|
2017
|
|
|
Informazio behar hau (edo beste era batean esanda, ezagutza hutsunea) 2 galdera motatan sailka dezakegu: «Orokorrak» (ingelesez «Background» bezala izendatuak), arazo kliniko bati buruzko (gaixotasuna, tratamendua?) ezagutza orokorra behar dugunean sortutako galderak, edo «Espezifikoak» (ingelesez «Foreground»), paziente baten egoerari buruzko ezagutza zehatza behar dugunean sortutakoak.Galdera orokorrek bi atal dituzte: galdetzaileari dagokiona (nor,
|
zer
, nola, noiz, non, zergatik) eta arazo klinikoari dagokiona (gaixotasuna, tratamendua, etab.), galdera hauei testuliburu bat kontsultatuz erantzun dakieke (adibidez, espezialitateko eskuliburu bat). Galdera espezifikoak, berriz, praktika klinikoan sortzen dira, eta hauentzako erantzunek paziente jakin bati buruzko erabakiak hartzen laguntzen dute (2).
|
|
|
Eraginak hartu eta 5 minutura agertzen dira eta 1 ordu iraungo dute. Eragin horiek oso aldakorrak dira kontsumitzaile batetik bestera eta, gainera, ezinezkoa da aldez aurretik jakitea
|
zer
eragin agertuko diren. Gaindosiaren ondorioz, logura, hipotonia, buruko mina eta nahasmena agertuko dira.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, ezbaian dagoen kontua da ea sexuak
|
zer
eragin izan dezakeen bihotzekoen heriotza tasan. Ikerketa ezberdinek hilgarritasun tasak adinarekin doitu ondoren ondorio ezberdinak atera dituzte, hala nola van der Meerek argitaratutako metaanalisiaren (9) arabera, sexua konfusio faktorea den bitartean, American Heart Associationek 2016an ateratako adierazpenean dio adinaren eta sexuaren artean interakzioa dagoela.
|
|
|
Tumoreek zein estresak garunean eragindako aldaketa batzuk aztertu ostean, garuneko egitura horietan eta odolean zitokina mailak zehaztea da hurrengo urratsa, datorren hilabeteetan egingo duguna. Horrekin, aztertu ahal izango dugu
|
zer
erlazio duten zitokinek garunean zein jokabidean ikusitako aldaketekin.
|
|
2018
|
|
|
Nahiz eta estres kronikoaren eta depresioaren arteko lotura frogatzen duen ebidentzi kliniko zabala egon, oraindik ezezaguna da depresiodun gaixoetan ikusi diren kortisol maila altuek gaitza eragiten duten ala gaitzaren ondoriozko produktuak diren. Hori dela-eta, garrantzitsua da HPA ardatzaren hiperaktibitate eta/ edo kortisol maila altuek depresioa eragin dezaketen jakitea, eta hala izatekotan,
|
zer
mekanismoren bidez gertatzen den. Horren harira, azken urteetan glukokortikoideen kontzentrazio altuek gaixo deprimituen sistema immunean eragin ditzaketen asalduretara begira daude zientzialariak.
|
|
|
Programa horren helburuak hauek izan ziren: patologiak jarduera fisikoaren bitartez hobetzea, jarduera fisikoa egiteko ohitura sustatzea,
|
zer
nolako jarduera fisiko mota egin behar zuten erakustea, eta, horrela, programa bukatzean beren kabuz jarduera fisiko egokia egiteko gai izatea. Patologiak hauek ziren:
|
|
|
Beste alde batetik, diabetesa zutenen% 13,9k ez zekien ariketa fisikoak
|
zer
eragin duen gluzemian,% 3,8k ez zekien hitz horren esanahia, eta% 1,3k erantzun zuen handitu egiten duela. Jarduera fisikoak gluzemian nola eragiten duen ez zekiten parte hartzaileen artean, pertsona nagusi gehiago(% 23,5) ageri ziren adin ertainekoak(% 10,5) baino.?
