|
2000
|
|
|
Aldaketa estrategiko horren ondorioak nabarmenak dira. Lehenik, badirudi ETAk sinetsi egiten duela egungo autogobernua alde batera utziz soberaniara eramango gaituen gehiengo sozial eta politiko konprometitu bat dagoela Euskal Herrian(
|
duela
hogei urte batzuk egindako hanka sartzeak zuzentzeko asmoa eta konpromisoa deitzen dio ETAk) eta ondorioz, badirudi baita ere, ETAk barneratu egiten duela kontestu horretan borroka armatuaren beharra gutxitu egiten dela. Alegia, gizarteari uzten diola lekua eta borrokaren protagonismoa politikagintzari dagokiola eta ez jarduera militarrari.
|
|
|
—Zerbait aipatu zidaan. Dena dela, hobekuntzak hobekuntza,
|
duela
hogei urte Ttipiren jabegoetan sartzen nintzeneko burutazio bera izan nian orduan: " non deabru izanen du alu honek nire izena daraman karpeta"?
|
|
|
Neureak, bederen, lege eta erregelaz beterik ditut gogoan. Zer jantz, non josta, norekin eta nola mintza... hori guztia hagitzez ere arautuagoa genuen
|
duela
hogei urte orain baino. Txarrean ihardukiko geniokeen, ordea, inork leporatu izan baligu.
|
|
|
—Horiek denak nire agendan zeudek eta agenda, berriz, nire mahaiko lehen kajoian. Han egon duk beti,
|
duela
hogei urte zulo honetara etorri nintzenetik. Denek zakitek hemen.
|
|
2001
|
|
|
Akats handia da
|
duela
hogei urtetik hona euskal nazio arazoa arazo demokratiko gisa planteatu izana. Nazio arazoa klase arazo bat da eta klase arazo bezala planteatu litzateke.
|
|
|
Pilar Albajar eta Antonio Altarribaren argazkilaritza du erakusgai Elgoibarko Ongarri kultur elkarteak oraingoan kaleratu duen" Sexo, pecados y miedo" liburuak. Eta hain zuzen, edozein kristauk senti ditzakeen grinak eta haien ondorengo ahulezia hauek hartu ditu bere lanaren ardatz gisa, izatez aragoiarra bada ere
|
duela
hogei urtetik hona Gasteizen bizi den bikote honek. Elgoibarko Ongarri, berriz, 1956an sortu zen, Euskal Herriko kultura bultzatzeko asmoz.
|
|
|
Gainera, azken hogei urteetan ez da obra hau muntatu Espainian. Kointzidentziak egon dira, Pere Planellak
|
duela
hogei urte muntatu zuen obra hau. Orduan berarekin lan egindako aktore batek berriz egiteko gogoa zuen eta baita guk ere».
|
|
|
|
Duela
hogei urte hasi zen Virginia Imazentzat sudur gorriaren abentura. Orduraino bere burua aktore tragikotzat bazuen ere udako clown ikastaro batek aldatu zuen aurrerantzean donostiarrak taula gainean izango zuen eginkizuna.
|
|
|
Gainera, gai honetaz saiatua naiz eta ez arestian,
|
duela
hogei urte baizik2, eta bitarte honetan ez dut, dirudienez, argi berezirik jaso inondik, ez goitik eta ez behetik. Geroztik hona, bestalde, liburu mordo galanta agertu eta agertzen ari da gure literaturaz, argitasunetan blai datozen obra aberatsak.
|
|
|
Halaz guztiz, nolabait adierazi behar dugu gaztelaniaz (edo erdaraz erabat) euskal idazleen berezitasuna. Eta euskérico onartzen ez badugu gaztelaniari dagozkion arrazoiengatik, orduan,
|
duela
hogei urte esan nuen bezala, vascongado eta literatura vascongada erabili behar genituzke, jatortasunari begira, hori izan baita inguruko erromantzeetan, eta ez gaztelaniaz bakarrik, gure hizkuntzak eraman duen izenondokoa. Hori onartu nahi ez badugu, eta beldur naiz, garen bezain kontentagaitzak garelarik ez dugula onartuko, ez zaizkigu esaera aski astunak eta traketsak baizik gelditzen:
|
|
|
Besteak beste (eta besteei ez die inork erantzunik eman galdera nik
|
duela
hogei urte egina dudalarik), zergatik eraman behar dute ontziek (ipsae ontziak dira, noski) Etxeberriren izena. Hau zutelako jabe, eta kito?
|
|
|
Ildo horretarik latza kausitzen nuen irratian, enekin eskolan ibiliak demagun, garapen estrategiaz elekatzen hautematean, garapena dudan jarri ezean, hitza ezpain artetik lerratzen zitzaienean pulindei bezala hantzen zitzaien papoa.
