|
2001
|
|
|
3. Euskalgintzak, giro honetan, argi izan behar duen lehen gauza da atzerapauso bakar bat ere ezin duela onartu. Euskal Herria euskalduntzeko egindakoa bidea,
|
urteetan
garatu den ekimena eta abian jarri ditugun gizarte erakunde bat bakarra ere atzean uzteko ez gaude.
|
|
2002
|
|
|
Baliagarria izan dadin espero dut, baita kuriositateak irakurlea entzule bihurtzera bultza dezan ere. Euskal Herrian lehenengo emisora abian jarri zenetik ia laurogei urte bete dira; euskarazko irratigintza, berriz, azkenengo hogei
|
urteotan
garatu da, aurretik ere euskarazko irratsaiorik bazegoen ere?. Beraz, oso gaztea da oraindik euskal irratigintza.
|
|
|
Gizarte erantzukizunaren teoriak Estatu Batuetan du bere iturria, konkretuki Prentsarako Askatasun Komisioan. 40ko
|
urteetan
garatutako teoria da, eta beraren helburua hauxe da, alegia, prentsa askatasuna eta gizartearen beharrizanak uztartzea.
|
|
|
Garapen bideak desberdinak dira leku batean eta bestean, eta, hartara, teoria desarrollistaz berba egin beharrean, egokiago litzateke eredu desarrollistez berba egitea. Hemen UNESCOk 70
|
urteetan
garatutako teoria komunikatiboa azaltzen da, berriagoen oinarri fundamentala dena.
|
|
|
Asmakuntza biribila izan zen; hala ere, asmatzailea bera eta bere gizartea ez ziren horretaz jabetu. J. Gutemberg mainztarrak hogei
|
urtetan
garatu zuen inprenta modernoaren funtzionamendu berrirako teknika; pobrezian hil zen, bere asmakizuna abian jartzeko eskatu zituen diru maileguek itota. Hil zenean, bere ondare guztia honako hau izan zen:
|
|
|
Ikastaro hau Nafarroako Gobernuko Ingurumen, Lurraldearen Antolamendu eta Etxebizitza Departamentuak antolatutako ingurumeneko etengabeko prestakuntza planaren parte da. Plan hori erantzunkidetasunaren eta parte hartzearen printzipioan oinarritzen da eta 2002 eta 2004
|
urteetan
garatuko da. Guztira, administrazioko 400 teknikarik hartuko dute parte aurten.
|
|
|
Hiru
|
urtean
garatuko da eta Osasun Sailaren eta erkidegoen diru-laguntzak izango ditu.
|
|
|
Datorren urtean, Transplanteen Erakunde Nazionaleko (ONT) zuzendariak iragarri zuenez, plan estrategiko baten helburua da, atzo, Blanca Miranda, Espainiako organoak dohaintzan ematea. Proiektu hori hiru
|
urtetan
garatuko da eta Osasun Ministerioaren eta autonomia erkidegoen diru-laguntzak izango ditu. Mirandak azpimarratu zuen gaur egun herrialde osoan martxan dauden planak, dohaintza sustatzeko, integratu behar direla.
|
|
|
Abuztuaren 2tik 31ra egingo da, Espainiako kostaldeko kostaldeko hainbat herritan. Ekimen hori talde ekologista duela bost
|
urtetik
garatzen ari den «Sakon» kanpainaren barruan kokatzen da. «Sakon» kanpainak ingurumenarekin zerikusia duten hainbat gairi buruzkoak dira (adibidez, itsas hondoen egoera).
|
|
|
Nahiz eta gure herrialdeak emaitza onak izan, oraindik ere mundu mailako lidergoari eusten dio, Transplanteen Erakunde Nazionalak iragarri zuen datorren urtean plan estrategiko bat jarriko dela abian organo dohaintzari negatiboen tasa murrizteko, gaur egun% 23koa baita. Hiru
|
urtean
garatuko da eta Osasun Ministerioaren eta autonomia erkidegoen dirulaguntzak izanen ditu. Erakunde horretako zuzendariak, Blanca Mirandak, nabarmendu zuen plan horren helburu nagusia dela gaur egun herrialde osoan funtzionatzen duten planak integratzea, eta lau fasetan gauzatuko dela, xede publikoaren arabera.
|
|
|
• Operatiboa izatea eta, ahal dela, datozen
|
urteotan
garatzeko neurri zehatzak proposatzea.
|
|
2003
|
|
|
Min tegi horiek guztiak eta Donibanen bildutako ikasleen artean sortutako harremanak funtsezkoak izan ziren UEUren arrakasta eta jarraipena ulertzeko. Lanean bakarka ari zen jendea biltzeko aukera eman zutelako, baita
|
urtean zehar
garatuko ziren plangintzak osatzeko aukera ere. Dena den, hurrengo urteetan antolatutako mintegien artean aldeak zeuden.
|
|
2004
|
|
|
Kantabriako Aldizkari Ofizialak gaur argitaratu du proiektu hau jasotzen duen ordena, baita Kontsumitzailea Hezteko Lau Urteko Planaren hirugarren fasea ere. Proiektu hori azken
|
urteetan
garatu da eta, aurrekoak bezala, kontsumoaren arloko hezkuntza ekintzak eta programak garatzen ditu. Bi proiektuek kontsumitzaile “kritikoak, arduratsuak, solidarioak eta beren eskubideen defentsarekin eta eginbeharrak betetzearekin konprometituak” sortzea dute helburu, esan zuen Ekonomia eta Ogasun sailburu Angel Agudok.
|
|
|
Arazoaren ezagutzan aurrera egitea da Europako “Aquaterra” programaren helburu nagusietako bat. Programa hori bost
|
urtez
garatuko da kontinenteko bost ibai handitan: Ebro, Meuse, Brevilles, Elba eta Danubio.
|
|
2005
|
|
|
Datu hauek guztiak erabiliz lurrazal ozeanikoaren batez besteko konposizioa lor daiteke (2.17 irudia). Konposizio ezberdintasunetan oinarritutako lurrazal ozeanikoaren geruzapen orokor honetaz gain, azken
|
urteotan
garatutako sismologia teknika berriei esker, uhin sismikoen abiadura aldaketen azterketa zehatzagoak burutu dira. Ondorioz, konpo sizio aldaketekin zuzenean loturarik ez duen lurrazal ozeanikoaren beste zatiketa eredu bat iradoki da (2.16.B. irudia).
