|
2000
|
|
|
A autobidean,
|
duela
bost urte, batez besteko ibilgailu kopurua ez zen 17.000ra iristen. Gaur egun nekez jaisten da 20.000 ibilgailutatik, eta uda garaian 30.000 inguru ibiltzen da.
|
|
|
MCC taldeko finantza entitateak duela lau urte diseinaturiko hedapen egitasmoarekin jarraitu zuen 1999an, Euskal Herriarekin muga egiten duten lurraldeetan bere presentzia areagotuz.
|
Duela
bost urte Logroñon eman zitzaion hasiera hedapen politika honi, eta egun zortzi bulego ditu hiri honetan. Ondoren Burgosen txanda iritsi zen eta bertan bost bulego ditu Euskadiko Kutxak zabalik.
|
|
|
|
Duela
bost urte zer dela eta erabaki zenuten Ados Teatroa sortzea?
|
|
|
Joxe Mari Auzmendi Hik Hasiko koordinatzaileak azaldu digunez," erronka berri bat da guretzat.
|
Duela
bost urte hasi ginen euskal jolasak errekuperatu eta bultzatzeko proiektuarekin. Horren ondorioz,' Haur jolasen abestiak I eta II' zintak eta CDak kaleratu genituen.
|
|
|
|
Duela
bost urte, Negu Gorriak desegiterako, Iñigo Muguruzak garbi zuen bere hurrengo proiektua zein izango zen. Oporretan Santo Domingora joan eta han Perico Ripiau taldeak ezagutu zituen; hemengo erromerien antzera, herri txikietan jotzen duten taldeak sinpleak dira:
|
|
|
|
Duela
bost urte, biolentziei buruz hitz egin genuen UEUko ikastaroan. Bertanirakurri ziren artikuluekin. Biolentzia?
|
|
|
Eusko Kultur Gaiak planeta gisa irudikatuz, Euskal Kulturaren gaia izar sistemapropio modura azaldu nuen
|
duela
bost urte (Uztaro 13), eta uste dut baliagarria izanzela UEUko ikastaroak antolatzeko, gure kulturaren altxorra eta euskararena bat berazirela egiaztatzeko, euskal kulturaren baitan zegoen gai aniztasuna adierazteko etakulturaren arlo bakoitzean zientifikoki,, asmoz eta jakitez, aritu behar genuela serioskihartzeko.
|
|
|
Katalunian Vilaweb eta Galizian Vieiros zerbitzuen parekidea da Sareko Argia. Bitxiena, nire irudiz, zenbat itxoin behar izan dugun Euskal Herrian Katalunian
|
duela
bost urte asmatu zutena hemen egiten hasteko...
|
|
2001
|
|
|
Uste dut hasieran gaudela.
|
Duela
bost urte bazegoen jendea gauzak egiten, baina atzerago geunden. Orain gauza aitzinera doa, jende gehiago agertzen da, lan gehiago eginez, gero eta gauza hobeagoak eginez...
|
|
|
Azken urteotan gure euskaltegiak zenbait aldaketa didaktiko bizi izan ditu. Hemen,
|
duela
bost urte non geunden eta nora heldu garen irakurtzeko aukera izango duzue.Izenburu honetan, prozesu, hitza aipatu dugu.
|
|
|
Guztira, 1.891 ezbehar hil ziren; 1999an, berriz, 1.572 izan ziren, CCOOk egindako txosten baten arabera. Laneko Osasuneko arduradun sindikala, Joaquín Nieto, kezkatu egin zen; izan ere,
|
duela
bost urte Arriskuen Prebentzioari buruzko Legea indarrean sartu zenetik, laneko baja eragin zuten istripuen kopurua %51, 79 igo da, “herrialdeko ekonomia baino hiru aldiz gehiago”, eta azpimarratu zuen laneko segurtasunik eza “Espainiako irakasgai nagusia dela oraindik”. Bestalde, iaz gertatutako 1.891 istripu hilgarrietatik 758 bidean gertatu zirela adierazi zuen.
|
|
|
Horrek ez du esan nahi ANHCEAk osasun agintariei erreklamatu dienik, eta, beraz, berezko balioa duela.
|
Duela
bost urte baino gehixeago, Europako Erkidegoak Eskulangintzako Izozkia izendapena onartzea lortu nahi izan zen, baina ez zen posible izan. Gaur egun, beren produktuak gutxienez logo berezi batekin identifikatzea espero dute.
|
|
|
–Egia erran, ez dut etxerik.
|
Duela
bost urte kanporatu ninduten, periferikoaren aldameneko ibai hegi ireki hartan zentro komertzial erraldoiaren eraikitzeko. Badakizu.
|
|
2002
|
|
|
Marrazki bizidunak egiteko ikasketak burutu zituen eta zuen sormen gaitasun hori kanporatzeko nahia eta beharra zuela konturatu zen.
|
Duela
bost urte inguru hasi zen Tartalo arroparen diseinuak egiten. Estanpazioak egiten hasi zen eta hanka sartuz ikasi zuen; froga ugariren ostean, arrakastaren ateak iragan ditu Tartalo arropa markak.
|
|
|
Nora bidali dezaket idatzi dudan antzezlana? Arte eszenikoek sortzen dituzten ekitaldi, antzezlan, kontzertu eta ekimenen berri izateko parada aproposa eskaintzen du «Artez» aldizkariak
|
duela
bost urtetik hona. 80ko eta 90eko hamarkadetan «Antzerti» eta «Euskadi Kulturala» aldizkariak izan ziren, baina haiek desagertzean hutsune bat geratu zen arte eszenikoetan.