|
Duela
hogei urte beraiek ziren, gure" zaharrek" alokazione eta subentzioekin iraun zutelako, giro kolonialista batean tematu zirela ahoak eman ahala salatzen zutenak. Guraso triste haien umeak ginen eta dignitatez bederen, edo urguilu propioz, ez genuen lur eta behi gorotz urrineko" pasibitate" haren pairatzea merezi, ziotenaz.
|
|
|
–Pattin anitzetan behatu dut, edanaren kontura beharbada, dena oldar eta oilar,
|
duela
hogei urte nornahiri oihukatzen" Euskal Herria ez da salgai!" eta gaur egun Euskal Herria puskaz puska ahalkerik gabe saltzen duela mirets dezaket. Ironiaren zortea ala zortearen ironia?
|
|
2002
|
|
|
Zuek orain arte esandakoetan oso garbi sentitzen da zuen egoera gizartearen barruan
|
duela
hogei urte baino okerrago ikusten duzuela, krisian sentitzen zaretela...
|
|
|
Dakidana da, hizkuntza gutxitu batek beti duela galtzeko arriskua.
|
Duela
hogei urte baino askoz hobeto gaude, bai, baina arriskua oso presente dago beti. Euskal hiztunentzat hizkuntza beti izan behar da hizpide, horrela tentsio puntu bat mantentzen delako.
|
|
|
Ibilbidearen erdian zain dugu Baigorri, herri hustu bat.
|
Duela
hogei urte Baigorrin, elkarrekin lanean aritu ginen biok, antza denez, ezertarako balio izan ez zuen lana orduko hartan egin genuena.
|
|
|
Bentaren ondoko larrean bizikletak utzi eta eskuinaldera jo dugu, hamaika urratsetara bigarren eraikin multzoa dago, Erdi Arokoa. Eliza izan ziren bi hormatzar erdi eroriak, eta horien gibelean etxeen arrastoak,
|
duela
hogei urte, etxe horien indusketan eman genuen denbora gehien.
|
|
|
Hala ere, jarduera produktiboen egituraketa hori nahiko berria da Euskal Herrian.
|
Duela
hogei urte, euskal ekonomiaren jarduera produktiboaren argazkia bestelakoa zen. Orduan, 1970eko hamarkadaren erdialdean alegia, euskal ekonomiaren produktuaren erdia baino gehiago industria jarduerek ekoizten zuten.
|
|
|
Alde batetik, euskal irakaskuntza eta ikerkuntza ez dira garatu gaur egungounibertsitateetan
|
duela
hogei urte pentsa zitekeen bezala. Arlo ez unibertsitarioanD ereduak eta euskal ikastetxeek euskal lurralde guztietan izandako arrakastak etahedapenak ez dute beren isla izan Unibertsitatean.
|
|
|
Argi dago, ordea, bi teknikek ahalmen terapeutiko handia dutela eta elkarri mesede egin diezaioketela. Manipulazio genetikoa Manipulazio genetikoa, hain zuzen, animalien organoak gizakiei txertatzeko bidea ixten ari da, eta, horri esker, Martñezen hitzetan, “gaur egun animalietan egiten diren zerri organoen xenotransplantean ditugun emaitzak askoz hobeak dira
|
duela
hogei urte arte giza organoen transplanteekin lortzen zirenak baino”. Aditu horrek uste du “giza ikerketa egin genezakeela”, nahiz eta baden zuhurtzia zientifikoa ere, animalien arteko saiakuntzetan biziraupena are gehiago zabaldu arte urrats hori emateko legezko debekuaren oinarri.
|
|
|
Monterreyko (Mexiko) Leatherback delakoaren Biziraupenerako Nazioarteko Konferentzian (itsas dortoka mota bat) parte hartzen duten ikertzaileen arabera, 150 milioi urte daramatzan espezie bat akabatzeko mehatxua egin dute arrantza komertzialak eta gizakiak hondartzetako habia eremuak suntsitzeak. “Emakume gutxi batzuk bakarrik itzuli ziren iaz Ozeano Bareko kostaldeko habia hondartzetara,
|
duela
hogei urte baino ez egin zuten milaka emeen aurrean”, esan zuten zientzialariek. Atzo hasi zen topaketa, eta helburua da itsas biologo, ekologista eta arrantza industriako ordezkariak biltzea, oskolik gabeko itsas dortoka bakarrak bizirik iraungo dutela bermatzeko bitartekoak bilatzeko.
|
|
|
Emeak urtean behin joaten dira hondartzetara arrautzak uzteko. Baina Ozeano Barean dago kezkagarriena,
|
duela
hogei urteko 91.000tik 3.000 ingurura murriztu baita. Horrek beheranzko espiral bat sortzen du, non gero eta eme gutxiago geratzen baitira ugaltzeko, eta dortokak “leatherback” uzten dira etorkizun ezezagun batera igerian.