|
|
|
Mendeak ziruditen lau
|
urtez
garatu gerla. Pierrak ez zuen berririk nehoiz eman.
|
|
2006
|
|
|
Fusio Horrek, Aurrezki Kutxa euskaldunen fusio proiektuari hedabideek emandako tratamenduak iluntzen badu ere, hogei urte baino gehiagoko ibilbidea du, azken sprinta 2002
|
urtetik
garatu den arren. Fusionatutako mutuen arduradunek izan dituzten elkarrizketek erakundeen uztarketa bultzatu dute, talde handien sinergiaz baliatu, sektoreko gainerako taldeak baino indartsuagoak izan eta Hego Euskal Herritik kanpo lan egiteko gai izan daitezen.
|
|
|
Nik bestelako sentsazioak ditut, niretzat azken 14 hilabeteetan azken hila barne delarik prozesuak hartutako heldutasuna nabarmena da, oinarritu beharreko esparrura iristen ari garen inpresioa daukat, eszenatoki bat eraikitzeko tresnak definitzen ari dira, alderdien arteko mahaia eratzeko eragile politikoek hartu behar dituzten konpromiso politikoak lantzen ari dira. Ni konbentzituta nago, iragan
|
urtean
garatu zen komunikazio politikoa zentzu orokorrean batuz eta garatuz doa esparru guztietan. Zuhurtasunez bada ere, egiten ari den bidearekin eta emango diren urrats berriekin baikor naiz.
|
|
2007
|
|
|
Diziplina ezberdinetatik etorriak dira gainera: batzuk arte eskoletatik irteten dira, beste batzuek arkitektura ikasi dute eta askok
|
urteetan
garatutako gaitasuna erabiltzen dute euren irudiak egiteko.
|
|
|
Nahiz eta hidrogenoak petrolioaren eratorriek baino energia dentsitate txikiagoa izan, dentsitate hori nahikoa da, adibidez, bidaiariak garraiatzeko hainbat ibilgailu ibilarazteko. Ez da kontu berria hori; hidrogenoak higiarazitako lehenengo ibilgailuen prototipoa (GM Electrovan) 1966
|
urtean
garatu zuen General Motors etxe estatubatuarrak. Eta, gaur egun ere, automobilgintzako etxe asko ari dira hidrogenoz elikatutako erregai zelulei esker mugitzen diren ibilgailuak garatzen.
|
|
|
II. mailari ikuspegi hartze autogogoetazkoa eta elkarrekikoa deritzo, eta 8urtetik 10
|
urtera bitartean
garatzen da. Pertsona kontzeptuari dagokionez, aurrerapen nabariak gertatzen dira.
|
|
|
III. mailari elkarren arteko ikuspegi hartzea eta hirugarren pertsona batenikuspuntua aintzat hartzea deritzo, eta 10 urtetik 12
|
urtera bitartean
garatzen da.Adin horretan, haurrek pertsonei buruzko ikusmolde berezi bat dute. Horren arabera, pertsonak denboran zehar nahiko egonkorrak diren balio eta jarrera sistemakdira.
|
|
|
Lehen estadioa, egitate pertsonalistikoak eta interpretazio sistemarik ezaizenekoa, 5 urtetik 6
|
urtera bitartean
garatzen da. Estadio horretan, haurrek ez duteulertzen diruaren funtzioa, ez eta rol pertsonalen eta sozietalen artekoezberdintasuna ere, eta horrek nahasmen handia sortzen die.
|
|
|
Izan ere, beharrezkoa da jakitea inferentziak ezagutza lortzeko bidebat direla. Ikerketen arabera, gaitasun hori 4 urtetik aurrera hasten da garatzen, etaoraindik 6
|
urtean
garatzen jarraitzen du (Sodian eta Wimmer, 1987; Keenan, Ruffman eta Olson, 1994; Varouxaki, Freeman, Peters eta Lewis, 1999; Pillow, 2002, denak in Carpendale eta Lewis, 2006).
|
|
|
Sentimenduak aztertzeko teknika edozein izanda ere, ikerketetan egiaztatu daaskotan haurrek 6
|
urterako
garatzen dutela beren barne talde nazionaleko kideekikolehentasuna. Dirudienez, lehentasun horrek bere horretan irauten du gutxienez 15.urtera arte, eta ikertu diren herrialde gehienetan jaso da:
|
|
|
Behin gizonezkoak eta emakumezkoak bereizi eta gero, haurrak bere burua, mutil, tzat edo, neska, tzat hartu ahal izaten du; hau da, genero identitatea garatzendu. Genero identitatea 2 urte eta erditik 3
|
urtera
garatzen da. Garai horretarakohaur gehienek beren burua mutiltzat edo neskatzat hartzen dute (Thompson, 1975).
|
|
|
Generoaren egonkortasuna, berriz, 4
|
urtearen inguruan
garatzen da, etamotiboa eta iraunkortasuna, 5 urtean. Ordura arte, haurrei zaila egiten zaie sexuaezaugarri egonkorra eta iraunkorra dela ulertzea.
|
|
|
1.Oinarrizko genero identitatea: haurrek beren burua, neska, tzat edo, mutil, tzat hartzen dute, eta 3
|
urtearen inguruan
garatzen da.
|
|
|
Behin samin enpatikoaren eragileak eta garapen soziokognitiboa, inorenganako zentzu soziokognitiboaren garapena, lotzen direnean, honako garapeneskema honen arabera garatzen da enpatia: a) jaioberriaren erreakziozkonegarra, seigarren hilabetera arte; b) samin enpatiko egozentrikoa, lehenengourtearen amaieran; c) samin enpatiko kuasi egozentrikoa, bigarren urtearenhasieran; d) benetako samin enpatikoa, bi urte eta erditik hamargarren urteraarte; eta e) egoeraz gaindiko samin enpatikoa, froga erabakigarririk ez badagoere, ustez, bederatzi eta hamargarren
|
urteen inguruan
garatzen hasiko litzatekeena (Hoffman-ek enpatiaren estadio ebolutiboak esaten die, eta aurrerago deskribatukoditugu).