|
|
|
|
Duela
bost urte 50 irakasle ziren eta egun 80 irakasle dira. Datorren urtean zazpi lanpostu berri irakasle izanen dira.
|
|
|
Errusian argindarra bestelakoa dela izango da, nonbait, arrazoia.
|
Duela
bost urte, zortzi mende eta erdiko biziaren urtemuga ospatu zuen Moskuk, 1147an Souzdaleko Printzeak plazaratu zuen agirian aurkitzen diren bere lehen arrasto idatzieri fidatuz. Hasieran hiria zazpi mendi tontorren inguruan eraiki zen, horietan gorenak berrehun metrorik ez duela, baina bai fama ezin handiagoa:
|
|
|
103 metrokoa zen, lau kanpandorre eta hamalau ezkila zituen, horietan erreginak hamalau tona pisatzen zituela. Hirurehun milioi dolar ordaindu zuten ortodoxoek, errusiar arruntek eta diasporakoek, eta
|
duela
bost urte estrenatu zuten bere hautsetatik berpiztu Kristo Saindu Salbatzailearen katedrala.
|
|
|
Ginekologoek eta Osasun Ministerioaren menpe dagoen Espainiako Medikamentu Agentziak (AEM) ez dute beharrezkotzat jotzen emakumeek Ordezko Hormona Terapia (THS) etetea menopausiaren ondorioei aurre egiteko. The Journal of the Asociation American Association (JAMA) aldizkariak azterketa baten emaitzak argitaratu ondoren, estrogeno artifizialak hartzen zituzten emakumeek bularreko minbizia eta infartua izateko arrisku txikia
|
zuten
bost urteren buruan. Espainiako osasun agintariek azpimarratu dute klimateriaren sintomen epe laburreko hormona tratamenduak «onura frogatua» dakarrela.
|
|
|
1997ko irizpideen arabera, %7, 60z ari gara.
|
Duela
bost urte, 63.000 ibilgailukoa zen flota, eta renting enpresek 24.000 auto berri erosten zituzten; 2001ean, berriz, laukoiztu egin ziren bi kopuruak, eta 265.000 eta 104.000 ibilgailu zeuden, hurrenez hurren. Agustin Garcíak, Espainiako Renting Elkarteko presidenteak (AER), elkartutako 18 konpainiekin, Espainiako merkatuaren %85 ordezkatzen du, azaldu duenez, errenting a gehien eskatu duten sektoreak kimiko farmazeutikoa, informatika eta telekomunikazioak dira.
|
|
|
Abuztuaren 2tik 31ra egingo da, Espainiako kostaldeko kostaldeko hainbat herritan. Ekimen hori talde ekologista
|
duela
bost urtetik garatzen ari den «Sakon» kanpainaren barruan kokatzen da. «Sakon» kanpainak ingurumenarekin zerikusia duten hainbat gairi buruzkoak dira (adibidez, itsas hondoen egoera).
|
|
|
|
Duela
bost urte baino% 50 gehiago gastatu zuten espainiarrek azala zaintzeko produktuetan
|
|
|
Baina saltzeko modu hori benetan eraginkorra da. Espainiarrek 1.400 milioi euro inguru gastatu zituzten iaz azala zaintzeko,
|
duela
bost urte baino %50 gehiago, sektoreko patronalaren datuen arabera. Hazkunde horren “erruaren” zati bat gizonek dute, eta orain arte emakumezkoak bakarrik ziren produktuak sartu dituzte beren nezeserrean.
|
|
|
Izan ere, gaurko ikasle/ irakasle zatidura beste herrietan gertatzen denaren pareko baliora hurbiltzen ari da.
|
Duela
bost urte 19 izan zen zatidura horrenbalioa; gaur 14 ingurukoa da, eta datozen bost urteotan 12 izatera iritsiko da,. OCDEko herriei dagokien batez bestekoa 12 da.
|
|
2003
|
|
|
17 urtetik 23ra bitartean drogaren adikzioa izan zuen.
|
Duela
bost urte utzi zuen droga. Harrezkero ez da kartzelara berriz itzuli.
|
|
|
Batez beste ia 1.500 euro,
|
duela
bost urte baino %54 gehiago
|
|
|
Batzordeko Gobernu Kontseiluak gaur onartuko du Paisaia Babestuaren deklarazioa, dagoeneko deskontaminatu, lehengoratu eta basoberritu diren bost mila hektareatarako. Andaluziako Gobernuak Guadiamar ibaiaren ibilgua,
|
duela
bost urte isuria jasan zuena, erriberako eta baso mediterraneoko landaredia duen korridore berde bihurtu du, Sierra Morena eta Doñanako Parke Nazionala lotzen dituena. Gainera, korridore hori erabilera publikoarekin erabiltzeko asmoa du, jarduera ludikoetarako espazioekin, bi begiratoki, hiru behatoki eta ontziraleku batekin.
|
|
|
Beste zientzialari batzuek zelula amak aurkitu zituzten hortz helduen mamian, baina esne hortzen isolatuek askoz gaitasun handiagoa dute ugaltzeko eta eraldatzeko. Aurkikuntza berri horrek argi erakusten du zer dagoen aurkitzeko
|
duela
bost urte baino ez giza enbrioian dauden zelula amak isolatuta sortu zen ikerketa arlo handi batean.
|
|
|
Gainera, mendikateko aterpetxe eta aterpetxeen gida bateratua argitaratuko dute.
