|
2000
|
|
|
Biek kadukatua duten gida-baimena berritzeko arazoak dituzte. Jose Antonio Torre Altonaga «Medius» mungiar preso ohi eta lagunari Gipuzkoan besterik gabe berritu
|
diotela
aipatu zioten elkarri, eta karneta berritzeko gestioa egiteko asmoz geratu dira
|
|
|
Seguruenik Bizkaian jakingo dute soilik emakume gizonzaleari arperi esaten zaiola. Zuberoan adimen gutxikoari ments esaten
|
diotela
ere ez du mundu guztiak jakingo. Baina badira oso zabalduak direnak ere:
|
|
|
Ikasle Abertzaleak taldeak Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) errektorearen dimisioa eskatu du, besteak beste, orain arte euskararen inguruan erakutsitako jarrerarengatik. Errektorearen azken erabakia urtero ikasleek antolatzen duten Euskararen Eguna debekatzea izan da, hainbeste jaik unibertsitateari" itxura txarra" ematen
|
diotela
argudiatuz. Nolanahi ere, Euskararen Eguna ospatu zen pasa den ostiralean, eta sinadura bilketa egin zen" benetako hizkuntza plangintzaren alde".
|
|
|
Abertzaleen arteko itun baten inguruan ari dira lanean EAJ, EH, EA eta AB, hori diosku behintzat Karmelo Landa HBko Mahai Nazionaleko kideak. EAJri nazio eraikuntzan trantsizio fase bat proposatu
|
diotela
, baina jeltzaleek ez diotela behar legez heltzen salatzen du. Elkarrizketa eta proposamen zurrunbiloa bizi dugu azken egunotan.
|
|
|
Abertzaleen arteko itun baten inguruan ari dira lanean EAJ, EH, EA eta AB, hori diosku behintzat Karmelo Landa HBko Mahai Nazionaleko kideak. EAJri nazio eraikuntzan trantsizio fase bat proposatu diotela, baina jeltzaleek ez
|
diotela
behar legez heltzen salatzen du. Elkarrizketa eta proposamen zurrunbiloa bizi dugu azken egunotan.
|
|
|
A. ITURBE.Esango nuke itzultzaile horiek idazleari euskara aberastasuna ematen
|
diotela
, jatorrizko idazlearen ideiak edo mundua baino. Idazle asko hizkuntzarekiko hainbat arazo konpontzen ari da itzultzaileek egiten ari diren lanari esker.
|
|
|
Jon Juaristi da militante, idazle militanterik bada. Gertatzen dena da horri militantzia oso ondo ordaintzen
|
diotela
. Baina hori beste kontu bat da.
|
|
|
Liburu honi buruzko komentariogileek (Jose Mari Iturraldek epilogoan, G. Markuletak...) liburuaren garraztasuna azpimarratu dute etengabe," baltza, latza eta garratza" da, Markuletaren artikuluaren izenburuko hitzak erabiliz (El Diario Vasco, Zabalik,, 3 or.). Egile honek garraztasun hori kartzelako esperientziaren isla" zuzenegia" izateari egozten
|
diotela
aurreratzen du.
|
|
|
Gainera, esan beharrekoa iruditzen zait, ez Frantziak eta ez Espainiak ez
|
diotela
jarraitu giza oreka gordetzeko hain eredugarri den Suitzako Konstituzioari; baina ezta ONUk 1948 urtean Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren 2 artikuluan gomendatzen zuenari ere.
|
|
|
Era berean, SUD OUESTentzat esangura gutxi dute Hegoaldeko lurraldeek (agertzen direnean. Euskal Herriarekin zerikusia duten albisteen %7?, hala ere, Euskal Herri osoarierreferentzia eginez eta euskara zein politika gaien inguruan agertzen dira). Ezberdintasun ideologikoei gagozkielarik, gogora dezagun EUSKALDUNON EGUNKARIAketa GARAk bakarrik eskaintzen
|
diotela
nolabaiteko arreta Iparraldeari, Hegoaldekoprentsaren aldetik. Oraingo datuetan ikus dezakegunez, gainera, arreta horren zatigarrantzitsu bat euskararekin lotura duten gaietan fokatzen da.
|
|
|
Eta gero, azken hauteskundeen emaitzak ikusita, hauxe ondoriozta daiteke: Euskal Herriko jende askori, batez ere gaur egun bere buruaabertzaletzat ez daukanari, politika arazoak baino ardura handiagoa
|
diotela
zenbaitekonomia arazok, bere bizi maila hobetzeko aukerak, eta abarrek. Autodeterminatzeko unean planteatzen dugun galderan, abertzaleok politikoa bakarrik ez den plan
|
|
|
Kultur arloan hizkuntzaren garrantzia zein den ezin goraipatu gehiegi. Gauza batda aitortzea erdaldun abertzale batzuek mesede egin
|
diotela
euskarari, Sabino Aranakedo Campionek, kasu, eta bestea pentsatzea euskararik gabeko kultura euskal kulturaizan daitekeela. Politika arloan nolabait eta zentzu zabalean, vascos?
|
|
|
Ia sei mendekozigorra, susmoak direla bide. Eta tristura sartzen zait pentsatzen dudanean haurrekaurre egin
|
diotela
–horren eten traumatiko eta goiztiarrari.
|
|
|
Estatu Batuetan Internet erabiltzen dutenen ohiturei buruzko ikersaioek adierazten dutenez, kontsumo baloreei dagokienez, irratia da kalterik gutxien daukan hedabidea. Internet baliatzen duen %35ek diote telebista ikusteari kentzen
|
diotela
denbora Sarean nabigatzeko, %16k prentsari eta %10ek irratia entzuteko denbora murrizten dutela. Ikersaio horiek ez dute kontuan hartzen sarean zeharko bidaiatzearen eta irratia entzutearen arteko osagarritasun maila garaia, horretarako irrati aparatu konbentzionala edo Interneten bidez Real Audio bezalako sistema erabiliz.