|
|
|
Larrialdietako medikuek tresna hori erabiltzen dute erabakiak hartzeko. Duela lau
|
urte
garatutako eta duela gutxi 29 egun eta 19 urte bitarteko pazienteekin probatu diren gidetan, odolean eta jariakinetan errutina probak egitea sartu zen, bai eta kontrol zerrenda bat ere, gaixoa gaixotu zenetik apoplexia erasorik izan ote zuen adierazten zuena. Bakterio meningitisa eragiten duten agente nagusien aurkako txertoak jarri zirenetik, nabarmen jaitsi da gaixotasun horren eragina.
|
|
|
Aurreikuspenen arabera, EBko Industria ministroek bi proiektuei oniritzia emango diete maiatzaren 21ean eta 22an egingo den Kontseiluan. Horrela, dagozkien erregelamenduak hurrengo
|
urtean
garatu ahal izango dira, eta funtsak ikertzaileen eskura egongo dira 2008 urtearen hasieran.
|
|
|
Ministroen Kontseiluak atzo onartu zuen Osasun eta Kontsumo Ministerioko Medikuntza Birsortzailearen arloko Terapia Aurreratuen Plana, datorren
|
urtean
garatzen hasiko den Ikerketa Biomedikoaren Planaren barruan. Cancerreko Zeharkako Ekintzari ere oniritzia eman zion.
|
|
|
Orain, 30 urteko emakume frantses bat da behazun xixkuan baginatik dabilen Europako lehen pazientea. Kirurgia endoskopiko transluminala Emaitzarik deigarriena da ez duela orbainik erakusten, baina garrantzitsuena da azken
|
urteetan
garatu den teknika baten aplikazioa dela: kirurgia endoskopiko transluminala zulo naturalen bidez (NOTES izenaz ezagunagoa), ingelesezko sigletan.
|
|
|
Ikerketak 60 pazienteri (Hebrongo 30 eta La Pazeko beste 30) hipertentsioaren aurkako medikamentu baten eraginkortasuna aztertu nahi du, hipertentsioak eragindako konplikazioak prebenitzerakoan. Williams gaitza
|
urteetan zehar
garatzen joan ohi da. Baina ikerketa ildoak ez dira klinikoak soilik.
|
|
2008
|
|
|
Azkenik, ETBk azken hogeita bost
|
urteetan
garatu duen eredu dikotomiko honi, muturreko kritiketan, honako hau leporatzen zaio euskararen aldeko herri mugimendutik: kanal bien artean gaztelerazkoak eman
|
|
|
Bai, egia da; teknika molekularrak iraultza eragiten ari dira taxonomian. Azken
|
urteetan
garatutako teknikei esker, gaur egun nahiko erraza da DNA sekuentziatzea. Eta hainbat genetan eboluzioan zehar gertatu diren aldaketak konparatuz, izakiak sailka daitezke.
|
|
|
atera ere, ur garbi fresko bat bezala ateratzen zitzaion ahotik ume umetatik edoskitako hizkuntza, goitik beherako bidean erraz bezain oparo hedatzen zena eta, bere ibilian, ibai ur handi edo errekasto jostalari bihur zitekeena, ur jauzi edo ur zurrunbilo: ...tiratsu edo ateraldi zorrotz, birao lotsagabe edo bertso hunkigarri; esan nahi baita, hamar urte zituenerako, euskarak eta euskarak bakarrik antolatuak behar zituela Beñardok burmuinak, non baitzeutzan adimen irudimenen izatea eta funtzionamendua ahalbidetzen zituztèn nerbio zirkuituak eta bestelako azpiegiturak. Beñardoren neuronak elebakarrak ziren ezinbestean, halakorik esaterik bada?, hamar
|
urtetan
garatu eta osatutakoak mila estimuluren eraginpean, gelditzen ez den makina baita garuna, baita lotan dagoenean ere; Beñardok, ondorioz, euskararenak eta euskararenak bakarrik zituen burmuinetako bide sare haiek, begiz ikusten zuèn mundua ulertzera zeramatenak, baita bere egitera ere, mundua bere eginez egiten zuen munduak, aldi berean, bere?, ahoan artikulatutako hotsen bidez, esaldi kate dist... Gaztelaniarenak, aldiz, bide itsuak ziren Beñardorentzat, ulerkaiztasunaren horman bukatzen zirenak; Beñardok bazekien, bai, mundu haren berri, bazekien bazegoela gutxienez?, baina harresi batek inguratua zuen, eta ez zuen harresi hura baizik ikusten; gaztelaniaren jabe ez zèn heinean mundu itxi bat zen honek eskaintzen ziona:
|
|
|
Oraingoan badirudi liztorrek marisorgina bera nahi dutela; horregatik hego burrunba egin behar izan du, eta zangoetako koloreak erakutsi. Mehatxua adierazteko errituala, ezaugarri argi argiekin, espezie honek orain dela milioika
|
urte
garatua. Indartsua da eta ondo janda dago; liztorrek harrapakin ahulagoren bat bilatu dute.
|
|
|
Diktadura faxista gailenduta, Bilbon azken mende erdian haziz joandako kazetaritza eredua, Azkuek sortua eta bere apopilo Bustintzak sabindar bidera eramana (eta hogeita hamar
|
urtez
garatua), kolpera akabatu zen. 1888tik 1937 arteko urteetan, Azkue sabindarrekin lehian ibili zen aldizkariaren kontuan, baina arriskua «goitik» zetorrenean, euskarazko publikazioak babesteko edozer egiteko prest egon zen.
|
|
|
Kultura da garapenaren bigarren testuinguru garrantzitsua. Kultura terminoan, gizarte talde baten bizimoduaren ehunka adierazpen zehatz sartzen dituzte gizartezientzialariek, horiek
|
urteetan zehar
garatu dira taldekide guztien bizitzarako gizarteegitura bat eskaintzearren (Kluckhohn, 1949). Kulturak balioak, ideiak eta ohiturak biltzen ditu, ez objektu fisikoak soilik (jantziak, etxebizitza, sukaldaritza, teknologiak, artelanak eta bestelakoak).
|
|
|
Batez ere 4 urtetik 7
|
urtera bitartean
garatzen da kontzientzia fonologikoa: Haur Hezkuntzan dagoen umearentzat zaila da hitzak fonematan zatitzea.
