|
2000
|
|
|
Halaxe, EITBko" i" hizkia gorriz dator orain," ez soilik irratia ezberdintzearren, baita epe erdira Internetek ere eskainiko dituen aukerez jabetzearren ere" azaldu zuen Ortuzarrek. ETB1en adibidez, kolore sendoak aukeratu dira, hau da, gorria eta beltza, irudi ausarta eta kementsua ikusle gazte eta hiritarrengana iritsiko delakoan," hori da gure ikusleria potentziala, 25
|
urtetik beherako
gazte gehienak elebidunak baitira". ETB2k berriz, orain arteko goiburuari eutsiko dio, hots, telebista orokorra adin mota guztiei zuzendua.
|
|
|
Duela gutxi hiru asteburu entzerratuta izateko zigorra jaso zuen polizia batek Iruñean kaleko zabor biltegi bat erretzeagatik. Kale borrokarekin lotutako 18
|
urtetik beherako
gazte batek akaso hilabeteak pasatu ahal izango ditu horixe bera egin izanagatik.
|
|
|
Bertaratuko diren kideen adinaren batez bestekoa 41,73 urtekoa da, eta horiek 11,65 urteko antzinatasuna dute. 35
|
urtetik beherako
186 ordezkari izango dira (%24, 46); eta 175 emakume (%23, 78). Bi biltzarretan esku hartu duten ordezkariak 207 dira (%28, 12) eta ordezkari berriak 322 (%43, 76).
|
|
|
Bestalde, euskaraz idaztea ez da traumatikoa. Ikastolakumeak dira 30 -35
|
urtetik beherako
gehienak. Agian hori da berritasun handiena aurreko belaunaldietakoekin konparatuta.
|
|
2001
|
|
|
Hirugarrena, Laida Martinez bilbotarraren" Egunkari laburra" k. Gainera, 18
|
urtetik beherako
egileentzat akzesit bi ere eman dira, Maite Urrutia azkoitiarraren" Zerua izara beltzaz estaltzen denean" kontakizunarentzat bata, eta Iraitz Agirre arrrasatearraren" Keak gordetako oroitzapenak" ipuinarentzat bestea. Horrez gain, epaimahaiaren gomendioz eta bere kalitateagatik, beste narrazio bat ere sartu da liburuan, Alberto Ladron Arana iruinsemeak idatziriko" Udazken sargori bat aitatxoren tabernan".
|
|
|
Sarrerarik baldin badago, 26
|
urtetik beherako
gazteek, ikasleek eta 65 urtetik gorakoek funtzioa baino bi ordu lehenago %30eko deskontuarekin eros ditzakete (bi gehienez ere).
|
|
|
Osasun eta Hezkuntza Ministerioek ariketa fisikoa egitea gomendatzen duen gida egin dute. Izan ere, datu estatistiko batzuen arabera, hamasei
|
urtetik beherako
espainiarren %30ek bakarrik egiten du kirola aisialdian. “Jarduera fisikoa eta osasuna” gida nerabeen gurasoei zuzenduta dago, beren seme-alabei ariketa egiteak osasunari dakarzkion onurak irakasten laguntzeko.
|
|
|
Gobernuak erabaki du binil polikloruro (PVC) bigunarekin egindako haurrentzako jostailuak eta artikuluak merkaturatzeko debekua luzatzea, hiru
|
urtetik beherako
haurren ahoan sartzeko erabiltzeko, iturri ofizialek adierazi dutenez. Zehazki, Kontsumoko Institutu Nazionalaren debekua diisonilftalato (DINP), di (2-etilhexil), ftalato (DEHP), dibutilftalato (DBP), dibbisondezftalato (DIDP), dinilftalatu (DNOP) eta butilfart.
|
|
|
Arazo horiek konpontzeko, txostenak hainbat soluzio eskaintzen ditu, hala nola tarifa nahikoak aplikatzea eta ezbeharrak egoki kudeatzea, iruzurraren aurkako neurriak ezartzea, hala nola sektorearen datu-fitxategiak erabiltzea. Bestalde, Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) egindako azterlan baten arabera, aseguru-etxeen erdiak baino gehiagok 2 urte baino gutxiagoko gidabaimena duten 25
|
urtetik beherako
pertsonei aseguratzeko joera dute, eta hori egiten dutenek oso baldintza murriztaileak dituzte. Gainera, kontsultatutako hiru konpainiek ez zuten onartu 5 edo 6 urtetik gorako ibilgailu bat arrisku orotarako babestea; autoak zortzi urte baino gehiago baditu, berriz, sei aseguru-etxe dira uko egiten dutenak, eta hamar urte baino gehiago baditu, bederatzi dira nahi ez dutenak.
|
|
|
Esne freskoa eta animalien osasun sarea Jende guztiak ez du sarbide hori osasungarria dela uste dugun elikagai baterako. Horixe da Las Antillas uharterik handienaren kasua, Kuban, non, esnea arrazionalizatzearen ondorioz, 6
|
urtetik beherako
haurrei eta gaixorik daudenei soilik ematen baitzaie esnea. Mugarik Gabeko Albaitariek Habana Hiriko probintzian esne-ekoizleen kooperatiba bati laguntzeko proiektuarekin jarraituko dute aurten ere.
|
|
|
Hozteak eragotzi egingo du elikagaietan egon daitezkeen mikroorganismo patogenoak ugaritzea. Intzidentziari dagokionez, E.coli vero/ shiga toxigenikoak eragindako infekzioak, batez ere, bost
|
urtetik beherako
haur txikiei eragiten die EBn, eta urtaroaren araberako eragina nabaria da, bereziki handia udako hilabeteetan (European Centre for Disease Prevention and Control, 2009). (*) Mikrobiologia Zerbitzua Sant Pau Ospitalea Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa Bibliografía 1 Tannock, GW.