|
|
|
Kolpe latza Ipar Amerikako hegaztirik handiena desagertzeko arriskuan dagoen animalia izateari uztea nahi duten biologoentzat. Kaliforniako kondore guztien populazioa 201 banakotakoa da, gatibu eta askatasunean bizi direnak Estatu Batuetan (Arizona eta Kalifornia) eta Mexikon,
|
duela
hogei urte erroldatutako 22 pertsonen aurrean. Hiru pollueloak apirilean jaio ziren Venturako Kaliforniako konderrian.
|
|
|
Likorea, laranja, fruitu lehorrak, gazta edo ahabiak dira kanpaina honetako proposamen batzuk. “Hasieran,
|
duela
hogei urte baino gehiago, arroz esnea eta intxaurrekin bota ziren, eta orain tradizionalak dira. Gero, errezeta horiek sofistikatuz joan dira, sagar tarta turroira iritsi arte”, azaldu du Diana Roigek, TUMAko idazkariak.
|
|
|
ba al da umorerik euskal literaturan? Nire erantzuna,
|
duela
hogei urte, ezezkoa zatekeen, eta ez da harritzekoa, hauek izan baitziren BBBko 3 kurtso hartan irakurri behar izan nituen liburuak: Leturiaren egunkari ezkutua, hau da, denbora guztia depresioak jota pasatzen duen tipo baten kontuak; Egunero hasten delako, abortatzeko erabaki ezin alaiagoa hartu behar duen neska baten ingurukoa; 100 metro, barrez lehertzeko modukoa hau ere; eta, azkenik (hura zen liburu komikua hura!), Garoa.
|
|
|
Hasi gara berriro seinaleak zikintzen, eta errotuluak azpimarratzen. Ez azken urteotanbezala, baina
|
duela
hogei urte bezala, halako tema bereziaz, eremu hori irabazteko benetako beharra bagenu bezala. Ekintza horretan, sinbologia hutsean etorkizuna jokoan bagenu bezala.
|
|
|
Orain bizirauteko garaiak dira.
|
Duela
hogei urte bezala.
|
|
|
Arriskuak ere nabarmenak izan daitezke, gauzak oso ondo egiten ez baldin badira.
|
Duela
hogei urte egoera guztiz desberdina zen, baina orain unibertsitateen arteko lehia oso handia da, ikasle kopurua nabarmenki murrizten den bitartean. Egoera horretan, kalitatezko unibertsitatea ren apustua (ikerketa barne) egiten ez baldin bada, unibertsitatearen sorrerak kontrako efektua eduki dezake, euskal hezkuntza sistema kaltetuz.
|
|
2003
|
|
|
|
Duela
hogei urte hasi zen sare publikoan korsikera sartzen. Hasieran ikasle gutxi zegoen harremanetan hizkuntzarekin, baina denboraren poderioz kopurua igo zen; lehenengo urteetan ikasle gehienek ordubete astero bakarrik egiten bazuten ere, orain gehiengoak hiru orduko ukimena du korsikerarekin; 1990 urtean, berriz, eredu guztiz elebiduna agertu zen, poliki poliki igotzen ari dena
|
|
|
Aztertu dudan estrategietarik bat da estatistika. Euskara batuaren kontua ere aztertu dut, inork auzitan jartzen ez duen gaia gaur egun, baina
|
duela
hogei urte ika mika iturri bizia izan zena, h a gora eta behera. Aztertu dudan beste estrategia bat, ikastolaren sorrera, duela hogeitsu urte.
|
|
|
Euskal Herriko Historia eta Gaur Egungo Munduaren Historiari eskainitakoak.
|
Duela
hogei urte plazaratutako terminologia arazoak bere horretan jarraitu zuten, historialarien sakabanaketak eta lehentasun desberdinek bigarren mailan utzi dituztelako, irakasle, ikerle eta ikasle bakoitzak bere erara erantzun baitie lanean sortutako kezka eta galderei.
|
|
|
Garcesen arabera, “gero eta jende gehiago dago zauritutako edo habiatik kanpo dagoen mendeku batekin topo egiten duena, eta salbatzeaz arduratzen da. Hori pentsaezina zen
|
duela
hogei urte. Aldaketa handi bat gertatu da, gizartea kontzientziatuz joan da, eta sentsibilizazio handiagoa dago, babestutako eta galtzeko zorian dauden espezie handiekiko ez ezik, gure eguneroko inguruneko espezie txiki horiekiko ere”.
