2002
|
|
Abertzaletasunarekiko izua, zentzu hertsian, ez dago. Hala ere, badaude Euskal
|
Herrira
bizitzera etorritako pertsonak, gutxiengo bat, abertzaleak potentzialki arriskutsuak kontsideratzen dituztenak eta euskal identitatea azkarregi garatuko ote den beldur direnak.
|
|
Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri behar izan duen hamaika bat urteko neskatoa da Usoa, Patxi Zubizarretak, benetako gertakizun batean oinarriturik, sortu zuen pertsonaia, Asun Balzolak marraztutako «Usoa» liburuan ezagutzera eman zena. Kontakizun hark izan zuen bere jarraia, hala ere, eta orain Erein argitaletxeak bilduma bat plazaratu du, Elena Odriozolak eginiko marrazkiez horniturik.
|
2005
|
|
Duela 13 urte inguru Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri nintzenetik, atentzioa eman izan dit beti hemen dagoen jai aniztasunak eta ahal izan dudan guztietan antropologo grinatsu baten gogoarekin jarraitu izan diot jai orori, ospatzen dituztenen bizipenak antzeman nahian. Azken urteotan zenbait aldaketa sumatu dut nire inguruko jaietan, rol eta genero erlazioei dagokien horretan batez ere.
|
|
Harreman ona gordetzeko hobe zilbor hestea moztu eta elkarrenganako errespetuan finkatutako beste tratu bati hasiera ematea. Naroa gurasoengandik aldendu eta Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri zenean gazteegia zen haien zama itogarri iruditzeko, eta urtero ikusi arren haien mina zen aldiro aldiro sentitzen zuena, nerabezaroa horrelako begiraleengandik urrun zelako abantailak dituen ezagutu arte (klasekideen arazoak eta eztabaidak, etxeratzeko orduak zirela eta!). Horretan ere zorte handia izan zuen osaba izekoen etxetik lehengusuarenera mugitzeko gonbita jaso zuenean.
|
2008
|
|
Oso gustura dago Eibarren.
|
Herrira
bizitzera etorri aurretik konturatu zen gaizki ez zela egongo. Bitxikeria baten bidez jakin zuen:
|
2009
|
|
Horrez gain, munduko hamaika txokotan bizi diren euskal herritarrekin harremanetan jarriko dira. Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri diren atzerritarrek ere hemengo gizartean nola barneratu diren azalduko dute.
|
|
Clemence Labrouchek (Landon, Frantzia, 1980) ez zekien euskaraz umetan; Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri zenean hasi zen ikasten. Beste batzuei irakasten ari da orain, Hazparneko Gau Eskolan (Lapurdi).
|
|
2006ko udan Bizkaitik Arabako Pobes
|
herrira
bizitzera etorri behar genuela eta, 2006ko udaberrian matrikulatu genituen gure bi semeak (Javier, 11 urte ditu egun, eta Martin, 7 urte) Izarrako ikastetxean, ereduan. Une hartan, bai Izarrako ikastetxeko zuzendariak bai hurbilago dagoen Langraizeko ikastetxeko zuzendariak esan ziguten Izarrakoa zela guri egokitzen zitzaigun ikastetxea aukeratutako hizkuntza ereduagatik, alegia, Langraizen ez zegoela eredurik gure semeentzat eta Pobesko ereduko ikasleak betidanik joaten zirela Izarrara, eta hala omen zen.
|
|
80ko hamarkadan Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri zelarik, bikoteak ez zuen gauza handirik aurkitu Lapurdin. Profesional bakarrak ziren.
|
2010
|
|
Ulergarri da zeren eta ikusi baitugu adinaren arabera etorkinak herrikoak baino zaharrago direla. Gainera erretradunak badira Euskal
|
Herrira
bizitzeko etortzen direnak.
|
2011
|
|
Arizak aspaldi aterea zuen arma lizentzia,
|
herrira
bizitzen etorri baino lehenago, poliziak aldizkariekin harrapatu zuenean; orduan mehatxuak izan zituzten, herri berri batera bizitzera eraman zituztenak. Mehatxu horiekin ikaratu eta lizentzia atera zuen.
|
2012
|
|
Ba ote dauka inor etxean zain?». Era horretako galderei erantzuna bilatu nahian, 11 lagunengana jo zuen, immigranteak guztiak; kanpoan jaio eta Euskal
|
Herrira
bizitzera etorriak horietako hamar, San Frantziskon bizi den euskal herritarra bestea. «Haien atea jo nuen, eta sukalderaino sartu nintzen.