|
|
|
Gehieneko muga 3.000 eurokoa da, eta hiru urteko amortizazio epea du. Mendekotasuna duten pertsonentzat eta 65 urtetik gorakoentzat da mailegua, eta finantza talde honek duela zenbait
|
urtetik
garatzen duen “Familien Plana” ren barruan sartzen da. Eszedentzia:
|
|
|
Gainera, mendebaldeko familiek baino ondorengo gehiago dituztenez, ondorio zehatzagoak lor daitezke, komunitate genetiko bereko lagin asko biltzea ahalbidetzen baitute. Sei gene “Science” aldizkarian argitaratu da, eta, zeharka, gizakiek bizitzako lehen
|
urteetan
garatzen dituzten ikaskuntza prozesuetan parte hartzen duten sei gene aipatzen ditu. Hainbat funtzio izan arren, horiek guztiak funtsezkoak dira garun konexioen heltzea eta fintzea antolatzen duen sare molekularrean.
|
|
|
Barizeak mundu osoari eragin diezaiokeen arazoa izan arren, eragin handiagoa dute emakumeen artean, haien fisiologiagatik, bereziki haurdun badaude, eta zenbait biztanleria taldetan, hala nola egunean denbora asko ematen duten profesionalengan. Hori dela eta, hobe da udan eta
|
urtean zehar
garatzea. Hankak gurutzatuta luzaroan eserita ez egotea, mugitu gabe zutik egotea edo arropa oso estua eramatea (zapatak barne) gomendatzen dute adituek.
|
|
|
Margarita Astrálagak, Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasuneko (UICN) Mediterraneoko Lankidetza Zentroko zuzendariak, Andaluzian bere zenbakia zabaltzeko beharra azpimarratu du. Aditu horren arabera, Andaluziako komunitateak naturako erreserba handiak ditu, baina arriskuan dauden espezieen %40 ez dago barruan, eta ekosistemak oso zatituta daude hainbat
|
urtez
garatu ondoren. Bestalde, SEO/ Birdlifek Europa osoan hegaztiak aldatzeko mota horretako bideak ezartzeko eskatu du; izan ere, esan dute 500 kilometro baino gehiago egin dituztela iparralderantz, klima aldaketaren ondorioz.
|
|
|
Foru Gobernuak 2008 eta 2012
|
urteetan
garatzeko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoa aurkeztu du
|
|
|
Eguneko zahar etxe gehiago eraikitzea da Nafarroako Gobernuaren Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoan zehazten den neurrietako bat. 2008 eta 2012
|
urteetan
garatuko den planean biltzen da Nafarroako eskualde guztietan egonen direla horrelako etxeak, Foru Erkidegoko bost eskualdetan (ipar mendebaldea, ipar ekialdea, Lizarra aldea, Tafalla aldea eta Erribera) %0, 75eko hedadura ratioarekin, eta seigarren eskualdean, Iruñerrian, %0, 80ko ratioarekin. Hortaz, helburu hori betetzeko, Tafalla aldean izan ezik, eskualde guztietan eraiki dituzte eguneko zahar etxeak.
|
|
|
«Telebistako moda ez bazaigu egokitzen guri, telebistari egokitu baino, hobe telebista bat sortzea», horrela laburbil daiteke, agian, azken hamar urte hauetan elkartea aitzinarazi duen xedea. Hamar
|
urtez
garatuz joan dela eta bidea sendotua eta gero segur bat daukala erakutsi nahi izan zuten atzo egin sasoi berriaren eta egoitza berriaren aurkezpenean. Horren adierazle, elkartea enpresa bilakatzekoa da laster.
|
|
|
Hilarriak lana, Lazkanok azken
|
urteotan
garatu duen esperimentazio ildoren bidetik jaiotako lau musika zatik osatzen dute. 2002 musikatu zituen, soinuaren ideia bat garatzeko:
|
|
|
IK k salatu izan du Dumonten gurasoak behartuak izan zirela gorpu hura beren semearena zela izenpetzera. Gertakari horren haritik tiraka, IK ko kideek urteetan eta
|
urteetan
garatu duten hipotesia da gorpu hura ez zela Pascal Dumontena, baizik eta Larrerena izan zitekeela. 25 urtez, Larreren bizi arrastorik ez bada agertu, Pascal Dumontenik ere ez.
|
|
|
Azkenaldian beste sortzaile batzuk ere ari dira euskal kantu tradizionalen inguruan lanean; Kepa Junkerak, esaterako, euskarazko abestiak hartu ditu hurrengo
|
urteetan
garatuko duen lanaren oinarri gisa.
|
|
|
Beñardo, izan ere, euskaraz bizi zen eta euskarak bizi zuen... atera ere, ur garbi fresko bat bezala ateratzen zitzaion ahotik ume umetatik edoskitako hizkuntza, goitik beherako bidean erraz bezain oparo hedatzen zena eta, bere ibilian, ibai ur handi edo errekasto jostalari bihur zitekeena, ur jauzi edo ur zurrunbilo: ...o ateraldi zorrotz, birao lotsagabe edo bertso hunkigarri; esan nahi baita, hamar urte zituenerako, euskarak eta euskarak bakarrik antolatuak behar zituela Beñardok burmuinak, non baitzeutzan adimen irudimenen izatea eta funtzionamendua ahalbidetzen zituztèn nerbio zirkuituak eta bestelako azpiegiturak –Beñardoren neuronak elebakarrak ziren ezinbestean, halakorik esaterik bada–, hamar
|
urtetan
garatu eta osatutakoak mila estimuluren eraginpean, gelditzen ez den makina baita garuna, baita lotan dagoenean ere; Beñardok, ondorioz, euskararenak eta euskararenak bakarrik zituen burmuinetako bide sare haiek, begiz ikusten zuèn mundua ulertzera zeramatenak, baita bere egitera ere –mundua bere eginez egiten zuen munduak, aldi berean, bere–, ahoan artikulatutako hotsen bidez, esaldi... Gaztelaniarenak, aldiz, bide itsuak ziren Beñardorentzat, ulerkaiztasunaren horman bukatzen zirenak; Beñardok bazekien, bai, mundu haren berri –bazekien bazegoela gutxienez–, baina harresi batek inguratua zuen, eta ez zuen harresi hura baizik ikusten; gaztelaniaren jabe ez zèn heinean mundu itxi bat zen honek eskaintzen ziona:
|
|
|
Ikerketek frogatu dutenez, ez da gauza bera hizkuntza ikastea patioan edo kalean lagunekin solasean aritzeko eta eskolako hizkuntzan konpetenteak izatea. Lehenengo konpetentzia bi
|
urtetan
gara daiteke. Hizkuntza akademikoan konpetentzia lortzeko, berriz, testu akademikoak ulertzen eta lantzen ahalbidetzen duena eta eskolako edukiak ikasten errazten duena, bost urtetik zazpira dira beharrezkoak, edo are gehiago14 Horrek esan nahi du beharrezkoa dela ikasleei errefortzua ematea haien hizkuntza ikaskuntza prozesuan, ez soilik hasieran eta hilabete batzuetan, baizik eta askoz luzeago izango den denbora tarte batean.
