, lan epaitegiei zein abokatuei, erraztasunez eta segurtasun juridikoz erabili ahal izan ditzaten testuok eta, erabiliaren erabiliz,
|
euskarazko
diskurtso juridikoa, euskal lege hizkera gatzatu eta mamitu dadin.
|
|
|
igartzen digu P. Gartziak. Orain arte izandugun euskara paradigma(
|
euskarari buruzko
diskurtsoa, gutxi asko), Olentzeroren irudi berekoaomen: baina ez al da Olentzero euskara baino komertzialagoa?
|
|
2009
|
|
|
Lan honetan, tipologikoki desberdinak diren bi hizkuntza alderatuko ditugu, ingelesa eta euskara, eta S. T. Coleridge ren The Rime of the Ancient Mariner poema (1798) eta Joseba Sarrionandiak egindako euskarazko itzulpena (Marinel zaharraren balada, 1995, Pamiela) aztertuz, mugimenduzko ekintzen itzulpenean gertatzen diren aldaketak definituko ditugu. Ingelesezko testuaren estilo erretorikoa
|
euskararen
diskurtsora egokitzeko Sarrionandiak zein estrategia erabili dituen ikusiz, euskarak mugimenduzko ekintzak lexikalizatzeko dituen ahalmen eta aukerak hobeto ezagutzea espero dugu.
|
|
|
7 Nazioarteko sinboloen txertaketa
|
euskarazko
diskurtso naturalean
|
|
|
Magnitude eta unitate fisikoen nazioarteko sinboloak
|
euskarazko
diskurtsoan txertatzean sortzen diren arazoei buruz artikulu honetan azaldutakoak ondorio hauetan laburbil daitezke:
|
|
|
d. Garrantzitsua da adierazpen zientifikoak
|
euskarazko
diskurtsoan integratzeko moduak zehatz aztertzea, jadanik sorturiko erabilera ohiturak kontuan hartuz, horien zehaztapenak eginez, ondoren proposamen bateratuak egin ahal izateko. Eta, zer esanik ez, funtsezkoa da proposamen horiek gizarteratzea, feed-back edo berrelikadura baten bidez, berriro ere informazio bateratu hori erabiltzaileei helaraziz.
|
|
|
(2008): . Magnitude eta unitate fisikoen nazioarteko sinboloak
|
euskarazko
diskurtsoan txertatzean sortzen diren arazoei buruzko zenbait gogoeta?, Euskera,
|
|
|
Alegia, zientziaren hainbat arlotan mundu osorako eta hizkuntza guztietarako balio duten kode sinbolikoak arautzea komeni da, zientziaren garapenerako ekimen kolektiboa eraginkorragoa izan dadin. Hain zuzen, artikulu honetan fisikan eta teknologian erabili beharreko adierazpen matematikoetarako nazioarteko arauak
|
euskarazko
diskurtsoan txertatzean sortzen diren arazo batzuk izango ditugu aztergai.
|
|
|
Euskararen eta Euskal Herriaren kasuan, adibidez, mota honetako ikerketa anitz egin daiteke,
|
euskarazko
diskurtso soziopolitikoak aztertuz adibidez, edo besterik gabe euskararen presentziaren maiztasuna aztertuz eta bere garai historikoan kokatuz. Alegia, oso interesgarria izan daiteke lotzea euskararen presentziaren bilakaera bere garai historikoan.
|
|
2010
|
|
|
Sistematikoki jokatuta baino ez zaigu posible izango euskararen Framing Aldarrikatzailearen eta Framing Herabearen muinak eta zergatiak sakon aztertzea eta ezagutzea. ezagutza zorrotz horrek
|
euskararen inguruko
diskurtso teoriko berritua osatzeko ahaleginak gidatu lituzke, honako galdera bikoitz honi erantzun egokia eman ahal izateko: " zergatik eta zertarako bultzatu euskara?" eman beharreko erantzunak euskal gizartearen gehiengoa bere baitara biltzeko modukoa izan behako luke. eginkizun horretan, Framing Aldarrikatzailearen ezaugarri baliotsuak kontuan hartu eta alderdi desegokiak baztertuko lirateke; halaber, Framing Herabearen indarguneak nola desaktibatu eta planteamendu horretatik etor litezkeen mehatxuak nola saihestu pentsatu lirateke. aurreko horiek guztiak aintzat hartuz, euskararen inguruko mezua berritua osatu litzateke. ondoren, arestian landu ditugun hiru kontzeptu edo efektuak —framing, agenda setting eta priming— sistematikoki eraikitzea eta garatzea letorke. hori dena, helburu jakin batekin betiere:
|
|
|
1
|
euskararen
diskurtso berria komunikabideen agendan indartsu sartzea eta bizirik iraunaraztea (arestian deskribatu dugun gure eskemako 1 fluxua).
