|
2007
|
|
|
alabainan, ez zen gehiago ez hixturik, ez hegal zafrakaldarik, ez xori oihurik ezagun, ez gauaz ez egunaz, kale xoko edo etxe atarrietan, bakea horra zagola zirudien. Arras satifos, kontzientzia garbi, biztanle guziak beren eguneroko lanetan berlotu ziren, lehenago bezala, eskolak jarraitu zuen bere erakaskuntza erakasle
|
berri
batekin, eta gauzak beren onean sartu, herri berri bat bailitzan.
|
|
|
alabainan, ez zen gehiago ez hixturik, ez hegal zafrakaldarik, ez xori oihurik ezagun, ez gauaz ez egunaz, kale xoko edo etxe atarrietan, bakea horra zagola zirudien. Arras satifos, kontzientzia garbi, biztanle guziak beren eguneroko lanetan berlotu ziren, lehenago bezala, eskolak jarraitu zuen bere erakaskuntza erakasle berri batekin, eta gauzak beren onean sartu, herri
|
berri
bat bailitzan.
|
|
|
— bai, arras nahi bezalakoa... — mutil
|
berria
hau, segurraz ere? — bai, hori bera...
|
|
|
Aise, denek uste zutelarik iheslariak karrika guziak lasterka zeharkatu zituela hiritik ihes egiteko ahal bezain laster, aski abila eta ausarta izan zian merkatuko plazan den platana handi baten hostotzaren barnean gordetzeko, bakarrik plaza hartako komersant batek ikusi baitzuen. Beharrik hau aldekoa zitean, eta hola gauerdiri buruz, ukan nian Donapaleurat joateko manua, eta haren ekartzeko" demarkazioneko" alde librorat, gure etxerat behin — horiek zinituen beraz... gure mutil
|
berria
... eta ere... zure semea...!
|
|
|
— Ezba, bainan
|
berri
batzuez doi bat luzatuko.
|
|
|
— Haur
|
berri
horri aitatxiren eskuetatik eginikako seaska bat errefusatuko diozu?
|
|
|
Mutil
|
berria
|
|
|
— jaunzten nintuela ahal bezain laster, beldurrez ez nintzela aski fite preparatuko — ba, ama, merkaturat... — atorra
|
berria
burutik behera, zapeta ziratuak esteki gabean, zalapartaka ari bainintzen beztitzen, noiz ere entzun nuen beheretik ozen aitaren botz idorra — heldu haiz, azkenean? — bai, berehala, prest nuzu — eta tarrapatan eskalerrak hirunazka jautsiz sukalderat sartu nintzen, beldurrak hartua ni gabe joan zadin — goizik jeikitzen bahiz, enekin eremanen haut — ez bainuen holako paradarik huts egingo etxea lurrerat joan balitz ere — segur, aita?
|
|
|
Goizeko lauak ziren doi doia etxetik eta plazarako bidean sartu ginelarik eta hotzikaran, bihotza pil pilean, gogoa aments iratzartuetan murgildua, ohe beroaren gozoa gibel utzirik, iduritzen zautan mundu guziak jakiteko egitate bateri buruz nabilala. Hamar urteak bete
|
berriak
nintuen, ordu hetan, mila bederatzi ehun eta berogoita hiruan, gerla denbora betean, ez banakien ere sobera izaera horrek zer erran nahi zuen xuxen. Bakarrik, ondotik ohartu nintzan bezala, bidetan zehar aitak zaldia geldiarazten zuela, oihu arrotz bitxi batzuen gatik, gero mintzatzen erdi frantses eran —... au marche... — xamarraren azpitik atorrako sakelan zituen paper zonbait ateratzen — oui, laisser passer... voila...