|
Duela
bost urte, erkidego horiek Espainiako Pirinioetako turismoa sustatzeko lankidetzarako esparru akordioa sinatu zuten Ekonomia Ministerioko Merkataritza, Turismo eta ETEetako Estatu Idazkaritzarekin, “Pirinioak” bereizgarriarekin. Orain arte, zigilu hori Espainiatik kanpo komertzializatzea bermatu da, Turespaña estatuko sozietatearen bidez. Hala ere, orain turista nazionalei zigilu hori ezagutarazteko beharra sortu da.
|
|
|
Hori bai, azken urteetako etxebizitzen garestitze “ikusgarria” ekitaldi batean edo bitan moderatuko da. Besteak beste, azaldu zuten prezioen igoera(
|
duela
bost urtetik %80 inguru) jasanezina dela. Sektoreak jarduera handia izango du hurrengo urteetan.
|
|
|
|
Duela
bost urte 5 eta 1 irabazi zion Euskal Selekzioak Uruguayko selekzioari. Azken horrek, aurten, bere taldeko jokalari hoberenak ekartzeko konpromisoa hartu zuen, baina azkenean talde gaztea aurkeztu du San Mamesen.
|
|
2004
|
|
|
“80ko hamarkadaren erdialdean edo amaieran, ordenagailua ez berritzeko asmoz erosten zen, behin betiko matxuratu arte, eta hamar urte inguruko itxaropena zuen. Gaur erosle batek badaki bere ekipoak ez
|
duela
bost urte baino gehiago iraungo, eta bi edo hirutik gora jada ez da errentagarria matxura izanez gero konpontzea, edo prestazio sofistikatuak nahi badira erabiltzen jarraitzea”, azaldu du Julián Gómez sektoreko enpresa bateko arduradunak. Argazkigintzan ere ikusten da hori, kamera digitalak iristean.
|
|
|
Erakunde bakoitzak deialdi horretarako behar diren jarraibideak eta plazen eskaintza ditu. Era berean, CRUEk
|
duela
bost urte sustatu zuen mugikortasun programa hori, eta bere web orrian (www.crue.org) du programa horretan parte hartzen duten Espainiako 56 unibertsitate publiko eta pribatuen eskaintza. Gune honetan kontsulta daiteke, abiapuntutzat jatorrizko unibertsitatea hartuta, zeintzuk diren titulazioak, destinoko unibertsitatea, eskainitako plaza kopurua eta egonaldiaren iraupena.
|
|
|
Aztertutako GKEetatik ia guztiek dituzte diru-laguntza publikoak beren proiektuak garatzeko. Diru publikoa aztertutako GKEen diru sarrera guztien% 56 da,
|
duela
bost urte baino bi puntu gutxiago. Espainiako Minusbaliatu Fisikoen Estatuko Konfederazio Koordinatzailearen kasuan, esaterako, funtsen %100 diru-laguntzetatik dator, eta ehuneko hori %98koa da Drogazaleen Arretarako Elkarte eta Erakundeen Espainiako Batasunean.
|
|
|
Txomin
|
duela
bost urte ezagutu nuen. Nire alabaren bigarren senarra zen.
|
|
|
Ez dakit zenbat sari irabazitakoa zientziaren alorrean. Datu ugari,
|
duela
bost urte arte, baina hortik aurrera ia ezer ez. Gehixeago ikertzeko erregutu nien.
|
|
|
Euskararen presentzia telebista lokaletan, gaur egun, oso murritza da, salbu eta kasu jakin batzuetan, herri txikiagoetako telebista lokal batzuetan alegia. Hiriburuetan, aldiz, zenbait esperientzia egin izan dira, baina egia esan
|
duela
bost urte inguru euskararen presentzia handiagoa zen gaur egun baino. Telebista lokalaren izaera defizitarioa k, komunikabidea irekita mantendu ahal izateko etengabe kapital hedapenak egitera behartzen baitu, euskarak zabalkunde txikiagoa edukitzea eragiten du.
|
|
2005
|
|
|
Bost urtero izan ditugu euskararen ezagutzari, ama hizkuntzari eta etxeko hizkuntza erabilerari buruzko datuak. Badirudi ordea, INEk errolda ez
|
duela
bost urtez behin berrituko, baizik eta etengabe berritzeko sistema ezarriko duela. Horrela egiten bada EAEn datu soziolinguistikoak jaso gabe geratuko dira.
|
|
|
Ibilgailuak geroz eta hobeak badira ere, auto gidariek
|
duela
bost urte baino %34 gehiago gastatzen dute lantegiko bisitetan eta orduan baino gutxixeago joaten dira lantegira.
|
|
|
Erosotasun osoz patrikan eramaten dira eta ordenagailuari konektatzen zaizkio datuak erraz erraz trukatzeko: aski da USB sarreran(
|
duela
bost urte baino lehenagotik ordenagailu guztiek daukatena) eranstea, PCarekin artxiboak trukatu ahal izateko.
|
|
|
Epealdi honetan aztergai
|
ditugun
bost urteetan zehar, aurreko garaietan bezala, emakumeen borroka antifrankistan oso aktiboa izan zen. Protesta ekintzak geroz eta jendetsuagoak eta publikoak ziren; emakumearen borrokan eskaera zehatzagoak egiten ziren, jaiotzen ari zen feminismoarekin loturik.
|
|
|
Nabigatzaileak (browsers ingelesez) Interneten ibiltzeko erabiltzen diren programak dira, eta horien bidez ikus ditzakegu web guneetako dokumentuak (normalean HTML orriak).
|
Duela
bost urte baino gehiagotik, Microsoft Internet Explorer en (IE) nabigatzailea da nagusi merkatuan, batez ere Windows sistema eragilean integratuta dagoelako. Hala ere, beste nabigatzaile asko ez dira hain ezagunak, baina ez dira hain baliozkoak.