|
|
|
252 Badirudi, garai honetako kontrolaren zorroztasunari dagokionez, kontrol politikoaren ahultasunari atxikitzen
|
diotela
batzuk ikuskaritzaren balizko ahulezia; zentralizazio handiagoaren beharra azpimarratzen dute, necesidad de luchar contra el particularismo regional, delakoaren arrazoiarengatik.
|
|
|
Goizean Rubenekin ibili naiz, eta Tomekin; arratsaldean, Karmelo ere hurbildu zait, eta Tom; afalondoan, azkenik, Ruben, Karmelo eta Tom izan ditut lagun. Badirudi ez
|
diotela
bidezkoa irizten neska bat bakarrik ibiltzen uzteari; badirudi Adela eta Estherren turismo sexuala ez dela oso arrakastatsu gerta  tzen ari...; badirudi, goizaldean Tomekin izan dudan ezustearen ondotik, adeitsu baino adei  tsuago agertu nahi zuela nirekin (txizestu izan naizen batean, komunera joan, eta, neskenean sartzearekin batera, Tom topatu dut, ispilu aurrean, ezkutatzen saiatu, baina ...
|
|
|
Bai, jaso, jaso du, eta ez dakit zer idatzi diozun, baina han geundenoi argitu digu oposaketa batzuk atera dituela jakinarazteko bidali
|
diotela
. Gainera, nik zer izan zitekeen sumatu arren, ondo disimulatu du eta nik ez diot jarrera aldaketarik ttikiena ere igarri.
|
|
|
" Esther", irten zaio orduan, eta berehala" taldeko guztiek hori uste al dute?". Nik ez dakidala erantzun diot, eta Esther, Adela eta Luisek, behintzat, hala
|
diotela
; edozein modutan, ez dut besterik jakin ahal izan. Dâailleurs, jakin behar duzu bart berandu arte geratu naizela Danen furgoneta zelatatzen eta Rakel, ez baina Adela ikusi dudala ekipaje tokira igotzen.
|
|
|
Hala ere, eta honekin batera esan behar da," betiko izenek" ere erronkari eutsi
|
diotela
(Izagirre, Urretabizkaia, Lertxundi, Irigoien, Txiliku, Igerabide). Pozgarria da ikustea orain 20, 25 eta 30 urte hasi ziren haiek zer nolako lan interesgarriak ari diren argitaratzen.
|
|
|
Batari eta besteari galdezka jarduna da, baina sorbaldak jasotzen dituzte hemen. Paketearen bidaia kobratu
|
diotela
ageri da pekulio kontuan, baina paketearen arrastorik ez. Horrelakoxe misterioak gertatzen dira etxe hauetan sarritan.
|
|
2001
|
|
|
Adibide gisa, nahikoa dugu Gipuzkoako Mendizaleen Federazioaren adierazpena: " Mendizaleok, aspaldidanik, oso garbi dugu proiektaturiko zentral eolikoek ez
|
diotela
inolako onurarik ekartzen ingurumenari eta bai, aldiz, mozkin ederrak sustatzaileen sakeletarako... Ez gaude garapenaren aurka, eta ezta energia eolikoaren aurka ere...
|
|
|
Bertako industrializazio basatiaren garaiak atzean utzi ditugun honetan, hots, postindustrializazioa nagusi bizi dugun honetan, gauzak aldatuz doaz. Alde batetik, bertako instituzioek lurralde kutsatuari aurpegia garbitu nahi
|
diotela
dirudi, eta beste alde batetik, bidaiariek alde honi beste modu batean begiratzen diotela ematen du. Izan ere, populagunerik handiena, Bilbo, itxuraldaketa erradikalaren prozesuan murgildu omen da (Guggenheim Museoa ikur duen prozesua), bere zikin itsusi ospe hori alde batera utzi nahirik.
|
|
|
Bertako industrializazio basatiaren garaiak atzean utzi ditugun honetan, hots, postindustrializazioa nagusi bizi dugun honetan, gauzak aldatuz doaz. Alde batetik, bertako instituzioek lurralde kutsatuari aurpegia garbitu nahi diotela dirudi, eta beste alde batetik, bidaiariek alde honi beste modu batean begiratzen
|
diotela
ematen du. Izan ere, populagunerik handiena, Bilbo, itxuraldaketa erradikalaren prozesuan murgildu omen da (Guggenheim Museoa ikur duen prozesua), bere zikin itsusi ospe hori alde batera utzi nahirik.
|
|
|
Motor hauei gidariek, azkarrago ibili asmoz," konponketa" bereziak egiten dizkiete. Ziklomotorrari eta beren osasunari kalte egiten
|
diotela
ohartu gabe, gidariak motorra" trukatu" edo manipulatzeari ekiten dio, gehienezko 40 km/ h ko abiadura ezartzen duten mugak kendu eta ihes hodi originalaren ordez handiago bat(" hoditzar" gisa ezaguna) jarriz. Hoditzar hauek berez lehiaketarako bakarrik prestatzen dira, eta debekatua dago hirian eurekin ibiltzea, baina edozein motor dendatan eros daiteke.
|
|
|
Hortik aurrera, gaztetxo hauek makina azkarrago, baina zaratatsuago az (helburua ahalik eta azkarren joatea denez hoditzarraren isilgailua ere kendu ohi zaio)" goza" dezakete. Baina ez dira konturatzen motorrean edozein aldaketak bere iraupena murrizten duela, zarata horrek epe luzera lo eta kirio arazoak zein gorreria sortuko dizkiola, eta ondotik igarotzean bere gutizia jasan behar duten hiritarrek ezer onik opa ez
|
diotela
.