|
|
|
nolakoa da euskal gizartea euskarari dagokionez eta, halaber, euskararen unibertsoak nola joka lezakeen iritzi publiko horren aurrean. izan ere, gure ustez, euskararen etorkizunerako berebiziko bidegurutzea binomio horretan datza: euskara versus iritzi publikoa. horregatik, lehendabizi azalduko dugu euskararen errealitatearen hautematea eta irudikapena gidatu dituzten egitura kognitiboak nolakoak izan diren azken mende erdian, eta nolakoak diren gaur egun. horretarako, komunikazio politikoaren eta komunikabideen eragin kognitiboaren teorietatik edango dugu. hurbilpen teoriko horiek lagunduko digute sistematikoki ezagutzen
|
euskararen
diskurtsoen eraketan zer nolako osagai soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain
|
|
|
Hau da gure gaur egungo egoera... Eta
|
Euskarak
diskurtso berri baten behar gorria du. Izan ere,... hizkuntz kontzientziak.
|
|
|
|
Euskararen kontrako
diskurtsoa garaian ere indarrean zegoela erakusten duten bertsoak ere idatzi zituen Iztuetak, honako hauek adibide:
|
|
|
Egoera honetan,
|
Euskararen kontrako
diskurtsoa nagusituz, eta finkatuz joan zen eta, honi aurre egin nahian, defendatzaileak eta goresleak plazaratu ziren, Manuel Larramendi gipuzkoarra buru.
|
|
|
Paradoxa bat Salbatore Mitxelenak seinalatu zuen Unamunoren filosofiaren eta
|
euskarari buruzko
diskurtsoaren artekoa. Arrazoiaren argudioei baino gogoaren deiei kasu gehiago egin behar zaiola erakusten zen Unamunoren filosofian.
|
|
2011
|
|
|
Gaiak azterketa sakona lukeen arren, ideia hauen ahultzea nabarmena dela esango nuke gazteengan. Ondorioz, gizartea alde batera badoa eta
|
euskararen gaineko
diskurtsoak bestetik badoaz, ez da erraza izango gazteen euskararekiko atxikimendua lortzea. Horrelako mezuek ez dute inolako gaurkotasunik eta beraz, euskararen aldeko mugimenduen planteamenduek gazteen errealitatera egokitu dute.
|
|
|
Indartsuena baina Bilbao markaren kasua dugu. Bilboko Udalaren
|
euskararekiko
diskurtsoa, praktika, estetika eta izendapenak guztiak batera kondentsaturik agertzen zaizkigun elementua da Bilbao udalaren logo korporatiboa. Zergatik?
|
|
|
Bilboko Udalaren
|
euskararekiko
diskurtsoa, praktika, estetika eta izendapenak guztiak batera kondentsaturik agertzen zaizkigun elementua da Bilbao udalaren logo korporatiboa. Zergatik?
|
|
|
Euskararen aldeko mentalitatea ez bezala,
|
euskararen aldeko
diskurtsoa, presentzia mediatiko politikoari dagokionez, bazterrekoa da Bilbon. Beste kontu bat da herritarren bizipenetan bazterrekotasun hori bere horretan mantentzen den.
|
|
|
Adibidez, lehendakariak berak esan zuen euskara zaila zela. hortxe duzu arazo bat. kasu horretan kontua da nondik ikusten duzun. guretzat ez da batere erraza espainola bere genero kontu eta guzti. Lehen esan bezala bada,
|
euskararen kontrako
diskurtsoa etengabe elikatzen ari da.
|
|
|
zergatik gaude gauden tokian? gainera, kontuan hartu behar da
|
euskararen kontrako
diskurtsoa etengabe elikatu egiten dela. esate baterako, ikusten baduzu euskararen aholkularitzan dagoen pertsona batek euskara nekazal hizkuntza dela idazten duela, edo lehendakari batek euskara eta biolentzia lotzen dituela, esango didazu non gauden. euskararen kontrako diskurtsoa etengabe elikatzea da. Batzuetan ahaztu egiten zaigu saltsa horren barnean gaudela baina hori neutralizatu egin behar da.
|
|
|
zergatik gaude gauden tokian? gainera, kontuan hartu behar da euskararen kontrako diskurtsoa etengabe elikatu egiten dela. esate baterako, ikusten baduzu euskararen aholkularitzan dagoen pertsona batek euskara nekazal hizkuntza dela idazten duela, edo lehendakari batek euskara eta biolentzia lotzen dituela, esango didazu non gauden.