|
|
Orain zer miseriazko pentsioak jasotzen dituztenak beren osasuna zaintzeagatik askoz gehiago ordaindu dute; Kanpotik Bergarara eta Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri direnei ukatu egingo zaie osasun zerbitzuak jasotzea; zerbitzu publikoa ren kalitatea gehiago eskastuko da…
|
2013
|
|
–Zuen aitak, Josebak, ez zituen urte asko pasa Estatu Batuetan. Baina sikiera oroitzapen gutxi batzuk ekarri ahal izan zituen Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri ginenean.
|
|
Oraindik haurra zela, Joseba Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri zen. Hamabi urte bete, eta handik gutxira etxeko zuri beltzezko telebistan ikusi zuen Carlos Arias Navarro, Espainiako Gobernuburua, negar faltsu artifizialarekin erdi zotinka hitz egiten:
|
2014
|
|
Kanpotik Euskal
|
Herrira
bizitzera etorriko banintz, ez nuke euskara ikasiko. Hala da.
|
2016
|
|
Trantsizio hau ere askok nahiko genukeen baino luzeagoa izango da. Kanpotik Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri eta horietako dezentek euskalduntzeko egiten duten ahaleginaz ari naiz. Mila arrazoi ezberdinengatik askok ez dute sekula santan euskararik ikasiko nahiz eta gure artean ia bizitza osoa eraman, baina badute halako sinpatia bat gure kultura eta hizkuntzarekiko.
|
|
Kanpoko jendea
|
herrira
bizitzera datorrenean eurekiko komentario txarrak entzuten ditut, eta pentsatzen dut: “Ni euretako bat bezalako baldin banaiz, auskalo jendeak zer esan duen niri buruz, nola begiratu ote nauten”.
|
|
Berrikitan, 60 urtekoak Itsasuko ostatu batean bildu ziren, 40 urtekoak Hazparneko ostatu batean, eta azkenik 50 urteko aihertarrak Aiherrako ostatu batean. Urteak joan, urteak jin, batzu herritik urrundu, besteak herrian gelditu, eta beste batzu
|
herrira
bizitzera etorri dira. Lehengo haurrak handitu, xahartu dira, eta bakoitzak bere bizia egin du.
|
|
Euskara Munduan programarekin harremandu eta aldi berean segitu nuen euskara ikasten, batetik ikasle, bestetik irakasle. 11 urtez izan nintzen irakasle Euskaltzaleaken, 2002an senarra eta orduan neuzkan bi semeak hartu eta epe baterako Euskal
|
Herrira
bizitzera etortzea erabaki genuen arte, Angelura...
|
2017
|
|
Egia zen, bestetik, loak horren erraz hartzeari esker gauza interesgarriak ere gertatu izan zitzaizkiola, esaterako Baba ezagutzea. Baina Baba bere
|
herrira
bizitzera etorri zenetik esna ematen zituen gauak, ohean buelta alde batera eta buelta bestera. Hura ere haietako gau bat zen.
|
2018
|
|
Amelia Barqumek esan izan du Euskal
|
Herrira
bizitzera datozenei tranpa egiten diegula, askotan Eskola Publikoaren Legeak zehazten duen helburua(" ikasle guztiek, baldintza beretan, derrigorrezko irakaskuntza aldia bukatzean bi hizkuntza ofizialen ezagupen praktikoa izango dutela bermatzea") lortzeko bidea errazten ez diegulako. Hala aipatzen zuen Barqumek aspaldi idatzitako artikulu batean:
|
2019
|
|
Elkartasuna. Horrek bultzatu ditu Zornotzako Harrera Taldeko kideak euren
|
herrira
bizitzera etorritako familiekin elkarlanean hastera. Argi dute" laguntza eta salaketa, txanpon beraren bi aldeak" direla.
|
2020
|
|
Azalpena eman zuen Ramilak: «Antzinako usadio batek dio
|
herrira
bizitzera etortzen zen orok odol garbia zuela adierazi behar zuela bertan: zin egin behar zuen».
|
|
Milosz du izena. Ez da aspaldi
|
herrira
bizitzera etorria Poloniatik. Donostiako Txuri Urdin izotz hockeyko taldean entrenatzaile aritzen da, hockey jolakari izan nahi duten haurrei kirolaren oinarrizko ezagutza eta teknikak irakasten.