|
|
|
Oraintxe, hegaluzearen kanpainan bete betean sartzen ari garen garai honetan, komenigarria da teknologia berri horiek gure arrantzaleei eskaintzen dizkieten zerbitzu batzuk aipatzea. Egia da beraiek direla itsasoan sartu eta arrantza gauzatu behar dutenak, baina egia da baita ere teknologia berri horiek hobeto eta baldintza hobeetan arrantzatzen laguntzen
|
diotela
; dena den, goi mailako aurrerapen hauen kontua nahiko gauza berria da beraientzat.
|
|
|
Instalazioa finantzatu ahal izateko Madrilgo Gobernutik eta Energiaren Euskal Erakundetik (EEE) laguntzak jaso zituzten. Hamar bat urtetan amortizatuko dute 48 kW-ko potentziako instalazioa ipintzeko eginiko inbertsioa, baina gasoilaren prezioak gora egin duenez, badirudi lehenago emango
|
diotela
buelta. Kiroldegian ur bero ugari behar zen (igerileku klimatizatua, dutxetako ura) eta eguzki energia termikoaren alde egin zuten.
|
|
|
Aurten ere berdin berdina hasiko da besta. Hor izanen ditugu bertsolariak Mattin, Ezponda eta Xanpun, bai eta ezpata dantzariak ere sagara denboran egiten
|
diotela
beren harrigarrizko agurra aldare gaineko Jainkoari. Mezatik lekora dantzariek emanen dute jende guziaren aitzinean aurresku bat alaia, eta gero ikusiko ditugu ikastolako haurrak beren kantu eta josteta hunkigarrietan.
|
|
|
XABIER Arzalluz buruzagi jeltzaleak hankaz gora jarri du azken egunotan Ertzaintza eta Estatuko gainerako segurtasun indarren arteko elkarlanaz haizatutako guztia. Gipuzkoako ETAren Buruntza komandoaren atxiloketan ez dela elkarlanik izan eta Guardia Zibilak eta Polizia Nazionalak Ertzaintzari ez
|
diotela
inolako informaziorik pasatzen. Ertzaintzak alderantzizkoa egiten duen ez du zehaztu Arzalluzek, baina ez da baikor agertu; Ertzaintzak oraindik traba egiten diela esanez, gobernu arteko benetako lankidetzan itxaropenik ez duela zehaztu du.
|
|
|
Alde batetik medio berriotan hegemonia berreskuratzearen helburua agertu dute, jadanik, AEBk. Horrela, Collin Powellek oso argiro esan du beraiek munduari produktu bat saldu behar
|
diotela
: demokrazia alegia; eta hori ez dela beti erreza.
|
|
|
Baina aldaketek zergaiti bati erantzuten diotenez, jakina da XX. mendean eman diren nobelari buruzko teoria guztiek arrazoi bat, poetika berri bat, dutela oinarrian eta, azken finean, momentuko beharrari erantzuten
|
diotela
. Bilakaera honek literatur irakurleriarengan eragin zuzena duenez (ez dezagun ahantz literaturak komunikazio egite orok bezala hiru elementu jartzen dituela harremanetan:
|
|
|
Azterketatik hiru ondorio nagusi atera dira, batik bat: ...zioa emateko garaian aseguru konpainiek ezartzen dituzten eragozpen ugariak eta azalpenetan datzan argitasun apurra; beste batetik, horietako bakoitzak eskaintzen dituen prezioen, baldintzen eta pakete itxien arteko desberdintasun izugarria eta, azkenik, konpainia gehientsuenek gidari jakin batzuk (arrisku handiko multzoko kideak izatearren) automobil aseguruaren titular gisa onartzeari uko egiten
|
diotela
.
|
|
|
Partzuergoaren zerbitzuak hartzearen aldeko hautua egiten duenak, gutxienez bi konpainia aseguratzailek asegurua kontratatzeari uko egiten
|
diotela
berretsi eta sinaturiko agiriak aurkeztu behar ditu.
|
|
|
Azterturiko lokalen %10en, postrea jan eta berehala zerbitzariek, beren jarrerarekin, mahaitik altxatzeko gonbitea egiten
|
diotela
sentitzen du bezeroak.
|
|
|
Ixteko sistemek erabiltzaileari ia ia segurtasunik eskaintzen ez
|
diotela
ere egiaztatu zen, erraztasun osoz irekitzen baitira maletak.
|
|
|
c) Aribide horrek argi eta garbi adierazten du mintzaideek ez
|
diotela
alderdihorri jaramon handiegirik egiten, ez baitute horren tratamendurako ahaleginikerakusten. Hor gaia zintzilik dago, eta sinekdoke legez funtzionatzen du.
|
|
|
Laburbilduz, Bizkaiko leiho monolitikoak lan herrikoiak dira; baina eredua ezda populazio xehearena, mendebaldetik datorren eredu kultu edo landu baten degenerazioa baizik. Harginak traketsak eta herri mailakoak izatearen ondorioz, leihoekare eredu herrikoiago bati jarraitzen
|
diotela
ematen du.
|
|
|
Hona, berriz ere oroitarazi behar diot neure buruari, literaturaz aritzera etorri gara, eta ez ETAren su etenaz, kale borrokaren amaierazedo Lizarra Garazi akordioak ekar litzakeen bide eta aukera berriez. Ezjakinenakere badaki, ordea, gizartearen joan etorriek gizarte horren beraren baitan mamitzenden literaturari ere eragiten
|
diotela
. Halako zerbait erran dut, prediku honenhasieran ere, neure buruaz ari nintzelarik.
