|
2000
|
|
|
Europa, Euskal Herria eta Elgoibarko datuak biltzen ditu. Izan ere dantza generikoa da, Europa osoan zabaldua, tokian tokiko berezitasunak
|
dituena
: Euskal Herrian baditu berezitasun batzuk, eta herri bakoitzekoak ere baditu bere ezaugarriak.
|
|
|
Hala ere krisialdietatik beti sortzen ei da zerbait berria. Azurmendik gure errealitateaz egiten duen gogoeta da, gizarte honetako arazo eta kontraesanak agerian jartzen
|
dituena
. Ez du irtenbide majikorik eskaintzeko asmorik, bai ordea ohituren poderioz egiatzat dauzkagun hainbat topiko zalantzan jartzekoa.
|
|
|
Film samina izan arren, ez dago inondik inora gorrototik egina, adiskidetzea lortze aldera jo dut gehiago. Ez ditut pertsonaien ekintzak epaitzen, ikuslea izan dadila, nahi badu, juzgatuko
|
dituena
|
|
|
Baina ez bakarrik euskal gaiak jorratzeko, beste makina bat gai ere hor egonik, natura, historia edo antropologia direla. Goi mailako bi profesional ditu gainera, Mirentxu Purroy «Mundo. hoy» saioko arduraduna (ikus ARGIAko 1743 alea) eta Koldo San Sebastian, ETBrentzat 300 dokumentaletik gora egin
|
dituena
. Berak dioskunez,
|
|
|
Orain arte, Zuberoak eta espartingintzak bat egiten bazuten, azken hogei urte hauetan industria horrek indarra galdu du, horrekin batera merkatuan zuen tokia eta azkenik Zuberoan segurtatzen zituen lanpostuak. Ixtera doan azken lantokia Atharratzeko Etxandi industria gizonaren La Tardesienne da, nonbait hogeita hamar langile kaleratu berri
|
dituena
.
|
|
|
Astelehenean kaleratu zen" Goienkaria" ren lehen alea, Debagoien bailarako aldizkari berria. Bertako euskara elkarte guztiek eskualde mailako telebista eta astekaria ateratzeko asmoa azaldu dute berriki eta hau bigarrenaren aurrekari moduko bat izan da, bailarako hausteskunde emaitzak jaso
|
dituena
. Astekaria gorpuzten denean, bailarako beste herri aldizkariekin batera banatuko da.
|
|
|
Hedabideetan baina, ez zaie merezi bezalako tokirik egiten, nahiz eta gizarte gaiek entzuleen artean interesa piztu. Horra hor, Roge Blascoren" La casa de la palabra" irratsaioa, zeharka halako aferak ukitzen
|
dituena
. Halaxe, dozena bat gizarte talde eta Gobernuz Kanpoko Erakundeen partaidetza dutela, halako kontuak emankizun ezberdinetan banatzea hobetsi dute Radio Euskadin, saio jakin batean baino oihartzun handiagoa izango dutelakoan.
|
|
|
Txoko horietara iristen den lehenak beranduago iristen direnak zigortzen ditu. Ez da teknologia eskaintza norbanakoaren pentsamendua eta gizarte egituraketa aldatzen
|
dituena
, espazio denbora berria baizik. Bere garapenak gizarteen eboluzio baldintzak aldatzen ditu.
|
|
|
Lan hauen egileak, berdintasuna eta gizatasunagatik arduratuta, honako galdera egiten du: " Nola lotu ekonomia berriak agintzen
|
dituena
eta sustrai geografiko, kultural eta nortasunezkoak. Aukera berdintasuna balore humanistenganako eta lan duintasunarenganako errespetua, gizarte babesa, enplegua, herriarekiko atxikipena... bizitzari zentzua ematen dioten derrigorrezko beharrizanak dira.
|
|
|
Dagoeneko lanean ari da Iberdrolaren jatorriko etxearen merkataritza estrategia osoa antolatzeko proiektu batean, Interneten zerbitzu berriak eskaintzeko plan anbiziosoaren baitan. Bestalde, atari bat Interneteko orria, era guztietako zerbitzuak biltzen
|
dituena
prestatzeko lanetan ari da artean aurkeztu ez den finantza erakunde batentzat.
|
|
|
EAJrekiko gure harremana dezepzionagarria eta zapuzgarria bihurtu da azken bi urteetan bere politika dela-eta. EAJren politika zinez okerra da, arazoak konpontzen ez
|
dituena
, herria guztion artean eraikitzea eta euskal gizartearen aniztasuna sendotzea galerazten duena. EAJ batasun nazionalistaren ahaleginean murgildu da, eta gizartea nazionalismo homogeneo batera behartu nahi du.
|
|
|
Aurten ordea, Grimm anaien ipuinen bilduma berri bat burutu du Genaro Gomez, EHUko irakasleak. Bertan, 62 ipuin bildu ditu, euskaraz Grimm anaien ipuin gehien
|
dituena
seguruaski. Horretarako, H. Rollek ek 1837ko Grimm anaien hirugarren edizioan oinarrituz 1985ean argitaratutako alea baliatu du, bertako oharrak ere erabiliz.
|
|
|
Alabaina, ez da soilik enpresen bilgune izango Kultur Parke hau. Honez gain, Interpretazio Zentroa deitu dioten horretan, euskalgintzaren eta euskal kulturgintzaren erakusgune bat atonduko dute; bisitatzeko lekua izango da, euskal kulturaren lehena eta oraina ezagutzera emango
|
dituena
. " Kataluniako hainbat kiderekin harremanak izan ditugu, proiektuak aztertu dira... baina gertatzen dena da hizkuntza mailan ez dagoela horrelakorik munduan, eta neurri batean dira bakarrik baliagarri beste esperientziak.
