2000
|
|
20 orrialdeetan zehar lehen ale honek argazkiak, bitxikeriak eta datu historikoak biltzen ditu. Bildumaren baitan
|
urtean zehar
bi edo hiru ale monografiko argitaratuko dira.
|
|
Bestalde, begi bistakoak dira lan horren emaitzak: bertsolaritza erabat arrotza izatetik, honen inguruko giro bat sortzera pasa da; saio ugari egiten da
|
urtean zehar
, bertsolariak pixkanaka sortzen dira, bertsozaleak ugarituz doaz, Prudentzio Deunako txapelketa hor dago...
|
|
93an Bolivia (3 -1) ezagutu genuen Anoetan, 94an Errusia (1 -0) San Mamesen, 95ean Paraguay (1 -1) San Mamesen, 96an Estonia (3 -0) San Mamesen, 97an Yugoslavia (3 -1) San Mamesen, 98an Uruguay (5 -1) Anoetan, eta azkenik, 99an Nigeria (5 -1) San Mamesen. Euskal Selekzioak edonorekin duintasunez lehiatu daitekeela erakutsi du azken hamarkadan, baina oraindik ere, heldutasunera heltzeko indarrak harrera aldetik bere egoitza naturala bihurtu den San Mamesetik eta Euskal Herritik kanpo neurtzea falta zaio eta jakina,
|
urtean zehar
norgehiagoka gehiago jokatzea, ahal izanez gero ofizialak.
|
|
Zenbait ikerketa egin dute Zestoako Udaleko ekonomistek eta beraiek esaten dutenez Loiola ere hor dago eta bertara
|
urtean zehar
etortzen direnak kontuan hartuz, Zumaiako hondartza kontuan hartuz... pentsatzen dute gutxi gorabehera 400.000 pertsona sartuko direla urtean. Automantentzeko adina erraz izango du eta akaso laguntza ateratzeko ere bai bigarren fase horretarako.
|
|
D ereduan oinarrituta, jaiotzetik unibertsitatera arte zerbitzu guztiak leku berean eskaintzen ditu, eta kultur elkarte sendo bilakatu da. Herriko elkarteekin elkarlana sustatzeaz gain
|
urtean zehar
kulturarekin loturiko ekimen ugari eramaten ditu aurrera Ikasberri Ikastolak. Ezinbesteko erreferente bilakatu dira adibidez Olentzero egunean, Santo Tomasetan, Santa Ageda bezperan, Inauterietan edota Aste Santuko opor aurretik antolatzen dituzten ekitaldiak.
|
|
Nafarroa Oinezen antolatzaileak orain hilabete asko hasi ziren hilaren 22ko jaia prestatzen. Baina euren lana ez da egun honetara mugatu, eta
|
urtean zehar
ere makina bat ekitaldi antolatu dute. Urtarrilaren 28an adibidez, kontu kontalarien ipuinak entzuteko aukera izan zen Zizur Nagusian, otsailean Maria Bayo kantaria aritu zen Gayarren, eta apirilean" El Caserio" zartzuela izan zen entzungai leku berean.
|
|
Atxikimendua portaera instintiboa da, bainan egoerak eta atxikimendu-irudiarekiko bizi den historiak eragiten eta modulatzen dute denboran zehar. Portaera haubizitzaren lehen
|
urtean zehar
sortzen da haur gehienetan, bigarren urtean nahikotipikoa den era batean ikus dezakegu, bizitzaren hirugarren urtean oso markatutajarraitzen du, eta gero, poliki-poliki, jaisten hasten da. Nerabezaroan eta heldutasunean aldaketa batzuk gertatzen dira atxikimendu-portaeran, zuzentzen zaionobjektua ere barne dagoela; baina portaera, berez, bizirik mantentzen da subjektuaren bizi guztian zehar.
|
|
Edonola ere, larre-eta sastrakadi-mota desberdinen aniztasuna nabaria da. Ubal-gainaren inguruetan adibidez, lurzorua basikoa izaki, haran-hondoan hain ugariak diren sega-larreak hedatzen dira;
|
urtean zehar
zenbait aldiz moztuak eta ongarriztatuak, larre aberats hauek dira ganaduak gehien ustiatzen dituenak. Sega-larre hauetan ehizatzen ikus daitezke musker berdeak, ziraunak eta sugandila bizi-erruleak sasoi epeletan.
|
|
Gure  tzat aberasgarria eta, bereziki, osasungarria da: ondo datorkigu
|
urtean zehar
elkarrengandik apur bat urruntzea.
|
|
Eta zinez, hala zela ikusi dugu, eta are gehiago zubira abailtzen zen laino-oro-irenslearekin; eta are gehiago, behin ibiltzen hasirik, burdinazko armiarma sare erraldoiak sentiarazten zizun dardarizo fin zorabiagarriarekin. Baina horrekin batera, nahiz eta Rubenen alboan joan, Gran Canyon edo Zion Canyonen bezala, zubiak bertigoa sentiarazi dit, eta Niagarako urjauzietan edo Death Valleyn bezala, halako erakarpen hipnotizagarria (Niagaran, urjauzietan zeuden krisi telefonoen antzera, ez naiz harritu hemen ere EMERGENCY PHONE AND CRISIS COUNSELING gorriak ikusirik; Preteritok adierazi digunez,
|
urtean zehar
asko omen dira beren buruaz beste egiteko toki hau hautatzen dutenak).
|
|
Baliabide telematiko berrien informazio uholdea egunkarietako erredakzioetara ailegatzen den heinean, kazetariak behartuta sentitzen dira erantzun bat ematera. Hilabete batzuk pasa ondoren, 1996
|
urtean zehar
, gai hau egunkari guztien orrialdeetan azalduko da sakonki jorratuta. Informatikari buruz tutik ere ez zekiten kazetari haiei ezinbestekoa egin zitzaien gai honi buruz beren iritzia plazaratzea irakurleen artean zegoen egarria asebetetzeko.
|
|
Bisaurin, Midi d’Osseau, Collarada, Balaitous, Aneto, Gran Tuc de Colomers, Perdido... Tolosako Oargi mendizale elkarteko bazkide ginen, eta mendi gailurretako buzoietan txartelak utzi ohi genituen, ordainean,
|
urtean zehar
egindako mendien alturak batuz 25.000 metro osatuz gero, dominatxo bat jasotzeko. Urtero irabazten genuen dominatxoa, eta atxikimendu maitekorra genion gure kirol-garaipen xume eta herrikoi hari.
