|
2000
|
|
|
1982tik hona batua eta euskalkien artean egin den bidea beharrezkoa zen. Gaur egun, ordea, momentu interesgarrian gaude, beste patxada batekin ikusteko zeintzuk urrats eman
|
behar diren
euskara batua ahal denik eta biziena eta iraunkorrena izan dadin.
|
|
|
Idatzizkoei buruz ari zarete eta behar bada, gaur egun euskalkietan gehien idazten dutenak herri aldizkariak dira. Edozein modutan, ez dago araurik, batuan bezala, aipatzen ari zareten berbak nola idatzi
|
behar diren
zehazteko. Nola egin behar da hori?
|
|
|
demokraziaren, justiziaren eta askatasunaren aldeko borroka da, giza eskubideen aldeko borroka, eskubide horiek zapalduta gelditzen baitira munduko biztanle gehienak txirotasunean eta bazterturik bizitzera beharturik daudenean. Azkenik, garapenerako, heziketarako eta bizimodu duin baterako
|
behar diren
oinarrizko baliabideen negoziaketa defendatzeko kanpaina dela azaltzen dute.
|
|
|
Plangintza berriaren lehen etapa batean, azken hogei urte hauetako proiektu ekonomikoen bilana eginen da eta datorren urtearen erditik aurrera aldiz, lanpostuen sorrera lehentasuna izanen da. Lortu
|
behar diren
seiehun enpleguetatik laurehun industriaren sailean kokatuko dira: nekazaritzako elikagaietan, mekanikan eta kautxoan, besteak beste.
|
|
|
Natur parkeak turismo erakargarri soilak ez bihurtzearren, giza jarduerak non, noiz eta nola egin
|
behar diren
arautu behar da, bi tresna garrantzitsu baliatuz; Natur Baliabideak Antolatzeko Plana, naturgunea babestu aurretik egin behar dena edo egin beharko litzatekeena eta Erabilera eta Kudeaketarako Plan Zuzentzailea, behin naturgune onartu ostean egiten dena. Bi tresna arautzaile hauek, liskar ugariren abiapuntu izaten dira, interes eta erabilera anitzetako jendea arautzen baita berauetan:
|
|
|
Hainbat lantalde ari da kari horretara, lan eremu ezberdinetan irudimena lantzen dute datozen hamar urteotan burutu
|
behar diren
ekimenak garatzeko. Proiektuaren lehenbiziko hiru urteetako egitasmoak Estatua, Erregio Kontseilua eta Kontseilu Nagusiarekin sinaturiko PCD-Garapen Xede Amankomuna-baten arabera garatuko dira; ekimenen garapen zuzenari lotua den hainbat erakunde parte delarik.
|
|
|
Proiektu handizalea da, 2010 urtera bitartean urratu
|
behar diren
bideak markatuko dituena. Zuberoako Herrien Erkidegoa-Communaute de Communes-egitura berriak gidatua izanen da erakunde eta profesionalen partaidetzarekin
|
|
|
EZ da, beraz, arazo ekonomiko hutsa: testu liburuaren kalitatea da, lehenik eta behin, Espainiako gobernuaren erabakiak eraso duena, ez baita bideragarria izango, aurrerantzean, testu liburua egiterakoan ezinbestekoa den lan profesionala era duinean ordaintzea, eta, are gehiago, nolako testu liburuak
|
behar diren
ere ez da irakaskuntzaren eta argitaletxeen alorrean erabakiko, horien iritzia baino askoz ere eraginkorragoa gertatuko baita oligopolioen etekin azkarraren egarria.
|
|
|
Emakumeen aurkako bortxakeria mota guztiak desagertarazteko ekintza planak, programak eta jardunbide eraginkorrak ezartzeko eskatzen diete estatuei, eta, horretarako,
|
behar diren
finantza baliabideak eta bestelako baliabide egokiak erabil ditzatela. Beren ustez, ekintza plan horiek honelako osagaiak izan behar dituzte:
|
|
|
...dioenez gizartearen historiak garbi erakusten du" ez dagoela politika sozialik baldin eta hartara behartzen ez duen gizarte mugimendurik ez badago" eta, bere ustez," bankuen Europari, moneta bakarraren Europari, Europa polizial eta zigortzaileari-oso aurreratua jadanik-eta Europa militarrari benetako Europa sozial batez aurre egin nahi diotenen arazo nagusia helburu hori lortzeko
|
behar diren
indarrak nola mobilizatu behar diren eta mobilizazio lan horri ekiteko nori eskatu behar zaion jakitea da".
|
|
|
...erakusten du" ez dagoela politika sozialik baldin eta hartara behartzen ez duen gizarte mugimendurik ez badago" eta, bere ustez," bankuen Europari, moneta bakarraren Europari, Europa polizial eta zigortzaileari-oso aurreratua jadanik-eta Europa militarrari benetako Europa sozial batez aurre egin nahi diotenen arazo nagusia helburu hori lortzeko behar diren indarrak nola mobilizatu
|
behar diren
eta mobilizazio lan horri ekiteko nori eskatu behar zaion jakitea da".
|
|
|
Kubako agintariek, gainera, blokeoak eragindako kalteak ere negoziazioan kontuan hartzeko eskatzen zuten. Halaber, atzerriko inbertitzaileak babesteko
|
behar diren
formulak baimentzeko ahalmena eman zitzaion Gobernuari.
|
|
|
Eta guraso edo Kurak direnean, nola ongi premia den bezala, beren Etxe edo Hergoienetan (Herri txikiei honela Araban deitzen diete) Dotrina erakatsi, eta konfesatuko dute? Nola beren familietako hartu emanak, eta beste
|
behar diren
gauzak ondo aditu, eta zuzenduko dituzte. Ikusten duguna da:
|
|
|
Bigarren parteko 7 artikuluak dioenez, Eskualde tipietako hizkuntza gutxituei dagokienez, erabiltzen diren herrialdeetan politika bideak egokitu behar zaizkie, praktikarako bideak indarrean jarriz eta maila guztietan
|
behar diren
aukerak eta bitartekoak ipiniz, hezkuntzan zein hizkuntz irakaskuntzan. Politika aldetik, debekatu egiten da hizkuntza tipiagoa ukatzea, bai eta garapena arriskuan jarriz baztertzea ere.
