|
2000
|
|
|
Eta hau guztia helburu batekin: etxean
|
erabilitako
ontziak birziklatzea.
|
|
|
Gipuzkoa izan da afera honetan lehena. Gipuzkoako lurralde historikoan mankomunitateek kudeatzen dute etxean
|
erabilitako
ontzien bilketa eta honetarako, 1.018 iglu moduko edukiontzi ezarri dituzte. Zortzi mankomunitateetatik lauk bakarrik ezarri dituzte edukiontzi horiak:
|
|
|
Europako arteztarauak bi betebehar ezarri dizkie Europako Batasuneko kideei 2001 urteko ekainaren 30erako:
|
erabilitako
ontzien pisuaren% 50 jasotzea; eta% 25 birziklatzea, material bakoitzeko% 15, gutxienez. Bizkaiko Ingurugiro eta Lurralde Ekintza diputatu Esther Solabarrietak adierazitakoaren arabera, Bizkaian, gaur egungo erritmoa segitzen bada Europako Batasunak finkatutako helburua beteko da.
|
|
|
Peillenek berak eduki horiek definitzerakoan ez zuen erotiko hitza erabili: «Guk
|
erabilitako
gaiak, lizunkeria satira eta likiskeria ziren». Fotokopien bidez banatzen zen eta sei zenbaki kaleratu zituzten orotara.
|
|
|
Hiztegi orokorrez gain, aurretik eginak zeuden hainbat bilketa lan ere izan dute oinarri eta baita gaiaren inguruko artikulu batzuk ere. ...«Bermeoko herri hizkera», Bernardo Estornes Lasaren «Erronkariko uskararen hiztegia», Edurne eta Amaia Alustizaren «Zegamako despektiboak» artikulua, «Aizu! »n Karlox Barrentsorok idatzitako «Euskaraz ere baditugu irainak», Iñaki Martiarturen «Zubererazko irain bilduma» argitaragabea edo Covadonga Garciak berak osatutako eta oraindik kaleratu ez den «Bizkaierazko irain bilduma» dira
|
erabilitako
iturri batzuk.
|
|
|
Hasierako irakasle haiek egin ohi zuten bezala, eskolak emateaz gain, didaktikarako materiala prestatzen ere lan handia egin zuen. Imanol Laspiurrek bere eskolak emateko
|
erabilitako
baliabide eta materialen nolakotasuna begiratuz gero, euskarak azken hamarkadetan izandako gorabehera eta eboluzioa ikus daiteke neurri handi batean: Zabala Aranaren gramatikarekin hasi zen eskolak ematen, gero Xabier Peñaren ikasbidea erabili zuen.
|
|
|
Solasaren amaiera aldera, lehiaketari ematen zitzaion paso eta erantzun beharreko galdera, hauxe: zein da aurtengo ikasturterako udal euskaltegiek
|
erabilitako
goiburua? ((r) Zure etorkizuna euskaraz!»).
|
|
|
Bestalde, bioklimatika deritzonean sakonduko dute, hau da, betiko eraikuntzan
|
erabilitako
irizpideak baliatzen dituzten eraikinetan. Adibidez, orain ez bezala, Euskal Herrian antzina erabiltzen ziren eraikuntza irizpideak ingurumena, eguraldia eta bertako baliabideekin zein psikologiarekin bat zetozen.
|
|
|
Halaber, etxebizitzaren deskribapena eta
|
erabilitako
material komunak ezagutarazi dituzte, eraikuntzarako materialak ere aipatuz: zoru motak, ateak, leihoak, saneamenduak, isolamendu termiko eta akustikoak...