|
2001
|
|
Eredu honen malgutasunak, gainera, enpresaburuaren esku uzten du lanorduen banaketari buruzko erabakia. Lanaren banaketa hori
|
urtean zehar
egiten da (gaur egun hiru hilabeteko epeetan egiten da).
|
|
liburua jakintzaren eta artearen gordailu izatetik kontsumo-objektu izatera pasatzen da. Industriak
|
urtean zehar
hainbeste liburu ateratzen ditu merkatura, objektua mugi dadin, eta horrek garapen etengabearen bidetik jarraitu behar du, beste industria alorretan gertatzen den bezalaxe.
|
|
Gipuzkoako Abesbatzen Federazioaren urtekaria duzue hauxe. Eta 2000
|
urtean zehar
erakunde horrek jaso dituen laguntzen berri emateaz gain, berak iaz egindako ekitaldi guztiak azaltzen ditu bertan, euskaraz eta gaztelaniaz. Besteak beste, ahots teknika ikastaroa eta Eva Pitli irakasle israeldarrak" Arrakasta sekretuak haur abesbatzetan" gaiaren inguruan emandakoa gogoratzen ditu, hala nola Donostiako Artzai Onaren katedralean lau abesbatza gipuzkoarrek eskainiriko Eguberrietako kontzertua, Gipuzkoako gazte abesbatzari buruzko xehetasunak, probintzia horretako abesbatzen jaialdia, gazteenek emandako" Gabon Kantuz Txiki" kontzertua, zenbait lekutan antolatutako musika zikloak eta Federazio horren partaide diren kontzientzia eragozleak eta gehitu zaizkion Mutriku eta Oñatiko abesbatza berriak.
|
|
Guraso askok, zalantzarik ez, dirua ez bestelako arrazoiengatik eramaten dituzte haurrak eskola publikoetara (ustez irakasleek prestakuntza hobea dutelako edo seme-alabek gizarte maila guztietako haurrekin bizi izateko aukera handiagoa izango dutelakoan); baina bistan da zenbaitek ikastetxe pribatu edo kontzertatuetara bidaliko lituzketela, horrek
|
urtean zehar
diru ordainketa handiagoa egitea eskatuko ez balu.
|
|
Hezea eta euritsua da urte osoan; euri gehien udazken eta neguan egiten du. Itsasoaren eraginez, ez da tenperatura-aldaketa handiegirik izaten
|
urtean zehar
; udan 19 -20 ºC-koa izaten da, batez beste.
|
|
2000
|
urtean zehar
, bost langile baino gehiago hil ziren lan arrazoiengatik. Guztira, 1.891 ezbehar hil ziren; 1999an, berriz, 1.572 izan ziren, CCOOk egindako txosten baten arabera.
|
|
Orain arte, B2B merkataritza (enpresa-enpresa) izan da Interneten gehien aurreratu duen atala, tresna birtual horrek komunikazio bizkorragoa eta merkeagoa ahalbidetzen baitu. Banaketaren munduan, lehen urratsak orain dela bost urte eman ziren, baina 2000
|
urtean zehar
egin ditu, indarrez. On line supermerkatuetako elikagaien sektoreak tresna teknologiko aurreratuenak sartu zituen “erosketa birtuala” kontsumitzailearentzat errazagoa izan zedin.
|
|
Kontsumoko memoriak jasotzen duenez, kontsumitzaileen erreklamazioen batez besteko zenbatekoa 10.000 pezeta inguru jaitsi da, 1999an 107.210 pezetatik 2000n 97.336 pezetara. 2000
|
urtean zehar
kontsumitzaileen eta enpresaburuen arteko 13.664 eztabaida ebatzi ziren, hau da, aurreko urtean baino %20 gehiago. Emandako ia 10.000 laudoetatik, %47 kontsumitzailearen alde eman zen; gainerakoa, berriz, ezetsi egin zen eta, beraz, enpresariari eman zitzaion arrazoia.
|
|
Era berean, Fernándezek adierazi du Valentziako, Gaztela-Mantxako, Gaztela eta Leongo, Euskal Herriko, Nafarroako eta Galiziako erkidegoekin hitzarmenak sinatu ziren irinak ezabatzen laguntzeko, baina lehenengo laurek bakarrik babestu zuten sistema hori hondakinak suntsitzeko, eta gainerakoek zabortegietara botatzea erabaki zuten. 2001
|
urtean zehar
, zementu-industriak 2.220 milioi pezeta (13,34 milioi euro) inbertitu ditu bere azpiegiturak hobetzeko, haragi-hondakin horiek kentzeko. Gainera, Nafarroak eta Galiziak hitzarmenean erabakitakoa betetzen dutenean, 1.100 milioi pezetako inbertsioa gehituko da (6,61 milioi euro), Energiaren Batzorde Nazionalak aztertu ondoren ondorioztatu duenez.
|
|
Hedabideek gizartearen iritzi eta portaeraren gainean duten eragina berezkoa eta zuzenekoa dela argudiatzen segitzen dutenek, honako gogoeta erraz hau egin beharko lukete. Inoiz ere ez zuen ordura arte kazetaritza politikoak hain bortizki murriztu euskal gizartearen irudia gehiengo demokratikoaren eta gutxiengo banatuaren artean, nola 1997ko uztaileko egunen ondoko
|
urtean zehar
; inoiz ere ez zitzaion horren aho batez aitortu Barne Ministerioari protagonismo ia absolutua ETAren gaian; eta ordura arte inoiz ere ez zuten hedabideek hain bortizki satanizatu nazionalismoa, indarkeria antidemokratikoaren iturri gisa. Inoiz ez dira, garai hartan bezala, gatazkaren ikusgarritasunerako eta manipulaziorako komunikazio-estrategiak hain sistematikoki eta hain elkar harturik erabili.
|
|
Zarautzen Olerti etxean, antzezlanen irakurketa eta emanaldiak etengabeak dira
|
urtean zehar
(generoarekinloturiko erakusketak ere egiten dira), bertan biltzen diren lau eroren afizioari esker. Zein modu egokiagoa antzerkigile klasikoak ezagutzeko, urte osoan programa finko eta ugaria izatea baino.
