2000
|
|
Bai, transmisio kulturari begira batez ere. Ahanzturaren kontu honetan nonnahi aurki ditzakezu alarmak pizteko moduko egoerak, eta ez naiz orain dela laurogei
|
urte
gertatutako ez dakit zeri buruz ari... Kultur komunitate garen neurrian, behartuta gaude azaltzera nola heldu garen gauden egoerara, mitoen eta oskurantismoaren aurreko jarrera bat, eta ez inoren aurrean ezer justifikatu beharrik dagoelako, oraina hobeto ulertzeko baizik.
|
|
azken hogeitaka
|
urteetan
gertatu ez dena gertatu da, abertzaleok gai garela, ditugun ezberdintasunen gainetik, gutxieneko puntu amankomunetan adostasunera iristeko eta elkarlanean aritzeko. Gai gara, Eusko Legebiltzarrean Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuak elkarrekin aurrera ateratzeko, berdin Bizkaia eta Gipuzkoako Foru Aldundietan eta hainbat eta hainbat udaletan.
|
|
1 Ikus entzunezko komunikazioari buruzko 82 lege hau izan zen hurrengo
|
urteetan
gertatu zenirrati eta telebistaren desregulazioaren abiapuntua (funtsean, Canal Plus telebistaren eta hainbat irratipribaturen zabalkuntzan gauzatu zena). 1986an irratia eta telebista arautzeko lege berri bat ezarri zen? 86 Legea, 1986ko irailaren 30ekoa?
|
|
Zinez esan daiteke dagozkigun
|
urteetan
gertatu zela biztanleen beherakada prozesuaren hasieraAramaion, aldi berean, kalearen eta baserriaren arteko proportzioak aldatuz. Adibide gisa, 1960an herriak1.887 biztanle bazituen (haietatik %45 kaletarrak), handik hamar urtetara 1.702 besterik ez zeukan (kaletarrak,% 51).
|
|
1641 urtean, Gordexolak lehenik eta Guenesek ondoren, Enkartazioetatik askatu eta Gernikako Batzarrarekin bat egitea erabaki zuten. Denbora aurrera joan ahala, gainerako errepublikek gauza bera egin zuten; Karrantzaren kasuan, 1799
|
urtean
gertatu zen bat egitea.
|
|
HAUXE desordena eta hauxe nahastekamendua...! Izan ere, kontatu berri dizkizut bi solas haiek, Villagrandeko dukea jauregirat etorri eta handik bizpahiru
|
urterat
gertatuak. Ordea, ez dizut oraino dukearen bisitarik kontatu!
|
|
Estatu espainiarrean sareratzen diren kazeta digitalak, beren nortasuna osatuko duen ezaugarrien bila dabiltza oraindik. Telebistaren edo irratiaren aurreneko
|
urteetan
gertatu zen bezalaxe. Urte batzuk dira komunikabide berri hau nolakoa izango den jakiteko.
|
2001
|
|
Demokrazia eta askatasuna edozein erakundek bere baitan behar dituenak dira, eta hala ez bada gero ezin dituzte kontzeptu horiek gizartera eraman edo gizarte berri bat egin. Hori argi ikusten da gure gizartean azken 20
|
urteetan
gertatu dena aztertuz gero.
|
|
Erabat liluratuta geratu zen. Orain 25
|
urte
gertatu zen hura. Axular irakurtzean, haren prosak dena adierazteko balio zezakeela ohartu zen Irigoien.
|
|
Orokorrean ona da, azken bost urteetan poliki poliki berreskuratzen ari da, batez ere Araban, baina askoz hobeto egon liteke. Txikiziorik handienak 70
|
urteetan
gertatu ziren eta leku batzuetan kalteak behin betikoak dira. Dena den, diru apur batekin elkarlotzeko falta diren zatitxoak erraz konpon daitezke.
|
|
2001eko uztailan gaude, lehendakari aukeratu berria, egoera politiko zail batean. Ordea, behar den perspektibatik begiratzen badugu, azken bi
|
urteotan
gertatu dena gertatu izan ez balitz, egungo gobernuak ez lituzke izango gaur egun dituen helburuak. Hau da, bizitzaren aldeko errespetua, elkarrizketaren aldeko apustua, gai politikoen argitzea bakea eta nazio eraikuntzaren planoen bereiztea edota Euskal Herriaren hitza eta erabakiaren errespetuaren aldarrikapenak ez ziren hain garbi azalduko egun, Lizarra Garaziko Akordioa eduki izan ez bagenu.
|
|
Kordobako agintarien arazoak gogoan baditugu, ez da harritzekoa 905etik915era bitartean Iruñeko erregeak, Antso Gartzes I.ak, hasierako arrakastak lortzea.Lehen ekimena 907
|
urtearen inguruan
gertatu zen, eta operazioen helburua Lizarrako lurraldea izan zen, garai hartan Banukasitarren menpean zegoena. Erresistentziarik izan zen, baina Iruñeko gerrariek garaitu egin zituzten Banukasitarrakirailaren 30ean.
|
|
Bigarren uholde handia 60 eta 70eko hamarkadetan gertatu zen. Arrazoi horregatik familia bidezko euskararen transmisioaere zaila gertatzen hasi zen, aurreko
|
urteetan
gertatzen zenaren kontra. Aldaketahonen berri Eusko Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak egindako. EuskararenJarraipena?
|
|
Estabitamina gabezia folato maila txikia duten pertsonekin ere lotzen da; bitamina hori globulu gorriak sortzen eta heltzen ere laguntzen du. Sintomak nabariak dira eta bizpahiru
|
urteren buruan
gertatzen dira. Anemia dela eta, ahultasuna, nekea, buru galera, suminkortasuna eta oroimenaren nahasteak gerta daitezke.
|
|
BBVAk kalkulatu zuen 2001ean etxebizitzetako inbertsioen %12 Ogasuneko kontroletik kanpoko funtsetatik zetozela, eta funts horiek zuritu egin behar zirela moneta berria iritsi aurretik. Interes tasak Eskaria gutxitzen duen beste elementu bat hurrengo
|
urtean
gerta litekeen interes tasen igoera txikia izango da. BBVAk adierazi du ekitaldiaren amaieran bost hamarreko igoera egon daitekeela diruaren interes tasa ofizialetan (%3, 25etik %3, 75era) eta sei hamarrenetan (%3, 2tik %4ra).