|
|
|
Eta janari mota horrek, obesitateari dagokionez, paper garrantzitsua hartzen du (19). Bigarrena izan daiteke gazteek ezagutza edo informazio handiagoa izatea eta hobeto jakitea
|
zer
den elikadura ona, bai eta beren jatekoarekin kritikoagoak izatea ere.? –
|
|
|
Diabetesa pairatzen zutenen artean, deigarriena da% 3,8k ez zekiela
|
zer
zen gluzemia; horren arrazoiak bi izan daitezke. Alde batetik, posible da pertsona horiek hitz hori ez ezagutzea.
|
|
|
|
Zer
maiztasunekin galtzen duzu gernua? (adierazi bat) Inoiz ez__ 0
|
|
|
Tratamendu kontserbatzailea eta farmakologikoa hartu aurretik ez da
|
zertan
emakumezko guztietan azterketa fisikoa egin behar; bai sintoma ez tipikoak edo zalantza diagnostikoak daudenetan bai eta hasierako tratamendu planek porrot egin duten horietan ere.
|
|
|
Mallekin EGIa tratatzeko kirurgia burutu ostean, haren kokapena eta ibilbidea zehazki kontrola ditzakegu ekografiaren bitartez, baita ahalegina egitean denbora errealean
|
zer
gertatzen den ikusi ere. Emaitza txar edo onak balora ditzakegu (genua galtzen duen ala ez, hurrenez hurren) eta konplikazio edo inkontinentziaren berragerpenaren aurrean erabakiak hartzen lagun diezaguke.
|
|
|
Gernua
|
zer
maiztasunekin galtzen duzu?
|
|
2019
|
|
|
d)
|
Zer
soluzio daude?
|
|
|
RWDen potentziala ikusita nazioarteko zenbait instituzio saiatzen ari dira arestan aipatutako desabantailak murrizten eta interes taldeei mesfidantza sorrarazten dizkien zalantzei konponbide bat aurkitzen: interes taldeek RWEa kontuan har dezaten, erabakiak hartu aurretik RWEa lortzeko prozesu osoa ulertu behar dute, pausoz pauso,
|
zer
galderari erantzuna eman nahi zaion zehaztuz lehenengo, eta emaitza eta ondorioekin jarraituz:
|
|
|
|
Zer
ebidentzia maila behar da RWEak interes taldeek planteatutako helburuari erantzuna emateko. Adibidez, medikamentu edo teknologien arteko efektibitatea konparatzeko eta horren arabera efektiboa ez den teknologia bat osasun sistematik kanpo uzteko, behar den ebidentzia maila altuagoa izan da gaixotasun baten prebalentzia aztertzeko behar den ebidentzia baino.
|
|
|
|
Zer
galderari erantzun behar zaio. RWDekin erantzun behar den galdera zehaztu behar da eta hipotesia sortu (PICO metodologia, adibidez).
|
|
|
Baldintza horietatik nagusienak gardentasuna eta zehaztasunak dira, eta horretarako zenbait pauso proposatzen dira: kanpotik etorritako aditu bat; analisiaren protokoloa argitaratu edo erregistratzea analisia egiten hasi aurretik; arestan aipatu bezala, datuen iturria eta datuak nola eta
|
zer
baldintzetan sortzen diren ondo ezagutzen duen profesional bat; datuen garbiketa zorrotza eta transformazio prozesu zehatza egin, gero populazio, interbentzio eta emaitzen definizioa fidagarriak eta estandarizatuak izan daitezen (aldagaien estandarizazioa ez egitearen arriskuaren adibide bat farmako batekiko atxikimendua definitzeko erabiltzen diren neurri ezberdinak dira). Erabilitako definizioaren arabera, emaitzak erabat ezberdin sor daitezke.
|
|
|
Gainera, oinarri oinarrizkoak dira ikaskuntza esperientzia kliniko zabalagoetatik abiarazteko. Inguruabar desberdinetan aukera klinikoek
|
zer
eraginkortasun duten ulertzeko kontuan izan behar diren faktoreen konplexutasuna handituz doa, horrexegatik, datu baseetaz eta kalkulu ahalmenaz aldi berean baliatu ahal izateko, aplikazio zabaleko IKTak behar dira derrigorrean. Nahiz eta bere horretan nahikoa ez izan arreta medikoaren kudeaketa hobe batek eskatzen duen informazioa sortzeko, beharrezkoa da bet ikasten ari den osasun sistema baten etengabeko hobekuntzarako.
