2000
|
|
1609an, Bordeleko parlamentuak bidalita, Euskal
|
Herrira
Pierre de Lancre izeneko pertsonaia arraro bat iritsi zen. Honek inkisitzaile gisa ehundaka lagun kondenatu zuen heriotzera.
|
|
arazoen enkistamendua, oinazearen luzapena eta herritarren gehiengoaren arbuioa. Konponbiderik gabeko Euskal
|
Herrira
garamatza.
|
|
Interneten negozioa dagoeneko Euskal
|
Herrira
iritsi da. Euskal enpresa garrantzitsu bi, BBVA eta Iberdrola, zeharo murgilduta daude mundu berri honetan eta proiektu zehatzekin.
|
|
Parisen sortu zen eta 43 urte dauzka. Aita euskalduna zuen eta 1965ean etorri zen bizitzera Euskal
|
Herrira
. Soziologia ikasketak egin ditu eta beste mahaingurukideek ez duten ikusmolde bat badu euskalduntze alfabetatzeaz aritzeko:
|
|
Hasieran sortutako gaitzespena lilura bihurtu da mundu osoan. Euskal
|
Herrira
berandu iritsi ziren anai hauen istorioak. Aurten euskarazko edizio berria egin du Genaro Gomezek.
|
|
Horietako bat da euskara. Berandu iritsi ziren Grimm anaien ipuinak Euskal
|
Herrira
. 1929koak omen dira lehen bi edizioak:
|
|
Lehengora bueltatuz, orduan erabaki zenuen Euskal
|
Herrira
etortzea euskaldun bilakatzeko.
|
|
Laburbilduz," Euzkadi" k zazpi garaipen, berdinketa bat eta porrot bakarra jasan zituen. Honen ostean selekzioa Parisera itzuli zen, non lehen bajak ezagutu baitzituen, zenbait jokalarik Euskal
|
Herrira
itzultzea erabaki zuelako. Halere, gehienek beren misioari eutsi eta nahiz eta ordurako europar taldeetatik eskaintza franko jaso, baturik jarraitu eta beren bira amerikar lurretara eramatea erabaki zuten, 1937ko urritik aurrera.
|
|
1970az gero Madriletik Euskal
|
Herrira
joan etorrika sarri sarri ibili zen Kurlansky, harremanak ere izan zituen eta aski hurretik ezagutu ahal izan zituen gure herriaren ezaugarriak: hizkuntza, kultura, politika...
|
|
Metro eta erdi eskasean, hiru gorputzek elkarrekin lo egiten ikasi genuen; gure egin beharrak ia edozein lekutan egiten; euskaldunik, bat bera ere ez genuen ikusi (miraria!) eta herri zoragarri bat genekarren betirako disko gogorrean, diapo nola halako batzuk ordezkari zituela. Abuztuaren hiruan iritsi ginen Euskal
|
Herrira
, beltz beltz eginda eta nola ez, euripean
|
|
Amaiaren istorioa kontatzen du sentimenduz beteriko" Los contrabandistas del Bidasoa" liburuak. Amaia Madrilen bizi da, baina uda garaia iristean, Complutenseak ateak ixten dituenean, Euskal
|
Herrira
, Gorbea magaleko Areatzara etorriko da. Familiaren baserrian bere lehengusu Loretxu eta izeba Edurne ezagutuko ditu eta eurekin euren oinordekoen ikuskizun magikoak ezagutu eta biziko.
|
|
Bestetik, inmigranteen etorrera Euskal
|
Herrira
izango dute eztabaidagai. " Gurera etorritako etorkin gehienek, euskara ez dela beharrezkoa ikusirik, bizkarra eman diote gure hizkuntzari, horrek euskaldunengan sortzen duen etsipenarekin, elkarbizitza kaltetzeraino.
|
|
Hala ere, azken bi hamarkadetan euskara berreskuratzeko joera nabari da gazteengan. 18 eta 30 urte bitarteko gazte ugari Euskal
|
Herrira
etortzen da unibertsitate, euskaltegi edo barnetegietara euskara ikastera. Eta horiek euren seme alabei erakusten diete, sustraiak gogoan izan ditzaten
|
|
Beraz, sendagai gisa erabiltzeko bata zein bestea litzateke egokia, hala erabakiz gero. Egun Euskal
|
Herrira
iristen den kalitate gutxiko haxixak, ordea, gomendagarriago egiten du marihuana sendagai gisa.