|
|
|
Dave Cook ekimenaren sortzaileak zapata-kaxak Afganistango mugan bi errefuxiatu-eremutan banatzen lagundu zuen. “Ia 10.000 denda zeuden mendian, osasun-egoera oso kaskarra da, janaria eta ura urriak dira, eta errefuxiatuen %70 14
|
urtetik beherako
haurrak dira”, azaldu zuen Cook-ek, eta haurrak opariekin “gustura” zeudela adierazi zuen. Guztira 20.000 kaxa banatu ziren, laguntza humanitarioa zuten 2.400 paketez gain, denda bat, irrati bat, higiene-materiala eta plastikozko edukiontziak barne.
|
|
|
65 urtetik gorako emakumea. Eta 30
|
urtetik beherako
saltzailea. Latinezko liburuak bakarrik irakurtzen zituen mutil gaztea.
|
|
2002
|
|
|
Egitate nabari-nabaria da, ondoko aldagai hauek ongi erakusten duten moduan: 60 urtetik gorako gero eta biztanle gehiago, biztanle aktibo gero eta zaharragoak eta 20
|
urtetik beherako
gero eta biztanle gutxiago.
|
|
|
Eta kalte ezagun horiei, gainera, osasunarengan duten eragin negatiboa gehitu behar zaie, batez ere 3
|
urtetik beherako
haurren kasuan; eta klimaren aldaketetan eragin eztabaidatua.
|
|
|
Lau
|
urtetik beherako
haurrek autoaren norantzaren kontrako aldera eserita joan behar dute.
|
|
|
Datu larria da hori, azpimarratzeamerezi duena. Gainera, txirotasun koiunturalak gero eta eragin handiagoa duemakume ez-aktiboengan eta 45
|
urtetik beherako
lanpostudunengan.
|
|
|
Aurrerapen azkarrak Noizko parekatze osoa? Egindako bidea nabarmena dela jakinik, baina hori ere falta dela (Espainia oraindik ere EBko bigarren herrialdea da, emakumeen jarduera-tasarik txikiena duena), emakumeek uste dute ezinezkoa dela hamar
|
urtetik beherako
edozein epe finkatzea. Oraingoz, gauzak azkarrago doaz sektore publikoan eta politikan.
|
|
|
Bidaietan espezializatutako Interneteko atariek eta agentzien eta aireko lineen web orriek ere azken orduko eskaintzak dituzte hegaldietan eta hoteletako erreserbetan. Bestalde, 30
|
urtetik beherako
gazteek beti aurki ditzakete deskontu handiak (%30 inguru) trenez, ferryz, hegazkinez edo aterpetxez egindako bidaietarako, baldin eta ikasleentzako txarteletakoren bat kontratatzen badute. Erreserba merkeak.
|
|
|
Batez ere gazte eta ikasleentzako txartelak badituzu. Horien artean, nabarmentzekoa da matrikulazio-ziurtagiria aurkezten duten 30
|
urtetik beherako
ikasleentzako ISIC nazioartekoa, 4,2 euro balio du; NANaren fotokopia bat eta txartel-argazki bat besterik ez da eman behar hori egiteko, eta Turismo Bulegoan eta Gazte eta Ikasleen Trukean (TIVE) egiten da.
|
|
|
Ehun eta hirurogeita hemeretzi milioi haur horiek, hau da, planetako zortzitik batek, “haurren lan egiteko modu okerrenetako” bat dute, eta horrek beren osasun fisikoa ez ezik, buru-osasuna eta morala ere arriskuan jartzen ditu. Egoera oso larria da, besteak beste, LANEk lan arriskutsuak egiten dituzten 15
|
urtetik beherako
111 milioi pertsona “berehala erretiratzea” gomendatzeko; 15 eta 17 urte bitarteko beste 59 milioi gazte “premiaz eta berehala” babesteko, edo, txandaka, erretiratzeko; eta genero-ekintzak, hala ere, presakoak, esklabotzarekin amaitzeko; izan ere, 8,4 milioi haur daude behartuta, beste genero genero batzuk kateatuta. Haurren lana munduko arazo izaten jarraitzen duen arren, LANEk Asia eta Pazifikoa lan egitera behartuta dauden 5 eta 14 urte bitarteko haurren zatirik handiena metatzen den eremuak dira (%60 edo 127 milioi).
|
|
|
«Maiorrak gurasoen maitasuna gal dezakeela sentitzen du, mundu egozentrikoa ulertzeko modu bat baitu, bere ikuspuntutik ulertzen duena», azaldu du María Jesús Fuentes Rebollok, Malagako Unibertsitateko Ebolutibo eta Hezkuntza Psikologia saileko kide denak. «Pentsamolde hori sei
|
urtetik beherako
haurrei dagokie, eta adin horretan eboluzionatu egiten dute eta arrazoitzeko beste gaitasun bat dute». Hori dela eta, haur psikologian aditua da, eta ohartarazten du urte horretatik aurrera haurrak jelosia-sintomak agertzen jarraitzen badu, baliteke laguntza profesionala behar izatea.
|
|
|
Alkoholak hainbat minbizi-motaren, gibeleko gaixotasunen, istripuen eta indarkeriaren arriskua areagotzen du, baina neurrian hartzeak murriztu egiten du gaixotasun koronarioen arriskua. Britainia Handiko Medikuen Elkargoko Ian White azterlanaren egileetako batek esan du% 5 baino ez den heriotza-arriskuari eusteko, 44
|
urtetik beherako
emakumeek substantzia horren eguneroko kontsumoa unitate batera mugatu beharko luketela. Aldiz, 44 eta 74 urte bitartean eguneko bi unitateetara irits daiteke, eta hiruretara arte, 75etik aurrera.
|
|
|
Badaezpadako neurriak: Ez da komeni oinarrizko olioa ematea sei
|
urtetik beherako
haurrei, haurdunaldian eta edoskitzaroan. Haziek duten olio esentziala toxikoa izan daitekeenez, ez egin gaindi dosia.