|
|
‘Baina hura duela hogeita zazpi
|
urte
gertatu zen, Maribel, munduaren hasiera abisalean. Tolestura geologikoak, sumendien erupzioak, glaziazioak, denetik gertatu da ordutik honako denbora bitartean.
|
|
Filologoa ere banaiz, ordea, Â behiala eman zidaten tituluak adierazten duenez. Jakina denez, duela ehunen bat
|
urte
gertatu zen hizkuntzalari berri eta filologo zaharkituen arteko etena, baina eten horrek, zena zen, ez zuen luzaroan hondargabeko osinik zabaldu. Izan ere, egungo eguneko hizkuntzaz ari ez denak, ingurukoak begi belarriz jasotzen ez dituenak, testuak behar ditu lekuko, ordukoari, nahiz bart arratsekoa izan, antzemango badio, inoizko hizketaren bitartez inoizko hizkuntzaren muinera helduko baldin bada.
|
|
|
urteetan
gertatu zen eta
|
2002
|
|
Ez nago hemengo mugimendu eta jarduera guztien gainean, baina ikusten dira nahi batzuk, eta horien atzean dauden pertsonak. Pista bat ematen digu duela hiru
|
urte
gertatu zenak.
|
|
Iraganari begirada bat da, gizartea aldatuz nola joan den ikusteko tresna aproposa: urtez
|
urte
gertatutakoak, garaiko hemeroteka zatiak, pertsonaia ospetsuen profilak eta abar jasotzen baitira.
|
|
2002ko irailean behinik behin, Espainiako alderdi nagusi diren PP eta PSOE bat eginda azaldu dira haientzat garrantzitsuak diren helburu politikoetan. Indar abertzale nagusienek banatuta jarraitzen dute, ordea, urte eta erdiko salbuespenarekin azken 25
|
urteetan
gertatu den legez. Eta ez dirudi banaketa hori argituko denik, gutxienez bi gai funtsezkoetan abertzaletasunaren bi polo nagusienak beren norabideak gehiago argitzen ez dituzten arte.
|
|
Diktadura ondorengo
|
urteetan
gertatu zena Ramos abokatuak kontatzen duenez aurreko zorrak ordaintzeko Estatu argentinarrak egindako operazioen zerrenda bat da. Operazio horien ardatzetako bat Estatuaren beraren ondasunak saltzea izan da, eta informazioa azaltzen joan den neurrian joan da handitzen herritarren arteko eskandaloa, Argentinaren zenbat lurralde publiko hipotekaturik dagoen ikusi ahala.
|
|
Sozialistak aipatzen dituzu behin eta berriro, eta alde horretara eramango nuke elkarrizketa orain. Hogei
|
urteotan
gertatu direnen errudun nagusienetako bezala sozialistak aipatzen dituzu, eta aldi berean horien beharra daukagula.
|
|
Espainian 2001
|
urtean
gertatu ziren 77.000 trafiko istripuetatik (biktimarik sortarazita) 371ren zergati nagusia gurpilen egoera txarra izan zen (higatuegiak zeuden), Espainiako Trafikoko Zuzendaritza Orokorrak emaniko zifren arabera.
|
|
Medikuntza Fakultatearen batzarnagusiak, 2000 urteko ekainaren 24an, Donostian eta Basurtun kokatzea erabakizuen. Dena den, aurreikusitako plangintza hori ez da hasi ere egin, onartu zenetikhona Medikuntza eta Odontologiako eskariak hutsean gelditu direlako, aurtengo2001
|
urtean
gertatu den moduan.
|
|
...rakaskuntzaren aurka hartutako erabakien aurka eta Nafar Gobernuko HizkuntzaPolitikako Zuzendariak egunkari, telebista eta irratien aurrean egindako euskararenaurkako adierazpen erasokorren aurrean, non Irakasletza ikasketen bi euskallerroetatik bat kendu nahi zutela ulertzen baitzen?, protesta ugariak, handiak, lasaiak eta baketsuak egin ziren, bai NUPen bamean, bai eta NUPetik kanpo ere.Duela 10
|
urte
gertatu bezala, ikasle, irakasle eta langileen itxialdiak antolatu beharizan ziren unibertsitateko gelategian. Oraingoan, aurrekoan bezala, 150. 1agun bilduziren, baina orduko hartan ez bezala, polizia deitu zen, eta ordena publikoko indarrak unibertsitateko esparma bortxatu, eta itxialdian zeuden 77 ikasle, irakasle etalangile atxilo hartuak izan ziren, polizia etxera eramanak, ziegetara bilduak, etahor bertan fitxatuak, euskararendako duintasuna eskatzeagatik.
|
|
...rakaskuntzaren aurka hartutako erabakien aurka eta Nafar Gobernuko HizkuntzaPolitikako Zuzendariak egunkari, telebista eta irratien aurrean egindako euskararenaurkako adierazpen erasokorren aurrean, non Irakasletza ikasketen bi euskallerroetatik bat kendu nahi zutela ulertzen baitzen?, protesta ugariak, handiak, lasaiak eta baketsuak egin ziren, bai NUPen bamean, bai eta NUPetik kanpo ere.Duela 10
|
urte
gertatu bezala, ikasle, irakasle eta langileen itxialdiak antolatu beharizan ziren unibertsitateko gelategian. Oraingoan, aurrekoan bezala, 150. 1agun bilduziren, baina orduko hartan ez bezala, polizia deitu zen, eta ordena publikoko indarrak unibertsitateko esparma bortxatu, eta itxialdian zeuden 77 ikasle, irakasle etalangile atxilo hartuak izan ziren, polizia etxera eramanak, ziegetara bilduak, etahor bertan fitxatuak, euskararendako duintasuna eskatzeagatik.
|
|
Irrati formula kulturaltzat definitu zuen Julian Beloki zuzendariak emisora berria, eta horren helburu zehatza Euskal Herrian, eta bereziki Euskal Autonomia Erkidegoan?
|
urtean zehar
gertatzen diren ekitaldi kulturalak zuzenean eskaintzea zen: hala nola, Gasteizko, Getxoko eta Donostiako jazzaldiak, Donostiako Zinemaldia, Bertsolari Txapelketa, eta abar.