|
|
Ordutik garbi nuen animazioa egin nahi nuela, baina ezinezko iruditzen zitzaidan pelikula bat egitea. Euskal
|
Herrira
bueltatu nintzenean, Berasategi ekoizlea" Haizearen erronka" filma prestatzen ari zen. Ez nuen filman esku hartu nahi, baina animazioaz gehiago ikastea nuen helburu, beraz, taldean sartu eta sei hilabeteko ikastaroa egin nuen.
|
|
Hara irakasleak kontatzen diena: kukua udaberrian Afrikatik Euskal
|
Herrira
datorrenerako sakelean dirua eduki behar dela urtea emankorra izan dadin. Aldi berean, kukuak ospe txarra dauka, bere arrautzak beste hegaztien habietan uzten dituelako.
|
|
Euskal Herri osoari bidalitako mezua da" Danok Dantzara Plazara!" leloa. Hala ere, aurten deia Ipar Euskal
|
Herrira
ozenago iritsi zedin saiatu dira antolakuntzako kideak. " Deialdi nazionala izanik haiek ere kontuan hartu behar ditugu, eta batik bat jakinda herri dantzetan aberastasun handia dutela beraiek eta erakusteko gauza asko dituztela esparru horretan", dio Juantxo Maya Ereintzako lehendakariak.
|
|
\ 1969: Euskal
|
Herrira
itzuli zen, Hondarribira.
|
|
Gainera nik 18 urte banituen, alaba gazteenak 16 izango zituen, eta besteek ere inguruan.
|
Herrira
jaisten ginenean galdetzen zidaten ea norekin ezkonduko nintzen. Aspaldi ez naiz egon eta seguru euskara ikasteko eta eusteko kontzientzia handiagoa edukiko dutela orain, baina bertako euskara asko galduko zen eta pena da.
|
|
\ 1971n Euskal
|
Herrira
itzuli zen.
|
|
DAIMAKHAKAN Aznach izeneko txetxeniar emakume talde bat Euskal
|
Herrira
gonbidatu du Euskal Kultur Erakundeak, joan den astean Uztaritzen agertutakoaren arabera. Abenduaren 11tik 18a arte izango dira bertan hainbat kultur ekitaldi eskainiz.
|
2001
|
|
EAJk Estatutu berri bat eta lurralde zatiketaren aldeko apustua egiten badu, ez dabil bakearen alde, horrela gatazka beste 30 urtez luzatzeko baldin tza sozialak birsortzen direlako. Zer bidetik etorri zen su etena Euskal
|
Herrira
–Burujabetzaren aldeko itun abertzale batetik, Lizarra eta Udalbiltzatik.
|
|
Sichrovskik eginiko lanaren antzerkirako moldaketa Moma Teatre valentziarrak taularatu zuen lehendabizi. Fernando Bernues zuzendaria Momak eman zituen emanaldietako batean izan zen, eta ikusi ondoren zuzendariarengana jo zuen ea obra Euskal
|
Herrira
ekartzeko aukerarik bazegoen galdetzeko. Carles Alfaro eta Joaquim Candeias zuzendariek abiapuntua elkarrizketenganako errespetua izan dela adierazi dute" elkarrizketak publiko egiteak ez zuen pribatasuna baldintzatu behar.
|
|
" Duela bi urte, Zelanda Berritik etorri nintzenean, Gure Txoko euskal elkartea ezagutu nuen eta tarteka bertan euskaldun batzuekin aritzen naiz euskaraz, baina gehienak bizkaitarrak dira eta beren euskalkia ulertzea zaila egiten zait". Euskararekiko maitasunak bultzatuta ikasi zuen hizkuntza, eta ahal duenean Euskal
|
Herrira
joaten da bertako jendea, musika, janaria, eta jaiak oso gustuko dituelako. Hiri eta herri dezente ezagutzen ditu eta Alkiza eta Usurbil gustatzen zaizkio batez ere.
|
|
Euskal
|
Herrira
iristen diren etorkin gehienak Afrikatik eta Europako Ekialdetik datoz. Afrikar asko arrazoi politikoengatik heldu dira, gehienak gure Iparraldera.