|
|
|
Ahotsarekin arazorik ez izateko, medikuak aholkatzen du ahotsak diafragmatik atera behar duela eta ez laringetik, bestela airerik gabe hitz egiten baita eta horrek bi ahots kordak igurzten baititu. “Pazienteei beti esaten diet sokek elkarri musu eman behar
|
diotela
hitz egiten dugunean, ez kolpatu, etengabeko bat bateko marruskadura horrek noduluak sortzen baititu”.
|
|
|
Hala azaldu zuen Francisco Orozco Europako Albaitarien Elkarteko Espainiako ordezkariak, Andaluziako Nazioarteko Unibertsitateko ‘Antonio Machado’ egoitzan, eta ‘Nekazaritza eta Abeltzaintza Ekoizpena’ ikastaroan parte hartu zuen. Trazabilitatea eta kontrola’, erantsi zuen Espainiako abeltzainak oraindik ez daudela oso kontzientziatuta osasun araudi horien beharraz, eta horiek aplikatzeari uko egiten
|
diotela
. Kontsumitzaileek jakin dezaten zer jan duten dagoeneko oinarriak jartzen ari dira animalia non hazi den, zer gaixotasun izan dituen, noiz hil den… Behi haragia da kontrolatuena eta kontsumitzaileari datu gehien ematen dizkiona.
|
|
|
Birusen aurkako ekoizleek diote ez
|
diotela
FBIri lagunduko
|
|
|
Ekintza xinpleetan kontzentratzen saiatzen da. Azukrea nahastean, kafeari botatzeko txokolatetxo bat jarri
|
diotela
ohartu da. Amona mantangorri baten itxura du.
|
|
|
Hurbildu garenean andreetako bat agiraka hasi zaigu, berandu gentozela eta beraiek eutsi behar izan
|
diotela
gizonari aurpegiratuz. Baina ezin izan diogu ahoa ireki, jakinarazi digu bat bateko penaz, gizagaixo haren paparra erakutsiz.
|
|
|
Filosofia soinua izango du hitzak, baina badakizu beste diskotekak eta tabernak itxi ondoren zabalik geratzen delako esaten
|
diotela
horrela, eta ez dela eguzkia jalgi arte itxiko.
|
|
|
Erantzunbehar hori, oso osorik, gure bizkar dago, eta geure bizkarrean nahi dugu eduki ez beste inorenean. Nahi dutena
|
diotela
zenbaitek aspaldidanik ezagun dugun Ramos Oliveirak, geroko Talón eta Paynek, eta ahoa oraindik aski zabaldu ez duen Elortzak9 Orobat begien aurrean daukatena ukatzeko prest ditugun geure arteko nahastekariek. Ahalkeizun nahiz ohoragarri, egin zirenak egin ziren, eta egin zirenen ondorioa ez dute geroko urteek deuseztatu.
|
|
|
Bata edo bestearekin arrangura bat dario etengabe, guztiak, xuri edo beltxaran, gogor eta entzungor egiten
|
diotela
:
|
|
|
22 Presoak Euskal Herriratzearen Aldeko Komunikabideetako Langileen Ekimenak hedabideek presoak merkantzia gisa erabiltzen dituztela kritikatu zuen duela gutxi Oihartzuna, bere aldizkariaren 6 alean. Honez gainera, egungo egoeran hedabideek funtzio eraikitzaileari ekin behar
|
diotela
aldarrikatu zuten, bakearen garapenerako zailtasunak gainditu behar direlako (Egunkaria).
|
|
|
Erlijioarekin edo sexualitatearekin eman den modu berean, Administrazio Publikoek ez dezatela izaera nazionalari doakionez aukera jakinik egin. Zintzotasunez eta eszeptizismoz eginiko proposamena da, jaramonik eginen ez
|
diotela
aurrez emanik.
|
|
|
Nafarroa erkidego administratibo politiko diferentziatua dela nonahi eta beti espreski adierazi beharra gauza guztien gaineko lehentasun absolutua bihurturik, euskarari koordenatu politikoetatik begiratzen
|
diotela
aitortzen ari zaizkigu agintariak; muga administratibo politikoen gainetik hedaturik dagoen kultura eta hizkuntza ukatzera eramaten ditu ikuspegi horrek.
|
|
|
Merke atera zaizkie gainera itzulpenak Laguna eta Pegenauteri (hain gutxi kobratzen al dute itzultzaileek?), eta zaila da, benetan, ankerkeria honetatik ondorio itxaropentsu txikiena ere aurkitzea. Bai, derrigorrez onartu behar izan du Nafarroako Gobernuak euskarazko irakaskuntzak ez duela atzera bueltarik —eta bada zerbait—, baina doktrina ideologikoari kosta ahala kosta eutsiko
|
diotela
ere argi gelditu da. Nafarroaren benetako izaera esplikatu behar omen zaie, eta ez orain arte bezala, Euskal Autonomia Erkidegotik zetozen liburuek egiten zuten moduan, dotrina abertzalesabiniano deabruzalea.
|
|
|
Aipatzen ari garen iritzi emaileek ez dute salatzen abertzaleek euskara patrimonializatu egin dutela eta hortaz lapurreta egin
|
diotela
euskal gizarteari, ez. Abertzaleen ondarea dela euskara, esaten dute, eta ez dutela gainerakoei inposatzeko eskubiderik.
|
|
|
Horregatik, organismo bat ezin da mekanismo hutsera murriztu; bizidunak ez dira makinak, bizidun bakoitzaren banakotasuna ezin da adigai determinatuen bidez agortu; horregatik, ez dago Newton bat Biologian Fisikan badagoen antzera. Kanten iritziz, ahal den neurrian argipen mekanikoa erabiltzen saiatu behar gara, horrekin ezagutza irmoa lortzen baita, baina garbi dauka zenbait agerpenek aukera horri ihes egiten
|
diotela
. Beraz, judizio erreflexionatzailean oinarrituta helburutasun bat onar dezakegu, baina soilik zentzu erregulatiboan, organismo biziak nolabait pentsatu ahal izateko.