|
|
|
Oraindik ez dugu astirik izan aztertzeko, oso berria baita. Nerabeekin eta kokainarekin lan egiten duten proiektuak
|
duela
bost urtekoak dira; beraz, denbora gutxi dago oraindik garatzeko. Guk uste dugu kokaina hartzen duten helduen kasuan arrakasta heroinaren antzekoa dela, eta, gazteen kasuan, arrakasta irizpideak desberdinak dira.
|
|
|
Santu Martirien feria
|
duela
bost urte berreskuratu zuten Emeterio eta Zeledonio santuen harira eta auzoko Txurrumullo Herri Batzordeak antolatzen du.
|
|
|
Auzoko baserritarren barazkiak erosteko aukera izan zuten bertaratu zirenek; baita gozoak ere.
|
Duela
bost urte berreskuratu zuen jaia Emeterio eta Zeledonio santuen harira auzoko Txurrumillo elkarteak.
|
|
|
Bertan, euskaraz abesten duten eta inolako kontratu diskografikorik gabeko euskal herriko 16 talde batzen dira, Algortako Ekin tartean.
|
Duela
bost urte pasatxo, batera ikasten zuten lagun batzuek elkarrekin jotzea erabaki zutenean sortu zen taldea. Beraiengan eragina izan duten musika taldeak Etsaiak, Kop, Habeas Corpus eta beste hainbat dira.
|
|
|
Demokraziak ozta
|
zituen
bost urte Francoren heriotzaz geroztik. Eta berriro ere, beste pronunciamiento bat; mundu guztiko hizkuntzetara bere horretan hedatu den hitzari gaurkotasuna ematekotan.
|
|
|
Mendea ren hasierarekin batera abian jarri zen bai euskarari Ziurtagiriak 5 urte bete izana agian ez da munta handiegiko efemeridea, baina Kontseiluarentzat eta dagoenekoZiu rtagiria eskuratu duten 1.300 enpresa, erakunde, saltoki eta elkarterentzat seguru asko badu bere garrantzia.
|
Duela
bost urte urxirripa isil baten antzera hasi zena dagoenekoerrekasto kantari bihurtu da, eta datozen urteetako ahalegin eta ibiliaren ondorioz lehenik ibai oparo eta geroago itsaso zabal gertatzea opa diogu. Euskal Herri osoan zehar pixkanaka pizten ari diren izar gisa, euskararen normaliz azioaren argitasun beteak gure lurralde osoa hartu arte Bai Euskarari Ziurtagiriak asko, gehiena du oraindik egiteko, baina hasiak erdi egina dirudien bezala iritsiko da eginakurrego rria ren distira izango duen garaia.°
|
|
2006
|
|
|
Txikitatik Iruñean bizi izan bada ere, askotan bisitatu du herria.
|
Duela
bost urte inguru, hiriburuaz aspertuta, natura eta lasaitasun bila Bidankozen gelditzea erabaki zuen. Landetxea eraiki eta turismotik bizitzeko asmoa du orain.
|
|
|
Azterketa horietatik ondorio bereizgarrietako batzuk atera banitu, hauek aukeratuko nituzke:
|
duela
bost urte baino bi aldiz gehiago erreklamatzen ari dela orain kontsumitzailea, kontsumitzen duen horri buruz geroz eta informazio handiagoa eskatzen duela eta gizaseme eta emakumeen arteko etendura digitala murriztuz doala.
|
|
|
Eskualdeak eskaintzen zituen aukerak ikusita,
|
duela
bost urte Aintzanek eta Carolek enpresa bat zabaltzea erabaki zuten, Mendikoiren laguntzarekin.
|
|
|
Ondare horren adibideetako bat errota dugu. Antzinako makineria hau oliba olioa egiteko erabiltzen zen, eta
|
duela
bost urte oraindik martxan zegoen. Igandean, hain egun seinalatua izanik, martxan jarri zuten berriz ere, bisitarien gozamenerako.
|
|
|
|
Duela
bost urte hasi ziren maratoi bat antolatzen: Zegama Aizkorri Mendi Maratoia, hain zuzen.
|
|
|
Hots erregistro batekin janaria prestatzeko jarraibideak ematen ditu, eta, hala, ikusmen urritasuna duten pertsonek janaria prestatzean arriskuak izatea saihestuko da. Produktuaren egokitu gabeko lehen bertsioa
|
duela
bost urte hasi ziren saltzen Espainian. Hala ere, ikusmen urriko pertsonen eskaeraren aurrean, talde horrentzat egokitzea erabaki zuten, azaldu zuen José Hernández robotaren enpresa komertzializatzailearen zuzendari komertzialak.
|
|
|
Nelson Mandela Children’s Fund Fundazioa 1994an sortu zen, eta haurtzaroari eta Nelson Mandelak sortutako gizarte ekintzako proiekturik zaharrena da Hego Afrikako GKE nagusia. AEBetan, Australian, Kanadan, Britainia Handian, Herbehereetan eta Frantzian bulegoak baditu ere, gure herrialdean
|
duela
bost urte baino ez dago, eta azken horretan jarri da abian horrelako kanpaina bat, ‘2.006 kilometro Nelson Mandelako umeengatik’ proiektuaren bidez. Helburua da Hego Afrikan egiten diren jardueren berri ematea eta haur umezurtzentzat eta hiesa duten gaixoentzat dirua biltzea. Hegoafrikan egiten diren jardueren berri ematea da helburua Horretarako, Bobby Fourie Espainiako Fundazioaren lehendakariak Espainiako Gizateriaren Ondarea hirien artean dauden 3.800 kilometro baino gehiago egingo ditu.