|
|
|
Esanda daude, nire ustez, esan beharrekoak, potoloenak bai bederen, Espainiako gobernuak testu liburuen deskontu librea indarrean jartzeko uda aurretik hartu zuen erabakiari buruz. Laburbiltze aldera, bi multzo nagusitara ekar daitezke orain arte
|
erabilitako
argudio sendoenak: kultur ekoizpenak guztiz berezkoak dituen ezaugarriak ahaztuta, jokabide makroekonomiko neoliberalak lehenetsi izana, batetik, eta, bestetik, gezurra dela, Erresuma Batuan eta Frantzian aspaldian frogatu zenez, kontsumitzailearentzat onuragarria gertatuko denik Espainiako gobernuak aitzaikia horrekin bultzatutako desregulazioa.
|
|
|
Jean Galvany laborantza ministro frantsesaren lehen neurria etorri zen: behien elikadurarako
|
erabilitako
irin guztiak debekatu zituen. Ordura arteko irinetan% 0,3 animalia gantz zeraman eta hutsean geratu zen.
|
|
|
80ko eta 90eko hamarkadan literaturaren sistemaren finkatzea eta indartzea izan da euskal literaturaren indarberritzea ekarri duen gertakaririk aipagarriena. Jon Kortazarrek aipatu zuen bezala17, gertakari honen ondorioz narratiba gailendu da; izan ere, batetik, narratiban
|
erabilitako
teknikek ikus entzunezko komunikabideekin parekotasun handia baitute; eta bestetik, eskoletan poesia baino narratiba lan gehiago lantzeko joera dago (eta ondorioz, narratiba da gehien saltzen dena). Hartara, artikulu berean aipatzen duen bezala, 80ko hamarkadaren erdialdetik aurrera poeta asko narrazioak idazteari ekingo diote.
|
|
|
Autoreak, Hego Amerikako nobela korrontearen eraginari nolabait jarraituz, bi plano desberdinetan eman digu fikzioa, bi espazio eta bi denbora desberdinetan, baina bi alderdiak elkarren osagarri gertatzen direnak. Bata Loitzu herrian eta gudu garaian ematen diren gertakariak, bizpahiru hilabeteren buruan eta bestea, gure garaitsuko egunetan ematen dena, hainbat aldiz
|
erabilitako
tren geltoki batean. Bigarrena, lehenengoaren ondorio gisara ezarria dago, neure iduriz errealismo eta egiantzekotasun haundiz.
|
|
|
lehenik, bilduriko kritikaren zerrenda jaso dugu urtez urte; bigarrenik, hamarkada honetako eleberri eta ipuin bilduma batzuen iruzkinak eskaini ditugu; hirugarrenik, hamarkadaren ikuspegi orokor bat emateko asmoz, azken ohar orokor batzuk bildu ditugu; eta azkenik, eranskin labur bi atondu ditugu: batean idazleen gaineko datuak batu ditugu, eta bestean, literatur kritikaren inguruko hainbat terminoren azalpen labur batzuk eskaintzen dira, iruzkinetan
|
erabilitako
terminologia ezezaguna zaionari laguntzeko xedearekin.
|
|
|
hots, oroitzapenen bidez ezagutzera ematen zaigu bakoitzaren pentsatzeko modua. Juaristik dioenez" Marcel Prousten famatu hartan bezala, edozein objetu asko zaie memoriaren makina martxan jartzeko eta beren burua testuinguru konkretu batean kokatzeko." (El Diario Vasco IV) Honen guztiaren bidez pertsonaien barne munduan sakontzeko aukera eskaintzen badigu ere, askotan
|
erabilitako
estilo trinkoak hurbilpen hori zailduko digu.
|
|
|
Bukatzeko, hendaiarrak
|
erabilitako
euskalkia izango dugu komentagai: " kostaldeko euskalkia erabiltzen du idazle Hendaiarrak, bainan ez da traba handirik alde hortarik eta kondaketan sartuz gero, ororen buru, irakurt errexa da testoa." (Maiatz 22)
|
|
|
. PARALEPSI:
|
erabilitako
fokalizazioak (ik.) onartzen duen informazioa baino gehiago eskaintzeari deritzo. Barne nahiz kanpo fokalizazioa (ik.) dagoenean bakarrik hitz egin dezakegu paralepsiaz, izan ere, bi kasu hauetan soilik murrizten baita narrazioaren informazio eremua.