|
|
|
Halaxe erakusten du Acción contra el Hambreren “Evaluación y tratamientos de la desnutrizen situación de crisis” liburuak. Atzo aurkeztu zen argitalpen hau, eta desnutrizio akutu larriari aurre egiteko tratamendu eta protokoloei buruzko hamar urteko ikerketaren emaitzak ebaluatzen ditu, batez ere bost
|
urtetik beherako
haurretan, haurdun dauden edo bularra ematen ari diren emakumeetan eta garapen-bidean dauden herrialdeetako adineko pertsonetan. Duela hamarkada bat, Acción contra el Hambrea erakundeak elikagai terapeutiko berri bat garatzen hasi zen, eta oso jate-protokolo berezia zuen; gaur egun, goseak jotako herrialdeetan banatzen ditu elikadura-zentroak.
|
|
|
Burundin eta Kongoko Errepublika Demokratikoan egoera antzekoa da. Lehen herrialdean, biztanleen %68k malnutrizioa dute; Zaire zaharrean, berriz, bost
|
urtetik beherako
haurren heriotza-tasa %20, 7koa da. Komunitateen garapena bultzatzeko, Caritas eskualdean eskolatze, etxebizitza, osasun eta mikrokredituak eraikitzeko proiektuak hasi ditu.
|
|
|
Zenbait esnekiren egoera txarra dela eta, badirudi intoxikazio masiboa izan dela Krasnadar probintzian, Moskutik 1.500 kilometrora. Azken bi egunetan, 500 pertsona inguru sartu dira osasun zentroetan, besteak beste, 15
|
urtetik beherako
300 haur. Biktima gehienek disenteria dute, Errusiako Larrialdi Ministerioak esan duenez, intoxikazioa geldiarazteko neurriak hartzen hasi da. Lehen kasuak joan den ostiralean hasi ziren erregistratzen, baina medikuek ez zuten alarma-ahotsik eman, ez baitzuten uste disenteria izango zenik.
|
|
|
FAOk argi utzi nahi ditu Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) osasun-datuak, gaixotasunek, edateko urik ezak eta higiene-baldintzek eragindako heriotzekin batera. Diouf-en arabera, kalkulua “nahiko kontserbadorea da, eta urtean 9 milioi heriotza baino gehixeago izaten ditu; horietatik sei, gosearen zuzeneko edo zeharkako ondorioz garaiz hiltzen diren 5
|
urtetik beherako
haurrak dira”. Garapenaren alde ezkutua Latinoamerikan, FAOk kalkulatu du 211 milioi pobre daudela (biztanleen %44), eta horietatik 89 milioi muturreko pobrezian bizi direla.
|
|
|
Gainera, Suedian eta beste herrialde batzuetan, ohar horiek direla eta, zenbait muga ezarri dituzte agintariek, ekainaren hasieratik urriaren 31ra bitartean gaixotasunaren barreiadura kontrolatzeko. Horrela, behi, ardi edo ahuntzak dituzten baserritarrek arreta berezia jarri beharko dute baimenik gabeko langileek beren baserrietara egiten dituzten bisitetan, bereziki 5
|
urtetik beherako
haurrek, ezin izango baitute behi aziendarekin kontaktuan egon. Era berean, ezin dute pasteurizatu gabeko esne gordina kontsumitu.
|
|
|
Nahiz eta, Unicef-en arabera, aurrerapenak lortu diren, adin txikikoen egoerak datu izugarriak ematen ditu mundu osoan: pobreziaren ondorioz, garatze-bidean dauden herrialdeetan 150 milioi haur pisu txikikoak dira; duela hamarkada batetik 2 milioi haur hil dira eta 6 milioi zauritu dira hainbat gerratan; bost
|
urtetik beherako
milioika haur hiltzen dira urtero, behi-administrazioak erraz prebeni ditzakeen gaixotasunen ondorioz. Horregatik guztiagatik, haurrek munduko agintariei osasuna, hezkuntza eta giro osasungarria izateko eskubidea ziurtatzeko eskatzen diete.
|
|
|
sei milioi pertsona baino gehiago bizi ahal izateko elikagai-laguntzaren mende daude. Bost
|
urtetik beherako
haurren desnutrizio-maila kezkagarria da Tigray iparraldean (hiriburutik 600 kilometrora, Addis Abeba), biztanleen %20 osatzen baitute. Action Aid Etiopía erakundeak berariazko programa bat diseinatu du komunitate horietako haurrei laguntzeko.
|
|
|
Dirudienez, bezperako solas-saioa eskaintzen ari dira. Hamabost
|
urtetik beherako
neska-mutilen txorta-jotzeak adar-jartzeak sexu-perbertsioak dituzte hizpide, seguru. Zuk fucking bakarrik endelegatzen duzu, baina ez hitza bera endelegatzen duzulako, turuta batek fucking guztiak itotzen dituelako baizik.
|
|
2003
|
|
|
Bizi itxaropena 66 urtetik 57ra jaitsi da, aspaldi desagertutako gaixotasunak azaldu dira, eta malnutrizioa Saharaz hegoaldeko herrietakoa beste da. Enbargoaren eraginez, 1.700.000 lagun hil dira, horietatik erdiak hamar
|
urtetik beherako
umeak. Irakeko Osasun ministroak eman zigun datua, baina Nazio Batuetako agentziek eurek atera dute kontua.
|
|
|
Bilbon ordea, 3.000 euskal hiztun gutxiago ziren 2001ean. Bost
|
urtetik beherako
haurren artean ere, lautik batek zuen euskara ama hizkuntza, aurreko azterketan bostetik bat ziren bitartean.
|
|
|
4 Aurreko paragrafoak aipatzen dituen kasuetan, ezarritako zigorra edo betetzeko dagoena bi
|
urtetik beherako
presoaldia bada edo beste izaera batekoa, kondenatuari zaintzapeko askatasunaren neurri soila ezar dakioke kondena betetzeko falta den denbora horretan; horretarako, nahitaezkoa da Fiskaltzak hori eskatzea, adingabeen epaileak adingabearen letraduari, haren legezko ordezkariari, adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoari eta epaiaren menpean dagoenari berari entzutea, eta epaile horre... Bestela, adingabeen epaileak betetzat jo dezake zigorra, eta azkendutzat, epaiaren menpean dagoenaren erantzukizuna.