|
|
Frantziako estatua ez da, izan zen asilo lurraldea, ordea. Hego Euskal
|
Herrira
datozen Europako ekialdiarrak lanerako ekarriak dira propio.
|
|
Euskal
|
Herrira
heldu diren etorkinak ez datoz denak ihesi, jakina. Denek ez dute beren herrialdean arazo politikorik, eta batzuk propio ekarriak dira lanerako.
|
|
Saharar haurrak Euskal
|
Herrira
etortzen dira uda pasatzera. Ez al da krudela udan hemengo bizitza erraza erakutsi eta gero euren errealitatera bueltan bidaltzea?
|
|
Oso jende gutxik eduki du aukera final horretan Euskal Herria ordezkatzeko. Aparteko aukera bat galdu dut kopa altxatzeko eta Euskal
|
Herrira
ekartzeko. Pena doblea nuen partida bukaeran, kapitaina izanda nik altxa behar nuelako kopa eta herrira ekarri.
|
|
Bere ustez, estropadak kirol lehia bilakatu zirelako ez ziren desagertu. Portu ezberdinen arteko lehia horrek mantendu ditu estropadak bizirik, Galiziatik Euskal
|
Herrira
zabaltzen den kirola eta afizioa. Zorionez, norgehiagoka honek mantendu du kirola, bestela estropadak aspaldian desagertuta egongo ziren.
|
|
Kuban jaio, Gaudiren arkitekturaren errestaurazioaren gaineko tesia egindakoa, besteak beste New York eko Metropolitan museoko Fashion Institute en eta Brooklyn-eko museoan lanean jardundakoa, egun Hemen Art enpresako kidea, Julian Argilagos Pi arkitektoa iragan hamarkadaren erdialdean etorri zen Euskal
|
Herrira
. Ordura arte gutxi zekien Balenciagari buruz:
|
|
Orain bi urtez behin etortzen naiz Euskal
|
Herrira
, udako oporrak pasatzera. Baina beti izan dut hemen bizitzeko gogoa.
|
|
Gernikan 1994 urtean ospatu zen txapelketan Benny eta Danny zestalariek, Felix eta Uriarterekin osatu zituzten bikoteak. Mexikotik ere etorri dira pilotariak Euskal
|
Herrira
, Elorduy eta Inclan dira horren adibide. Lehenengoa txapeldunordea izan zen 1991 urtean eta bigarrenak 1992 urteko txapelketan hartu zuen parte.
|
|
Gure taldean herri honetan ikusten ditugun hiru aldarrikapen nagusiren inguruan aritzen gara: euskal presoak Euskal
|
Herrira
, autodeterminazio eskubidea eta euskararen normalizazioa.
|
|
Adibide bat jarriko dut, hobeto uler dadin, baina ez nuke nahi sinplifikatzea. Presoak Euskal
|
Herrira
aldarrikapena: beraiengana goaz, modu sinbolikoan pareta bota nahi dugu eta modu sinbolikoan harresi gainera igotzen gara.
|
|
Euskal
|
Herrira
iritsi aurretik, El Ejidon (Almeria) ibili zen. Hango tratua ez zen hobea izan «Lana baino langile gehiago geunden.
|
|
Euskal
|
Herrira
egin zituen bisita eta egonek iturriko ur garbitik edaten lagundu zioten. Eta eginak dira erakusgarri.
|
2002
|
|
Euskal presoak Euskal Herriaren alde dena emateko prest dauden gizon eta emakumeak dira. Giza kolektibo hau oso txertatua dago gure gizartean, Euskal
|
Herrira
ekartzea eskatzen dugu eta beren kolektibotasun horretatik beren ekarpenak egin ditzaten. Irlandan horrela hasi zen prozesua urratzen, eta horrek ekarri zuen presoek ere beren irtenbidean parte hartzea.
|
|
Testigantza batean oinarriturik, ahalik eta jende gehiena antolatu nahi dugu, hasierako asmo bakar eta natural batez antolatu ere: zigorren hiru laurdena bete duten presoen behin behineko askatasuna gauzatzea, preso gaixoak kaleratzea, eta oro har, presoak Euskal
|
Herrira
ekartzea. Epe labur batean hori da gure xedea, eta horretarako kudeatze eta bultzatze lana burutu behar dugu, sakrifizio lan askorekin, kontziente izaki, guk egin ezean inork ez duela preso diren herritarren eskubideak bermatzeko urratsik emango.