|
|
|
Azkenik, judizio orok modalitatea ere badu. Judizio hauen bereizgarria da judizioaren edukiari ez
|
diotela
ezer gehitzen, zeren kopularen balioak oro har pentsatzearekin duen harremanarekin baitute zerikusia. Judizioa agian egiazkoa da, edo benetan egiazkoa da, edo halabeharrez da egiazkoa.
|
|
2002
|
|
|
MIGUEL Sanz Nafarroako Gobernuko lehendakariak argi utzi du berehalakoan ekingo
|
diotela
euskararen inguruko beste dekretu bat lantzeari. 2000ko abenduaren 11n administrazioan euskararen erabilera arautzeko dekretua bertan behera utzi du Nafarroako Auzitegi Goreneko Administrazioarekiko Auzietarako Salak, forma kontuetan oinarrituta.
|
|
|
Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa kontseilari Anjeles Iztuetak eta Galesko Hezkuntza eta Etengabeko Ikaskuntza sailburu Jane Davidsonek elkarlan hitzarmena sinatu dute. Hala, euskarazko eta galesezko irakaskuntza bultzatzeko asmoz, elkarri laguntza emango
|
diotela
adierazi dute.
|
|
|
Pentsa dezagun momentu batean Euskadiri azterketa psikologiko bat egin
|
diotela
. Munduko unibertsitate ospetsuenean asmatu dute modu bat azterketa psikologikoak pertsona bakartiei egin beharren nazio oso bati egiteko.
|
|
|
Ezkerrean dugun gain txikia Labeaga deitzen da (617 m). Hala ere, «Editorial Alpina»ren mapan, Ibantelliri Labeaga deitu
|
diotela
ikusiko duzu, nahiz eta gainerako mapetan (argitaletxe eta erakunde desberdinenak) Ibantelli deitu. Edonola ere, leku atsegina eta ederra da hau.
|
|
|
DATORREN larunbat honetan Donostian istiluak izateko arriskua agerikoa da, Herrizaingo Sailak ezker abertzaleko pertsona esanguratsuek deitutako manifestazioa debekatu ondoren eta deitzaileek deialdiari eusten
|
diotela
erantzun dutenean. Ez da ulergarria manifestazioa debekatzea, areago Bilbon irailaren 14an izandakoaren tankerakoa dela esanda.
|
|
|
Hortaz, badirudi albistegiek (nazional, autonomiko eta erkidegoetarako deskonexioak) audientzia markak hausteari arreta handiagoa ematen
|
diotela
eguneroko bizitzaren inguruko gaiez herritarra informaturik edukitzeari baino.
|
|
|
Enplegu politikak politika pasiboen eta aktiboen artean banatzean, badirudilangabeziaren arazoari benetako erantzuna politika aktiboen eskutik datorkiola, eta, aldiz, politika pasiboen helburua langabeziaren ondorioak hain latzak ez izateabesterik ez dela, eta, beraz, politika pasiboek ez
|
diotela
langabeziari aurre egiten.
|
|
|
Esan bezala, ez dugu aztertuko erdarazko eskaintza nahikoa ote den, edo zeinhutsune izan daitekeen. Dena den, argi geratzen da Euskal Herriko unibertsitategehienek ez
|
diotela
garrantzi handirik ematen euskarazko irakaskuntzari. NaturZientzietan EHU da salbuespen bakarra.
|
|
|
Unibertsitateak lekuan lekuko eta garaian garaiko gizarteen uste eta kezkeierantzuteko altxatu zirela gehituko genuke guk. Baina, horrek ez du esan nahi, Unibertsitatea gizartearen menpe egoteko sortu zenik; aitzitik, batak bestearinolabaiteko erantzukizuna zor
|
diotela
esango genuke (Apalategi, 1995b, 2001)
|
|
|
Besteak beste, ustezko gatazka modu anitzean irakurri behar delako, aniztasuna ez soilik Ezker Abertzalea, euskal nazionalismo gobernantea eta estatu nazio espainiarraren nazionalismoa bereizteagatik; kulturala den gatazka ere badagoelako; baita beste aukera, erreflexiboak? posible direlako ere, Europak eta nazioarteak aro berri bati ekin behar
|
diotela
, horren araberako elkarrizketa eta gatazka Euskadin planteatuz. Eta hori egiten dutenak ez dira, ez ordenaren nazionalismoa, ezta erakundeetako elitea ere.
|
|
|
Gertakarien inguruko zifrak aipatuta zehaztasun guztiak eskaintzen ari zaizkiola iruditzen zaio hartzaileari. Aipu zuzenak eskainita protagonistek eurek egia bere osotasunean kontatzen
|
diotela
uste du jendeak.
|
|
|
Pertsonaia publiko bati atuna kipulinarekin ala tomatearekin gustatzen zaion jakiteak, agian, ez du errelebantzia publikorik, eta hobe gordetzea, gastronomiari buruzko ekoizpen mediatiko espezifiko baten aurrean ez baldin bagaude. Pertsonaia publiko bati beltzak eta kolore iluneko norbanakoak gustatzen ez zaizkiola eta higuina ematen
|
diotela
argi lezaketen informazioak, ostera, errelebantzia publikodunak dira, eta hobe da ez gordetzea, hobe da argitaratzea. Muga non jarri jakitea, arazo gaitza da; hedabideen jardunak argi uzten du hori.