|
|
|
hauek eremu edo baliabideirrati-elektriko urria erabiltzen duten heinean, errekurtso hori esleitzeko prozedura zehatzen menpe kokatzen dira13 Telebisten kasuan CSAk aurrez finkatubehar ditu, frekuentziak esleitzeko deialdi baten bidez, aukeran egongo direnfrekuentzien kopurua, zehaztutako zerbitzu-motaren eta horietako bakoitzarenhedapen geografikoaren arabera betiere14 Irratien kasuan, aldiz, CSAk ez ditufrekuentziak aurrez finkatu behar, bai, ordea, ezar daitezkeen zerbitzu-motaketa horien hedapen geografikoa?; frekuentzien kopurua, gerora, esleipenaegiteko orduan bertan zehaztuko dela xedatzen da, besteak beste, jasotakoeskakizunen kopurua eta horien ezaugarriak kontuan hartuz15 Kasu bateanzein bestean, telebistaren zein irratiaren kasuan alegia, enpresek zein elkarteekegin dezakete eskakizuna CSAren aurrean, lurrazaleko zerbitzu analogiko bateragiteko emakida edo baimena lortzeko, betiere erakunde horrek ezarritakoepe eta baldintzetan16 CSAk berak baloratuko ditu eskakizunak eta erabakikoditu norgehiagokak, besteak beste, eskakizunen alderdi teknikoak, programatikoak eta ekonomikoak aintzat hartuz. Oinarri ekonomikoen alderdi honetatik, ez da finkatzen dohainekoak ala ordainekoak izan
|
behar diren
edo izan daitezkeen zerbitzu horiek. Emakidak/ baimenak hamar urtetarako izango dira, telebisten kasuan eta bost urtetarako irratien kasuan.
|
|
|
Telekomunikazioen Lege Orokorrak aurreko Satelite bidezko Telekomunikazioei buruzko legea baliogabetu zuen, telebistari zegokionen izan ezik. Edozelan ere, satelite bidez hedatzen diren irrati-etatelebista-zerbitzuek ez dute jada zerbitzu publikoko kontsideraziorik, nahiz eta emisioen edukiak Irrati eta Telebistaren Estatutu Legeak eta Europako Artezarauaren egokitzapenak esaten dutenari makurtu
|
behar diren
. Halaber, irrati-telebista autonomikoekeskuduntza dute satelite bidezko zerbitzu eta programazio berezituak ezartzeko; ez, ordea, jatorrizko programazio bera errepikatzeko.
|
|
|
Askatasuna eta identitatea batera
|
behar diren
kontzeptuak dira; elkarren beharra dute. Ohartu besterik ez,, burujabetza?
|
|
|
Hor kokatzen ditut ekialdeko arteak, hots, gorputzaren kontrolerako diziplinaguztiak. Baina bertan kokatzen ditut, halaber, gorputzaren funtzio eta apeten menperatze psikikoaren ariketatzat hartu
|
behar diren
antzinateko arte mendebaldarrakere.
|
|
|
pertsonak direla, nazioak, legeak, bertuteak, bekatuak(?), haienarteko erlazioak eta abar. Interpretatu egiten ditu errebelazioa omen den ikuspegitik, eta ez bakarrik izakiak eta gizakiak nolakoak diren, nola aritu
|
behar diren
baizik, etanola amaituko omen diren ere. Gure inguruko errealitateari buruz aritzeko unean, fedearen oinarria eskatzen du erlijioak, sinesmen itsua, bizitzaren ikaspenean eta irakaspenean frogaezina dena.
|
|
|
Laburbilduz, badirudi, komunikazioa? orokorki zein partikularki hartutako hizkuntzen azterketarako topagune zientifiko egokia dela, eta gerora begira ere hala izaten jarrai dezakeela, horretarako kontuan hartu
|
behar diren
alderdiak dagoeneko ondojasotzen dituelako.
|
|
|
Historia honetan lau dira nahitaez gogoan hartu
|
behar diren
agiriak: a) MartinezAnido-ren debekua (1937). b) Lauzurika Gotzainaren arauak (1938). c) Ministroarenerantzuna (1938), d) Eta Gobernu-Gotzainen arteko testu negoziatua (1940).
|
|
|
Era honetara kontsideratu
|
behar diren
alofonoen aukeraketaren arazoa, gurekasuan datu-basearen diseinu eta inbentariora pasatzen da. Inbentario honetan ezinahantz daiteke hizkuntzan gerta daitekeen errealizaziorik bat ere, ezta hizkuntzarenaizan ez arren maiztasunez ager daitezkeen guztiak ere; hori gertatzen da Hegoaldeanegiten den euskaran, gaztelaniarenak berezkoak diren soinu batzuekin.
|
|
|
Kontseiluak eskainiriko eztabaida-foru bikainean ikasitakoa batetik, eta ur-teotanbilduriko ene esperientzia dela bestetik, ondoren, saiatuko naiz azaltzen zein diren, nire ustez, edozein saltoki euskalduntzeko hartu
|
behar diren
neurririk garrantzitsuenak.Eta, adibide moduan, euskaldundu nahi dugun saltoki hori, nagusiki erdalduna denhirian. Gasteizen, eman dezagun, kokatuko dut.
|
|
|
Nazio etakultura kontzeptu apriorizkoak, kietistak, dira horiek, zeren arrazaren, singulartasun, ean eta euskal kulturaren elementuen, jatorrizko multzo, an sinesten eta finkatz.en baitira: horiek, aztertu
|
behar diren
arlo garrantzitsuak ere badituzten arren, ezdagozkie Sartreren planteamenduei.