|
|
|
Proportzioan
|
duela
hogei urte neukan
|
|
2004
|
|
|
Ofizialtasuna aldarri hezur mamitu gisa garatzen ari da eta Estatutik ukan ezinik, bere obratzeko urratsak dira lantzen azkenaldian.
|
Duela
hogei urte imajinatzen ez genituenak, gaur ikusten ditugu.
|
|
|
|
Duela
hogei urte izan nintzen estreinakoz Laponian. Geroztik hogei bat aldiz izan naiz bertan.
|
|
|
Eta bakarra. Orixeri buruzko lanarekin hasi nintzenean, ez orain,
|
duela
hogei urtetik gora baizik, helburu oso zehatza neukan asmotan »berdin berdin zait obsesiboa deitu edo bestela», eta zen Orixeren eta honen sorkuntzaren gainean irakurketa soziologikoa egin ahal izateko tresnak eskaintzea eta, bide batez, orduko literatur kritiko aurrerazale porrokatuek klasizismo, kontserbadurismo eta folklorismoaren zuloan ondo zokoratua zeukaten hura berreskuratu eta zegokion... Horretan tematu nintzen, eta horretan segitzen dut.
|
|
|
Egun, Amazoniaren deforestazioa
|
duela
hogei urte baino azkarrago doa (arazoak mundu zabalean kezka piztu zuen garaian baino azkarrago, hain zuzen).
|
|
|
Beldurra ematen didate iritzi horiek.
|
Duela
hogei urte, euskaldun berri berria nintzela, orain euskaldun berri zaharra bainaiz?, euskaldun zahar batek hauxe esan zidan halako batean: –Zuek egiten duzuen euskara ez da benetakoa; artifiziala da; erdara itxura dauka??. 530
|
|
|
Hogei urterekin hasi behar izan bainuen neure ofizioan, baina ez kapritxoz, halabeharrez baizik! Ama gurpil aulki batean dut; aita, komunista, eroetxean; eta ni lanetik bota
|
ninduten
hogei urte nituela. Horregatik, zure programa ikusi nuenean, mendekatu egin behar nuela iruditu zitzaidan.
|
|
|
Izan ere, KPIren bilakaera aintzat hartuta, urtez urt eko diru laguntzen balioa 2004ra eguneratuta, ikusten da 1984.ean emandako diru laguntzen balioa, alegia,
|
duela
hogei urte emandakoena, aurtengoena baino %50 altuagoa zela. Ikusita, bestalde, ICAAren diru laguntzetan gert atu den bilakaera azken urteotan, zeinetan proiektuen gaineko laguntzek desagertzera jo duten (2.525.000 euro 2003an, 15 filmen artean banatu zirenak, guztira emandako ia 60.000.000 eurotik), nabarmen geratzen da EuskoJaurlaritzaren babes sistema honen benetako gaitasuna filmen produkzioa suspertzeko oso murriztuta geratu dela.
|
|
|
|
Duela
hogei urte, batzuek hizkuntzaren ezaguerari begiratzen zioten bitartean beste batzuek esaten genuen erabilerari begiratu behar zitzaiola, ezagutza erabileraren aldagaietako bat baino ez zela, erabilera mailan ezagueraz gain beste hainbat aldagaik ere eragiten zuela, eta erabilera zela, beraz, aztertu beharreko aldagai nagusia. Bazirudien iritzi zuzen hau erabat nagusitzeraino zabaldu zela, baina hara ezustea!
|
|
|
Gaitasun linguistikoarena da elebidun euskaldun gehienak nagusiki erdaraz jardutearen adierazpide ofizial bakarra. " Gaitasun linguistikoa", alegia,
|
duela
hogei urte" ezaguera maila" esaten genuen hura. Lehengo txori bera luma berriaz.
|
|
2005
|
|
|
argazki kamerak, bihurkinak, presio eltzeak, bizikleta kaskoak, autoak...
|
Duela
hogei urtekoak eta gaur egungoak, diseinuak izandako bilakaeraren erakusgarri. DZko arduradunen esanetan, diseinua ez da produkzioaren amaieran itxura zehatz bat emateko azken urratsa, produkzio prozesu guztian presente izan behar du eta diseinua modu integralean erabili behar dela sartu behar zaie buruan enpresei.
|
|
|
Hizkera erkidegoaren bizitasunaren ezaugarria da arestiko sentimendu hori eta Euskal Herriko bazter guztietan berdin gertatzen ez bada ere, Bizkaian adibide nabarmenak ditugu: «eixu ondarrutar! > > entzuten genien bertako gazteei
|
duela
hogei urte arrantzale herri
|
|
|
|
Duela
hogei urte inguru, Slow Food nazioarteko mugimenduak uste du fast Food delakoaz haraindi beste mota bateko elikadura egin daitekeela.
