|
2000
|
|
|
Laster elkar topatzea espero dut, sagardotegiren batean.
|
Duela
gutxi jakin dut arreba hil zaiola. Garai hartan, Carabanchelen ginenean, hamazazpiren bat urte izango zituen Soteroren arreba horrek.
|
|
|
Antxon gaztea zenean, urruti baino urrutiago ikusten omen zuen 2000 urtea, eta milurte hasiera horretan non eta nola egongo ote zen galdetzen omen zion bere buruari, etorkizun asmaezinari begira galdetzen den moduan, ia fantasia denari begira aritzen garen bezala.
|
Duela
hemezortzi urte ere, atxilotu zutenean, artean urrun eta ia harrapaezin ikusiko zuen seguru asko 2000.aren muga hori; baina iritsi zaigu, eta hemen gaude, muga horren atarian, muga askoren atarian beharbada. Eta zutik gaude, eusten.
|
|
|
Tartetxo bat daukanean eskutitzei erantzuten ikusten dut Antxon.
|
Duela
egun batzuk Frantziako espetxeren batetik heldu zitzaion eskutitza. Ordiziako neska bat omen da.
|
|
2001
|
|
|
Ildo horretarik latza kausitzen nuen irratian, enekin eskolan ibiliak demagun, garapen estrategiaz elekatzen hautematean, garapena dudan jarri ezean, hitza ezpain artetik lerratzen zitzaienean pulindei bezala hantzen zitzaien papoa.
|
Duela
hogei urte beraiek ziren, gure" zaharrek" alokazione eta subentzioekin iraun zutelako, giro kolonialista batean tematu zirela ahoak eman ahala salatzen zutenak. Guraso triste haien umeak ginen eta dignitatez bederen, edo urguilu propioz, ez genuen lur eta behi gorotz urrineko" pasibitate" haren pairatzea merezi, ziotenaz.
|
|
|
–Egia erran, ez dut etxerik.
|
Duela
bost urte kanporatu ninduten, periferikoaren aldameneko ibai hegi ireki hartan zentro komertzial erraldoiaren eraikitzeko. Badakizu.
|
|
|
Ezaugarrien higatzeak eskizofreniko bihurtzeko arriskuan jartzen gaitu.
|
Duela
ez aspaldi adibidez, supermerkatuko gasnategian nengoen zerbitzari anderearen aiduru, hoberenetik manatzeko prest; lerroburuan egonagatik, frantses puru eta eder batean mintzo zen gizon heldu berria zerbitzatu zuen, xuxurlatuz eni, ezpainak ximur:
|
|
|
|
Duela
hiru edo lau urteko
|
|
|
|
Duela
gutxi amets egin nuen berarekin.
|
|
|
|
Duela
zortzi mende
|
|
|
|
Duela
hilabete bat jabetu nintzen eta
|
|
|
|
Duela
urtebete etendako istorioa jarraituko dugu,
|
|
2002
|
|
|
– Gutxiago, gutxiago.
|
Duela
urtebete hamabi zegozean, ez zegoan gehiagotarako tokirik literetan. Baina gauzak aldatu egin dituk azken aldian, eta behera egin dik kopuruak.
|
|
|
–
|
Duela
hogei bat minutu etorriko ziren... –eskuturrekoa begietara zuzenduta– seiak laurden gutxi aldera, eta batere zaratarik egin barik iritsi dira gure logelaraino.
|
|
2003
|
|
|
Ez daki ezer.
|
Duela
hiru hilabete, Eguberri egunez, haserretu egin omen ziren biak ala biak –ez digu esan zergatik–, eta alde egin zuen alabak amaren etxetik. Zure emazte ohiak.
|
|
|
|
Duela
egun batzuk, Intxaurrondoko kuartelaren kontra jaurti zituzten granadak. Huts egin eta polizia zuten ondoren.
|
|
2004
|
|
|
" Gustatuko zaik" esan zion Bazterrek, ahotsean alegrantzia ukitu bat paratuz. "
|
Duela
sei hilabete edo Fermin etorri zenean hona ekarri nian".
|
|
|
|
Duela
urte bi
|
|
2005
|
|
|
– See Mike...
