|
2000
|
|
|
Giro ezinago apropos horretan, bada, ekiten diote argitaletxekoek bi idazleen aurkezpenak egiteari. ...aiek plazaratu berri dituzten bi liburuekin, eta esan ere esaten dute, bi idazleek ez dutela aurkezpenik merezi, eta bi liburu hauek zein bere jeneroan, jakina izugarriak direla, nolabaiteko mugarri, lubakietan bizi diren idazle gazteentzat ipar eta artizar eta ibilbide, eta amaitzeko esaten dute, emozioz beterik, bi liburu hauek biharko klasiko ez ezik, gaurko klasiko ere badirela jada, eta azkar
|
ibiltzeko
, bada, liburuok erosteko tenorean.
|
|
|
Esaten du: " Eta ez dezala irakurleak nire liburuan sosegurik bilatu, desosegua aurkituko baitu; zeren orrialde hauetan barrena ez
|
baitabil
heroirik edo irabazlerik, derrotaren armada baizik; bai, derrotaren armada eta patu idatziaren kontra borrokatzen den gizagaixoa...". Armada aipatu duenean, jendea begira gelditu zaio.
|
|
|
Armada aipatu duenean, jendea begira gelditu zaio. Inor ez da ausar  tzen airean
|
dabilen
mamua aipatzera, baina ez du luze iraun isiltasunak: " Eta hau estatu kolpe bat balitz?
|
|
|
Praktikan, baina, espiralki joka  tzea guztiz debekatuta dago, non edo non ez gaur, ez hemen, mugimendu horren aurrean itsuarena egiteko joera ikusi bada ere. Bi jokalari abailduekin ez dago itsuarena egiten
|
ibili
beharrik. Eseri dira atzera.
|
|
|
Eta oroimen soil zen bizi hartatik, ardoz eta odolez eta alaitasun xumeez eta hazi ia beti fruitugabeez orbanduriko orrialde haietatik, hasiera batean begiak setatsuki itxi banituen ere, kontu haiek guztiek nirekin zerikusirik ez zutela izango esperantza intimoarekin, gero, bidaiaren lehen unetik bertatik laino artean azalduz joan zitzaizkidan ebidentziak ekarri nituen argitara. Baina, oi, zein oker
|
nenbilen
nire esperantzetan! Hasteko, trapuzko eta zerrautsezko agurea hila zen, sekula bizirik izan gabe.
|
|
|
Ondo ederki zeukaten ikasita gidoia, eta inor ez zegoen inprobisatzeko prest. Beldurrak haiek ere preso zeuzkan, izu lodi antigualeko batek, sugegorri garaile baten antzera beren pentsamenduetatik lasterka
|
zebilena
. Porrot hark guztiz aldatu zuen nire bizi filosofia, nire munduikuskera, nire poetika artistikoa eta literarioa.
|
|
|
Neure buruarekiko konfiantza sendotu ahala, konplexuak ere astinduz. Jende aurrean naturaltasun osoz igeri eginez, plazan, abenidetan, hipermerkatuan; noiz crawlez, noiz biz  karrez edo bularrez; beti gizalegez eta inor hartxintxarrez edo lauza txikiz edo belar izpiz zipriztindu gabe; umeen aurrean, buruz behera inoiz jauzirik egin gabe; Udalak (baina ez soilik Udalak) eman zizkidan aginduak (xelebreak gehitzekotan
|
ibili
naiz, baina eutsi diot tentaldiari) estu estu betez; alegia, nire garraiomodu ez ezik bizimodu ere bilakatu dena ahalik eta erarik arruntenean aurrera eramanez, inon enbarazurik edo ezustekorik sortu gabe, eskatzen zaizkidan erakustaldiei gogotsu erantzunez, baina muga jakin ba  tzuk sekula gainditu gabe; beti oharkabean eta isilik.
|
|
|
Espiritua, arima, psikea, pathosa, zalantzarik psikaliptikoena, teklatxo bat sakatuta konponduko da. Jada ez da beharrezkoa, Diogenes zahar ero hura bezala, suziri baten laguntzaz benetako gizonaren bila
|
ibiltzea
. Benetako gizona ez da existitzen; are gutxiago oraindik benetako emakumea.
|
|
|
Ezer handirik ez. Baina han eta hemen galdetu nuelako badakit ororen gurariz, oroz eskas
|
ibili
zela beti, azeri aseezinaren antzirudira. Zer gertatu zitzaion egun hartan?
|
|
|
Ordurako etsipenaren gailurretan
|
nenbilen
Cioran adiskidearekin, istripua gertatu zenean. Burrunba lizun bat izan zen, kontaezina.
