|
2001
|
|
|
Iraila ren 27an hizkuntzen europako eguna ospatu zen; hitz potoloak baina mami eskasekoak. Eskasak
|
diot
zentzu ezberdinetan: egun horrek kalean oihartzunik izan ez zuelako, komunikabide gehienen axolagabekeriak hutsune hori eraginez; mami eskaseko ospakizuna ere, hizkuntza gutxituentzat egunak ekarri zituen emariak ia hutsaren hurrengoa izan zirelako; gurean, bederen.
|
|
2002
|
|
|
Hartzaileak seinaleen bidez, seinale horiek direla bide? ulertu du igorleak helarazi gura
|
dion
zentzua. Baina seinaleen aurrean ez dugu guztiok berdin funtzionatzen, seinaleak seinale direlako eta ez zentzu.
|
|
|
–Ba ote du zure
|
esanak
zentzurik, odola emateko ere prest nagoenean...?
|
|
2005
|
|
|
Zerbait txarto egin duenari aurrez aurre esango nioke, eta ez egunkari batean; kikilduta utziko bainuke! Idazle gutxi gara, eta giroa narrasteari ez
|
diot
zentzurik ikusten».
|
|
2006
|
|
|
Hortaz, zer literatura klasek ematen ahal
|
dio
zentzua, egun, gure esperientzia kolektiboari, edo gure esperientzia kolektiboei idatzi nuke. Hori jakiteko ez da erantzun dugun galdera bakarra, baina bai galderetako bat, noski, honako hau:
|
|
|
«Nekazariek ordaindu behar zuten zerga eta karga multzo bat, jaun baten lurraldean bizi eta lan egiteagatik.
|
Esandako
zentzuaren onuraduna kolonoak landutako finken jabea zen. Beste batzuetan, jaun loturatik etortzen ziren errentak, lur jabeek, jaunaren?
|
|
|
Esan bezala, lehenengoari zentzua atxikitzen diogu; bestea, ordea, portaera irreflexibo edo automatikoa dugu. Azken horri aktoreak ez
|
dio
zentzurik atxikitzen eta, beraz, ez zaigu ulergarria. Kontzienteki orientatutako ekintza moldeari zentzua dario.
|
|
|
Maribiren deiaren ostean, entzuleok, ez dakit zer esan, zer edo zer
|
esateak
zentzurik ote duen, ez bada zirrikitu guztietatik halako laguntza eta elkartasuna eskaini behar dizkiegula egoera larri horietatik ihes egiten dutenei... Europa bihozgabe honen harresiak zulatu genituzke zelan edo halan, munduko beste harresi guztiak bezala.
|
|
2007
|
|
|
Euskalgintzan daukagun funtzioa helduak euskara erabiltzeko trebatzearekin dago lotuta eta horren profesionalak gara azken baten, lanari beraz marko horretan eman behar
|
diogu
zentzua lehenengo eta behin, gogoz eta ilusioz bada hobeto, baina geure lanean integratzeko ahaleginarekin.
|
|
2008
|
|
|
Atzerrian adierazpen ausartagoak egitea dagokiolako edo, Ibarretxeren euskal nortasuna tinkoago ageri zaigu munduan barrena egiten dituen joan etorrietan. Ondoko hitz hauek irakurri besterik ez daukagu
|
diodanaren
zentzua atzemateko. Txileko Santiagon, 2007ko urrian egindako adierazpenak dira:
|
|
|
NEKANE. (Inozoarena eginez) Zer? Ez al didazu
|
esan
zentzuz jokatzen badakizula?
|
|
2009
|
|
|
Badaki horizonteak 360° dituela, buruari bueltak ematen dizkio, kontziente da aurrera egiten badu atzekoari esker dela. Hori esanda, ez
|
diot
zentzurik ikusten ibilbideez mintzatzeari ez bada akatsak zuzendu eta norabide berriei buruzko pistak hartzeko. Denok dakigu ibilbide bat dugula atzean, baina nola begiratu behar diogu distantziarik gabe?