|
|
|
Honen ondoan izango da beste kultur enpresa eta erakundeen egoitzak biltzeko eraikina (1). Eta honen azpian, zerbitzu gunea (2), bilera gelak eta zerbitzu anitzeko gelak edukiko
|
dituena
.
|
|
|
Ez da Miguel Angel Mintegik idatzi duen lehen abentura liburua," Coca cola Erdi Aroan" lanean ere horixe baitzen nagusi. Orain ordea, egungo gaia jorratu du eta aldi berean, gazteak, gauaren lilurak bezala, erakarriko
|
dituena
|
|
|
ESPERANTZARAKO, bai, baina irabazteko adina? Etsaiak indartsuak eta harroak dira; horien makurtzeko estrategia egokia behar da, indarrak biltzen
|
dituena
eta behar den lekuan aplikatua. Eta presoen askatasuna ez da garaipen politiko militarraren ondorioa.
|
|
|
ZURRUNBILO hilgarri honetatik ateratzeko negoziaketa errealista bat da. Errealista, hau da, azken helburu politikoak negoziaketatik kanpo uzten
|
dituena
, eta presoen askatasuna borroka armatuaren bukaeraren trukez negoziatzen duena. Su etena presoak hurbiltzeko, eta borroka armatuaren bukaera amnistia lortzeko, helburu helgarriak dira; eskakizun horiekin ETAk, bere denbora historikoa egina, lekua uzten badio ezker abertzaleari, Euskadiko maioria politikoa bil daiteke, Lizarrako denboretan ikusi zen bidetik.
|
|
|
Gutxi gorabehera hau esan dezake: debekatuta dago hamar sariketa baino gehiago irabazi
|
dituena
aurkeztea.
|
|
|
Baita ikusten ere hain elementu ona eduki eta pena zela alferrik galtzea. Horregatik, gero jende berria sartu ginen, kasualitatez maila pixka bat hartu genuen, talde giro bat sortu zen, eta azken finean gaur egun talde oso bat badago Hendaian ere, hamairu ikasle
|
dituena
.
|
|
|
Proiektu handizalea da, 2010 urtera bitartean urratu behar diren bideak markatuko
|
dituena
. Zuberoako Herrien Erkidegoa Communaute de Communes egitura berriak gidatua izanen da erakunde eta profesionalen partaidetzarekin
|
|
|
EAEko instituzioetan EAJk dituen kargudunak izan ziren bertan, eta baita euskalgintza munduko hainbat enpresa eta elkartetako ordezkariak ere, Kontseiluko zuzendaritzakoak barne. " Alderdiak harreman zuzen eta ohikoa behar du izan hauteskunde kanpainak gaindituko
|
dituena
euskararen gizarte azpiegiturekin", iragarri zuen Ariztondok bileran.
|
|
|
Gazteok sexuaren inguruan bizi dutena, elkarrizketa ugariz eta arinez kontatzen du Fernando Morillok. Umorez eta sentiberatasunez beteriko istorioa da, gazteentzako nobela askotako topikoetatik haratago sinesgarritasuna eta emozioa uztartzen
|
dituena
. Aurretik sari garrantzizkoak irabazi dituen idazle azpeitiarraren bigarren liburua da hau (aurrekoa" Bila nazatela" izan zen)
|
|
|
La Navek taxutu duena hala ere, ez da antzezlan hertsia, herriko aktore, musikari eta artisten ekarpenaren emaitza baizik. Izan ere, talde artistiko irekia dugu La Nave, bere lanetan dramaturgia, performancea, margoa, eskultura eta musika nahasten
|
dituena
. Ikuskizun handiak taularatu arren, gizarte gaiak lantzen dituzte, herri antzerkiaren gazi gozoen iturritik edanez, ihauterietatik, batik bat.
|
|
|
Koldo Pastor buru zelarik, abesbatzak Alacanteko Musika Garaikideko XIV. Nazioarteko Jaialdian parte hartu zuen, hala nola Torreviejako XIII. Topagune Koralean. Halaber," El camino, campo de estrellas" suite koralaren grabazioa azpimarratu genuke, Carlos Etxeberria, Vicent Egea eta Koldo Pastorrek berak konposatutako hiru pieza biltzen
|
dituena
.
|
|
|
Bigarrenik, PNVren kudeaketa ereduaren porrotaz baliatzen dira, 20 urtetan baino gehiagotan ez baitu euskal kontzientzia garatzeko balio izan. " Nacionalismo del Bienestar" delakoa, Foru Aldundiko eta Gasteizko Udaleko gobernu jeltzaleen etengabeko leloa izan den arren, praktikan araututako sare klientelarra besterik ez du ekarri, interes pertsonaletan oinarrituta abertzale ideologia zikindu duena, eta azken finean, abertzaleon eremuan tirabirak eta mesfidantzak sortarazi
|
dituena
(horra hor ELAren jarrera Vital Kutxan).
|
|
|
Benetako kirolaria bada, parranda ez egitea ez da arazo. Gaur egun parrandero asko dago kirolean ongi dabilena eta gaitasun fisikoak
|
dituena
, baina horiek ez dira kirolariak, horiek dira" golfoak".
|
|
|
Kirolaria da, nahiz eta azkena ibili entrenamenduak zaintzen
|
dituena
, saiatzen dena... Hori da benetako kirolaria.
|
|
|
Euskararen Ofizialtasunari Bai!". Ekimenak abertzaleen mugimendutik kanpoko sustenguarekin kontatzen duen arren, Euskal Departamenduaren aldeko Urriaren 9 izeneko plataformak alderdi abertzaleez kanpoko taldeak biltzen
|
dituena
ez du kanpainan esku hartuko. ABtik zaila ikusi dute plataforma hauetako hainbat partaideekin erreferendumaren aurkako ekimen bateratua eramatea.