|
|
Goi tentsioko dorreek, telefonia mugikorrek edo etxetresna elektrikoek sortutako uhin elektromagnetikoz inguratuta bizi den mundu honetan, energia elektromagnetikoaren organismoan edozein eragin kaltegarria osasun publikoko arazo larria bihur daiteke. Hala ere, ondorio errealak neurtzeko azken
|
urteetan
gertatu diren azterketak lasaigarriak dira oraingoz. El Escorial en egindako eremu elektromagnetikoen egoerari buruzko ikastaroan, aditu talde batek azken ikerketen balantzea egin du, telefonia mugikorra gaixotasun zuzena edo zeharkakoa izan daitekeen argitzeko.
|
|
Munduan
|
urtean
gertatzen diren 56 milioi heriotzetatik %40 saihestu daitezkeen hamar arrisku faktorek eragiten dituzte, baina kopuru horiek gora egingo dute gobernuek politika aktiboak egiten ez badituzte, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) urteko azken txostenaren arabera. Nazio Batuei atxikitako erakunde horretako adituek zehaztu dutenez, bizi itxaropen osasuntsua bost eta hamar urte bitartekoa izan daiteke, eskualde bakoitzeko osasunerako arrisku nagusien aurkako hainbat alderditan borrokatzen bada.
|
|
Segurtasun Nuklearreko Kontseiluko (CSN) adituek Palomaresen (Almeria) 1966
|
urtean
gertatutako istripuaren inguruan egindako azken txostenak erakusten duenez, gertakariak eragindako kutsadurak “ez du eraginik izan kaltetutako eremuko biztanleen osasunean”; hala ere, pertsona batzuek “barne dosiaren maila jakin bat jaso dute”, batez ere “hasierako uneetan eta exekuzioan istripuaren aerosolen eraginpean egon zirenak”. Palomares inguruko egoera erradiologikoari buruzko dokumentu hau Energia, Ingurumen eta Teknologia Ikerketen Zentroak (Ciemat), lehengo Energia Nuklearreko Batzordeak, eskatuta egin da.
|
|
Ordutik hona, 3.481 kasu eta 3.337 seropositibo erregistratu dira. Zehazki, lau kasutik bat 24
|
urtetik beherakoetan
gertatzen da, batez ere emakumeen artean. Gainera, transmisio bertikaleko infekzio kopurua ere handitu egin da, hau da, amatik fetura.
|
|
Ilusioak, alde batetik, eta egiten genuen hartan sinesteak, bestetik, gainditzen zituen oztopo guztiak, eta Everest bera sokarik gabe ere azpitik goiti igotzeko gai sentitzen ginen. Garai hartan(" denbora hartan" entzuten genuen meza nagusian, baina" denbora" deitzen badut badirudi orain dela bi mila
|
urte
gertatukoaz ari naizela eta hori ere soberaxko da), orain bezala, ederki saltzen ziren hiztegiak, gramatika osoak edo zatikakoak, eta aditzen koloretako paradigmak, baina, egun, gauzak aldatu dira pixka bat. Egun, erosleak aukerak egiten ditu, zuk badakizu hori, eta ez dizut hemen esan beharrik.
|
2003
|
|
Adibidez, estatu mailako emaitzek, datorren
|
urtean
gerta daitekeena aurreratzen ez duten arren, nahiko argi mintzo dira PP nahiz PSOEko lidergoari buruz: Aznarren' estiloa', laguntza baino gehiago da zama, eta horrek garrantzi funtsezkoa izan behar luke oinordekoaren aukeraketan.
|
|
Euskaltegietako ikasle kopuruaren jaitsiera nabarmenena azken zazpi
|
urteotan
gertatu da. ikasturtean inoiz baino ikasle gehiago matrikulatu zen euskaltegietan, baina orduz geroztik beheranzko joera izan du, eta, gaur egun, EAEn orduan baino 11.000 ikasle gutxiago daude euskara ikasten.
|
|
Nola ez nekien zenbaiteraino zeukan horrek zentzurik, momentu horretatik aurrera espioi nobela bezala garatzen ari nintzena beste zerbait ere bihurtu zen, han kontatzen ari nintzen guztiari beste ikuspegi bat kontrastatzeko beharra sentitu nuelako. Hau da, istorioa orain dela 40 bat
|
urte
gertatzen ari bazen, gaurko ikuspegitik ere hari kontrapuntu emateko beharra sentitu nuen, nobela horretan fikzioa den guztia datu errealekin egiaztatuz.
|
|
Nekazaritza, abeltzaintza eta sukaldea «berriak» dira eta elikagaiak asko aldatu dira. Beraz, 10.000 urte dituen gizakion genetikak ez omen du astirik izan egokitzeko azken 2.000
|
urtetan
gertatu diren aldaketa horietara.
|
|
Errusian 1917
|
urtean
gertatutako Iraultza sozialistak aldaketa ugari ekarri zituen. Aldaketa hauek ez ziren arlo politiko, ekonomiko eta ideologikora soilik mugatu.
|
|
Bigarrenik, Nazio Batuek izandako protagonismoa aztertu genuke.Haien funtzionamendu sistema zaharkituak, Bigarren Gerrate Mundialaren emaitzeiegokitua, ez ditu 60
|
urteotan
gertatutako aldaketa demografiko eta politikoak beregain hartu, eta jokaera antidemokratiko eta desorekatua mantentzen du oraindik.Hori guztia gutxi izango balitz, gaur egungo idazkari nagusia den Kofi Annanenjoera berria multinazionalei NBetako ateak zabaltzea da, munduko herrialde aberatsek beren gain nahi ez dituzten gastuei aurre egin diezaieten.
|
|
nolabait elkartzerik dagoen guztiekin elkar hartzea, gauza guztietan berdin pentsatzen ez badugu ere. Hortarako ez dago diferentziak eta eztabaidak lurperatu beharrik»56 Are gehiago, Euskal Herrian, aurreko
|
urteetan
gertatutako kultura mugimenduen zabaltzea eta berritzea ikusita, Azurmendik honako gogoeta hau egin zuen «espontaneismo larri hau zerbait kontrolatzen hasi beharra dago(?) Diferentziaren guzti horren erdian nukleo bat, muin edo erdiune bat finkatu beharra dago. Kontrolik gabeko diferentziapen zoroan adar berriak botatzen jarraitzea baino beharrezkoago dirudi jadanik orain arteko desarroiloaren adarrak kimatzea, xedarratzea, moztea eta arbola garbitzea»57.