|
|
|
Euskaldunon Egunkaria ko zuzendaritzak ETAren aginduak jaso zituela
|
esateak
zentzurik ez daukala azpimarratu du eta ez lukeela agindurik onartuko errepikatu du behin baino gehiagotan.
|
|
|
Seguruena sinestun askok berak jakin du, haurretan hainbat gauza estrainio ikasi eta gero, behin adineko, ez zekiela doi doi zer egiten zuen sinesten zuenean, eta zer zen doi doi sinesten zuena. Baina beti jakin du, istorio sinbolikoetan kontaturiko mezuak, adierazgailuak baino ez izan arren bestela ezin
|
esaniko
zentzu (ar) enak edo misterio batenak, esanahi osobetekoak zituela bere barrubizitzan. Eta sinetsi egiaz ez zuela istorio horietan sinesten, ezpada horien atzeko beste zerbaitetan; edo, horiek, sinetsiz?, nahi bada, beste zerbait ulertzen zuela istorioa baino harago:
|
|
|
–Nik ez
|
diot
zentzurik ikusten, erran zuen Zeberiok?. Galtzaileek dena galdu zuten:
|
|
|
Esaterako, inork ez omen du ulertzen harri jasotzea. Harria jasotzeari ez
|
diotela
zentzurik ikusten diote gehienek, hori ez dela kirola.
|
|
|
Poeta koitaduak ez
|
dio
zentzurik aurkitzen gizakiak gizakiari eragindako sufrimenduari; historian izandako hanka sartze berak nabarmentzen ditu guda zelaietan eta lubakietan. Jainkorik bada," urruti zegok hura han bere zeruan" pentsatzen du poetak.
|
|
2010
|
|
|
Nik uste dut oso jarrera posmodernoa dela nork bere obra saltzearena hain modu lotsagabean, eta lotsagabean diodanean ez
|
diot
zentzu peioratiboz. Gure artean nahiko berria zen jarrera hori.
|
|
|
–Ez
|
diot
zentzu horretan.
|
|
2011
|
|
|
Azken horrek zer esana eman du Atletico Madrilekin udako amodio kontu zoroa izan ostean. Haatik, «hanka sartu baldin badu ere, salbazioa eman diezaguke»,
|
dio
zentzu handiz Joseba Llorentek. Garrantzitsua da frantziarra, oso.
|
|
|
Orduan" txakurra etxe barruan dago" nola esango lukeen galdetzen nion eta berak ezetz, txanak ez zuela sekula txakurra etxe barrura sartzen utziko. Hortaz," txakurra patioan dago" txanaz nola esaten den galdetu eta berak halakorik
|
esateak
zentzurik ez duela erantzuten zidan.
|
|
2012
|
|
|
...a bestek beregan utzitako zikina hustu eta lasaitua hartzera bakarrik, akaso ez dio inori atzetik eman nahi, zakar hartu, indarrez sartu, akaso ez du bilatzen maitasun amiñi bat besterik, diru truke bada ere, hitz goxo batzuk, diru truke bada ere, muxu bat, besarkada bat, eta han bihurtu minak hitzetara, bakarrik nago esan, bakarrik nago, ez dakit zenbat iraungo ote nukeen zuregatik ez balitz, ez
|
diot
zentzurik aurkitzen munduari esan ohe ertzean eserita zapata lokarriei begira, automata baten ilusioarekin egiten ditut lanak, ohetik jaiki eta fabrikara joaten naiz, katean egiten dut lana, jende asko kalera joango dela zabaldu da zurrumurrua, botatzen banaute nireak egin du, zorretan nago oraindik bankuarekin, justukoa gastatzen dut astean behin zu ikustera etortzeko, telebista edukitzen dut eg... Zugana joaten zait gogoa gero.