|
|
|
Herrira
hurbilduz joan ahala paisaia hain lehorra ez dela nabarituko dugu. Ablitasen XVI. mendeko Maria Magdalenako parrokia eta XIII. mendeko gazteluaren hondakinak aurkituko ditugu.
|
|
Baina ez ziren arrazoi ekonomikoak izan familia hau Argentina utzi eta Euskal
|
Herrira
etortzera bultzatu zutenak. Bazekiten hemen zailtasunak izango zituztela.
|
|
Hemen bederatzi hilabete daramatza lan bila eta oraindik ez du ezer lortu. Rodolforen gurasoek beti izan zuten gogoan Euskal
|
Herrira
itzultzea eta bera ere askotan etorria zen oporretan Bermeora. Dirua aurrezten denbora asko pasa zuten, baina beti gertatzen zen zerbait (1972ko Rodrigazoa, 80ko krisia...) ahalegina alferrikako bihurtzen zuena.
|
|
25 urtetan kirol denda batean inolako arazorik gabe lan egin ondoren, kalean geratu da. Euskal
|
Herrira
etortzekotan da.
|
|
Berak Argentinatik kanpo bilatu du lana. Maitek han ikasketak amaitu eta masterren bat edo egitera etorri nahiko luke Euskal
|
Herrira
.
|
|
Lehena, «Cloud Trotters» izenekoa, Javier Martinezek zuzenduko du. Martinez Californiatik Euskal
|
Herrira
etorria da lan hau zuzentzeko. Skryotonite eskoziar enpresak idatziko ditu gidoiak eta Gasteizko TecToon arduratuko da diseinu grafikoaz.
|
|
Autodeterminazioaz asko hitz egiten da azken boladan. Zuek ere, besteak beste, horretaz jardun duten quebecdarrak ekarri dituzue Euskal
|
Herrira
. Autodeterminazioak, azken finean, gizarte batek erabakitzen duela adierazten du.
|
|
Quebecdarrak eta irlandarrak ekarri dituzue Euskal
|
Herrira
. Zer ikas dezakegu Quebecetik eta zer Irlandatik?
|
|
Abertzaletasunarekiko izua, zentzu hertsian, ez dago. Hala ere, badaude Euskal
|
Herrira
bizitzera etorritako pertsonak, gutxiengo bat, abertzaleak potentzialki arriskutsuak kontsideratzen dituztenak eta euskal identitatea azkarregi garatuko ote den beldur direnak.
|
|
Etxe zuloan porno bideoak etengabe ikusten dituen etxekoandrea, lanik topatzen ez duen neskatila eta gizonekin ezer jakin nahi ez baina hauekin maitemintzea ekidin ezin duen emakumea dira protagonistetako batzuk. Salamancatik Euskal
|
Herrira
etorkizun bila etorri den gazteak ere Txomin Artolaren" Goizeko euri artean, guardasolarik gabe, eskuak sakeletan pena bat bihotzean..." kantatzen du, amak" badaezpada ere" euskara irakatsi izanak bizitzan gehiegi lagunduko ez diola konturatzen hasia den bitartean. Murphy zeharka azaltzen da guztien bizitzetan.
|
|
Bai, zerbitzu hori jarri genuen, jende asko inguratzen zitzaigulako informazio eske eta beste inon eskaintzen ez zelako. Euskal
|
Herrira
turismoa egitera doan jende gehiena madrildarra eta katalana da.
|
|
Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri behar izan duen hamaika bat urteko neskatoa da Usoa, Patxi Zubizarretak, benetako gertakizun batean oinarriturik, sortu zuen pertsonaia, Asun Balzolak marraztutako «Usoa» liburuan ezagutzera eman zena. Kontakizun hark izan zuen bere jarraia, hala ere, eta orain Erein argitaletxeak bilduma bat plazaratu du, Elena Odriozolak eginiko marrazkiez horniturik.