|
|
|
. PARALIPSI:
|
erabilitako
fokalizazioak (ik.) eskatzen duen informazioa baino gutxiago eskaintzeari deritzo. Hortaz, barne fokalizazioaren (ik.) edo fokalizazio orojakilearen (ik.) arau urratze baten aurrean egongo ginateke.
|
|
|
Oraingoan honako galderahau egin dezakegu: baldintzatzen ote du
|
erabilitako
hizkuntzak irudi hori. Izan ere, hizkuntzak komunitatea osatzen du, hiztunen komunitatea hain zuzen.
|
|
|
a) Hedabideetan
|
erabilitako
hizkuntza, pertsonek elkar ulertzeko eremua definitzen baitu.
|
|
|
Zerbitzu digitalen banatzaileei, berriz:
|
erabilitako
dekodetzaileek beste banatzaileei etxeetarakosarbidea uztea edo, gutxienez, ez galaraztea.
|
|
|
Sistema publikoaren ondoan, eta ikus entzunezko komunikazioa askea denneurrian, ekimen pribatua eta soziala garatzeko moduak eta bideak ere zehazten dira.Horiek bereizteko, eta bakoitzaren egitura, ezaugarri eta betebehar ezberdinakzehazteko,
|
erabilitako
teknologia hartuko dugu aintzat.
|
|
|
Espainiar Estatuko ikus entzunezko sistemaren araupetzeari dagokiolarik, hemenez da oinarrizko lege bat egon, Frantzian bezala, gerora egindako garapen legislatiboguztiaren abiapuntu edota bilgune izan dena. Aitzitik, lege multzo zabala dago, zerbitzu horien hedapen eremu eta emisioan
|
erabilitako
teknologia ezberdinen arabera, non, halaber, Estatu, Erkidego eta Udalen artean eskuduntzen banaketa ezberdinakegiten diren.
|
|
|
XIX. mendean zehar eman ziren Afrika eta Amerikaren deskolonizazio prozesuetan ere nazionalismoak betebehar zentrala jokatu zuen. Momentu historiko horienartean nolabaiteko kontrajarritasuna agerian egon arren, frantses iraultzan eta Kubako askatasun gudan
|
erabilitako
argudiaketa nazionalistek antzekotasun handiagoak dauzkate desberdintasunak baino. Zabalo-k honela azaldu du arazoa:
|
|
|
Kapitalismoaren lehen globalizazioa merkataritza kapitalaren hedapenari dagokio.Honen abiapuntua XV. gizaldiko Italiar hirien garapenarekin eta diasporarekin lotzen dute aditu batzuek, eta Amerikako konkistaren hasierarekin beste batzuek.Merkataritza kapitalaren hedapenak
|
erabilitako
tresna extraekonomikoak gizateriaren historiaren garai lotsagarriena eta ikaragarriena eman dizkigu: Amerikako indigenen genozidio erraldoia; Afrikako kontinentean gauzatutako esklabuen trafikomasiboa; Asiako herrietan, herritarrak elikatzeko ezinbestekoak ziren ureztatzekoeraikuntzen deuseztapena; eta abar.
|
|
|
Giza sexualitatea diziplina ezberdinetatik aztertzen zen, kasugehienetan, diziplinen artean inolako erlaziorik izan gabe. Modu honetan terapiasexualean medikuntza arloan
|
erabilitako
metodo klinikoak nabarmen eragin zuen, honek kausa efektu erlazioari dagokionez erredukzionismo garbia inposatuzuelarik.
|
|
|
Subjektuak kanpoko errealitatearekin harremanetan jartzean jasandako herstura kopuruaren eta horretatik defendatzeko
|
erabilitako
defentsaren kalitatearenaraberakoa izango da aldatu, heldu eta bilakatzeko gaitasuna.