|
|
|
Bion arteko harremana adeitsua izan zen, aurkez aurke baikeunden, eta adierazi zidan maisua zela eta alargun liberala. Beroa jasanezina zen eguerdi parte hartan, eta ohartarazi genion ikuskatzaileari aire girotua ez
|
zebilela
ongi, baina, era berean, ezkutuan adierazi nahian bezala tresna itzalita zegoela eta ez zegoela hartarako eskubiderik. Ikuskatzaileak bosgarren aldiz txulatu zizkigun txartelak, eta mamu harrigarri baten antzera desagertu zen gero.
|
|
|
Bederatziak laurden gutxi. Garaiz
|
nabilek
.
|
|
|
Ez dakit, ordea, beldur nintzen ala itolarri hits batek estutzen ninduen itsutzeraino. Gauza da, halako joan etorri urdurietan
|
nenbilela
, ama eta arreba ikusi nituela, halako batean, ezkaratzetik irteten. Estura adierazten zuten haien mugimenduek eta ibilkerek.
|
|
|
Nolaz atzeratu da, baina, hainbeste? Kale berberak egiten ditu behin eta berriz, beste labirinto edo kobazulo edo uharte batean galduta
|
dabilela
pentsatuz, beste tranpa sorgindu eta saihestezin batean, helmugara iritsi dela ere zalantzan jarriz. Erremediorik gabe, taxi bat eskatzen du, berak ere hainbeste ikasi baitu.
|
|
|
Pasioa... pasioa...? Batera eta bestera
|
ibiltzea
, ala?
|
|
|
Eta, Cacace jauna? Zer moduz
|
gabiltza
–
|
|
|
Sartu bezain pronto, puxikak eta goxokiak eman zizkiguten, nahi adina,
|
ibili gabe
, eta azafata irtirinek beren gorputz lerdenak eskaini zizkiguten opari gisa, zernahi  tarako, igurtzirako edo, hizketarako edo, zernahitarako; ez geunden gu, ordea, (psikologikoki) hartarakoxe, eta arroxakoloreko ezpain haiei begiratze hutsarekin konformatu ginen gonbidatu (gizonezko) guztiok, halabeharrez; ezen sasoiko egotera, dios!, jango baikenizkien neskato putapertxent paregabe haiei begi...
|
|
|
Ez zuen, geroztik, haren paraderoaren berri gehiago jakin. Bost kontinenteak
|
ibili
omen zituen emakumeak, lau haizeak hegaldatu, ozeanoak oro iragan. Ez zuen inon aurkitu.
|
|
|
" Ez, jauna, Deere jauna, nik asko maite nuen, nik ez nuen hil Jacques...". Eta handik aurrera, urduritasunak izate guztia jan bailion, ez zuen" Jacquesen bila
|
nabil
... Jacquesen bila nabil" errepikatu besterik egin, behin eta berriz, gero eta ozenago ordea, gero eta soraioago ordea, gero eta probokatiboago ordea, titialdeko kremallera aldiro maila bat jaitsiz, Zuzendari  tzak emakumea erretiratzea erabaki zuen arte.
|
|
|
Eta handik aurrera, urduritasunak izate guztia jan bailion, ez zuen" Jacquesen bila nabil... Jacquesen bila
|
nabil
" errepikatu besterik egin, behin eta berriz, gero eta ozenago ordea, gero eta soraioago ordea, gero eta probokatiboago ordea, titialdeko kremallera aldiro maila bat jaitsiz, Zuzendari  tzak emakumea erretiratzea erabaki zuen arte.
|
|
|
" Baina bizitza hatzen artetik itzuri zitzaidan...". Edurtxo Caterpilar tiento
|
ibili
zen: " Zergatik diozu hori, Alfredo?
|
|
|
Negarrez hustu zituen barrenak gizajoak. Julen Deere tiento
|
ibili
zen: " Jakin dugu label eskaera egin duzula.
|
|
|
Ez litzateke ezinezkoa izango gauzak nola gertatu ziren zehatz mehatz adieraztea, kronologia deitzen den hori eskrupulosoki errespetatuz, saihesbideak ekidinez, oroimenak eskaintzen dizkizun hutsuneak eta babesak alde batera utziz; ez litzateke, ez, batere zaila izango, eta agian horrela jokatu litza  teke, erarik zuhurrenean ez ezik ortodoxoenean ere. ...t edo biografia baten kontatze soil hotza, eta narrazio honek halako intentziorik ez duenez eta benetako intentzioaz ez dugu hemen ezer esango, irakurle zolia ez iraintzearren batik bat, barkatuko zaigu xehetasun kronologikoetan ezen ez oroimenak agintzen dizkigun pasarteetan nahiz gertakarietan, edota istorioaren garapenarekin (eta egiarekin, beraz) zerikusirik izan zezakeen txikikerietan estuegi
|
ibili
ez bagara; eta ez, esan bezala, estu ibiltzea bereziki nekosoa gerta zitekeelako, baizik eta estutasun horretatik askatzeak, gure ustetan, bizitasun pixka bat ekarriko liokeelako aditzera eman nahi den kontakizunari.