|
Duela
sei urte, Wyomingeko mendi urdinen maldan dagoen Dinosaur Land eskualdeko Roosevelt Utah aldean ene lehen rattlesnake bat eho nian. That fucking beast...
|
|
|
–
|
Duela
gutxi ikusi nuen, San Migeleko erromerian, baselizako atarian. Lagun talde batekin mokadua hartzen ari zen.
|
|
|
Esan ohi du gorputzak libratuko dituela poliki poliki, mareak bere hondakinak harean uzten dituen modu berean; eta hala agertzen dira, hala agertu dira orain arte, zati guztiak.
|
Duela
gutxi atera zaio azkena, abisatu gabe. Zauri lehorra orbain handienetik ireki zen, eta kristal muturra agertu zenean eskuz atera zuen.
|
|
|
– Baina zer ari haiz orain horrekin?
|
Duela
berrogei urteko kontuak dituk, Martin.
|
|
|
–
|
Duela
berrogeita bikoak.
|
|
|
Ni ere halaxe nindoala otu zitzaidan, duela hamar urteko zerbait berpizteko itxaropenarekin.
|
Duela
hamar urte bezala, baina begietan neke handiagoarekin.
|
|
|
Umea lo egongo zela imajinatu nuen.
|
Duela
hamar urte bezalaxe zegoen bera, ez zen batere aldatu.
|
|
|
Beste haur batzuekin gogoratu nintzen.
|
Duela
hamar urte guk larrua jotzen genuen etxe hartan –orain larrua jo genuen edo larrutan egiten saiatu berri ginen etxe hartan bertan– baziren ume batzuk goiko pisuan, zalapartari ibiltzen zirenak beti jolasean. Bertigoa ematen zuen haiek orain zein adin izango zuten pentsatze hutsak.
|
|
|
Nork janzten ditu gaur egun manoplak, eskuetako lo zaku zurrun horiek?
|
Duela
hogei urte ume guztiok janzten genituen, eskuak itsas zakurren hegalen gisan antzaldatzen zizkiguten manopla gogaikarriak. Beharbada eboluzio natural bat izan da:
|
|
|
|
Duela
lau egun, erreka inoiz ez bezala margotuta zeukanean, koadroa amaitu zuela uste izan nuenean, ezabatu egin zuen guztia. " Oh, putain!
|
|
2006
|
|
|
Egunero egiten dut, lanera joateko, Urnietatik Andoainako tartea errepidetik.
|
Duela
hamabost bat urteko oroitzapena datorkit burura batzuetan, errepide horrexetatik iragatean, autobusaren leihatilatik inguruko mendi ezezagunetara begira –etxetik urrun orduan, orain ez bezala, Azkoitian bizi bainintzen–, bidaiatzen ari nintzela iruditu zitzaidanekoa. Eta une hura oroiturik bidaiari sentitzen naiz berriro –lanera joate ezin arrunt eta egunerokoagoan–, orduko bidaia berean jarraitzen dudalako kontzientzia osoz.
|
|
|
Ezin dut aurrera egin.
|
Duela
sei urte Parisen pasatu nituen egunak datozkit gogora zerua hain gris jartzen denean, dena lanbro mehe eta goibel honek estaltzen duenean. Txapitulako leiho estutik euriari so geundela Michelleri" Il pleut septembre sur Paris" esan nionekoa batez ere.
|
|
|
|
Duela
berrogei urte etorri zen Ameriketara, eta berrogei urte honetan sorterriko euskaran sartu diren hitz berriak berak ingelesetik hartu dituenak dira.
|
|
|
Berrogei urte dira etorri zena, eta denbora tarte honetan Josek –izena Joe aldatu diote hemen– ingelesa nahastu dio euskarari, eta gazteleraz hitz egiten duenetan zuzen zuzenean euskaratik itzultzen du.
|
Duela
berrogei urte herrian denek egiten zuten moduan. Denek, txapelokerrek, abadeak eta juezak izan ezik.
|
|
|
Lagunak hura esan zuelarik, artean ez neukan erabat digeriturik haitz haietan eta egun hartan ikusitakoa.
|
Duela
hamar milaren bat urteko irudiak. Haitzetako goialdeetan luze eta eder.
|
|
2007
|
|
|
– Ez al duzue entzun?