|
|
|
proba egokirik gabe emandako arretaren ondorio kaltegarriak, beharrezkoak ez diren arreta medikoaren esku hartzeen proportzioaren gaineko ikuspegi berriak, medikuen akatsak gertatzen direla onartzea eta arreta medikoaren kostu handiagatik jendartean zabaldu den kezka eta kontzientzia maila handiagoa. Osasunean eta arreta medikoan gastatutako diru kopuruen zati txiki bat soilik, hamarren bat baino gutxiago, agian, zuzentzen da arreta medikoan
|
zerk
funtzionantzen duen hobeto ikastera: zerk, norentzat eta zer baldintzatan.
|
|
|
Osasunean eta arreta medikoan gastatutako diru kopuruen zati txiki bat soilik, hamarren bat baino gutxiago, agian, zuzentzen da arreta medikoan zerk funtzionantzen duen hobeto ikastera:
|
zerk
, norentzat eta zer baldintzatan.
|
|
|
Osasunean eta arreta medikoan gastatutako diru kopuruen zati txiki bat soilik, hamarren bat baino gutxiago, agian, zuzentzen da arreta medikoan zerk funtzionantzen duen hobeto ikastera: zerk, norentzat eta
|
zer
baldintzatan.
|
|
|
Nork defnitzen du ongizatea
|
zer
den, osasuna zer den. Zientzia kategoriak dira, baita sozialak eta politkoak ere; hau da, gizarte barruko botere kategoriak dira.
|
|
|
Nork defnitzen du ongizatea zer den, osasuna
|
zer
den. Zientzia kategoriak dira, baita sozialak eta politkoak ere; hau da, gizarte barruko botere kategoriak dira.
|
|
|
Kutsadura atmosferikoak tiroidean eragiten du, azken urteotako ikerketak agerian uzten ari direnez. Lan honetan aztertu nahi izan dugu jaioberriaren orpoko odolean neurtutako T4 hormona tiroideo totalean
|
zer
eragin ote duten jaio aurretiko 2.5 µm-ko edo gutxiagoko diametroko partikulekiko (PM2.5) zein aireko nitrogeno dioxidoarekiko (NO2) esposizioek. Aztertutako lagina Gipuzkoako INMA ikerketatik atera dugu.
|
|
|
Baina zelularen biologiaren konplexutasuna ulertzeko zelulan
|
ZER
adierazten den jakitea ez da nahikoa, NOLA eta ZENBAT adierazten den ere jakitea ezinbestekoa baita. Hain zuzen, geneen adierazpena kontrolatzen duten bi mekanismo nagusiak DNA genomikotik RNArako transkripzioaeta RNAtik proteinarako itzulpenadira.
|
|
|
|
Zer
egin dezakegu egoera larri honen aurrean?
|
|
|
Hiritarrek,
|
zer
ezaguera maila dute antibiotikoen inguruan?
|
|
|
Eta
|
zer
egin genezake osasun langileok gure egunerokoan?
|
|
|
|
Zergatik
gertatzen ari da hau?
|
|
|
5 Euskadin
|
zer
–
|
|
|
Egoera fisikoaren hobekuntzak, dena den, beroaren aklimatazioan laguntzen du (65). Beheko taulan ditugu azken urteetako Behobia/ San Sebastian 20 km-ko lasterketan egindako artatzeak eta
|
zer
eragin izan duen ingurugiroko tenperaturak osasun arreta kopuruan (66).
|
|
|
Ultramaratoia maratoia baino luzeagoa den lasterketari deitzen zaio. Gaur egun lasterketa mota hauek gorakada handia izan dutenez, osasunean izan ditzaketen ondorioak aztertzeko helburuarekin artikulu hau idaztea pentsatu dugu, alde batetik, bibliografiak
|
zer
dioen ikusiz, eta, bestetik, 2017 urtean antolatu zen Ehunmilaklasterketa multzoan egindako artatzeak aztertuz. Uptodate erabiliz, bilaketa egin dugu kirolaren inguruan dauden gaixotasunei buruz eta multzoka aztertu eta ondo xehatu ditugu.