|
|
Jokin Aranalde urte askoan etakidea izan zen eta ez da denbora asko erbestetik bere
|
herrira
bizitzera etorri dela. Lopez de Lacalle diktadura garaian espetxean egon zenean Partidu Komunistakoa zen, eta, Trantsizioan Ezker Batuaren sortzaileetako bat izan ondoren, geroago PSOEra hurbildu zen.
|
2021
|
|
Durangoko Udalak beka bat kaleratu du joan den mendean
|
herrira
bizitzera etorritakoen ekarpen kulturalak, ekonomikoak eta sozialak jaso eta ikus entzunezko lan batean batzeko.
|
2022
|
|
Bernardos, Yanguas de Eresma eta Segovia ondoko Zamarramala izeneko herrietan ere jende gehiago bildu zen. Gerlarien atzetik
|
herrietara
bizitzera zetozenak agertu ziren. Voltoya errekaren ibarrean ere herri batzuk babestu zituzten.
|
|
Euskalduna eta atzerritarra den ume baten ama naiz (aita ez da euskalduna). 9 urterekin Asiatik Euskal
|
Herrira
bizitzen etorritako ikasle baten guraso naiz.
|
2023
|
|
" Bizitzan nondik hasi ez dakitenei laguntzen diegu, izan lanean, etxebizitzarekin, ikasketekin edo herrian kokatzen". Gehienbat Euskal
|
Herrira
bizitzera etorritako atzerritarrak dira Caritasera jotzen dutenak, batez ere Saharakoak eta Marokokoak. Dena den, azken urteetan igo egin da Latinoamerikatik datozenen kopurua ere." Afrikarrak ez bezala, amerikarrak kokatuago etortzen dira, hemen familia izaten dutelako, baita gertukoa duten kultura eta hizkuntza aurkitzen dutelako ere".
|
|
Luhuso herriari, beste herri anitzetan bezala, jende kopurua azken urteetan emendatu zaio, ondorioz etorri berriak ez dira baitezpada ezagutzen, ikusgarriari esker lotura egiten hasi da. Christian Echeverriak, sortzez donazahartarra, kontatzen zuen 2002an kabalkada muntatu zelarik, orduan zela bere familiarekin
|
herrira
bizitzera etorri. Ikusle bezala ikusgarria segitu zuen, 20 urte berantago partaide izaiteaz kontent agertu da.
|
|
Euskaradunen kopuru erlatiboa apaltzen bada, kopuru absolutuarena egonkor gelditzen da. Emaitza horien ondorioetatik bat, urtero jende kopuru berria (3.000ko bat) Ipar Euskal
|
Herrira
bizitzera etortzen dela. Populazio berri horri erakutsi behar diogu lurralde huntan kultura, hizkuntza eta ohidura bereziak direla, ez direla edozein lurraldetan bizi baina bai Euskal Herrian.
|
|
Euskal herritar guztiak euskaldun bihurtzeko, helduen euskalduntzeari eta alfabetatzeari garrantzia ematen segi behar dela ere adierazi du Kontseiluak, Euskal
|
Herrira
bizitzera etorritako migratzaile asko helduak direlako. «Euskal herritar berriei euskaraz jabetzeko eskubidea bermatzeko arreta bereziz landu eta zaindu beharreko arloa da hizkuntza politikak diseinatzen direnean», adierazi du.
|
|
Scottek agenda betea du bertso eta euskara eskolekin. “Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri ginenean, Lazkaoko Maizpide euskaltegian izena eman genuen emazteak eta biok. Han ikasi nuen euskara”, kontatu du.
|
|
Adineko jendearen artean ikusmin handia sortu du, herriko emakumeak protagonista dituen dokumentala baita. Lasarte Orian jaio ez den baina
|
herrira
bizitzera etorri den jendearentzat ere gomendagarria da, bizi diren herriaren historia ezagutzeko.
|
|
Halpern ere Lasaren iritzi berekoa da. Duela sei urte Euskal
|
Herrira
bizitzera etorri zenean, gizartean aldaketa bat egon zela iruditu zitzaion: «Iruditu zitzaidan jendea gehiago jabetzen zela zer egiten zuen eta zer kontsumitzen zuen.
|
|
Hogei urteko datuei erreparatuta, gehiago dira herritik alde egin duten pertsonak
|
herrira
bizitzera etorri direnak baino, aldea oso txikia den arren. Udaletxeko erregistroaren arabera, hogei urtean kanpotik 3.791 pertsona etorri dira herrira eta joan, berriz, 3.864 pertsona joan dira kanpora bizitzera, 73 gehiago.
|