|
|
|
Katarsia, hunkipenen azaleratze bortitza? eta jolasezko pertsonifikazioakdira terapia honetan
|
erabilitako
teknikak. Sugestioaren bidez, pazienteek onuragarri zitzaien erregimena betetzea zen helburua.
|
|
|
Hasieran, banakako psikoterapian
|
erabilitako
sistema zuzenean taldean erabiltzenzen eta hala, interpretazioa talde terapian aplikatzen zen. Hala, ordura arteko talde terapietako sugestioa ordezkatzen zen (Slavson, Schilder, Klapman, e.a).
|
|
|
Hau delaeta, ez dago sobera etologiaren erresuman eskurtsio bat egitea. Izan ere, gizarte harremanetan sortzen diren komunikazio eta ordezkapen joko akustikoak ez dira gizakienartean bakarrik gauzatzen; beste abere gehienen artean ere erabiltzen dira, nola edohala3 Ñabardurak ñabardura, abereen artean
|
erabilitako
kode akustikoen funtzioak etagizakien artean erabilitakoak ez dira hain ezberdinak, eta kontuan hartzekoak diradenak. Hotsez eraturiko kode akustikoek, berdin kasu batean edo bestean, identifikazioeta komunikazio soziala ahalbidetzea bilatzen dute; gizartearen beraren barruan markak, kategoriak eta hierarkiak zehazten dituzte; besteen aurrean norbere eta espeziearenidentifikazioa aldarrikatzen dute; berezko lur eremuaren mugak markatzen dituzte eta, orokorrean, bizitza sozialaren barruko eta kanpoko harremanen nolakotasunak finkatzen dituzte.
|
|
|
Produktu nazionala bankuetanaurkitzen da; izan ere, deskontuei buruzko Bernard Schmitte ren teoriak analisi zuzenaadierazten du; merkataritza letrek produktu berria errepresentatzen dute; bankuek ezdituzte erosten letrak edo ordaindukoak; eragiketen amaiera zuzenaren bermerakoerabiltzen dira: edozein delarik
|
erabilitako
teknika, herrialdeekin eta aroekin aldatzendena, bankuek epealdi bakoitzeko produktu nazional berriari dagozkion errentakordaintzea bereganatzen dute; beraiek enpresaren ordez ordaintzen dute; hortik ondokoaondorioztatzen da, alegia, bankuekiko enpresek duten zor baliokidetza baten eratzea, zor horren objektua harturiko epealdiko produktu berria izanik, hain zuzen ere.
|
|
|
Pedro Orive k (1980) eta Mariano Cebrián ek (1983) egiten duten bezala, bi zarata mota bereiziko ditugu informazioaren teoriari dagokionez: teknikoak,
|
erabilitako
ekipotatik nahiz seinale eroalearen perturbazioetatik datozenak, eta semantikoak, zeinuen nahasketa dela bide sorturikoak. Batak eta besteak mezuaren entzungarritasunaren aurka doaz.
|
|
|
Estatua/ Frantzia, Frantzia// frantsesen Nazioa. Hitz batean esanda, Frantziako balizko historiaren irakaskuntzak, arestian
|
erabilitako
hitzak kasu honetara egokituz, frantses nortasuna eskaintzen du, Frantziako historia identitate frantsesaren isla litzateke eta nazioaren (Frantzia) eta herritarren (herritar frantsesen) arteko lotura ezarriko luke (Breully k aipatzen duen autorreferentziazko sinbolismoa), talde nortasuna nazioaren inguruan indartuz80 Antzeko zerbait esan genezake geografiaren irakaskuntzari buruz; Iraultza frant... Estatu Nazioaren Frantziaren nortasun elementua, talde identitatearen errepresentazio bilakatu zen, honen guztiaren oinarrian Estatuaren mugen zilegitasuna indartzeko helburua egonik.