|
|
|
Alzheimerra eta beste dementzia batzuk dituzten Gaixoen Senideen Espainiako Konfederazioak (CEAFA) irailaren 21ean egingo den Alzheimerraren Nazioarteko Egunaren aurkezpenean emandako datuen arabera, Alzheimerraren dementziak 1,2 milioi pertsonari eragingo die Espainian 2025ean. Horrek esan nahi
|
du
hogei urtean bikoiztu egingo dela egungo gaixoen kopurua: 600.000 diagnostikatu eta 800.000 estimatu.
|
|
|
Proiektu horren bidez, herrialde industrializatuek kreditu erakunde aldeaniztunei funts berriak emateko konpromisoa hartu dute, zorra barkatzeak erakunde horiek deskapitaliza ez ditzan eta etorkizunean laguntza programa berriak egiteko gaitasunari eragin ez diezaion. Hala ere, neurri horiek ez dira nahikoak, eta kanpo zorra oraindik ere zama handia da, eta
|
duela
hogei urtetik hona hirugarren munduko ekonomiak ito egiten ditu. Finantza laguntza eskatzen duten herrialdeek, sarritan, egitura doitzeko eta egonkortzeko politikak onartu behar izaten dituzte, eta horrek ondorio oso negatiboak eragiten dizkie herrialde zorpetuenetako biztanleei.
|
|
|
Askotan, iritzi zutabe batek egunkari osoaren balioa justifikatzen baitu. Begira besterik ez dago, azaroaren 5ean, Iñaki Garay, Iñaki Garay, Expansion egunkariko erredakzio buruak, duela ehun urte gizakia ilargia zapaltzea iritsiko zenik imajinatzen ez zen moduan,
|
duela
hogei urte inorri ez zitzaiola burutik pasa ere egiten Athletik bigarren mailara jaitsi zitekeenik idatzi zuen. Eta hara nondik, estatu mailan zabaltzen den egunkariko erredakzio buruak, egun posible dela Athletik bigarren mailara jaistea zioen.
|
|
|
Itziarrek ez
|
zuen
hogei urtetik gora izango, gurasoekin bizi zen oraindik, Durangon nik nekienez edo hurrean bestela, eta joan etorrietarako clio txiki bat erabiltzen zuen. Mateo gero eta sarriago hasi zen berarekin joaten, Durangoko tren geltokira eramaten zuela argitu zidan Monikak ezer galdetu ez nion batean.
|
|
|
Berdin berdin zegoen.
|
Duela
hogei urte bezala. Ez zitzaion irribarrea iraungi.
|
|
|
|
Duela
hogei urte hil zen Erik Satie, Sorin. Eta lagunek lau mila paper txiki baino gehiago topatu zituzten haren etxean.
|
|
|
Baldin bait ere posible balitz... Alde egitea nahi nuke, eta
|
duela
hogei urte bueltatzea. Non zeunden duela hogei urte?".
|
|
|
Alde egitea nahi nuke, eta duela hogei urte bueltatzea. Non zeunden
|
duela
hogei urte?".
|
|
|
Nire burua bere menera uzten dut. Geroko tristuran eta geroko uneetan ez pentsatzen saiatuz,
|
duela
hogei urte bueltatu izan banintz bezala, bera ezagutuko ez banu bezala.
|
|
|
Nork janzten ditu gaur egun manoplak, eskuetako lo zaku zurrun horiek?
|
Duela
hogei urte ume guztiok janzten genituen, eskuak itsas zakurren hegalen gisan antzaldatzen zizkiguten manopla gogaikarriak. Beharbada eboluzio natural bat izan da:
|
|
2006
|
|
|
Utz dezagun jadanik erremediorik ez duena:
|
duela
hogei urte profesionalek zuten motibazioa eta adina alferrik galtzen utzi da. Baina orain inkoherente da euskararen motibazio nahikoa erakutsi ez duen Osakidetzako Zuzendaritza bera izatea euskalduntze planaren erdigunea.
|
|
|
|
Duela
hogei urte inguru, hala ere, bigarren eraldaketa handia etorri zen, ekonomiaren baitakoa oraingoan. Industria hiria industria osteko hiri bihurtzera behartu zuten gertakariek, lan merkatua hirugarren sektorera lerratuz.
|
|
|
Bi untxi akabatzeagatik sei hilabeteko kartzela eskatzen didate. Eta
|
duela
hogei urte ehun eta hirurogeita hamabi pertsona hil nituen, bakoitzarengatik bi ogerleko jaso nituen, eta ez zitzaidan deus gertatu (1956)".