|
|
|
Emaitza onak lortu dituzte eta etorkizun baikorra aurreikusten da. Aipatzekoa da Gipuzkoako lau ikerketa guneek (Tekniker, Ikerlan, Ceit eta Inasmetek) mikroteknologiako jarduerak bultzatzeko egin duten aliantza, 3.000 milioitik gora pezetako inbertsioak bideratuko
|
dituena
.
|
|
|
Literatura unibertsalaren nondik norakoak azaldu behar dituen irakasleari erabilgarria suertatuko zaiona, eta era berean ikasle gazteak ulertu eta irakurtzera bultzatuko
|
dituena
izan nahi luke baita ere. Horretarako, idazle eta lanen aipamenei disziplinartekotasuna bilatu nahi duten proposamenak erantsi dizkiete (film, musika, margolari eta besteren ereferentziak).
|
|
|
(...) Benetan makal ikusten dut (Iparraldeko musika). Agian talde potenteren baten beharrean daude, Hegoaldean gogor joko duena eta besteak bultzaraziko
|
dituena
, bertako eszenari sinisgarritasuna eman diezaion. Egia da ez dituztela hegoaldekoek dituzten baliabide eta aukerak, ezin izan baitzuten 80 hamarkadako eztandan parte hartu.
|
|
|
Beti esaten zen gudari batailoietan soldadu baino kapilau gehiago zeudela. Eta gaur egun, ikuspegi abertzale batetik Setien apezpikua izan da gauzak argien esan
|
dituena
. Historiak esango du" hark hitz egin du!".
|
|
|
Bertsolaritza klasikoan, nolabaiteko molde batera ahalik eta ongien egokitzen dena, ritualizazioak ongien betetzen
|
dituena
, tokatzen dena ongien egiten duena, hori da onena. Ni beste errito batzuetatik nentorrenez, bertsolaritzan aurkitu nuen beste meza bat, meza laikoa baina errito eta arau guztiak betetzen dituena.
|
|
|
Bertsolaritza klasikoan, nolabaiteko molde batera ahalik eta ongien egokitzen dena, ritualizazioak ongien betetzen dituena, tokatzen dena ongien egiten duena, hori da onena. Ni beste errito batzuetatik nentorrenez, bertsolaritzan aurkitu nuen beste meza bat, meza laikoa baina errito eta arau guztiak betetzen
|
dituena
. Entzuleen aldetik bada aldez aurreko molde bat, eta norbera egokitu behar da tresna, estetika, errito horretara.
|
|
|
kontuz, ea komeni ez zaigun neurri bat hartzen ari garen, hau faltsua da eta bereahala behera joango da. Dena den, ordua da errebindikatzeko sorkuntza inprobisatua (bai ahozkoa, bai musikazkoa, bai pinturazkoa) hor dagoela, eta beste estrategia bat dela, ez
|
dituena
lortzen landuaren emaitza berak, baina tira. Oteizak eta izugarrizko garrantzia eman diote kulturbide honi.
|
|
|
Eta lagunak farrez hasten badira, gaizki habil, adiskide! Badut lagun bat nire hainbat poema jasota
|
dituena
: " Hire kontra erabiliko ditiat egunen batean" egiten dit amenazu.
|
|
|
Lehendabizi garbi izan behar da umea irakurle bat dela, heldua bezalaxe, bere ezaugarriak
|
dituena
, eta haren irakurgaitasunean pentsatuta idatzi behar duzula. Umea irakulea da testuaren aurrean, umea baina irakurlea, eta errespeto osoa behar du:
|
|
|
Nafarroako euskararen aldeko taldeen artean elkargunea bilatu beharra dago; irekia, inork manipulatu gabea, araubide jakin batzuen legez funtzionatu eta erabakiak hartuko
|
dituena
. Lehen dimititu zuen Euskararen Kontseilu eta orain ezabatu den Hizkuntza Politika Zuzendaritzaren hutsuneak betetzeko, neurri batean bederen, eta Euskal munduaren barnerako eta kanporako erreferentzia eta gida izateko.
|
|
|
Zalantzarik gabe marinela aipatu ditugun idazle eta kritikoekin bat etorri beharra dago nabigatzailea edo itsasoratzen den, nahiz abiatzen den bidaiaren sinboloa da Sarrionandiaren poemagintzan nahiz narraziotan iraupen luzeenekoa eta nabardura gehien eskaintzen
|
dituena
, haren mundu ikuskerari buruz. Alde horretatik narrazio hauek bere aurreko eta ondoko idazlan poetikoekin dute zerikusi nabarmena:
|
|
|
Jose Luis Otamendik" Nora itzuli" (Argia, 1.566,, 45 or.) esaten du" liburua tratatu moral bat" dela, eta, Aitzpea Azkorbebeitiaren ustez, gaiak eta sentimenduak ikuspuntu humanista batetik hartuak daude. Aztertzaile hauxe bera da izenburuaren esanahia eta iturria argitzen
|
dituena
: " Zaindu ezazu zure burua, lagun" esan nahi omen du, eta Gulliver en bidaiak liburutik hartua omen da.
|
|
|
Ni ez naiz hemengoa (Pamiela, Iruñea, 1985) izan da kritikoen aldetik iruzkin gehien merezi izan
|
dituena
eta, ia aho batez, Pott Bandakoen irizpide teorikoen adierazpentzat jo izan dena, bereziki Bernardo Atxagaren Etiopia liburuak ezagutzera emandako belaunaldiaren oinarriak aditzera ematen omen dituelako. Nolabait, garai horretan eginiko poesiaren teorizaziotzat hartu dute kritikoek, deserrotzearen eta erbesteratzearen sinboloaren planteamendutzat.