|
|
|
Kezka handia dago haiekin.
|
Duela
bost urte inguru hasi ziren aztertzen. Hainbat hamarkadatan, lehentasunezko kutsatzaile konbentzionaletan oinarritu zen ikerketa, hala nola industriakoetan, produktu fitosanitarioetan eta biozidetan, eta industria bere emisioak eta isuriak kontrolatzera eta tratatzera behartzeko arauak garatu ziren.
|
|
|
Botikak geroago iritsiko dira” esan zuen Matok. HUMO proiektua
|
duela
bost urte jarri zen martxan, eta, Espainiaren kasuan, beste hiru urtez jarraitzeko finantziazioa du. Eskura dituen funts gehienak, 300.000 eurokoak, BBVA Fundazioak finantzatzen ditu.
|
|
|
Orain, NBEko agentziak 7.000 tona elikagai behar ditu bost milioi dolarreko diru kopuru baten truke, hurrengo sei hilabeteetan Tindoufen bizi diren 90.000 sahararrei elikadura laguntza ematen jarraitzeko. Era berean, laguntza osagarria behar
|
dute
bost urtetik beheitiko eta gaizki elikatutako 11.200 umek eta bularra ematen ari diren amek. 34.000 ikaslek baino gehiagok hartzen dute parte eskoletako elikadura laguntzako programetan.
|
|
|
UNICEFek eta UNESCOk aurkeztutako azken txostenaren arabera, munduan 77 milioi haurrek ezin dute eskolara joan,
|
duela
bost urte baino askoz gutxiago, baina oraindik ‘onartezina’ da. Eskolatu gabeko adingabeen hiru laurdenak Saharaz hegoaldeko Afrikan eta Hegoaldeko eta Mendebaldeko Asian bizi dira, nahiz eta azken eskualde horretan kopurua erdira jaitsi den 1999 eta 2004 bitartean, batez ere Indian izandako aurrerapenengatik.
|
|
|
“azken urteotan, hiru alditan argitaratu dira perretxiko horren kopuru handien kontsumoa eta rabdomiolisi kasuak erlazionatzen dituzten azterketak, eta hiru alditan hil da muskulaturaren lesio koadroa”. Calonge doktoreak inoiz ez du ikusi perretxiko hori salgai, eta azaldu du heriotza horiek
|
duela
bost urte gertatu zirela Bordelen (Frantzia), eta han ere beste hamar pertsona intoxikatu zirela. Denek jan zuten perretxikoa maiz eta asko.
|
|
|
Adituen arabera, kontsultetara joan eta esku hartzea erabakitzen dutenen batez besteko adina jaitsi egin da azken bosturtekoan, eta eragiketak dagoeneko 40 urtetik gorako emakumeei (eta gero eta gizon gehiagori) egiten zaizkie;
|
duela
bost urte, berriz, 50 urtetik aurrera joaten ziren beren zerbitzuetara. Kirurgia estetikoaren eskaera handitzeko giltzarrietako bat teknika gero eta sofistikatuagoak eta eraginkorragoak agertzea da.
|
|
|
neuronak hil ondoren, hilda daude. Baina Lucasen taldeak
|
duela
bost urte frogatu zuen Huntingtonen gaixotasunean behintzat sintomak berriro ager daitezkeela, baita sintoma horiek hasi ondoren ere. Lucasek orduan Columbiako Unibertsitatean, New Yorkean sagu transgenikoak sortu zituen, zeinetan huntingtinaren geneak glutaminarentzat kodetzen dituzten letra kimikoen 90 errepikapen baino gehiago baitzituen.
|
|
2007
|
|
|
Liburua egiteko ideia noiz sortu eta zergatik?
|
Duela
bost urte inguru bururatu zitzaidan. Ohituraz ospakizun, afari eta bazkari ostean kantatzen nuen, elkarte batean, familian, lagun artean eta denok gustura abesten genuen.
|
|
|
" Gurasoak nituen bertokoak. Hemendik kanpo egin dut lan eta
|
duela
bost urte itzuli nintzen Karrantzara. Euskaraz ikasten ari naiz bizi guztian!
|
|
|
Bai,
|
duela
bost urte Barne Ministerioak ipini zizkidan eta haiek esango didate noiz kendu; beraien eskuetan dago erabaki hori.
|
|
|
gure hirietan berdegune gutxiegi dago (hiri gehienek ez dute OMS en aholkua betetzen) eta horiek baliatzen dituztenek segurtasun eza nozitzen dute: sentsazio hau, aldizkari honek
|
duela
bost urte egin zuen antzeko inkestan agerturiko hura baino txikiago ez izateaz gainera, ez da gutxiengo jakin baten kontua: hiri parke eta berdeguneei buruzko galdetegiari erantzun dioten 2.000 pertsona baino gehiago izaki,, horien %40ren iritziz leku horiek ez dira seguruak.
|
|
|
Lehenago(
|
duela
bost urte) eginiko antzeko azterketa bateko emaitza ezinago kaskarrak hobetu ordez, ziztrinak, CONSUMER EROSKI ren txosten honen ondorioek iradokitzen duten panorama ez da bat ere itxaropentsurik: azterturiko hiru establezimendutik bik (%68) aldizkari honek ezarritako azterketa ez dute gainditu eta, horien %84k, oso eskas kalifikazioa eraman dute.Denen %18k bakarrik gainditu du aise.Akatsik ohikoenak:
|
|
|
Batzuk behintzat, itzelak dira. Ikerketa lan bat egin genuen AA enpresan
|
duela
bost urte eta aurkitu genuenâ? ¦ erakusteko etxeetan, altzariak ehuneko hogeita hamar txikiturik zeuzkatela, etxeak handiagoa emateko. Zenbaitek kontatu ziguten etxea erosi eta gero, autoa garajean sartzen saiatu eta ezin izan zutela, ez zelako sartzen.
