2000
|
|
Eta oroitzen dut, halaber, nola bazkari afarietako solasetan ama adi egoiten zen, gogotsu eta gogoetatsu, noiz eta osaba Joanikot eta prezeptore jaun Marcel mintzatzen baitziren honetaz eta hartaz —diskrezionez eta kortesia osoz, beti ere, amaren aitzinean—, haienganik zer edo
|
zer
ikas zezakeelakoan, zientziaz edo filosofiaz... Horrekin ez dizut erran nahi ezen ama, haiei beha, liluraturik bezala egoiten zela, lerde jario, zeren eta permatzen eta entseiatzen baitzen, aitzitik, pudoreak edo bere izaiteko moduak hartaraturik, sentimenduen gordetzerat eta estaltzerat, eta, ondorez, urruntasun haren erakusterat; aldi hartan, halarik ere, haren urruntasuna ez zen guztiz urruna, nola izanen baitzen gauzak okertu zirenean, eta urruntasun hark bazuen, halatan, hurbiltasun eta berotasun puntu bat, igartzen zitzaiona, batik bat, osaba Joanikoten aitzinean —nahiz eta orduan ere osaba Joanikot zèn bezalakoa zen, eta jende guztiarekin ibiltzen zen, eta ume handi bat bezalakoa zen—, halako suertez, non baitzirudien ezen ama bekatutxo haiek barkatzeko disposizionean zegoela, edo ez ikusi egiteko bederen, osabari baina ez bertze nehori.
|
2001
|
|
" liburu hau kaka bat da, eta zuk erretiratu egin zenuke betirako". Hortik
|
zer
ikasi dezakezu. Liburua hobetzen ez.
|
2002
|
|
Quebecdarrak eta irlandarrak ekarri dituzue Euskal Herrira.
|
Zer
ikas dezakegu Quebecetik eta zer Irlandatik?
|
2008
|
|
«Askoz gehiago ikasten da aste betez gatazka jarraian ibilita, bost urtez ohiko militantzian txartelak itsasten ibilita baino». Esperientzia haietatik
|
zer
ikas dezaketen eztabaidatzen jarraituko dute datozen egunetan.
|
|
Idazle batek
|
zer
ikas dezake idazle eskolan?
|
2009
|
|
|
Zer
ikasi dezakegu Lucio Urtubiaz eta Xabier Silveiraz?
|
2010
|
|
– Tira,
|
zer
ikas nezake, adibidez?
|
|
Oliveirari ez zioten halako argibiderik eman:
|
zer
ikas dezake 70 urteko andre batek. Lehen minutu eta erdia pasatu zen andreak aterik itxi gabe.
|
2011
|
|
Bata bestearengandik
|
zer
ikasi dezakegu?
|
2012
|
|
Hori lortzeko, beharrezkoa da jarduerak planifikatzea, eta plangintza horrek, ezinbestez, pertsona bakoitzaren izatetik abiatu behar du. Jakin egin behar du zer dakiten haurrek, zer pentsatzen duten, nolakoak diren, zer ikasi nahi duten eta
|
zer
ikas dezaketen (hasierako ebaluazioa), horiek guztiak aintzat hartu eta hezitzailearen esku hartzea horietara moldatzeko.
|
2014
|
|
Euskal Herriak
|
zer
ikasi dezake Eskoziatik?
|
2015
|
|
Hemen, ordea, ia erabat galduta zegoen.
|
Zer
ikas dezakete Euskal Herriko ontzigileek zuengandik. Gure museoan dokumentazio egitasmo bat dugu: itsas arkitekto bat eta folklorista bat herriz herri joaten dira, eta ontzigileak zein ontziak identifikatzen dituzte, eta horietaz idazten dute.
|
2016
|
|
|
Zer
ikas dezakegu animalietatik aurrezteko?