|
|
|
Are gehiago, plano bakoitzean gainerako planoen hainbat elementuri erreferentzia egiten zaie, plano ezberdinen arteko lotura estutuz. Egunkariako iruzkingileak adierazi zuen bezala," Une orotan intentzio bikoitzeko eleberria dugu honako hau, kaleitxi batera helduak ginenean irteerarik bitxi eta harrigarrienak idorotzen
|
dituena
." (Egunkaria)
|
|
|
Mujikaren eleberri gehienetan bezala, honetan ere plano ezberdinak darabiltza gertakizunen berri emateko. Liburu honetan, beraz, plano horiek lotzen
|
dituena
, pertsonaia eta narratzaile nagusia bera izango da: Migel.
|
|
|
Gauak eta hiriak aldi berean luma gaiztoz eta maitasunez idatzitako liburua, protagonista gazteak
|
dituena
, baina gure inguruetako literaturetan adoleszente berankorrek idatzitako bloof etatik urrun. Gazteen arteko harremanak eta hauen bilakaera azaltzean, gorroto, maitasun, inbiria eta desio kontrajarriek osaturiko istorioa ongi amaraundurik egoteaz gain, hainbat erreflesio jasotzen dira, ez ironiatik erabat aske, baina beti pertsonaia guztiekiko samurtasuna gailenduz." (Jakin 100)
|
|
|
Jon Gaztelumendik argitaratzen duen lehen ipuin bilduma dugu honako hau. Hamaika ipuin hauek harikaltzen
|
dituena
islaturiko geografia bera da: izan ere, ipuinok espetxe giroan kokaturik daude (are gehiago, espetxean bertan idatziak).
|
|
|
2 Ez zaio begiratuko gainera, pertsona zein herrialde edo lurraldetakoa den; ezta hango politikari, legeei edo nazioarteko egoerari, nahiz eta herri hori burujabea izan, besteren zainpeko lurraldea, autonomiarik gabea edo nola halako burujabetasun mugak
|
dituena
.
|
|
|
Baina, Lingua Navarrorum zer zen jakiteko, inork zalantzarik izan ez dezan, on zaigu agiriak lekuko jartzea. Liburu honetan bertan (68 orrialdean) dugu Iruñeko apezpiku Petrus II.aren aipamen hura, unamaizter eta buruzagi hitzak erabiltzen
|
dituena
. Beraz, hori irakurriz ez dago inondikako zalantzarik Lingua Navarrorum euskara zela eta ez beste.
|
|
|
Izan ere, horretarako zein egokiago Jimeno Jurío baino? Nafarroako euskarari buruz ezagutzen dudan libururik hoberena, historian zehar izandako gorabeherak hain bikain eta zehatz jasotzen
|
dituena
, dagoeneko aipatu dugun Navarra. Historia del euskera (1997) baita.
|
|
|
Orain arte esandakoa laburbilduz, esan dezagun ezen gure hipotesia honako haudela, alegia, euskal nortasun nazionala prozesu eta mekanismo ezberdinen bitartezeraikitzen ari dela. Alde batetik epe luzeko nortasun etnikoa daukagu, oinarrian osagaikultural eta historiko enpirikoak
|
dituena
(hizkuntza, oroimena, kultura, e.a.). Bestealdetik, aurrekoari lotzen edo gaineratzen zaion beste nazio nortasun bat dugu, zeinaren barnean garrantzi handia duen eremu publikoan, eta beste eremu batzuetan, eraikitzen den irudikatutako komunitateak. Aldi berean, prozesu hauek guztiak kontrako norabidean ere ari dira gertatzen:
|
|
|
Pirinio Atlantikoetan, 1984an bi buruko (euskalduna biarnesa) estazio bat sortuzen Radio France Pays Basque Pau Bearnekin, bi kokaleku izan
|
dituena
(Baiona etaPaue), eta lehen urteaz geroztik, bertan Ipar Euskal Herriak eta Biarnok zeinek bereegitarau bereiziak izanez.
|
|
|
Dudarik gabe, Radio France Pays Basque da Sud Ouest Pays Basquerekinbatera, hedabide egiturarik garrantzitsuena, 25 langile eta parte hartzaile (kronikalariak, berriemaile iraunkorrak eta hauen artean EAEan kokaturiko bi kazetari, lerrokalan egiten dutenak) erabiltzen
|
dituena
. Yves Laplume, Radio France Pays Basquerenzuzendari zenak, eta ondoren, 1997arte Radio France Roussillonenak?
|
|
|
Gure kasuan, gainera, denbora epe desberdinak hartzen dutelako, CIESek 14 urtetik gorakoak eta Sofres AMek 4tik gorakoak hartzen ditugulako kontuan; eta, Sofres AMridagokionez, Euskal Autonomia Erkidegoko emaitzak bakarrik izan ditugulako eskura. Edozelan ere, etakonparazio gisa, hona hemen Sofres AMk 1999rako, EAEn, kaleratutako audientzia kopuruak: TVE1 22, 5TVE2 8, 2TELE 5 23, 3ANTENA 3 20, 3CANAL+ 2, 0ETB1 5, 4ETB2 15, 6Bestelakoak 2, 8Lur Otxoantezana Petuya k euskaratua.La Semaine du Pays Basque eta Sud Ouest lehenik eta behin ezberdintzen
|
dituena
, bataren asterokoagerpena da, horrela ezin baita izan, eskualdeko egunkariarentzat benetako lehia. Batak momentuanbildutako gertaerez hitz egiten du, besteak, aldiz, ezin izaten ditu gaurkotasunaren, puntu beroak, gertatzen diren unean aipatu, baina urruntze ikuspuntua eta beharrezko denbora izaten ditu bere esanakhobeto garatu eta oinarritzeko.
