|
2000
|
|
|
Meillet genuen herrikoa genuen, eta ez zuen jakin izan ideologia hegemonikoari gain hartzen. Honela mintzo zaigu Txillardegi gai honen inguruan:. Meillet' ek, esate baterako, anitz izkribu egin du
|
hizkuntzei buruz
; eta bat berezikimundu guziko hizkuntzei buruz, oso ezaguna. Hizkuntza askoren kondaira ezagutuarren, halere, eta askotan egia garbi erakutsi arren, bere chauvinismoa dala bide, ezdu garbi ikusten kakoa; eta hizkuntzen galtzearen kariak < asko eta nahasiak> zaizkio.Halere hitz guziez argitzen du egia:
|
|
|
Meillet genuen herrikoa genuen, eta ez zuen jakin izan ideologia hegemonikoari gain hartzen. Honela mintzo zaigu Txillardegi gai honen inguruan:. Meillet' ek, esate baterako, anitz izkribu egin du hizkuntzei buruz; eta bat berezikimundu guziko
|
hizkuntzei buruz
, oso ezaguna. Hizkuntza askoren kondaira ezagutuarren, halere, eta askotan egia garbi erakutsi arren, bere chauvinismoa dala bide, ezdu garbi ikusten kakoa; eta hizkuntzen galtzearen kariak < asko eta nahasiak> zaizkio.Halere hitz guziez argitzen du egia:
|
|
2002
|
|
|
Batzuetan,
|
hizkuntzei buruz
hitz egitean, ahaztu egiten dira hiztunak. Normalean, hizkuntzei buruz egiten da berba, ez hiztunei buruz.
|
|
|
Batzuetan, hizkuntzei buruz hitz egitean, ahaztu egiten dira hiztunak. Normalean,
|
hizkuntzei buruz
egiten da berba, ez hiztunei buruz. Hizkuntzak ikergai moduan ikusi ohi dira sarritan, baina irakurketa hori hankamotza da, baldin eta irakurketa pragmatikorik egiten ez bada:
|
|
2003
|
|
|
Orduz geroztik badute asko erranik, hizkuntzari eta
|
hizkuntzei buruz
, ala san Agustinek ala Leibnizek ala Rous seauk ala Herder edo Humboldtek, eta, gutarik hurbilago, Saussure, Jakobson, Sapir, Martinet edo Chomskyk.
|
|
2004
|
|
|
Meillet’ek, esate baterako, anitz izkribu egin du
|
hizkuntzei buruz
; eta bat bereziki mundu guziko hizkuntzei buruz, oso ezaguna. Hizkuntza askoren kondaira ezagutu arren, halere, eta askotan egia garbi erakutsi arren, bere chauvinismoa dala bide, ez du garbi ikusten kakoa; eta hizkuntzen galtzearen kariak" asko eta nahasiak" zaizkio.
|
|
|
Meillet’ek, esate baterako, anitz izkribu egin du hizkuntzei buruz; eta bat bereziki mundu guziko
|
hizkuntzei buruz
, oso ezaguna. Hizkuntza askoren kondaira ezagutu arren, halere, eta askotan egia garbi erakutsi arren, bere chauvinismoa dala bide, ez du garbi ikusten kakoa; eta hizkuntzen galtzearen kariak" asko eta nahasiak" zaizkio.
|
|
2005
|
|
|
12), eta talde hau 30 bat hizkuntzek osatzen dutenean, euskara hauekin guztiekin ahaidetuta dagoela baieztatzeko ez dago nahikoa elementu sustraikide. Gainera adituek, XIX. mendea baino lehenagoko kaukasiar
|
hizkuntzei buruz
ezer gutxi dakite-salbuespena georgiera delarik-. Beraz euskara eta kaukasiar hizkuntzen lotura genetikoa egun ez dago baieztatzerik.
|
|
2006
|
|
|
Bestalde, Europako 15 urte bitarteko ikasleen
|
hizkuntzei buruz
, eskola ofizialez beste, Luxenburgon eta Liechtensteinen proportzioa %20tik gorakoa da, eta Danimarka, Alemania, Austria eta Suedian eskolaz besteko hizkuntza familiarra dutenen proportzioa %6tik %8ra bitartean ematen da. Espainian kopuru hori %1ekoa da.