|
Duela
ordu bete aurkitu dute itsasontziko sotoan, zaku bat gehiago balitz bezala. Inork ez du ezer egin.
|
|
|
|
Duela
gutxi desagerrarazi nituen estuasunak bueltan sentitzen hasia naiz. Lanak itota ailegatu nintzen egun hartan bezala:
|
|
|
|
Duela
bi hilabete txosten potolo bat agindu zion Edurnek. Asteetan buru belarri jardun du horretan.
|
|
|
Kontua dun, gu alokairuan sartu aurretik, etxea Marisaren izeba batena zela.
|
Duela
hogeita bost urte inguru hil zunan eta orduan sartu gintunan gu. Hori gogoratuko dun...
|
|
|
Hamar urte daramatzagu elkarrekin, eta denboraren poderioz pertsona ezezagun bihurtu da niretzat.
|
Duela
bost urtera arte zinemaren munduan ibili zen lanean. Elektrizista zen, bere aita bezala, baina beste zerbait nahi zuen beretzat, definitu gabeko zerbait, beti ere bestelakoa baldin bazen.
|
|
|
|
Duela
hiru hilabete langabetuentzako laguntzak bukatu zirenetik, Abegi SAren bulegoak garbitzetik irabazten dudan soldata bakarrik sartzen da etxera. Gure aurrezki eskasak ere bukatzen ari zaizkigu.
|
|
|
Harraskan aurkitu ditut bazkariko plater, ontzi eta gainerakoak, garbitu gabe.
|
Duela
hilabete batzuk arte mehatxu egiten nion: harrikoa egiten ez baduzu, ez dizkizut arropak lisatuko.
|
|
|
Txorta orduan gizon zahartuak zaizkit bereziki gustatzen, eta hauekin galanki konpontzen naiz.
|
Duela
lau egun Jean d’Amouk deitu ninduen sekretu behar zuen operazio batean parte hartzeko. Eta nik arriskua dut gogoko!
|
|
|
Bi urteko alaba bat badinat, nihaurk altxatzen dudana.
|
Duela
bi hilabete Baionara etorri gaitun bizitzera, amarengana. Espero ninan nonbait hire ikustea.
|
|
|
–
|
Duela
hogei urteko istorioa!
|
|
|
–
|
Duela
bi urte arte abortua ez zegoen legeztaturik Estatuan. Hobeto esanda, legeak onar zezan paper bat sinatu behar zenuen abortua izan aurretik, esanez ez zenuela zure burua ume bat zaintzeko gai ikusten.
|
|
|
|
Duela
hogeita bost urte ezagutzen dugu elkar
|
|
2009
|
|
|
– Langabezia bulegora noa.
|
Duela
bi aste lanetik kanporatu ninduten, gintuzten funtsean, oihal fabrikako ehun eta lau kide, adin batekoak oroz bat, denak fuera, denak inutilak, denak debalde badakizu. Lizentziamendu gutuna postaz bidali ziguten, postaria bera hits zegoela.
|
|
|
– Gurasoek Tlaxcalako altiplanoa abandonatu zuten sortu nintzenean.
|
Duela
lau hamarkada gertatuaz ari naiz. Nezahualcoyotlen finkatu ziren, baina txabolerria zementu eta harri gogorrez eraiki zenean, dirurik aski ez zutenez, hutsetik ttarrotzen zihoan Chalcoko eskualde honetara ekarri zituzten puskilak.
|
|
|
–
|
Duela
zenbait egun, Posa Ngaka pigmeoarekin sortaldeko Europa trabeskatu genuen Londreseraino. Erran duzu etzi partituko garela... nora ordea?
|
|
|
–
|
Duela
zenbait urte Pariseko La Villette zentroko saihets erakusgela batean tindatzaile navajo taldea miretsi nuen. Hondarrak omen ziren.
|
|
|
–
|
Duela
hiru oren pistolaz gatibatu nauzu eta dagoeneko atzera egitekotan zaude. Ez dut konprenitzen.
|
|
2010
|
|
|
|
Duela
urtebete pasatxo izango zunan, Hôpital era, orain ingresatuta naukaten kartzela ospitale honetara bertara otorrinoarenera kontsulta soil bat egiteko ekarri ninditenan, sudur hezur okertuak arnastean sortzen didan eragozpena konpontzerik ba ote zegoen ikusteko.