|
|
John eta cree-ak ardatz hartuta, Iparramerikako natibo-amerikarrei buruzko lan zabal bat egiteko aukera izan zuen Xabier Erizek 1999
|
urtean zehar
. Bertan, Quebeci buruzko hainbat aipamen agertu ziren.
|
2002
|
|
Oro har, bi alderdi azpimarratu nahi nituzke. Lehena, teoria ekonomikoa ez dela behar bezala landu, teoria batek aurreikuspenak egiteko ez badu balio, teoria horren oinarriak ez daudela oso ondo finkatuak esango bainuke; ondorioz,
|
urtean zehar
bi edo hiru aldiz ekonomiaren aurreikuspenak doitu behar izaten dituzte arduradun politikoek. Bigarrena, irailaren 11 baino hilabete batzuk aurretik hasiak ziren krisialdiaren ezaugarriak azaltzen, nahiz NYeko ekintza horren ondoren egoera larriagotu den; ondorioz, enpresek lanpostu murrizketak areagotu egin dituzte.
|
|
Sagardoa egiteko garaian bakarrik edukitzen zuten estutzeko erabiltzen zuten egurrezko egitura. Gero,
|
urtean zehar
, kendu egiten zuten eta aska hori aprobetxatzen zuten beste gauza batzuk gordetzeko. Sagardoa egin aurretik irakindako ura botatzen zen askara.
|
|
Taldeak nahiko animoso eta prestu hasi baitziren hasieratik: " Xenpelar dokumentazio zentrora jo genuen, non biltzen diren
|
urtean zehar
grabatutako bertso saio gehientsuenak. Han hautatu genituen taldeei egokitzeko doinuak (17 baino gehiago), eta doinu zaharrak-eta aurkitzen eta berreskuratzen aritu ginen:
|
|
Zumarragako ezpata dantza bi bider dantzatzen dute
|
urtean zehar
Irrintzi taldeko kideek, uztailaren 2an Antiguako baselizan eta abuztuaren 15ean Andre Maria Jasokundearen parrokian. Bere jatorria ezezaguna izateak eta gaur egun eliza barruan dantzatzen den bakarra izateak altxor etnografiko garrantzitsu bilakatu du Zumarragako Ama Birjinaren ohorez dantzatzen den obra hau.
|
|
Urtero egin ohi duen bezala, euskaraz, gazteleraz eta frantsesez plazaratzen du Euskaltzaindiak aurreko
|
urtean zehar
erakunde honek izan duen jarduna. Izan ere, «Euskaltzaindiaren Oroitidazkia 2001» honen aurkezpenean Xabier Kintanak adierazten duenez, Euskaltzaindia osatzen duten euskaltzainak, urgazle-laguntzaileak, kudeatzaile-teknikariak, informatikari, biblioteka eta bulegoko lankideak ere, ez omen dira behar bezala konturatzen beren lan isilean zer nolako eraikuntza mamitzen ari diren, batez ere lan horiek beren bana-banako izaeran maiz izaten duten itxura apalagatik.
|
|
Gero
|
urtean zehar
oparitzen direnean jostailuak, batez ere urtebetetzeetan egiten dira, eta hor bai iruditzen zait umeak libreagoak direla eskatzeko, eta gurasoek ere beste askatasun bat dutela aukeratzeko, erlaxatuagoak daude.
|
|
Azkenaz besten, kondena misteriotsu batek gainean hiru gabirai daramatzan kalesa beltzean atsedenik gabe eta eternitatean zehar han-hemenka ibiltzera behartzen ditu Nora eta bere aita. Eleberri honetako protagonistek elezaharrrak, historia eta literatura nahasten diren bidaia fantastiko batean Amerika eta Europako ordokiak zeharkatzen dituzte hirurehun
|
urtean zehar
(bidaia XVII. mendean hasi eta bigarren gerra karlistaren garaian amaitzen da). Bartzelona, Salem, Boston, Baiona eta Zarautz dira abentura harrigarri honen agertokiak.
|
|
Bigarren
|
urtean zehar
, beraz, zernola ugari izango, Biltzarrerako estrategia antolatzen hasteko. Primateek gertu zeuden behar zen dirua aurrez emateko, interesik merkeenean egin ere.
|
|
Lanbide etapa-Goi Gradua-lau
|
urtean zehar
burutzen da: horietan, ikasleak Koreografia, Interpretazio, Flamenko edo Pedagogian espezializatzeko aukera izango du eta, ikasketa horiek amaitzean, efektu guztietarako (LOGSE-ko 42.3 artikuluaren arabera) lizentziatu unibertsitarioaren pareko titulua jasoko du ikasleak.
|
|
1984an eztabaida bizia egon zen31 Aurreko urteetan elkarrizketak izan zirenEHUren eta UEUren artean, bi erakundeen arteko lankidetza finkatzeko asmoz.Baina ez zen akordiorik egon, EHUren bame-desadostasunen ondorioz; eta erabakihorrek, EHUren Donostiako Udako Ikastaroen antolaketarekin batera (1982), harremanak apurtu zituen. 1984tik aurrera UEUk bide propio eta autonomoajarraitzea erabaki zuen, Imñeko ikastaroez gain, Baionan ikastaro berriak sortuzeta
|
urtean zehar
ekitaldi desberdinak antolatuz. Edonola ere, UEUko kide askoEHUn klaseak ematen hasi zirenez, egoera berezia sortu zen.
|
|
Horretarako, bere bazkideek, ezagupen-sail desberdinetan elkarturik, hainbatjarduera egiten dituzte. Ezagunenak Baiona eta Iruñean antolatutako UdakoIkastaroak dira, baina horiekin batera
|
urtean zehar
hainbat jardunaldi eta hitzaldiaurkezten ditu. Uztartze-eta zabalkunde-lan horretan liburugintzak garrantzihandia du bere zereginetan.
|
|
Irrati-formula kulturaltzat definitu zuen Julian Beloki zuzendariak emisora berria, eta horren helburu zehatza Euskal Herrian, eta bereziki Euskal Autonomia Erkidegoan?
|
urtean zehar
gertatzen diren ekitaldi kulturalak zuzenean eskaintzea zen: hala nola, Gasteizko, Getxoko eta Donostiako jazzaldiak, Donostiako Zinemaldia, Bertsolari Txapelketa, eta abar.