|
|
|
Ez litzateke ezinezkoa izango gauzak nola gertatu ziren zehatz mehatz adieraztea, kronologia deitzen den hori eskrupulosoki errespetatuz, saihesbideak ekidinez, oroimenak eskaintzen dizkizun hutsuneak eta babesak alde batera utziz; ez litzateke, ez, batere zaila izango, eta agian horrela jokatu litza  teke, erarik zuhurrenean ez ezik ortodoxoenean ere. ...eta narrazio honek halako intentziorik ez duenez eta benetako intentzioaz ez dugu hemen ezer esango, irakurle zolia ez iraintzearren batik bat, barkatuko zaigu xehetasun kronologikoetan ezen ez oroimenak agintzen dizkigun pasarteetan nahiz gertakarietan, edota istorioaren garapenarekin (eta egiarekin, beraz) zerikusirik izan zezakeen txikikerietan estuegi ibili ez bagara; eta ez, esan bezala, estu
|
ibiltzea
bereziki nekosoa gerta zitekeelako, baizik eta estutasun horretatik askatzeak, gure ustetan, bizitasun pixka bat ekarriko liokeelako aditzera eman nahi den kontakizunari.
|
|
|
Azken pentsamendu arin baina lasaigarri hura buruan
|
zebilkiola
, komunera abiatu zen, boxeolari itxura zemaion bainu soineko batean bilduta. Pasabide luzeko leihotik ikusi zuen euria ari zuela, gogoz eta haizetsu.
|
|
|
Miraz, gainera, eskuaren jokamolde autonomo hark beste sentimendurik ere ekarri ziolako gogora; sentimendu nahasi samarrak, baina ez zuen hartan gehiago sakondu nahi izan. Berandu
|
zebilela
eta, ziztu bizian jantzi zen, beti bezain txukun eta urdin, eta galtzerdiak janzteko garaian ez zen ohartu oinak ere ez zituela jatorrizkoak. Etxetik irten, eta ehun eta bosgarren urratsean ohartu zen oinak mugitu egiten zitzaizkiola zapaten barnean.
|
|
|
Hantxe bertan zapatak erantzi, eta oinekin zer arraio gertatzen zen ikusteko zorian egon zen, baina espaloiaren kuxidadeak eta autozentsurak halako lotsagabekeria bat egitetik libratu zuten. Bazekien, gainera, zer gertatu zitzaion, konprobaziotan
|
ibili
beharrik gabe. Hala ere, bulegora iritsi bezain laster, komunean sartu eta zapata galtzerdiak erantzi zituen.
|
|
|
Eta norbait ohartzen bazen, bada bururatuko zitzaion zer edo zer: takoirik gabe
|
ibiltzea
erabaki zuela, adibidez. Baina inor ez zen ezertaz ohartu, eta Brown jaunak ahaztu egin zituen estura haiek guztiak lanean jardun zuen bitartean; eta etxeratzerakoan, jabetu zen hurbilago ikusten zuela orain espaloi zorua, eta hanka haiek bereak baino askoz ere indartsuagoak zirela, gihartsuagoak, horiek kuadrizepsak eta izterrak, hura nekerik gabeko abaila, riii raau, eta besoak ere berdin, ikusi besterik ez zegoen bizeps haien taxua eta sendotasuna, mendi gailur leunak, horixe pentsatu zuen bere kabutan Brown jaunak, ispiluaren aurrean besoak luzatu eta bildu ordu erdiz jardun zuen goiz urratu berrian.
|
|
|
Husteak ekarriko lioken lasaitze soil soilez? Edo beste zerbaiten bila
|
zebilen
–Elkartasuna, akaso?
|
|
|
Hala, Brown jaunak ekintza guztiz ezezagunetan eta baita arbuiagarri zi  tzaizkionetan murgildurik aurkitu zuen bere burua, lehengo bizimodutik aztarren oro gal  tzeraino kasik. Goizean footinga egiten zuen, hamabost bat kilometro; egunean zehar ezer berezirik ez zuen egiten, kalean gora eta behera
|
ibili
besterik ez, dotore jantzita, oparo diruz, auzo urrunetan, begiak etengabe mugituz, errezelotsu, ikaraz bezala; lasterka ibiltzen zen kalean, sosegurik gabe, erakusleihoetan inori sorbalda eskaini gabe, metro geltokietan aldaketa ugari zentzugabeak eginez, eta bideo pornoak alokatzen zituen (jakina da zertarako); gauean night club ospetxarrekoak bisitatzen zituen, eta han eskaintzen zitzaionari e... Bi egun besterik ez zituen behar izan, gainera, konturatzeko hantxe sentitzen zela Brown jauna erosoen ez ezik seguruen ere, bezperan zulo higuingarritzat zituen haietan, eta hantxe etortzen zitzaizkiola bere onera bihotzaren taupadak eta hizketarako gogo zurrunak.