|
|
|
n) Barneratutako adingabeak emakume direnean, hiru
|
urtetik beherako
seme-alabak eurekin izateko eskubidea dute, araudi bidez ezarritako baldintza eta betekizunekin.
|
|
|
Era berean, alergiak identifikatu eta horien guztien erregistroa egiteko eskatu du. Espainian, gaur egun, elikagaiek eragindako 800.000 pertsonari eragiten die, batez ere bi
|
urtetik beherako
haurren artean (%6 edo %7). Alergia mota hori immunitate-sistemaren desbideratze bat da, eta “etsai” gisa onartzen ditu zenbait elikagai, hala nola arrautzak, esnea, arraina edo fruitu lehorrak.
|
|
|
2003ko urtarrilaren 1ean sartu zen indarrean 3
|
urtetik beherako
seme-alabak dituzten emakume langileentzako laguntza, amatasunagatiko kenketa ere deitua, urtean 1.200 euro gehienez ere 3 urtetik beherako seme-alaba bakoitzeko. Berritasun bat du:
|
|
|
2003ko urtarrilaren 1ean sartu zen indarrean 3 urtetik beherako seme-alabak dituzten emakume langileentzako laguntza, amatasunagatiko kenketa ere deitua, urtean 1.200 euro gehienez ere 3
|
urtetik beherako
seme-alaba bakoitzeko. Berritasun bat du:
|
|
|
Nork har dezake kenkari hau? – 3
|
urtetik beherako
seme-alabak dituzten emakumeak, besteren kontura edo bere kontura lan egiten dutenak, Gizarte Segurantzan edo Mutualitatean kotizatzen dutenak eta seme-alabekin bizi direnak. Adoptatutako edo etxean hartutako seme-alaben kasuan, gertaera hori Erregistro Zibilean inskribatu eta hurrengo hiru urteetan aplika daiteke kenkaria, edo hori zehazten duen ebazpen judizialaren dataren ondoren, baina ez dira hiru urtetik beherakoak izango.
|
|
|
1.200 euro urtean (1.200 eurotik 1.400 eurora bitarteko txikiena). Kenkariaren zenbatekoa hileko 1.200/ 12= 100 euro hilean 3
|
urtetik beherako
seme-alaba bakoitzeko. ·Uztailean 3 urte betetzen dituen kenkariaren zenbateko osoa:
|
|
|
Datozen hilabeteetarako, Gobernuak eta adituek kontsumoa suspertzea espero dute; izan ere, eurogunean diruaren prezioak izan dezakeen beherakadagatik ez ezik, ekonomia deprimituak suspertzeko, hala nola alemaniarra, frantsesa edo italiarra, baita espainiarren errenta erabilgarria handitzeagatik ere, PFEZaren beherapenagatik eta inflazioaren desbiderapenagatik ordainengatik. 100 euroko ordainsaria Gainera, otsailaren erdialdean, hiru
|
urtetik beherako
haurrak dituzten 500.000 emakume langilek 100 euroko hileko lehen paga jasoko dute. Guztira, Gobernuaren kalkuluen arabera, PFEZaren erreformak 3.000 milioi euro inguru jarriko ditu zergadunen esku aurten, eta horietako asko, seguruenik, kontsumorako erabiliko dira.
|
|
|
Irudiarekin zerikusia duen guztia, eta batez ere argaltasunaren gurtza neurrigabea, izugarri gurtzen hasi da, eta etxeko txikienen artean kobratzen hasi da. Hamahiru
|
urtetik beherako
bost neskatotik batek gutxienez argaltzeko dieta egin du. Arazo larriena da joera hori, gutxitzetik urrun, gero eta handiagoa dela, atzo Sevillan lan egin zuten Espainiako familia-medikuek jakinarazi dutenez.
|
|
|
Hotelei dagokienez, Iratxek adierazi du establezimenduak ezingo duela% 60tik gorako zenbatekoa kobratu logela bakunean ohe osagarri bat izateagatik, ezta% 35etik gorakoa logela bikoitzean. Gainera, ezin izanen du sehaska bat kobratu bi
|
urtetik beherako
haur batentzat. Geletan lapurretarik gerta ez dadin, Nafarroako elkarteak hoteleko segurtasun-arau eta-gomendio guztiak betetzea gomendatzen du; gainera, komenigarria da hotelari ondasunen balioa jakinaraztea; ostatuz gero, ezezaguna dela alega dezake.
|
|
|
Irudia: WHO/ P.Virot Urtero, FAOren datuen arabera, bost
|
urtetik beherako
sei milioi haur gosearen eta malnutrizioaren ondorioz hiltzen dira. Japoniako, Frantziako eta Italiako bost urtetik beherako haur guztien parekoa da zifra.
|
|
|
WHO/ P.Virot Urtero, FAOren datuen arabera, bost urtetik beherako sei milioi haur gosearen eta malnutrizioaren ondorioz hiltzen dira. Japoniako, Frantziako eta Italiako bost
|
urtetik beherako
haur guztien parekoa da zifra. Mundu osoan, azken kalkuluen arabera, 840 milioi pertsona zeuden azpielikatuta 1998tik 2000ra bitartean:
|
|
|
19
|
urtetik beherako
18.000 nerabe haurdun geratzen dira urtero Espainian
|
|
|
Espainiako Lehen Mailako Arretako Pediatria Elkartearen (AEPAP) azken argitalpenaren arabera, 19
|
urtetik beherako
18.000 nerabe haurdun geratzen dira urtero Espainian, eta horietatik 7000k haurdunaldia etetea erabaki dute. Gainera, 800ek 11 -15 urte dituzte, eta erdiak baino ez du haurdunaldiarekin jarraitzea erabakitzen.