|
|
Emariaren erregulazio “adimentsu” horri esker, gaur egungo ibilgailuak eroso ibil daitezke erregimen baxuetara. Minutuko 2.000 – 2.500 biratan zirkulatzeak (2.500 – 3.000 bira, diesela bada) ez du motorrik kaltetzen, duela zenbait
|
urte
gerta zitekeen bezala. Era berean, ez da beharrezkoa goragoko martxara aldatzeko erregimen altuetaraino azeleratzea.
|
|
Ondorioak arrain handien populazioak berreskuratzeko gaitasunera ere zabaltzen dira. «Populazio baten edo espezie baten gainbehera handiak ustiapenaren lehen bost
|
urteetan
gertatzen dira», diote zientzialariek. Gehiegizko arrantzaz gain, Myersek eta Wormek diote ezinezkoa dela ugalketa tasa handiak lortzea konpentsazio mekanismo gisa.
|
|
Worldwatch Institute ingurumen erakundearen urteko txostenak (“Munduaren egoera 2003”) marea beltzen etengabeko arriskua nabarmentzen du, hala nola azarotik Galiziako eta Kantauriko itsasertza suntsitu zuena, “erregai eta substantzia arriskutsuen itsas trafikoa kontrolatzeko nazioarteko eraginkortasunik eza ikusita, eta itsasoan indarrean dauden merkataritza eta enpresa arauen laxotasuna ikusita”. Egoera txarrean dauden zamaontziak, komenentziako banderak eta milaka milioi dolar inbertituta munduko itsasoetan zehar egunero lau milioi tona petrolio gordin eta horien eratorriak mugitzen dituen trafikoan, azken 30
|
urteetan
gertatutako istripuen arrazoiak azaltzen dituzte (10.000 inguru). Ricardo Aguilarrek, Ingurumen Gaietarako Ikastegiko zuzendariak (CEMA FUHEM) eta Worldwatchen txostenaren Espainiako argitalpenean itsasoari buruzko kapituluaren egileak, onartu du “arraroa da gertaera horiek maizago gertatzea”.
|
2004
|
|
azken hamar urteotan gero eta antxoa gutxiago harrapatzen dela, nahiz eta noizean behin salbuespenak ere gertatzen diren. Batez ere azken hiru
|
urteetan
gertatu da harrapaketen gutxitze bortitza: 2001 urtean gure arrantzaleek 18.950 tona antxoa harrapatu zituzten, 2002an 5.000 tona eta 2003an 3.000 tona besterik ez.
|
|
Ba al dago harrapaketen gutxitze bortitz hori esplika dezakeen arrazoirik? Edo, eragileak lehengo
|
urtean
gertatutako Prestige ontziaren hondoratzea eta antzekoak izango ote dira?
|
|
Itsas plaka bat beste baten azpitik igarotzeari subdukzio deitzen zaio. Orain arte uste zen garai modernoko subdukzio zaharrenak orain 600 milioi
|
urte
gertatu zirela. Baina egin berri diren ikerketa batzuen arabera orain 1.800 milioi urtera arte atzeratu dira datak.
|
|
Azterketa genomikoen arabera, izurritea sortzen duen bakterioa, Yersinia pestis alegia, Yersisnia psuedotuberculosis bakterioaren ondorengoa da eta honek intsektuak gaixo arazteko ahalmena du. Intsektutik gizakiarenganako gaixotasunaren eboluzioa 1.500
|
urtetan
gertatu da, hots, eboluzioaren historian oso epe laburrean. Zergatik ez dira, bada, antzeko prozesuak beste eszenategi batzuetan gertatuko?
|
|
Bestalde, Armentiak Artizarraren iragaitea ere aipatu zuen: fenomeno horrek “garrantzi handia du, Lurrean ez baita inoiz horrelakorik ikusi, azkena duela 122
|
urte
gertatu baitzen”, 1882an. Artizarrak ekoitzitako eguzki eklipsea ia Europa osotik, Afrikatik eta Asiatik ikusi ahal izango denez, Europako behatoki eta erakundeek Internet bidez lankidetzan aritzeko proiektu bat dago; izan ere, Artizarrari Eguzkiaren aurretik pasatuz, Unibertsoaren eskala ezagutu daiteke.
|
|
Torontoko (Kanada) York Unibertsitateko eta Mexiko Berriko (AEB) Radio Astronomiako Behatoki Nazionaleko astronomoak Unibertsoan ezagutzen den zulo beltza edo neutroi izarrik gazteena aurkitu dute, Lurretik 30 milioi argi
|
urtera
gertatutako izar leherketa (supernova) bat ikertzen ari zirela. Aurkikuntza horrek berresten du supernobak zulo beltzen “ama” direla dioen teoria zaharra.
|
|
Adituek behin betiko egiaztatu dute Mediterraneo itsasoaren tenperatura gradu bat igo dela eta itsasoaren maila 5 eta 10 zentimetro igo dela azken urteetan, bai eta “lurrazal kontinentala murriztu egin dela” ere, “klima aldaketaren eraginez ez ezik, gizakiaren ekintzaren eraginez”, gero eta populatuagoak eta kutsatuagoak diren itsasertzetan. Igoera erregularra eta konstantea Aldaketa horiek “batez ere azken 15
|
urteetan
gertatu dira”, eta oraindik ez dakigu “aldi baterakoak ala iraunkorrak diren”. Teknologia berriei esker, zehatzago aztertzen ari dira aldaketa horiek.
|
|
Banku Zerbitzuen Erabiltzaileen Elkarteak (Ausbanc) jakinarazi zuenez, bankuak bere gain hartu behar du kasu honetan Sarearen bidez jarduteko ematen dituen merkataritza sistemek “behar bezala funtzionatzen dutela” eta txartelen iruzurrezko erabileraren kostua bere gain hartzen dutela. Epaitza judizialak aipatzen dituen gertakariak 2000 eta 2002
|
urteen artean
gertatu ziren, Donostiako material informatikoko denda bat Internet bidez Boli Kostako erosle batekin harremanetan jarri zenean, eta harekin bederatzi milioi pezetako eragiketak itxi zituen. Ordaintzean, erosleak kreditu txartel baten datuak eman zituen.