|
|
|
Hala, Brown jaunak ekintza guztiz ezezagunetan eta baita arbuiagarri zi  tzaizkionetan murgildurik aurkitu zuen bere burua, lehengo bizimodutik aztarren oro gal  tzeraino kasik. Goizean footinga egiten zuen, hamabost bat kilometro; egunean zehar ezer berezirik ez zuen egiten, kalean gora eta behera ibili besterik ez, dotore jantzita, oparo diruz, auzo urrunetan, begiak etengabe mugituz, errezelotsu, ikaraz bezala; lasterka
|
ibiltzen
zen kalean, sosegurik gabe, erakusleihoetan inori sorbalda eskaini gabe, metro geltokietan aldaketa ugari zentzugabeak eginez, eta bideo pornoak alokatzen zituen (jakina da zertarako); gauean night club ospetxarrekoak bisitatzen zituen, eta han eskaintzen zitzaionari ez zion muzinik egingo. Bi egun besterik ez zituen behar izan, gainera, konturatzeko hantxe sentitzen zela Brown jauna erosoen ez ezik seguruen ere, bezperan zulo higuingarritzat zituen haietan, eta hantxe etortzen zitzaizkiola bere onera bihotzaren taupadak eta hizketarako gogo zurrunak.
|
|
|
Gainerakoen burua ez zen, noski, halako hausnar sakonetan
|
ibili
; nahikoa izan zuten gehientsuenek berotasunei eta apeta gordinei nola edo hala eustearekin. Egoera bere onera ekarri zuen, beraz, azafaten jardunak, eta luzabide gehiagorik gabe heldu zioten hiru aurkezleek hienaren zigorraren auziari.
|
|
|
" Nire estasi bakarra onanismoa da". Eta keinu egin zidan ezker begiaz, keinu berezi bat, keinu bat zeinaren bidez eta gauzak bere onetik gehiegitxo ateratzen saiatu gabe adierazi nahi baitzidan ederki ezagutzen zuela nire iragana, alegia nire iragan onanista, eta ez
|
ibiltzeko
orain larritasunekin eta are gutxiago oraindik hura ezkutatu nahian; eta bekainak okertzeko modu ezohiko harengatik eta gero, ukabila itxi eta eskuari eman zizkion astindu azkar eta, batik bat, bortitzengatik, iruditu zitzaidan barre egin nahian zebilkidala gizagaixo suharra, bi arrazoi zirela medio: bat, neure iragana ezkutatu nahi izateagatik; bi, bizimodu hura utzi izanagatik.
|
|
|
" Nire estasi bakarra onanismoa da". ...ak bere onetik gehiegitxo ateratzen saiatu gabe adierazi nahi baitzidan ederki ezagutzen zuela nire iragana, alegia nire iragan onanista, eta ez ibiltzeko orain larritasunekin eta are gutxiago oraindik hura ezkutatu nahian; eta bekainak okertzeko modu ezohiko harengatik eta gero, ukabila itxi eta eskuari eman zizkion astindu azkar eta, batik bat, bortitzengatik, iruditu zitzaidan barre egin nahian
|
zebilkidala
gizagaixo suharra, bi arrazoi zirela medio: bat, neure iragana ezkutatu nahi izateagatik; bi, bizimodu hura utzi izanagatik.
|
|
|
bat, neure iragana ezkutatu nahi izateagatik; bi, bizimodu hura utzi izanagatik. Ni ez nengoen, ordea, gehiago pairatzeko prest, eta esan nion gaizki ulertu zuela nire galdera, nik ez niola sexuaz galdetzen, bere esistentziaren funtsaz baizik, eta kontuz
|
ibiltzeko
, gero, nire gainean esaten zituenarekin. Harri eta zur gelditu zitzaidan begira, nire mehatxua ulertuko ez balu bezala.
|
|
|
Banituen, beraz, lasaitasunera gonbidatzen zuten zantzu nabarmenak, baina lasaitasun behin behinekora soilik. Zuhur
|
ibili
beharra neukan, zuhur beti ere; zeren, jakina den bezala, gudualdiaren ondorengo atsedenaldia izaten baita, sarri askotan, eraso erabakiorrena jotzeko unerik egokiena. " Tiento bada barealdiarekin!", agindu nion neure buruari, begiak ezker eskuin abaila batean mugituz.
|
|
|
Ez al zen hura dena kartoi harri huts hutsa izango? Garaiari dagokionez ere, bat edo batek esan dezake zehazgabe bezala
|
nabilela
, ez dagoela argi kontagai dudana noiz gertatu zen. Arrazoi puskarik aitortu behar nioke, dudarik ez, galdetzaileari, eta zentzu horretan Inkisizioaren gainean egin nuen aipamena zuzendu behar nuke, oker ulerturen bat bidera dezakeen neurrian; hau da, Inkisizioa aipatu nuen, ez Inkisizioaren garai ilunetan geundelako, ez, une latz hark garai haiek ekarri zizkidalako burura baizik.