|
|
|
Gaur egun indarrean dauden egitura juridiko politikoek maila eta modu ezberdinetan zatikatzen dute Euskal Herria. Batetik, estatuen existentzia dugu, horien mugezIpar Euskal Herria eta Hego Euskal Herria egitateak sorrarazten
|
dituena
. Bestetik, eraketa administratibo ezberdinak ditugu Iparraldean eta Hegoaldean, lehenean euskalherrialdeak beren osotasunean hartzen dituen egiturarik gabe, eta bigarrenean bi erkidego autonomiko ezberdinekin (Nafarroako Foru Komunitatea eta Euskal AutonomiaErkidegoa).
|
|
|
Etakualitatiboa bestea, albistegiek kanalaren eskaintzan nolako zeregina betetzen duteneta berri saio horiek nolako mamia duten, pertsonaiak, tokiak eta abar? agerianutziko
|
dituena
.
|
|
|
Atal honetan, azkenik, ikus enztunezko programen eskubideak erosieta komertzializatzeko Sogepaq enpresa eta Sogecine produkzio etxea menderatzenditu eta Warner Sogefilms zine banatzailea eta Warner Lusomundo zine aretoensarean ere parte hartzen du. Prisa ren esku luzeak Internet era ere hedatu dira, bertanPrisacom delarik jarduera ezberdinak antolatzen
|
dituena
: edizio elektronikoak eta, bereziki, Inicia ataria eta Internet zerbitzuaren hornitzailea.
|
|
|
Hain zuzen ere, telekomunikazioen arloaren hedapenarekin sortu dira, kableareneskutik, ikus entzunezkoan behintzat, aurreko taldeei itzala egin diezaieketen enpresa talde berri bakarrak, Cableuropa ONO eta Retevision Auna hain zuzen ere, berezikiazken hau. Retevision telekomunikazioen liberalizazioaren ondorioa da, Espainiar Estatuan telebista seinalea garraiatzen zuen enpresaren pribatizazioarena preseski, geroratelefono mota ezberdinak kudeatzeko lizentziak ere lortu
|
dituena
. Baita kablearenak, gutxi gorabehera demarkazioen erdietan, eta telebista digitala kudeatzekoa ere. OndaDigital/ Quiero TV?.
|
|
|
11/ 1991 Legea, apirilaren 8koa, Udal Irratien antolamendu eta kontrolari buruzkoa, eta 1273/ 1992Errege Dekretua, urriaren 23koa, frekuentzien esleipena eta emakida arautzen
|
dituena
. Horien araberaudalek irrati zerbitzuak ezar ditzakete, betiere beren gestio zuzenaren pean.
|
|
|
Elkarlanean Fundazioa, liburuak eta diskoak argitaratzen
|
dituena
, eta Argiaren inguruanantolatutako komunikazio eta zerbitzu taldea, besteak beste.
|
|
|
Sistemaren egiturari dagokiolarik, legeak atal edo sektore publiko oso batenzehaztapena egin du, sistema horren funtsezko ardatz gisa7 Azken eraldaketarenondoren, sektore hau France Television telebista korporazioak, gaur egun bere baitanFrance2, France3 eta La Cinquieme sozietateak hartzen
|
dituena
–, Reseau Outre mer, irrati telebistakoek, Radio France eta Radio France Internationale irratiek eta InstitutNationale de l. Audiovisuel (INA) eta ARTE France aparteko sozietate publikoekosatuko dute8 France Television eta Radio France korporazioak dira sistema publikohonen funtsa9 eta legeak Estatu mailako lurrazaleko zenbait kate hornitu eta gestionatzeko betebeharra ezarri die, betiere zerbitzu... Alegia, teknologia digitalaerabiliz lurrazalez, kablez zein satelitez emitituko diren kanalak eta zerbitzu elektroniko berriak garatzeko betekizuna ere badu sistema publikoak, ez hortaz, bakarrik, lurrazaleko zerbitzu analogikoak?, eta horretarako filial berriak sortzeko baimenaeman zaio France Televisioni11 Horretarako, sistema publikoak betiere lehentasunaizango duela zehaztu da, hala behar izanez gero, frekuentzien edo baliabide irrati elektrikoaren esleipenean, modu analogiko zein digitalean.
|
|
|
Zaila da jakitea, irrati/ telebista sisteman zerbitzu publikoko irizpideak zehaztu etahoriek bestelako irizpide komertzial eta teknologikoekin batera garatzeko, azaldutakoarau, instituzio, betebehar eta prozedurek etorkizunean izango duten eraginkortasuna.Hori bai, horretarako nekez aurkituko da Europako beste inongo lurraldetan, antzekoegitura juridiko konplexu eta, itxuraz behintzat, osatuagorik. Hala eta guztiz ere, sistemaren azken bi hamarkadetako bilakaerak erakusten du ezen, erregulazioa eragile ekonomiko, politiko, teknologiko eta sozialak ordenatzeko mekanismo gisa uler badaitekeere, horien menpe dagoen zerbait ere badela, indar harremanen arabera interes batzukedo besteak babesten
|
dituena
. Alde honetatik, badirudi laurogeiko hamarkadako pribatizaziorako joerak eta laurogeita hamarreko hamarkadako sistema publikoaren identitate eta komertzializazio krisiak gainditu eta, oro har, irrati eta telebista sistema osoanherritarrentzako zerbitzu izaeraren araberako birdefinizo berri bat ezarri nahi dela.
|
|
|
Bigarren itema Jon Kortazarrek idatzitako Berlin Metropoli izeneko lana da.Berlin berriari buruzko iritzi artikulua da, oroitzapen zaharrak gogora dakartzana etaetorkizunaren ateak iradokitzen
|
dituena
. Itemak Pais Vasco atalean ikusi zuen argia.