|
|
|
Sistema guztiek diote gizarte erantzukizunaren doktrinari laguntzen
|
diotela
, publikoaren interesei erantzuten dietela eta jendearen ahalbidetzen dutela. Sistema guztiek diote hori.
|
|
|
Berez eta izatez, hedabidera kanpotik heltzen den kontrolbide bat da zentsura; esan gura baita, administrazioak, botereak? zentsura dela medio hartzen dituela bere menpe hedabideetako agintariak, eta zentsuraren eraginez hedabideek men egin behar
|
diotela
hedabideaz kanpoko eragin bati, administrazioaren botereari.
|
|
|
Enea, ren lagun aulduak, urreneko ur ertzetara eldu nairik, Libi, ko muturretara jotzen dute. An ba da toki bat bakartegi zabalean, ugartea noski, bi bizkar luzeak
|
diotela
kaia egiñaz an lertzen da ur aunditik datorren uin oro, kolko medarretan banakaturik. An eta emen arkaitz aundiak eta bi ugarri dauzkazu, goiari zemaika; auen azpiko ura, berriz, txit naro ta ixilla dago.
|
|
|
Baina demagun zeuk nahi bezain aurpegi ederra daukala eta Venusen xarma lohadar guztietatik dariola: izango dira, noski, bera bezalakoak; artean bera gabe bizi izan gara, noski; berak ere itsusiaren zer berdinak egiten ditu eta badakigu egiten dituela, eta gajoa kirats nazkagarriz usaintzen da, otseinek ihes eta ezkutuan barre egiten
|
diotela
. Eta bitartean kanpoan utzi duen maitale negartiak atalburua lorez eta girlandaz jazten du eta atezango harroak lurrintzen, eta gizarajoak ateorrietan musuak inkaturik uzten ditu; onartua izanik, ostera, sudurrera letorkiokeen lehen bafadan, hanka egiteko arrazoi jatorrak bilatuko lituzke eta luzaz entseiaturiko elegia panpoxa behera letorke eta bere burua ergeltzat joko luke, maiteari hilkor bati dagokion baino gehiago esleitu diola ikusirik.
|
|
|
[...] Nire nagusia Euklionen alabaz maitemindurik baitzegok; etxe honetan bizi den txiroa duk Euklion. Eta nire nagusiari oraintxe esan ziotek Megadorori emango
|
diotela
Fedria ezkontzan. Horregatik bidali naitek hona zelatan, gertatzen denaren berri eramateko.
|
|
|
Horien arabera, araudi horrek segurtasun neurriak jaso lituzke, hala nola “goi tentsioko kableak lurperatzea, segurtasuneko korridore elektrikoak sortzea edo telefonia mugikorreko antenei buruzko araudi oso zorrotza, jendea bizi den edozein gunetatik urrun egon daitezen”. Azkenik, adierazi dute legez besteko proposamen honetan Andaluziako Gobernuari eskatuko
|
diotela
komunitatearen kutsadura elektromagnetikoaren mapa bat egin dezala eta eremu horiek osasunean duten eraginari buruzko azterketa epidemiologikoa egin dezala.
|
|
|
Aurreko urtean Espainiako etxeetako erosketa saskian igoera handiena izan zuen elikagaietako bat ardoa izan zen, Francisco Simón Vila Nekazaritza Ministerioko elikadura zuzendari nagusiaren arabera. Vila atzo izan zen Madrilen Nazioarteko Ardo Aretoa (SIV) 2002, Dekantagailua 2002, Stand Onena eta Salondelvino.com sarien banaketan, bihar bukatuko den 2002ko Nazioarteko Ardoaren Azokaren hirugarren edizioan, eta adierazi zuen kalitateko ardoen kontsumoa %16, 3 igo zela 2001eko irailera arte, eta esportazioek goranzko joera horri eutsiko
|
diotela
. Sariak 2002ko Nazioarteko Ardo Aretoaren Sari Nagusia bi ardok partekatu zuten:
|
|
|
Ekoizpena murriztea Merkatu alternatiboak aurkitzea ezinezkoa denez, kontserba fabrikek ekoizpena normalaren hiru laurdenetara murriztea erabaki dute, Britainia Handian eta Estatu Batuetan eskaintza saturatu ez dadin. Ekimen horren emaitza da fabrikatzaileek 25.000 tona inguru ekoizteari utzi
|
diotela
, eta horrek 3.000 milioi pezeta baino gehiagoko murrizketa dakar, hau da, melokotoia almibarretan esportatzeagatik urtero ordaintzen denaren ia erdia. Ontziratze lantegiek ezin izan dituzten aldi baterako ehunka langile ere gutxitu dira (sektoreak 12.000 pertsonari baino gehiagori ematen die lana).
|
|
|
Bestalde, Europako komisarioak nabarmendu du gero eta kezka handiagoa dagoela behar bezala arakatu eta etiketatzeko, batez ere GEO (genetikoki eraldatutako organismoak) duten elikagaietan. Produktu horien gaineko ikerketak osasunarentzat kaltegarriak ez direla eta ingurumenari kalterik egiten ez
|
diotela
bermatu behar du. Elikagaien segurtasuna, Europako lehentasuna Miguel Arias Cañete Espainiako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura ministroaren arabera, “baserritik mahaira” elikadura kateak kontrol zorrotza eta informazio gardena izan behar du, kontsumitzailearen konfiantza berreskuratzeko.
|
|
|
Hilaren 1etik aurrera Espainiako Bankura joan dute espainiarrek, baldin eta dibisa nazionala oraindik gordetzen badute. Nolanahi ere, institutu jaulkitzaileak kalkulatu du euroa sartu baino lehen zirkulazioan zeuden txanponetako diruaren %45 ez
|
diotela
inoiz emango Espainiako Bankuari, trukatzeko, espainiarren esku geratuko baitira bildumagintzako pieza gisa, edo hondatutako, galdu edo herrialdetik atera diren turisten poltsikoetan. Horrela, erakunde gainbegiraleak kalkulatzen du 6.528 milioi pieza bilduko dituela, zirkulazioan dagoen kopurua 11.983 milioikoa denean.