|
|
|
Aliterazioak eta soinu nahasgarriak bilatzen eta saihesten aritu behar dugu, den-dena ondo gera dakigun arte. Askotan zuzendu edo aldatu
|
behar diren
era batzuk ondokoak dira:
|
|
|
Erlatibozko esaldietan oso lagungarriak izaten dira tilet hauek, argiro adierazten baitigute nola ebaki edo ahoskatu
|
behar diren
esaldiak, klarki adierazten baitigute aditz trinko edo laguntzailearen eta atzean daraman hitzaren arteko elkarren segidako kolpe fonikoa.
|
|
|
Telebista den bezala, irratia bitarteko egokia da gaurkotasunaren berri eman ahal izateko eta jazo berri diren gertakariei jarraitzeko, informazio-iturriek edo irratilariek beren kriterioez ikusitako errealitatearen partearen iragazle bihurtzen delarik; eta honek eragin handia du finkatu
|
behar diren
programazio-ereduetan. Eredu horietan formakuntza, entretenimendua eta informazioa uztartu behar dira programatzaileen helburuekin, entzuleei, edo entzuleriei?
|
|
|
beren iturrien manipulazio-saialdiak pairatzen dituzte. Batzuetan, astean zenbait zutabe argitaratu behar dituztenez, hamaika elkarrizketatan oinarrituak izan
|
behar diren
iruzkinak idazteko denborarik ez dute. Horregatik dute erraz, ustez guztia dakien goi-agintari baten bidez informatzea.
|
|
|
garaiz idatzi eta heldu behar dira albisteak. Irratigintzan minutuak izan ohi dira, datu informatiboak igortzeko kontuan hartu
|
behar diren
denbora-unitateak.
|
|
|
Programatzaile edo emisoreak egiten dituen zenbait galderatatik sortzen da programazioa, hau da, lan honek dakartzan itaun batzuetatik. Fernández Asís-ek aipatzen duen bezala (1986, 31), aintzat hartu
|
behar diren
galderak honako hauek dira:
|
|
|
enpresa ertainen jabeak, abokatuak, medikuak.... Lan-eremua ez zian eskas, gehienek txantajerako
|
behar diren
bi baldintzak betetzen baitituzte: sekretu aitorrezinak eta kontu korrente pollita.
|
|
|
alde bakoitzetik bizpahiruk. Gauzak horrela, eta azken mugimenduak, ezinbestean, ezdeusak direlarik-jada ez dago arriskatzerik ez defendatzerik ere-, bi gorputz abailduak,
|
behar diren
urratsei jarraituz, garaipena ekarriko dien parusiaren zain gelditzen dira, noizbait baletor.
|
|
|
-Epaiketa bat egin behar dugu. Gure artean epaile, fiskal, abokatu defendatzaile eta
|
behar diren
rol guztiak banatuko ditugu-jakinarazi digu Adelak emozionaturik-. Denborapasa aparta izan daiteke.
|
|
|
Eta The New York Tim es eta The Washington Post kazeta entzutetsuek ere urtea zorrekin amaitu zutela (2.900 eta 1.400 milioi pezeta, hurrenez hurren). Antza denez, The Wall Street Journal izan zen urtea irabaziekin amaitu zuen bakarrenetarikoa, eta hori, ordaindu
|
behar diren
zerbitzuak dituelako. Argi dago, beraz, datu hauek adierazten duten bezala, martxa ez dela erraza izango eta bidea harri koskorrez beteta dagoela.
|
|
|
4) Kanpo jardueraren xedeak: osagai garrantzitsuenetako bat da; izan ere, xedeak definitu
|
behar diren
edo ez erabakitzea, xede horiek zein diren, nola aukeratzen diren, nola aldatzen diren, etab. funtsezko puntuak dira, haiei esker zehaztasunez jo dezakegulako aurrera kanpo ereduaren eskeman.
|
|
|
Proiektu honetan, Kultura Sailari dagokio Absys sistemaren mantentzeak sorrarazitako gastuak ordaintzea, agiri-fondoak eskuratzeko eta haien zabalkundea egiteko
|
behar diren
programak prestatzea eta aipatutako katalogoak jabego intelektualaren eskubideak errespetatuz erabiltzea. Horretarako, udal-liburutegietako arduradunek, aldiz, beren katalogoen kopiak eta bertan egiten diren eguneraketak bidali beharko dizkiote Kultura Saileko Liburu eta Liburutegi Zerbitzuari.
|
|
|
Horrela, euskaraz katalogatu nahi duen liburutegiak euskaraz egin ahal izango du eta gaztelaniaz nahi duenak gaztelaniaz. Horretarako,
|
behar diren
tresna tekniko egokiak eta katalogatzeko arauak eskainiko dira.
|
|
|
Dekretu horren bitartez, alde batetik, euskal bibliografiaren ondarearen babesa, kudeaketa zein zabalkundea zehaztuko dira eta, bestetik, Euskadiko Liburutegi Sistema Nazionala antolatzeko irizpideak eta sistema osatzen duten liburutegien kudeaketaren nondik norakoak, eskaini
|
behar diren
oinarrizko zerbitzuak eta liburutegien arteko elkarkidetza eta koordinazioa finkatuko dira.
|
|
|
Bete
|
behar diren
jarduera guztiak lau eremutan sailkatu dira, eta Prozeduren Gidaliburuan eremu bakoitzeko eginkizunak eta prozesuak deskribatu: (1) Eragiketa gunean liburuzain generalistek betetzen dituzten jarduerak deskribatu dira zehatz-mehatz.
|
|
|
Ez dago munduan legerik giza kontuetan zenbat eta zer-nolako itunak egin
|
behar diren
zehazteko. Hortik datoz, etorri ere, Erromako legeetan diren izenik gabeko kontratu anitzak.
|
|
|
Jarraian ere, kontratu horiek nola idatzi
|
behar diren
azaldu dugu, euren formalitateak barne.