|
|
|
Zehazgabetasun xume horiek aldatu egiten al du, akaso, oinazearen zentzu sakon sakonekoa? Negu edo uda, udaz  ken edo udaberri, eliza gotiko ala kartoi harri faltsu, zer axola dio, eguzkia bere orbita betiberdin azkengabean jira eta bira
|
badabil
–Aldatuko al du hamarkada baten gorabeherak errekastoaren ubide mende eta medeetan zehar zizelatua?
|
|
|
Eta zergatik beltza, Bonilla jauna? Ez al da akaso izango Afri  kan misiolari
|
ibili
zinelako?". " Ez dut uste, Deere jauna.
|
|
|
Ez dakit". " Egia da, hortaz, Afrikan misiolari
|
ibili
zinela". " Bai, jauna.
|
|
|
Sekta horretatik ihesi alde egin nuen Afrikara". " Sek  tarik sekta
|
ibiltzea
atsegin duzu, agi danez". Armando Bonillak ez zuen aurkezlearen esaldi bihurria ulertu, eta isil isilik gelditu zen azalpen baten zain bezala.
|
|
|
" Bai, Armando, zure bizitza". Deere tiento
|
ibili
zen: " Putakumea.
|
|
|
Ekar ezazue erbinude bat eta erruda usaintsu pixka bat. Eta kontuz
|
ibili
bere pozoiarekin ez ezik, bere hatsarekin eta begiradarekin ere".
|
|
|
Organo trafikatzaile izan nintzela Somalian eta Ugandan? Neurekin daramadan buztana ez dela nirea, beltz gizagaixo batena baizik, eta hark kutsatu zidala danbolinari eragin eta eragin
|
ibiltzeko
joera itsusi erreprimiezina. Gogoratzekoak al dira astakeria hauek guztiak?
|
|
|
Ezen, ustezko harritzarra tankera hartan erori eta ez zela txikitu ikusirik, ikusle batek eta bik eta hiruk programaren faltsukeria salatu zuten, eta biluzik, larru gorritan, sarreraren dirua itzultzea eskatu zuten. Hiru dohakabe atzipetu haiekin zer egin zuten ez dut dagoeneko oroimen garbirik, baina ez nintzateke oso oker
|
ibiliko
baieztatuko banu, hodi zabal ezkutu ba  tzuez baliaturik, halako gas mota hotz hotz bat bideratu zutela protestagileengana lekuko fidel gisa erabil dezaket nire ezker eskuko hatz txiki une harez geroztik izoztua, minutu eskasen buruan seko izozturik utzi zituztelarik, hitza ahoan dilindan zutela.
|
|
|
Gargolaren pasadizo hark ez zuen bestelako garrantzirik izan: lekuz kanpoko aldarrikapenak xotilki isilaraziak ezen jendeak uste izan baitzuen bat bateko hotz izugarri hura fronte polar baten eraginez gertatu zela, Zuzendaritzak bozgorailuetatik ohartarazi zuena bete betean irentsiz, bada, aurrerantzean efektu bereziekin kontu handiagoz
|
ibiltzera
mugatuko ziren. Gargola benetakoa ez izanak ez zuen ikuslerian ardura edo zalantza apartekorik sortuko:
|
|
|
Eta orduan ere ikusle asko eraman zuen aurrean drogak; gaindosiak, kalitate eskasa, ohitura falta, ihes egin nahia, bizkarroikeria... aukera beza irakurleak plazer duena. Gauza da, droga
|
zebilela
han barra barra ene iritzian, eta eskua joan zitzaiela nolabait arduradunei jendea lasai eta gustura eduki nahi bihozgabe hartan. Kontrola galdu zuten zeharo, eta, ohartzerako, dozenaka zendu izan zituzten esku artean, bazter guztietan sakabanatuak.
|
|
|
Esana dagoen bezala, Caterpilar anderea irribarretsu hurbildu zitzaidan, haren mihi gorria nire belarri bateko gingiletik beste belarrikora dantzatuz, halako joko libidinoso batean, titi lerden, titi puztu. Uste onean
|
zebilen
, hala konkistatuko ninduela pentsa  tzen bazuen! Eta, nonbaitetik hasi behar, eta programa hasieran esan nuen tonbolarenari heldu zion:
|
|
|
Eta huraxe zen bada argitu behar nuen lehen puntua. Alferrik
|
nenbilen
, bestela. Eunuko inpotente bati ez zaio ezer barkatzen, ez zaio ezer sinesten, ez du merezi pailazo dohakabeenak merezi lukeen errukirik ere.