|
|
Talde horrek hilabete bat emango du plaken tektonika, kontinenteen eta ozeanoen eraketa eta, bereziki, Hego Amerikaren eta Antartikaren arteko bereizketa aztertzen. Izan ere, orain arte zenbait ikerketak adierazi dute tenperatura globalaren hazkundea duela 32 edo 33 milioi
|
urte
gertatu zela, bi lurraldeak banandu eta Drakeko Pasabidea sortu zela, korronte zirkunpolar antartikoa sortu zuena. Bestalde, Antcroflor izeneko proiektuaren zuzendariak, Andrés Maldonado Lópezek, nabarmendu du gaur egungo klimak Drakeko Pasaguneari lotuta daudela, eta, ondorioz, korrontea isolatzen duen kontinente antartikoaren inguruko korronte baten interakzioa sortzen dela, eta tenperaturak eta glaziarrak handitu egiten direla:
|
|
XVIII. mendean Ipar Amerikan bisonteak modu masiboan ehizatu baino askoz lehenago, dozenaka milioi ale zeudenean, klima aldaketak gainbehera ekarri zuen duela 200
|
urte
gertatutako espezie horren populazioa, Kanadako, Errusiako eta AEBetako zientzialariek egindako azterketa baten arabera. eta Erresuma Batua, gaur “Science” aldizkarian argitaratua. Ipar Amerikan, Txinan eta Siberian aurkitutako bisonteen 442 hezur fosilizaturen DNArekin egindako lan horrek adierazten du duela 37.000 urte Siberian, Alaskan eta Kanadan aniztasun genetikoa eta bisonte populazioen tamaina izugarri murriztu zirela.
|
|
Aurreko
|
urteotan
gertatu den bezala, Bergara Racing talde antolatzaileek bihar jendetza handia biltzea espero du Gorlan. Sarrerak 8 eurotan jarriko dituzte salgai.
|
|
Izan ere laurogeiko lehen
|
urteetan
gertatu zen euskal zinema komertzialaren garapena ordura arte egindako zinemaren antzeko ildoei jarraituko zieten filmekin gertatuzen, El proceso de Burgos, La fuga de Segovia edo La muerte de Mi kelbezalakoekin hain zuzen. Zinema areto komertzial etan banatu eta erakusteko eginak izanagatik ere, hasierako film haien ekonomia ez zen gehiegi bereiziko aurreko aldiko filmenetatik.
|
|
Taldeen sarrera ekarri duten operazioak azken lau
|
urteetan
gertatu dira gehienetan. Ia kasu guztietan konbinatu egiten dira parte hartzeko modu biak, alegia, kapitalean eta katean emititzea.
|
2005
|
|
10 urte lehenago, II. Mundu Gerra bukatu zen egun beretan (1945ko maiatzaren hasieran) 15.000 herritar hil zituen harmada frantsesak Setif-en, independentzia eskatzen zuten manifestazioak itotzeko. Gezurra dirudi, baina hori ere duela 60
|
urte
gertatu zen. Frantziak ez du egunotan barkamenik eskatu.
|
|
Izan ere, publikoki agertzen den borondate politikotik errealitatera alde handiegia gelditzen da oraindik. Azken
|
urteetan
gertatu bezala, eskola sartzeak tirabirak ekarri ditu berriz ere. Sare guztietako gurasoak, dela publiko, pribatu ala ikastoletakoak mobilizatu dira han hemenka irakasle postuak atxiki edo irekitzeko, euskarazko irakaskuntza segurtatzeko asmoz.
|
|
Indiako Bhopalen orain dela hogei
|
urte
gertatu zen hondamendiaren ondorez, Union Carbide enpresan izaniko gai kimikoen ihesak 15.000 lagun hil zituen, zifra ofizialen arabera, eta egun ere ezbehar haren ondorioak nozitzen dituzten 120.000 gizakiren baitan izan bide zuen eragina.
|
|
Horrek horrelaxe segitzen du eta, egun ere, desberdintasun ugari dagoen arren zortzigarren eta bederatzigarren hamarkadetako migrazioen artean edo, areago, azken bost
|
urteotan
gertatu direnen artean, batez ere, babes gabeziaren ondoriozko zailtasunak beti beti antzekoak direnez, aurreneko uneetan babesa agertu eta laguntza emateko premia lehenesten da.
|
|
Loturak zazpi urteko iraungitze epea du, horren datatik zenbatzen hasita. Hala ere, loturaren indarraldian lurrak birzatitzeko proiektuaren edo konpentsazio proiektuaren behin behineko likidazio kontua behin betiko kontu bihurtu bada, iraungitzea bi
|
urtetan
gertatuko da, Jabetza Erregistroan behin betiko saldoa agerrarazi denetik zenbatzen hasita; edozein kasutan ere, epea ezin izan daiteke zazpi urtetik gorakoa, loturaren jatorrizko datatik zenbatzen hasita.
|
|
Behin eta berriz, bi memento historikoen arteko antzekotasunak harrigarriakdira, nahiz eta tartean 20 urte igaro. 1996
|
urtean
gertatu zen bezala, gaia publikoaegin zen une beretik, hiritar batzuk Alardearen defentsan atera ziren era sutsu etabeldurgarri batean, bilera oraindik egin ez bazen ere. Aldarrikapena sakoneanezagutu gabe, batzuek era iraingarri eta arbuiagarri baten bidez eman zuten iritzia.Ikus ditzagun prentsan agertutako zenbait adibide.
|
|
Horrela, irailaren 8an konpainia Soroetako frontoitik aterako da. Aurreko
|
urtean
gertatu zen bezala, leku estrategikoenetan emakume tradizionalistak daude, euren bidea saihesteko asmoz. Jaizkibelkonpainiak bere ibilbidea aldatuko du, eta zenbait baratz zeharkatuz, tropak kontzentratzen diren Gernikako Arbola plazara gerturatuko dira.