|
|
|
Herri bat baino gehiago da egoera horretan bizi dena, hots, besteek ezarritakomugak hertsiegi
|
dituena
, bere bere propioak gura dituena, besteak beste bera izateko, besteen artean burua zutik egon ahal izateko baino ez bada ere. Herri bat bainogehiago da munduan bere mapa identitario ezaguturik ez duena eta besteekinposatutako mapa ikasi beharra duena.
|
|
|
Herri bat baino gehiago da egoera horretan bizi dena, hots, besteek ezarritakomugak hertsiegi dituena, bere bere propioak gura
|
dituena
, besteak beste bera izateko, besteen artean burua zutik egon ahal izateko baino ez bada ere. Herri bat bainogehiago da munduan bere mapa identitario ezaguturik ez duena eta besteekinposatutako mapa ikasi beharra duena.
|
|
|
Sintesiabilatzea da filosofia praktikoaren zeregina, gure ustez. Horregatik, erabiliko dugunmetodologia, gai bakoitzari lotzen zaizkion hainbat matrize hartu eta diskurtso bateratuan bilduko
|
dituena
izango da. Izan ere, burujabetasuna bezalako adar anizkuneko gai batean, UEUko Filosofia Sailaren funtzioa burujabetasuna lantzen dutenperspektiba interesgarrienak jaso eta koherentziaz janztea dela uste dugu.
|
|
|
Balore pribatuen produkzioa, bestalde, moneta tankeran sozializatzen da.Beraz, moneta nazionalaren bitartez ordaindutako eragiketa ekonomikoen objektuen multzoa, hau da, produkzio nazionala, diru kopuru bat da, produzitutako (etasaldutako) ondasun eta zerbitzu guztiak moneta abstraktuaren geruzaren barneanbiltzen
|
dituena
, hain zuzen. Era horretan, ondasun eta zerbitzu, fisikoki?
|
|
|
A prioriez dute ezer komunik. Neoklasikoek diotenez, eta haiekin batera ekonomialarigehienek, elkartrukea da alderaketa ahalbidetzen duen eragiketa, lan pribatuak lansozial bihurtzen
|
dituena
, banakako produktu ezberdinak homogeneizatzen dituena.Stricto sensu, produkzioa elkartrukea ez denez (produktu berrien produkzioa da, etaez jadanik existitzen ziren produktuen jabetzaren aldaketa), pribatu izaten jarraitzendu. Gainera, funtsezko eragiketa ekonomikoak bi pertsonaren arteko trukeak (kanbio erlatiboak) badira, orduan burujabetza ekonomikoaren jatorrizko ingurumariteorikoak gizabanakoaren erabakiaren inguruan kokatu ditugu (banakakoeskariaren eta eskaintzaren teoria).
|
|
|
Deschenez i (1989) jarraituz, hauxe da gutxiengo egoeran dagoen taldea:, estatu bateko herritar taldea, estatuan kopuru aldetik gutxiengoa dena eta aginteanez dagoena, ezaugarri linguistiko, etniko edo erlijioso desberdina duen populazioaren gehiengotik bereiziz, eta biziberritzeko borondate kolektiboarekin taldekideenelkarren artean loturik egonik, gehiengoarekin de facto eta de jure berdintasuna nahiduena?. Gutxiengoan dagoen taldea, beraz, ez da taldekide kopuru urria soilik, estatus eta botere urritasuna
|
dituena
ere baizik.
|
|
|
Izan ere, EAJk irtenbide instituzionala proposatzen du,, gaur egungo lege barrutiak? errespetatuko
|
dituena
. Horregatik, bada, Estatutuan eta NafarroakoHobekuntzan hitzartutakoak oso osorik bete ditzan eskatzen dio estatu espainolari, Iparraldearen auziari buruz irtenbide argirik proposatu gabe.
|
|
|
Herri batek bere buruari historian zehar emandako arautegia da herri horrenelkartasun kodea, gene guztiak ordenatzen
|
dituena
.
|
|
|
Baina Lizardi, oraindik iraganean bizizen, mundu berriaren aurrean entzungor eta itsu jarraitzen zuen Euskal Herri zaharraren parte zen, bera sentsibilitate oso modernokoa izan arren. Euskal Herri berria, mugarri hori, alegia, lur berriak eta garai berriak irekitzen
|
dituena
, Txillardegi da. Eta, konkretuago, Leturia.
|
|
|
Bizimolde etikoa, bigarren partea?, familian zentratua, guk bizimodu kristau zintzoa esango genukeenada substantzian. Estetikoa gozameneko gizakia da; etikoa, obligaziokoa (singularrean: obligazio asko dauzkana eta asko betetzen
|
dituena
, jeneralean ez da etikoa, berebizitzari buruz erabaki erradikala hartzeko ausardiarik izan ez duena baizik).
|
|
|
– Hemen puntu teoriko zailenetako bat ari gara ukitzen, fonologiaren historianlan eta izerdi handiak gertarazi
|
dituena
. Nahikoa da neutralizazioareninguruan izandako eztabaidez gogoratzea.
|
|
|
horrela eraturiko aurrezkiak, produktu berriamonetizatua deneko aldiunearen eta bera merkatuetan bere salmentan desmonetizatuaizanen deneko aldiunearen artean irauten duen denbora objektiboa errepresentatzen du.Ekonomia nazional osorako netoa den, denbora kapital? hori da aurrezki makroekonomikoa, kapital monetarioen kopuru positiboko erreserbak definitzen
|
dituena
.