|
|
Horrez gain, bi euskal txoko ireki dituzte, bata Etxarri Aranatzen. Leku-Ona?, eta beste bat Altsasun. Bierrik Taberna?. Halaber,
|
urtean zehar
kultura-ekitaldi anitz antolatzen dituzte, eta liburuak zein diskoak argitaratu dituzte azkenengo urteetan. Horien guztien berri ematen dute beren komunikabideetan, eta irratian, bereziki?, euskal kulturaren dinamizatzaile moduan erabiltzen baitituzte.
|
|
Justizia Ministerioak gaur onartutako bi ministro-aginduk Espainian Auzitegiko Medikuntzaren sarea sortzen hasi dira. Proiektu horren hasieran, Aragoi eta Murtziako Auzitegiko Medikuntzako institutuak sortu ziren, eta 2002
|
urtean zehar
, Asturias, Balear Uharteak, Extremadura, Madril, Errioxa, Gaztela-Mantxa, Gaztela eta Leon, Ceuta eta Melillan sarea osatuko duten gainerako zentroak sortzea aurreikusten da, Ministerioak jakinarazpen batean adierazi duenez. Medikuntza Legaleko sare horrek 20,8 milioi euro ditu ezartze-aurrekonturako, eta Espainia osoko jarduera kliniko-juridikoak eta auzitegikoak bateratzea eta arrazionalizatzea du helburu.
|
|
Hori bai, urtean jartzen dituzun lehenengo 9.015 euroek bakarrik izango dute kenkarirako eskubidea. Beraz, baliteke kopuru handiagoa ekartzea interesatzen ez zaizula, dakizunez, funtsak ezin baitira
|
urtean zehar
beste helburu batzuetarako atera. Orduan, 9.015 euro baino gehiago jartzen badituzu, datorren urterako soberakina “gorde” dezakezu?
|
|
Ikerketa egiteko, tesiak eta tesinak ikertzeko lanak egiten zituzten Zoologia Marina irakasgaiko unibertsitateko ikasleek hartu dute parte. Hiru
|
urtean zehar
, biologo-taldeak sistematikoki murgildu zuen granadako itsasertzaren zati handi bat. Besteak beste, La Mamola, Rijana, Veolillako badia, San Jose punta, Mona puntaren punta eta Cerro Gordo izan ziren laginak hartzeko aukeratutako lekuak.
|
|
15 eta 16 urte bitarteko daniar adingabeen %30 inguruk eta Britainia Handiko irlandar eta gazteen ia %25ek onartzen dute gutxienez hiru aldiz mozkortu direla aurreko hilabetean. Alkoholari eta drogei buruzko Kongresuan Europako gazteen artean aurkeztu eta OMEk eta Europar Batasunak deitutako txostenaren arabera, 16 urteko nerabe gehienek alkohola edan dute inoiz beren bizitzan; %83k
|
urtean zehar
eta, sexuari dagokionez, gizonek emakumeak edaten dituzte. Datu beldurgarri horiez gain, Florentzian (Italia) 1999ko irailean onartutako Alkoholaren gaineko Europako Ekintza Planean (2000-2005) aurkeztutakoak ere gehitu behar dira.
|
|
Elikadurari dagokionez, kanpinak, bungalow-erregimenean, dendan edo karabanan, etxean jarraitzen den elikadura mota berari eusteko aukera ematen du. Hori horrela da erabiltzaileak
|
urtean zehar
jaten dituen elikagaiak ostatuan bertan prestatzen baditu. Otorduetako oreka lortzeko, asteko menuak etxean jarraitzen diren jarraibideekin antolatu behar dira.
|
|
Isilarazte hau ez litzateke lehenbiziko aldia izango: kontua ulertzekoa da, hala ere, ohart gaitezen euskaraz milaka saiakera ateratzen direla
|
urtean zehar
, denak onak gainera, eta orduan ez da batere erraza izaten, borondaterik hoberena jartzen baldin bada ere, tokia egitea aukeran horrenbeste gauza ditugunean esku artean. Hemen ere korrika eta lasterka.
|
|
Zentzu honetan, ia-ia oharkabean euskal industriak 2001
|
urtean zehar
jorratu duen urraspidea erabat nabarmena da. Adierazgarritzat, bi datu baino ez.
|
|
Demagun, bada, hirurehun presotik gora dauzkagula gure ardurapean eta espetxeko gorabehera ohikoenak aztertu ondoren
|
urtean zehar
hiltzen direnen batez besteko kalkulu bat egiten dugula; demagun kalkulu horren arabera ateratzen den zenbatekoa hogeitik batekoa dela, alegia, hori dela urtean zehar hildakoen batez bestekoa; hona gure planak agintzen duena: eman enpresaburuari hamar libra hildako bakoitzeko; eman, beraz, gure kasurako, ehun eta berrogeita hamar libra eta jarri baldintza bakarra, alegia, urtea amaitzerako batez bestekoak markatzen duena baino galera handiagoak badauzka, eman ditzala hamar libra galtzen duen morroi bakoitzeko.
|
|
Demagun, bada, hirurehun presotik gora dauzkagula gure ardurapean eta espetxeko gorabehera ohikoenak aztertu ondoren urtean zehar hiltzen direnen batez besteko kalkulu bat egiten dugula; demagun kalkulu horren arabera ateratzen den zenbatekoa hogeitik batekoa dela, alegia, hori dela
|
urtean zehar
hildakoen batez bestekoa; hona gure planak agintzen duena: eman enpresaburuari hamar libra hildako bakoitzeko; eman, beraz, gure kasurako, ehun eta berrogeita hamar libra eta jarri baldintza bakarra, alegia, urtea amaitzerako batez bestekoak markatzen duena baino galera handiagoak badauzka, eman ditzala hamar libra galtzen duen morroi bakoitzeko.
|
|
CP mailan sartzean, jakitate bera ez dute haur guziek eta
|
urtean zehar
, ez dira denak urrats berean aitzinatuko. Hala da, nahi ala ez.
|
|
Horregatik fitxategi honetan ikasgelako ikasle guz1e1 emaiten ahal zaizkien ariketak bildu ditugu baina jarduera bereko ebazpen hein diferentak eskainiz, erran nahi baita hein errazenetik zailenera, eta hori
|
urtean zehar
. Zenbakien sailean, adibidez, hein errazena kontaketa da eta zailena kal� kulua.