|
|
Min hartu zuen gizonak, eta ni damutu ez. Afrikara heldu bitarte osoan neure kautan ibili nuen ez nintzela aita lez etxetik gudari urten eta koldar bueltatuko, soldadutzan zer edo
|
zer
ikas nezakeela, gero inoiz bestelako kausa baten zerbitzuan ipintzen ahal nuena. Gaztetxotako begitasunak edo.
|
2017
|
|
Nola lotzen dira lurren jabetza kentzea, masak pobretzea eta emakumeei etengabe eraso egitea? Eta guk
|
zer
ikas dezakegu lehengo eta oraingo garapen kapitalistari buruz, ikuspegi feministatik aztertuz gero?
|
2018
|
|
Joan den asteko ekinaldian, euskalgintzako kideek egindako galderari erantzuteko erronka bere egin zuen Aranguren Etxartek: euskalgintzak feminismotik
|
zer
ikas dezakeen azaltzeko galdegin zioten, hain zuzen ere. Feminismoak eta euskalgintzak elkarri zer irakatsi badutela argi du Bilgune Feministako kideak, eta feminismoaren" arrakastak" jarri zituen jardunaldian mahai gainean, elkarri eragiteko eta bidean bat egiteko aukeren adibide.
|
|
Huxley-ren Bai mundu berria, Orwell-en 1984, Burgess en A clockwork orange eta gisa horretako liburuak irakurri, eta haien inguruan eztabaidatzeko biltzen ginen.
|
Zer
ikas genezake distopia horietatik. Idazle horiek gai izan ziren gero errealitate bihurtuko ziren joerak iragartzeko, bizitu zituzten munduetan nolabait presente baitzeuden, ernamuin moduan edo, nahiz eta gehienontzat oharkabean pasatuko.
|
|
Tranpa horietan erori gabe, PISA frogaren emaitzak irakurri ostean egin genezakeen onena zera da, gure noosferaren oxigeno maila zaindu, eta ahal dela, egin ditzakegun hobekuntzak aztertu ikuspuntu ekologiko batetik. Ikus dezagun herri gisa Finlandiatik
|
zer
ikas dezakegun eta nola bihur ditzakegun gure ikastetxeak habitagarri. Azter dezagun nola hobetu ditzakegun irakasleen lan baldintzak, ez hainbeste euren baldintza ekonomikoak eta soldatak, baina ikasleei ematen dieten zerbitzua hobetzeko behar diren horiek.
|
|
Alicia andereñoa, esango didazu
|
zer
ikasi dezakegun bere egonaldiaz hemen?
|
2019
|
|
abuztuaren 22an Maria Luisa Carcedo Osasun, Kontsumo eta Gizarte Ongizate ministroak ohartarazi zuen kutsadura gurutzatuaren arriskuaz (EFSA erakunde zientifikoek adierazi zuten moduan), baina, geroago, José Miguel Cisneros Andaluziako Juntako bozeramaile teknikoak ukatu egin zuen aukera hori.
|
Zer
ikas dezakegu etorkizunerako. Irudia:
|
|
Jakin 232 harremanak nolakoa behar duen izan, nola artikulatu daitezkeen, zer dioen teoriak, baina, are interesgarriagoa dena,
|
zer
ikas dezakegun hemengo praktika kokatuetatik; kasu honetan, Gipuzkoako Foru Aldundian, 2011tik 2015era Bildu koalizioa agintean egon zenean Berdintasun Zuzendaritzak mugimendu feministarekin eta emakumeen elkartegintzarekin harremanetaneta Ingurumeneko Departamentuak hiri hondakinen eta erraustegiaren aferaren erdianizandako jarduna eta esperientzia ikertu baititu Andere Ormazabalek, irakurri ber...
|
2020
|
|
Elkarrizketetan, batek pentsatzen duena esaten du, eta besteak entzun egiten du. Entzun, ordea, ez zer erantzun emango duen pentsatuz, baizik eta bestearengatik
|
zer
ikas dezakeen pentsatuz. Egungo elkarrizketetan entzun beharrean, guztiak batera hitz egiten dute, elkarri irabazteagatik; hori ez da elkarrizketa.
|
|
|
Zer
ikas dezake gizakiak zaldiengandik?