|
|
Alkateak, indarrean zegoen ordenantzari kasu egin gabe, 9:45ean ezarriko duarrancada Alarde ofizialarentzat. Aurreko
|
urtean
gertatu zen bezala, bi Alardeospatu ziren. Baina urte honetan jada alkateak erakutsitako jarrera oztopatzaileagero eta argiagoa da, adierazpen hauetan ikus daitekeenez:
|
|
Hala ere, azpimarratu beharra dago, bi herrietan, dena delako arrazoiagatik, kaleratutako epaiak ugariak izan direnez eta epaiok kaleratu dituzten instantziajudizialak ezberdinak (hala nola, zigor arloko eta administrazioarekiko auzietakoepaitegiak), lan honetan bereziki aztertuko direla orain arte kaleratutako lau epaigarrantzitsuenak, bi garai edo etaparen barnean kokatuz: ...Irun eta Hondarribiko Alardeak herri bietako udalaren laguntzaz eta finantziazioaren bitartez antolatzen zirenekoa, eta bigarrena, herribietako jaietako ospakizun nagusia den Alardea, bi udalen utzikeria interesatuatarteko, esku pribatuetan bahiturik utzi zenekoa (nahiz eta Irungo kasuan, 2003.urteaz geroztik, Alarde pribatuaz gain Alarde ofiziala edo publikoa ere ospatzenden ekainaren 30ean, 1998
|
urtean
gertatu bezala).
|
|
Barne akordio baten bidez lortuko da benetako soluzioa. Auzitegi baten epaia ez da behin betiko soluzioa, unean uneko erabakia bainoez da, azken
|
urteotan
gertatutakoa ikusita ideia hau garbi dago. Horrek ezdu esan nahi kanpoko esperientziarik edo laguntzarik kontuan hartu beharez denik.
|
|
Alardearen kronikak biltzen dituzten orrialdeetan barna emandako begirada arina askida osagai aldaezin batzuei erreparatzeko: tropak jeneralaren autoritate legitimoaren menean diziplina martzialez desfilatzen, kantinerak irribarrez agurtzen... El Diario Vascok harrigarrizko fideltasunez eskaintzen du urtero tradizioak ezarritako estanpa jakina; urterik
|
urte
gertatzen diren baina ia inoiz jaia, kutsatzen, ezduten istiluak bazter geratzen dira.
|
|
Japoniako fosak adierazten duen plaken arteko muga da Japoniako arku sistema osoan lurrikara gehien sortzen dituena; 1885az geroztik M6 indarra baino indar handiagoko 100etik gora lurrikara gertatu dira. Nankai fosan, historikoki, M8 baino indar handiagoko lurrikarak 180
|
urtetara
gertatzen dira.
|
|
Azken urteotan egindako ikerketek frogatu dute, halaber, eragina dutela garuneko neurotransmisoreetako asaldura metabolikoen nahastean, hala nola dopamina eta noradrenalina. Erditze konplikatuek, umetoki barneko infekzioek eta lehen
|
urteetan
gertatutako traumatismoek ere eragina dute hiperaktibitatean. Hobekuntza PETarekin lortutako irudiek, haur hiperaktiboen garuneko asaldura fisikoen beste proba batzuez gain, agerian uzten dute tratamendua jasotzen duten pazienteen hobekuntza klinikoa.
|
|
Haurren elikadura alergia, gehienetan, arnas eritasun alergikoen ondorengo preludioa da, hala nola errinitisa eta asma, polenak, akaroak, animaliak edo onddoak sentsibilizatzeko. Haurren kasuan, lehenengo bi
|
urteetan
gertatzen dira batez ere. Urtebetetik beherakoen %90 esnea, arrautza eta arraina dira, eta arrautza da elikagairik alergenikoena urtebetetik bi urtera bitarteko haurretan.
|
|
“Science” aldizkariak argitaratu duen azterlan baten arabera, Afrikatik mundua populatzeko atera ziren lehen gizakiak hegoalderantz abiatu ziren, Indiako Ozeanoaren kostaldean zehar. Orain arte, zientzialariek beti pentsatu izan dute Afrikatik datorren exodoak, duela 70.000
|
urte
gertatuak, Europa eta Asiarako iparraldeko bideari jarraitu ziola. Hala ere, azterketa horren arabera, Malaysiako eta Andaman eta Nicobar uharteetako indiarren DNA aztertuta, India eta Birmania artean zeudenak, lehen gizaki modernoak kostaldetik joan ziren, itsas janariko dieta batek erakarrita seguruenik.
|
|
Haurren elikadura alergia, kasu gehienetan, arnas eritasun alergikoen ondorengo preludioa da, hala nola, errinitisa eta asma, polenak, akaroak, animaliak edo onddoak sentsibilizatzearen ondorioz, nahiz eta egoera batzuetan alderantzizkoa izan daitekeen, akaroei edo polenari alergiak sortuz has dadin eta animalia eta elikagai batzuekin jarrai dadin. Haurren kasuan, alergiak lehenengo bi
|
urteetan
gertatzen dira batez ere. Urtebetetik beherakoen %90 esnea, arrautza eta arraina dira, eta arrautza da elikagairik alergenikoena urtebetetik bi urtera bitarteko haurretan.
|
|
Besteak beste, ordulariaren orratzak ordubetean atzera egitea aztertzen da, orduaren aldaketak ordu erdi baino gehiagoko atzerapena izan duenean. Bonneko Unibertsitatearen kalkuluen arabera, Lurraren bira abiadura erregularki neurtzen duen munduko irrati teleskopioen sare bat koordinatzeaz arduratzen da, eta hori 2600
|
urtean
gertatu zen. Telekomunikazioen Nazioarteko Batasunaren (ITU) konferentzia batek proposamen hori aztertuko du astelehenetik aurrera Genevan.
|
|
Behaketek talkaren aukera baieztatuko balute, misioa prest egon liteke hamar urtean, gero asteroidea desbideratzen saiatzeko, beharrezkoa izanez gero. Apophisen eta Lurraren arteko talka gertatuko balitz, 2036
|
urtean
gertatuko litzateke, nahiz eta 2029an haren orbita gure planetatik 32.000 kilometrora baino ez zatekeen izango. Distantzia hori da bere neurriko objektu batek Lurrera gehien hurbiltzen duen puntua.