|
|
erakunde sindikalak, sozialak eta kontsumitzaileenak dira antolatzaile. Guk dakigula, kanpaina ez da iritsi Euskal
|
Herrira
, baina bai Madrilera eta Bartzelonara, esate baterako. Iaz, bi hiriburu horietan, manifestazio bana antolatu zuten Gobernuz Kanpoko Erakundeek:
|
|
Era guztietako' frogak' dira zorro horretan, horien arabera ehunka mila pertsonaren pentsamoldea bildu dezaketen ideiak eta leloak alderdi bat legez kanpo jartzeko balio dezakete eta, beraz, batek daki noiz, berdin milaka pertsona horiek. Hala izan liteke" Euskal presoak Euskal
|
Herrira
" moduko lelo onartuak ETArekiko harremanaren froga badira, edo txupinazo alternatiboak botatzea" demokratikoki eratutako instituzioei aurre" egitea delitu bada, edo...
|
|
Bolada baterako izango zelakoan onartu zuen, baitzuen bizi bestela. Egunen batean Euskal
|
Herrira
itzultzeko asmoz jarri ziren bizitzen Kanarietan.
|
|
Eremu batera ailegatzeko burutu behar duzun bidea da. Euskal
|
Herrira
iristeko hasitako prozesuan bete betean ari nintzela hasi nuen Kanarietarako prozesua. Niretzat jarraipen bat izan zen.
|
|
Euskal
|
Herrira
etorrita, Eusko Jaurlaritzak adierazi zuen politika aktiboei eutsiko diela, PAC egitamuaren erreformak sortutako baliabideen galera neutralizatzeko. Gobernuko sailburuaren hitzetan, Euskal Autonomia Erkidegoan %15 murriztuko lirateke Europako Batasunetik heltzen diren laguntzak, eta kantitate hori" onartezina" zela esan zuen.
|
|
" Gernikako arbola". Ondoren, atzera Euskal
|
Herrira
itzuli eta Bilbora eginiko bidaia batean abesti bera kantatu zuen. Batzuen ustez, ordea, kanta probokatzailea zen, eta patuak Iparragirre Tolosako kartzelara bidali zuen.
|
|
Umoreaz baliatu da Aritz Gorrotxategi hiru euskaldunek kurtso amaieran Tuneza egindako bidaiaren kronika egiterakoan. Aste bete baino ez zuten Ekialdeko lurralde hura ezagutu ahal izateko, langabezia zain zeukaten Euskal
|
Herrira
itzuli aurretik, eta jakina, beste ezeren gainetik bidaian ondo pasatzea nahi zuten. Zoritxarrez, ordea, hori ez zitzaien beti oso erraza gertatuko, zamatxo deseroso bat eraman zutelako beraiekin batera:
|
|
alegia, berak ez zuela onartzen monarkia demokratikoa, ezta gainerako partidu guztien jokabidea ere, eta orduan hasi zen oso gauza gogorrak esaten, eta inon ez zioten haiek agertzen utzi. Eta azkenean, Euskal
|
Herrira
etorri zen, eta hemen," Punto y Hora de Euskal Herria" n eta" Egin" en atera zizkioten zenbait gauza. Gogoratzen naiz haietaz.
|
|
Unamuno deseroso sentitu zen Euskal Herriarekin, Espainian hobeto garai batean, baina gero ez!, eta Bergaminena kontrakoa zen: hasieran Espainian eroso, gero deseroso, eta azkenean Euskal
|
Herrira
etorri zen. Horregatik jarri nituen biak.
|
|
Liburua ikasleentzat, bereziki filologia ikasleentzat; hizkuntzalarientzat; bidaiarientzat; enpresarientzat; eta oro har, atzerriko hizkuntzetan eta kulturetan interesatuta dagoen edonorentzat dela esan digu: " Asmoa da irakurleari euskara modernoari buruzko oinarrizko ikasketa eskaintzea eta gehiago ikasi eta ezagutu dezan interesa piztea, gero norberak ikusiko du nola sakondu nahi duen gehiago; etxean, gau eskoletan nahiz unibertsitate ikastaroetan, edo nahiago badu Euskal
|
Herrira
bisita eginez. Beste batzuei, berriz, Euskal Herria ezagutzeko interesa bakarrik piztuko die".