|
|
|
Zer egin. Egokitzapena errazteko, elikadura ordutegiei eustea, iluntasunean eta zaratarik gabe lo egitea eta organismoaren eskaerei lofisikan, intelektualean eta emozionalean erantzutea proposatzen da. Botika batzuek, melatonina komolak, egokitze prozesuari laguntzen
|
diotela
dirudi. Baina, zer da melatonina. Loa eragiten duen substantzia da.
|
|
|
Teknika honen oinarria da tindagai gorri fluoreszente bat erabiltzea, tumoreetan minbiziaren gene aktiboak detektatzeko aukera ematen duena, «The Lancet» zientzia aldizkariak argitaratzen duen moduan, berriro gaixotzeko aukera areagotu dezaketenak. Zientzialariek uste dute minbiziaren gene konbinazio batzuek haurren probabilitateari eragiten
|
diotela
berriro gaixotzeko. «Tumorearen berrerortzea markatzen duen koadro genetikoa hor dago hasieratik», dio ikerketa taldeko buruak, Kathy Pritchard Jonesek, eta, hori dela eta, berriro gaixotzeko joera handiena duten haurrak zein diren jakin nahi izanez gero, minbizia lehen aldiz diagnostikatzen denean, sendagileek tratamendua banaka dezakete.
|
|
|
Gainera, animalia eta landare gehienak tenperaturaren eta prezipitazioen mende daude, eta, aldaketa horien ondorioz, espezie batzuk desagertu eta beste batzuk koloniza daitezke, zientzialariak ikusi zuenez. Gaineratu zuen espezie guztiek ez
|
diotela
berdin erantzuten tenperaturen igoerari, eta, beraz, zikloetan “desakoplatzeak” gertatzen direla ekosistemaren barruan. Intsektuen agerpena ere aurreratu egin da klima aldaketarekin, eta hegaztien etorrera atzeratu egin da, “Afrikan ere zerbait gertatzen ari baita”.
|
|
|
Oro har, OCUko zuzendariak onartu zuen erakunde independente horrek egindako ikerketen arabera, “Espainiako merkatura iristen diren produktuen segurtasuna zentzuzkoa dela, eta inork ez duela berehalako arrisku toxikologikorik osasunarentzat”. Hozte desegokia Estatistiken arabera, hozte desegokiak intoxikazioen %25 eragiten du; elikagai gordinen kontsumoak %13; aurrez prestatutako eta ondoren berrerabilitako elikagaien kontsumoak %13; higiene eskasak %8; manipulazio okerrak %7, eta kutsadura gurutzatuak %6 OCUk dio estatistika horiek ez
|
diotela
errua egozten kontsumitzaileari, baina harremana ezartzen dute portaeraren eta intoxikazioaren artean. OCUk egiaztatu du zenbait arazo sor daitezkeela elikagaien segurtasunari dagokionez, nahiz eta iritzi soziala desberdina den:
|
|
|
Hala ere, dokumentuak azpimarratzen du posta elektronikoa “oraindik gutxi ustiatuta” dagoela, bazkide, kolaboratzaile eta boluntarioei, gizarteari oro har eta komunikabideei informazioa helarazteko. Fundazioaren txostenak azpimarratzen du Espainiako GKEek ez
|
diotela
probetxu handirik ateratzen Sarean duten presentziari, eta haien eragina mugatua dela. Horrez gain, giza baliabiderik eta baliabide ekonomikorik ez dagoenez, orri asko ez dira maiz eguneratzen, eta, beraz, “ez dute bizitzarik eta jendeak ez ditu bisitatzen” esan du Carlota Francok, Espainian OneWorld atariaren koordinatzaileak, eta nabarmendu du erakunde zaharrenak direla eguneratzen denbora gehien ematen dutenak.
|
|
|
Berrikitan irakurri dut Bartzeloan bi pittbullek postari emakume bati eraso
|
diotela
. Vall d’Ebron eritetxera eraman zuten oso larri.
|
|
|
bera denez poesiaren apaiz, besteen gainetik jartzen da. Baina gertatzen da entzuleek ez
|
diotela
ahalmen hori aitortzen eta ez diotela entzun nahi. Poetaren egoera barregarrikeriatik gertu dago, poemen balioaz zenbat eta jende gehiagok duda egiten badu.
|
|
|
bera denez poesiaren apaiz, besteen gainetik jartzen da. Baina gertatzen da entzuleek ez diotela ahalmen hori aitortzen eta ez
|
diotela
entzun nahi. Poetaren egoera barregarrikeriatik gertu dago, poemen balioaz zenbat eta jende gehiagok duda egiten badu.
|
|
|
Begi bistakoa da liburu asko irakurterrazak direla eta kalitate handia dutela, hizkuntza guztietan. Baina egia da, bestalde, proposamen estetiko eta literario berriek nolabaiteko esfortzua eskatzen
|
diotela
irakurleari, eta zilegia da idazleak esfortzu hori eskatzea berritasuna bereganatu nahi duenari. Eta agian liburu hauek, ustez zailagoak diren hauek, irakurzaletasun sendoagoa ereingo dute irakurlearengan.
|
|
2003
|
|
|
Sanoak. Demagun gau batez su ematen
|
diotela
eraikinari abereak barne eta auzolangile ezagunenak preso eraman. Eskandalua.