|
|
|
Premiek gerturatzen dituzte; kontratuak biderkatu egiten dira, euren premiak beste. Ez dago munduan legerik giza kontuetan zenbat eta zer-nolako itunak egin
|
behar diren
zehazteko. Hortik datoz, etorri ere, Erromako legeetan diren izenik gabeko kontratu anitzak.
|
|
|
Hori gorabehera, ezin izan ditugu ezkutatu legeria sailkatu eta korapilatsu bati loturik egon daitezkeen makur handiak. Kontratu horiek halakoa eskatzen dute; horrexegatik, gobernuaren zuhurtziaren pean jarri dugu auzia, hark erabaki dezan ea kontratu mota horiek beste behin ere arautu
|
behar diren
.
|
|
2001
|
|
|
Horrela, esleitu diren kontratuek garbi adierazten dute
|
behar diren
horniduren zati garrantzitsua EAEn eginak izan behar dutela. Planta elektrikoari dagokionez, ekipo ondasunen eta instalazioen %35 euskal enpresek hornituko dute, beste %20 hornitzeko gainerako autonomi erkidegoetako fabrikatzaileak ere izango dute aukera, eta hortik aurrerakoa Europako Batasunean azpikontratatuko da.
|
|
|
Nire ustez honakoak lirateke ezkerrak elkarrekin gauzak egiteko
|
behar diren
baldintzak. Batetik, Bikilak aipatu dituen horiek, jakina.
|
|
|
Maritxuk (gimnasiako monitorak) eta Ghandik bere bizitza aldatu dute, beste emakume bat da. Aitaren, amaren, semearen eta espiritu santuaren egun komertzialak asmatu zirenetik larrosak, bonboiak, edo lurrinak oparitu
|
behar diren
honetan, Arantxak denbora oparitzeko luxu garestia hartzen du bere ajendako ekonomian. Autoan, bide ertzetako iragarki erraldoi-trafikoaren erdian, imagina dezaket Arantxaren argazkia, bata eta mantalaren etxekoandretasun sentsualaz sukaldean idazten; eta neoizko eslogana:
|
|
|
Zentro berri honek oso zeregin garrantzitsuak burutuko ditu euskal arrantza sektorearentzat. Ikerketa ozeanografikorako
|
behar diren
bitarteko guztiak ditu, hala nola laborategi kimiko eta sedimentologikoak, itsasontzi ozeanografikoa, itsaso azpirako ibilgailua, albo-ekorketarako sonarra eta satelite bidezko kokapen eta komunikazio sistemak. Gune berri eta moderno honek euskal arrantzategien egoera ikertuko du, eta informazioa emango dio Europako Batasunari arrantzaren inguruko politika ezartzeko eta arrantza espezieen kuotak jartzeko.
|
|
|
Orduan esaten genuena diogu gaur ere bai: herri hau eraikitzeko
|
behar diren
erakundeen eratze prozesuarekin bat gatoz, baina ezin da nahastu bake prozesua eta herriaren eraikuntza. Bi egiteko hauek erritmo berean jarri nahi izatekotan etor zitekeenaz kon-tziente ginen EBn, eta etorri zen.
|
|
|
Nahiz eta Madrilen erabakitzen dena Espainia osoan ezarriko den, sindikatu abertzaleek iragarria dute horrelako erreformarik ez dutela inolaz onartuko, eta
|
behar diren
baliabideak erabiliko dituztela hori eragozteko. Datorkigun udazkena" beroa" gerta daiteke, beraz, gauzak bide horretatik abiatzen badira.
|
|
|
Hau da, zaila da errealitate lurraldetar berri bat izatearen abantailak ikustea, non potentzialki 1+ 1, 2 baino gehiago den". Hau gutxi balitz, gure gogoa nahastu aldera-edo, lehen orrialdearen bukaeran, bigarren mailukada jasotzen dugu:" Nolanahi ere, gure erronkak ez du arau finkorik eta maila guztietan planteatzen da, azpiegitura handietatik hasi eta zerbitzu komunetaraino, non, batetik, osagarritasuna bultzatu behar den lankidetzaren bidez, eta bestetik, estrategiak hautatu
|
behar diren
, azpiegitura edo zerbitzuen bikoizketa gainditzeko. Era berean,' mugetako igarobideetan' ere islatzen da gure erronka, benetan eta fisikoki.
|
|
|
Hasiera batean esan dugun bezala, donostiarrarena sentimendu-gerra baten kontaketa da, ikuspuntu bakarrez egituratua gainera, hau da, senar adardunaren ikuspuntutik. Futbol eta boxeozale (80) den protagonistak," Love story" (43) bezalako kantez hunkituta geratzen denak eta bere jokabide arrazionalistaren frogagarri" jakituria" kulinario dudaezinezkoaren jabe denak (hortxe daude, zehaztasun flaubertiarrez, arraultzak nola frijitu
|
behar diren
azaltzen dizkiguten pasarteak (34), edo entsalada (71) edo lasagna (181) gustagarriak egiteko prozedura zehaztuak, edo legatza frijitzerakoan kontuan hartu beharreko aholkuak (63)), emaztearen eta emakumeen topiko matxista guztien adibideak ematen dizkigu: Tomate berde frijituak (120) bezalako filmak gustatzen zaizkigula esanez edo" nobela lodikoteak"
|
|
|
Hasieran esan dugun bezala, Saizarbitoriarena sentimendu-gerra baten kontaketa da, ikuspuntu bakarrez egituratua gainera, hau da, senar adardunaren ikuspuntutik. Futbol eta boxeozale den gizon honek," Love story" bezalako kantez hunkituta geratzen denak eta bere jokabide arrazionalistaren frogagarri" jakituria" kulinario dudaezinezkoaren jabe denak (hortxe daude, zehaztasun flaubertiarrez, arrautzak nola frijitu
|
behar diren
azaltzen dizkiguten pasarteak, edo entsalada edo lasagna gustagarriak egiteko prozedura zehaztuak, edo legatza frijitzean kontuan hartu beharreko aholkuak), emaztearen eta emakumeen topiko matxista guztien adibideak ematen dizkigu, Tomate berde frijituak bezalako filmak gustatzen zaizkiela esanez edo" nobela lodikoteak" irakurtzen dituztela adieraziz. Hori gutxi balitz, Florarekin izandako eztabaida nagusiak" bere jakituria entziklopedikoaren aurrean" emaztearen nortasuna finkatu beharrak eragindakoak zirela aitortuko digu protagonista itsu honek.
