|
2000
|
|
|
Umore on ala minez idatzitako liburu poetikoa ala politikoa. Mugimenduan jaurtiak izan eta
|
guregana
datozen geziak. Puzzlea, metapuzzlea.
|
|
|
Ezezkoa eman diot; ez nuela ezagutzen eta, gainera, tabernan izan zuen jokaera arraroa ez zitzaidala batere gustatu. Erantzun dit barkatzeko, mahaian jarrita berarekin zeuden lagunek esan ziotela
|
guregana
joateko. Duncanek, batez ere mozkortuta dagoenean, berba larregi egiten duela, eta ez zutela nahi bere hizjarioarekin ni molestatzerik.
|
|
|
Duncanek, batez ere mozkortuta dagoenean, berba larregi egiten duela, eta ez zutela nahi bere hizjarioarekin ni molestatzerik. Horregatik etorri zela
|
guregana
.
|
|
|
hogeita bi urteko neskaz mozorroturiko berrogeitakaduna. Barraren bertze aldetik
|
guregana
etorri eta, ez bat ez bi, musu hezean lotu zitzaion Charlyri, aho bete mihi.
|
|
|
Kablea bildu ez ezik, garabiak bere besoa ere birarazi zuen eta gorpua
|
guregana
ekarri zuen, airez aire. Ur zurrustada betaurrekoetara etorri zitzaidan.
|
|
|
Eta nola iritsiko da
|
guregana
, guganaino?
|
|
|
Iraganaren eskarmentua da, izan ere, aintzat hartzekoa, bertan baitago gorpuzturik zentzu on, erregela eta goiburuen tradizioa. Hori da
|
guregana
iritsi eta mendeen mendeetako izpiritua osatzen duena.
|
|
|
Ez zen poliziarik edo gisakorik ageri. Keinu bat egin genion autobidearen bestaldetik eta Goizeder
|
guregana
heldu zen, pistola eskutik askatu gabe baina jertsearekin ondo ezkutatua zuela, lasai itxuraz, barrutik ez hainbeste akaso.
|
|
|
Ez zekiten, ordea, Lauaxeta auto stop egiten ari zela, euripean, Goizuetatik Hernanira joateko. Horretaz jakitun,
|
guregana
etorri eta argazkiak egiten zizkigutela irudikatu nuen, eta biharamuneko azalean Lauaxeta eta biok euripean auto stop egiten agertzen ginela. " Orduan ez zian ezertarako balio izango Lauaxetaren lagun izateak", esan nuen neure artean.
|
|
|
Hernanikoa zela azaldu zigun mutilak, eta izebari josteko makina bat ekartzera etorria zela handik Goizuetara. Izebaren etxetik irtetean autoa abian jartzerik ez zuela jabetuta, Goizuetara heltzean Hernani aldera auto stop egiten ikusi gintuela gogoratu eta
|
guregana
jotzea erabaki omen zuen, herrian ordu hartan ez baitzegoen lagun ziezaiokeen inor.
|
|
|
Polizia auto baten uluak entzun ziren ondoren. Auto gorri bat ikusi genuen, ziztu bizian,
|
guregana
etortzen. Aurrera tinko begira zihoan txoferra, neska gazte bat.
|
|
|
bertako mutiko kankailu bat, ia ia bi metro luze zena. Frontoitik gertuko baratze batean andre zahar bati laguntzen ari zen mutikoa gu frontoira joan ginenean, baina, pilotazale amorratua izaki nonbait, berehala inguratu zen
|
guregana
. Ikusle eta epaile izan genuen gure arteko partidan, baita bataren nahiz bestearen botilero ere, oso herabe eta hitz gutxikoa izanagatik ere aholkuak eman baitzizkigun, eta amaitu genuenean Lauaxetarekin jokatu nahi izan zuen.
|
|
2001
|
|
|
Hauts ditzagun jeltzaleen eta sozialisten arteko balizko zubiak, eta horretarako tira diezaiogun hegan dabilen guztiari. Horrela EAJk ez du
|
guregana
etorri beste erremediorik izango, eta soberaniarako bidea errazagoa izango da, geuk gidatuko baitugu prozesua.