|
|
|
Txerri izatea tokatuko zitzaizun bizpahiru aldiz; matarifea izango zinen hurrena; gibela frijitzen ari zen emakumea bestela; edo puskak banatu behar zituen baserritarra... Telebistarako propio grabatu genuen lehen saioan ere, Imanol Lazkano eta biok txerri hiltzearen irudi batzuen gainean aritu ginen
|
duela
hogei urte. Antropologia edo etnografia ikasketak egiten ari denak, bertsoetan altxorra du gizartearen nondik norakoen berri jakiteko.
|
|
|
Hasteko, aztertu diren 323 eskola autobusen %2k legea urratzen dute,
|
duela
hogei urte baino lehenago matrikulatuak daudelako.
|
|
|
Uste dut oso garrantzitsua dela ziurtatzea ozono geruzak okerrera egiteaz gain, jatorrizko egoerara itzultzen ari dela”, adierazi zuen.
|
Duela
hogei urte jakin zuen ikertzaile talde batek ozono geruza nabarmen gutxitzen ari zela. Laster ondorioztatu zen gizakiaren eragina zela degradazio horren eragilea.
|
|
|
–Egia erran, ez dakit –Maiderrek sorbaldak goratu zituen– Haurra nintzen garai hartan.
|
Duela
hogei urte inguruko aferez ari gara, egin kontu. Uste dut gizonak alde egin zuela.
|
|
|
–Bada, uste
|
dut
hogei urte berandu zatozela.
|
|
|
Arras polit eta hunkigarria dena, xehetasun batengatik izan ez balitz: horietariko bat baino gehiago Henrike Borboikoari" Kuku antikristoa!" oihukatzen ziotenetarik izanen zen
|
duela
hogei urte, erran nahi baita, erregeri hiriko ateak irekitzeari behin eta berriz uko egiten ziotenetarik. Giza arima zein arina eta mudakorra den oroitarazi dio Pedro Agerrek bere buruari.
|
|
|
Folioetan inprimatutako hainbat proiekzio erakusten dizkio Antoniori: " Hauek
|
dituk
hogei urtekoak, hauek hogeita hamarrekoak eta hauexek berrogeikoak"; ilaje ezberdinak, desberdintasun txikiak, batzuk sumaezinak ia. " Baina ni honekin, honekin eta beste honekin geratuko nindukek".
|
|
2007
|
|
|
Nik, udalaren funtziorik interesgarriena herri dinamika sortzean dakusat; herritarrak zertan hartan lanean jartzean eta ez hainbeste obrak egin eta sekulako jaiak prestatzean, denon dirua erabiliz. Bai, denok dugu estimuan kostatzen zaigun hura eta beste gabe aurrean, eginda, jartzen digutena, akaso, aintzat hartu ere ez dugu egiten.Bada,
|
duela
hogei urte inguru hasita ari naiz ohartzen, udalen helburuetako bat horixe dela, dena eginda ematea egiten parte hartzeko aukera eskaintzea baino. Batzuetan interesagatik eta besteetan irudimen ezaren eraginez.
|
|
|
Batetik, han zientzia eta teknologia askoz garatuago daude, eta bestetik, neurri sozial serioak hartzen ari dira.
|
Duela
hogei urtez geroztik, munduan egiten ari diren ikerketek erakusten digute substantzia eta metodo dopatzaileak ez direla kasu isolatuak.
|
|
|
Beranduago etxekoen kontakizuna jaso nuen. Ondoren, ikerketa etnografikoen bidez, gertatutakoa aztertu eta
|
duela
hogei urte argitaratu nuen. Oroimena bizi bizirik zegoen.
|
|
|
|
Duela
hogei urteko eta egungo hautetsiak, frantses egituretan ari direnak, ez dira berdinak. Zuberoako esperientziak eta borrokak euskalduntasunaren aldeko giro bat ekarri du, ez du esan nahi behar diren baliabideak ekarri dituztela.
|
|
|
Lan egiten du, baina askoz gehiago behar da. Alegia, giroa aldekoa da, baina aldi berean ohartzen gara euskara
|
duela
hogei urte baino kinka larriagoan dagoela. Karrikan gutxiago entzuten da.
|
|
|
|
Duela
hogei urte obrero gehienak arabiarrak izan ohi ziren: Egipto, Yemen, Palestina, Irak edo Jordaniakoak.
|
|
|
|
Duela
hogei urte arte transexualari mespretxu handiz begiratzen zitzaion, arraroak balira moduan. Non eta trabestiekin nahasten ez zirenean, normalena nahasketa egitea baitzen.
|
|
|
Gauzak biologikoki horrela izanda, pentsa genezake hogeita hamar eta berrogei urte arteko emakumeek hobe
|
luketela
hogei urte inguruko mutilak bilatuko balituzte ohaide moduan, bi bien sexu grina parekatua egongo bailitzateke momentu horretan, elkarren nahiak zailtasun edo ahalegin handirik gabe asetzeko moduan.