|
|
|
Egin
|
behar diren
konponketak, eman beharreko bestelako prestazio guztiak, konpondu edo ordezkatzeko elementuak eta bezeroak ordaindu beharreko dirua, guztirako eta xehekapeneko prezioak adierazita.
|
|
|
derrigorrez eskura eduki behar ditugun ordezko piezak aldatzeko
|
behar diren
guztiak.
|
|
|
Bidaiaren antolatzaileak kontratuan aurreikusitako zerbitzuen zati garrantzitsu bat hornitzen ez badu edo hornitu ezin badu, bidaiak aurrera jarrai dezan
|
behar diren
konponbideak hartuko ditu, kontsumitzailearentzat inolako kostu gehigarririk gabe.
|
|
|
Hobe da guk hautatu dugun pintura horren litroak zenbat metro pintatzen duen eta zenbat esku eman
|
behar diren
hornitzaileari galdetzea, emaitza on-ona erdietsi nahi badugu.
|
|
|
WWW-aren estandarrak finkatzen dituen erakundeak (nahiz nabigatzaile nagusiek beti betetzen ez dituzten), iriskorrak izango badira orriak nola diseinatu
|
behar diren
adierazten digu atal zabal batean.
|
|
|
Ume-umetatik oinetakoen lokarriak lotzea, handi egin ahala bakarrik janzten, bakarrik janariak prestatzen eta jaten jakitea, bere gela jasotzea, edo familiako eguneroko bizitzan
|
behar diren
beste gauza txiki asko, oso garrantzitsuak dira.
|
|
|
Denek adierazten dute hozkailuan gorde behar direla edo, gutxien-gutxienez, zein tenperaturatan mantendu
|
behar diren
.
|
|
|
Halaber, eski eskola, gidari eta irakasleek oso kontuan izan behar dituzte segurtasun neurriak, arrisku-iturri bat sortzen duena behartuta baitago legez arriskuak saihesteko
|
behar diren
neurri guztiak hartzera.
|
|
|
a) Normalizazioaren kontu hau oso argi duen sare nagusi baten barruan dagoEuskaltegia, eta sare honek ere oso argi ditu arlo hori aurrera eramatekoklabeak,
|
behar diren
bitartekoak, etab. (Lehenago aipatu ditudan AEK, IKAedo bestelako erakundeak leudeke egoera honetan).
|
|
|
Horrek aukera emango du ikaslearen eta egindako lanaren jarraipena egiteko, eta hartu diren eta hartu
|
behar diren
erabakiak aztertu eta une egokian ezarri, aldatu edo baztertzeko. Bere autonomia garatzen duen neurrian, ikasleak aholkuariaren behar txikiagoa izango duenez, saiotik saiora tarte luzeagoa utzi beharko da, eta saioak ere bestela gauzatuko dira.
|
|
|
Aholkularia saioez aritzen da, eta saioetan. Sortzaileak
|
behar diren
baliabideak sortzen aritu beharko luke; aholkulariakeskatutakoa sortzen, batez ere. Kudeatzaileak gela irekiaren kontrolaeramango luke, zer non dagoen, ezer aldatu den edo aldatu behar den, arazo teknikoak konpondu, etab. Harrerakoak zenbat ikasle, zein ordutan, nora eta zertara datozen kontrolatu beharko luke.
|
|
|
Heziketa prozesu guztietan bezala, hizkuntza ikasteko prozesuan ere parte-hartzaileen gaitasuna, jakintza eta jarrera aldatuz joango dira. Ikas-prozesuan ikasleekzenbait etapa igaroko dituzte, eta, etapa bakoitzean, hasierako egoeratik abiaturik (etapa bakoitza hasterakoan dituzten gaitasun, jakintza eta jarreretatik) xedeegoerara heldu beharko dute (etaparen amaierarako lortu
|
behar diren
gaitasun, jakintza eta jarreretara). Etapa horietako bakoitzari, maila?
|
|
|
bezalako kantez hunkituta geratzen denak eta bere jokabidearrazionalistaren frogagarri, jakituria? kulinario dudaezinezkoaren jabe denak (hortxe daude, zehaztasun flaubertiarrez, arrautzak nola frijitu
|
behar diren
azaltzendiguten pasarteak, edo entsalada edo lasagna gustagarriak egiteko prozedurazehaztuak, edo legatza frijitzean kontuan hartu beharreko aholkuak), emazteareneta emakumeen topiko matxista guztien adibideak ematen dizkigu, Tomate berdefrijituak bezalako filmeak gustatzen zaizkiela esanez edo, nobela lodikoteak, irakurtzen dituztela adieraziz. Hori gutxi balitz, Florarekin izandako eztabaidanagusiak «bere jakituria entziklopedikoaren aurrean» emaztearen nortasuna finkatubeharrak eragindakoak zirela aitortuko digu protagonista itsu honek.
|
|
|
eta, ukipen-egoerako bigarren hizkuntzak? noraino diren arazo antzekoak/ bereziak jakitea; baita ere ikustea ukipen-egoeran dauden hizkuntzen artean, noraino dominatzaile/ menpeko, edo gehiengo/ gutxiengo egoeretan dauden hizkuntzak antzera/ ezberdin ulertu
|
behar diren
.