|
|
|
delakoaren irakaskuntzak testuinguru honetan jokatzen zuen: , la contrucción de la uniformidad del naciente ámbito nacional, como base de actuación de la clase social burguesa a nivel estatal? 283 Peset ek, Garma k eta Pérez Garzón ek284 Moyano legearen aurretik eta geroztik
|
erabilitako
eta gehien berrargitaratuak izandako testuliburu batzuen analisia eskaini digute, nazioaren irudiaren transmisio ideologikoan, historia patria, ren irakaskuntzari buruzko azterketa plazaratuz. Adibidez, Caballero de Rodas-en Compendio dialogado de la Historia de España desde los tiempos primitivos hasta nuestros días testuliburuan historia espainiarraren hainbat topiko jaso ziren, burgesia penintsulako prozesu historikoaren inguruan sortzen ari zen ideologia nazionalista eta bateratzailea proiektatuz.
|
|
|
Lau urte dira, baina bueno". Azkenean sei izan ziren
|
erabilitako
urteak, tartean obren garapen normala zaildu zuten beste hamaika txantxullorekin, noski.
|
|
|
" Orange Day a dela-eta, Belfast, Derry eta Newtownards hirietan oraindik unionista eta errepublikarren arteko liskarrak baretu ez direnean, IRAk atentatua burutu zuen atzo arratsaldean bost militante lealistaren kontra. Atentatua egiteko moduari erreparatuta, poliziak adierazi zuen azken aldian oso gutxitan
|
erabilitako
sistema jarri zuela praktikan IRAk, beti ere hasierako susmo eta hipotesiak betetzen badira. Dirudienez, lealisten taldean norbait infiltratzea lortu zuten, eta haren bidez jakin ahal izan zuen IRAk noiz, non eta nola burutu aipatutako ekintza.
|
|
|
Erran zitekeen giroa gaiztotua zela haien artean: Ximurrak besotik kontu nahi izan zion nire andreari, baina Kristinak hastandu zuen, nirekin hainbertzetan
|
erabilitako
keinu bortitz berdinarekin. Atariko pasabidean barna galdu nituen begitik, zapore mikatz eztia gelditzen zitzaidala ezpainetan:
|
|
|
Labar zorrotzeko kristalezko irla tikiak baizik ez nituen kausitu barra gainean, ginebrazko ozeano baten erdian. Erdian, txanpon handi bat, krimenean
|
erabilitako
arma. Haren lagun begi gorriak" Lisboako" barran eta zoruan barreiaturik zeuden.
|
|
|
Jantzirik hobeki sentitzen nintzen. Mahaitxotik bildu nituen whisky botila akitu gabea eta arestian
|
erabilitako
bi basoak. Horietariko bat Charlyren aldera goititu nuen.
|
|
|
—Gero, astelehenean —apalduxea, arestiko sua—, ikuztegiko langileren batek deituta, gu agertuko gintuan, eta hiru hilotz aurkituko, senarra, andrea eta laguna, hirurak bortxaz hilak. Krimenean
|
erabilitako
arma eskuan atzapartzen dik oraindik horietariko batek. Izan ere, berea dik eta haren hatz markaz betea zagok.
|
|
|
Atzeman nuen, hala ere, zer jantzia, sobera fardel agertu gabe. Hori atorra eta galtzei dagokienez; jakaz den bezainbatean, aitzineko gauean
|
erabilitako
bera hautatu behar izan nuen, bertze itxurosoagorik ezean. Hura janztean, ohiz kanpoko kargak ustekabetu ninduen.