|
|
|
– Ez zehazki.
|
Duela
egun batzuk liburuak erosi zizkidan eta...
|
|
|
Belarrira ezagunak egiten zaizkigun liburu asko misterio hutsa dira, ez dakigu zein soinu duten, zein forma duten, zein mezu dakarten.
|
Duela
berrehun urte Amerikako portuetan saltzen ziren esklaboen antzekoak dira liburuak: bezeroek planta begiratzen diete, hortzak eta hortzoiak, mihia, eskuak, hankak, eta haragi saldo haren erdian baten bat hautatzen dute, zergatik oso ongi jakin gabe, apeta hutsez.
|
|
|
– Bizitza hobea! –egin zuen oihu emakumeak–
|
Duela
50 urte etorri izan bazina...
|
|
|
– Etxean aurkitu ditut gaur.
|
Duela
hilabete pare bat grabatu nituen. Entzun nahi badituzu...
|
|
|
–
|
Duela
hilabete bete nituen, martxoaren 29an. Alaba Gaztetxeko ohiko bizilaguna zen eta hari entzundakoengatik dakit.
|
|
|
Ezagutzen dituzu Rembrandten koadroak?
|
Duela
hamar bat urte Hagan izan ginen, bake konferentzia batean gure gerra ibilerak kontatzen. Azken egunean turismoa egitera eroan gintuzten parlamentu ondoko museora.
|
|
|
–
|
Duela
ez horrenbeste, aita lanagatik goiz oheratzen zenean, egongelan izaten genituen berriketaldiekin akordatzen naiz. Hamaikatxo barre eta malko.
|
|
|
–
|
Duela
bost urte, Bilboko kale nagusi hau ontziolaren defentsan zeharkatzen genuenean, bulego hauetako leihoetara begiratu eta jaunskilo hauek guztiak burlati egiten ziguten irri: Egin oihu, egin orro, alferrik ari zarete, geu gara hemen agintari.
|
|
2011
|
|
|
–
|
Duela
hilabete batzuk Takanashi nirekin bizi izan zen, etxe honetan bertan. Umezurtza da Takanashi.
|
|
|
|
Duela
lau hamarkada Bolatokiko joko mahai haren inguruan jesartzen zirenetatik bik jarraitzen zuten bizirik. Urruti gabe biak, Martin Lopez Aginakoren esanetan:
|
|
|
– Halaxe da, bai.
|
Duela
gutxi Bolatokin izan nintzen lehen aldiz. Martin ezagutu, argazki zaharrak ikusi...
|
|
|
– Kontua da, Rubio jauna, Cosme Gezeta ez zela hil.
|
Duela
gutxi jakin dut.
|
|
|
–
|
Duela
urte gutxi batzuk, La mujer de Wakefield argitaratu zian idazle argentinar horrek. Gizona etxera itzultzen denean hasten duk kontakizuna.
|
|
|
Bezeroekikoak eginda, besoak mostradore gainean paratu eta esku bateko atzamar puntak bestekoekin dantzan jarri zituen.
|
Duela
egun batzuk bere aitak utzi zidan argazkia neukan handi batean, mostradore gainean. Ez nuen berriro hanka sartuko, ez behintzat lehengo zuloan.
|
|
|
–
|
Duela
gutxi osatu zaidak susmoa. Eta ez ezak pentsa nik honetaz ezer dakidala eta hiri ezkutatzen ari natzaiala.
|
|
|
Mostradoreko taburete batean jesarri naiz eta Agustin, tabernako ugazaba, ez dagoenez, ez dut solasaldirik noizbehinkako enplegatu Manurekin, ez baitugu hitz egiteko ohiturarik, Agustin bera tarteko ez bada bederen.
|
Duela
urte batzuk hartu zuen taberna eta Pikota jarri zion izena. Baina jendeak Markitos deitzen dio, lehen bezala.
|
|
|
Txantxetan aritzea gustatzen zaio, bere amak egiten zizkidan broma berberak egiten dizkit berak orain.
|
Duela
bi urte hil zen Emilia eta...
|
|
2012
|
|
|
Ibon K.ren gomendio gutuna mila zatitan hautsi du Etxebek.