|
|
|
Bezperan, aitak erran zautalarik merkaturat zoala — mutil
|
berri
baten bilatzeko menturan — eta hartarako laguntza zerbait behar zuela, seko erran nion, doi bat espanturekin — ni, ba, jinen nauzu laguntzeko — eta irri erdi trufa batean errantzun zuen
|
|
|
Hura ere Olatek garbitu ote zuen? " ez, jauna, ez nuen horretarako arrazoinik, biek elgarrekin bizi
|
berri
baten muntatzea ginuen hitzartua" zion jujearen galdeeri. Beraz, auziak segitu zuen bere bidea Maddi gabe eta hilketa horren protagonista bat falta izan gatik, Olatek pairatu zuen ondorioa, urkabiarat kondenatua izan zen eta mila zortzi ehun eta hogoita bederatziko azaroaren lauean, soka eman zioten lepotik eta, gaizo mutikoak," nigarrez amari deika", azken jautzia egin zuen.
|
|
|
Bidezkoa zen beraz, apez
|
berriaren
lehen bisita gure etxerateko izan zadin, bere aingeru begiraleaz lagundurik, bixtan dena. Apez xaharrak zehaztu zuen, halere, berriak ez zuela inundik ere bera ordainduko, bainan elizan ibiltzen ez ziren gazteetaz artatuko zela eta, ez bazen errana izan ere, hola apez lana ikasiko zuela.
|
|
|
Apez xaharrak zehaztu zuen, halere, berriak ez zuela inundik ere bera ordainduko, bainan elizan ibiltzen ez ziren gazteetaz artatuko zela eta, ez bazen errana izan ere, hola apez lana ikasiko zuela. Ikusiz apez
|
berriaren
aurpegi fin eta xuhaila, gaztaroa oraino utzia ez zuen haren gorputz mendrea, argi zegoen praktika luze baten beharra ukanen zuela herri huntako eliztarrekin bizitzen ikasteko. Hala ere, gure apez gazteak, doi bat musikari baitzen, ongi aplikatu zen astezken arrastiritan," Taize ko izpirituaren berme" zionaz, deus egitekorik ez zuten gazte zonbaiten biltzeko, korala baten muntatzeko estakuruan.
|
|
|
" Sehi izanen da beraz", hala nola amak azaldu zaukun Xantianaren egoera
|
berria
, nahiz gazteluko etxekoandereak" neskakide" hitza nahiago izan zuen erabili, ikusiz hunen gaztetasuna. Halere, burrasoek izenpetu zuten kontratuak zehazten zituen Xantianari galdeginak izanen zizkion lan guziak, kozina, garbitze, lisatze, aste guzian bere okupatzeko aski diruditzen zitzaiotenak.
|
|
|
Hiru aste pasa ziren jakin ginduelarik, goiz batez, gu haurrek merezi ginuela" gure xintxotasuna konduan hartuz" ateraldi ttipi baten egitea itsaso hegira. Ez naiz arras segur, bainan, badut beldurra, geroak erakutsiko daukun bezala, gure itsasorateko bidaia horrek bazuela beste helbururik, gure ez zutenez buru xokoan Xantianaren ikusteko xede ttipi zonbait, zertan zabilan bere leku
|
berrian
eta nola konpontzen zen bere izaera ezustezkoan. Artetik entzuten gintuen solasaldietan, amak aipatzen zuen ardura nola ikusten zuen bere alaba" eskuak gorriturik buketa garbitzean, bizkarra konkorturik agorteiaren aurrean, dabantala soinean, biloak zapi tinko batez estalirik".
|
|
|
" Heldu den igandean berriz holakorik gertatzea damu litake, jadanik gutti aski bailitake gure azken elizatiarren galtzeko, eta hori ezin onhartua litzaiguke. Orduan, egin dezagun otoitz, artetik, gure Jainkoari galdatzeko, zutaz urrikaldurik, indar
|
berri
bat eta bultza sendo bat igor dezauzun gainerat, mihia zaluaraziz, hitzak turrustan ahotik ateraziz, ahalge eta herabeak kasatuz, Hitza heda dezazun paropiako ardi guzien hoberenetan, amen".