|
|
|
Gizakion historian ez da aurrerapauso eskasa, ideologiak finkatu eta garatzeko
|
erabilitako
tresna guztien aldamenean, gerraren edo zigorraren aldamenean esate baterako, arteak ere paper bat izatea; ez baitzait iruditzen arteak ere paper hori jokatzea maltzurra eta berez txarra irudituko zaion inozorik izango denik, edo bestela esanda, artearen balio absolutua ideologiaren nahitaezko bilakaeratik kanpo edo gainetik egon behar duela esaten duenik gelditzen denik gaur egun.
|
|
|
ezinezkoa helburu" titulu misteriotsuaren atzean sei euskal artistak prestatutako lanekin antolatutakoa. Merezi du, gutxienez, museo euskal amerikarrak euskal artistak biltzeko egin duen esfortzua aipatzea, eta baita Gonzalez de Durana komisarioak
|
erabilitako
kriterio malgu baina aldi berean zorrotz eta goxoa azpimarkatzea ere.
|
|
|
nola jakin dezakegu egunero hizkuntza berbera erabiltzen dugula, hautemateak neurtzen uzten diguten erloju, erregela eta beste hainbat objektuei esker ez baldin bada? Filosofo honen aburuz, sentimen datuak zerbait pribatua eta hutsezina bailiran onartzeak arriskuan jartzen zituen Zirkuluaren tesiak, modu horretan sekula ezin baitzitekeen
|
erabilitako
terminoen esanahia ikasi. Jakina, oinarrizko hizkuntzak fisikaren hizkuntzaren zati bat izan behar du.
|
|
|
Ikusmolde logizista, gainera, Russell eta Whiteheaden Principia Mathematica k berretsi zuen. Hemen
|
erabilitako
kontzeptu gakoek (ukamena[], lotura logikoak —eta [ñ], edo[;], baldin... orduan[] —, unibertsala [V], existentziala [3] eta berdintasuna[=]), infinitutasun eta hautapen axiomekin batera, matematikaren kontzeptu primitiboak osatu zituzten: zenbakiak —naturalak, positiboak, negatiboak, zatikiarrak, errealak, konplexuak—, analisi matematikoaren kontzeptuak —limitea, deribatua, zatidura diferentziala, segida, integrala, etab.— eta multzoen teoriaren nozioak.
|
|
|
Ondorio hori hainbat arauren bidez lortzen da: gizonak eta emakumeak etxola bananduetan edo aire zabalean bizitzera, sexuzko harremanak baztertzera, bestek
|
erabilitako
ontziak ez erabiltzera eta abarretara behartzen dituzten arauen bidez. Eta gerrariak garaile datozenean ere, bereziki etsaien odola isurrarazi badute, ondorio berdina eragiten da antzeko bideetatik. Timor irlan, gerrari talde bat etsaien buruekin irabazle itzuli denean, erlijioak eta ohiturak debekatu egiten diote taldeburuari berehala etxeratzea.
|
|
2001
|
|
|
Marrazki batzuk, adibidez, Chicagoko The Ambassador hoteleko paper zati baten gainean daude eginak. Eta artistak lanerako
|
erabilitako
bi paleta ere jaso dituzte erakusketan.
|
|
|
Argudio hori erabilita, Europako Batasuneko Ministroen Kontseiluak, joan den urteko abenduaren 4an egindako bileran, hauxe erabaki zuen: haragi irinak debekatzea gizakiek jateko animalien elikaduran
|
erabilitako
pentsuetan.
|
|
|
Atunetarako
|
erabilitako
itsasontzi bat eraberritzen ari dira Bermeoko ontziola batean. Helburua eskola untzi bat sortzea da; lehorreko jendeari, gazteei, gutxitu fisikoei eta itsasoaren inguruko ikasketak egiten ari direnei itsasoa hobeto ezagutzeko aukera eskainiz.
|
|
|
Honek ekarri du literaturaren barruan aztertzea antzerkia. Eskolan antzerkigile handiak irakurri eta ikertu ditugu;
|
erabilitako
estiloa, ekintzaren egituraketa, pertsonaien izaerak. Eztabaida luzeak eman ohi dira hau dela eta, alegia, antzerkigintza bere horretan aztertu behar dela eta ez literatura ikasgaiaren barruan, izan ere, baduelako berezko pertsonalitatea; eta, batez ere, antzerki lan bat ezin delako behar bezala ezagutu jende aurrean eskaini arte.