|
|
|
Gasteizko Manuel Iradier mendi elkarteak antolatu zuen lehen aldiz, 1987an, Gorbeia, Anboto eta Aizkorri batzen dituen mendi proba.
|
Zer
iruditzen zaizue mendiz 100 kilometroko ibilbidea antolatzen badugu. Zer hobeto, izan ere, euskal herritarrok hain barneratua dugun mendizaletasuna eta erronkei aurre egiteko grina asetzeko??
|
|
|
Zer iruditzen zaizue mendiz 100 kilometroko ibilbidea antolatzen badugu?
|
Zer
hobeto, izan ere, euskal herritarrok hain barneratua dugun mendizaletasuna eta erronkei aurre egiteko grina asetzeko?? –
|
|
|
Idatzi honen asmoa da iraupen luzeko lasterketek osasunean izan ditzaketen ondorioak aztertzea. Hasteko, orain arteko bibliografiak
|
zer
dioen jasotzen du. Eta, ondoren, Ehunmilak Ultra Traileko korrikalarien artatze datuak aztertzen ditu; horretarako, 2017ko datu bilketa baliatuko dugu.?
|
|
|
Eta, horrez gain, lasterketak izaten diren inguruneagatik (3). Izan ere, askotan zaila da leku horietara behar den baliabidez iristea (irisgarritasun murritza dute); eta gainera, esparru geografiko handia hartzen dutenez, kontuan izan behar da
|
zer
eragin duten eguraldi txarrek eta ingurumeneko arrisku handiek.? –
|
|
|
Irudi horretan biltzen dira
|
zer
aldagai ager daitezkeen EKGan, Europako kontsentsuaren arabera.
|
|
|
Baina bihotzeko gaitzen bat izandako zenbait kirolarirekin, ez dago argi
|
zer
muga jarri horien ariketa fisikoari. Bana banako balorazioa egin behar da, kontuan izanda zer gaitz izan duten, horren ondorioak, aldi bereko beste gaitzen bat izan duten, eta hartu beharreko botiken albo ondorio posibleak.
|
|
|
Baina bihotzeko gaitzen bat izandako zenbait kirolarirekin, ez dago argi zer muga jarri horien ariketa fisikoari. Bana banako balorazioa egin behar da, kontuan izanda
|
zer
gaitz izan duten, horren ondorioak, aldi bereko beste gaitzen bat izan duten, eta hartu beharreko botiken albo ondorio posibleak. Behin azterketa orokorra eginda, kirolariaren eta medikuaren artean hartuko dira erabakiak.?
|
|
|
Horrek hasiera batean begi bistakoa dirudien arren, komunikazio prozesua asko zailtzen duen faktoreetako bat da (20). Adinaz gain, garrantzitsua da ezagutzea haur edo nerabe bakoitza garapen kognitiboaren
|
zer
fasetan aurkitzen den (2, 9, 12, 14, 16, 19, 22, 23). Teoria kognitibo guztietatik, ezagunenetakoa J. Piaget psikologoaren teoria da (12).
|
|
|
Entzute aktiboa izango da osasun profesionalari
|
zer
esan behar duen erabaki eta esan nahi duena adierazteko une egokia identifikatzen lagunduko dion tresna nagusia (20).
|
|
|
Egoera terminalean dagoen haurrak eta nerabeak heriotzaren inguruko galderak osasun profesionalari egitea erabakiz gero, galdera hori nondik datorren, edota gai horrek gaixoari
|
zer
eragiten dion aztertu behar da (30, 31). Horretarako, galdera baten bidez erantzutea gomendatzen da, adibidez,. Gai horren inguruan hitz egin nahi al duzu??
|
|
|
Espiritualtasuna haurrekin edo nerabeekin edota horien familiarekin lantzeko orduan, ohikoa izaten da?
|
Zergatik
gure seme alabari??,. Zein da bizitzaren zentzua??, bezalako galderak entzutea.