|
|
2008
|
|
|
Elizabeth Macklin idazleak gonbidatuta joan nintzen, musikari lagun batzuekin batera, Manhattaneko lokal batzuetan emanaldiak egitera. Emanaldi horietako batean, Bowery Poetry Club izeneko aretoan,
|
hizkuntzei buruz
sekula entzundako definiziorik ederrena esan zidan Phillis Levin idazle newyorktarrak.
|
|
|
Munduko
|
hizkuntzei buruz
azken bolada honetan plazaratu den bibliografiaren berrikustapen arin bat eginda, Odriozolak (2001c) mendekotasunezko egitura-harremana egiaztatu du Euskaltzaindiak (1992) mendekotasunezkotzat jo duen (29) ko ereduan, baina baita Euskaltzaindiak atributuzkotzat jo dituen batzuen kasuan ere (30).
|
|
|
Hainbeste mila urteren buruan iraun duen hizkuntzaz hitz egiterakoan ezin inola ere ahantz eta aztertu gabe utz hainbeste eragin izan duten hizkuntzaren kanpo-arra-zoiak. Pentsa dezakegu hainbeste mila urte iraun duten
|
hizkuntzei buruz
mintzatzen ari garela, ez hizkuntza bati bakarrik buruz. Kontua da, kanpo-arrazoiak aparte, hiz-kuntzaren barruan aurkitzen direla lekukorik egokienak (Mitxelena berak garbi utzi zuen bezala) eta euskara barruan daukagu hainbeste latin eta erromantze.
|
|
2009
|
|
|
Beheko solairura gindoazela gogora etorri zitzaidan nola kezkatu ginen
|
hizkuntzei buruz
Julia jaio zenean. Berak topatuko zituen hiru mintzairak
|
|
|
1997 Frantziako Estatu Kontseiluak
|
hizkuntzei buruz
eman duen iritziaz
|
|
|
– 2008ko urrian Iruñeko Baluarten, Nazioarteko XVI. Biltzarra, Pirinioetako
|
hizkuntzei buruz
.
|
|
|
-CIEMEN (www.ciemen.org): Gutxiengo Etnikoetarako eta NazioetarakoNazioarteko Zentroa erakundeak ere informazio egokia ematen duEuropako kultura eta
|
hizkuntzei buruz
.
|
|
2010
|
|
|
1806 -12 tartean, Eugene Coquebert de Montbret estatistika bulegoko funtzionarioak frantses inperioaren barnean mintzatzen ziren
|
hizkuntzei buruz
ikerketa hasi zuen. Horren emaitza dira Madrileko frantses enbaxadaren bidez egindako Hegoaldeko mapa hau eta, bestalde, Iparraldekoa.
|
|
2011
|
|
|
Beraz, aldea dago gaur egun Argentinan bizi diren herri kopuruekin. Herri horietako batzuek izan zuten
|
hizkuntzei buruz
ez dakigu ezer. Ezagutzen ditugunen artean, 15 dira gaur arte bizirik iritsi direnak eta hiztun kopuruari dagokionez desberdintasun handiak daude.
|
|
|
Adibidez, eusko Jaurlaritzak kaleratu berri duen" euskara: ...aren arabera (eAeri buruzko datuak dira), inkestatuen %82ren arabera euskara desagertzea arazo bat litzateke, eta %86rentzat hizkuntza guztiek garrantzi bera dute. erabileraren datuei so eginez ere zaila dirudi menderatuen ikuspuntutik egoera diglosikoa dela esatea, alderantziz irakurketa desegoki bat eginez elebakar batzuk minorizatuak beraiek direla aipatzen hasi dira adibidez, upNren diskurtsoa
|
hizkuntzei buruz
, pegenauteren garaian. oinarri teoriko sendorik gabe, soziolinguistikaren oinarrizko kontzeptu desitxuratu batzuk erabili ziren eskubide linguistiko
|
|
|
Izan ere, historiari so egiten ez badiogu, azken datu demolinguistikoak erabiliz eta laburpen teoriko-soziolinguistikoak eginez, euskararen kontra egiteko arriskua dago. Ikusi, adibidez, UPNren diskurtsoa
|
hizkuntzei buruz
, Pegenauteren garaian. Oinarri teoriko sendorik gabe, soziolinguistikaren oinarrizko kontzeptu desitxuratu batzuk erabili ziren eskubide linguistiko batzuk murrizteko.