|
|
|
1) Talde menperatzaileetan (bizitasun etnolinguistiko altukoak) exotaldearen hizkuntzaikasteak ez du jatorrizko hizkuntza arriskuan jartzen; horregatik, motibaziointegratzailea izan ohi da exotaldearen hizkuntza ikasteko arrazoi nagusia; 2) Talde menperatuetan (bizitasun etnolinguistiko baxukoak), berriz, exotaldearen hizkuntza ikasteak jatorrizko hizkuntza galtzeko sentimendua gara dezake; horregatik, exotaldearen hizkuntza ikasteko nagusi den arrazoiamotibazio intrumentala izan ohi da. Bestalde, bigarren hizkuntz gaitasunaeta erabilera ziurtatu eta errazteko
|
behar diren
taldearteko harremanen kalitatea eta kantitatea azaltzeko, prozesu afektiboak hartu behar dira kontuan; horiek taldearteko jarrerek baldintzatzen dituzte, akulturazio teoriak dioenbezala.
|
|
|
2) Plangintzaberrirako kontuan hartu beharrekoak: hizkuntz politikan eragiten dutenmehatxuak eta aukerak, datozen hamar urteetarako erronka nagusiak etahorretarako
|
behar diren
giza eta diru-baliabideak. 3) Plan Nagusiaren gauzatzea eta jarraipena eta erabiliko den prozedura.
|
|
|
Estatistiketan sar daitezkeen hiru motatako erroreen hipotesia besterik ez dute aipatzen: ordainketen balantzetan egon
|
behar diren
zifren determinazioa, kanpo-zorren gehiketaren kalkulua eta balantza korronteen defizitak. Hortaz, justifikatu gabeko desberdintasunaren arazoa, konpentsaziozko?
|
|
|
Nulua izan barik-printzipioz izan beharko zukeen moduan-agregatu hori erabat negatiboa da 1970eko hamarkadaren bukaeratik hona. 1984an Nazioarteko Moneta-Fondoak desberdintasun horren kausak eta desberdintasuna murrizteko
|
behar diren
neurriak proposatzeko ikerketa-batzorde bat osatu du.»
|
|
|
Kanpo-zorren zerbitzu positiborako
|
behar diren
ordainketa soilak izan beharko liratekeen zorpeko egoiliarren ordainketak bikoiztu egiten ditu, hain zuzen, herrialdearen nazioarteko irabazien galera baliokide batek. Alde batetik, egoiliarrek atzerrira beren etxeko errenten zati bat igorri behar dute; bestetik, herrialdeak merkataritza-esportazio netoen bidez irabazitako atzerritar monetaren kopuru baliokidea sakrifikatu behar du.
|
|
|
Herrialde horiek beren esportazioak inportazioen parean gehitzeko gai balira ere, oraingoz beharturik egonen lirateke beren kanpo-zorraren zerbitzurako behar den atzerritar moneta erostera; eta beren etxeko diru-eskaintzaren maila edozein izanik ere, erosketa horrek eragin negatiboa edukiko luke beren moneta nazionalen truke-tasan. Hortaz, presio depreziatzaileak ez dira kudeaketa monetario txar baten ondorioak, dolar (edo beste giltza-moneta) estandarraren pean gauzatu
|
behar diren
nazioarteko transakzioen bidearenak baizik.
|
|
|
Deskribatu berri dugun egoera-errealitateari dagokiona, bestalde-ez ote da anormala? Zergatik egon beharko litzateke mugaturik Iparra, bere errenta nazionalaren barnean H-ren kanpo-zorraren zerbitzurako
|
behar diren
baliakideak aurkitzera. Ez ote litzateke logikoagoa izanen, alderantziz gertatzea, hots, Hegoari eskatzea bere kanpo-hartzekodunei bere ekonomiaren barruan eraturiko errenta kopuru bat transferitzea?
|
|
|
Baina, nondik atera ditzake balantzerako y unitateak? Uste daiteke hori arazo faltsua dela, zeren edozein herrialdek beti baitauzka bere eskumenean, bere monetan, bere kanpo-erosketak ordaintzeko
|
behar diren
baliabideak. Hola, zerk galeraz dezake, H herrialdeak H diruko (x+ y) unitate gastatzea, I herrialdeko merkataritza-esportatzaileen onurarako?
|
|
|
lehen puntuari dagokionez, pepealdietan Iparrak I diruan ordaintzen dituela bere finantza-ondasun ez-monetarioen erosketak; simetrikoki, H herrialdeak H diruan ordaintzen dituela bere merkataritzako kanpo-erosketak (netoak). Horrela, herrialde bakoitzak bere bankuetako ez-egoiliarren gordailuak deuseztatzeko
|
behar diren
moneta-gordailuak irabazten ditu(, urrezko arauaren, bigarren puntua).
|
|
|
Aurreko bi kasuetan ez bezala, hemen ez da behar inolako mailegurik, herriaren merkataritza-esportazio netoek beren inportazioak ordaintzeko eta beren kanpo-zorraren zerbitzua egiteko
|
behar diren
atzerritar moneten kopurua ematen baitute. Beste aldetik, herrialdearen kanpo-zorraren zorpetzearen gutxitzeak etxeko monetaren barne-fluxu baliokidea sortzen du Altxor Publikoan, eta hori Altxor Publikoak herrialdearen zor publikoaren zama arintzeko erabil dezake, adibidez.
|
|
|
Arazoa orokorrean konpondu beharko litzateke, nazioarteko harremanetarako nazioarteko ibilgailuzko moneta?, bancor? edo dena delakoa-jaulkiz, hau da, Nazioarteko Moneta-Fondo Berri baten bidez eta nazio monetario bakoitzean egin
|
behar diren
kontabilitate-aldaketak eginez (Schmitt 1987a). Etorkizun hurbilean ez dirudi NMFa nazioarteko ibilgailuzko moneta jaulkitzeko prest dagoenik.
|
|
|
Memorizatu
|
behar diren
usainak
|
|
|
Haragiak hiltzeko eta giza kontsumorako duen gaitasuna albaitaritzako ikuskapenaren bidez egiaztatzen da. Produktuak ez du inolako aldaketarik izan behar, nahiz eta onartu egin
|
behar diren
hil aurretik gertatutako lesio traumatikoak edo malformazio edo alterazio lokalizatuak, baldin eta zehazten bada ez dutela untxi-kanala edo giza kontsumorako edo osasunerako egokiak ez diren edo arriskutsuak ez diren hondakinak. Hilketaren ondorengo garraioa higiene baldintza egokietan egin behar da, legez zehazturik, kutsadura edo kalteak saihesteko.