|
euskararen kontrako
diskurtsoa etengabe elikatzea da. Batzuetan ahaztu egiten zaigu saltsa horren barnean gaudela baina hori neutralizatu egin behar da.
|
|
|
|
Euskararen kontrako
diskurtsoa etengabe elikatzea da. Batzuetan ahaztu egiten zaigu saltsa horren barnean gaudela baina hori neutralizatu egin behar da.
|
|
|
Kanpoan ere zabaldu behar da, ez baita hemen gertatzen denaren inguruko berri handirik. Eta horrek
|
euskararen aurkako
diskurtsoa elikatzen du. tuta egin ditu, kasu honetan, Bilboko zenbat gara elkartea. hori izan ez balitz Orhipean edo Orekan ez ziren izango, ezta liburu horien gaztelaniazko eta ingelesezko bertsioak ere. eta hori kontuan hartzeko modukoa da. Beste adibide bat jarriko dut. garabidek, sortu berri den elkarte batek, azken 50 urteetako euskararen berreskuratze prozesua erakusten duen dVda eta liburuxka argitaratu ditu 4 hizkuntzatan. kontua da, askotan buru belarri lanean ari garenok ez dugula dibulgazioa egiteko modurik izaten, eta beste nonbaitetik etortzen zaizkigula gero materialak. garabideren liburuaren harira, paradoxikoa da Ikastolen elkarteak halako lanik orain arte ez argitaratu izana. helburua ez da egurra ematea inori, nork dagokion erantzukizuna hartzea baino, soziolinguistikaren baitako gaiak dibulgatzea garrantzitsua delako edonon.
|
|
|
Teknikariei eta bertako populazioari zuzendutako dibulgazioan zentratu gara ia denbora guztian. Baina kanpoan ere zabaldu behar da, ez baita hemen gertatzen denaren inguruko berri handirik. eta horrek
|
euskararen aurkako
diskurtsoa elikatzen du. kanpoan sarri topatzen dugu jendea hemen euskara inposatu egiten dela pentsatzen duena, euskara nagusi dela, gaztelania marjinatuta dagoela, eta abar. horrelako ideiak The Wall Street Journal edo New York Times bezalako egunkari indartsuetan ageri dira. eta harrigarria da zer gutxi ezagutzen den hemen gertatzen ari denaz eta euskararen alde benetan egiten ari eta egin beh... Beraz, dibulgazioa ez da soilik formazio kontu bat, baizik eta errealitatea ezagutzera emateko saiakera bat. gainera, kontuan hartuta azken boladan nazioartean hedatzen ari diren kultura aniztasunaren aurkako mezuak erraz hedatzen direla, inoiz baino beharrezkoagoa da benetako dibulgazio eraginkorra egitea. l
|
|
|
–Ameriketako indigenen hizkuntzen esparruan, akademikoei biziberritzapen (revitalization) hitza erabiltzea gustatzen zaie. Nik berreskurapen terminoa,
|
euskararen
diskurtsotik mailegatua, nahiago dut hainbat arrazoirengatik. Berreskuratzea galtze prozesu bati ematen zaion buelta eta erantzuna da.
|
|
|
Iñaki Martinez de Luna:
|
Euskararen inguruko
diskurtso berria Arabarako: gogoeta eta proposamena
|
|
|
Modu berean, etorkizuna aurreikusteko eta etorkizunean eragiteko ere balio du. Kasu honetan, eta topaketaren izenburua bakarrik hartuta, ezin da taxuzko ondoriorik atera noski, baina
|
euskarari buruzko
diskurtsoa berritzen ari dela dirudi; erdaldunei, euskara ez dakitenei, hurbiltzeko eta komunikatzeko bidea berritzen ari da, eta Iñaki Martinez de Lunak Bat aldizkariaren azken aurreko zenbakian argi aipatzen duenez, ezinbestekoa da garai honetan diskurtsoak berritzea eta garatzea euskarari etorkizun onik opa badiogu.
|
|
|
|
Euskararen inguruko
diskurtsoa
|
|
|
|
Euskararen inguruko
diskurtsoarekin jarraitzeko, Bat soziolinguistika aldizkariaren 76 zenbakian Iñaki Martinez de Lunak argi azaltzen du euskararen etorkizuna euskararekiko jarrerei lotua dagoela. Bere artikulu biziki interesgarrian, argi ikusten da iritzi publikoaren garrantzia euskararen etorkizunerako zein mailakoa den.
|
|
|
Batzuk alde daude, beste batzuk kontra, eta gutxi batzuk neutroak dira.