|
|
|
Ondoko igandean, jendea multzoan etorri zen elizarat, hain segur ere jakinik apez
|
berria
mutua zela eta hortaz segurtatzeko, bainan ere hartaz doi bat irri egiteko xedean, ez baitziren horretarako azkenak, eliztar zintzoak izana gatikan. Eta hau gertatu zen orduan:
|
|
|
Beste biga otoi!
|
Berri
honek merezi du, bai segur...
|
|
|
Orain badu bost urte istorio horiek gertatuz geroztik, bost urte ene habia egin duala, ahal nuen lekuan eta ez nahi bezala. Bost urte, karrikan bizia deramala, ordu artean jasan nituenak ahantziz, ezagutu nituenak ezabatuz, bizi
|
berri
bat antolatuz, eta horra non lagun batek eskaintzen didan bezperako kazeta arrunt bat, eta non, sekulan ez eta, irakurtzen hasten naizen ehorzketa abisuak... eta... zer ikusten dut Irrizar, ene izena
|
|
|
Jende guti bildu da, hogei bat gorenez, denak ere zahartuak, ezagutzen ez ditudanak gehienbat, salbu aitatxi eta amatxi, gaizoak, negarrez urtuak, batek besteari besoa emanez. Beren aitzinean, kutxa bi xibaleten gainean pausatua, emazte bat beltzez beztitua, berrogei bat urtekoa iduriz,
|
berria
izan behar daiteke, ene aitak laguntzat hartu zuena bere mozkor garaiak utzi zituenetik. Ez dut uste ama hor daitekeenik, ez dut ikusten ez sumatzen ere, ez zitaken zer nahi gisaz bere lekua hemen!
|
|
|
Dena duk, kasetetan erabiltzen dituzten hizkiak xeheagoak direla, eta irakurtzen hasten naizelarik, begiak okertzen zizkitala, ala behar bada besoak laburtzen, ez dakiat! Beharrik
|
berrien
jakiteko beste modu bat erabiltzen diat, norbaiti galdeginez irakurtzea boz ozenez, baina hala ere ez nauk arras kontent, zeren eta jendeak hain dituk apal mintzo non ez ditudan entzuten ere! Eta hara non, joan den egunean, telefonoko kabinatik behar izan diat atera, hurbilegi izanez ez nintian botoi gaineko zenbakiak irakurtzen ahal ere.
|
|
|
Mutil
|
berria
99
|
|
|
Ez zuen errantzuten ere. Gari alorretik atera zen eta bere ume saldoaren buru, ibilera
|
berrieri
buruz abiatu, zalu zalua. Arteko herrirat hurbiltzean baizik ez zuen urhatsa lasaitu.
|
|
|
Ezinezkoa zegokion eskolarat berriz itzultzea bere xori era
|
berriaren
gatik, bere eritasun berriaren gatik. Bere lagunek, klasea bukatua zelarik, bere xori jestuen eta kantuen entzuteko eskarniatzen zuten, eta horrela deitu zuten:
|
|
|
Ezinezkoa zegokion eskolarat berriz itzultzea bere xori era berriaren gatik, bere eritasun
|
berriaren
gatik. Bere lagunek, klasea bukatua zelarik, bere xori jestuen eta kantuen entzuteko eskarniatzen zuten, eta horrela deitu zuten:
|
|
|
norbait izan duk hemen eta bertza joan daukuk! gure bertza, berri
|
berria
, atzo merkatian erosia! san dios!"
|
|
2008
|
|
|
zer hatzeman dudan alorrean ihaurri: eskalapoin pare bat, galtzerdiak, galtza hauek beren bretelekin, atorra hau kasik berri
|
berria
, tarratadura bat badu, segur naiz dupa pirripitan abiatu eta ez dutela atxiki ahal izan. Lau arto lerro badira zapalduak lisa burdinez bezala.