|
Duela
ia hamar urte izan zuen krisi hartan bezala sentitzen da, engainatuta berriro, eta horregatik atera zaio amorru izpi hori, gazte eta berde zenean izan zuen motor hura, baina berehala desagertu da, azken urteetako gordelekuan ezkutatzeko.
|
|
|
–
|
Duela
berrogeita hamar urte, Aingeru, mende erdia.
|
|
|
–
|
Duela
mende laurdena ukitu nuen zera hau. Hementxe dago Santxo Etxeberri gizagaixoak trentzatu gurutzea.
|
|
|
Nolwen Kergelen kapitaina.
|
Duela
bi egun Baionako komisaldegira izendatua.
|
|
|
–
|
Duela
bi udaberri Miarritzeko Aguilera estadioko sarrerako BO Pays Basque izenak zekarren burdinazko Y-a desagertu zen eta Pas Basque egiten zuen. Miarriztarrak haserre gorrian urtu ziren eta ebasketa baionarren bizkar jarri zuten.
|
|
|
Bere ondoren iritsi diren errefuxiatuei galderak egiten hasi zaie.
|
Duela
ez hainbeste berari egiten zizkioten galdera berdinak dira. Eta berak ematen zituen erantzunen tankera berekoak jasotzen ditu.
|
|
|
|
Duela
hiruzpalau egun lehen aldiz agertu zenetik beti kafetegiko horma bizkarra gordez jesartzen da hondartza aldera begira, eskatutakoa ekarri bitartean liburu bat zabaldurik.
|
|
|
|
Duela
urtebete edo errefuxiatu bati bisita egitera asteburu pasa etorri nintzen Iparraldera. Gauaren erdian iratzarri gintuzten, atxiloketak izan zirela eta etxe bat hustera joan behar zela.
|
|
|
|
Duela
ia berrogeita hamar urte bertan bizi izan ziren errefuxiatuta. Geroztik sekula itzuli gabea zen.
|
|
|
|
Duela
ia hogeita hamar urte Xabierrek gomendatuta gaztelaniaz irakurria nuenez eta Tardi komikigilearen marrazkiekin osatutako edizio ederra euskarri egokia zelako kokatu nuen Literatur Dorrearen oinarrian irakurgarrietan azken Célineren Voyage au bout de la nuit.
|
|
|
|
Duela
hogei mende San Jose plaza habitatzen genuenok
|
|
|
|
Duela
lau urte atezain, informatikari eta
|
|
2013
|
|
|
|
Duela
hilabete inguru, giltzarekin zanpatu dizkiot begiak autoaren ispilutik zintzilik neraman pelutxezko marraxoari. Krak eta krak, begitxoak caput.
|
|
|
–
|
Duela
bi aste.
|
|
|
|
Duela
zortzi urte etorri ginen Hondarribira, Donostiatik. Laurehun dira erregimentuan.
|
|
2014
|
|
|
– Hori bai bitxia.
|
Duela
hiru hilabete Espainiatik ihes egindako errefuxiatu politikoak zirenak, egun batetik bestera gaizkile bilakatu dira, eta espainiarrek ez daukate zeresanik aldaketa horretan. Hori bai bitxia.
|
|
|
|
Duela
lau urte topoz Hendaiara eskutik emanda etorriz geroztik, arrebaz ahaztu da Xabi, ez daki ezer hari buruz. Esan egin behar lioke:
|
|
|
Baina, anartean, lotinantek eta sarjantek, metro batzuk gibelago," En garde!" manatzen segitzen dute garrasika, obusen, zizpen eta mitrallusen zarta, ziztu eta karraska guzien azantzarekin lehian.
|
Duela
zenbait aste erreka ziren eta orai gerri parerainoko babesa justuki egiten duten lur ebaki horietan ezker eskuin dabil Silvain Tucoulet lotinanta, Star pistola zahar bat harturik eskuan, soldaduak eta soldadu gehiago su zelairat igorri nahian, alde guzietarik metaka pilatzen doazen hilotzen kinoari ezaxola, ezker eskuinetako konpainiekin loturak ez galtzea arrangura bakar. Igortzen ditu soldadu batzuk aitzinerat, bertze batzuk ezker hegalerat," En garde!", bertze batzuk eskuinerat," En avant!", Star pistola zaharra soldaduei gerrietan sakatuz beharrezko bada.