|
|
|
50eko hamarkadaz geroztik, gauzak asko aldatu dira, azken aldian tabakoaren aurka egiten ari den kanpainari esker, gidoilari askok erretzeari utzi diote, whiskya ez da jada irudimena pizteko
|
erabilitako
edabe magikoa eta askok ez dute bakardadean lan egiten, taldeko eginkizuna bihurtu da.
|
|
|
Gauzak horrela, pilotari buruzko lehen agiria 585 urtekoa dugu, Leovigildo errege bisigodoaren garaian euskal presoen arteko partida bat izan omen zelako, baina
|
erabilitako
pilotalekuaz ez zaigu ezer iritsi. Beste zortzi bat mende itxaron ditugu honetaz zerbait jakiteko.
|
|
|
Aldizkarira kuarteletan egindako marrazkiak bidaltzen zizkidaten, egingo omen zidaten dena idatziz. Bonba zeraman paketea zelakoan, kuarteletik
|
erabilitako
kondoi sorta bidali zidaten. Bidali zizkidaten heriotz mehatxu anonimoekin karpeta bete bat banuen etxean, baina geroago bota egin nuen, ez delako ona hainbeste zabor pilatzea.
|
|
|
Bertan administrazioarekin loturiko 47.000 hitz eta esamolde biltzen dira. Etxebarriak liburua burutzeko
|
erabilitako
iturrien artean «Agintaritza Aldizkarietako Hitz Bilduma» eta «Euskaldunon Egunkaria»ren «Estilo liburua» daude.
|
|
|
Hausturaren bigarren eragilea LABek CCOOrekin sinatu zuen Funtzio Publikorako Ordainsarien Ituna izan zen. Itun hori asko kritikatu zuten ELA, ESK eta EILASek, bai edukiarengatik eta bai sinatzeko
|
erabilitako
prozedurarengatik.
|
|
|
Madril ari da markatzen Kontzertuaren negoziazioaren erritmoa, eta horren adibide bere garaian presio osagai gisa
|
erabilitako
luzapenaren mehatxua gauzatu izana. Negoziazioaren ateak zabalik dira oraindik, baina emaitza positiborik ezean, alde batek bere bidea ezagutarazi du, beste aldearen iritzia kontuan hartu barik:
|
|
|
M. MARTORELL. Afganistanen
|
erabilitako
planteamendu bera erabiliko omen litzateke, hau da Irakeko" Iparraldeko Aliantza" baliatzea, hau da Irakeko Kontseilu Nazionalean dauden talde guztiak erabili (kurduak, komunistak, nasseristak...) eta Turkiaren laguntzarekin Sadam Huseinen aurka egin, baina ez dut uste hau egin daitekeenik Iranek bere baimena eman gabe.
|
|
|
Saizarbitoriaren azken nobelak hasieratik bertatik gugan eragin zuen asaldura. Behiala A. Schopenhauerrek
|
erabilitako
irudiaren ildotik, gure ardura eta igurikimenak baldintzatuko zituen gezi baten gisara genekusan nobelaren izenburua. Eta izenburu horrek bikoiztasuna iradokitzen zigun, gerretan bezala, erritmo desberdinez, taupada desberdinez kasu honetan, mugitzen diren bi frenteen irudia.