|
|
|
Besoetara joan nindaikion, mila musuez inguratu eta erran: Gillome, bizi
|
berri
bat sendi dut sabelean! Zer! Haur bat. Bai! Ni iziaraziz nahi duzu irri egin. Ez! Zer?
|
|
|
Aratsaldeko seiak irian, bi gizonak kanporatu dira Sakelenetik. Gillomek segituak baitzituen etxaitzineraino, galdetzen dio auzapezari: Joanes, noiz duzu egiten zure labaki
|
berriaren
zerrailua. Otsail 28an, larunbatarekin. Uste duzu zango hori sendatuko zaizun egun hartako. Hamabost egunez sendatzen ez banintz ez litzateke marka ona.
|
|
|
Haritxeneko lur
|
berriaren
hestea
|
|
|
Eguerdian bazkari labur bat egin zuten, aratsaldeko lana goizik burutzeko xedetan. Seiak irian, Haritxeneko lur
|
berria
oso hetsirik ezarria zuten hamar gizonen beso jeinutsu eta azkarrek.
|
|
|
Familiako eta auzoen gerlarat joaitea! Handik, hil
|
berriak
! Familiako eta auzoen dolu minek haur bihotz hori, zerbait gisaz, lotsakor ezartzen zutela!
|
|
|
Zin egiten dizut egun oroz erakustea zure aldera sortua zaidan maitasunaren lekukotasuna. Otoi onartezazu gu biena izan daiteken amodiozko bizi bide
|
berri
horri elkarrekin behatzea. Noiz nahi zenuke etor nakizun. Asteazken aratsean, hamarrak ondoan, nahi baduzu! Segurki, nahi dut!
|
|
|
Mikelek, egun oroz Bittor ikusten du. Biek zehazten dituzte Marie Leonarenganik bildu
|
berriak
. Hola dute jakin datorren ekain hemeretzian Peio eritegitik kanporatzen zela.
|
|
|
Peiok galde: Zer erran dezakezu, Marie Leona, neska horretaz?
|
Berriegia
naiz herrian norbaiten ondo ezagutzeko, bainan neska horrek iduri du langile arradoa dela O! bainan Bihotz Etxean hazi herrebelatu horietarik da! Bihotz Etxean hazia ala ez, erran dizut kemen arradoko neska dela, ororen errespetua hartze duena, hori enganatzen duena zinezko ustela litzateke!
|
|
|
Nor ote duen Peiok itzalpeko etsai hori. Erraiten ere baitio: Etzira bakarrik iztildua izana, Bittor Sakelenekoak ere badu zuk bezainbat harturik, beraz ixil zaite othoi! Garrantzisua zen egun egitekoa nuen bidaia, bortxatua naiz hitzarmen
|
berri
bat hartzera! Zuk badukezu etsai bat! Ote dakizu nor den" Triuxela" horren itzaletik jokotrian ari zaitzuna eta zertako. Ez dut nehoren bildurrik!
|
|
|
Aita semeak mahainean eta ama zizeluan bere ilharren pikorkatzeko artetik dabiltzate, hiruen artean, atzo eta herenegunean Balitzanen gertatu
|
berriak
, entzun dituzten bitxikeriak bi bertsularienganik eta hola. Isil ordu batean, semeak parte emaiten diete gau honetan aments bitzi batean ukan duen harriduraz! Zer mirakulu ote zen bada hire amentsa?
|
|
|
Ezin ezagutuzko heineraino itxuraldatua zen. Hogei urtez ez deiete semeak
|
berri
gutti baizik igorri. Hauek arrotz sendi dira, jaundua agertu nahi duen seme horren aintzinean.
|
|
|
Agorrileko igande egun bero honetan, aratsaldeko iguzkiak ederki dirdiratzen du bazterra. Balitzane inguruko pentze zenbaitetarik, soro pikatu
|
berriaren
usain goxo batek kilikatzen du plazarako bidea hartua dutenen sudurra. Multxoka doaz, haur, gazte eta zaharrak.