|
Euskararen kontrako
diskurtsoak, gizartean zabaldu nahi izan dena iritzi publikoan eraginez, garai ezberdinak izan ditu: diktadura garaian (eta aurretik ere), euskararen aurkako diskurtsoaren arabera, euskara azpihizkuntza bat zen, etorkizunik ez zuena, razionalak diren zientziak euskaraz ezin zirelako adierazi, pertsona horien ustez.
|
|
|
Euskararen kontrako diskurtsoak, gizartean zabaldu nahi izan dena iritzi publikoan eraginez, garai ezberdinak izan ditu: diktadura garaian (eta aurretik ere),
|
euskararen aurkako
diskurtsoaren arabera, euskara azpihizkuntza bat zen, etorkizunik ez zuena, razionalak diren zientziak euskaraz ezin zirelako adierazi, pertsona horien ustez. 80 eta 90eko hamarkadetan, euskarak diskurtso horren arabera markatuta jarraitu zuen:
|
|
|
diktadura garaian (eta aurretik ere), euskararen aurkako diskurtsoaren arabera, euskara azpihizkuntza bat zen, etorkizunik ez zuena, razionalak diren zientziak euskaraz ezin zirelako adierazi, pertsona horien ustez. 80 eta 90eko hamarkadetan,
|
euskarak
diskurtso horren arabera markatuta jarraitu zuen: euskara terroristen hizkuntza zen, bortizkeriaren hizkuntza.
|
|
2012
|
|
|
...bati ekiteko behar adinako indarrik (denbora falta izan da gehienek emandako arrazoia). euren inplikaziorik gabe, beraz, zail ikusten dugu horrelako elkarte bat martxan jartzea, nahiz eta desiragarria litzatekeela uste dugun. hala ere, eratzekotan, komenigarria irudituko litzaiguke talde guztiak bilduko lituzkeen elkarte bat eratzea, euskara eta euskal kultura hasieratik erdigunean izango dituena,
|
euskararen aldeko
diskurtsoa behar bezala landuko duena eta kulturak duen dimentsio linguistikoa bere lekuan jarriko duena. eta amaitzeko, analisi unitate bakoitzean jasotakoa xehatuta, hona, buruan jira bueltaka geratu zaizkigun kontuak:
|
|
|
|
Euskarari buruzko
diskurtsoa
|
|
|
Jakinen 186 zenbakian diskurtso analisiaren gaia aipatu genuen, eta adibide bat eman genuen diskurtso ekonomizista
|
euskararen aldeko
diskurtsoari nola gailentzen ari zaion ikusteko. Euskalgintzak adi egon behar du hizkuntzari buruz gizartean zabaltzen den diskurtsoa ezagutzeko, diskurtso hori nondik datorren ikusteko eta ikuspuntu etiko eta leial batetik datorren ikusteko.
|
|
|
komunikazio teorietatik euskararen beharrizanetara", Bat. Soziolinguistika aldizkaria 76, 2010, 53); bertan,
|
euskarari buruzko
diskurtsoaren bilakaera aipatzen du, gero iritzi publikoa nola sortzen eta aldatzen den aztertzen du, eta, bukatzeko, euskalgintzatik diskurtso berri bat sortu behar dela aipatzen du. Ezinbestekoa dirudi mota horretako lanak irakurtzea eta bide horretatik lanketak egitea, txotxongiloak bihurtu nahi ez badugu.
|
|
2013
|
|
|
Gai zehatzei buruzko monografikoak jasoko ditugu, denak euskaraz ala euskarazko azpidatziekin. Dagoeneko, kanal horretan 100 bat bideo daude ikusgai, besteak beste,
|
Euskararen kontrako
diskurtsoa neutralizatzeaz, Emakumea eta kartzela, Norvegiako Atzerri ministroa elkarrizketaren defentsan, EAJ vs. EH Bildu, Haizea nola ustiatu nuen, Nafarroa post UPN.
|
|
|
Jolasgarri izan liteke zenbaitetan. Baina jokoan edo entretenimendu hutsa baino gehiago dagoenean
|
euskararen inguruko
diskurtsoak eraikitzean, adibidez, zorrotzagoak izan genukeela iruditzen zait, besterik ez bada, gure zain beti aizkorarekin dabiltzan horiei aukera gutxiago emateko.
|
|
|
Ez baikaude ohituta hizkuntza erabilera emozioekin eta sentimenduekin lotzen, eduki formal eta ideologikoekin osatzen baitugu
|
euskararen inguruko
diskurtsoa, batzuetan erdaldunen enpatia aktibatzeko aukera bat galtzen ari garela iruditzen zait. Egin dezakegu euskaraz, noski, eta zortzikotearen egoera horretan hala egin behar dugula iruditzen zait niri behintzat.