|
|
2020
|
|
|
Testuinguru honetan AKTP primarioa jasaten duten pazienteen% 40 arteria koronario anitzen gaixotasuna (HAG) du. Ez dago argi
|
zer
egin, pazientea hemodinamikoki egonkor egonda, arteria ez errudunekin. Entsegu kliniko berriek birbaskularizazioa osatzearen aldeko datuak agerian utzi dituzte.
|
|
|
Paziente horiek, soilik arteria errudunaren buxadura duten pazienteekin alderatuz, hilkortasun, MIA errepikari eta birbaskularizazio tasa handiagoak dituzte eta, azken finean, pronostiko okerragoa dute (1). Infartuarekin erlazionaturiko arteria lehenbailehen ireki beharra dago, baina oraindik ez dago argi
|
zer
egin, pazientea hemodinamikaren aldetik egonkor egonda, buxadura nabarmenak dituzten arteria ez errudunekin.
|
|
|
Kasu horretan, arreta espezializaturako agendak %hitzorduetako eskuliburuetan% kontsultatuko dituzte hitzorduen kudeatzaileek, eta aukerarik badago, hitzordua horietan eman; betiere zera egiaztatuta: horrek ez dakarrela luzaroago itxaron beharra, eta hala balitz, erabiltzaileari jakinaraziko zaio eta berak erabakiko du
|
zer
egin.
|
|
|
Bertatik, eskura dauzkaten datuen argitan, erakunde barruko beste osasunzentro batera joateko aukera eskainiko diote pazienteari. Kasu honetan ere, berak erabakiko du
|
zer
egin.
|
|
|
sinetsi egiten dugulako, pazienteari berak hautatutako hizkuntzan arreta ematea, euren eskubidea izateaz gain, kalitatezko zerbitzuaren adierazle dela. Dena den, oso inportantea da profesionalei informazioa ematea, baita argi azaltzea ere
|
zer
eskatzen zaien, eta adostutako eran jokatzea".
|
|
|
Galdera Pertsonak (nori): edonor. Interbentzioa(
|
zer
): protoien ponpa inhibitzailea. Konparaketa:
|
|
|
protoien ponpa inhibitzailea. Konparaketa: plazeboa edo ezer ez. Helburua(
|
zertarako
): hipomagnesemia.
|
|
|
Galdera Pertsonak (nori): edonor. Interbentzioa(
|
zer
): txertaketa (edozein txerto). Konparaketa:
|
|
|
txertaketa (edozein txerto). Konparaketa: plazeboa edo ezer ez. Helburua(
|
zertarako
): autismoa.
|
|
|
Galdera Pertsonak (nori): edonor. Interbentzioa(
|
zer
): txertaketa (edozein txerto). Konparaketa:
|
|
|
txertaketa (edozein txerto). Konparaketa: plazeboa edo ezer ez. Helburua(
|
zertarako
): autismoa.
|
|
|
Galdera Pertsonak (nori): edonor. Interbentzioa(
|
zer
): protoien ponpa inhibitzailea. Konparaketa:
|
|
|
protoien ponpa inhibitzailea. Konparaketa: plazeboa edo ezer ez. Helburua(
|
zertarako
): hipomagnesemia.
|
|
|
Kasu horretan, arreta espezializaturako agendak %hitzorduetako eskuliburuetan% kontsultatuko dituzte hitzorduen kudeatzaileek, eta aukerarik badago, hitzordua horietan eman; betiere zera egiaztatuta: horrek ez dakarrela luzaroago itxaron beharra, eta hala balitz, erabiltzaileari jakinaraziko zaio eta berak erabakiko du
|
zer
egin.
|
|
|
Bertatik, eskura dauzkaten datuen argitan, erakunde barruko beste osasunzentro batera joateko aukera eskainiko diote pazienteari. Kasu honetan ere, berak erabakiko du
|
zer
egin.
|
|
|
sinetsi egiten dugulako, pazienteari berak hautatutako hizkuntzan arreta ematea, euren eskubidea izateaz gain, kalitatezko zerbitzuaren adierazle dela. Dena den, oso inportantea da profesionalei informazioa ematea, baita argi azaltzea ere
|
zer
eskatzen zaien, eta adostutako eran jokatzea".
|
|
|
Izan ere, itzultzaile neuronalek corpusetatik ikasten dute, eta haien fidagarritasunak eragin zuzena dauka itzulpenen kalitatean.