|
|
|
Gaur egungo egoeraz zuten solasa. Aro
|
berrieri
segitzeak berak mila deabruen lanak emaiten zituela... Panpile Iturhotx holaxet mintzo zitzaioten: Gure mutiko horri uzten diot orai etxeko segida, bainan horra, nago gorputzez bezain azkar dagoenez izpirituz!
|
|
|
Bost zalditako beribil bat, berri
|
berria
. Hortxet dago biltoki aintzinean, lorezko hesi batez inguratua, jende ainitzen miresgarri.
|
|
|
Azken aroetako
|
berri
daukagunaz Nola garen gizonak baliatzen uraz Indarkeriz nausitze, aiseri jaiduraz Ur garbia zikinduz motor jarioaz
|
|
|
Izkirioak bezala, mendi hegiak agertu dira egun
|
berriaren
argi xirrinta urdinean. Bestalierrak eta kidekoak ohartu dira oroitmenekoa baizik ez dela geroko, hoin ongi gozatu duten Balitzane eta horgo bestaren ixtorioa.
|
|
|
Haritxeneko lur
|
berriaren
hestea
|
|
|
Aurpegia, kadiradarrean pausatuak dituen besoen gainera uzkailia eta lurrera so. Begiak hetsidekiz dago, ile mozle
|
berri
honek eginen dion lan ederra gogoan. Bihar, Ixabela ikusteko plazerrean.
|
|
|
Probidentziak badu asko zorte itsu Ustez onezkoa den baldin xarra dizu Nik aztatu dudanak badu aski pizu Balitzane zuri dut ekartzen abisu
|
Berri
baten hedale laster natorkizu
|
|
|
Oilar bat begiztatuz, gainerat jauzi egin zion, lumak airean harroaraziz. Baina Artase mesfidaturik aski goiz iritsi zen, erailtze
|
berri
baten oztopatzeko.
|
|
|
— Alo, bake
|
berri
ekarle ederra, zer iruditzen zaizu gertatu huntaz?
|
|
|
Enetzat hori ez zen literatura, baizik eta ibilera izugarriak eta zoragarriak bizitzen ahal nituelako parada, Renard azeriarekin batera. Iruditzen zitzaidan istorio bakoitzean abentura
|
berri
bat abiatzen nuela nihaurek eta ez zitzaidan batere neke pertsonaia heien baitan sartzea: nihauren burua ikusten nuen azeri, bistan da, otso ere, edo lehoi (erregea!), baita ere oilar, erbi, hartz, basurde, zezen, orein, eta nik dakita zenbat animali mota liburu horretan aurkitzen direnak.
|
|
2009
|
|
|
Irri egiteko gogoa ematen zian. Mentura
|
berri
horrek argitu zion bisaria nere lagunari. Uste duzu. Ez dakit. Eta nola jakingo dugu?
|
|
|
Altxa eta joatekoan ginelarik, bertze mahainen inguruan pasatzekoetan, hartu zian besotik Mayik eta bere laguneri presentatu zian, nere kontra tinkatuz bere gorputz airosa. Haren illeak kariziatu ziaten lepoa, ni baino ttikixio baizen, eta bere perfumiaren usaina senditu nuen nere bueltan. Beha zazue denek nere lagun
|
berria
, Nekane da. Eta heldu den larunbatean gurekin izango da, ez ahal da berri ona?
|
|
|
Eta Arantxa bezelako neska gazte bat hortan sarraraztia, zikinkeri gogorra egiten dutela. Ez zuela billa, denak adituak ditut, ez nauzue deus
|
berririk
aterako.
|
|
|
Baino ez du nahi ihes egin, kupeta ematen diote deneri. Nik hemen lan
|
berri
bat dut, bertzea baino obekoa, eta nere bizia ongi irabazten dut. Maiz Pantxoa eta Maitenarekin egoten naiz.