|
2003
|
|
Mirandaola burdinolaren erreprodukzio zuzena da, burdina lortzeko fabrika, alegia. 1400 urtean dagoeneko abian zegoen burdinola honek 400
|
urtean zehar
ekoitzi zuen burdina. Gertakari ospetsua eta xelebrea ere gertatu zen:
|
|
Ekitaldiak eta prentsaren aurreko agerraldiak dira egun honetako ezaugarriak. Ez da hori antzerkiak
|
urtean zehar
bizi duen egoera. Betikoa, urte osoan eskaintza segurtatuko duen programazioa eta aktoreak Euskal Herrian formatu eta gera daitezen segurtatzeko eskola falta dira.
|
|
Izena ematen dutenek herri euskaldun bateko familia batean hilabete bat edo bi (uztaila-iraila bitartean) pasatzeko aukera izango dute. Familiotan,
|
urtean zehar
ikasitakoa praktikan jartzeko parada izango dute euskara ikasleek.
|
|
Doako itzulpenak, adibidez, euskara hutsean, elebitan edo bizkaieraz egin ahal izango dira. Eta
|
urtean zehar
sortzen zaizkien itzulpen beharrak asetzeko posta elektronikoko helbide bat sortu dute: gehigetxo.net.
|
|
Urriaren 5ean gune bakoitzean izango diren ekitaldien berri ere ematen da bertan. Era berean aipatzen dira
|
urtean zehar
antolaturiko ekimenak, egunean bertan egingo den auto zozketaren inguruko informazioa eta arropa salmentari eskainiriko atala. Abestia irakurtzeko aukera ere eskaintzen du web guneak.
|
|
Lehenengo hedatu zena artoa izan zen, oso garrantzitsua izan zelarik, batez ere, XVII.eko krisia moteldu zuelako Euskal Herrian (arrantza, burdingintza eta merkataritzaren indarra gutxitzean), zitu eskaintza zabaltdu baitzuen eta nekazarien erreserbak gehitzean
|
urtean zehar
. Badirudi, artoa garai hartan ekarri zuena Gonzalo Perkaiztegi izan zela (Hernaniko gotzain batekin harremanetan zegoena) (Busca Isusi, 1983).
|
|
Ezin ahaztu, dena den, zenbait lagunen lankidetza, hala nola Joseba Agirreazkuenagarena, Josu Chuecarena edota Emilio Majuelorena. Garai horretan, udako ikastaroak,
|
urtean zehar
antolatutako hitzaldi-zikloak eta Gasteizko historia fakultatean prestatutako Euskal Herriko Historiaz jardunaldiak izan dira Historia Sailaren lanaren lekuko. Hamabost urtez Saila zuzendu duen talde horren emaitzen artean dugu ikastaroei emandako sendotasuna, urtez urte, hutsik egin gabe, antolatu direlako; kasu gehienetan gai desberdinei buruzko monografikoak antolatuz, baina gai solteak baztertu gabe:
|
|
Bestalde, egoera bitxia sortu zen. Aurreko urteetakoari eta Aralarren eztabaidatutakoari jarraituz, UEUko kideek, ikasle-mugimenduarekin batera, EHUren euskalduntzea bultzatu zuten; baina, era berean, askok ez zuten aintzat hartzen beraiek
|
urtean zehar
egindako lana, EHU unibertsitate espainola, elebiduna eta EAEra zuzendutakoa zelakoan. Euskalduntzea mugatua izan zen bitartean, UEUk bere erreferentzialtasuna bete-betean mantendu zuen, EHUko irakasle euskaldun gehienek lotura estua baitzuten UEUrekin, baita ikasle euskaldun apurrek ere.
|
|
Bi, UEUren ekitaldiak Euskal Herri osora zabaldu. Bide horretan, Iruñeko ikastaroez gain, Ipar Euskal Herrian antolatu behar ziren berriro; Nafarroan bertan
|
urtean zehar
irakasleen prestaketarako ikastaro bat antolatu nahi zen eta antzeko zerbait egin behar zen EAEn. Ekintza horietaz gain, bildutako batzuek beharrezkotzat hartu zuten Euskal Unibertsitatearen kontra egindako kritikak salatzea; eta, horretarako, agiri bat idazteaz gain, batzorde bat sortu behar zen unibertsitateetako zuzendaritzekin hitz egiteko.
|
|
musika, bertsolaritza eta antzerkia. Arlo horiek goi-mailara eramatea zen UEUren lana eta ez
|
urtean zehar
, edonon eskain zitezkeen ikastaroak prestatzea. Egindako ekarpenen artean, sailek beren plangintzak landu behar zituztela eta babes ekonomikoa behar zutela nabarmendu zen.
|
|
«jendeak hau serioski har dezala, batzuk denbora-pasa modura hartzen baitute. Zenbait sailetan ikusten da,
|
urtean zehar
ez dela ardurarik jartzen eta lanik ez dela egiten. Noski, gero nahiko txapuza egiten dute eta hori hurrengo urteetarako kaltegarri gertatzen da».
|
|
Noski, gero nahiko txapuza egiten dute eta hori hurrengo urteetarako kaltegarri gertatzen da». Hori saihesteko beharrezkoa zen, Karlos Otegi eta Jose Manuel Susperregiren ustez, taldeak sortu eta
|
urtean zehar
harreman eta elkarlan gehiago edukitzea. Batzuen iritziz, unibertsitatean jorratzen ez zena eskaini behar zuen UEUk; beste batzuen ustez, aldiz, urtean zehar egindako lan interesgarrienen aurkezte-eta eztabaida-leku izan behar zuen UEUk.
|
|
Hori saihesteko beharrezkoa zen, Karlos Otegi eta Jose Manuel Susperregiren ustez, taldeak sortu eta urtean zehar harreman eta elkarlan gehiago edukitzea. Batzuen iritziz, unibertsitatean jorratzen ez zena eskaini behar zuen UEUk; beste batzuen ustez, aldiz,
|
urtean zehar
egindako lan interesgarrienen aurkezte-eta eztabaida-leku izan behar zuen UEUk.