|
|
|
Kafetegi honetan berean ez zuen bada hitz egin Guesde handiak, duela... "
|
Duela
zenbat, ordea. Hogei urte ez dira iragan ordea!".
|
|
|
Hutsik dago, hamabi aulki ditu hormen kontra eta mahai zabal bat erdian, aldizkariak gainean.
|
Duela
gutxi garbitu dutela ematen du, hormak duela gutxi margotu dituztela, aldizkariak duela gutxi ordenatu balituzte bezala daude. Dena da berria edo oso ondo zaindua.
|
|
2015
|
|
|
Neurri batean topaketa honi izena jarri ziotenak barkatzera eraman gaitzakeena.
|
Duela
urtebete inguru Zoriontasunari buruzko Nazioarteko II Kongresua bildu zen Madrilen. Eduardo Punset eta Luis Rojas Marcos hizlarien artean.
|
|
|
Ez du bere burua plaza gizontzat.
|
Duela
hogeita hamar urte poesia liburu bat plazaratu zuen, ahazteko modukoa bere aburuz, inoiz ez lukeena bere curriculumean jarriko. Berrogeita bat ale saldu ziren eta hedapen mugatu horrek lasaitasuna ematen dio.
|
|
|
– Ez, eskerrik asko –erantzun zion Begoña Urmaletak, mespretxuz begiratu bat egin ondoren Peter Zuazok luzatu zion bostekoari– Tipo honek aspalditik ezagutzen nau.
|
Duela
hogeita bost urte zelatan ibili zitzaidan. Nik gaur ezagutu dut.
|
|
|
|
Duela
gutxi Postariaren mendekua berriro argitaratuko dela entzun dut. Lizasoren lana, pentsatu nuen.
|
|
|
–
|
Duela
hilabete batzuk taberna batean bost lagun elkartu ginen –hitz hauekin eman zion hasiera topaketari Odile Moresek– Kasualitateak elkartu gintuen. Ez genuen aurretiaz bostok elkar ezagutzen.
|
|
|
|
Duela
hiru hilabete inguru gizon bat etorri zitzaidan etxera. Patxi izenekoa, abizena ez dut gogoan, Aretxaga, Aretxabala edo horrelako zerbait.
|
|
|
–
|
Duela
gutxi etorri naiz. Egunkaria baino ez dut irakurri.
|
|
|
"
|
Duela
berrogei urteko estanpa bera", arrebak Martini;" Zer estanpa?". Martin ez da oroitzen eta arrebak kontatuko dio:
|
|
|
Saizarbitoriak Gudari zaharraren gerra galdua n gudariaren ordulari zaharraren behin betiko gelditzeaz adierazten du ezin aurrera jotze hori.
|
Duela
berrogei urtez geroztik inongo arazorik eman ez dion arren, gaur goizeko lau eta erdietan kolapsatu zaio Omega eskumuturrekoa (Abaitua idazlearenaren berdina), berrogeita hamar urte lehenago hanka galdu zuen ordu berean: iragarpen makurra, balbea.
|
|
|
Ulertuko duzunez, nire errealitate txepel, monotono eta ilunak ez baitu deus egiterik amestutako existentzia ikusgarriak eskaintzen didan bizipoz aberatsarekin.
|
Duela
zenbait aste oso gauza bitxia gertatu zitzaidan, edozelan ere, eta beldur naiz ez ote ditudan nire ahalmenak sobera ustiatu.
|
|
|
New Yorkeko etxe orratzek ikaratu egin zuten Teresa.
|
Duela
hamar urte joan ziren senarra eta biak. Maitasunak airean eramaten zituen orduan Milanera, Istanbulera, New Yorkera.
|
|
|
Emaztearen konpainian ere ez du ezer edaten, ezta ospakizunen batean ere.
|
Duela
urte batzuk bururatu zitzaion xanpain botila irekitzea eta esan behar ez zituenak bota zituen. Etsaiari munizioa erregalatzea bezainbestekoa da hori.
|
|
|
Emakumezkoak, sosegu handiz, esprai pote bat astintzen zuen ezelako disimulurik gabe.
|
Duela
astebete gertatu zen. Gauerdia baino lehen.
|