|
|
|
Baina hiztegi horretan aurkitzen ahal duguna ez dagokie hitzei bakarrik, zeren eta orduko euskal mamiak, izaerak, nortasunak azaltzen zituen esamoldeak, erranahi sakoneko hausnarketak ere Azkuek gauzaturiko mirari horri esker
|
guregana
heldu baitira. Hau da, euskararena ez ezik, euskal kulturaren isla gardena ere bada.
|
|
|
" Lepotik heltzea ez da gaiztakeria. Itotzen duenean, zatoz
|
guregana
".
|
|
|
Film honek,
|
guregana
baino lehen, bazekarren aurretik zarata eta zalaparta. Eta hala ere, nire ustez, ez da izanez izenez baino urriago.
|
|
|
Bera historialaria ez delarik, Campion hartu du eredu eta, honen antzera, aztertu ditu Erdi Aroaren azken aldeko istilu eta gatazka larrietan aztertu behar zirenak. Goragarria da, batez ere, garai hartako euskal giroa, erdal paperen bitartez
|
guregana
den giroa, berpizteko egin dituen ahaleginak.
|
|
|
Baina ez Leturiak ez Txillardegik ez gaurko nornahik ez dezake entzungor egin. Bizibeharra eta ezinbizia aurrean ditugu, ezin ditzakegu besterik gabe
|
guregana
usteak, sinesteak, bizibideak, ohiturazkoak direlako bakarrik, zehatz eta astiro esaminatu gabe.
|
|
|
daukagu, aurrean duzuen Etxepare hau berau. Jakin, badakigu ez zela bera izan hasiera, baina antzinagokoen berririk ozta ozta iritsi da gureganaino eta
|
guregana
direnak negarbide ditugu pozbide baino gehiago. Oroitzapenik asko eta asko galdu du gure herriak azkeneko bost mendeetan; goragokoetarik," Bereterretxen khantoria" gelditu zaigu, bere bakardade soilean miresgarri, osatzeko gauza ez garen zenbait zatitxoren aldamenean.
|
|
|
Bidean ez ezik, batasunean bertan: aski da, eta hori da uste duguna nahiz aitor ez dezagun, beste guztiak
|
guregana
makurtzea, gainerakoek guri amore ematea. Gauza errazagorik!
|
|
|
Baina ez Leturiak ez X k ez gaurko nornahik ez dezake entzungor egin. Bizibeharra eta ezinbizia aurrean ditugu, ezin ditzakegu besterik gabe
|
guregana
usteak, sinesteak, bizibideak, ohiturazkoak direlako bakarrik, zehatz eta astiro esaminatu gabe.
|
|
|
Izenak izen, baduela zer ikusirik, laugarren, indargabetze horrek Baxenabarrek edo Nafarroa Behereak Lapurdiren aldean, jendez eta eremuz, orain duen nagusitasunarekin. Euskal Herriaren bihotza, bosgarren, Hegoaldean zegoela 1800 inguruan, Humboldt
|
guregana
zenean.
|
|
|
Baina esanaren muinak ere badu zer ikusia honekin: gure arteko lekukorik zaharrenetakoak dituzue Oñetako lurrau jabilt ikara, gorputzeko lau aragiok eta gainerako inoizko poemetarik
|
guregana
diren beste kondarrak. Hainbeste bider aipatua izan den Homeroren kléos áphthiton" ezin ihartuzko ospe" hark ez du formaren aldetik hexametroaren zenbait toki jakinetan agertu ahal izateko gaitasuna baizik:
|
|
|
Anjelitari titiak ateratzen ari zitzaizkiolako. Orduan ez nuen tutik ere entenditu, baina kontua da handik aitzinera Anjelita ez zela gehiago
|
guregana
etorri. Ezta Eduardo ere.
|
|
|
Behin isiltasuna eginda, eta Guebokinder
|
guregana
hurbildu zen, niri begira begira gelditu arte. Orduan keinu bat egin zidan libre zuen eskuaz (bestea kokotsean pegatuta baitzuen), oholtzara hurbil nendin eskatuz.
|
|
|
Gu, aldiz, ez geunden finezia intelektualetarako; antropofagoak
|
guregana
zetozen matxeteak euren zorrotik aterata. Derbirako sarrerak –gero eta asaldatuago mintzatzen zen gondoleroa, gero eta ozenago–, derbirako sarrerak edo gureak egin dik!