|
|
|
Hala ere, helburuarekin zerikusirik ez duten baldintzak eskatzen zaizkie: hain juxtu, arreta gehiago du aurrekari penalak dituenak, ziurrenik baldintza okerragoetan bizi delako eta osasun arazo handiagoak izan ditzakeelako; diru sarrerena ere zentzugabea da, etorkin ilegala bada ez duelako diru sarrera deklaraturik izango; eta urtebetez erroldatuta izateko eskaera argudiatzeko diote bestela edozein erroldatuko dela Nafarroan, baina ez
|
diot
zentzu handirik ikusten, lehen aipatu moduan etorkinek oro har gutxi kontsumitzen dituztelako baliabideak.
|
|
|
Nork bere buruaz duen pertzepzio horrek izugarrizko garrantzia du norberak testu baten zentzuaz egiten duen interpretazioan. Bigarrenik, autoreak bere testuari eman asmo
|
dion
zentzua bigarren mailakoa da irakurleak hautematen duen zentzuaren alboan. Izan ere, autorea ez bada nortasun egonkor eta koherentea duen izakia, ezin du objektiboki hauteman daitekeen, asmo?
|
|
|
Testu baten interpretazio erabatekoa egitea ezinezkoa den arren, Derridak ez du
|
esaten
zentzua erabat ezegonkorra denik, ezta testua edozein modutara interpreta daitekeenik ere. Alderantziz, testuetan nolabaiteko egonkortasun estrukturala bermatzen duten, arrasto?
|
|
2013
|
|
|
Ez al ziren handik heldu zure azken gutunak? Nekeagatik edo, gaizki ulerturen bat izango zela sinetsarazi nion neure buruari, Renéek ez ziola zure
|
esanari
zentzua behar bezala harrapatuko, edo zerorrek ez zenuela ondo adierazten asmatuko, hain baitzen motza frantses hizkuntzaz zenuen ezagutza.
|
|
|
Jakin badakigu hizkuntzaren erabileran jokoan jartzen diren estrategiak oso konplexuak direla, eta hiztunak estrategia eta intentzionalitate ezberdinak erabil ditzakeela esaten duenari eman nahi
|
dion
zentzuaren arabera eta hartzailearengan eragin nahi duen efektuaren arabera, eta horrela ikusten da ekarri diren adibideotan ere.
|
|
|
Militarrak mentalki oso jende sinplea dira. Ez dut
|
esaten
zentzu negatiboan, baizik eta: bat eta bat bi, kito.
|
|
|
Bere harrikada propioa du agureak, eta ez naiz jenio bereziko aitona horren gogoetan sartuko. Hitzari hark eman nahi
|
dion
zentzu osoa aparte utzita, ideologiaren arloan behintzat bagara, bai, modernikolak. Hala behar ere, gure garaiaren seme alaba garen aldetik.
|
|
2015
|
|
|
Gozamenarekin ere gauza bera gertatzen da; bide bat egin behar da. Horregatik, emakume eta gizon helduek badute zer
|
esana
zentzu horretan. Batzuetan, ez gara jartzen horiei entzuten, eta, beste batzuetan, iruditu dakiguke antzinako kontuetaz ari direla.
|
|
|
Usurbilera edo Andoainera oinez edo bizikletaz joateko ere nahikoa komeria dago. Hau da herri inaugurazioari eman nahi
|
diogun
zentzua", adierazi dute.
|
|
|
Bilbaoren ustez, erabaki irmoa hartu duten udaloi aitortza eta babesa erakutsi behar zaie: " Ez
|
diot
zentzu paternalistan, egiten ari direna txalotzen dugu. Esan behar diegu ez daudela bakarrik, eta ez direla bakarrak".