|
|
|
Haurdunaldian nabarmen handitzen dira elikadura-beharrak. Hazkunde hori, batetik, fetua hazi eta garatzeko
|
behar diren
eskariei zor zaie, eta, bestetik, ernalketa (plazenta, umetokia, ugatz-guruinak, odola) eta energia-metaketak eratzeko behar diren ama-egitura berriak sortzeari, esnealdian eta partean aurkeztuko diren energia-eskaerak bermatzeko. Emakume askoren bizitzaren etapa berri horrek aldaketa fisiologiko batzuk dakarzkio organismoari, eta horiek azaltzen dituzte, hein batean, etorkizuneko amaren egoera fisiko eta gogo-aldartearen aldaketak.
|
|
|
Haurdunaldian nabarmen handitzen dira elikadura-beharrak. Hazkunde hori, batetik, fetua hazi eta garatzeko behar diren eskariei zor zaie, eta, bestetik, ernalketa (plazenta, umetokia, ugatz-guruinak, odola) eta energia-metaketak eratzeko
|
behar diren
ama-egitura berriak sortzeari, esnealdian eta partean aurkeztuko diren energia-eskaerak bermatzeko. Emakume askoren bizitzaren etapa berri horrek aldaketa fisiologiko batzuk dakarzkio organismoari, eta horiek azaltzen dituzte, hein batean, etorkizuneko amaren egoera fisiko eta gogo-aldartearen aldaketak.
|
|
|
Produktuen banaketaren kontrolean toki-korporazioek ere jardun dezakete, beren eskumenen esparruan. Kontrol agintariek ahalmena dute merkatuko produktuen segurtasuna bermatzeko
|
behar diren
neurriak hartzeko, larrialdi egoeretan ohiz kanpokoak izango direnak. Hartu diren neurriek saihestu nahi den arriskuarekiko proportzionalak izan behar dute beti.
|
|
|
Neurri horiek batez ere produktoreari zuzenduko zaizkio, baina baita banatzaileari eta produktuaren ondoriozko arriskuak saihesteko beharrezkoa den beste edozein pertsonari ere. Aipatutako araudiak, ordea, produktu seguruak bakarrik merkaturatzeko betebehar orokorra ezartzen die ekoizleei, eta kontsumitzaileei izan ditzaketen arriskuen berri emateko
|
behar diren
neurriak hartzeko betebeharra. Produktoreak, beharrezkoa izanez gero, produktua merkatutik kendu beharko du.
|
|
|
Beraz, kolesterol-maila altua duten pertsonek, onura horiek lortzeko, oskolari eusten dion arroz integrala aukeratu beharko dute.Arroz-azalaren ezaugarri berezi bat silizio-edukia da. Mikroelementu horrek atentzioa eman du hezur-materialaren sintesirako eta eraketarako
|
behar diren
zelulak estimulatzeko duen gaitasunagatik eta kartilaginazko ehunen funtsezko substantzia eratzeko duen rolagatik, beharrezkoa baita kartilagoa eta elastina eratzeko (ehun kartilaginosoei beren propietate uzkurkorrak eta elastikoak ematen dizkieten proteinak). Silizioak eragin erabilgarria du hezurraren eraketan, eta, beraz, komeni da haustura baten ondoren, batez ere adineko pertsonengan, hezurraren orbaintze-prozesua motela denean.
|
|
|
Ondoren, sortutako hautsa berriro garbitzen da. Hurrengo pausoa lortu nahi den kolorea lortzeko
|
behar diren
eskuak ematea da, bi eta hiru artean, berniza diluitu gabe. Geruza berri bat eman aurretik, 24 ordu itxaron behar da zorua lehor egon dadin eta zapaldu ahal izateko.
|
|
|
Kortxoek hutsune bat egiten jakin duten gela bat sukaldea da. Arbelak eta bloc-ak bezala, kortxoak ere oso erabilgarriak dira, bai amaitzen diren eta hurrengo erosketako zerrendan sartu
|
behar diren
produktuei buruzko oharrak hartzeko, bai elikagaiak prestatzeko hainbat errezeta gertu izateko. Baina, gainera, egin behar diren gauzetarako txuleta gogorarazle gisa funtziona dezakete, edo, apaingarri gisa, argazkiak, haurren marrazkiak eta abar hurbil izateko.
|
|
|
Arbelak eta bloc-ak bezala, kortxoak ere oso erabilgarriak dira, bai amaitzen diren eta hurrengo erosketako zerrendan sartu behar diren produktuei buruzko oharrak hartzeko, bai elikagaiak prestatzeko hainbat errezeta gertu izateko. Baina, gainera, egin
|
behar diren
gauzetarako txuleta gogorarazle gisa funtziona dezakete, edo, apaingarri gisa, argazkiak, haurren marrazkiak eta abar hurbil izateko. Azken alderdi horri esker, apaindurari esker, kortxoak egongelan edo logelan ere egon daitezke.
|
|
|
Aulki batek, banku txiki batek eta aulki batek ere bete dezakete gau-mahaia. Kasu horietan, lortu nahi den baldintza da objektuak bermatu
|
behar diren
gainazala ez dadila biguna izan, zurruna baizik, egonkortasun handiagoa lortzeko. Paper hori egiteko pentsatuta ez dauden beste altzari batzuk mesilla bikain bihur daitezke, hala nola tiradera-altzari txikiak (chifonier motakoak, baina altuera txikikoak).