|
|
|
Autobuseko txoferra polizia-burua zitekeenarekin sutsu eta espantuka ari zen hizketan. Gure presentziaz erreparatu bezain fite poliziaren arma guztiak
|
guregana
zuzendu eta lurrera etzateko agindu ziguten. Nik detektibe kredentzialak erakutsi nizkion txakurren arduraduna zirudien hari.
|
|
|
Ez diat behin ere orduko bere itxura ahantziko! Mamu baten gisara hurbildu zuan
|
guregana
: hankak astun irristatzen lur gainetik, balantzaka kasik.
|
|
|
Juliak buru mugimendu azkar batez baietza eman zidan. Pablo berriz ere
|
guregana
inguratu zen. Taxia geratu ez zela eta, amorrarazia zirudien.
|
|
2002
|
|
|
Honen harira, kontuan izan, gune gehienetanaldez aurretik planifikaturiko hirigintza programa nabaria zela. Dena den, argieduki dugu,
|
guregana
iritsi diren hiribilduen oinplanoak denboran zeharsorturiko gauza direla; iturri historiko modura erabili nahi izanez gero, behintzat.Izan ere, historian zehar izandako garapen hori da gure ikergaia, alegia, planoanislatzen den prozesu historiko luzea.
|
|
|
Zatoz
|
guregana
, Bake biziemalea; eta galburuari oratu
|
|
|
Ars amatoria ere beste ars batzuen eredura egina da, baina gai larri haietako ikasbide moldea maitasunarentzat erabiliz. Hori eta horren jarraipen gisa idatzitako Remedia amoris edo Medicamina faciei femineae (zati bat baino ez da
|
guregana
iritsi), poema didaktiko parodikoak dira azken batean, tonu ironikoan eta sarri barregarrian idatziak. Lehenengoak maitatzen eta maite den neska edo mutila maitemintzen eta harrapatzen irakatsi nahi du.
|
|
|
Ekarri Paris berriro
|
guregana
; Menelaok izango du Helena
|
|
|
Bibliotekarik biblioteka eta agiritegiz agiritegi ibilita, entziklopedista jakintsuaren lana egin zuen (izadi historia, hizkuntza, antzinako kontuak eta ohiturak...), baina lan gutxi batzuk baino ez dira iritsi
|
guregana
, biografia lanak.
|
|
|
Pudentila alargun aberatsarekin ezkontzeko magia erabili zuela leporatzen zitzaion, bai eta inoren kalterako erabiltzen zuela Apuleiok magiaren jakintza. K.o. II. mendeko latinez
|
guregana
iritsi den hitzaldi judizial bakarra da; hizlari eta idazle trebea agertzen da lan honetan.
|
|
|
Hitzaldi zatiak dira orobat Florida (Lore sorta) osatzen dutenak. Hogeita hiru zati iritsi dira
|
guregana
antologia gisa, baina lehengoz argitara eman zenean hitzaldi osoak agertzen ziren lau liburutan. Genus demonstrativum delakoa da nagusi:
|
|
|
Platonen filosofia eskuliburu moduko batean azaltzeko saioa da De Platone et eius dogmate (Platon eta bere doktrina), eta zati batzuk baino ez dira iritsi
|
guregana
. De deo Socratis (Sokratesen jainkoari buruz) liburu txikian ere filosofia platonikoa azaltzen da, Platonengandik hartu eta bere demonologiaz nahasi eta egokituriko sistema teleologikoa aurkeztuz.
|
|
|
Lan nagusia, zalantzarik gabe, Annales da. Hemezortzi liburutan idatziriko epopeia historikoa da,
|
guregana
soilik 600 iritsi badira ere. Erromaren historia idatzi nahi zuen, hasieratik bere garaietara bitartekoa, kronika soil gisako kontakizuna (pontifizeen urtekarietakoa bezalakoa) eta pasarte bizi biziak (heroiei bizia eman eta goraipatzeko batik bat) tartekatuz.
|
|
|
bat erromatarrena eta bestea ez erromatarrena. Guztira 16 liburu ziren beraz, baina bi baino ez dira
|
guregana
iritsi: De excellentibus ducibus exterarum gentium (Buruzagi arrotz bikainei buruzkoa) osorik, eta De historicis Latinis (Latindar historialariei buruzkoa) liburuko bi biografia (Katon Zaharrarena eta Ponponio Atikorena).