|
|
Azterketa egiteko lana MIT (Massachussets Institute of Technology) ikerkuntza institutuko talde bati eman zioten; lanaren zuzendariak Meadows senar emazteak izango ziren. Lantalde haren lanaren emaitza gisa, 1972an Meadows Txostena atera zen argitara," Hazkundearen mugak" izenburu adierazgarriaz, mezu garbia baitzuen, Txostenaren aurretiko azken 20
|
urteetan zehar
gertatzen ari zen hazkunde ekonomiko kontrol gabearentzako muga fisikoak badirela alegia. Txosten hura, zenbaitek katastrofistatzat jo bazuen ere, gizarte osoari zabaldutako arreta dei garrantzitsu bat izan zen.
|
2006
|
|
Datuak biltzen direnez geroztik, 1954
|
urtean
gertatu zen aurtengoaren antzeko kasu bat, hau da, abenduaren 30ean Alice ekaitza sortu eta ondoren urakan bihurtu zen.
|
|
Lizentziarik gabe ekin zion lanari eta lizentziarik gabe dirau, baina legezko aitorpen hori hurbilago dateke epaileek eman berri duten epaiaren ondotik. Egia erran, inork Iruñeko irratiari buruzko historia idatziko balu, Nafarroako politikagintzan azken 20
|
urtean
gertatu direnak eta ez direnak moldatu lituzke paperean, bai eta gure herrialdeko agintaritzak izan duen ezaugarri nagusia azaleratu ere, hots, ustelkeria. Izan ere, irratia lanean hasi zen, Gabriel Urralburuk azpiko dirua esku beteka kolkoratu zuen urteetan.
|
|
Ikerketaren jatorria ekosistema aberatsetan azken
|
urteotan
gertatutako polinizazio maila txikia izan da eta oraindik zaila da emaitza ziurrik ematea; dena den, espezieen arteko orekak zerikusia duela dirudi.
|
|
Izan ere, Jordak dokumental bat filmatu zuen 1979an, Bartzelonako Numax etxetresna elektrikoen lantegia jabeek era irregularrean itxi nahi izan zutenean, bertakoko langileek egin zuten autogestio esperientzia jasoz. Orain, berriz, Veinte años no es nada filmatu du Joaquim Jordak, Espainiako historiaren azken hogeita bost
|
urteetan
gertatutakoa berreraiki nahi duen dokumentala, Numaxeko autogestio esperientzian protagonista izan zirenen ibilbidea abiapuntu hartuz.
|
|
Saldu zidaten saltzen diguten... parabolak Francoren erregimenari ere ematen dio" biolentziaren monopolio legitimorako" eskubidea...! Nola da posible oraingo ikusmolde hutsekin duela berrogei
|
urte
gertatu zena hain faltsuki ebatsi? 1968an frankismoaren aurka altxatu zirenek biltzen zituzten herri sostengua, munduko iraultzaileen eta demokraten oniritzia, eta, ondorioz, hango egoera historikoan beraiek eramaten zuten askatasun eta duintasunaren ikurra.
|
|
Eta Maquiaveloren eskolakoa operazioa bera, bake prozesua nahastu edo baldintzatzeko tresna gisa erabili delako eta erabiltzen jarraitzen dutelako. Euskal Herrian azken zortzi edo bederatzi
|
urteetan
gertatu diren operazio politiko judizial askoren tankerakoa izan da ikuspegi politikoari dagokionez. Logikak dio bake prozesuan aurrera egin ahala eta hala gertatzen ari dela dirudi halakoek gure paisaje politikotik kanpo luketela, baina hemen dira, errealitateak sarri erakusten duen moduan, egoera politikoa baldintzatzeko erabilgarri
|
|
Egungo euforia zuritzen duen aldaki nagusia, nolanahi ere, datorren
|
urtean
gertatuko den aldaketa fiskala da.
|
|
Istiluak urtez
|
urte
gertatu ziren. Monasterioa horien guztien gaineko zerga eskuratzen saiatu zen bitartean, udalerriek irmoki egin zioten aurre Donemiliagari, jatorrizko dokumentuan euren izena agertzen ez zela frogatu nahian.
|
|
Prosaz idatziriko jatorrizko testu hau, latinez eta. Koldo Larrañagak berak? euskarara itzulitakoa, IX. mendekoa dugu, Karlomagnoren5biografoa izandako Eginardok eginiko Vita Karolin bildurikoa, hain zuzen ere; eta Pirinioetan baskoien eta frankoen artean 778
|
urtean
gertatu zen. Orreagako, lehenengo gudua du hizpide.
|
|
Ondorioz, leku finko batean eklipse bat ikusi ahal izateko, urte ugari igaro behar dira batez beste. Kapituluaren amaieran, ondorengo
|
urteetan
gertatuko diren eklipseen aurreikuspena aurkezten dugu.
|
|
Baina Marteren orbita piska bat eszentrikoa denez gero, oposizio guztiak ez dira berdinak izango: periheliotik hurbil gertatzen denean, distantzia 55 milioi km-ra murriztu daiteke (2003
|
urtean
gertatu zen bezala); ostera, oposizioa afelioan gertatzen denean 102 milioi km-ra bakarrik hurbiltzen da. Hala ere, bere orbitaren zatirik handienean distantzia hori baino urrunago egoten da, jakina.
|
|
Emaitzak, lehen begiratuan garrantzi gutxikoak iruditu arren, oso nabarmenak dira: aurkeztutako azterlanaren arabera, txertoa hartu zuten pazienteen %82k sintomek hobera egin zutela ikusi zuten, eta, are garrantzitsuagoa, kasuen %30ean arintzea tratamenduaren lehen
|
urtean
gertatu zen. Zergatik gara alergikoak?
|
|
Fenomeno horren ondorioak “negu pare batean” nabarituko dira Europan eta Ipar Amerikan, eta glaziazio aldi berri bat hasiko da, adituaren arabera. Flanneryk gogorarazi du duela 12.700
|
urte
gertatutako Golkoko itsaslasterraren azken etenaldian Herbehereek 20 gradu zero azpiko neguko tenperaturak zituztela eta Frantziako erdialdean tenperatura “siberiarrak” zeudela. Gainera, Atlantikoko produktibitate biologikoa %50 inguru jaitsiko dela uste du.