|
|
|
Ez zion astirik eman bere haserreari bare zedin; sekulako garrasien artean, bere onetik kanpo, errudun errukarriaren burua eskatu zuen. Deere jauna ez zen otzanago
|
ibili
; hark ere errudunaren burua eskatu zuen, baina bere lankideak baino esplizitoago, alegia labana esku artean nabarmen erakusten zuela. Jokoarekin jarraituz, Edurtxo Caterpilarrek bi lankideak lasaitzekoak egin zituen, ezer handirik lortu gabe, egia esan.
|
|
|
Une batez ez nora eta ez hara
|
ibili
ziren hiru aurkezleak, ondoezak jota bezala, jitoan. Gauzak ez zeuden txantxetarako, eta, zuzendaritzaren erabakiz, argiak iluntzen joan ziren apurka apurka.
|
|
|
Hantxe azaldu ziren, pantailan, ederrenaren izen abizen eta gainerako xehetasunak. Eta halaxe
|
nabil
atzoz geroztik, eman ez zaidan agindu bat betetzea beste zereginik ez dudala, ero baten moduan, pistola beltz ezezagun hau hatzetan hain irmo itsatsia.
|
|
|
Oinak alferrik bezela darabiltza, noraezean, bideko hauts eta neke ugariek zentzumenak nahasiko bailizkien. Gau itxia da, desolazioz lurrindua, laiotza; inor ez
|
dabil
kalean, inork ez dizkio hitz politekin belarriak goxatuko. Non dira adiskideak?
|
|
|
Pikutara maisuen esanak! Ostikoka
|
ibil
 tzen ninduen, eta zerbait esan nik aker seme hari. Egunek berrogei ordutik gora luzatu behar zuten nik maisu hari hitz erdi bat esa  teko.
|
|
|
Hutsune nabarmen batean dut arima, eta ez naiz ezertara jarriko neure pentsamenduak banatu artean. Kontuz
|
ibili
beharrean naiz. Eskuak luzatu dizkiot etorkizunari, baina berdina da guztia.
|
|
|
Baserrira iritsi, eta sukaldera eraman zuten aita; gora igo ginen gu. Estua zen oso amonaren gela, eta ulertu ezinik
|
nenbilen
beti, nola sartu ote zuten ate estu hartatik ohe zabal hura.
|
|
|
Elkar ezagutzen zuten nonbait, eta guk, itsas-ertzera alde egiteko ahaleginetan
|
genbiltzanez
beti, aitzakiaren bat asmatu genuen. Migelek bazituen orduan hamabiren bat urte, egoeraren sexu usaina sudurreratzeko adina bai.
|
|
|
Azkenean, lortu nuen Edurne ikustea. Bakarrik zegoen eta alde batetik bestera
|
zebilen
. Migelek galarazia zuen inoren lagun  tzarik gabe igeri egitera joatea, eta ni nintzen Edurneren une hartako kezka nagusia.
|
|
|
|
Dabilela
! Ez diot gehiago jaramonik egingo.
|
|
|
Edurne eta Migel niregana zetozela ikusi nuenean, gorrotoak zipriztindu zuen berriro ere nire barne guztia. Edurnek bazuen oraindik hain lasai
|
ibiltzeko
kordea!
|
|
|
Ez da marinela. Zendoiatarren aroztegian
|
dabil
lanean.
|
|
|
errepikatu zuen. Aitak ere apaiz nahi zuen izan gaztetan, baina badakizu... baserrian diru gutxi zegoen, eta eskuak mantalean igurtzi eta lapikoan zeukanari begiratu zion garai haietan urri
|
zebilen
dirua, eta diru ugari behar izaten zen gauza horietarako.
|
|
|
Urteetan
|
ibili
dut Urte Berritako gau hartako sugea nire ametsak estutzen.
|
|
|
Ni hona iritsi nintzenean, kaian
|
dabilen
arrantzale asko eta asko ez zen mezetara etortzen. Jainkoa lagun!
|
|
|
Jaikita eta mendirantza so zegoen Migel. Mila zorri distiratsu
|
zebilzkion
ile artean dantzan, hantxe, leihoaren aurrean. Oheko jantziz zegoen.
|
|
|
Sutondoan jarraitzen zuen Migelek. Banekien irtenbidearen bila
|
zebilela
, baina ez zuen aurpegirik eman nahi. Aspaldian zegoen esnea irakiten.
|
|
|
Iraila izango zen. Zelaitik ongi ikusten zen hondartza, eta jende asko
|
zebilen
bainatzen. Lehengusu Jose eta beste lagun batzuk ari ginen futbolean.
|
|
|
Atzo ez al zinen zu eliza atarian
|
ibili
–Zarata ederrik atera zenuten.
|
|
|
Zarata ederrik atera zenuten. Hobe zenuke, ordu horietan jolasean
|
ibili
baino arrosariora etortzea.