|
|
|
|
Duela
bost urte,, berrikuntza, saltzen genuen.
|
|
|
Hedapenaren beste arrazoi bat, irudi arazorik ez edukitzea da; adibidez, Nikemarkaren kasuan,
|
duela
bost urte inguru, lanerako umeak erabiltzen zituztela zioenzurrumurrua zabaldu zen. Irudi ezkor hura ezabatzeko edo gainditzeko, GizarteErantzukizun Korporatiboari dagozkion hainbat eta hainbat ekintza burutu etakomunikatu zituen.
|
|
|
Novartis bere senarrarekin atera eta legea aldatzea lortzen badu, Indiako farmazia patenteak areagotu egingo dira ziurrenik, eta horrek esan nahi du garapen bidean dauden herrialdeentzat funtsezkoak diren sendagaien bertsio generiko eskuragarri gutxiago egongo direla”, adierazi du Paula Farias Mugarik Gabeko Medikuen Espainiako lehendakariak. Novartis
|
duela
bost urte Hego Afrikako Gobernuaren aurkako demanda jarri zuen 39 farmazia konpainietako bat izan zen, hark hiesa tratatzeko botika merkeagoak inporta ez zitzan. Azkenean, gizarte zibilaren presioak behartu zituen botikariak demanda kentzera, eta Dohako Deklarazioa behartu zuen.
|
|
|
Steven Gutmanek, FDAko kideak, ohartarazi zuenez, “askoz eraginkorragoa da minbiziak jotako zer gaixok ez duen berrerortzerik izango, nork izango duen adierazita”. Gutmanek dio DNA txipak adierazten duenean emakume batek minbizia izateko arrisku handia
|
duela
bost urtean, laurdena bakarrik asmatzen duela. Hala eta guztiz ere, emakume batek minbizia izateko arrisku txikia duela aurreikustean, arrakasta portzentajea %95ekoa da.
|
|
|
Eraginkortasuna zalantzan jartzen bada, nahikoa da gerrikotik gogor tira egitea, blokeatzen den ikusteko. Pneumatikoen presioa argi lekuko baten bidez presio adierazlea kontrolatzen duen sistemak ere azterketa bat egin behar
|
du
bost urtean behin, nahiz eta 10 urtera arte ez den iraungitzen.
|
|
|
Horren guztiaren helburua kapitalak zuritzea saihestea da. Ia bi milioi etorkin Erroldaren azken eguneratzeak erakusten duenez, Espainian 1.820.000 etorkin latinoamerikar ari dira lanean
|
duela
bost urte baino hiru aldiz gehiago, herrialdeko helduen% 5 eta lan indarraren% 7 Gehienak(% 60) Andeetatik datoz Ekuador (414.000), Kolonbia (136.000) eta Peru (126.000), eta eskualde pobreenetatik iristen dira diru gehien bidaltzen dutenak, kopuru txikiagoetan bada ere. Hiru urte igaro ondoren, Espainiako ekonomian sartu ziren, urteko diru sarrerak 10.000 eurotik gorakoak izan arren (kasuen% 71n gertatzen da hori), banku kontu bat dute(% 87) eta Gizarte Segurantzan kotizatzen dute(% 86).
|
|
|
Kanpaina baten bidez, espainiarrek energiaren %12 aurreztu nahi
|
dute
bost urtean.
|
|
|
Lurrari lotutako ikerketa horren aldean, 2.000 kilometrora egiten duena dago, Lurmutur Hirian, Institute of Infektious Disease and Molekular Medicine, IIDMM sigla ingelesetan.
|
Duela
bost urte sortu zen, eta, batez ere, birusaren eta hari lotutako infekzioen azterketa molekularra egiten du, eta txertoak Hego Afrikako mikroorganismo nagusira egokitzen ditu. Lankidetza gutxi IIDMMn garatutako txerto berriak Africa Centren probatu ahal izango lirateke, baina oraindik akordio zehatzak lortzeko daude.
|
|
|
Imagen: Vanessa Pike Russell SHARP ikerketa, Bartzelonako Hospital Clinic ek Mount Sinai Hospital de New York en (AEB) laguntzarekin gidatutako nazioarteko saiakuntza bat,
|
duela
bost urte hasi zen ikertzen Bayerrek (Sorafenib) garatutako molekula berri baten ondorioak, Amerikako, Europako eta Ozeaniako 110 zentrotatik datozen 602 pazienteri buruzkoa. Gaixo guztiek gibeleko minbizi aurreratua zuten, eta ez zuten lehenago terapiarik jaso.
|
|
|
posta zerrendari esker, erabiltzaile gehienak bizi dira han, eztabaida sustatzeaz gain, amaitu egin da auzotarrei elkar hobeto ezagutzen laguntzeagatik.
|
Duela
bost urte antolatu zen Postaz eztabaidak izan arren, inoiz ikusi ez diren zerrendako kideak biltzeko afaria. Aldapa gogoratu, adibidez, duela bost urte nola antolatu zen afari bat zerrendako kideak biltzeko; izan ere, horretan une hartan, ikusi gabeko bizilagun asko zeuden inoiz ez zuzenean, eztabaidak elektronikoki izan arren eta herri berean bizi izatea.