|
Zer
esanik ez, corpus horren tamainak ere eragina dauka, eta, horregatik, corpusak ahalik eta handiena izan du.
|
|
|
Deskribatzea
|
zer
emaitza lortu dituen XTPk, eta, zehazki, nola parte hartu duen farmazia komunitarioak programa honetan.
|
|
|
Ikerlan honen xedea droga honen kontsumoaren ondorioz sorturiko kalteei aurre egiteko Snoezelen terapiak
|
zer
rol duen aztertzea da. Zehatz mehatz adimena, mugimenduen koordinazioa, oreka eta antsietate/ depresio prozesuak aztertuko dira.
|
|
|
5.5 Gulloren Sindromea.
|
Zer
da. Kasu kliniko pare baten aurkezpena
|
|
|
Azken urteotan gure gizartean dieta ezberdinen gorakada izan den arren (barazkijalea, beganoa, etab.), osasun arloko langileen artean gai honi buruzko ezjakintasuna nabaria da.
|
Zer
ondorio izan dezakete gure pazienteen osasunean. Zer gomendatu behar diegu gure umeei?
|
|
|
Zer ondorio izan dezakete gure pazienteen osasunean?
|
Zer
gomendatu behar diegu gure umeei?
|
|
|
Denek baietz diote. Batek, kasu batzuetan helburuak lortu ez arren, aurrerago esku hartzeko atea irekia uzten dela nabarmentzen du. Lan saretik
|
zer
baloratzen duzu?
|
|
|
Prebentzioa eta beharren araberako irakaskuntza.
|
Zer
onura dakarkizu lan sareak?
|
|
|
• Edukiak lantzeari dagokionez, BBB praktikaren parte gisa, larrialdi egoera baten aurrean telefono mugikorrak erabiliz eta aplikazio batzuk ezagutuz
|
zer
urrats egin behar diren azaldu zen, eta laster iktusaren detekzioari buruzko argibide batzuk sartuko dira.
|
|
|
Transmisioan eten bat egon dela esaten dute euskal kulturgintzan ari direnek, eta
|
zer
esanik ez hazieraeta heziketa gaietan. Lehendabizikoz besoetan hartzen duten haurra euren lehen da hainbat gurasoren kasuan.
|
|
|
Lehendabizikoz besoetan hartzen duten haurra euren lehen da hainbat gurasoren kasuan. Haur bat
|
zer
den ez dakiten emakume asko, eta are gizonezko gehiago. Haur baten garapena eta beharrak nolakoak diren ideia gutxi duten gurasoak.
|
|
|
Nora, haurra ondoezik sumatzen dutenean? Nora,
|
zer
egin ez dakitenean. Bada, lehenen lehenik, Googlera:
|
|
|
■ Like ak:
|
zer
dira eta zertarako behar ditugu?
|
|
|
■ Like ak: zer dira eta
|
zertarako
behar ditugu?
|
|
|
Irakasleek formakuntzaren ostean emandako erantzunei erreparatuta, honako puntu hauek goraipa daitezke: a) Ikasleen formakuntzarako lagungarriak diren hainbat prozedura eta estrategia barneratu dituzte. b) Prestakuntza hasi baino lehen zuten gaitasun maila hobetu dela nabaritu dute. c)
|
Zer
eta nola egin ikasi dute. d) Zuzendaritza taldearen gertutasuna eta balorazioa jaso dituzte. e) Ikasgeletako egoera askok ikaskuntzarako aukera ematen dute. Egoera zailenen aurrean ere, ikasteko aukera aprobetxatu dute. f) Eguneroko ikasketa sisteman formakuntza txertatzearen onura goraipatu dute.
|
|
|
Informazio gehiegi dute egungo gazteek. Baina, informazio pila horri zentzua eman behar zaio, eta garrantzia
|
zerk
duen identifikatzen lagun dezakete irakasleek eta, batez ere, horri guztiari nola heldu eta informazioa nola egituratu.