|
|
|
Guk hazten genituen behiak... Uste okerretan
|
dabiltza
hogeita hamaseian dena galdu genuela pentsatzen dutenak. Gauza bera, guztia irabazi zutela pentsa  tzen dutenak ere.
|
|
|
Misterio guztia galdua zuten elurrez estali gabeko egunek. Erregeak elurretan biz  korrago
|
ibiliko
balira bezala, edo isilago. Haien oinen arrastoak ikusten ote nituen edo, jarduna naiz urte batean.
|
|
|
Haien bien algara biziak igartzen nituen kristal aurreko nire isiltasun tristean. Elurretan gora eta behera
|
ibili
ziren, eta Migelen poza inguruko lasaitasun zurian etzaten zen, osaba ilobak txirristatu eta erortzen zirenean.
|
|
|
Zinemako pantaila iruditzen zait orain anaiaren ahoa, elur malutak aurpegiaren labaintasunean txirristatzen zitzaizkionean. Elur berri hartan ezin zela ongi
|
ibili
, nonbait, eta baztertuta gelditu zen autoa.
|
|
|
Lainoek sortzen zidaten inpresioagatik, nahigabe luze bat iruditzen zitzaidan Astarraingo Kale Nagusia. Kalea ez zen artean lehortu, eta salto txikika
|
zebiltzan
lanera zihoazten guztiak, oinetako garbiak ez zikintzearren.
|
|
|
Zirrara berezi bat sortzen dit. Txikitan kolunpioan
|
ibil
 tzen nintzenean bezala.
|
|
|
Zoritxarreko ordua, herriz herri
|
ibiltzea
erabaki nuenekoa esaten zuen itsuak. Astarraindarra banintz eta etxe bat banu, hemengo edozein neskatxarekin ezkondu, eta ez nintzateke gehiago mugituko.
|
|
|
Zelai bat da, gure zelai guztien neurri, itxura, margo eta usain berekoa. Eta han
|
gabiltza
lasterka, saltoka, oihuka, barrez, pilota baten, Migelen, gure txakurraren atzetik.
|
|
|
Alferrik
|
zabiltzate
!
|
|
|
Auto zurian
|
ibili
nahi nuen; ez, elurra zen zuria, eta beharbada, autoa ez zen ukuiluko atearen ondoan egongo.
|
|
|
Izebak eskuak altxatu zituen. Odola ez omen
|
zebilkion
ongi, eta beldur izaten nin  tzen eskuak altxatzen zituen bakoitzean. Aur  pegia iluntzen zitzaionean ez genuen giro izaten.
|
|
|
Baserriaren bizkarra itsasaldera begira zegoen, eta beldurgarria izaten nuen ipar haizeko gaua. Bitartean, beldur aleak laztantzen zituzten nire hatzek, eta gustura esango nukeen nahiago nuela sukaldean jolasean
|
ibili
, baina izebaren begiak ikusten nituen beti. Nigan ipiniak zeudela iruditzen zitzaidan, eta, gainera, gizon  tzat jo nahi nuen neure burua, eta nahiago nuen gizatasunaren gurdian sartu.
|
|
|
Amona! deiadar egiten nuen noizbehinka, goian zeudenek amonaren bila
|
nenbilela
pentsa zezaten.
|
|
|
Frantzisko nauk. Kontuz
|
ibil
hadi... Gaur, halere, nahiko umore onez etorri zaiguk.
|
|
|
Goiko Kale, besteak beste, sekularizazio garai hartan, literaturaren alde apustu egin zuen pertsona baten lekukotza da: erlijioak ordu arte bere bizitzan bete zuen esparru izugarritik ihesi
|
zebilen
idazle batena. Halaxe da, eta ez dago zertan ezkutatu:
|
|
|
ez duzu Jean Cocteauren Ume terribleak bezalako testu ikonoklastarik aurkituko hemen; ezta Joyceren Artistaren gaztetako portreta edo Dylan Thomasen Artistakume baten erretratua eleberrietan ageri den nerabezaro artistagosearen arrasto askorik antzemango. Liburua idatzi nuenean ihesi
|
nenbilen
erlijioa  ren itzal luzetik. Gaur ez dakit itzalik gabea izatera heldu naizen, baina badakit ez nukeela nire haurtzaroa kontatuko orain ia hogeita hamar urte kontatu nuen moduan.
|
|
|
Etzan, eta heriotzaren ilunpean murgildu. Mila zigorren txistua
|
dabilkit
inguruan, eta ohea estuegi zait. Gorputza askatzen doa, zartatzen.
|
|
|
Baina Astarrain berriak sortzen dira nire zainetan, eta konturatu gabe murgiltzen naiz betiko joan zitzaizkidan kale estu haietako haizetan. Zezen zauritu baten moduan
|
nabil
, gora eta behera, bizitzaren azken gorriak adarreratu nahian, baina zezen plaza honetan ez dago eguzkirik, eta gosea dute begiratzen nauten begiek.