|
|
Hirugarren puntuak Unibertsitatearen zeregina definitzen zuen, «gure herriko kultur bizitza guztia bere gain hartu eta dinamizatuko duen zerbait». Hori egia bihur zedin UEU saiatuko zen
|
urtean zehar
herrietan zabaltzen bere bitartekoak56 Laugarren puntua Euskal Herriko kultura-indar guztientzako deia zen, Euskal Unibertsitatea beren gain hartzeko; eta, bide horretan, Kongresu bat egiteko premia azpimarratu zen agirian, talde horiek proiektua zehazteko. Bosgarren puntuak UEUren Kontseilua eratzea erabaki zuen.
|
|
Mintegiak omen ziren elitismoa gainditzeko bidea, baina, era berean, honako hau ere esan zen: mintegi gutxi egon zela eta nahiko pobreak izan zirela,
|
urtean zehar
ez zelako lanik egin. Horrek ere ba omen zuen konponketa:
|
|
Antolaketa-hutsuneak gorabehera, balantze baikorra egin zuten bertaratutako zenbait lagunek61 Manex Goihenetxeren hitzetan: «Erran ginezake aurten egin dugula egiazko unibertsitatea»62 Zientzia Saila izan zen, denen esanetan, hobekien antolatu zuena bere ikastaroa, Bilboko, Donostiako eta Iparraldeko taldeak
|
urtean zehar
bildu eta elkarrekin bikain antolatuz beren lana. Hasierako asmoa ikasleen parte-hartzea bultzatzea bazen ere, ez zen gertatu sail guztietan; arrazoiak bi izan zitezkeen, ikasleek aurretiko lana egin ez izana eta haien jarrera pasiboa, «entzutera eta bere iritzi soilak azaltzera bakarrik agertuak bai ziren».
|
|
Izan ere, Euskal Unibertsitateak etengabea eta iraunkorra izan behar zuen, eta ez zen muga-tu behar 12 egunez Donibanen elkartzera. Horretarako,
|
urtean zehar
arituko ziren taldeak osatu behar ziren. Bide horretan, Ekonomia Sailekoek hiztegia finkatzeko bi hilabetean behin biltzeko ahalegina iragarri zuten, eta Hizkuntzalaritzan, euskara ikasteko metodo berri bat moldatzeko taldea osatu zen.
|
|
Hiru ziren hartu beharreko neurriak. Lehenengoa, «UEUtik Euskal Unibertsitatera pasatzea» eta horretarako garbi adierazi behar zuen UEUk zer ulertzen zuen Euskal Unibertsitatea esaten zuenean; horra iristeko estrategiak eta taktika egokiak zehaztu behar zituen; egoitza Hegoaldean finkatu, ikastaldi luzeagoa antolatu,
|
urtean zehar
ere ikastaroak antolatu eta balio ofiziala eskaini eta argitalpenak bultzatu. Proiektu hori, utopikotzat?
|
|
Orbek beste sailburu bati adierazitakoaren arabera, ez zen halabeharrezkoa hamabost egunak prestatzea: «elkar ezagutzea, UEUko giroa ezagutzea eta
|
urtean zehar
jendea lanera bultzarazi liezaken zerbait martxan jartzea oso garrantzitsua litzateke».
|
|
Min-tegi horiek guztiak eta Donibanen bildutako ikasleen artean sortutako harremanak funtsezkoak izan ziren UEUren arrakasta eta jarraipena ulertzeko. Lanean bakarka ari zen jendea biltzeko aukera eman zutelako, baita
|
urtean zehar
garatuko ziren plangintzak osatzeko aukera ere. Dena den, hurrengo urteetan antolatutako mintegien artean aldeak zeuden.
|
|
49 Sailaren asmoa urtekariari amaiera ematea eta Eusko Ikaskuntzaren Historia Sailak argitaratu behar zuen aldizkarian lanak euskaraz argitaratzea zen,
|
urtean zehar
ale bat behintzat euskaraz buruturiko ikerlanekin, baina ez zen horrelakorik gertatu. Ia hamar urte geroago Historia eta Gizarte-Zientzien urtekariaren hirugarren alea kaleratu zen eta handik gutxira plazaratu zen Uztaro, UEUren Giza eta Gizarte Zientzien aldizkaria.
|
|
ere aipatu zuten ikasleak urruntzeko arrazoi moduan. Edozein kasutan, «UEU, zientzia, euskaraz egiten ari garenon edo egin nahi dugunon topaleku eta erreferentzia zuhurra bezain bazterrezina bilakatu da»52 Dena den, La Voz de Euskadi-n beste arrazoi bat bota zuten, hurrengo urteetan zenbait sailetan arazo handiagoa bilakatu zena,
|
urtean zehar
unibertsitate ofizialean zientziak euskaraz ikasten ari ziren asko ez zirela UEUra hurbiltzen edota beste sail batzuetan ematen zutela izena53.
|
|
Gabon inguruko batzar irekia desagertu ondoren, eta Iruñekoa makalik,
|
urtean zehar
antolaketa-lanean ari zirenen eskuetan zegoen UEUren indarra. Orbek bere tokia Baleren Bakaikoari utzi zion; eta UEU osoaren izenean Ricardo Ugarte eskultoreak egindako oparia jaso zuen, omenaldi gisa.
|
|
Medikuntza sailburuak egindako balantzean islatzen zen egoera. Sail horretara jende berria joan zen, «gainera erreta ez dagoena», lan egiteko gogoz, baina ez zuten beharrezko ikusten oporretako egunak sistematikoki galtzea,
|
urtean zehar
lan eginez gero. Gainera, UEUren dinamikaren inguruko berezko ikuspegia zuten sail horretako kide berriek:
|
|
UEUk arazo berria zuen: ikasleek euskaraz ikasten bazuten
|
urtean zehar
, udan ez ziren joango UEUra antzeko gauzak errepikatzera, gai berria entzutera baino. Bandresek UEUren helburu bereziak eta bere nortasuna mantendu beharra nabarmendu zituen, baina Agirreazkuenagak UEUri «hola edo hala Euskal Herriko Unibertsitateko erakundea, sarean sartzea komeni» zitzaiola defendatu zuen, nahiz eta jakin UEUren barruan gutxienek pentsatzen zutela berak bezala.
|
|
Tentazioa urte osoan Hala ere, adituek gogorarazten dute Gabonak alde batera utzita gero eta maizago jaten direla. Opor horiek parentesi bat besterik ez dira
|
urtean zehar
aurkezten diren dozenaka jai eta salbuespenetan, eta gehiegikeriak dira luzaroan gehiegizko pisua eragiten dutenak. “Egun hauetan ez dago gizentzeko astirik; bi astetan gramo batzuk bakarrik irabaz daitezke”, ohartarazi du Soriguer-ek.