|
|
|
Horietako bat lanparak han ez jartzea da, eta, aldiz, hormetan ez aplikatzea. Arazo bat izan daiteke hormak ez izatea
|
behar diren
konexio elektrikoak fokuak instalatzeko. Kasu horietan, bi irtenbide posible daude:
|
|
|
Sukaldea muntatzeko moduluak Gaur egun, altzariak moduluen formatuan merkaturatzen dira. Oro har, erraz muntatzen dira,
|
behar diren
pieza eta erreminta guztiak baitituzte: hankak, torlojuak, espikuluak, giltzak, etab. Sukaldeko moduluen kasuan, altuera erregulagarriko hankak ere badituzte.
|
|
|
Zokaloa altzari baxuen behealdean (besarkagailuen bidez lotzen da haien hankei; burlete batek, berriz, zoruan doitzen du) eta gainaldean, noski. Estalkian bitrozeramika-edo indukzio-plakari eta harraskari dagozkien hutsuneak egiteko, nahiz eta pieza horiek nola egin
|
behar diren
azaltzen duten txantiloiekin etortzen diren, lehenik eta behin honako hau gomendatzen da: piezei buelta ematea, estalkiaren gainean jartzea eta errotuladore baten bidez haien silueta marraztea jarri nahi den leku zehatzean.
|
|
|
). Nolanahi ere, erradiadore normal bat instalatzeko
|
behar diren
prozeduren antzekoak behar dira, eta, beraz, komeni da lan hori espezialista batek egitea.
|
|
|
Zabalerari dagokionez, 6 eta 12 cm artean egon behar du. Hurrengo urratsa da zenbat taula
|
behar diren
kalkulatzea, haien arteko tartea bakoitzaren zabalerari dagokiola kontuan hartuta. Materiala, taulen zabalera eta aipatu diren gainerako alderdiak aukeratu ondoren, estalkien inprimazioa egin daiteke, eta, ondoren, lixatu eta berniz-geruza eman.
|
|
|
Erregelamenduaren araberako edangarritasuna, kasu batzuetan, eta ezarritako parametroen arabera, baliteke ez etortzea bat uren osasungarritasunaren edo segurtasunaren kontzeptu tekniko-zientifikoarekin. Alde horretatik, atea zabalik uzten da, Osasun eta Kontsumo ministroak, gainerako ministerio-sail eskudunen txostenak aztertu ondoren, “edateko ura” zer den zehazteko zer osasun-maila,-baldintza eta-betekizun eskatu
|
behar diren
zehaztu dezan. Udalek eta, hala badagokio, kontsumo publikoko edateko ura hornitzen eta/ edo banatzen duten enpresek beharrezko diren gutxieneko azterketa arruntak eta osoak egin beharko dituzte, baita erregelamendu bidez zehazten direnak baino gehiago ere.
|
|
|
Analisi-moten arteko aldea erabilitako parametroen edukietan oinarritzen da. Kontsumo publikorako edateko ura hornitzeko sistema guztietan, teknikoki komenigarria den banaketarekin, hartune egokiak egon beharko dira,
|
behar diren
laginak hartu ahal izateko. Sistemaren zati bakoitzean uraren egoera kontrolatzea da helburua.
|
|
|
Sistemaren zati bakoitzean uraren egoera kontrolatzea da helburua. Halaber, une oro, eta funtzionamendu-egoera ezin hobean, kontsumo publikorako ura edateko ur bihurtzeko
|
behar diren
tratamendu-instalazioak jarriko dira, banaketa-sarean sartu aurretik. Betiere, kontsumo publikorako ura desinfektatzeko tratamendua egin ahal izateko behar diren instalazioak izan beharko ditu.
|
|
|
Halaber, une oro, eta funtzionamendu-egoera ezin hobean, kontsumo publikorako ura edateko ur bihurtzeko behar diren tratamendu-instalazioak jarriko dira, banaketa-sarean sartu aurretik. Betiere, kontsumo publikorako ura desinfektatzeko tratamendua egin ahal izateko
|
behar diren
instalazioak izan beharko ditu. Laginak hartzeko maiztasuna eta gutxieneko kopurua faktore hauen araberakoa izango da:
|
|
|
Ontziratu gabeko izozkiak edo izozki zatikatuak badira, saldu aurretik tenperatura egokian gordeko dira, gero manipulatu ahal izateko. Azken kasu horretan, saltzeko erabiltzen diren tresnek
|
behar diren
higiene-baldintzak bete beharko dituzte beti; eta izozkiari substantzia arrarorik ez dakarkion eta haren ezaugarri organoleptikoak aldatzen ez dituen materialekoak izan beharko dute, eta erabiltzen diren aldiro edateko urarekin garbituko dira. Hala ez bada, azidoekiko erresistenteak diren ontzietan gorde behar dira, %1, 5eko disoluzioarekin azido zitrikoa edo tartarikoa.
|
|
|
Beraz, ezin da aurrera egin”, esan zuen. Prozesuan eragiten duten eta produktuaren kalitate hobea lortzeko errespetatu
|
behar diren
aldagaien gainean, animalien garraioari eta ongizateari buruzko zuzentarauak ere sartu dira. Zuzentarau horiek gero eta zehaztasun handiagoz aplikatzen ari dira, baina oraindik aurrera jarraitu behar da zenbait alderditan, hala nola aireztatze-mailetan, animalia batetik bestera eramateko behar den denboran… Francisco Orozcoren iritziz, araudi horiek guztiak kalitate handiagoa lortzeko aplikatzea denbora kontua da, eta sektorea kontzientziatzea.
|
|
|
Txanponek, aldiz, alde bera izango dute eurogune osorako, eta, atzealdean, arrazoi nazionalak. Ekitaldi horrek hasiera eman die 2002ko urtarrilaren 1ean amaitu
|
behar diren
azken prestaketei, euroa Europako dibisa komuna onartzeko beren moneta nazionalei uko egin dieten hamabi herrialdeetako biztanleen poltsikoetara iristen denean. Gainera, publizitate-kanpaina bizia hasiko da, guztira 80 milioi euroko kostua izango duena, eta moneta banatzeari ekingo zaio eurogune osoan.
|