|
|
|
Nik nere laneko berri emaiten dizkiot, maiz Pantxika eta Grazi aipatzen ditut, bigarrena maiz plenitzeko, eta nola humore alegrekoa den Beñat, irri asko ateratzen ditugu elkarrekin. Hura ere bulegu batean ari da, eta maite dut bere eguneroko
|
berri
jakitia, zer egiten duen, nola eta holakak. Bat bertzeari interes haundia ekartzen diogu, xuxen den bezala lagunen artean, nere iduriko segurik.
|
|
|
Ongi izagutzen nau Beñatek, zenta egia da momentu hontan berritz buruan dutela nere haur kontua. Eta nola ez, hola biziz, amodioz eta ongitasunez hastia, urte egingo ditut aurten. Ez da hori berri
|
berria
.
|
|
|
Utzi, utzi horiek denak kanpoan! La, badut ura aski bainatzeko, eta salboin
|
berri
onek egiazki usain gosua du. Hum, zer gauza, badut uste horrek huts hutsak merezi duen egun osoko keska guziak soportatzia.
|
|
|
Eta nik aitz gustokoak ditut. Lagun
|
berri
bat izagutzia, bere bizia aberastatzia da. Eta aberastatze horrek ez du deus ikustekorik lagunaren baliorekin, hastetik.
|
|
|
Zeren eta denek interes bat ekartzen dute, ez beti nere kuriostasuna pizten duena, baino gehienetan, hurbiltxiotik begiratzia merezi duena. Bai, maite dut izagun
|
berri
horren senditzia, bertze bizi modu bat neriari nahastia.
|
|
|
Baino gauz horietan, ez dut usariorik hartzen. Aldiero lehen aldian bezin
|
berria
izaten da. Eta bakoitxekin lehen aldia izaten da.
|
|
|
Gorputzek elkar izagutu behar zuten, begiratzeak egin zuten bezala. Usain
|
berria
, ukitze estranera, piso ez izaguna. Hortan ere dena berria izaten da aldiero, eta animale batek lekutik aldatzen denian denak usaintzen dituen bezala, nik ere gorputz baten berri maite dut ongi hartzia, behar den denborakin, kasu haundiakin, berritasun guzi hori ofrenda bat gisa eskuetan ibilliz.
|
|
|
Usain berria, ukitze estranera, piso ez izaguna. Hortan ere dena
|
berria
izaten da aldiero, eta animale batek lekutik aldatzen denian denak usaintzen dituen bezala, nik ere gorputz baten berri maite dut ongi hartzia, behar den denborakin, kasu haundiakin, berritasun guzi hori ofrenda bat gisa eskuetan ibilliz.
|
|
|
Hori bai
|
berri
bat dela! Seko sesitua naiz.
|
|
|
Baditugu gauz batzuek elkarrekin ikusi beharrak. Ez zaiztela kexa, ez da deus nabarmena, baino nola hemen
|
berria
naizen nahi ditut xehetasun batzuek zuekin argitu.
|
|
|
Ez nintzen oso trankil. Beti ere, nagusi
|
berria
, ez izaguna, ez da fio behar. Berritasuna beti kasokin etsaminatu ukitu baino lehen. Jar zaite Grazi.
|
|
|
Besta ero ez, hala da izan. Heldu den astelehenean nere prenda pizarrak bildu eta nere etxe
|
berrian
sartuko naiz. Ez da goizegi!
|
|
|
Bi ahizpek elkarrekin fio dire, eta ez dute bat bertzeentzat sekretorik, zeren eta Helenak aiseago kondatzen dituen bere bihotzeko historioak Arantxak baino. Deus
|
berririk
. Beti elkar ikusten dugu, ortziraile arratsaldetan, bere etxean.
|
|
|
Izanik bateko ero bertzeko, konpaniak maiz traba egiten nau, zenta bakarrik naizenean, tartezka, konpani bera horen goxia senditzen duten. Hori ez da gauza
|
berria
, eta ez dut balio hori klaratzen entsaiatzia.