|
|
|
Kontura daitezela hezkuntza ez dela irakasleek ikasleei ezagutza linealki transmititzeko prozesu bat; prozesu horri faktore askok eragiten
|
diotela
: ikasleak zer nolako baldintza sozial eta ekonomikoetan bizi diren, heziketaren prozesua nolako baldintza fisikoetan garatzen duen, zer eskuarte dituen bere egitekoa betetzeko eta nola antolatzen duen heziketaren egintza.
|
|
|
Ettore Schmitz ek bernizgileak hala du izena motiboak ditu motibazio hori ere ez sentitzeko. Kontua da James izeneko hesola tente gazte bat serio askoa jarri
|
diotela
irakasle Ettoreri. Ikasleak badaki klaseak ematen dizkion hesolak «Cambers music» eta «Dublindarrak» arrakastatsuak idatzi dituela, badaki nor den James Joyce.
|
|
|
Diasporako armeniarrek ardura ez bazuten ere, Armeniara begira bizi beste erremediorik ez dute izan, lurrikara izan delako, edo nazionalisten mugimendua, edo sobietarren osteko trantsizioa, ekonomiaren egoera... Diasporakoek Armeniari lagundu behar
|
diotela
sentitzen dute.
|
|
|
Gerrako kronikarekin gertatzen den berdina gertatzen omen zaie ikertzaileei eta: zerbait orokorra bildu ahal izateko eragozpen ugariri egin behar
|
diotela
aurre. " Gerran ibilitako askok ez daukate perspektibarik.
|
|
|
Joateko ba geltokiko comisariara, han emanen
|
diotela
ta. Joan zan gabean esan ziola comisarioak berari esateko esnatzen zanean.
|
|
|
Hona inkestatik atera den ondorio garrantzitsuetako bat: euroa erabiltzeak zailtasun edo eragozpenik ekarri ez
|
diotela
hiritar gehienek aitortu arren, gutxi gutxi batzuek baizik ez dakite euro eta pezeten arteko baliokidetzazko kalkulu soilak egiten (%3 baino desbideraketa handiagorik gabe).
|
|
|
Emakume gutxik (%7k) eta gizonezko gehixeagok (%14k) uste dute euroak maila pertsonalean mesede egin
|
diotela
.
|
|
|
Legeak xedatua du jabekide guztiek Idazkariari ohartarazpenak jasotzeko helbidea jakinarazi behar
|
diotela
; horrela ez egitekotan, jabe horien etxebizitza edo tokira bidaltzen zaizkienak baliozkoak izango dira.
|
|
|
Gauzak, ordea, ez dira hain errazak: 12 emailetik batek aitortu egin du bere familiak erabaki solidario horrekin ez dagoela ados jakinarazi
|
diotela
.
|
|
|
Ez du horrek erran nahi, gerla hotzak mende erdia ezbaian iraun duen tarte horretan, gero eta arma sofistikatuagoak asmatzeko lehia moteldu dela puxantzia handien artean, ez eta ere Europako, Afrikako edo ez dakit nongo bazter guztietan estatu zahar eta berriek uko egin
|
diotela
, gerla garbi edo zikinen bitartez, beren arteko ala barneko gatazkak zuritzeari.
|
|
|
Ororen buru ohartzen gara, Jesus etorri aitzineko mende luzeetan ez
|
diotela
juduek aterabiderik aurkitu Platonek bere aldetik salatua zuen ezinbesteko ateka gaitzari: nola dezakeen ehuleak piru bakarreko irazkiarekin hari anitzeko bilbea eho?
|
|
|
Izan ere, ZBekoek, eta oro har Amorebieta Etxanoko biztanleek, horretazdihardute bere borrokan. Planteatzen dute ez dutela zentral termikorik Boroan etaez
|
diotela
inori opa haiek jasan gura ez dutena. Gainera, behar energetikoak asetzeko konponbideak diseinatzerakoan, eta, hori baino lehen, behar horiek kalkulatzean?
|
|
|
Bestalde, Galizian, 51 urteko gizon bat, Txinara Badajozeko kaltetuaren talde berean joan zena, behatzen ari da arnas arazoak dituela Burelako Kostako ospitalean (Lugon). Hala ere, osasun agintariek adierazi dute, hasiera batean, beren gaitzaren ezaugarriek ez
|
diotela
erantzuten Asiako pneumonia atipikoko kasu bati. Kasu horiekin, kutsatuta egon daitezkeen pertsonen kopurua milioitik gorakoa da.
|
|
|
Etenaldi horren ondoriozko mantenu eta ostatu gastuak ere garraiolariaren kontura izanen dira. Azkenik, overbooking ari edo billete soberakinari dagokionez, Iratxek gogorarazi du 1991tik indarrean dagoen araudiaren arabera, hegazkin konpainiek 150 eta 300 euro arteko ordaina eman behar dietela bidaiariari, eta, gainera, beste hegaldi bat aukeratzeko aukera eman behar
|
diotela
, eta beharrezko laguntza (mantenua eta ostatua) eman behar diotela txartelaren zain edo itzultzean. Gaur egun, araudi berri bat dago kalte ordainak handitzen dituena eta udan indarrean sar daitekeena.
|
|
|
Etenaldi horren ondoriozko mantenu eta ostatu gastuak ere garraiolariaren kontura izanen dira. Azkenik, overbooking ari edo billete soberakinari dagokionez, Iratxek gogorarazi du 1991tik indarrean dagoen araudiaren arabera, hegazkin konpainiek 150 eta 300 euro arteko ordaina eman behar dietela bidaiariari, eta, gainera, beste hegaldi bat aukeratzeko aukera eman behar diotela, eta beharrezko laguntza (mantenua eta ostatua) eman behar
|
diotela
txartelaren zain edo itzultzean. Gaur egun, araudi berri bat dago kalte ordainak handitzen dituena eta udan indarrean sar daitekeena.
|