|
|
|
Duela bost urte antolatu zen Postaz eztabaidak izan arren, inoiz ikusi ez diren zerrendako kideak biltzeko afaria. Aldapa gogoratu, adibidez,
|
duela
bost urte nola antolatu zen afari bat zerrendako kideak biltzeko; izan ere, horretan une hartan, ikusi gabeko bizilagun asko zeuden inoiz ez zuzenean, eztabaidak elektronikoki izan arren eta herri berean bizi izatea. “Fenomeno bat da bitxia, baina magiaren parte ere bada”, dio Aldapa.
|
|
|
Ubarroi mottodunaren koloniek beherakada larria izan dute Galizian,
|
duela
bost urte Espainiako Ornitologia Elkartearen (SEO/ BirdLife) arabera gertatutako “Prestige” ren hondamendiaren ondorioz. Ornitologia Elkarte horrek Vigoko Unibertsitatearen azterlan bat aipatzen du.
|
|
|
Oso aurpegi polita zuen Aishak.
|
Duela
bost urte etorri zen Marokotik, eta herrian finkatu zen etxe zahar batean. Unibertsitateko hirugarren mailan zebilen neskatxa arabiarraren lagun egin zenean, eta geroztik zenbait malko isuri zituen bere besoen artean.
|
|
|
Hamar urte daramatzagu elkarrekin, eta denboraren poderioz pertsona ezezagun bihurtu da niretzat.
|
Duela
bost urtera arte zinemaren munduan ibili zen lanean. Elektrizista zen, bere aita bezala, baina beste zerbait nahi zuen beretzat, definitu gabeko zerbait, beti ere bestelakoa baldin bazen.
|
|
|
Orain
|
badu
bost urte istorio horiek gertatuz geroztik, bost urte ene habia egin duala, ahal nuen lekuan eta ez nahi bezala. Bost urte, karrikan bizia deramala, ordu artean jasan nituenak ahantziz, ezagutu nituenak ezabatuz, bizi berri bat antolatuz, eta horra non lagun batek eskaintzen didan bezperako kazeta arrunt bat, eta non, sekulan ez eta, irakurtzen hasten naizen ehorzketa abisuak... eta... zer ikusten dut Irrizar, ene izena
|
|
2008
|
|
|
Audientzia Nazionaleko Juan del Olmok
|
duela
bost urte Euskaldunon Egunkaria itxi zuen, geroztik bi auzi eta hamabi auzipetu epaiketaren zain daude, tartean Fernando Furundarena lasarteoriatarra. Fernandok hamar urte eman zituen Egunkariako administrazio sailean lanean.
|
|
|
29 urteko arrebak arabieratik daniar eta ingelesera poesia itzuliz bere kasa egiten du lan. Aita negozio gizona du, ama irakaslea eta
|
duela
bost urtetik bananduak daude.
|
|
|
alor industrialeko salmenten %30 2007an existitzen ez ziren produktu eta zerbitzuetan egitea 2012an. Horrelako erronketan badu esperientzia, egungo salmenten %20
|
duela
bost urte ez zeuden produktu eta negozioei baitagokie.
|
|
|
Gauza bat da ekonomia krisia, egoera geopolitikoa edo herrialde baten inbasioa, eta beste gauza bat da baliabide naturala bera. Petrolioa agor daiteke, noski, baina
|
duela
bost urte bezalaxe agor daiteke; eta prezio diferentzia izugarria da: bikoitza baino gehiago balio du.
|
|
|
–Oroitzen haiz, gaur bezalako egun bat zuan,
|
duela
bost urte, ze parranda egin genuen Bilbon?
|
|
|
|
Duela
bost urte erosigenuen etxe hau.
|
|
|
Hala ere, 2003an proportzioa %73koa zen. Nabarmen hobetu da langileak ikastetxearen segurtasunean inplikatzea
|
duela
bost urte «oso txarra» zen, eta orain «ona» da; kasu honetan, gainditzen ez duten ikastetxeen kopurua handixeagoa da, eta %14ra iristen da. Hala, larrialdi simulakrorik egiten ez duten ikastetxeen proportzioa %37tik %13ra jaitsi da bost urtean, eta larrialdietan nola jokatu behar den adierazten ez dutenak %65etik %9ra igaro dira 2003an.
|
|
|
Emaitzarik txarrenak merezi izan ditu Suteen eta larrialdien aurreko segurtasuna Azken batez besteko balorazioa «hala moduzkoa» baino ez da, eta hiru zentrotik batek ez du gainditu proba.
|
Duela
bost urte baino gehiago, behintzat, hobera egin zuen; izan ere, 2003an, suteen eta bestelako larrialdien aurkako segurtasun bloke horrek batez besteko nota «oso txarra» izan zuen. Arrazoiak:
|
|
|
Arrazoiak: bisitatutako zentroen %28k ez zuen suteen aurkako ur hartunerik (%56 2003an) eta %33k ez zuen suteak atzemateko sistemarik (%62
|
duela
bost urte). Hobekuntzak egin arren, bisitatutako ikastetxeen erdiak baino gehixeagok(% 53) lau segurtasun atalak gainditu dituzte.
|
|
|
“Espainian egoteko baimena ematen duen egoera”, 90 egun baino gehiagoz eta 5 urte baino gutxiagoz. Horrek esan nahi
|
du
bost urtetik beherako baimenak luzatu egin behar direla, bizileku baimen iraunkorra lortu nahi bada. Interesdunak eskatu behar du luzapena.