|
|
|
Izagutzen nintuen lagun batzuek, baino gehienak neskak ziren. Eta mutil batekin ibiltzen hasten zirenean, beren alde joaten ziren, bizi
|
berri
bat hasterat. Nitaz ere bat ero bi hurbildu ziren, baino ez gehiago.
|
|
|
Ez zen deus hor harrigarririk, bertze gazte asko hola ziren bat bertzeari helduak. Baino neretzat gauza
|
berria
zen. Berritasun gogorra egia errateko!
|
|
|
Maiz amets egin nuen lehen aldi hori amodio haundi baten segida ero hastea bederen izango zela, baino ez nintzen hortaz kexatzen arrats hartan. Pasatu nuen momentu hori, ez sobera gaizki, eta neretzat indar
|
berri
bat zen, ordu arte ez izagutu horren gainean ahala izaitea, jakintasun bat jartzea.
|
|
|
" Itxi zuten hemengo eskola eta, Altzaira, eskola
|
berrira
joaten zenari, maisuak kilo bat irin ematen zion, eta gure Felix gaixoak ezetz halare! etzuela bere alaba eramanen...
|
|
|
Etxe bakarra zen auzoan: baserria izan zena, aurrean terreno zerrenda bat oraindik, hortik hara noria zaharra, kanala, industria alde
|
berria
...
|
|
2010
|
|
|
Nyilas ak dira: gazte horiek lehen aldikotz armak eskuetan dituzte eta haien botere
|
berriarengatik
ero batzuk bezala badabiltza. Karrikako harrabots guziei kasu egiten diet eta askotan hesian ditugun ziloak libro direnez ikustera noa.
|
|
|
Orain artino ‘izana ez dena’ zuen bide
|
berria
da:
|
|
|
Laugarrena, ezkondu
|
berrien
ganbara apaindua.
|
|
|
Poza eta Zoriona Batasuna dira. Etxe
|
berria
Laua da, Maitalearentzat betidanik eraikia eta apaindua den etxea. Lehengo etxea, arrail eta eror daiteken etxea zen.
|
|
|
Solasaldietan beste ikuspegi
|
berri
batzuk ikusten ditut. Emaztearen irudia" eguzkiz jantzirik" agertu zen duela 2000 urte Joaniren Apokalipsian.
|
|
|
HARK zutabe
|
berria
eraikitzen du.
|
|
|
Gorputz
|
berria
, Odol berria, Izpiritu berria bakarrik galdatzen ez duenari emanak zaizkio.
|
|
|
Gorputz berria, Odol
|
berria
, Izpiritu berria bakarrik galdatzen ez duenari emanak zaizkio.
|
|
|
Gorputz berria, Odol berria, Izpiritu
|
berria
bakarrik galdatzen ez duenari emanak zaizkio.
|
|
|
Guziak zentzu
|
berri
bat hartzen du.
|
|
|
Gelditzen da ekai
|
berria
eta garbia: MARIA.
|
|
|
IZAN ZAITEZTE ONTZI
|
BERRI
, URREZKO KALIZA, URRE GARDENEZKO KALIZA, HARTAN BAITUTE LEKU ETA BIZI JAINKOZKO MAITASUNAK
|
|
|
Aire
|
berria
: 328
|
|
|
Aldiune
|
berria
: 190
|
|
|
Asmo
|
berria
: 400
|
|
|
Begi
|
berria
:
|
|
|
Bide
|
berria
: 407
|
|
|
Bihotz
|
berria
: 324
|
|
|
Biribilki
|
berria
: 335
|
|
|
Bizi
|
berria
: 341
|
|
|
Dantza
|
berria
: 182
|
|
|
Dardara
|
berria
:
|
|
|
Denbora
|
berria
: 328
|
|
|
Egoitza
|
berria
:
|
|
|
Eguberri
|
berria
: 186
|
|
|
Ekintza
|
berria
: 320
|
|
|
Eliza
|
berria
: 266
|
|
|
Eremu
|
berria
: 324
|