|
2003
|
|
Ipar Euskal
|
Herrira
etorriz, Raffarinek erreferenduma egitearen aukera aipatu du. Zer deritzozu Iparraldeko afera erreferendum baten bidez trenkatzeari?
|
|
Irakasle hau makearra da sortzez, Parisen bizi zen orduan, eta hamabi urte zeramatzan irakaskuntzan. 32 urte zituela itzuli zen Ipar Euskal
|
Herrira
eskola elebidunean aritzeko. Egun Luhuson bizi da eta Heletako eskola publikoan jarraitzen du lanean.
|
|
Euskal Etxean euskara erakusten nuen bestalde. Alta, Euskal
|
Herrira
jautsi nintzen postu hori hartzeko.
|
|
Patxi Zubizarretak idatzi eta Elena Odriozolak marraztutako Afrikatik Euskal
|
Herrira
etorritako neskatilaren istorioa «Euskaldunon Egunkaria»n plazaratu zen kapituluka. Gerora, Erein argitaletxeak argitaratu zituen «Lehen kanpamendua» eta «Zelatan» liburuak, non Usoaren etorrera eta egokieraren berri ematen zitzaion irakurleari.
|
|
Frantziako Estatuan prestatu duten erreformak, bistan da, Euskal Herriaren parte bati erasango dio. Nolanahi ere, erreforma hori iritsiko da Hego Euskal
|
Herrira
ere, zeren, Espainiako Estatuan, agendan dute Toledoko Ituna berriz negoziatzea, eta, besteak beste, erretiroa hartzeko baldintzak aztertu nahi dituzte. Datorren urtera arte hauteskunde garaian murgilduak egongo garenez, ziur aski, hala PPko gobernuak, nola PSOE alderdiak, oso alde batera utziko dute kontu hori hurrengo legegintzaldira arte.
|
|
Marik (Ana Pimenta) eta haren seme Bittor Ghezk ek (Jon Calvo) osatutakoa. Mari Espainiako herri txiki batetik Euskal
|
Herrira
etorritako emakume alaia da, herriminak jota eguna bere lurraldeko kantuak abesten igarotzen duena.
|
|
Euskal
|
Herrira
iritsi berriak dira erromesak, Bilbon dira jada. Bihar, Kantabriako lurretara iristeko asmoa dute.
|
|
Besterik nahi genuen. Berkeley-n (Kalifornia) ikasi genuenon artean, bata Ipar Irlandara joan zen, bestea Euskal
|
Herrira
... Bestelako antropologia genuen asmo.
|
|
Hogei urte baino gehiago zabiltza Euskal
|
Herrira
joan eta etorrika. Zer esan zenezake iragan aldiaz, eta egindako bideaz?
|
|
Atzean lehiakideak, atzean Munduko Txapelketak, eta atzean urteak. Orain, adinean aurrera joanda, Euskal
|
Herrira
(Donostiara) itzuli da. Hegazkinez.
|
|
Noiz eta nola bihurtu zara Euskal
|
Herrira
–
|
|
Ska ren erritmoak pixka bat aldatuz eta makalduz rocksteady eta reggae estiloak sortu ziren gero", azaltzen du Borja Eizagirrek. Banda azpeitiarreko saxofoi joleak, gainera, Euskal
|
Herrira
etortzen den bakoitzean Lauren Aitkenek lagun duen bandan parte hartzen du, Basque Ska All Stars izenekoan, alegia.
|
|
hazkunde naturala eta inmigrazioa. Euskal ekonomiaren bilakaerak Espainian gainbeheran zeuden hainbat eskualdetako milaka lagun erakarri zituen Euskal
|
Herrira
. 1970eko hamarkadatik aurrera egoera egonkortu zen eta biztanleria 5.000 inguruan finkatu zen.
|
|
Zuk ekarri zenuen Euskal
|
Herrira
elkar entzute teknika. Zer da?
|
|
Argitalpen berri hori Euskal Herriko ohiturak ezagutzen ez dituzten eta euskararekin harremanik izan ez duten atzerritarrentzat da. Helburu nagusia Euskal
|
Herrira
iritsi berriak direnei, euskarara hurbiltzeko aukera ematea eta euskal gizartean hobeto integratzeko bideak irekitzea da. Lau liburuz eta 60 orduko unitatez osaturiko materiala da.