|
|
|
Gertatu dena zuri esplikatzea zail samarra da, baina saiatuko naiz: gizon gaixtoek, zuk diozun bezela, aitari erran diote gintuela gehiago ikusi orduan erabaki horrekin bat ez zetorrenez,
|
guregana
etortea erabaki du. Baina, autorik ez duenez eta gu joan ezin garenez, honaino ekarriko duen norbait xekatzeko galdegin dit bart gizonak ekarri eskutitzean.
|
|
|
Baina orduan sorginak ireki zuen txakurren kaiola, eta zortzi dobermanak etorri ziren
|
guregana
, zaunkaka eta amorratuta. Hura beldurra!
|
|
|
Noizbait, zuzendariak telefonoa eseki  tzen du. Mahaitik jaiki eta
|
guregana
dator. Eskuetako batean musuzapi zuri bat du bil bil eginda.
|
|
|
Guardia zibiletako batek
|
guregana
zuzentzen du metraileta.
|
|
|
Hori da helburua? bagenu ikusleen %100 nahiko genuke
|
guregana
ekarri, denek ikus dezaten zer gauza ederrak egiten ditugun erdaraz. Ematen da noizbait kalitatearen berri?
|
|
2003
|
|
|
Arrats batez, hogeita hamar bat laguneko batzarra egin genuen, gero" Gara" izango zena aztergai. Bi lagun ziren
|
guregana
propio horretara etorriak, sosa biltze lanak nolakoak izan zitezkeen errezeta bila edo. Bildu beharreko sos kopurua, beldurgarria.
|
|
|
1Lan hau 1996ko udaberrian egin zen, orduan hasi berria zen elikadurari buruzko ikerketa historikoa. Harrezkero elikaduraren historiari buruzko bibliografia asko hazi da Europan eta asko iritsi zaigu gaztelaniara itzulita
|
guregana
; jakina, hori guztia ez da ageri gure lanean. 2Eta horrela da oraindik, kontuan izan betiere, lan hau 1996ko otsailean aurkeztu genuen?, nahiz eta, azken urte hauetan,. Historia Berria?
|
|
|
Ebidentzia berri horien aurrean, adituek uste dute beharrezkoa litzatekeela OMEk egungo gomendioak berrikustea, alegia, astean onartzen den kadmio dosia kiloko zazpi mikrogramokoa izatea. Metal astun hori modu naturalean aurki daiteke ingurumenean; hala ere,
|
guregana
irits daiteke zigarreten kearen bidez, edo ur kutsatua edo lurzoru kutsatuetan hazitako elikagaiak kontsumituz. Pilak, zenbait gas, soldadurak edo eraikuntzako zenbait material kadmio iturri ere izan daitezke, organismoan urteetan iraun dezakeen materiala.
|
|
|
Eta autobusetik jaitsi ginenetik dozena erdi bat aldiz egin zituen kiribilak Oskarren flekilloak, sebillana baten soinekoaren bolanteek bezala. Halako batean, argia zirudien izpi bat ikusi genuen
|
guregana
hurreratzen. Itsasoaren ilunean hondoratu ostean, kanporako bidea egiten hasita, igeri eginaz eskuarekin heldu nahi den argi izpiaren antza zuen.
|
|
|
Haritz ere tabernan egon zen gure bilera bukatu zen arte. Ez zen
|
guregana
arrimatu, baina ez zigun begirik kendu. Hasieran zakurra baino serioago zegoen, baina gero irribarrez alde egin zuen.
|
|
|
Elpides horrek zer dio gerlaz? Ea, Elpides, bota ezazu egunkaria zikin ontzira eta zatoz
|
guregana
! Niziazek salatu dit gerla guztien aurka zinela, egiazko pazifista orduan!
|
|
|
Bekatuan erori gabe dantza egitea teorian posible bada ere, praktikan ikaragarri arriskutsua da giza kontzientzia ahulentzako. Ez da harritzekoa, hortaz, Jainkoa horrela iraindu eta gogaitu ondoren, haren zigor gogorra etortzea
|
guregana
: " [Dios] en justa venganza de tales delitos públicos, aún en este mundo suele castigarlos, afligiendo a los Pueblos con epidemias, tempestades, piedra, rayos, sequedades, y otros males, que con frecuencia experimentamos".