|
|
Gainera, plan horren bidez, Espainiak Europar Batasunaren agindua betetzen du, hots, Espainiako ordenamendu juridikoan lan-esparruan bereizkeriarik ez egiteko neurriak sartzeko agindua, gehitu du Minusbaliatuen Batzordeak. Minusbaliatuen urte hau arrakastatsua izan dadin eta aurreikusitako helburuak lor daitezen, Bruselak deialdia egin die sektoreko erakundeei, 2003
|
urtean zehar
ekitaldiak antola ditzaten.
|
|
Klimaren arabera eta berrogei barietateetatik zeini egiten zaion erreferentzia, landare belarkara hau urtekoa, biurtekoa edo iraunkorra izan daiteke. Eskrofulariazeoen familiakoa da, bereziki gogorra da eta
|
urtean zehar
hiriguneetako biribilgune eta lorategietan ikusi ohi da. Herensuge-ahoak kapritxoa eta konstantziarik eza sinbolizatzen dituen arren, landare honen erresistentziak eta forma zintzilikarioekin edo sestrekin agertzeak bereizten dute.
|
|
Ikasturtea hastearekin batera, gainkarga izaten dute arduradunek. Liburuetan eta eskolako materialean pentsatzeaz edo
|
urtean zehar
egingo diren jarduerak programatzeaz gain, beste lan garrantzitsu batzuen artean, jantokien arazo handienari irtenbidea eman behar zaio. Horietan, menu egokiak prezio eskuragarriekin eta kalitate eta segurtasun mailekin uztartu behar dira, sarritan bigarren mailan uzten direnak.
|
|
Egoera hori bideratzeko CRUEk egin dituen proposamenen artean, honako hau azpimarratu behar da: Unibertsitateko Koordinazio Kontseiluak kostu osoa ordainduko du, ezagutza-arlo guztietan gaikuntza zabalerako deialdia lehenbailehen jarriko da abian eta
|
urtean zehar
komunikatutako plaza guztiak deialdi bakar batean bilduko dira. Errektoreek, gainera, batzordekideen txandaketa batzordeetan bermatzea, irakaskuntza-proiektuek izan behar duten edukia zehaztea eta plazak espezialitateko pertsonek beteko dituztela ziurtatzeko sistema bat ezartzea proposatzen dute.
|
|
Hala ere, hauek ez dira EHNA egiteko
|
urtean zehar
egongo diren egun bakarrak izango. Hurrengo hilabeteetan ere, astean zehar 18:00etatik 20:00etara egongo da zabalik Getxo Bizia plataformako egoitza.
|
|
Euskal Herrian batez ere jesuita eta frantziskotarrak aritu ziren misiotan, baina jesuitak Espainiatik egotziak izan ziren 1767tik XIX. mendearen erdialdera arte, eta bitarte horretan frantziskotarrak izan ziren nagusi. Zarautzen trebatu ziren, beraz, ia ehun
|
urtean zehar
lau probintzietako herri gehienetan euskaraz predikatzen aritu ziren misiolariak. Oro har, kristau herrietako misioen fenomenoa oso gutxi ikertua izan da, bai Euskal Herrian, bai Espainian eta Europako gainerako herrialdeetan, eta Zarauzko Ikastetxe honek ere ez du izan, aita Villasante kenduta, aztertzailerik2 Liburu honen oinarrian dagoen ikerketak, besteak beste, hutsune hori zertxobait betetzen lagundu nahi du.
|
|
Bestalde, igandeko mezaz gain, orduan ikaragarri ugariak ziren jaiegun guztietan ere mezetara joan behar izaten zen: sermoi mordoa entzuten zuten eliztarrek, beraz,
|
urtean zehar
. Era berean, arratsero arrosarioa errezatu ohi zen parrokia guztietan, eta ez ziren gutxi egunero joaten zirenak mezetara, edo gutxienez une batez elizatik pasatzen zirenak," aldareak bisitatzera".
|
|
Zifra izugarri altua ematen du honek, ez liburu kopurutan noski, baizik eta argitaratzaileen multzoan: 20 titulu baino gutxiago
|
urtean zehar
publikatu dituztenak argitar atzaileen ia %94 da. Zehaztuz, argitaratzaileen %94 horrek liburuen %36, 4 publikatu du.
|
|
Heldutasuna nabaritzen da, esaterako, galdera aristotelikoak egiteari(" nor naiz ni") utzi eta, konplexurik gabe, eraikin berria diseinatzeari ekin baitio. Garai batean leporatu zitzaion Durangori erakusleiho antzua eta merkatu hutsa baino ez izatea, eta liburugintzak
|
urtean zehar
pairatzen duen errealitate gordina estaltzen laguntzea. Egun, ordea, inork ez du kolokan jartzen azoka urtero antolatzearen beharra.
|
2004
|
|
Ohikoa da antolatzaileek bi urtez behin kultur eragileak omentzea; aurtengoan, Jean Louis Davant euskaraz idatzitako bere lanagatik eta Philippe Oihanburu dantza, kantu zein ikerketa sozio-etnologikoei esker euskal kulturaren alde egindako lanagatik saritzea erabaki dute. Egun horretan bertan,
|
urtean zehar
euskaraz argitaratu diren 35 lan berri eta frantsesez argitaratutako beste 70 bat eskuratzeko aukera izango da. Bestetik, hilaren 12rako bereziki prestatutako bi aurkezpen aurreikusi dituzte:
|
|
Etxea ordezkatzen zuena andrea zenez, losa horretara iristean, kiribildutako kandela parte bat askatzen zuen, pizten eta harriaren gainean pausatzen. Zeremonia denbora osoan piztua egongo zen kandela, eta dolu
|
urtean zehar
egingo ziren zeremonia guzietan ere bai. Beraz otarrea enterramendu egunean sartzen zen elizara eta hurrengo urtean ateratzen zen.
|
|
Eguzkiaren jarduera-zikloak 11 urtekoak dira: 11
|
urtean zehar
eguzkiaren jarduera hazten doa eta, beraz, eguzki-orban deritzaienak ugaritzen doaz. Hurrengo 11 urteetan jarduera moteltzen doa eta orbanak gutxitzen.