|
|
|
Badaezpadako neurriak: Haurdunaldian, edoskitzaroan, sei
|
urtetik beherako
haurrei eta era askotako arazo gastrointestinalak dituztenei (gastritisa, ultzerak, kolon narritagarria, kolitisa, etab.) izpiliku-olio esentzialak ez ematea gomendatzen da. epilepsia, parkinsona edo bestelako gaixotasun neurologikoak.Funtsezko olioak ukipen-dermatitisa eragin diezaieke pertsona sentikorrei, eta dosi handitan neurotoxikoa da. Konbinatzen dituen landareak:
|
|
|
Beroarekin lotutako gaixotasunak izateko joera handiagoa duten pertsonak daude. Horien artean daude 5
|
urtetik beherako
haurrak, 65 urtetik gorakoak, gehiegizko pisua dutenak eta gaixorik edo tratamendu medikoarekin daudenak. Beroaren aurka egiteko modurik eraginkorrenetako bat etxean aire girotuko sistemak instalatzea da.
|
|
|
Era berean, landare hori ez da erabiltzen kasu askotan: sei
|
urtetik beherako
haurrak, hesteetako buxadura, hilekoa, hesteetako edo umetokiko hantura-egoerak, zistitisa, hemorroideak, gibeleko, giltzurruneko edo bihotzeko gutxiegitasuna, kardiotonikoekin tratatzea.
|
|
|
Garapen-bidean dauden herrialdeetako egoera, FAOk eta analista ekonomikoek bat egiten dutenez, oso bestelakoa da. Planetako eremu deprimituenetan, kalkulatzen da urak eta elikagaiek transmititutako beherako gaixotasunek urtean bi milioi pertsona baino gehiago hiltzen dituztela, gehienak bost
|
urtetik beherako
haurrak. Kopuru hori paludismoari egotz dakizkiokeen heriotza-kopuruaren parekoa da.
|
|
|
Gaur Elikaduraren Nazioarteko Egunean, mundu osoko 840 milioi pertsonak ez dute oinarrizko elikagairik, gosearen aurka borrokatzen diren erakunde humanitarioek emandako datuen arabera. Gainera, ohartarazten dute bost
|
urtetik beherako
sei milioi haur hil egingo direla hilabete honetan. Nekazaritza eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) arabera, 12.000 milioi biztanle elikatuko lituzkeen Lurrean herrialde aurreratuen eta garatze-bidean daudenen arteko desoreka gero eta handiagoa izatea nola gerta daitekeen galdetzen dute GKE horiek.
|
|
|
Era berean, 65 urtetik beherakoen alarguntasuneko gutxieneko pentsioak% 1,5 igo ziren kotizaziopeko gainerako pentsioen gainetik, eta horrek, prezioen desbideratzeak eta balio-handitzeak eta oinarri arautzailea handitzeak,% 10eko igoera ekarri zuten. 65
|
urtetik beherako
gutxieneko erretiro-pentsioen onuradunei dagokienez,% 1,5 gehiago igo ziren prestazioak, eta, guztira,% 5 igo ziren. Ehuneko berean hazi ziren 2003an zurztasun-pentsioak eta familiartekoen aldekoak; SOVIren pentsioak, berriz,% 0,5 igo ziren, eta, prezioen desbideratzeari eta 2003ko balio-handitzeari dagokion ehunekoa batuta,% 4.
|
|
|
Estatuko Aurrekontu Orokorretara Laguntzeko Legeari egindako zuzenketen izapidea aprobetxatuz, Gobernuak pizgarri berriak sartu ditu alokairuko etxebizitzen eskaintza bultzatzeko. Hala, atzo bertan, zuzenketa bat aurkeztu zuen, sozietateen gaineko zergaren hobariak handitzeko hirugarrenei etxebizitzak erostean, merkatuko prezioan eta hiru
|
urtetik beherako
antzinatasunarekin. Orain arte, alokairuko etxebizitzen sustatzaileek hobari horiek errentamendurako zuzenean eraikitzen zituzten eraikinengatik bakarrik jaso zitzaketen.
|
|
|
Ezgaitasunaren Europako Eguna dela eta, Save the Children GKEak gogorarazi du 15
|
urtetik beherako
120.000 adingabek beren buruaz baliatzea galarazten dien minusbaliotasunen bat dutela Espainian. Jakinarazpen batean, erakunde humanitario horrek adierazten du adingabeko horien arazo gehienak aurreiritzien eta oztopoen ondorio direla.
|
|
|
Gainera, zuzentarau horrek osasun publikorako arriskua izan dezaketen ur mineral naturalen osagaien zerrenda ezartzen du, hala nola antimonioa, artsenikoa, barioa, beruna eta abar, eta osagai horien eduki maximo baimenduak finkatu ditu. Onartutako dekretuaren arabera, litro bakoitzeko 1,5 miligramo (mg/ l) baino fluor gehiago duten urak etiketan adierazi behar dira, eta ez dira egokiak bularreko haurren eta 7
|
urtetik beherako
haurren kontsumo erregularrerako. Halakoetan, uraren konposizioan benetan zenbat fluor dagoen adierazi beharko da.
|
|
|
20 urtetik gora daramagu Euskal Herria ren hegoaldean nolabaiteko autogobernu baten bidez antolatzen gure eguneroko martxa. 20 -25
|
urtetik beherako
guztiak euskaldunak izan zitezkeen, beste politika batzuk abian jarri izan balira. Jarri izan balira, 25 -50 urte bitart eko beste asko eta askorentzat euskara ez zatekeen hainarrotza izango une honetan.
|
|
2004
|
|
|
Langile Autonomoen Araudi Berezian sartzen diren gazte eta emakumeek araudi berriak 30
|
urtetik beherako
pertsonentzat eta 45 urtetik gorako emakumeentzat jasotzen duen abantailaz gozatu ahal izango dute: nahi izanez gero, lehenengo hiru urteetan, gutxieneko oinarriaren %75i dagokiona kotizatu ahal izango dute.
|
|
|
Hala ere, xedapen hauek ez datoz Unescok desiragarritzat jotzen duenarekin bat, hau da, hiru
|
urtetik beherako
ume bakoitzeko 8 metro koadro, eta lau eta zazpi urte bitartekoentzat 4 metro koadro.