|
|
Non galdu da beste erdia?
|
Zer
ikasi dezakete galera handi horretatik ekonomia zirkularra oinarri duten ikertzaileek?
|
2021
|
|
Ikasle baino ikastun baikara gizaki oro, etengabe ikasten ari garenak eskola arautuan derrigor egon beharrik gabe.
|
Zer
ikas dezakegu batzuok besteongandik. Erronka litzateke norbera izan dadila gauza norbere kontura pentsatzeko, besteekin batera, garaian garaiko arazoez.
|
|
|
Zer
ikasi dezakegu eskola txikietatik?
|
|
Eta baita alde erantzira ere:
|
zer
ikas lezake ekonomia sozialaren proposamenak, euskalgintzan martxan jartzen ari diren egitasmo eta ekimen ezberdinetatik?
|
2022
|
|
|
Zer
ikas dezakegu Ukrainatik herri gutxituek eta baztertuek. Bi komunitate linguistiko daude han.
|
|
Esperientzia horren harira galdera asko sortzen zaizkigu, baina bereziki bat.
|
Zer
ikas dezakete eskolek literatur taldeetatik oro har eta feministetatik partikularki euskal literaturaren irakaskuntza indartzeko. Galdera horri erantzuteko asmoz, lehenik marko teorikoa finkatuta, talde horietan egiten den dinamika azalduko da artikulu honetan.
|
|
Bertan, hizkuntz arazoak dituzten Euskal Herriko haur nahiz heldu elebidunen ekoizpena eta ulermena nola gauzatzen diren azaltzen da. Laugarren kapituluan, Miren Arantzeta ikertzaileak pertsona elebidunei diagnosia eta terapia bi hizkuntzetan emateko beharraz ohartarazten gaitu. Bosgarren kapitulua, Mikel Santestebanek eta Miriam Ugartek idatzi dute. Elebidunok hizkuntza batetik bestera aldatzeko gaitasunaz eta aldaketa horiek egiteko arrazoiez hitz egiten digute ikertzaileok. Seigarren kapituluan, Gillen Martinez de la Hidalgak garuneko aktibitate elektrikoa neurtuz hizkuntzaren prozesamenduari buruz
|
zer
ikas dezakegun azaltzen du. Zazpigarren kapituluan, Adam Zawiszewskik bigarren hizkuntza haurtzaroan ala heldutan ikasteak, hizkuntza horretan lortutako mailak nahiz elebidunen bi hizkuntzen arteko ezaugarri bereizleek hizkuntza horren prozesamenduari nola eragiten dioten azaltzen du. Zortzigarren kapitulua Luis Pastorrek idatzi du. Euskarazko Corpusek hizkuntza sistemaren ezaugarriei eta erabilerari buruz zer erakusten diguten azaltzen da bertan. Bederatzigarren kapitulua Svetlana Zimnukhovak eta Kepa Erdoziak idatzi dute.
|
|
|
Zer
ikasi dezakegu gertatzen dabilen honetatik. Elkarri lagundu behar diogula, elkarren arteko konfiantza landu behar dugula
|
2023
|
|
Izan ere, “agapornis” grekozko “agape” hitzetatik dator, maitasun edo afektu gisa itzultzen dena, eta “ornis” hitzetik, hegazti esan nahi duena.
|
Zer
ikas dezakete hegazti hauek. Agaporniak oso hegazti adimendunak dira.
|
|
Funtsezkoa da felinoa motibatuta egotea eta prozesuaz gozatzea.
|
Zer
ikas dezake katu batek. Denboraz eta pazientziaz, katu batek hamaika trikimailu ikas ditzake, sinpleenetatik hasi (hanka eman edo garraiolari batean sartu) eta konplexuagoetaraino (kaxak ireki edo musikaren erritmora mugitzea).
|
|
Zer ote dakit nik?
|
Zer
ikas dezaket egun gutxi batzuetan. Zer tarte dago hemengoa ulertzetik hemengoa konprenitzera?
|