|
|
|
Batetik, 90 urte betetzera doa Euskaltzaindia eta, bestetik, azken urteetan Euskararen Akademiak bere aldaketak eta gaurkotzeak egin ditu, kide zein egitasmo berrietan. Bi horiek uztartzen dira biltzar honetan, hasiera ematen baitio honen bidez Euskaltzaindiak bere 90 urteurrenari, hain justu ere, 2009
|
urtean zehar
garatuko dena. Hala etorri zen urte bitartean ere, urritik irailera iraun baitzuten Akademia jaioberriaren lehen urratsek.
|
|
2009
|
|
|
Jarri behar dena baliabideak dira, lanera itzultzea baldintza onetan eman dadin. Nire karrera profesionala aurretik dut, nahi dudan edo ahal dudan adina
|
urtez
garatzeko. Aldiz, haurrak hazteko garaia, gure iritziz eta ikerketa askoren ondorioz ikusitakoa ere bada kritikoa den adin tartea da eta hori ez da berriro emango.
|
|
|
Horri guztiari, azken
|
urteotan
garatu diren eztabaida pertsonalak eransten bazaizkio, benetako eta luzarorako konponbideak ia ezinezkoa dela esan daiteke.
|
|
|
Filmaren ideia ia hamabost
|
urtez
garatuz joan da azkenik paperean idazten hasi zen arte. Izan ere, Guillermo Arriaga zuzendari eta gidoilariaren hitzetan ezin da eseri eta besterik gabe istorio bat idazten hasi:
|
|
|
Gainera, kide askorekin ez dugu merkataritza akordiorik lortu, baina akordioak lortu ditugu bideoak identifikatzeko gure teknologia erabiliz enpresek euren edukiak aurkitu eta, nahi badute, erraz ezabatzeko modua izan dezaten. Teknologia hori garatu zuten duela bi
|
urte
garatu zuten Googlen, eta aitzindaria izan zen mundu osoan. Bideoaren edukietatik hatz marka digitalak atera eta datu base batean gordetzen ditu, erabiltzaileren batek horren antzeko bideorik igotzen badu, edukiaren jabeak horren berri izan dezan eta, hori jakinda, eduki hori blokeatu edo horri etekina atera nahi dion erabaki dezan.
|
|
|
Proiektu honen barnean, izen bereko lan bat argitaratuko da, Jorge Oteizak berrogeita hamarreko
|
urteetan
garatu zuen jarduera artistikoari buruz Alfonso de la Torrek egin azterketa zabala jasotzen duena bera. Honen osagarri, bi dokumentu eranskin, proiektu honetan dauden artistetako batzuen 11 testu originalez osatu aukeraketa batez eta Oteizak idatzi edo berari bidali hogei bat gutunez, Museoaren Dokumentazio Zentrotik atera baitira.
|
|
|
Proiektua bi
|
urtez
garatu du Mendinet elkarteak, Neiker Tecnalia zentro teknologikoarekin laguntzarekin. GPS antena, telefono mugikorra eta bateria barneratua dituen koilarea sortu dute horrela.
|
|
|
Trebetasun horren ikaskuntza eskolatzean aurrera egin ahala garatzen da, eta hiru etapa edo fase bereizi zeharkatzen ditu: prestatze aldi bat, Haur Hezkuntzako lehenengo bi
|
urteetan
garatzen dena, eta haurra ondorengo idazketarako behar den kontrol grafomotorra lortzeko prestatzen dena; fase kaligrafiko bat, non bere idazketan, letren grafismoen ikaskuntzan eta bereganatutako azken etapan jartzen baitu arreta, eta haurrak, berriz, pertsonalizatu eta hobetu egiten du. Testu idatzi batek komunikazio funtzio nagusia bete dezan, irakurgarria izan behar du Haur bakoitzak lehenengo bi etapetan egiten duen aurrerapena, oro har, lortu duen heldutasun mailaren araberakoa da, hau da, maila intelektual egokia izan behar du, hizkuntza behar bezala garatu eta psikomotrizitate gaitasun egokia lortu behar du.
|
|
|
Azken 30
|
urteetan
garatu diren irudi teknika berriek garuneko odoljarioari lotutako arriskua murrizten dute
|
|
|
Aditu askok adierazi zuten Page Creatorrek baino web orri hobeak sortzen zituela Blogger zerbitzuak (Googleren blogak atzemateko zerbitzua). Sitesekin, arazo horietako asko konponduta daude; izan ere, orrialde dinamikoak sortzeaz gain (blogenak, esaterako), Googlek azken
|
urteotan
garatutako lankidetza aplikazioak optimizatzen dira. Google Sitesen sar daitezke bai Google Docs (wikien funtzionatzeko moduaren antzekoa den gaindokumentuak eta kalkulu orriak taldean lantzeko aplikazioa), bai Calendar (Googleren ataza antolatzailea), bai Google Maps.
|
|
|
Gainera, aipatutako ugaltzaile bakarra da modomultiplataforman funtzionatzen duena, hau da, hainbat sistema eragiletan. Joan den uztailean, hainbat
|
urtetan
garatu ondoren, VLCren 1.0 bertsioa jarri zen martxan, formatu berrien euskarriarekin eta aurrekoetarako akatsen zuzenketarekin. Hizkuntza berriak sartu dira eta Windows eta Mac Os Xrako kodekak eguneratu dira.