|
|
Azkenik, haurrei arreta berezia jartzea gomendatu zuten, “begiak ez baitaude erabat garatuta, eta horregatik erradiazio ultramoreek gehiago eragiten baitiete”. “Begiaren barruan erradiazio ultramorearen inbasioaren %80, gutxi gorabehera, bizitzako lehen 18
|
urteetan
gertatzen da; beraz, adin horretara arte, erradiazioaren %100 xurgatzen duen eguzki betaurreko egoki batez babestu behar dira haurrak”. Udan, babes handiagoa Udan, eguzkitan, hondartzetako, ibaietako eta zingiretako uretan eta giro aldaketan gehiago egoten denez, faktore horiei lotutako begi patologiak %10 gehiago dira.
|
|
Azken urteotan egindako ikerketek frogatu dute, halaber, eragina dutela garuneko neurotransmisoreetako asaldura metabolikoen nahastean, hala nola dopamina eta noradrenalina. Erditze konplikatuek, umetoki barneko infekzioek eta lehen
|
urteetan
gertatutako traumatismoek ere eragina dute hiperaktibitatean. Garun txikiagoa Neuroirudi teknikek, hala nola erresonantzia magnetikoak eta tomografiak (TAC), jada adierazi zuten bazirela arreta defizita zuten adingabeak, garun bolumen txikiagoa zutenak.
|
|
“azken urteotan, hiru alditan argitaratu dira perretxiko horren kopuru handien kontsumoa eta rabdomiolisi kasuak erlazionatzen dituzten azterketak, eta hiru alditan hil da muskulaturaren lesio koadroa”. Calonge doktoreak inoiz ez du ikusi perretxiko hori salgai, eta azaldu du heriotza horiek duela bost
|
urte
gertatu zirela Bordelen (Frantzia), eta han ere beste hamar pertsona intoxikatu zirela. Denek jan zuten perretxikoa maiz eta asko.
|
|
Kopuru horretatik, aseguratutako ondasunen balioa 15.000 milioi dolarrekoa baino ez da (11.420 milioi euro). Aurreko bi
|
urteetan
gertatutako hondamendiek aseguru etxeei galera ekonomiko handiak ekarri zizkieten, eta horien aldean, finantza analistek pentsa lezakete aurten ona izan dela sektorearentzat. Hala, munduko berraseguratzaile handienak esan zuen 2006 urtea izan dela galera ekonomiko aseguratu gutxien izan diren azken bi hamarkadetako hirugarren urtea.
|
|
Gaixoak 47 urte ditu orain, eta hamar bat orduz esku hartu zuen Pedro Cavadas Fundazioko kirurgia talde berreraikitzaileak, bi eskuak ongi transplantatzea lortu baitzuen. Bi gorputz adarren anputazioa duela 28
|
urte
gertatu zen, esperimentu kimiko batean gertatutako leherketa baten ondorioz. Alba L.C. abenduaren 12an hasi ziren errehabilitazio saioak, hatz eta gorputz adarretako mugikortasuna errazago berreskuratzeko.
|
|
Bistakoa da filologoak, testuak biluzteko ariketa horretan, morfemen eta xehetasun gramatikalen ehizan, arreta osoa eta dedikazio luzea ematen diela hizkuntza gertakizunen multzo edo unibertso ikaragarri zabalean detaile txiki txikiak besterik ez diruditen fenomenoei. " XIX. mendean Baztanen idatzitako testuetan, rat morfemaren erabilera maiztasuna" artikulua idaztea zirraragarria izan liteke filologoarentzat," Borneoko perra muturreko saguzarraren ugalketa estrategietan azken 20
|
urteotan
gertatu diren aldaketak" artikulua biologoarentzat ezinbestekoa izan litekeen bezalaxe; baina egia ere bada hainbesterainoko prezisioa eta zehaztasuna bilatzea zientziarentzat mesedegarria izan daitekeen arren, izan baitaiteke?, herritar arruntarentzat gutxienez harrigarria izanen dela, eta akaso patologia larriren baten seinaletzat ere hartuko du. Bitxia gertatu behar zaio herritar arruntari, ez dut esan nahi filologoa ere herritar arrunta ez denik?, deklinabide marka batek ez dakit zer idazle ezezagunarengan izan zuen frekuentzia ikertzeko halako kasketa izatea.
|
2007
|
|
Kaliforniako Unibertsitateko James Kenett eta lankideek, orain 12.900
|
urte
gertatutako mila urteko hoztearen peskizan aritu ondoren, Ipar Amerika gainean lau kilometroko diametroa zuen kometa lehertu zela adierazi dute.
|
|
Azken bizpahiru
|
urtetan
gertatu denaz denok ikasi behar dugu. Ezker abertzaleak ere ikaspenak atera behar ditu.
|
|
Taula honetan argi ikusten da
|
urteotan
gertatu den bilakaera: astean 0 ordu astean 7 ordu astean 10 ordu astean >19 ordu uda ikastaroa uda barnetegia neguko barnetegia
|
|
Etxebizitza edo lokala jabetza horizontalari buruzko araubidearen menpe badago, eta norbaitek hori eskuratzen badu, eskuratzaileak, Jabetza Erregistroan titulua inskribatu arren, erantzukizuna izango du, eskuratutako ondasun higiezin horrekin, aurreko titularrek jabeen erkidegoari gastu orokorrak ez ordaintzeagatik zor dizkioten kopuruen ondorioz; baina muga gisa hartu behar dira eskuraketa zein
|
urtetan
gertatu eta urte horretan mugaeguneratutako kopuruak, eta egutegiko aurreko urteari dagozkionak. Pisua edo lokala, lege aginduz, betebehar hori betetzeari lotuta dago.
|
|
Baina Russellek, askotan baliatzen zuen ironiaz, hau errepikatzen zuen: . Espantuka hori adierazten bada ere, inor ez da zinez kezkatzen hemendik ez dakigu zenbat milioi
|
urtetara
gertatuko bide denaz?.
|
|
Orain dela zenbait
|
urte
gertatu zitzaidan. Hamar, hamabost agian.
|