|
|
|
Alegia, kultura ez ei delako gure etxeetara ailegatu horiek guztiak esaten dizkigutenak gure etxe atariraino sartu arte. Alegia, urbanitatea ez delako
|
guregana
heldu horiek guztiak esaten dizkigutenak gure etxeko semeekin nahiz alabekin ezkondu zaizkigun arte. Alegia, giza legea ez delako guregana heldu horiek guztiak esaten dizkigutenek euren etxeetan morroi lanetarako hartu izan ez gaituzten arte.
|
|
|
Alegia, urbanitatea ez delako guregana heldu horiek guztiak esaten dizkigutenak gure etxeko semeekin nahiz alabekin ezkondu zaizkigun arte. Alegia, giza legea ez delako
|
guregana
heldu horiek guztiak esaten dizkigutenek euren etxeetan morroi lanetarako hartu izan ez gaituzten arte. Basatiak, horrexegatik gara.
|
|
2004
|
|
|
Jakina da zenbat lan egin behar izan genuen irauteko. Hori erabaki eta Joshua Fishman-ekin harremanetan jarri nintzen, eta 1986eko udan etorri zen lehenengo aldiz
|
guregana
. Haren bidez, beste zenbait harreman gauzatu genuen.
|
|
|
Han ere gure giroan ez zen Euskal Herririk sumatzen inondik: gu militarren artean bizi ginen eta
|
guregana
zetozen neskak ere militarrekin zebiltzanak ziren. Baina han bai, Lizarran izan nuen aukera harremana izateko talde abertzale batekin.
|
|
|
Eta pirtzinarena, egia esan, nik ez nion erreparatu ere egin Iratiren zilborrari, neska. Zurekin eta beste lagun batzuekin geundela azaldu zela
|
guregana
eta bi hitz egin genituela. Besterik ez dut gogoan, Joana.
|
|
|
Gaur basoan galdu gara, eta norantza abiatu ez genekiela, emakume zahar bat
|
guregana
hurbildu da. Bustirik eta galduta ikusi gaituenean, etxera gonbidatu gaitu.
|
|
|
Orduan jaioko ziren gaur oso sinpleak eta eztabaida gutxikoak iruditzen zaizkigun zenbait ideia. Orduan sortuko ziren ikerkuntzarako metodo berriak, gerora bide luzea eta korapilatsua zeharkatu behar izan zutenak nagusitu eta
|
guregana
heldu arte. Horrela dakusagu gertatzen dela geozentrismoa gainditzen duen teoriarekin eta, baita geroxeago ere, grabitazioaren teoriarekin, eboluzioarenarekin...
|
|
|
Hasiera batean, ederki eman genituen kolpeak, nik asko eta La Vachek gehiago, eta hogeita hamar hezur hautsitako behia naizela esan ahal badut gaur egun, harrotasun hau festa hari zor diot batez ere. Ordea, herritar asko ziren, mila eta gehiago ziren, eta ezparak bezala inguratzen ziren
|
guregana
, etengabe, zikin, mingarri. Ezinezkoa zen hainbeste ezpararen aurka borrokatzea.
|
|
|
Behi makalek ez zuten konprenitu nahi, ez zuten agur hura betirako despedida izan zela ikusi nahi, eta etengabe egiten zuten galde: Noiz itzuli behar du
|
guregana
–Ez al dugu beste pentsu banketerik egin behar?
|
|
|
Zubipetik atera orduko, bi hortzaundiak etorri ziren
|
guregana
. Altxa egin nituen begiak:
|
|
2005
|
|
|
Erdi Arotik aztertzen hasita, festen alderdi substantziala kontuan hartuta, gure festen nortasunak ondoko kultura eta festen patroi, zeinu eta balore berberak ditu, erlijio katolikoaren tradiziotik modu berezian datozenak. Gure gaurko festa aurretik izan dugun bizimoduaren ondorio eta isla da, gure gurasoengandik eta laborariak izanak bereziki
|
guregana
etorri dena eta ezaugarriak galtzen doana.
|
|
|
Feministok gara emakumeon inguruan gehien landu, hausnartu eta hitz egin dugunak, geu gara espezialistak. Zergatik ez dute
|
guregana
jotzen, ea zer uste dugun galdetzera. Azken hitza gurea izan litzateke.