|
|
|
Txostenari erantzuna ibilbide luze eta eskarmentu handiko bost adituk eman diote. Hasteko, Patxi Baztarrika, egungo Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburu ordeak, funtsean Inaki Mart� nez de Lunaren oinarrizko kezkarekin bat egiten du eta azpimarratu nahi du,
|
euskararen
diskurtsoari dagokionez, euskararen mundua ez dela kolore bakarrekoa, eta euskararen auzia gizarte bizikidetzaren muinean kokatu behar dela. Patxi Baztarrikak euskara zein gaztelaniaren" ez inposatzea, ez eragoztea, baizik eta egiazki bermatzea" hirukian kokatzen du, horretarako, adostasun soziala eta politikoa ezinbestekoa ikusten duelarik.
|
|
|
Gaia are gehiago zabaltzen saiatu da Paul Bilbao. Bere iritzian,
|
euskararen inguruko
diskurtsoa ezin da ulertu hizkuntzapolitikaren, komunikazioaren eta dinamika sozialaren ikuspegitik aparte. Hiruki horretan biltzen du Bilbaok euskararen inguruko estrategia nagusia.
|
|
|
Iñaki Martinez de Lunaren lanari erantzunez Patxi Baztarrikak bat egiten du haren oinarrizko kezkarekin. Oro har, framing aldarrikatzailea eta uzkurraren baitan ñabardura ugari egin daitekeen arren,
|
euskararen
diskurtsoari dagokionez euskararen mundua ez dela kolore bakarrekoa azpimarratzen du, abertzaletasuna bera ere askotarikoa den bezala; euskararen auzia gizarte bizikidetzaren muinean kokatu behar da, eta, hor euskara zein gaztelania" ez inposatzea, ez eragoztea, baizik eta egiazki bermatzea" hirukian kokatu dira. Hau da, bi hizkuntzen arteko osagarritasunean eta berdintasunean oinarrituriko hizkuntzen bizikidetzan.
|
|
|
Iñaki Mart� nez de Lunak urteak daramatza euskal gizarteak euskarari buruz duen irudia eta hark euskarari atxikitzen dizkion balioak aztertzen; urteak, halaber, plaza publikoan nolabaiteko presentzia duten
|
euskararen gaineko
diskurtsoak erkatu eta batzuen eta besteen mugei buruzko ikerketak eta hausnarketak egiten; urteak daramatza, orobat, euskararen geroa iritzi publikoaren baitan irabazi behar dela predikatzen, eta, testuinguru horretan, diskurtso eta esparru kontzeptual berri baten premia azpimarratzen. Hala, bada, euskararen framing berriarena hainbat hitzaldi eta artikulutan jorratu duen gaia da (BAT, 76 zk., urrutira gabe).
|
|
|
Bat egiten dut
|
euskararen gaineko
diskurtsoei eta euskararen irudikapen eta esparru kontzeptualari buruz Mart� nez de Lunak adierazitako kezkarekin. Eta, aitor dezadan, oso zaila zaidala irakasle arabarraren proposamenari" baina kritikoak" jartzea.
|
|
|
Bat egiten dut
|
euskararen gaineko
diskurtsoei eta euskararen irudikapen eta esparru kontzeptualari buruz Mart� nez de Lunak adierazitako kezkarekin.
|
|
|
Abertzaletasuna bera ere askotarikoa da
|
euskararen
diskurtsoari dagokionez. aurre egin, norabidea aldatu eta euskara itxaropen bideetan barrena abiarazteko. Aurrera begira jarrita, ordea, framing aldarrikatzaileak, gizartearen parte batentzat baliagarri izaten jarraitzen badu ere –ez dezagun hori gutxietsi, muga nabarmenak ditu euskara indarberritzearen aldeko jarrera eta jokabidea gizarte osora zabaltzeko eta gero eta herritar gehiagorena izaten laguntzeko.
|
|
|
Euskararen mundua ez da kolore bakarrekoa; mundua bainoago munduak ditu euskarak. Abertzaletasuna bera ere askotarikoa da
|
euskararen
diskurtsoari dagokionez.
|
|
|
1 Honako ideia positibo nagusiak proposatu daitezke, Teoria hau erabiliz, eta proposatzen dira ere Txostenean,
|
euskararen aldeko
diskurtso berrian erabilgarriak izateko:
|
|
|
Nire ustez, diskurtsoaz gain, beste planteamendu batzuk berritzea ere beharrezkoa zaigula, euskara izango bada Framing Berria ereduan esaten den bezalakoa, agian gehiago, edo horrenbeste, praktikekin lotuz, diskurtsoekin lotuz gain. Adibidez, egun hauetan (irailean) telebistan ikusten ari gara zenbait politiko
|
euskararen aldeko
diskurtsoak ez dituzten erabiltzen, euskararen aldekoak ere ez direnak, batzuetan euskara erabiltzen dutela, gehienetan irakurriz bada ere, espero dutelako eraginkorragoa gertatuko zaiela horrela egitea, bere gertuko bezeroak ez direnentzako ere iritsi nahian: agian hauteskunde garaian gaudelako?.