|
|
2012
|
|
|
Egia esan, idazteko unean buruan nuen asmo kontzientea ez zen hori, beste hau baizik, Gandhik Indiako
|
hizkuntzei buruz
zeukan jarrera aztertzea, Indiaren Aitak egundoko garrantzia ematen baitzion norberaren hizkuntza lantzeari eta edozein hizkuntza-unibertsalismoren (irakur bedi, hizkuntza-inperialismoren) antipodetan baitzegoen. Hortik, adibidez, bigarren paragrafoan" euskal komunitate zientifikoari" egiten zaion aipamen zuzena.
|
|
2013
|
|
|
Beste puntu baten gainean hausnartu nahi nuke, ordea: zein da Lefebvreren ikuspuntua Frantziako
|
hizkuntzei buruz
–Zein da Frantziako Iraultzaren eragina Frantziako hizkuntza-egoeran?
|
|
|
. Hain zuzen ere, aniztasuna da OpenupEd.en filosofia. Ez soilik gaiei buruz, baita
|
hizkuntzei buruz
ere. Ikastaroak gaztelaniaz, ingelesez, arabieraz, eslovakieraz, hebreeraz, portugesez edo errusieraz ematen dira, besteak beste, eta guztira 12 hizkuntza daude.
|
|
2015
|
|
|
" Inpresioa dut koadriletan, bikoteetan, erakundeetan, lantokietan, asko hitz egiten dela euskarari buruz maila orokorrean, eta ez dela hainbeste pertsonen arteko harreman
|
hizkuntzei buruz
". Kike Amonarrizen ustez, esplizitatu egin behar da gaia.
|
|
|
Ikerketa lan honetan erabilitakoeduki azterketa proiektu honetarako apropos diseinatu da, Manifesto Project eta RegionalManifestos Project-en metodologia oinarri hartuta. Zehazki, garatutakoa eduki azterketakuantitatiboa da, zeinetan
|
hizkuntzei buruz
diharduen hauteskunde programen testu osoa esaldi muin deritzon kodifikazio-unitateetan banatzen den eta unitateetako bakoitzari aurretiazdiseinatutako kode-sistema bat atxikitzen zaion, kodifikazio prozesuaren amaierarako datu-basebat eraikiz.
|
|
2016
|
|
|
Bizipen edota estilo ezberdinak eduki dezaketen pertsonak elkartzeko eta euren artean gatazkan erori gabe,
|
hizkuntzei buruz
instrospekzioa egin, ideiak partekatu eta hausnarketan sakontzeko.
|
|
|
Potentzial handia ikusten zaio bereziki elkarrizketa ordenatuak eta esanguratsuak modu lasai eta era erosoan ahalbideratzeko. Bizipen edota estilo ezberdinak eduki dezaketen pertsonak elkartzeko eta euren artean gatazkan erori gabe,
|
hizkuntzei buruz
instrospekzioa egin, ideiak partekatu eta hausnarketan sakontzeko. Edota posizio ezberdinen arteko elkarrizketak bideratzeko.
|
|
|
285 Lan-bilera berezia egin zuen 1992an Quebec-en, ahuldutako
|
hizkuntzei buruz
, International Congress of Linguists (CIPL) delakoak. Gaia berariaz lantzeko batzordea sortu zen
|
|
2017
|
|
|
immigrazioari buruzko atal esanguratsu bat gehitu zioten Mapari, bertan immigranteak lau taldetan sailkatu zituzten (latinoamerikarrak, afrikarrak, europarrak eta besteak). Maila zehatzago batean estatu-jatorriaren arabera zenbaturik agertzen baziren ere (eta mapa soziolinguistiko bat izan arren) ez zen daturik ematen euren
|
hizkuntzei buruz
.