|
|
|
Ricardo rekin batera ekonomia monetario baten erregimenik onena soilik bankumonetak erabiltzen
|
dituena
dela esan aurretik, oraingoz azken kontra argudio batierantzun behar zaio. Dudarik gabe metal preziatu batek, balioen patroi gisa onartuta, ez lioke erantzungo legisladorearen esperantzari, zeren gertakarien errealitateanmoneta baita, eta ez patroia, ondasun ekonomiko guztien, patroi gisa aukeratutakoondasuna barne?
|
|
|
–bota zidan atea ireki bezain laster. Betidanik izan duenzakarrerako joera areagotu egin zitzaion alargunduz geroztik; hala ere, badakit jakinmaite nauena eta seme alaben ikustaldiak estimatzen
|
dituena
. Hortaz, haren zapuzkeriari jaramonik egin gabe erantzun nion, xalo:
|
|
|
–Ni baino askoz jende jantziagoa duzu komentu honetan. Aita Angiozar, musikasakroan dagoen jakitunik handienetakoa; Aita Bedaio, XIX. mendeko desamortizazioak inork ez bezala ezagutzen
|
dituena
; Aita Zaldibar...
|
|
|
Gogora dezagun ihardesten duenak ez duela zertan kazeta teknikarik ezagutu. Izan ere, kazetaria bera izan behar da eragozpen ahalgarri hauek gainditu behar
|
dituena
. Horretarako, erredundantzia erabilgarriez balia daiteke, informazioa laburtuz edo dena delakoa eginez, edukiak erraztu ahal izateko.
|
|
|
Edukien arabera: konbentzionala edo tradizionala (irratsaio desberdinak
|
dituena
), berezitua edo irrati formula (eduki antzekotsuak ordu guztietan zehar)
|
|
|
8 Egituraren arabera: mosaikoa (ohikoa, elkarrengandik aldendutako irratsaioakdituena) eta atalkakoa (iraupen luzeko irratsaioak
|
dituena
).
|
|
|
Musika, komunikazio ezfiguratibotzat aurkezten den kasu partikularra dena eta elementu abstraktuak
|
dituena
.
|
|
|
Estazioa, besteak beste, irratilariaren ahotsagatik da ezaguna, bere mintzoak aditzera ematen dituenengatik eta ematen dituen moduagatik, jakina. Cristina Romo k (1991, 51) esaten digun bezala,, irratiko esatariek eta aktoreek mintzo argia eduki behar dute, indartsua, bokalizazio onekoa, sentimenduak eta emozioak iradokitzen
|
dituena
eta, beharrezkoa denean, eraldatzeko gai dena?.
|
|
|
Urrats bat hurbilago gaude, orain dela asko Bertold Brecht-ek iragarri zuen interaktibotasunetik, pauso bat hurbilago tele informazioaren gizartera heltzeko. Hain zuzen, interaktibitatea da irratietako edukiak aldatu ahal
|
dituena
. Dena den, irratian, aditu askok edukien kopia baino ez dute espero, analogikotik digitalera pasatutako edukiak baino ez ikustea alegia.
|
|
|
Teletestuaren norma edo arau legala 1986ko abenduaren 6an argitaratu zen. Antonio Tortosa ingeniariak izkiriatu zuen arau espainiarra, 128 zeinu ortografiko
|
dituena
(Estatu espainiarreko hizkuntzen zeinu guztiak jasotzen dituena). Gorrentzat sortutako teletestua denboraren poderioz familientzako zerbitzu bilakatu zen.
|
|
|
Teletestuaren norma edo arau legala 1986ko abenduaren 6an argitaratu zen. Antonio Tortosa ingeniariak izkiriatu zuen arau espainiarra, 128 zeinu ortografiko dituena (Estatu espainiarreko hizkuntzen zeinu guztiak jasotzen
|
dituena
). Gorrentzat sortutako teletestua denboraren poderioz familientzako zerbitzu bilakatu zen.
|
|
|
trikuharri eta tumuluak. Hain zuzen, eskualde hau da Euskal Herrian eraikuntza megalitiko gehien
|
dituena
; Ordunte mendietan, Escrita mendiaren inguruetan, Armañonen eta Cotobaseron nonahi ageri dira trikuharri eta tumuluak.
|
|
|
aitzinaldearen zabalera osoan, artoa sikatzeko erabiltzen den balkoi luzea
|
dituena
. Gainera, etxe askotan, frontisa, harlanduzko bi zutabe sendoen artean ageri da.
|
|
|
behar du izan, aire korronteen eza beharrezkoa da eta ur emariak tantaketarik gabekoa eta egunean cm3 gutxi batzukoa izan behar du. Munduan ezagutzen diren kobazuloen artean, Pozalagua da estalaktita eszentriko gehien
|
dituena
; horren arrazoia, dolomita eta kaltzitak egitura desberdina izatea izan liteke, edo baita ere, ezagutu arte kobazuloak izan zituen kondizio mikroklimatikoak, urte luzez baldintzek aldatu gabe iraun baitzuten.
|
|
|
Ulertuko du, behintzat, berarekin izugarri gogoratzen naizela. Espero dezagun postal hori ez iristea Tereren eskuetara, bestela ez naiz ni bakarrik izango bizitzan aldaketak jasango
|
dituena
.