|
|
|
autonomiazaletasuna eta nazionalismoaren pertsona ikuspuntua. Autonomiazaletasunaz hitz egitean, bereizketa bi egin nahi ditut hemen eman gura
|
diodan
zentzurako: ez dut ulertzen erregionalismo bezala, beronek baino eskumen gehiago eskatzeaz gainera, herrialdea nazio gisa definitzen baitu, eta ez da nahastu behar nazionalismo independentziazaleek gara ditzaketen jokaera autonomiazale taktikoekin, autonomiazaleentzat autonomia ez baita urratsa, helmuga baizik.
|
|
|
Baina izan daiteke euskal edozeren artikulatzaile. Bizigarria izango da, ostera, postpornoak erakutsi modura, euskarazko praktikek beraiek izatez, egitez eta
|
esatez
zentzu osoa dutenean, alegia, barne bizitza bat antolatzeko gai direnean eta bere burua bertan lantzen den kodearen eta sentieraren arabera juzgatzen duenean. Beharrik ez dagoela uste badut ere, berriro errepikatuko dut:
|
|
|
Arriskatuko naiz
|
esatera
zentzua ikusten diodala hezkuntza kalitatearen bila erreforma sakonak egitearen ideiari. Hizkuntza kontuez aparte, Latinoamerikan ibili izan naizenetan burua bueltaka jarri didan pertzepzio bati lotzen zaio gaia.
|
|
|
Euskal Herria lurralde okupatua zen nire pertzepzioan, militarki okupatua, ni gaztea nintzela. Eta ez
|
diot
zentzu historiko abstraktuan, Nafarroako konkistaz eta Gernikako bonbardaketaz hitz egiten den bezala. Uste dut Euskal Herria militarki okupatuta dagoela gaur egun ere, Alfonso Ussiari aski okupatuta ez dagoela iruditzen zaion arren, La Razon egunkarian 2012ko iraileko artikulu batean dioenez:
|
|
2016
|
|
|
Ordenamendu juridiko batek ezin du inor behartu nahi ez duen bizitza bizitzera. Pertsona batzuek ezin
|
diote
zentzurik aurkitu beren bizitzei. Uste dut eskubide osoa dutela hiltzeko laguntza jasotzeko gizartetik.
|
|
|
Bi erantzun eman izan ohi ditut: batetik, idazle elebidun gisa, ez
|
diodalako
zentzu asko ikusten lehenago gaztelaniaz argitaratutako lan bat ondoren euskaratzeari, kontuan hartuta nire irakurlego potentzialaren gehiengoak arazorik gabe izan duela jatorrizko liburura iristeko ahalmena. Bai, badakit, Ipar Euskal Herriko gure anai arrebak hor daude, hori litzateke arrazoi sendo bakarra liburua itzultzeko lana har nezan, lana eta denbora baita, ez dezagun ahaztu?, baina hori galdetzen didatenak Hegoaldekoak dira beti, egia aitortzeko.
|
|
|
—Ez, ez diat
|
esaten
zentzu horretan Guiomarri, orain kosta egiten zitzaion bere ideia adieraztea. Nik esan nahi diat hik nozitu behar izan dituala karga handienak, taldean norbaitek karga bat hartu behar zuenean hik hartzen huela.
|
|
|
Bero, eta ez
|
diot
zentzu onean.
|
|
2017
|
|
|
Macho: Nik esango nuke Lehenengo Hezkuntzako irakasle gehienek ez
|
diotela
zentzu handiegirik topatzen errepikatzeari eta muturreko neurritzat hartzen dutela. LHn ohikoena da ikaslea bere globaltasunean ebaluatzea, eta ikasgai gehienak ematen dituena tutore bakarra izateak ere badu zerikusia, elementu eta aldagai gehiago dituelako baloraziorako.