|
|
|
Ikerketa Zientifikoen Goi Mailako Zentroko (CSIC) ikertzaileak izan dira gaiari buruzko lehen ikerlariak. David Nogués Bravok, ikerketaren arduradunak, adierazi du
|
duela
bost urte eskas hasi zirela kontuan hartzen bi faktoreen efektu konbinatua. “Ildo horretatik, iraganeko klima eta mamutez aurkitutako hezurren banaketa erlazionatzen dituen eredu bat egitea lortu dugu.
|
|
|
Hala ere, arreta gero eta handiagoa da, eta arrazoi bat dago horretarako: bankuek, aurrezki kutxek eta kreditu kooperatibek emandako kredituen berankortasuna handitu egin da,
|
duela
bost urte baino gehiago erregistratu ez ziren mailetara iritsi arte. Aseguru polizak Baina, zer egin daiteke egoera itogarri baten aurrean?
|
|
|
Izan ere, hainbat plan estrategikoren eta jarduera lerroren bidez, helburu hori lortzen laguntzen duten jarduera multzo zabal bat garatu dute, besteak beste, “Literatura ibilbideak” programa. Literatura ibilbide baten bidez ikasgelan jasotzen duten prestakuntza osatzen laguntzen du programak
|
Duela
bost urte sortu zen lehen aldiz programa hori, eta Hezkuntza, Gizarte Politika eta Kirol Ministerioaren ekimen bati erantzuten dio, autonomia erkidegoekin lankidetzan, interes orokorreko hezkuntza helburuetara bideratutako lurralde lankidetzako programak sustatzeko. Testuinguru horretan, “Ibilbide Literarioak” hezkuntza baliabide gisa diseinatu zen Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako (DBH) hirugarren eta laugarren mailetako ikasleentzat, ikasgelan jasotzen duten prestakuntza osatzen laguntzeko, gure herrialdeko autonomietako batean ibilbide literario bat eginez.
|
|
|
Haragi gordinari eta E.coli bakterioari lotutako beste arrisku faktore batzuk egon badaitezke ere, molekula baten presentzia (N glikolilneuraminikoa, Neu5Gc) gizakiak berez sortzen ez duena, nahiz eta, Shigarekin batera, bere ehunetan integratzen den elikagai gordinak jan ondoren, hala nola haragia edo esnea, hanburgesi eritasuna, gaixotasun larri horren ondorio izan daitekeen.
|
Duela
bost urte, Estatu Batuetako adituek frogatu zuten giza ehunek molekula xurgatzen zutela haragi gorri gordina jatearen ondorioz, frutak, barazkiek edo arrainak izan dezakeen Neu5G azido mailarik handiena duen elikagaietako bat baita. Orduan, adituek egindako ikerketak, besteak beste Ajit Varki Medikuntza Molekular eta Zelularreko katedradunak San Diegoko Medikuntza Fakultatean, frogatu zuen, nahiz eta pertsonek ez duten molekula modu naturalean ekoizten, haragi gorriek egiten dutela, eta horrek ateak irekitzen zituela molekula horrekin haragia jateak zer ondorio izan zitzakeen zehazteko, eta zer kopurutan.
|
|
|
Zehazki, txostenak adierazten du isuri gehienetan metal astunak hauteman direla, hala nola merkurioa, kadmioa eta industria horretako beste kutsatzaile batzuk, hala nola binil kloruroa, dikloroetilenoa edo kloroformoa. ...tzi instalazioetatik hiruk zuzenean isurtzen dituzte hondakinak ibaietara, Monzon eta Sabiñanigon (Huesca) eta Flixen (Tarragona); beste seiek, berriz, itsaspean isurtzen dituzte, Hernanin (Gipuzkoa), Torrelavegan (Kantabria), Palos de la Fronteran (Huelva), Louritzan (Ría de Pontell Adibidez, Pontevedresa (Elnosa) instalazioarekin batera, Greenpeaceko analistek 1,5 mg/ kg merkurio aurkitu zuten
|
duela
bost urtetik isurtzen ez den eta egun itsaskia arrantzatzen den eremu batean. Hala ere, zatirik okerrena Flixen dago, 144 mg/ kg merkurio erregistratu baitziren han, eta, erakunde ekologista horren arabera, jaiotza goiztiarren tasa handiagoa eta haurren garapen indize altua erregistratu dira.
|
|
|
Estatuak prestazio ekonomikoa bermatzen die erretiro, elbarritasun eta premia egoeran dauden herritarrei Baliaezintasun ez kontributiboko pentsioa eskatzen ahal da onuraduna 18 urtetik gorakoa eta 65 urtetik beherakoa denean eta gutxienez %65eko ezgaitasuna duenean. Gainera, eskatzaileak legez Espainian bizi behar
|
du
bost urtetik gora eskaera egin aurreko bi urteak. Era berean, ezinduarekin bizi diren ahaideen kopuruaren arabera aldatzen diren errenta mugak ez dira gainditu behar.
|
|
|
Espainia munduko bigarren postuan dago haurren garapen indizean, Japoniak bakarrik gainditu baitu, Save the Children ek argitaratutako txosten baten arabera. Txosten horretan, bost urtetik beherakoen heriotza tasa, pisu ertain edo larri txikia
|
duten
bost urtetik beherakoen ehunekoa eta eskolan matrikulatuta ez dauden lehen hezkuntzako haurren ehunekoa aztertu dira. Indize horrek, lehen hamar postuetan, herrialde garatuak hartzen ditu, nahiz eta eskualde desberdinetakoak izan, Asia, Europa eta Ipar Amerika ordezkatzen baititu.
|