|
|
|
Eta, halako batean, geure izenaren hotsak itsutzen gaitu, eta zernahi egiteko prest izaiten gara, baita geure izenaren izenean bertzeena estaltzeko eta zanpatzeko ere. Ordea, izenetarik eta hotsetarik haratago biziko bagina, izenik ez duen Hura edirenen genuke, izenik ez duelako berez dena eta izen guztiak bere baitan biltzen
|
dituena
, eta edirenen genuke, halaber, agian, geure zinezko izana... Horregatik, hartaraz gero, noiz eta neure buruari galdetzen baitiot zer naizen, katoliko edo protestant, ihardespen bera emaiten diot:
|
|
|
euskaraz, eta bizpahiru hitz gaztelaniaz. Halarik ere, erran behar dizut guztiz sinetsia nagoela ezen Nafarroa osoa apurka gaztelaniaren alde jarri genukeela, nola egin baitute jada Nafarroako handikiek eta noble gehienek, guztiek ez erraiteagatik, zeren eta gaztelania baita Espainiako inperioaren hizkuntza, mundu zaharra eta mundu berria uztartzen
|
dituena
. Berdinzki erran diezazuket ezen Kristok manatu zigula mundu zabalerat eraman behar genuela haren dotrina, eta, nola gaur egun gaztelaniaz den mundu zabala, eta gaztelania bera ere den mundu zabala, ez euskara, hala, gaztelaniaren alde egoitea da Jainkoaren alde egoitea, mundu osoaren ebanjelizatzeko.
|
|
|
" Zer ote da, bada, zure sekeretu hori?" Eta osabak ihardetsi zion: " Galtzak laxatzeko toki bat, zerbitzu guztiak
|
dituena
, zeren, batetik, hosto freskoak eta oihal pedazuak hautan baitaude, baita ontzi bat arrosa ur ere, eta zeren, bertzetik, ez baitago zerbitzarien beharrik, eskrementuen honat edo harat eramaiteko". Eta dukeak harri eta zur behatu zion, irritsu, erraiten ziola:
|
|
|
Ai, gure aitak jakin izan balu, Senekak erranaren bidetik, ezen ez dela gizonik ahaltsuena bertze guztiak bere menerat
|
dituena
, baina bere burua duena...!
|
|
|
—Nork erran dizu nehor ez dela prest egonen? Zeren, orain arte erran ez badizut ere, ene nagusia jaun Santiago de Tapioles y Villarrín da, Zamoran jaioa eta hamaika titulu
|
dituena
—eta, emaiten zuelarik tituluen lista, zeinetarik azpimarratu baitzuen Calatravako gurutzearena, erantsi zuen—: Hala, bada, jakizu ezen hain dela ene jauna handien artean handi eta hain dela franko eta liberal, non segur bainago ezen, ororen buruan, merke aterako zaiola sakrifizioa bere behatzaren oferenda egin dezanari edo hartarako prest egon dadinari...
|
|
|
Eta, nola gazteak aditzerat eman baitzidan ezen hiru soldadu zituela gibeletik, erran nion sar zedila kaperan eta jar zedila aldarearen azpian... edo aldare barrenean, hobeki, zeren eta aldarea zurezko kutxa handi bat bezalakoa baita, kanpoan mila apaingarri
|
dituena
eta beheko aldean estalkirik ez duena.
|
|
|
Horixe esan nion, estreinakoz hitza egokitu zitzaidanean, Edurtxo Caterpilarri: tonbola bat noski, baina bonbilla guztiak erreta
|
dituena
, itsusia, makurra eta jasanezina. Ez zitzaion zentzuzkoa iruditu Caterpilar andreari nire lehen gogoeta eta begiratu gaiztoz bezala so egin zidan.
|
|
|
Sentsualitatez irakurri zuen: " Hona hemen denetarik izan den gizona, bene benetako gizasemea, zintzilik duen bekatu baten bizkar mundu ororen irainak eta mespretxuak eta barre algara lizunak eraman behar izan
|
dituena
. Hona hemen ba  tzuen ezina eta besteen inbidia, eta emakume guztion gozagune azkena.
|
|
|
Eta zergatik elefantea, jakin baliteke, Bonilla jauna?". " Bada, elefantea piztia zintzoa, burutsua, zuzena eta legeak errespetatzen
|
dituena
delako; ilargi berria denean, ibaira jaisten da purifikatzera; ahalkea delako, eta emea errespetatzen duelako; eta bera baino animalia txikiagoekin errukitsua delako, eta gizon bat bidean galduta topatzen badu, bide onera etortzen laguntzen diolako. Horregatik elefantea:
|
|
|
Agian esango duzu, irakurle, zertara datorren azken hegaldi hau, eta agian pentsatuko duzu berriz ere bidenabarretan galdu naizela, eta ea zer arraiotara joan naizen Ubedako muinoetaraino. ...naizela Ubedako muinoetara ezertara joan ez naizela inoiz joan, joateko gogo handiak ditudan arren, esan didatenez ikuspegi paregabeaz goza baitaiteke bertatik; eta, behin errieta ematen hasita, esango dizut, gainera, bide guztiek ez ezik bidenabar guztiek ere Erromara daramatzatela, eta pertsiarrek esaten duten legez, pazientzia sustrai mikatza duen arbola dela, baina fruitu ezinago goxoak ematen
|
dituena
. Eta, horixe:
|
|
|
Ez dakit nola hasi. Beharbada neure burua zuritzen has ninteke eta, esan, ezer baino lehen, Teresa bezala bakarrik bizi diren pertsonek, niretzat badutela misterio plus bat, erakargarriago egiten
|
dituena
. Eta beharbada Karmelorekin atzo hori gertatu zitzaidan.
|
|
|
ohiko regañadaren ondotik, beren esku elkarrekin jarraitu edo bereiztea. Baina gaur EEBBetako presidentea jujatzen ari gara, EE BB e ta-ko pre si den te-a, alegia, ezkontzaz kanpoko harremanak Etxe Zuriko bere bulegoko mahai obalatuan bertan izan
|
dituena
. Eta Hilllaryk oilo urkatuaren begiradarekin haren damua nabarmendu nahi izan badu ere, kontua da gizon honek birritan hautsi duela bere zin egitea, eta birritan ibili dela gezurrak botatzen:
|