|
|
|
Beste hitz batzuekin esanda, gizakiak aktibatua izaten du kanpotik datorren informazio guztia iragazi, benetan interesatzen zaiona barneratu (beherapenak adierazten dituzten kartelak, kontserbatzaile eza adierazten duten etiketak...), eta bere helburuetarako garrantzirik ez duena alboratzeko mekanismoa. Kontzienteki edo inkontzienteki, estimuluen aukeraketa egiten dugu, eta, beraz,
|
guregana
zuzentzen diren iragarki guztien artetik kopuru txikia barneratzen dugu. Kontsumitzailea etengabe ari da ihes egiten bidaltzen dizkioten marketing mezuei.
|
|
|
Nola zuen izena galdetu nion lehendabizi eta berak, atzamarra ezpain odolduetatik igarotzen zuen bitartean," Ramon, Ramon Castro" erantzun zidan. Itziar ere atean agertu zen lotsati eta, egoerari antzemanda,
|
guregana
etorri, trosta arin batez Mateoren ondoan gelditu, eta haren eskua hartu zuen.
|
|
|
–Eta zuek noizko horrelako bat? –nire arreba zen, gure taldetxoari hurbildu eta maindire artean bildutako bere hirugarren kumea
|
guregana
hurbildu zuena. Pare bat metro harantzago, nire lehengusina batzuekin hizketan ari zen Irantzuk niregana begiratu zuen irribarretsu, eta nik besagainei eragin nien.
|
|
|
Atea ireki eta irekita eutsi nion Miren Urresti Ingalaterrako erregina balitz bezala; berak eskerrak eman zizkidan ahul. Bere ostean sartzera joan nintzenean, errepidearen beste aldera begiratu nuen eta harridura keinua igarri nion Irantzuren aurpegiari; nire arreba haren ondoan zegoen, ume bat besoetan, oraingoan ez zen Irkus, zaharxeagoa baizik, baina
|
guregana
begiratzen zuten denek, baita umeak ere.
|
|
|
Halako batean,
|
guregana
zetorren neska batek agurtu gintuen. Miren Etxebeste zen, Kixmiren bizilaguna.
|
|
|
Gainontzeko lagunak agurtu eta gero,
|
guregana
hurbildu zen ama. Miren bere onera ekarriko zuelakoan nengoen, baina, aitzitik, adoretu egin zuen.
|
|
|
Azkenean, neska biak komunetik atera eta
|
guregana
hurbildu ziren jendezko korridorearen erdi erditik, ele txar eta azkar usteko komentarioen artean.
|
|
|
Idatzi labur hau, honela dio bederen editoreak, euskal gaiari buruzko eskuizkribu zabal baten barruan kokatu beharrekoa da, hain zuzen, ezagutzen ez ditugun arrazoiengatik desagertuta dagoen eskuizkribu batean. Izenburuak dioen bezala,
|
guregana
iritsitako idatzi hori hainbat testu zatirekin dago osatuta, finean, ezberdinak diren bostekin: egitasmo osoaren iragarpen bat, etimologiari buruzko ohar orokor bat, hizkuntza baten barruan egin beharreko ikerketa etimologikoaren kontsiderazio bat, hizkuntz jatorriari buruzko gogoeta filosofiko bat eta hizkuntza guztien entziklopedia linguistikoaren plan bat.
|
|
|
Eta
|
guregana
itzultzen direla Matiuxenko eta Vakulintxuk. Antxonek, hura beti nabarmen, ukabilaz agurtu ditu.
|
|
|
Eta iraultzari lotzen gaituen estatxa
|
guregana
ontzitik:
|
|
|
Kirru biribila marraztu du bokalearen gainean
|
guregana
jaitsi ondoren.
|
|
|
Heinkelaren arranoek mokoa erantsi digute begietan, arrautza zilindriko hura jostailu hauskorra zen, akastu egin da Txatok ukitu duenean, eta gorringo pozoituan bildu gaitu, heldua da urrun eramanen gaituen baga handia, gerra ez da amaitu, motorrak full ahead emanda dator
|
guregana
herri mozkor ustel zabarraren historia haragi gose Gernika birritan suntsitzera Vladimir bide bazterretan sakailatzera, eta ni gurman zarratzen ari den errealitatetik urrun eta urrunduz noa, zorabioan, hostopeko neska ezezagunak odoluste gozoan dantzarazi banindu bezala, hondamendi latzetako bizigordeen koadrilakoa bihurtzeraino. Nire gorputzaren otzarak –ez dut hobetzen jakin, bistan da– lehertu egin behar izan zuen, erditze bat, hitz uste jolas liluraka menderatua ninduen aingirak kita nintzan.