|
|
|
zazpiko sekuentziako bigarren zenbakia jakin bezain laster, azkena ezagutuko lukete, biak beti bat zetozelako. Esperimentuaren lehen fasean, 31
|
urtetik beherako
66 pertsonak hartu zuten parte, 22 urtetik beherako hiru azpitaldetan banatuta. Bakoitzak gizon eta emakume kopuru bera du.
|
|
|
zazpiko sekuentziako bigarren zenbakia jakin bezain laster, azkena ezagutuko lukete, biak beti bat zetozelako. Esperimentuaren lehen fasean, 31 urtetik beherako 66 pertsonak hartu zuten parte, 22
|
urtetik beherako
hiru azpitaldetan banatuta. Bakoitzak gizon eta emakume kopuru bera du.
|
|
|
zaharrak” esan zuen Reineke Reitsmak, Forresterren analistak. Izan ere, adin-desberdintasuna muturrekoagoa da Europako hegoaldean; izan ere, klase ekonomiko desberdinetako 34
|
urtetik beherako
biztanleek teknologia berriak erabili ohi dituzte, zaharren kolektiboaren aldean. Alde horretatik, txostenak dio hirugarren adineko hamar pertsonatik batek bakarrik erabiltzen duela Internet Espainian; Erresuma Batuan, berriz, hirutik batek.
|
|
|
Kanpainak bularreko minbiziaren detekzio goiztiarraren garrantzia azpimarratzen du, tratamendu kirurgiko edo farmakologiko agresiboak saihesteko. Miguel Martinen arabera, 50
|
urtetik beherako
emakumeen kasuan, minbiziak gora egiteko arrazoiak izan daitezke, adibidez, elikadura edo lehen umea izateko emakumearen adinean gora egitea.
|
|
|
Agentziak duela hamabost egun onartu zuen “Vistabel” espezialitate farmazeutikoa merkaturatzea, “botox” ezagunaren Espainiako izen komertziala. Baimenak mugatu egiten du toxina, “intentsitate ertainetik larrirako lerro bertikalen itxura hobetzeko, bekainen artean, entrekejoa igurztean, 65
|
urtetik beherako
helduetan”. Hau da, toxinaren erabilera entrekejuaren eta bekainen gaineko zentimetro batetik aurrera mugatutako eremu baten arteko aurpegi-eremura mugatuko litzateke.
|
|
|
Bi ikerketa berrik frogatu dute haurrek, baita txikiek ere, garapen psikiko eta fisiko egokia izateko behar den denbora baino gutxiago lo egiten dutela. Hamar
|
urtetik beherako
1.400 guraso eta zaintzaile elkarrizketatu ondoren, Estatu Batuetako Loaren Fundazio Nazionalak ondorioztatu du 3 eta 11 hilabete bitarteko haurrek 90 minutuko loa galtzen dutela egunero. Baina ez da lehen haurtzaroko arazoa soilik, inkestan ez baitago adin-talderik gomendatutako batez bestekoa betetzen duenik.
|
|
|
Eskolako betebeharrak hasten direnean ere ez dituzte emaitzak hobetzen; 6 eta 10 urte bitarteko haurrek 9,5 ordu egiten dituzte gauero, gomendatutako 10 -11 ordura iritsi gabe. Inkestaren arabera, hamar
|
urtetik beherako
haurren ia heren bat esnatu egiten da, gutxienez, gauez, eta gurasoen arreta eskatzen du, eta horrek gurasoen atsedena eragozten du. Haurren ohitura txarren ondorioz gurasoek dituzten kezkak ere kalkulatuta daude azterketan.
|
|
|
Safe Kids Canada (Haur Seguruak Kanadan) programaren arabera, milioi erdi bat ibiltari erabiltzen dira herrialdean. “Iaz, inkesta bat egin genuen, eta 5
|
urtetik beherako
haurrak dituzten Kanadako hiru familiatik batek taka-taka bat erabiltzen dutela edo erabili dutela ikusi genuen”, azaldu zuen Alyson Hewitt Safe Kids Canadako zuzendari exekutiboak. Osasun Ministerioak debekatu egin du bigarren eskuko taka-taka saltzea, eta baten bat dutenek “betiko” desmuntatzea gomendatu du.
|
|
|
Familia Ugarien Espainiako Federazioak (FEFN) txalotu egiten du Laneko eta Gizarte Gaietako ministro Jesús Caldera 3
|
urtetik beherako
seme-alaba bakoitzeko hilean 100 euroko ordainsaria orokortzeko asmoa, eta familia-laguntza bihurtzeko asmoa, amaren lan-egoeran zentratu gabe. FEFNk jakinarazpen batean dio dagoeneko kritikatu zuela seme-alabak eta etxea zaintzea aukeratu duten amak laguntza ekonomiko horretatik kanpo geratzea, horrek etxeko ama diskriminatzea baitakar, “bere familian nahiz gizartean funtsezko eginkizuna betetzen duen figura”.
|
|
|
Hilabete horietan, bizitza osoko eguzki-esposizioaren %50 eta %80 artean jasotzen da. Ana Aliagaren aburuz (Dermofarmaziako Kontseiluko kidea), hiru
|
urtetik beherako
haurrak “ez dira eguzkitan jarri behar, ezta eguzkipean ere, eta arreta handia jarri behar zaie sei hilabetetik beherakoei”. Kremaz gain(% 94), txanoa da haurrek gehien erabiltzen duten elementua(% 74,6), eta ondoren kamiseta(% 60,4).
|
|
|
Beraz, homologatuta dauden ala ez egiaztatzea gomendatzen da. Haurrak eta txirrindulariak Datorren larunbatetik aurrera indarrean sartuko den beste berrikuntza bat hiru
|
urtetik beherako
haurrentzako aulki bereziak erabiltzea da. Zirkulazioari buruzko Araudiak ezartzen du, halaber, hiru urtetik gorako eta 1,50 metrotik beherako haurrak aulki berezietan eseriko direla edo, bestela, atzeko plazetan helduen segurtasun-uhalekin bidaiatuko dutela.