|
|
|
euskara versus iritzi publikoa" (14 or.), azpimarratuz: 1) lehenbizi euskararen errealitatearen hautematea eta irudikapena gidatu dituzten egitura kognitiboak ezagutu beharra dugu, 2) komunikazio politikoak, eta komunikabideak, dituzten ezaugarri kognitiboaren teoriak erabiliz,
|
euskararen
diskurtsoak nola eraikitzen diren eta nolako eraginak dituzten ikusteko, 3) azken finean," iritzi publikoak dituen euskararen hautematea eta irudikapena aldarazteko eta aldekoagoa bihurtzeko asmoz, zabal litezkeen bide berriak proposatzea" (14 or.) nahian.
|
|
|
Ezaugarritze hori osatzeko, ordea, ezinbestekoa da birformulatzaile horien erabilera eta balioak banan banan eta sakonago aztertzea; horretarako testuetara jo behar da, haiek ematen baitute hizkuntzaren ekoizpen enpirikoetan gertatzen denaren testigantza. Hori da, hain zuzen, lan honen helburua, testuetan, oro har, markatzaile horiek nola erabiltzen diren eta hartzen dituzten balioak aztertzea; horregatik, lan hau, nolabait, aurrekoa osatzera dator eta, hala, ekarpen xume bat egitera
|
euskarazko
diskurtso markatzaileen analisiari.
|
|
|
Garcia Azkoaga, I. M., 2013, < < Birformulatzaile urruntzaileak:
|
euskarazko
diskurtso markatzaileen hiztegia osatzeko atariko azterketa> >, Fontes Linguae Vasconum (FLV), 116 (2013) 191
|
|
|
aztergaiak uztartu ditugu. Zehatzago esanda,
|
euskarazko
diskurtso juridikoan azalpenezko birformulazioak zer nolako pisua duen eta birformulatzaile esplikatiboak (alegia, hau da, hots?) nola erabiltzen diren ikertu dugu.
|
|
|
. taula:
|
Euskarazko
diskurtso markatzaile birformulatzaileen sailkapena
|
|
|
Artikulu hau Universidad del País Vasco/ Euskal Herriko Unibertsitateak (UPV/EHU). Unibertsitatea Gizartea modalitatean? finantzatu duen US10/ 10"
|
Euskarazko
diskurtso markatzaileen hiztegia (I)/ Diccionario de marcadores discursivos del euskera (I)" ikerketa proiektuaren emaitzetariko bat da. Euskal Irrati Telebistarekin (EITB) eta Elhuyar Fundazioarekin sinatu ditugun lankidetza hitzarmenei esker garatzen ari gara proiektua.
|
|
|
Dagoeneko 20 urte pasa dira Orioko Udaleko Euskara batzordeak Euskaraz Gazte bideo arrakastatsua egin zuenetik. Herritarrek gogoz hartu zuten parte, eta Udalaren ustez 20 urte geroago, oraindik ere badaude arrazoiak
|
euskararen aldeko
diskurtso bat aldarrikatzeko.
|
|
|
Iruritako eredua erabili du tesia azaltzeko. 1990eko hamarkadan jarri du Kasaresek
|
euskararen inguruko
diskurtsoak eta jarrerak aldatu zireneko garaia, guraso askok etxean jaso ez zuten euskara ikasteko erabakia hartu zutenean. Euskara, beraz, ondorengoen bidez sartu zen.
|
|
2014
|
|
|
"
|
Euskararen inguruko
diskurtso berria landu behar da"
|
|
|
Iñakik framing berri baten beharra aldarrikatzen du, framing komunikazioaren teorian erabiltzen den terminoa da, eta zerbait ulertzeko edo interpretatzeko modua adierazten du, funtsean diskurtsoa esan nahi du.
|
Euskararen inguruko
diskurtso berria landu behar dela uste du, beraz, Martinez de Lunak. Izan ere, duela 30 urtetik hona gauzak asko aldatu dira.
|
|
|
Iñakik framing berri baten beharra aldarrikatzen du, framing komunikazioaren teorian erabiltzen den terminoa da, eta zerbait ulertzeko edo interpretatzeko modua adierazten du, funtsean diskurtsoa esan nahi du.