|
|
|
Yuval Noah Harari historialariak" XXI. menderako 21 lezio" liburuan dioen bezala, nor zaren eta benetan
|
zer
nahi duzun jakiteko, zure buruak nola pentsatu eta nola jarduten duen ezagutu duzu. Erresilientzia deituriko atalean, baliabide zaharren erabilera gomendatzen du, hala nola meditazioa, gure adimenaren behaketa zuzena gauzatzeko.
|
|
|
• Ikasleek ulertzea jazarpen egoeretan taldeak
|
zer
rol betetzen duen.
|
|
|
" Zure gelako neska hau txarto ari da pasatzen, eta badakigu horren inguruan erantzukizuna duzula.
|
Zer
egingo duzu egoerari buelta emateko?".
|
|
|
" Jakingo duzunez, zure gelako neska bat txarto ari da pasatzen. Zure ustez,
|
zer
egin dezakezu hobeto senti dadin?".
|
|
|
Lehen Mailako Arretako erizain baten gainbegiratzepean, EfiKroniK ariketa fisikoko programa berritzaileak gaixotasun ezberdinak dituzten pertsonengan (minbizi solidoak, hematologikoak, birikietako gaixotasun buxatzaile kronikoa eta eskizofrenia)
|
zer
nolako efektua duen zenbatetsi nahi da, ohitura osasuntsuak sustatzeko interbentzio ohikoekin alderatuta (ariketa fisikoa, dieta orekatua eta tabakoa erretzeari uztea).
|
|
2021
|
|
|
|
Zer
egin paziente baten behar klinikoak asetzeko sendagaiak osasun sistema publikoko farmazia prestazioaren barruan ez badaude?
|
|
|
|
Zer
egin paziente baten behar klinikoak asetzeko sendagaiak osasunsistema publikoko farmazia prestazioaren barruan ez badaude?
|
|
|
Erantzun terapeutikoa egokia bada, ez da hain garrantzitsua kontuan hartzea medikamentuak noiz eman behar diren edo
|
zer
interakzio izan ditzaketen.
|
|
|
Momentu hartan ezagutzan oinarritzen ez den beste giro batzuetako eztabaida bihurtua zen euskarak osasun arretan izan behar zuen paperari buruzko afera. Argi geneukan"
|
zer
nahiago: osasun profesional ona ala euskalduna?" galdera oker formulatuta zegoela, antzua zela eta gure hiztegitik ezabatzeko arrazoi akademiko zientifikoak proposatu behar genituela.
|
|
|
Bestalde, egindako 2SMR analisiak lotura genetikoak ezarri ditu endometriosiaren eta hainbat ezaugarriren artean, aldaera genetikoak (SNPak) bitarteko gisa erabiliz. SNP konkretu horiek zeintzuk diren eta erlazio genetiko horretan
|
zer
nolako ekarpena duten aztertzea izango litzateke lan honen hurrengo pausoa. Horrela, genetikak endometriosian duen ekarpena hobeto ulertu genuke.
|
|
|
Menopausiaren adinari dagokionez, aldiz, ikerketa batzuek endometriosia menopausia berantiarrarekin erlazionatzen dute (11, 12) eta beste batzuek menopausia goiztiarrarekin (13, 14). Berriro ere, patologia horien eta ezaugarri menstrualen arteko lotura
|
zer
nolakoa den oraindik ez da argitu, ez eta erlazio horiek jatorri genetikoa duten ere.
|
|
|
Giltzurrun toxikotasunari dagokionez, PARP inhibitzaileek kreatininaren kontzentrazioaren igoera eragiten dute. Hala ere, horrek ez du giltzurrun filtrazioaren beherapena eta giltzurrungutxiegitasuna
|
zertan
adierazi. Olaparib eta rukaparib en kasuan hipomagnesemia azal daiteke.
|
|
|
Alpha (B.1.1.7), Beta (B.1.351), Gamma (P.1), Delta (B.1.617.2) eta Omicron (B.1.1.529). Aipatutakoez gain beste aldaera batzuk daude, interesekoak ere, baina momentuz ezin da aurresan
|
zer
eragin izan dezaketen osasun publikoan eta horregatik
|
|
|
I (Intervention, esku hartzea):
|
zer
esku hartze ikertu nahi da. C (Comparison, konparazioa):
|
|
|
C (Comparison, konparazioa):
|
zerekin
alderatu nahi da aztergaia. O (Outcome, emaitzak):
|
|
|
O (Outcome, emaitzak):
|
zer
emaitza neurgarri bilatzen dira?