|
|
|
Haur guztiak
|
zebiltzan
," herrena" hitzaren erritmo hautsian, haren inguruan.
|
|
|
Eta
|
ibiltzen
al da, galdetu zuen.
|
|
|
Ni ere primeran
|
ibili
naiz zurekin, eta ez dut ahaztuko, besteak beste, Monument Valleyn izan zenuen detailea.
|
|
|
Horren adibide, kontatu diot badudala lagun bat orain dela gutxi marka bereko auto bat erosi duena eta, egun batez, garajetik irtetean, zutabearen kontra igurtzi ez oso nabarmen bat egin ziola autoaren hegal bati. ...agunak pena handia hartu zuela, baina are penatuago eta harrituago geratu zela senarrak egin zion errietaldi lekuz kanpokoarekin (noski, ez diot esan Dabidek" luxuzko er  tzain" egin izana ospatzeko erosi genuela auto hori, ertzainei egiten zaien deskontu ederraz baliatuz, bestalde; eta errietaldia jaso zuena ni neu izan nintzela, eta harrezkero nahiago izaten nuela oinez edo autobusez
|
ibili
, kasik gidatzea ahanzteraino (orain, ordea, berriro ikasi behar nuke). Orduan berak aitortu dit Santa Monikan, beraren bizilekuan alegia, ez daukala autorik, motor ttiki bat baizik, baina agentziaren furgoneta bere burua baino hobeki zaindu behar duela (agentziak, kolpearen neurriaren arabera, seguruak ordaintzen ez duen konponketaren zatia ordainaraztera eta garajean dauden furgonetak garbitzera zigor  tzen ditu gidariak).
|
|
|
Gainera, atzo aintziran bezala, urak pertsonarik helduenak ere, serioenak ere, haur bihurtzen ditu; noizbait izan ziren haurren ilusioa eta jolasgura pizten die, eta niri, besteak beste Jordi, Adela edo Estherri bezala, gauza bera gertatu zait gaur. Baina uraren ikuskizun eta gertutasun horrekin batera, gaur ere on egin dit taldean
|
ibil
 tzeak. Ni bakarrik ibili izan banintz, ez nin  tzen turisten itsasontzian sartuko, ez nintzen ura jausten den tokiraino jaitsiko.
|
|
|
Baina uraren ikuskizun eta gertutasun horrekin batera, gaur ere on egin dit taldean ibil  tzeak. Ni bakarrik
|
ibili
izan banintz, ez nin  tzen turisten itsasontzian sartuko, ez nintzen ura jausten den tokiraino jaitsiko. Eta taldean, blai eginda egoteak itxura xelebrea ematen zigula, aspaldiko partez gaur barre asko egin dut.
|
|
|
Eta gaur, ezin ukatu, Dabid faltan bilatu dut, orduko Rakel izatea desiratu. Gaur, hemen, primeran
|
ibiliko
ginen biok geure gisara.
|
|
|
Hasiera batean, denok taldean abiatu gara, baina ibilbidea aski luzea baitzen, konturatu gabe elkarrengandik urrunduz joan gara. Ni batez ere Karmelo eta Rubenekin
|
ibili
naiz; badirudi bidaia honetara bakarrik etorri izanak gure artean sintonia berezia sortzen duela. Eta hain zuzen ere bakarrik bidaiatzearen onura eta desabantailez mintzatu gara:
|
|
|
Egia esan, nik bakarrik egiten dudan lehen bidaia handia da eta, primeran
|
nabilen arren
, gogor samarra ere egiten zait azaldu du Rubenek" gogor" hitza esatean airean komatxoak marrazten zituela.
|
|
|
Ni jeneralean lagun batekin
|
ibiltzen
naiz, baina aurtengoan huts egin dit. Hala ere, gero eta hobeki nabil amaitu dut Karmelori begira.
|
|
|
Ni jeneralean lagun batekin ibiltzen naiz, baina aurtengoan huts egin dit. Hala ere, gero eta hobeki
|
nabil
amaitu dut Karmelori begira.
|
|
|
Alabaina, Dan baino askoz nazkatuago, bizitzari ezin jasanezinago irizten diotenek, beren burua Niagarako bota aurre  tik, han hemenka zenbait Crisis Phone dituzte aukeran: suizidatzeko gogoz
|
badabiltza
, azken ahots lagun bat entzuteko; norbait suizidatu bada, larrialdiaren berri emateko; norbait suiziden gainean trufatzeko gogoa badu, argazki bat ateratzeko.
|
|
|
Eta Adela, Esther eta Luis horretan
|
ibili
dira: Luisek suizidarena egiten zuen ur ertzeraino hurbildurik, eta Adelak eta Estherrek handik indarka atera nahi zutelako itxurak egiten zituzten.
|