|
|
|
" entrenatzaileek, etxekoek, dendariek... erderaz egiten dutelako." gaztelaniarekin lotutako ideologia-linguistikorik ez da agertzen hizkuntza hori erabiltzeko arrazoiei buruz galdetzerakoan. baina nerabezaroan gaztelaniaz hitz egiteko dauden motiboak aipatzerakoan gaztelaniaren prestigioa eta euskararen prestigioa (eza) behin eta berriro agertzen da, eta argi dago hizkuntza baten prestigioa hizkuntza-ideologia dela: " pertsona edo giza talde batek
|
hizkuntzei buruz
dituen ideien multzoa" (eusko Jaurlaritza, 2010: 15).
|
|
|
b) Bestetik, Frantziako beste lurraldeetan lurralde
|
hizkuntzei buruz
egiten di-
|
|
|
Lan honetan bereizi egiten ditugu silaba-aldiko eta mora-aldiko hizkuntzak, eta, silaba-aldiko? diogunean ez gara mora-aldiko
|
hizkuntzei buruz
ari.
|
|
2018
|
|
|
Orriak pasa eta pasa, berriro pasa, berriro begiratu eta hara. Arasandarrek zer egiten zuten badakigu, zer jaten zuten, zelan egiten zuten jai edo dantza,... baina tutik ere ez arasandarrek euren artean erabiltzen zuten hizkuntzari buruz (edo
|
hizkuntzei buruz
). Arasandarren historiak badakizkigu, baina eurak mutu dira.
|
|
2019
|
|
|
Galdetegian hiru
|
hizkuntzei buruz
galdetu bazaie ere, joera orokorra antzeman dugu ingelesa, ekiditeko?, eta bere lekuan, euskara aipatzeko. Hau da, ingelesari buruz zuzenean galdetuzgero, horri buruz hitz egiten dute, baina orokorrean hizkuntzei buruz galdetzerakoan, gurasoaskok ingelesa ahaztu dute.
|
|
|
Galdetegian hiru hizkuntzei buruz galdetu bazaie ere, joera orokorra antzeman dugu ingelesa, ekiditeko?, eta bere lekuan, euskara aipatzeko. Hau da, ingelesari buruz zuzenean galdetuzgero, horri buruz hitz egiten dute, baina orokorrean
|
hizkuntzei buruz
galdetzerakoan, gurasoaskok ingelesa ahaztu dute. Esate baterako, eskolaz kanpoko ekintzetan, LH 4ko guraso partehartzaileen ia erdiak esan du seme-alabak ingelesa egiten duela, baina askok ez du aipatu horiingelesa sustatzeko estrategia denik.
|
|
|
Nazioarteko fokuak kurduei begira ez zeudenean ere, han zegoen Karlos Zurutuza (Donostia, 1971) kazetaria Ekialde Hurbileko bazter batean eta bestean, Kurdistango alderdi politiko, erlijio, antolaketa, kultura eta
|
hizkuntzei buruz
ikasten, horiek denak kurduen euren ahotan jasotzen. Haiek dira protagonista, hain zuzen, David Meseguer kazetari valentziarrarekin batera idatzi berri duen Respirando fuego (Península argitaletxea) kronika liburuan.
|
|
|
hizkuntzen gaiaren perspektibatik begiratutako literaturaren historia batek helburua luke ikertzea maisulanek nola eman duten hizkuntzen, munduaren lekukoen? ugaritasuna; eta horri buruz ezer esaten ez badute, isiltasun hori zerk eraginda gertatzen ote den ikertzea litzateke aproposa bezain ederra, maisulanek beren garaiko
|
hizkuntzei buruz
pentsatzen dutenaren haritik eta peskizan.
|
|
|
Larramendik euskara Babelgo 72 hizkuntzen artean zegoela ondorioztatu ondoren, bere hitzetan, nork, noiz, non, nola, nondik, nora..., galdera guztiak eta erantzunak bildu zituen. Baina, zenbateraino konbentzituta zegoen
|
hizkuntzei buruz
Itun Zaharrean azaltzen zenaz?
|
|
2020
|
|
|
Hizkuntza-ideologia: Pertsona edo giza talde batek
|
hizkuntzei buruz
dituen ideien multzoa. Ideologia hori erabilera, diskurtso edo portaera linguistiko jakin batzuen bidez adierazten da.
|
|
|
Soziolinguistika Hiztegiak hala jasotzen du zer den hizkuntza-ideologia: " pertsona edo giza talde batek
|
hizkuntzei buruz
dituen ideien multzoa. Ideologia hori erabilera, diskurtso edo portaera linguistiko jakin batzuen bidez adierazten da".