|
|
|
Doñanak, gainera, eremu horretako estazio biologikoak egindako ikerketa lan garrantzitsua du. Lan zientifiko horri esker, prozesu naturalei buruzko informazio eta ezagutza hobea lor daiteke azken 40
|
urteetan
garatutako ikerketa proiektuen bidez. Halaber, nabarmendu nahi nuke gizarte sektore guztiek aktiboki parte hartzen dutela Naturgune honetako Partaidetza Kontseiluan. Erakunde horrek egunero zaintzen du Doñana, eta erakunde ekologistek zeregin nabarmena dute.
|
|
|
Erakunde akademikoak nabarmendu duenez, proiektu hori ez dator bat antzeko ikerketekin, zeren eta “ikerketa ez baita egiten substantzia isolatuekin, baizik eta konposatu kimikoen konbinazioak eragiten dituen ondorioak aztertzen dira, zeinak, independenteki aztertuta, kaltegabeak ziruditen”. Europako Batasuneko VII. Esparru Programaren barruan dago lana, eta 3,49 milioi eurorekin finantzatu du Europako administrazioak, hurrengo hiru
|
urteetan
garatzeko. UGR taldearen ardura da pazienteak eta boluntarioak biltzea eta giza ehunen laginak prestatzea eta ematea beste talde batzuek egingo dituzten azterlanetarako.
|
|
|
Zein pauso emango dituzue aurrera begira. Pixkanaka emango ditugu pausoak. Plana hiru
|
urtean zehar
garatzekoa denez, poliki poliki hasiko gara. Lehen urtean urrats errazenak egingo ditugu:
|
|
|
Hezkuntza sisteman emakumeen eta gizonen arteko berdintasunera hurbiltzeko, horretarako da Nafarroako Hezkuntza Departamentuak atzo aurkeztutako plana. 2009 eta 20011
|
urteen artean
garatuko dute plana, Carlos Perez Nievas Hezkuntza kontseilariak azaldu duenez. Obsesioa dugula esan liteke ia, egindako planteamenduak zuzentasun politikoaz harago heldu eta bete daitezen.
|
|
|
Tiris Saharako eremu izugarri zabala da, ia 100.000 kilometro koadrokoa, eta gutxi ezagutzen dena Antzinako ondare kulturalari dagokionez. 2005 urtean, urtez
|
urte
garatu beharreko prospekzio arkeologikoen programa bat hasi genuen Saharako Arabiar Errepublika Demokratikoaren kontrolpean dagoen lurraldean, kasik 30.000 kilometro koadroko eremua eta administratiboki hiru eskualde militarretan banatua dagoena: Mijek, Agüenit eta Duguech.
|
|
|
Gaur egun 60 bat langile biltzen dira hor, eta urtez
|
urte
garatuz doaz. Egunero goizetik arrats atxikiko dituzte ateak irekirik.
|
|
|
Blanca Arrietaren Ciento cincuenta cuerdas taldeak, bestalde, Chalada aurkeztuko du Tarregan. Koreografo eta dantzari gasteiztarrak datorren
|
urtera bitartean
garatuko duen obraren lehen pieza da. Hainbat solo koreografikoz eratutako ikuskizuna prestatzen ari da Arrieta, giza arimaren inguruan hausnartuz.
|
|
|
Gaur egun agertzen diren minbizia kasuen %2 inguru dira haurrenak. Azken
|
urteetan
garatu diren hainbat teknika eta tratamenduren bidez, haur horien bizi itxaropena eta kalitatea handitu egin da.
|
|
|
Espainiako herri erakunde zentralek. Gobernuak, Kongresuak, Senatuak, Aginte Judizialak? eta hedabide publikoek, gaur egungo legeria errespetatuz,
|
urteotan
garatu duten hizkuntza politika makal eta arduragabearekiko guztiz bestelakoa den hizkuntza politika sustatzailea egin ahal izango lukete, baldin eta hartarako borondaterik balute. Era berean, gaur egungo legerian egin beharreko aldaketa eta egokitzapenak, esate baterako, Europako Kontseiluak justiziaren arloan gomendatzen dituenak edo Kongresuko eta Senatuko erregelamenduetan egin beharrekoak?
|
|
|
Eta ez dugu uste beti kanpora begira errezeta magikoen zain dagoena bera ere prest egongo denik Euskal Autonomia Erkidegoko ibilbidea albora uzteko, Iparraldekoaren edo Nafarroakoaren truke. Itsutasun handia behar da Euskal Autonomia Erkidegoan, Iparraldean eta Nafarroan
|
urteotan
garatu diren hizkuntza politikak eta lurralde bakoitzean egin diren ibilbideak berdintsutzat jotzeko. Ibilbidea diodanean, lege babesa eta sustapen politiko instituzionala ez ezik gizartearen atxikimendua ere aipatuta utzi nahi nuke.
|
|
2010
|
|
|
Horiek sortu ondoren, euskara pixka bat apainduago, zaluago, gaituago eta tresnatuagoa geratu zen Mendebaldeko kultur batasunean murgiltzeko eta pentsamenduaren nola artearen plazan lehiatzeko. Jarri dudan adibideak muntagabea iduri lezake, puskaz berrikuntza garrantzitsuagoak txertatu baitzaizkio euskarari egitura, sintaxi eta lexiko fronteetan lehen bezala orain ere (pentsa bakarrik matematika edo fisikaren esparruetan iragan hogei
|
urtean
garatu diren egitura berriak). Bizkitartean, garrantzitsua ez da adibidea bera, baizik eta sumarazten duen jarrera, ikusarazten duen bihotz moldura:
|
|
|
Euskadin hurrengo
|
urteetan
garatu beharreko lerro estrategikoak eta jardun esparruak bideratzea ahalbidetuko duen adostasuna eta Jaurlaritzak Eusko Legebiltzarrean aurten aurkeztuko duen Etxebizitzaren Lege proiektuaren oinarri izango dena.
|
|
|
Artzain familiakoa, betidanik ezagutu ditu artzain zakurrak etxean, lanerako, baina berak arraza berri batekin afizio eta hobby bihurtu du animalia hauek heztea. Border Colliekin egiten du lan, ardiekin aritzeko
|
urtetan
garatutako arraza, eta hemen ere animaliak berezkoa, naturala duenaz probesten da gizakia. Txapelketa eta erakustaldietan aritzen da bere txakurren dohainak ezagutarazten eta saio honetan ere ikusiko ditugu Jai, Lagun, Hiru eta konpainia, Imanolen gidaritzapean, ardiak gobernatzen.