|
Euskararen inguruko
diskurtso berria landu behar dela uste du, beraz, Martinez de Lunak. Izan ere, duela 30 urtetik hona gauzak asko aldatu dira.
|
|
|
Adibidez, hain sinplea izanik zergatik kostatzen zaigu hainbertze" euskal" zer den definitzea?
|
Euskararen aurkako
diskurtsoa etengabe dagoelako martxan eta" euskal" hitza ere zentzu hustu digutelako. Egun, lur hauetan sortu den erdaldunari ere" euskal" erraten zaio, historikoki eta kulturalki hala ez dela jakin arren.
|
|
|
Batere susmagarria ez den jendea, barren. Nik neuk, horiek aipatuko ditut aurrerantzean
|
euskararen aldeko
diskurtsoaren berme gisa, orain arteko Mitxelena, Txillardegi eta abarren ordez. Alde ederreko errespetua jarri behar dut alajainetan!
|
|
|
euskarazko liburuen auziak mahai gainean jarraitzen du, ostiralean amaitu zen erretiratzeko epea?, eta ziurtzat jo daiteke gobernuak bandera gisa hartuko duela auzia.
|
Euskararen aurkako
diskurtso zaharrari eutsiko dio Iruñeko gobernuak, bistan da. Jokaleku berriak bide eman dezake, ordea, euskarari buruzko diskurtso berriak hedatzeko.
|
|
|
Euskararen aurkako diskurtso zaharrari eutsiko dio Iruñeko gobernuak, bistan da. Jokaleku berriak bide eman dezake, ordea,
|
euskarari buruzko
diskurtso berriak hedatzeko. Ongizateari lotuak?
|
|
|
Artikulu honek euskara eta hiriaren arteko harremana aztertzen du. Harreman horri ikuspegi diakronikotik erreparatu zaio lehenbizi, industrializazioarekin batera euskal hirietan ernaturiko
|
euskararen aldeko
diskurtso eta jardunei arreta jarrita. Hizkuntzaren aldeko unean uneko indar gidaria identifikatuta eta azken urteotako aldaketa soziodemografikoen berri emanda, Euskal Herriko mendebaldeko hiru hiritako (Bilbo, Getxo eta Gasteiz) zenbait ekimen eta esperientzia garaikide deskribatu dira hurrena.
|
|
|
|
Euskara
diskurtso abertzalearen erdigunean jarrita, abertzaleen aldarrikapen nagusietako bat bilakatu zen. Beste eskaera politiko batzuen artean, Euskal Herri euskaldun baten premia nagusitu zen abertzaleen helburuetan; horrela, euskararen balioa handitzeko, herritarrak euskaran alfabetatzeko, eta euskara ikas irakasteko mugimendu zabal bat sortuz joan zen Euskal Herriko hiri eta herrietan 60ko hamarkadatik aurrera (Tejerina, 1992:
|
|
|
Betikotasunaren ideia ere horrekin lotuta dago: euskararen sorreratik hizkuntzaren sisteman inskribatuta dago izen mistorik ez dagoela eta ez dezagun ahantz
|
euskararen gaineko
diskurtsoan zenbaterainoko garrantzia duen antzinatasunak; ia balio sakratu bat da. Berezkotasunaren berme betikotasuna.
|
|
2015
|
|
|
Kike Amonarrizek dio
|
euskararen inguruko
diskurtso sozialetan egokitzapena behar dela. Euskara nola zabaldu, batetik, euskararen alde omen diren sektoreetara, baina praktikan euskaraz egiten ez dutenak.
|
|
|
Garai berdinean eta alderdi politikoen legeztatzearekin batera hizkuntzaren dimentsio politikoa agerian geratuko zen, eta, orokorrean,
|
euskararen inguruko
diskurtsoak modu lerratuan eratuko ziren: alde batetik alderdi abertzaleei loturikoak; bestaldetik alderdi estatalistei loturikoak, lerro bakoitzaren barruan ikuspegi ezberdinak egonda ere.
|
|
|
euskararen normalizazioan asko irabazi den arren, galdu ere egin da, hain zuzen, normalizazio eta hizkuntzaren defentsaren diskurtsoan galdu dugu. Eta horrek
|
euskararen aldeko
diskurtsoaren berritze, eraldatze beharra inoiz eta premiazkoena bihurtu du, azken urteetan inposizioaren diskurtsoak bizi izandako hedapena kontuan hartuta, baita euskararen aldeko hainbat sektoretan ere. Ataka honetan inposizioaren diskurtsoa irauli beharra dago, bere lekuan justizia sozialaren diskurtsoa orokortuz gizartean (Agirre in Arbelaitz, 2015); finean elkarbizitza bidezkoa, demokratikoa, orekatua lurraldeko bi hizkuntza ofizialen ezagutzatik datorrela sozializatu beharra daukagu.