|
|
2021
|
|
|
Frantzia aldeko Pirinioetako
|
hizkuntzei buruz
idatzitako liburuan, Luchairek (1879: 73 -74) diosku akabailan-xo,-so(-son) daukaten izen askok jatorri zelta dutela edo duketela, sembexonis (gen., Sent Gironç [Saint-Girons]), calixonis (gen., Cièrp e Gaud [Cierp-Gaud), gerexo (Sent Blancat [Saint-Plancard])/ gerexso (Bordèras de Loron [Bordères-Louron]), ombexonis (gen., Cièr d’Arribèra [Cierde-Rivière]) antroponimoak nahiz harovsoni (dat.?, Lo Bocau [Boucou]) teonimoak lekuko, baina, berebat, ohartarazten du euskaraz badela-so atzizkia, seguruenik balio indartzailea eta handigarria duena (aita-so, ‘grand-père’; ama-so, ‘grand-mère’).
|
|
|
Ikerketa horretan, jatorri atzerritarrreko biztanleriari buruz EUSTATek eskaintzen dituen datuak aztertu dituzte, EAEra etorritako hizkuntzak identifikatzeko helburuarekin. Jakina, identifikazio hori hipotesi-mailakoa da, biztanleei euren
|
hizkuntzei buruz
zuzenean galdetzeko modu sistematikorik ezbaitago ezarrita oraingoz. Alegia, pentsa daiteke jatorri atzerritarreko biztanleek jatorri-estatuetako hizkuntza ofizialak hitz egiten dituztela-nahiz eta ez den beti horrela izaten-, eta horiez gain, jakina, jatorrian beste hizkuntza hedatuak edota beste hizkuntza gutxitu batzuk ere hitz egin ditzaketeela.
|
|
|
Euskal Herriko
|
hizkuntzei buruz
dituzten iritzien inguruko ideia nagusiak azpimarratzeko gogora ekarri behar da, hasteko, harrera-gizartean bi hizkuntzaren presentziaren aurrean jartzen direla, eta integraziorako baldintzak, beraz, desberdinak direla abiapuntuan horietako bat hitz egiten jakinez gero. Eta, hala, espero izatekoa da jarrera horiek desberdinak izatea kasu batean eta bestean.
|
|
|
Euskal Herriko
|
hizkuntzei buruz
dituzten iritzien inguruko ideia nagusiak azpimarratzeko gogora ekarri behar da, harrera-gizartean bi hizkuntzaren presentziaren aurrean jartzen direla, eta integraziorako baldintzak desberdinak direla abiapuntuan horietako bat hitz egiten jakinez gero.
|
|
|
Ardatz ideologikoan ideien, errepresentazioen eta iritzien munduan murgiltzen gara. Aztergai da zein ideologia duten gazteek
|
hizkuntzei buruz
, nola ikusten duten euskara gure gizartean, zer iritzi duten hizkuntza-politikaz edo euskalgintzaz, eta abar.
|
|
|
Egoera desberdinean egon arren, Errusiako hizkuntza ia guztiak, neurri handiagoan edo txikiagoan, galtzeko arriskuan daudela dio UNESCOk. Hurrengo ataletan Europako Errusiako eremu bakoitzeko
|
hizkuntzei buruz
xehetasun gehiago emango ditugu. Esan beharra dago Errusiako hizkuntza bakoitza hizkuntza izan edo ez erabakitzea ez dela erraza:
|
|
|
Bukatzeko, hitz batzuk esango ditugu orain arte aipatu gabe gelditu diren eta Errusiako hainbat eremutan hitz egiten diren
|
hizkuntzei buruz
. Alde batetik inguruko estatuetako hizkuntza ofizialen hiztunak dauzkagu, Errusiako hainbat lekutan aspalditik errotuta daudenak, hala nola, San Petersburgo eta Pskov eskualdeetan bizi diren estoniarrak edo Astrakhan inguruko herri batzuetako kazakhak.
|
|
|
Ikertzailearen diskurtsoa, alde horretatik, aurretik dago; deskribatzen duen munduaren osagai bat da (Edwards 1997). Ondorioz,
|
hizkuntzei buruz
ditugun ideiek gure galderak baldintzatuko dituzte.