|
|
2006
|
|
|
Oraingoz laurehun familia zuzendu dira
|
guregana
, eta nik kalkulatu dut guk %10 bat aterako ditugula. Gehienak ez ditugu aurkituko, haietako asko iritsi ezin den lekuetan daudelako, bide baten azpian, autopista azpian...
|
|
|
Ipuinak tradizionalki erabili duen etxe bazterreko eremua, sutondoa, hori zeharo aldatu da, hobera edo okerrera egin duen ez dakit esaten, baina aldatu egin dela bai. Lehenagoko tradizioa
|
guregana
idatziz etorri zen, gure garaikook kultur haustura izugarria eduki dugu euskararekiko eta euskal tradizioarekiko.
|
|
|
" lehenik batzuk eliminatzera joan ziren, eta gero beste batzuengana" gogorazten zaigu. Baina talde horietako partaide ez ginenez, ez ginen arduratu
|
guregana
etorri ziren arte, eta orduan, ez zegoen norengana jo laguntza eske.
|
|
|
Mendialdeko laborantza eta honentzako laguntza aztertzen ari gara. Bestenaz, laguntzak Bruselatik Parisera doaz, handik Bordelera, gero Pauera eta azkenik
|
guregana
. Denbora galtze izugarria da.
|
|
|
Urteotan proiektu asko sortu eta gauzatu ditugu, eta jendeak ondo ezagutzen du gure lana. Horregatik, arazoren bat edo kezkaren bat dutenean
|
guregana
jotzen dute», azpimarratu digu Castillo Suarez Sakanako Euskara Zerbitzuko teknikariak.
|
|
|
Gero eta gutxiago dira horiek, oro har gero eta jende gutxiago alfabetatzen delako. Bestetik gazteak dauzkagu, ikastetxean bizkaiera ikasi dutenak, eta hobetzeko edo EGA ateratzeko
|
guregana
datozenak». Inoiz joaten zaie batuaz badakien baten bat bizkaiera ikasteko gogoz, baina horiek hutsaren hurrengoa dira.
|
|
|
1,20 euro. Andre horrek
|
guregana
jo zuen, eta gu telefono konpainiarekin harremanetan jarri ginen beraien jarrera salatzeko. Azkenean, beraien erabakian atzera egin zuten, eta ez zuten andrea epailearen aurrera eraman».
|
|
|
«Guri, behintzat, gero eta kexa gehiago iristen zaizkigu. Nik uste herritarrek administrazioarengana jotzeko beldurra galdu dutela, eta zerbaitekin ados ez daudenean bitan pentsatu gabe jotzen dutela
|
guregana
. Gainera, kontuan hartu behar da gaur egun komunikazioa askoz ere errazagoa dela.
|
|
|
Gainera, kontuan hartu behar da gaur egun komunikazioa askoz ere errazagoa dela. Lehen posta arrunta erabili behar zuten
|
guregana
iristeko, eta orain posta elektronikoa erabil dezakete».
|
|
|
Atxiloketa arbitrarioak, torturak, paramilitarren lur okupazio ilegalak, hizkuntza eskubideen urraketak... Ekintza hauen aurrean indigenek ez dakite beraien burua nola defendatu, eta
|
guregana
jotzen dute. Salaketa hauek kudeatzen saiatzen gara eta epaitegietara jotzen dugu.
|
|
|
XIX. mendearen erdialdean
|
guregana
iritsi den ganga eraiki zen, nabea apur bat altxatuz eta erromanikoak ziren kanezillo batzuk birjarriz; mendearen bukaeran Andre Mariaren kaperako arkua konpondu zen; azkenik, XIV mendeko garaipen arkua apurtu zen eta presbiterioaren zorua altxatu egin zen, bertara iristeko harmaila batzuk jarriz.
|
|
|
Garai hartan Manu Fagoagak, gaztetxearen lehen presidentea bilakatuko zenak, 24 urte zituen: «Ezagunak genituen hiruzpalau gazte
|
guregana
etorri ziren, eta ideia ez zitzaigun batere zozoa iruditu. Bilkuren egiten hasi ginen eta laster egoitza baten beharra ikusi ginuen».orrelakoetan maiz gertatzen den bezala, teilatu bat izateko, herriko etxearengana jo zuten.