|
|
|
Kontua sarea berriz jostea edo berria egitea da. Ez
|
diot
zentzu handirik hartzen" onik atera dezagun katalana" esateari, katalana hitz egiten den lurralde guztietan zer gertatzen den ahazten badugu. Katalanez bikain hitz egiten duen amazighari gaztelaniaz hitz egingo diote, jendeari horixe sartu zaiolako kaskezurrean:
|
|
|
arauz zein den aintzat hartzeko testuingurua, erreferentzia sistema ezberdinez baliatuko gara gure hurbilketan (familia, sexua, lanbidea, joera politikoa, etab.? hala ere, bakoitzak identitate asko edo identitate diferenteak dauzkala
|
esatea
zentzurik gabeko formulazioa da, errigoroski). Zailagoa testuinguru politikoan mintzo garenean gertatzen da, politikaren munduan erreferentzia oso diferenteak erabil bailitezke.
|
|
2019
|
|
|
Bitartean, hirugarrenez eta laugarrenez irakurri du oharra Otsoak. Zerrendari ez
|
dio
zentzurik hartzen, izenak ezagun baditu ere, baina besteak ez du zalantzarik uzten:
|
|
|
Eta horren ondoren, bizitza erraztea jendeari. Horregatik, ez
|
diogu
zentzurik aurkitzen errefusarentzat txartela jartzeari, ez baita beharrezkoa. Eta erraza da konplikatzea:
|
|
|
Alabaina, Bakaiku ‘villa’ sekulan izan ez den bezala, Zubiria bezalako auzo txikiari ‘pueblo de puentes’
|
esateak
zentzurik ez luke.
|
|
|
Baina
|
diozuenak
zentzu gehiago du.
|
|
2020
|
|
|
Markel Olanok uko egin zion Gipuzkoan errauste plantari buruzko herri galdeketa bat antolatzeari, ahaldun nagusi izan zen garaian(). ' Ez
|
diot
zentzurik ikusten errausketaz kontsulta egiteari', esan zion kazeta honi 2007an". Venezuelan erregimen chavista badute, EAEn erregimen peneuvista dugu.
|
|
|
–Ez dakit zertara etorri zareten, baina gauza bat dakigu garbi, ez zaretela oso profesionalak. Matrikularena, esate baterako, barregarria iruditu zaigu eta barregarria
|
diodanean
zentzurik literalenean diot, sekulako barreak egin baititugu?.
|
|
2021
|
|
|
" Martxa honetan aurki erdaraz hitz egingo dugu, euskaraz ari garelakoan". Badirudi ez zebilela guztiz oker, bere
|
esana
zentzu gehiago hartzen ari dela urteen poderioz.
|
|
|
⣠Dirua etortzen zait gogora: diruak eman lezake atsegina, eman lezake boterea eta eman lezake zentzua, ematen ahal
|
dio
zentzua bizitza askori. â³ Besterik?
|
|
|
Nola aurkitu ahal
|
diozu
zentzua nahaskeria guzti honi?
|
|
2022
|
|
|
Etorkizuneko helduen osasun integralaren jatorria hor dago. Ez
|
diot
zentzu produktibo bat eman nahi, baina zenbat diru xahutzen dugun sexualitate, tratu on eta adikzio programetan. Estatu batentzat merkeagoa da haurtzaro sostengatu baterako oinarriak jartzea, bizitzaren hasiera desegoki eta eskas batek dakartzan arazoak konpontzea baino.
|
|
2023
|
|
|
Mezu hari begira geratu eta behin eta berriz irakurri. Esaldi bat behin eta berriz irakurtzen duzunean zentzua galtzen hasten da, eta azkenean nahi
|
diozun
zentzua eman ahal diozu. Eta nik, esaldiari mila buelta eman ondoren, azkenean aurkitzen nion zerbait positiboa, keinu txiki bat han ezkutatuta, bere indiferentzia ez zela hainbestekoa sinistarazten zidana.
|
|
|
Ez dut
|
esaten
zentzu metaforikoan, ez erretorikoan ez poetikoan, ez teorikoan ezta bestelako zentzu sofistikatuan.
|