|
|
|
Hiru
|
urtetik beherako
haurrek aulki berezietan bidaiatu beharko dute.
|
|
|
Gaur egun, 25
|
urtetik beherako
milioi bat gidari inguru daude Espainian. Aseguru-enpresa askok ez dituzte onartzen, eta beste batzuek, berriz, disuasio-prezioak ezartzen dituzte.
|
|
|
7 urtetik aurrera, gero eta haur gehiagok egiten du txateatzen lagunekin Sarean, eta musika-eta kirol-webguneak bisitatzen ditu, baita ikasketetarako edo eskolako lanetarako informazioa lortzen dutenak ere. Guraso gehienek Internet etxean erabiltzeko arau batzuk jartzen dituzte, 6
|
urtetik beherako
seme-alabak dituztenen %55ek eta 12 urtetik gorakoen %78k. Gurasoen kezka nagusia da haurra beste gauza batzuei lotu eta arreta kentzea, gomendagarriak ez diren orri eta “chat”-ak saihestea eta gehiegi jolastea.
|
|
|
Zehazki, egunean 218 minutu ikusten dituzte, batez beste, eta hori 300 minutuko eskola-orduarekin alderatzen da. Gainera, 14
|
urtetik beherako
800.000 adingabek telebista ikusten dute gaueko 10en ondoren, eta 6 urtetik beherakoen %10 telebistaren aurrean dago 21:00ak eta gero. CEACCUk deigarri egiten du 10 familiatik 4k ez dutela mugarik jartzen haurrek telebista ikusteko duten denboran, eta% 30 inguruk ez dutela seme-alabekin ikusten dutenari buruz hitz egiten, edo ikusten badute ez diotela kasurik egiten.
|
|
|
Sortzetiko arazoak dituzten haurren erdiak baino gehiago 35
|
urtetik beherako
amen seme-alabak dira, eta horrek esan nahi du ez dutela eskubiderik osasun-sistema publikoak bermatzen duen amniozentesiaren proba egiteko. Esperientziak erakutsi du odol-analisia eta ekografia garaiz egitea aski litzatekeela alterazio kromosomikoen ia %90 detektatzeko.
|
|
|
Latinoamerikarako eta Kariberako Batzorde Ekonomikoak (CEPAL) eta Nazio Batuen Elikagaien Mundu Programak (PMA) txosten bat aurkeztu dute, eta bertan azaltzen da Bolivian, Kolonbian, Ekuadorren eta Perun bost
|
urtetik beherako
800.000 haur baino gehiagok desnutrizio globala dutela, adinarekiko pisu txikia eta desnutrizio kronikoa (2,13 milioi). Azterketa hori Andeetako Eskualdeko Gosearen Foroan aurkeztu zen, eta Quiton (Ekuador) egiten ari dira.
|
|
2005
|
|
|
Horregatik, Euskal Mendi Federazioak beti ohartarazten ditu parte-hartzaileak, ongi prestaturik egon ezean atsegin eguna infernu bilaka baitaiteke. Ildo horretan, galarazita dago 18
|
urtetik beherako
gazteek parte hartzea.
|
|
|
Bilbon uztailean egindako kongresuan aipatu zuten nobedadearen arabera, errotabirusagatiko gastroenteritisaren kontrako txertoa urte-pare bat barru gure artean izango dugula dirudi. Eta birus horrek beherako oso larriak eta deshidratazioak eragiten ditu, urtero milioi erdi haur baino gehiagoren heriotza ekarriz -5
|
urtetik beherako
umeak gehienbat eta herrialde ez garatuetan batik bat-. Gauzak ondo joanez gero, 2006 urtean hasiko litzateke txerto hori sistematikoki haurrei jartzen, baldin eta txertoa garatzen ari den laborategiak ez baditu bere dirua eta ahaleginak beste ikerketa-ildo batera bideratzen.
|
|
|
bi
|
urtetik beherako
haurrek
|
|
|
Bi
|
urtetik beherako
haurrek eserlekua edukitzea nahi baldin baduzu (konpainia guztiek ez dute eskaintzen aukera hori), bi eta hamabi urte bitarteko umeei aplikatzen zaien tarifa berbera ordaindu beharko dute.
|
|
|
Lau
|
urtetik beherako
haurrak doan doaz trenez, non eta eserlekurik betetzen ez duten.
|
|
|
Eserlekua hartzen duten hamabi
|
urtetik beherako
umeei tarifaren murrizketa egingo zaie, ibilbidearen arabera.
|
|
|
Eserlekurik betetzen ez duten bi
|
urtetik beherako
haurrek tarifaren %10 ordaintzen dute; eserlekua hartze badute, bi eta hamabi urte bitarteko haurrei ematen zaien tratamendua aplikatuko zaie.
|
|
|
Sorbaldako mina, egun, 11
|
urtetik beherako
haurren %42k pairatzen du baina kopuru hori, 13 eta 15 urte artekoak aztertzean, %51raino doa mutikoetan eta %69raino neskatoetan.
|
|
|
Eukaliptoari dagokionez, 14
|
urtetik beherako
umeei ez zaie lurrunetan harrarazi behar, glotisaren espasmoa proboka dezake eta.
|
|
|
Hogeita hamar
|
urtetik beherako
antzinatasuna duen kontraesaneko idazkunaren titularra edo horren kausadunak ez badira agertzen espedientean, horiei zitazioa gutxienez hiru aldiz egintsona horiek uko egin dietela espedien eta gero, horietako bat, behintzat, modu pertsonalean?, ulertuko da pertean izan ditzaketen eskubideei, eta espediente hori ere inskriba daiteke.