|
|
|
Kultur mailan, urteek erakutsi duten bezala aitzindariak ginen. Bertze gazteak ez ziren bada ezpada
|
guregana
hurbiltzen hala ere idekiak ginen. Gaur, ikusten dudalarik gaztetxea herriko bizian onartua dela, zinez kontent naiz».
|
|
|
Nahiago eskapo egin Gaztelako errege katolikoak ebatsi lurretara, Nafarroako beren erregina higanotak atxiki zituenetan gelditu baino. Bi egun geroago, kutsu bereko albistea etorri zen
|
guregana
: Mendibeko, Donazaharreko eta Ezterenzubiko herritarrak ere Iratira jotzen ari ziren, Aezkoako eta Zaraitzuko lurrak helburu.
|
|
|
–Gaua bertan pasako duzue –esan zuen
|
guregana
agertutako sendokote batek– Bihar hitz egingo du zuekin gure jaunak.
|
|
|
Zeruak eta lurrak astindu zituen haren mihiak. Bere onera etorri zenean,
|
guregana
egin zuen, hartan parte hartu genuela susmatuta.
|
|
|
Kalik
|
guregana
jo zuen eskuei biziki eraginez.
|
|
|
Marck, bizikleta beltz batean,
|
guregana
zetorren, ileak harro harro haizeagatik eta begiak pozaren pozez ñirñirka, bizitza osoa gozatzeko duenak bezala. Begi ederrak zituen, urdin urdinak.
|
|
|
Mundu horretan naturarekin bat eginda dago, ez dago ezer modernorik, ez dago ezer artifizialik. Gure sentimendu primarioenen mundua da, zibilizazioak hondatu gabeko mundu bat, guk geuk galdu egin duguna baina, mirari baten bidez, urteko gaurik inportanteenean
|
guregana
datorrena, bereziki gure etxeko kiderik inozente eta garbienengana, umeengana. Olentzero umeen jeinu maitagarria da, eta ume txiki guztiek Olentzeroren laguntzaile izan nahi dute handitzean, maitasun hutsezko mundu zoragarrian bizi, hala nola Peter Panen Sekula Inoizko lurraldea.
|
|
|
Horixe diogu maite nahigabeari. Harekin heldu ohi da
|
guregana
negarrik mingotsenetan ustekabean harrapatzen gaituen poz ilun eta narea.
|
|
|
Badira bihotza esku artera aterata mintzatzen diren pertsonak, eskuak
|
guregana
luzatu eta bihotza gure begien aurre aurrean jartzen digutenak, sentimenduen bilgune likatsu eta labain horretako ñabardurarik ñimiñoenetan ere zehaztasun osoz erreparatzeko aukera izan dezagun. " Ez, ez, bihotza ez atera", esaten diegu, aztoratuta, larrituta, inguruetara begira, inork ikusiko ote gaituen lotsaz," bihotzaren lekua hor barruan dago, barruan dago seguru, kanpoa arriskutsua da bihotzarentzat.
|
|
|
putzuetan plisti
|
guregana
plasta
|
|
2007
|
|
|
zaborrak erretzeak emisio toxikoak, errauts pozoitsuak eta bestelako hondar kutsagarriak sortzen ditu. «Ingurumenera isurtzen duguna
|
guregana
itzultzen da elikaduraren katean, arnasten dugun airean eta edaten dugun uretan barrena. Gehieneko kutsadura kopuru ofizialek ezin gaituzte babestu:
|
|
|
Heidegger-ek komentatu duen tenplu grekoa, paisaia guztia inguruan biltzen (eta zoragarri egin du!), edo Delos-en bizitu omen duen argiaren estasia429, bere baita ikasitik produzituak begitantzen zaizkigu. Nietzsche-ren kritikak gorabehera, ideal klasizistak
|
guregana
arte dirau. Eta berriro Zaitegi eta Orixe ere ez aipatzeko, antigualeko Kreta lurpetik atera duen Evans arkeologo ingelesak bere indusketen emaitzak irudi ez gutxiago idealizatu batzuetan aurkeztu ditu XX. mendean.
|
|
|
Txakurra ikusi genuen ezer baino lehenago, txakur txiki eta zikina, txuria behar zuena, baina lokatz eta gorozkiek atalka belztua. Guri egiten zigun zaunka, guri erronka joz, baina ez zen
|
guregana
gerturatzen, balizko marra sakratu bat errespetatuz. Jabearen hankartetik ez zen mugitzen txakur txintxoa.
|