|
|
Oporrak
|
urtean zehar
egutegian kokatzen ditugun" denbora-irlak" dira, lan egunez inguratutako jai egunak. Uharteak, berriz, urez inguratutako espazioak dira eta horietara joateko proposamen batzuk doaz segidan:
|
|
\-Balear Uharteak bisitatzeko eskaintza merkeak
|
urtean zehar
egoten dira. Mediterraneoko uharte hauen izenak buruz ikasi genituen eskolan »Mallorca, Menorca, Formentera, Eivissa, Cabrera, Conillera eta Dragonera».
|
|
Komunak, mahaiak, iturriak, erretokiak... denetarik du. Hainbat ekintza ere antolatzen dira
|
urtean zehar
. Udan, uztaileko azken igandean eta abuztuko igande guztietan musika klasiko kontzertuak izaten dira.
|
|
Osasun-ministroei nekez entzungo badiezu ere, lan-egoera txarrak dira hemen, zalantzarik gabe, osasunaren kaltegarri nagusiak. Eta ez da erraza
|
urtean zehar
lanean lasai eta gustura ari den langile asko aurkitzea. Ez ote genuke ahalegin handixeagoa egin beharko 11 hilabete horietako bizimodua »gehienbat, lanak baldintzatua» hobetzeko?
|
|
CD batez lagundurik plazaratu du Torturaren Aurkako Taldeak 2003ko txostena. Iazko
|
urtean zehar
torturatuak izan ziren 78 euskal hiritarrek bere garaian egin zituzten lekukotzen laburpena jasotzen du. Kontakizun horiei beste hainbat datu gehitu dizkiote, hala nola atxiloketak non eta noiz egin ziren, zein polizia taldek burutu zituen, atxilotu bakoitza zenbat egunez egon zen inkomunikatuta, epaileek atxilotuaren egoerari buruz zer erabaki hartu zuten eta kontu horiek guztiak erabakitzeko ardura zein epailek izan zuen.
|
|
Aldeko tratua? Bizkaiko Ogasuneko arduradunak, eginarazitako agerraldi publikoan, iruzur fiskalaren aurkako gerlari indartsuenen gisa azaldu ziren,
|
urtean zehar
640.000 ikuskapen egin direla argudiatuz," egoera irregularrak direla eta". Era berean, argi utzi nahi izan zuten Aldundiak ez diola mesederik egin edo tratu berezirik eskaini Athletic taldeari, 2001 eta 2003 urteetan zehar egin ez dituen likidazioen kontzeptu gisa zor dituen lau milioi euroak aztergai zutela.
|
|
Neronek ere ez nuen inoiz pentsatuko hilabeteroko bi orrialde hauek idazteagatik ordainduko zidatenik, hizki bakoitzeko ordaindu didatenarekin,
|
urtean zehar
irakurtzeko erosten ditudan aldizkari eta liburuak kostatzen zaizkidanaren erdia jaso dut. Ez da gutxi!
|
|
XXI. mendeko landa-eremuaz eta landa-munduaz gozatzeko beste modu bat. “Arto-labirintoaren” esparruan, jolas-, kultura-eta kirol-ekitaldiak eta jarduerak egingo dira; horietako batzuk gauez ere egingo dira, Jacobeo
|
urtean zehar
. Otsailetik aurrera paintball-ean jolastu ahal izango da “Campo Labyrintho” delakoan:
|
|
Laugarren urte honetan, kasu kopurua jaitsi egin da, eta horrek behi eroen gaitzaren kontrol erlatiboa ekarriko luke. Eboluzioak orain arte bezala jarraitzen badu,
|
urtean zehar
infektatutako animalien kopuru osoa nahiko txikia dela esan daiteke, eta horrek esan nahi du kontsumitzaileei arriskua gutxitzeko hartutako neurriak egokiak izan zirela, animalien kasuak gutxitzeko behar den denbora laburtzea lortu baita. Herrialde gehienetan, behi-aziendarako animalia-jatorriko irinen kontsumoa modu eraginkorrean kontrolatu eta debekatzeko bost urte igaro dira.
|
|
Udaleko ordezkarien esanetan, Udalaren iritziz, bide egokiena da elgetarrei kultur eskaintza zabalagoa emateko. Izan ere, alde batetik, Goibekok
|
urtean zehar
gutxieneko ekitaldi kopuru bat eskaini beharko du; bestetik, Udalak ere urtean zehar aretoa erabiltzeko gutxieneko egun kopuru bat izango du.
|
|
Udaleko ordezkarien esanetan, Udalaren iritziz, bide egokiena da elgetarrei kultur eskaintza zabalagoa emateko. Izan ere, alde batetik, Goibekok urtean zehar gutxieneko ekitaldi kopuru bat eskaini beharko du; bestetik, Udalak ere
|
urtean zehar
aretoa erabiltzeko gutxieneko egun kopuru bat izango du.
|
|
Kontuan hartu behar dugu, gainera, gaur egun ez dagoela zinema aretorik herrian, eta
|
urtean zehar
dagoen eskaintza bakarra umeendako dela.
|
|
Goibeko kultura elkarteko bileran egon zirenei
|
urtean zehar
egindako ekintzak azaldu zizkieten Goibekoko talde eragilekoek. Berba egin zuten gaien artean ziren urtero banatzen den egutegia, euskaraz irakurtzeko egindako kanpaina, Nafarroa oinezeko materiala nola saldu zuten, loteria kontuak, bazkideen alta eta bajak...
|
|
Zazpigarren urtez jarraian," Getxotik Mundura-Mundutik Getxora" elkartasun ekimena egingo da azaroaren 20tik 28ra bitartean. Hain zuzen ere, Getxo Udalak ematen dion 18.000 euroko diru-laguntzari esker, Mugarik Gabe arduratu da berriro ere antolatzeaz, tokiko erakundeko Garapen Lankidetzarako Arloak 2003
|
urtean zehar
diruz lagundu dituen egitasmoak aurrera eraman duten Gobernuz Kanpoko Erakundeen parte hartzearekin. Imanol Landa Presidentzia zinegotziak gaur aditzera eman duenez, GKEen eta elkartasunaren esparruan eurek egiten duten lanaren erakusleihoa izateaz gain, kultura aniztasuna eta garapenerako lankidetza gaien inguruan iritziak eta esperientziak elkartrukatzeko esparrua ere badira jardunaldiak.
|