|
|
|
Baina, gizonak segitzen zuen emakumearen ordezkari legala izaten, eta bere baimena behar zuen ondorengo kasuetan: merkataritzan jarduteko, kargu bat onartzeko, kontratu bidez donazioak egiteko, donazioak onartzeko, behartutako ordainketak egiteko, ondasunak salerosteko, herentziak onartzeko edo ukatzeko, tutorea izateko, zerbitzuak kontratatzeko, etab. Gainera, senarrak mantentzen zuen patria potestatea eta 25
|
urtetik beherako
emakumeak ezin ziren etxetik joan gurasoen baimenik gabe, ezkontzeko ez bazen. Beraz, lege honek ere ez zituen aurrerapauso gehiegi ekarri.
|
|
|
Hamar mailetako hierarkia bertikala ezarri zen, ordezakari nazionaletik, gorengo mailan, kide arrunteraino zihoana. 17
|
urtetik beherako
partaideak hiru taldetan banatu ziren: –margaritas?
|
|
|
Gizartean enkoadratzearen xede argiena izan zuena Gizarte Zerbitzua izan zen. Derrigorrezkoa zen ezkongabeak edo alargunak ziren 35
|
urtetik beherako
emakumeentzat. Emakume horiek sei hilabetez sei ordu egunean lan egin behar zituzten, jaiegunetan izan ezik.
|
|
|
Kasu horretan, merkaturatzeko baimena emateko, baldintza bat bete behar izan zen: margarina horrek etiketa bat izan behar zuen 60
|
urtetik beherako
pertsonei ez kontsumitzeko. Justizia Auzitegiak arrazoia eman dio Batzordeari, nutrizio-behar benetakoa ez duten produktu aberastuak merkaturatzeko debekua sistematikoa dela esatean.
|
|
|
Hala ere, produktuaren banatzaile britainiarrak, Communic8k, mugikorraren salmenta etetea erabaki du, Babes Erradiologikorako Kontseilu Nazionalaren (NRPB, ingelesezko siglengatik) txosten baten ondorioz. Txosten horrek ez du gomendatzen zortzi
|
urtetik beherako
haurrek telefono horiek erabiltzea. “Produktua kentzeko erabakia proba berri honen argitan hartu da (aipatutako azterketan dago).
|
|
|
Guarani etniako dozenaka haur desnutrizio larrian bizi dira Mato Grosso do Suleko erreserba batean (Brasil), eta horietako batzuk hiltzeko arriskuan daude, bertako prentsan irudi batzuk argitaratu ondoren agintariek aitortu dutenez. Osasunaren Fundazio Nazionalaren arabera, bost
|
urtetik beherako
1.773 haur daude eskualdeko hiru herrixketan erroldatuta, %14k desnutrizio larria dute, heriotza arriskua dakarrena, eta beste %19k desnutrizio ertaina. Mato Grosso do Sulen prentsak gogor kritikatu ditu agintariak, indigenen egoera muturreraino iristen utzi dutelako.
|
|
|
Hala, Kantabriak eta Errioxak ia ezabatu dute ondorengoentzako eta ezkontideentzako zerga. Beste autonomia-erkidego batzuetan, hala nola Asturiasen, Galizian, Balearretan, Gaztela eta Leonen, Madrilen, Murtzian, Valentziako Erkidegoan eta Aragoin, zerga-ordainketa sinbolikoa utzi da 21
|
urtetik beherako
seme-alabentzat. Andaluziak beste eredu bat aplikatu zuen eta ahaide hurbilenei kopuru txikiko herentziak askatu zizkien.
|
|
|
Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) azken datuen arabera, 1,8 milioi pertsona hiltzen dira urtero beherako eritasunen ondorioz. Horietatik %90 bost
|
urtetik beherako
haurrak dira, batez ere garapen-bidean dauden herrialdeetakoak. Heriotza horietako asko edateko urik eta saneamendu-zerbitzurik ez izateagatik gertatzen dira.
|
|
|
Munduko Bankuaren datuen arabera, malaria eltxo baten ziztadak eragindako gaixotasuna da, eta urtean milioi bat pertsona baino gehiago hiltzen ditu. Gainera, beste asko gaixotzen dira, gehienak bost
|
urtetik beherako
haurrak. Munduko finantza-erakunde horrek adierazi du Afrika dela eskualderik kaltetuena, ondoren Asiako hego-ekialdea, Mediterraneoaren ekialdea eta Mendebaldeko Pazifikoa.
|
|
|
Etxebizitza Sailak babes ofizialeko etxebizitzekiko egiten dituen aldaketa horiek ez daude taula orokorreko prezioetan oinarrituta. Garestitzea edo balio-galtzea kalkulatzeko, talde bakoitzean egiten den tasazio-kopuruaren araberako koefiziente zuzentzaileak aplikatuko zaizkie babes ofizialeko bi
|
urtetik beherako
eta bi urtetik gorako taldeei.
|
|
|
osasunerako. Haur eta nerabeei dagokienez, zein adinetan estrategia hori ardatz hartuta, autorregulazio-kode bat aplikatuko da bideratuta dauden janari eta edarien publizitate-iragarkietarako 12
|
urtetik beherako
haurrak. Gainera, erregulatu egin behar da iragarki horien ordutegia, bai eta aurkezpena ere.
|
|
|
argitaratzen diren produktuena. Ikastetxeei dagokienez, NAOS estrategiak ezartzen du makinek janariak eta edariak saltzeko makinak ezin izango dira jarri 12
|
urtetik beherako
ikasleak sar daitezkeen tokiak. Gainera, makina saltzaileek honako jaki hauek izan behar dituzte:
|
|
|
Eta ondare-irabaziena (akzioak, inbertsio-funtsak, etab.) urtebetetik gorakoa% 15 da. – Norberaren edo besteren kontura lan egiten duten eta 3
|
urtetik beherako
seme-alabak dituzten emakumeek 1.200 euro arteko kenketa egin dezakete (gehienez ere) zergaren kuotatik, non eta ez dioten eskatu AEATri kenketaren hileko ordainketa aurreratua. – Minusbaliotasun aitortuak dituzten zergadunek onura fiskal handiagoak dituzte.
|