|
|
|
– Bai, ihardetsi zuen Carmenek,
|
duela
hogei urte arras hurbil ibili eta ez dakit zergatik, beldurrez agian, edo norberaren baitako dudaz, edo bakoitzak ustez bizitza hobea merezi zuelako arroztu ginen. Barda egin dugu amodioa biek lehen aldikoz eta zinez.
|
|
2008
|
|
|
Idazleak intelektualarekin tupust egiten duen lurraldea da horren kausa gehienetan, badu bere zentzua eta bere tradizioa (finean, zer da, bada, arriskutsuago politikan, idazle bat ala teknokrata bat?), ez da atzo goizekoa, literatura eta konpromisoaren arteko eztabaida. Fernando Savater bat,
|
duela
hogei urte irakurzaletasuna eta pentsamendua gai hartuta hain gauza jostari, eder, sakonak idatzi zituena, ez ote du politikak zapuztu. Pernando Barrena bera editore genuen hainbeste urte ez dela… Ez ote dio inbidiarik ematen Jamaica Kincaid edo Paul Austerrekin harremanak trabatu eta haien lanak ezin editatu izanak?
|
|
|
Euskal Herriko lurraldearen kudeaketa biziki aitzinatu da Garapen Kontseiluaren bitartez. Egia da, desmartxa ez dela
|
duela
hogei urte abiatu zenean espero bezain fite joan, baina asmoa sakonagoa da egun. Jendearen espirituetan gero eta indar gehiago hartu du Euskal Herriko 2020 izeneko egitasmoak.
|
|
|
Behatokia
|
duela
hogei urte jaio zen. Durangoko Santikurutz auzoan gaur egun helduentzako hezkuntza zentroa dena ikastetxe bat zen garai hartan.
|
|
|
Mila bederatziehun eta hogeita hamazortzigarren urtean,
|
duela
hogei urte, IM izenez ezagutzen dugun konfiantzazko lagun eta mezularia arduratu zuen Espainiako Elkartasun Elektriko Nazionala delako enpresak sekretu osoan, artean bizirik zeuden indar errepublikar batzuekin elkarrizketatu zedin Pirinio mendien babesgune gotor batean. Arriskuan zeuden enpresaren interesak babestu behar zituen mandatariak guda lerro horretan.
|
|
|
Ontzien ibilbidea seinalatzen dute. . Haritzak dira, gaztainak edo akaziak, baina ez
|
dute
hogei urtetik gora irauten?, esan zezakeen edo, sustrairik eta adarrik gabeko zuhaitzak dira?. Gainean kaioak ikusiko zituzten.
|
|
|
Angusek ondo gogoan
|
zituen
hogei urte lehenago Rockallen zebiltzan ontzien izenak, errenkadan esan zizkigun. –Oso urte onak izan ziren haiek, bizi biziak?.
|
|
|
Hona heltzean herrixka hau
|
duela
hogei urte egin zutela esan zidaten. Hori ez dator bat sanemen bizimodu nomadarekin.
|
|
|
Dena dela arrazoiak eskatu arren, berak bere ideiak oinarri aski ahulen gainean funtsatzen zituen. Adibidez euskera srekin idaztea gaizki zekusan «lendik jarrita» eta «ondo jarrita» zegoen arau bat aldatzea omen zelako, lehendikoa omen zen euzkera formak ez
|
zituenean
hogei urte ere (eta gainera hainbat artikulutan jada kritikatua izan zenean) 317 Hor antzematen da Bustintzaren sofismo diskurtsiboa, inori arrazoiak eskatu baina berak bere sistema arrazoietan baino gehiago beste autoritate batean funtsatzen baitzuen. Hala ere, egiaren argudioa Akademiaren prozedura modu ilunek errazten zuten.
|
|
|
Azterketa genomikoa Gibeleko minbizia diagnostikatu zaien gaixoen laurden batean hepatitisak ere infekzioa eragiten du. Azterketa horren egileek genomika (geneen adierazpenaren azterketa) parafinaz
|
duela
hogei urte baino gehiagotik kontserbatutako pazienteen ehun laginei aplikatu ahal izan diete. Beraz, freskoa ez den pazienteen ehuna erabiltzen den lehen azterketa genomikoa da.
|
|
|
Jokozaleekin begirune gutxi egon dela uste du Herrezuelok. «Apustu tresnak orain jarriko dizkigute,
|
duela
hogei urte txanpon makinak jarri zituzten bezala. Kalera atera eta ez zuten jendea informatu, eta bistan da jende piloak galdu duela horien kontrola».