|
|
|
Jasoko diren eduki guztietan zein iturritatik hartuta dauden adieraziko da eta software askeko tresna ezagun bat erabiliko da: Worpress.
|
Urtean zehar
garatzen joango da eta hainbat funtzionaltasun gaineratuko ditu, posta elektroniko bidez edukien iruzkinetara harpidetzea edo helbide elektronikoan jasoko diren buletin pertsonalizatuak, besteak beste.
|
|
|
Artzain familiakoa, betidanik ezagutu ditu artzain zakurrak etxean, lanerako, baina berak arraza berri batekin afizio eta hobby bihurtu du animalia hauek heztea. Border Colliekin egiten du lan, ardiekin aritzeko
|
urtetan
garatutako arraza, eta hemen ere animaliak berezkoa, naturala duenaz probesten da gizakia. Txapelketa eta erakustaldietan aritzen da bere txakurren dohainak ezagutarazten eta saio honetan ere ikusiko ditugu Jai, Lagun, Hiru eta konpainia, Imanolen gidaritzapean, ardiak gobernatzen.
|
|
|
Azkenik, 198081ean eratu ziren Donostiako eta Bilboko irakasle eskola publikoetan euskal adarrak (bai formalki etabai gizajendez), Eusko Kontseilu Nagusiaren eta Bilboko Unibertsitatearen elkarlanez. Orduan eratuziren, eta urterik
|
urte
garatu.
|
|
|
Gazteekiko harremana eta konpromisoa sakon erroturik dauzka bere baitan. Baionako barnetegian emandako
|
urteetan
garatutako bakardade sentimenduak zerikusi handia du gazte berezi edota baztertuekiko erakusten duen atxikimenduan.
|
|
|
Zung egileak 1965
|
urtean
garatu zuen depresioa neurtzeko galde sorta. Gaztelaniara bost urte geroago itzuli eta balioztatu zen (Conde, Escriba eta Izquierdo, 1970).
|
|
|
José Antonio Quintela LTDrako Trantsizio Bulego Nazionaleko zuzendariak esan zuen operazio hori apirilaren 3an bukatuko dela, Espainia izango baita “oso egoera konplexuan” LTDrako bidea amaitzen duen Europako lehen herrialdea. Quintelak nabarmendu zuenez, “normaltasunez egiten da trantsizio prozesu hori, nahiz eta seinaleak banatzeko sare bat (50
|
urtean
garatu dena) aldatu eta orain hedatzen den beste bat jarri, eta horrek zailtasun txikiren bat dakar”. Hala ere, 2010erako itzaltze dataren aurrerapenak Espainiako enpresei lagundu die, eta Espainia erreferentzia bihurtu da Europako gainerako herrialdeentzat.
|
|
|
Susmo hori indartzen duen datu bat da alergiak gero eta azkarrago garatzen direla egiaztatzea. Familia batzuetan, aitona amonek sufritu ez dituzten bitartean, gurasoek 30
|
urterekin
garatu dituzte eta seme alabek haurtzarotik. Espainian, arnas alergiak dira ohikoenak:
|
|
|
Gehienek pleura plakak eta abestosiak jasan zituzten. Gaixotasun horiek
|
urtetan
garatzen dira, eta minbizia eragin dezakete “eta batzuetan heriotza eragin dute”. Lehenengo aldia da eskatzaileak XX. mendearen hasieratik lehengai hori erabili zuten fabrika batetik hurbil dauden herrietako biztanleak direla.
|
|
|
Handicap International GKEak nabarmendu zuen, hondamendi horren ondoren, protesi ortopedikoen eta errehabilitazio baliabideen behar “izugarria” zegoela, anputazio ugari egin ondoren. Erakundeak eskatutako baliabide materialen eta giza baliabideen zati bat eman zuen, baina orduan gogorarazi zuen “arlo honetako jarduerak hainbat
|
urtetan
garatu direla, zauritu asko baitaude, eta NBEk 250.000 euro egiten du”. Nazioartean, Munduko Bankuak azterlan batzuk egin ditu ezgaitasunaren eta pobreziaren arteko erlazioaren xehetasunak argitzeko, pobrezia argia dirudienean.
|
|
|
Izan ere, iaz 1.307 kasu atzeman ziren (29,52 kasu milioi biztanleko), Europako tasarik altuenetako bat. Ehuna azken sei
|
urteetan
garatu da, sareta gisa, hozte dorreetako aireztatze irteeretan eta, inguruan beste dorre batzuk badaude, sarreran jarduteko. Sei eta zortzi hilabete bitartean irauten du, garbitu aurreko dorre baten denboraldiari dagokiona.
|
|
|
|
urtean
garatuko dituzten berdintasun neurriak finkatzen ari dira orain.
|
|
|
Trebakuntza prozesu osoa 4 ziklotan egituratzen da, eta elkarren segidako 4
|
urtetan
garatzen da. Lehenengo urtean, amaierako ebaluazioa positiboa bada, enpresek kalitatearekin konpromisoaren bereizgarria jasotzen dute.
|
|
|
Zientzialarientzako programan, DIPCk hamar
|
urtean
garatutako ikerketa lerrorik garratzitsuenetan oinarritutako lau workshop (irailaren 27tik urriaren 1era, goizez, Kursaal auditoriuma): Elektroien dinamika ultraazkarra; gainazalen fisika; material polimerikoen fisika; fotonika eta plasmonika.
|
|
|
Izan ere, Europako Batasunak Gipuzkoako hainbat basoren biodibertsitatea babestuko du Life+ programaren bidez; hala jakinarazi du Gipuzkoako Foru Aldundiak. Hiru
|
urtez
garatuko da ekimena, eta hiru milioi euroko aurrekontua izango du. Erdia Europako Batzordeak ordainduko du.