|
|
|
|
Euskararen
diskurtsoa berritze lanetan asko dira landu beharreko gaiak, baina begirada hiztun berrietan jarrita dugun honetan, kolektibo hauxe euskal hiztun moduan legitimatzeko diskurtso sendo bat eraikitzeko beharra ere larria da. Ildo horretan euskararen gutasun guztiak baliotzea nahitaezkoa dugu, euskaldun izateko modu anitzak euskal komunitatearen alde jarriz.
|
|
|
HAUSNARTU lehiaketan saririk jaso ez izan arren ondorengo hiru artikuluak bertan aurkezturiko lanak dira: " Machirulo/ kosmopaleto, puta/ cashero"
|
Euskararen aurkako
diskurtsoei aurre egiteko hainbat zertzelada Mugimendu Feministaren teoria eta praktiken iturrietatik" izenburuko lana Mikel Ozaitak sinatzen du. Lan honetan, euskararen kontrako diskurtsoei aurre egiteko azken denboratan zabaltzen ari den disziplina desberdinetako transferentzia proposatzen du:
|
|
|
Lan honetan, euskararen kontrako diskurtsoei aurre egiteko azken denboratan zabaltzen ari den disziplina desberdinetako transferentzia proposatzen du:
|
euskararen kontrako
diskurtsoei mugimendu feministak erabilitako teoria eta praktiketako hainbat irakaspen egiteko nahia da. Egileak" hizkuntza aktibismo berri baterako proposamen kontzeptual eta praktikoak" mahai gaineratzen ditu, euskararen normalizazioaren alde bidezidor berri bat proposatuz.
|
|
|
" Machirulo/ kosmopaleto, puta/ cashero" Euskararen aurkako diskurtsoei aurre egiteko hainbat zertzelada Mugimendu Feministaren teoria eta praktiken iturrietatik" izenburuko lana Mikel Ozaitak sinatzen du. Lan honetan,
|
euskararen kontrako
diskurtsoei aurre egiteko azken denboratan zabaltzen ari den disziplina desberdinetako transferentzia proposatzen du: euskararen kontrako diskurtsoei mugimendu feministak erabilitako teoria eta praktiketako hainbat irakaspen egiteko nahia da.
|
|
|
Horrek bere burua baino ez du defendatzen, gainontzekoak baztertuz. Euskara ere pertsonen arteko berdintasuna da, eta zentralitatean jarri behar da.Abertzaletasuna indartzeko euskararen inguruko aldarriak apaltzearen alde daude batzuk.Beldur naiz azkenaldi honetan abertzaletasunaren baitan
|
euskararen inguruko
diskurtsoa aldatzen ari dela. Estatu independente bat egikaritzeko moduko zerbait dela usaintzen hasi garenean, duela bost edo zazpi urte desio baino ez zena orain errealitatean lortzeko modukoa izan daitekeela ikusten hasi garenean, hasi dira abertzaletasunaren baitan estatu hori lortzearen inguruko formulazioa eta prozesua pentsatzen, eta baita estatu hori nolakoa izango den aztertzen ere, eta nahiko kezkatuta ikusten dut abertzaletasunaren diskurtso horietan, euskara, inplizituki, eta baita esplizituki ere, traba gisa ikusten duela hainbatek estatugintza bidean, eta estatugintzaren nolakotasunean ere zokoratu egiten dela.
|
|
|
|
Euskarak
diskurtsoan bereizten ditu, singularreko bigarren pertsonako izenordain zaharrenari esker: HI, batere ZU rekin parekaturik, ezin itzultzen ahal orokorrean beste hizkuntzetan.
|
|
|
Oraindik ere, horixe da Ipar Euskal Herriko hainbat nekazariren pentsaera.
|
Euskararen
diskurtso ezaugarriak, berezkoak dituen forma maskulinoak eta femeninoak izanda, antzina antzinako historia soziolinguistikoan sartzen gaitu eta oroitezinak diren denboretara eramaten gaitu, non garaiko gizon eta emazteek berezkoa zen jende hitzarmena asmatu baitzuten.
|
|
|
euskararen herri garela aldarrikatu du, hizkuntzaren jabe denari eman dio euskaldun izaera, identitatea. Baina
|
euskararen gaineko
diskurtsoa ere zaharkitua geratu zaigu, esentzietara, tautologietara eta norbanako misiodunaren ikuspegi moderno eta gainditura kateatuta: saihestu dugu ikustea gure asabiya hizkuntzaren gainean eraikitzea aukera bat dela, ez ezinbesteko berezko bat.
|