|
|
|
Gizakiok
|
hizkuntzei buruz
pentsatu, hitz egin eta eztabaidatzen dugu, eta, hala, konstruktu ideologikoak dira.
|
|
|
Hori dela eta,
|
hizkuntzei buruz
ari bagara, ideologiei buruz ari gara (Schieffelin et al. 1998). Hizkuntzei buruzko ideologiak daude, eta, gizakiok ideologia horien itsasoan murgilduta hazten garenez, gure testuinguru soziohistorikoko ideia partikularrek baldintzatzen dute gure psikologia.
|
|
2022
|
|
|
Agirian ez diote aipamenik egiten herenegun Frantziako Poliziak erabilitako bortizkeriari, eta ez dute agertzen zer iritzi duten Seaskaren aldarrikapenei buruz. «Kanpainan zehar izan ditugun trukeetan ikusi dugu herritarrek gure eskualdeko
|
hizkuntzei buruz
duten atxikimendua eta horien irakaskuntza bermatua izateko borondatea».
|
|
|
Hasi kaleko jardun apalenetatik eta jo administrazioko botere-botoi distiratsuenera, hizkuntzari edo
|
hizkuntzei buruz
hartzen diren erabakiak ekintza politikoak dira beti. Oharkabean bada ere, hizkuntza batetik beste hizkuntza batera pasatzea artaleak jaten ari diren oiloak bezala, ekintza politiko bat da ondorio politikoekin; antzeko beste hainbat jardun xume eta ustez garrantzi gabeko horiek ere, ekintza politikoak dira beren (ustezko) xumean.
|
|
|
Hain zuzen ere, ikerketan detektatutako irakasleen uste positibo horiek lagungarri dira jardun eleaniztunak aurrera eramateko. Horien artean, esaterako, irakasleek erabiltzen dute ikasleek beste
|
hizkuntzei buruz
duten ezagutza xede-hizkuntza ikastearren; alegia, irakasleek ikasleen norvegiera (H1) eta ingelesa (H2) baliatzen dituzte H3a irakasteko. Edonola ere, teknika eleaniztun hori soilik H3a irakasteko baliatzen dute, uste elebakar bat errotuta baitute H2aren ikasprozesuan:
|
|
|
irakasleak printzipio eta teknika eleaniztunetan hezi beharra dago. Irakasleak eleaniztasunean hezteak esan nahi du estrategia eta teknika eleaniztunetan formatzea, hizkuntza-transferentziak probestea, hizkuntzen artean konparaketak egitea, ikasleek
|
hizkuntzei buruz
dituzten ezagutzak erabiltzea, kontzientzia metalinguistikoan sakondu eta berau erabiltzea. Artikulu honek bat egiten du nazioarteko beste adituen eskaerarekin, irakasleak printzipio eleaniztunetan trebatu eta hizkuntzen irakaskuntza paradigma berrietara egokitzearekin (Alisaari et al., 2019; Cenoz & Gorter, 2014, 2019; Haukas, 2016; Lundberg, 2018; Moodie, 2016).
|
|
2023
|
|
|
Artikulu honek aipagai duen lehen azterketaren aurretik Kolonbiako hizkuntzen bizitasun egoerari buruzko beste ikerketa eta datu bilketa batzuk ere egin dira, baina, Kolonbiako hizkuntza aldaerak diagnostikatu dituzten gradu aurreko unibertsitate ikasleen tesiei dagozkie gehienak, edo nazioko eta tokiko zentsuetan bildutako informazioari. Baina horietan datu mugatuak ageri dira
|
hizkuntzei buruz
, honako hauek bakarrik hartzen baitituzte kontuan: hitz egiten den ala ez, idazten den ala ez, eta sexua edo adina bezalako aldagaien araberako oinarrizko bereizketaren bat.
|
|
|
Seaskak Geffrayren «zinismoa» salatu du, gutunean erraten baitu Frantziako Hezkuntza Ministerioak
|
hizkuntzei buruz
daraman politika publikoaren «funtsezko elementua» dela «eskualdeko hizkuntzen balioa handitzea». «Euskara debekatzea ote da hizkuntzari balioa emateko modua?», galdetu du Peio Jorajuria Seaskako lehendakariak.
|