|
|
|
|
Duela
hogei urte okupatua zuten etxetik bota ditu udalak hainbat familia. Bakean bizi ziren, etxea ongi zaintzen zuten, txukun mantentzen, ez zuten arazorik sortu eta hainbat urtetan haien babesa izan den txokoa maite zuten.
|
|
|
Zure azken diskoan Mandé Variations zure lehen diskoan 1988an ezarritako ildoa berreskuratu duzula esan ohi duzu. Horrek esan nahi
|
du
hogei urte galduta ibili zarela?
|
|
|
Atzo aitortu zuen: kasualitatez iritsi zen ELAko idazkari nagusi kargura,
|
duela
hogei urte: «Hautagai garbia zenak ezetz esan zuen eta ni, gazteena, aukeratu ninduten».
|
|
|
erabat asumitutako operazio batean ala, GALen garaian bezala, mertzenario gisa eta diruaren truke. Hirugarrenik, espainiar polizia horiek berek GALen erreferentzia egin dute, erranez
|
duela
hogei urte ez zutela horrela jokatuko eta berehala garbituko zutela.
|
|
|
|
Duela
hogei urte, Lockerbie gainean hegazkin bat lehertzeaz akusatuta, Libia zokoratu zuen nazioarteak; orain, Tripoliko gobernuarekin diplomazia eta merkataritza akordioak lotzen dabil.
|
|
|
Cesarrek ez daki merezi duen proiektu batekin gauza horien guztien zain egotea.
|
Duela
hogei urte horrelako proiektuetan lan egiten zuen, eta orain ez zaio interesatzen, ez dauka horretarako gogorik. Iaz, talde bat sortu dute hiruren artean eta niri lehen kontatu didan esperientzia aberasgarria azaldu du bigarrenez Franken aurrean.
|
|
|
Ezkondu zela esan zidaten ez oso aspaldi, Teresa izeneko emakume batekin; uste dut aurkeztu zidala behin, elkar ikusi genuen azkeneko aldietako batean. Michelle Shocked Rocioren fetixea zen
|
duela
hogei urte, estudiante pisu hartan elkar ezagutu genuenean: etengabe ipintzen zuen eta, nola ez, luze gabe grabatu zidan.
|
|
|
Hala ere, 1990eko hamarkadatik landa, hizkuntza gutxituen aldeko neurriak hartzen hasi dira, ohartu baitira frantsesa ingelesarekiko antzeko egoera batean zegoela. Zentzu horretan, frantses gobernuaren ekimena izateak, Frantziako Legebiltzarrean onartua izateak, Frantses Akademiak eta Senatuak ezezkoa eman arren berriz Konstituzioan sartu izanak, agerian uzten dute pentsamoldeak pixkanaka aldatuz doazela eta
|
duela
hogei urte ezinezkotzat jotzen zena gerta daitekeela. Alderdi Sozialista eta Berdeez gain, zentroko eta eskuineko alderdiek ere bat egiten dute eraldaketa horrekin, hainbat kasutan aitzindari izanez.
|
|
|
urtez artamendu hoberenak eman zizkion bere amak. Hark, bera eritasunak jorik, utzi gintuen beste mundurako,
|
duela
hogei urte! Iduri eta bizi errealaren zerbait gaztigu kargaren eremaile naizela.
|
|
2009
|
|
|
|
Duela
hogei urte, Txinara joaten ziren euskal enpresa bakanak estatuko konpainia handiekin egiten zituzten tratuak. Negoziatzea zaila zen, burokrazia ezinezkoa eta gerta zitekeen ezer ez saltzea.
|
|
|
|
Duela
hogei urte eskas arte, bi herrialde ziren: Hegoaldeko Yemenek erregimen sozialista zuen eta iparraldekoak erregimen feudala.
|
|
|
Dagoeneko ezin duzu artista bohemiotara jolastu. Ez
|
dituzu
hogei urte.
|
|
|
Berak esango dit zure osaba non dagoen.
|
Duela
hogei urte desagertu zen nire semea. Berak jakingo du non dagoen.
|
|
|
–Aita, dagoeneko ez
|
duzu
hogei urterekin zenuen bista! Ikusi dituzu sukaldeko koilarak eta sardexkak?
|
|
|
Ez baita harritzekoa. Pentsa,
|
duela
hogei urte ospitalean fusila garbitu zenuen, diru apur bat lortu eta San Mamesera joan ahal izateko. Ahaztua zenuen.
|
|
|
Alde erantzira begiratu behar genioke, beharbada, blogen fenomenoari: gaur egun
|
duela
hogei urte baino askoz gehiago idazten denez, sasi idazleak urduri jartzen dira, konpetentzia ikusten dute nonahi, sarkinak, fartsanteak, benetakoak ez diren idazleak? «Ni bai benetakoa, baina hori?» Baina zein da egia?
|