|
|
|
Beraz, nabarmendu beharra dago txerto guztiek erakusten duten eraginkortasuna oso erabilgarria dela SARS CoV sortutako pandemiari aurre egiteko eta aukera ezin hobea dela talde immunitatea sortzeko. Bestalde, nahiz eta aurretiko datuak argitaratuta izan, orain arte eraginkortasuna ez dago guztiz finkatuta populazio azpitaldeen artean.Hala ere, oraindikzaila da aurresatea
|
zer
txerto den komenigarriena adin tarte bakoitzerako. Gainera, oraindik ez da ikertu nola aldatu/ mantentzen den eraginkortasuna denboran zehar; ikertzeke dagoen puntu garrantzitsu bat da hau ere.
|
|
|
Berrikuspen hau lagungarria izan dakieke etorkizunean hirugarren adineko pertsonekin lan egingo duten profesionalei. Izan ere, hirugarren adineko pertsonen erorketa arriskua gutxitzeko asmotan jarduten dutenean, profesional horiei jarduera fisikoko programak
|
zer
ezaugarri (jarduera mota, saioen iraupena eta maiztasuna, etab.) izan behar dituen jakiteko baliagarria izango zaie berrikuspen hau. Bestalde, aztertutako ikerketetan azaltzen diren programa motak hobeto ezagututa, eurek komenigarria ikusten duten erara moldatu ahal izango dituzte, programaren alde txarrak saihestuz eta onak indartuz, programa hauetatik ahalik eta etekin handiena ateraz.
|
|
|
Hala ere, berrikuspen honetan aztertutako ikerketek metodologia ezberdinak erabili dituzte, interbentzio ariketari, iraupenari eta maiztasunari dagokienez, besteak beste. Heterogeneotasun horren ondorioz, ez da posible izan ziurtasunez zehaztea
|
zer
ariketa mota diren eraginkorrenak pertsona nagusien erorketa arriskua edo intzidentzia gutxitzeko. Berrikuspen honetan aztertutako ikerketa guztietan badago gutxienez esku hartzearen fase bat (ikerketa gehienetan esku hartze osoa), non talde esperimentalean monitoreen begiradapean burutu diren jarduerak.
|
|
|
Ariketa fisikoa aukera erabilgarria eta potentzialki errentagarria izan daiteke adinekoen erorketa kopurua gutxitzeko. Hala ere, eztabaidagai da adineko pertsonen artean erorketak gutxitzera bideratuta dagoen ariketa fisikoez osatutako programak
|
zer
nolako ezaugarriak izan behar dituen.
|
|
|
Pertsona nagusien erorketa intzidentzia eta arriskuen gaiak garrantzi handia hartu du zientziaren ikuspuntutik eta gai honi buruzko literatura zientifikoa asko handitu da azken hamarkadan. Hala ere, adineko pertsonen erorketak gutxitzera bideratuta dagoen ariketa fisikoak
|
zer
nolako ezaugarriak izan behar dituen ez dago argi. Bestalde, ariketa programa eraginkorrenak zeintzuk diren jakitea oso interesgarria gerta dakieke pertsona nagusien erorketa arriskuak gutxitzeko lan egiten duten adituei, zahar etxeetako arduradunei, etab. Beraz, lan honen helburua da berrikuspen sistematiko bat egitea pertsonen erorketa intzidentzian eta arrisku faktoreetan osagai anitzeko ariketa programek duten eraginaren inguruan.
|
|
|
6 Nori,
|
zer
eta nola
|
|
|
Farmako hauek preskribatu ahal izateko jarraitu beharreko pausoak protokolizaturik egon arren (ikus" Nori,
|
zer
eta nola" atala), farmazietatik egindako ikerketa desberdinetan kontraindikazio erlatiboak
|
|
|
7.5
|
Zergatik
emakumeei zuzenduak. Ba al dago gizonezkoei zuzendutako ikerketarik?
|