|
|
2011
|
|
|
Bukatu da aurtengo Korrika, arrakasta handiz bukatu ere! Gure herri, hiri eta errepideetan euskara maitatu, ikasi eta erabiltzen duen euskalakari uholdea aritu da.Euskalakari hauei guztiei hausnarketa saiotxo bat proposatu nahi diet. Izan ere, egunotan hauteskunde giroa dago eta alderdi politikoak, ohi bezala, hautagaiak eta datozen
|
urteotan
garatu asmo dituzten egitarau eta politikak aurkezten ari dira. Azterketa eta balorazio ugari egingo da horien inguruan, ezbairik gabe, politika baita gure bizitza kolektiboa antolatzen duen elementua.
|
|
|
Eztabaida zirikatze joko baten eran hasi zen, ligatzeko hain txarra izaten ez dena, grazia eta zorroztasun lehia bat, entretenigarri, baina ni, gaueko hirurak aldera, nire maitasun platonikoari
|
urtetan
garatutako eztabaidarako trebezia frogatzera jarri nintzen, esaten zuen esaldi bakoitza bere galbide argumentaltzat azalduz, alkohola somnifero bihurtzen duen seriotasunez, helburuari kalte egiten zion propaganda sasi guztiak ebakitzeko, helburuak ere beste bat behar zuela azalduz ia, berak kontuan izan ez zuen berezko beste helburu bat. Zintzoa izan nahi nuen, hala izanik inork minik egin ezin dizun ziurtasunez, zintzo agertzen denak ez du mesfidantzarik sortzerik (aspertu bai, egiten du), hori uste nuen, eta elkarrizketa birena zela, berea eta nirea, baina politikaz ari baginen ez ginen bera eta ni, ni eta ekipo oso bat ari ginen, iritziz aldatzea ezin da besterik gabe egin gainera ekipokoa ez den baten aurrean, nire aurrean alegia, ordura arte taldekotzat ninduena, gutarra, beraietarra. Nik nirekin maitemin zedin bakarrik nahi nuen, txundi zedin, eta bat batean ezezagun bat nintzen, besteetako bat, eta amorrua baizik ez nion sortzen, eta dezepzio sakon bat, nire aitari bezala.
|
|
|
1910ean beste mugarri bat finkatuko da sozialismo tolosarrean, pertsona batekin lotuta. Madrildik paper industrian lan egitera etorriko da Enrique de Francisco, Tolosako mugimendu honen figura klabea bilakatuko dena eta 1912ko greban paper gailena jokatuko duena, Gipuzkoa eta Estatu mailako sozialismoan ere lehen lerroko buruzagi bilakatuz66 14
|
urtetan
garatuko du bere ekinbidea Tolosan, Eibarrera bizitzera joan aurretik. 1878an Getafen jaiotako sozialista hau El Socialistaren fondoekin paper fabrika bat montatzeko iritsi zela Tolosara dirudi, Pablo Iglesias bere lagunarekin elkartrukatutako gutunei begiratzen badiegu.
|
|
|
EBk 100 milioi euro bideratu ditu guztira" negozio bat hasi nahi duten langabeentzat" eta" 10 langile baino gutxiagoko ETEentzat", langabezia arintzeko neurri gisa. Ekimen hori jendaurrean jarri berri den arren, Europako langabetuek (5 milioi baino gehiago) finantzazio aukera hori izatea espero da, eta hurrengo zortzi
|
urteetan
garatuko litzateke. Europako Batasunak ia 50.000 kredituko lerroa onartu du, 25.000 eurorainokoa bakoitza.
|
|
|
Espediente hori, CNCk azaltzen duenez, Iberdrolak aurkeztutako salaketa baten ondorio izan zen, non salatzen baitzen, gainera, “Gas Naturalek komunikazio masiboko kanpaina bat egin zuela bezeroei, merkatuko gainerako lehiakideentzako informazio engainagarri eta iraingarria zuena”. Uztailaren 27an emandako ebazpen baten bidez, CNCko Kontseiluak “lehiari buruzko araudiaren kontrakoak” direla adierazi du Gas Natural Taldearen filial batzuek 2007 eta 2009
|
urteen artean
garatutako portaerak. Lehen jokaera hori Gas Natural Distribución enpresak egin zuen, Iberdrolak Gas Naturalen bezero ziren eta, beraz, banatzailearen taldeak hornitzen zituen kontsumitzaileak Iberdrolaren bezero izateko egiten zizkion eskaerak ukatu baitzituen.
|
|
|
Datuek erakusten dutenez, 10 urteko gazteen artean galdutako bizitza urteak 236 milioi inguru izan ziren, adin guztietarako galdutako urteen %15, 5 Mundu osoan, morbilitate karga %12 handiagoa izan zen 15 urteko nesketan. Ezgaitasunaren arrisku faktoreak Arazoetako bat da adin horietako bizimoduak ez duela ondorio zuzenik organismoan, ondorengo
|
urteetan
garatzen baita. Ezgaitasunaren arrisku faktoreak 15 eta 19 urte bitartekoak dira.
|
|
|
alkohol gehiegi hartzea, babesik gabeko sexu harremanak izatea, burdin urritasuna, edateko ona ez den uraren kontsumoa, kontrazepzio neurririk eza eta higiene eskasa. Arazo nagusietako bat da adin horietako bizimoduak ez duela ondorio zuzenik organismoan; aitzitik, ohitura osasungaitzak hartu izanaren emaitzak hurrengo
|
urteetan
garatzen dira. Mundu osoko osasun publikoko programek, oro har, 5 urtetik beherakoen osasuna dute ardatz.
|
|
|
Kanadan, donazio tasak egonkor iraun zuen 2010ean (14,5 p.p.); Australian, berriz, bi puntu baino gehiago igo zen, 13,5 p.p.p.p.ra iritsi arte. Iberoamerikan, Espainiak duela zazpi
|
urtetik
garatzen du Lankidetzako Ituna eta Transplanteetako Profesionalen Prestakuntza programa, eta eremu geografiko horretan hazten da gehien dohaintza kopuru osoari dagokionez. Iaz, guztira, 3.950 organo emaile erregistratu ziren (3.410 aurreko aldian), hau da, %15 baino gehiago.
|
|
|
Portaera hori are nabarmenagoa da nerabezaroan. Haurtzarotik jaso daiteke edo aldaketaren
|
urteetan
garatu. Kantitatea ez neurtu eta bidezkoarekin konformatzeko gogoa alferrik galtzeak ohitura txarrak ikastera eraman gaitzake.
|