|
|
Euskal
|
Herrira
bakea ekar dezakeen une historikoan gaude, izan ere, berrehun urte baino gehiago iraun duten liskarren ondoren orain aberastasuna modu zuzen eta bidezkoago batean banatuta baitago. Subiranotasuna da gaur egungo egoerari edozein irtenbide emateko oinarritzat erabil dezakegun funtsezko zutabeetako bat.
|
2004
|
|
Euskal Herrian, aurretik ere bazeuden bilduma eta proiektu garrantzitsuak, Bilboko Arte Ederren Museoa edo Arabako Arte Ederren Museoko arte garaikideko bilduma, kasu. Guggenheimek mundu guztia Euskal
|
Herrira
begira jarri du eta hori baliagarri izan da, bestela azalduko ez liratekeen mugimendu, bilduma eta proiektuak ezagutarazteko.
|
|
Irungo Udalak ematen duen Jose Antonio Loidi ikerketa beka jaso du historialariak eta urtebeteko epean osatu du lana. Dioenaren arabera, XIX. mendean bidaiari gehiago etorri ziren Euskal
|
Herrira
eta haiek kontatutakoa interesgarriagoa izan zen. Europak orduan jakin omen zuen Euskal Herria existitzen zenik.
|
|
Bestalde, Aitor pertsonaiak garrantzi berezia du Agintza n; Xahoren sorkuntza Navarro Villosladaren bitartez iritsi zen Campionenganaino. Kantabriako dukea zen Pelayo, arabiarren aurka Guadaleten galtzetik ihesean Euskal
|
Herrira
iritsi zenean abegi onez hartu zuen Aitorrek bere etxean; eskerdun, berera joan aitzin Pelayok hitza ematen zuen bere menekoek beti errespetatu eta maitatuko zituztela euskaldunak. Kanpotarrak alde egin ondoren, Aitorrek erne jartzen zituen bilobak honakoa esanez:
|
|
Euskaldunon Egunkariako langileek, hurrengo egunean bertan ordura arte Tolosaldean banatzen zen Egunero zabaldu zuten Euskal
|
Herrira
. Martxoaren 21ean, 32 orrira hazi zen.
|
|
Ez zaie guztiz ezezaguna egiten kontua. Bada hilabete batzuetarako Euskal
|
Herrira
etorri eta bueltatzean interesak eraginda matrikulatzen denik ere. Izan ere, Estatu Batuetan ikasleak unibertsitatean daudenean asko animatzen dira atzerrira ikastera joatera".
|
|
Atera egin behar da eta mundua ikusi, ondoren zeure jatorrira itzultzeko, eta zeure burua aurkitzeko. Noiz itzuli behar duzu Euskal
|
Herrira
–
|
|
Europa iparraldean sortu eta garatu ziren lehenengo proiektuak eta badira ia hamabost bat urte Bartzelonako Eixample auzoan ideiari heldu ziotela. Euskal
|
Herrira
handik ekarri da.
|
|
Horra lehen ondorioa. Euskal
|
Herrira
ekarriz gero, begi bistakoa da euskal gizarteak gatazkaren irtenbide elkarrizketatu bat nahi duela. Madrilgo gertakariak hori azpimarratu du.
|
|
Ikasketak bukatu ostean, hiru urtez lanean jardun nuen. Hala ere, Euskal
|
Herrira
etorri nahi nuen, euskara hobeto ikasteko. Lana utzi eta Lazkaora etorri nintzen, orain dela hamar bat urte.
|
|
Ekainean, ikastaroa amaitu eta Ingalaterrara joan nintzen senarra han zegoelako. Ingalaterran egindako egonaldian ere maiz etorri nintzen Euskal
|
Herrira
, Iparraldean ere egon nintzen, bertako familia baten etxean euskara ikasten. Hurrengo urtean elkarrekin bueltatu ginen Japoniara.
|
|
Euskararen gaineko lan bat egin behar nuen, baina euskalki bat hartu nahi nuen oinarri, ez euskara batua. Masterreko ikastaroa egiten ari nintzela, lana modu egokian egiteko onena Euskal
|
Herrira
etorri eta hemengo herri batean egitea zela pentsatu nuen. Baina orduan ez nuen dirurik, beraz, Tokion bertan bilatu behar izan nuen lanean lagunduko ninduen euskaldun bat.
|
|
Poliki poliki, agiriak lortu zituen eta bertan bizi da. Urtean bi buelta egiten ditu Euskal
|
Herrira
. Etxe garbitzen egiten du lan New Yorken oraindik.
|
|
Rudolf de Rijk i ere lagundu nion garai batean Anna Frank-en egunkaria euskaratzen. Euskal
|
Herrira
etortzen hasi zenean ezagutu nuenn Rudolf. Bagenuen haren berri.
|
|
Azpeitian ezagutu zuen Rudolf. Hau Euskal
|
Herrira
etortzekoa zen batean, On Migel gaixotu berehala hil zen, eta gure amari eskatu zion hartaz ardura zedin. Horrelaxe ezagutu genuen Rudolf 1961ean.
|
|
Garai hartan, Ninyolesek erakutsi zigun kontzeptuaren jatorria jakin genuen. Charles Ferguson zen hitzaren aita, Fishmanen lagun mina, eta Euskal
|
Herrira
ere etorri zena 1987an, Mundu Biltzarrera. Egia da orduan diglosia zela eta, jirabira handiak ibili genituela eta gure artean ere eztabaida latzak izan zirela.
|
|
Shear madness. Euskal
|
Herrira
iritsi aurretik, mundu osoko antzokietan izan da lana: 6.000.000 lagunek baino gehiagok ikusi dute, eta 10.000 emanalditik goiti taularatu dituzte.
|
|
Espainiako Estatuan 1987an estreinatu zuen Tricicle talde katalanak. Antzezlana Euskal
|
Herrira
ekartzea deliberatu du orain Kanpingags taldeak. Por los pelosek horrenbesteko arrakasta izateak, errespetua baino, lasaitasuna ematen die Asier Hormaza eta Joseba Apaolaza aktoreei.
|
|
Donostiara joan, mezu hura Euskal
|
Herrira
lehenbait lehen ekartzeko. Txikiren exekuzioan egoteko gelditu?
|
|
Guri Valentziatik ateratzen Eusko Jaurlaritzak lagundu zigula uste dut: gure abizena" Castell" bihurtu zen eta euskal ordezkaritzaren laguntzarekin handik Frantziara eta gero ni Errepublikaren alde hildako gudari baten semetzat aurkezten ninduten paperekin Euskal
|
Herrira
etorri ginen.
|
|
Duela bi urteko esperientzia da horren lekuko. Urtebete Madrilen izan ostean, Lopez de Aberasturi Euskal
|
Herrira
itzuli zen 2002an Kaixori bultzada berria emateko asmoz. Diseinugile bat kontratatu eta atariaren itxura eta edukia berritzen hasi zen, baina proiektua aurrera ateratzeko beharrezkoa zuen publizitatea ez zuen lortu eta ezin izan zituen helburu guztiak bete.
|
|
Proiektua Euskal
|
Herrira
begira dagoela esan izan duzu. Baina zein da zehazki zure publikoa?
|
|
Picassoren Guernica koadro preziatuak Madrileko Reina Sofia museoan jarraituko du, hala adierazi zuen joan den astean Espainiako Senatuan Kultura ministro Carmen Calvok. Hainbatetan egin dio Eusko Jaurlaritzak Espainiako Gobernuari koadroa Euskal
|
Herrira
, Bilboko Guggenheimera zehazki, ekartzeko eskaera eta beti ezezkoa jaso du. Francisco Javier Maqueda EAJko senatariak egin zion galdera Calvori eta ministroak koadroaren hauskortasuna eta arrazoi teknikoak argudiatu zituen.
|
|
Francisco Javier Maqueda EAJko senatariak egin zion galdera Calvori eta ministroak koadroaren hauskortasuna eta arrazoi teknikoak argudiatu zituen. Maquedaren esanetan, arrazoi politikoak direla-eta ez du ekarri nahi Euskal
|
Herrira
koadroa Espainiako Gobernuak. 1981ean New Yorkeko MOMAra eraman zutela eta Reina Sofiara eraman aurretik Madrileko Buen Retiroko museoan izan zela gaineratu zuen.
|