|
|
|
Txillardegiren nobela ez zen berria mundu urbanoa irudikatzen zuelako, edo lehenengo heroi problematikoa testuratu zigulako bakarrik, nobelaren beraren egitura ere berritzailea zen, lehenago esandakoaren ildotik, Leturiaren egunkari ezkutua ren oinarrian dagoen unibertso literario gatazkatsua molde berriz soilik adieraz baitzitekeen. Sartre-ren La Nausée n (1938)
|
erabilitako
teknikak bere eginez, biltzailearen mozorropean ezkutatzen den instantzia narratibo horrek istorioaren beraren denbora testuratzeko modu berria ere bazekarkigun. Pertsonaia nagusiaren arabera antolatutako gertakarien aurkezpen kronologikoa zen, finean, nobelak eskaintzen zigun emari berria.
|
|
|
Bukatzeko, kontamoldeez gain, kronotopoaren, hau da, denbora espazioaren tratamendu modernoa nabarmendu nahiko genuke. Istorioa gertatzen den fikziozko bi hiri nagusiak zinemaren eragina bere egin zuen J. Dos Passos en Paralelo 42 (1930) nobelan
|
erabilitako
estrategiaz deskribatzen zaizkigu: kaleetako denden izenak, egunkarietako iragarkiak,... zuzenean transkribatuz, inongo abisurik gabe.
|
|
|
Eta irudiak," flash" ak, begiradak aipatu ditugunez, hementxe kokatu nahi genuke 100 metro n fokalizazio edo ikuspuntuaren arazoak duen garrantzia. Esan daiteke, nobela honetan
|
erabilitako
teknika guztien gainetik, fokalizazioarena dela, ezpairik gabe, narrazioestrategia nagusia. Etengabe hurbiltzen edo urrutiratzen doan fokoaren mugimenduak pertsonaiaren barru ezkutuenak zeharkatzen ditu eta, era berean, subjektu munduaren arteko harremanak zailak direla erakusten.
|
|
|
Dena dela, esan daiteke autore horiek proposatzen dituzten sailkapenetan, nahasketa ugari agertuko dela, eta orokorki narratzaileari dagozkion arazoak, hala nola,
|
erabilitako
pertsona narratiboen berezitasuna, edo kontaketa moduen sailkapena, ikuspuntuari dagozkienekin tartekaturik azaltzen zirela. Maila honetan, Frantziako kritika estrukturalistaren eskutik sortu ziren ikerlanak hedatu arte, eta zehazkiago, 1969az gero Narratologia deituriko testu narratiboen azterketa estrukturalista agertu arte, ez zen sistematizazio seriorik izan.
|
|
|
" Ebaketa mahai batean guardasolak eta josteko makinak egiten duten topaketa". Baina surrealistek
|
erabilitako
inspirazioaren elkarketa askatu eta kontrolik gabea, ez da Sarrionandiarengan agertzen. Surrealismoa" novísimo" en eskuetatik igaroa da, eta irudimenaren askatasunak, irudi zoragarri zein berrien aurkikuntzak errazten baditu ere, poema buruaren egokierara taiutua dago.
|
|
|
Adibide garbia da" Ulyses Itacara heltzean" deituriko poeman Eumeo zaharrak hitz egiten dio Ulyses i. Prozedurak gogora ekartzen du" novísimoek", Gimferrerek zein Carnerok, zein Álvarez-ek
|
erabilitako
forma, Sarrionandiak erabiltzen duena.
|
|
|
Erabiltzaileak kotxea jaso eta konponketa gastuak ordaindutakoan, egindako lan guztiak agertuko dituen faktura emango zaio, lanorduen prezioak, ordezkaturiko pieza edo elementuenak (hauek bezeroak eskatu ahal izango ditu) eta
|
erabilitako
materialenak xehekapenez adierazita.
|
|
|
Datu batean datoz bat lagin guztiak:
|
erabilitako
koipea ekilore olioa da, olio motak hautematen dituen azterketak agerian utzi bezala.
|
|
|
Urez osatzen diren jaki prestatuak bere zereal, esne eta guzti ez dira etxean eginikoak bezain gomendagarriak,
|
erabilitako
esne kopurua zehaztea ez baita kontu erraza.
|
|
|
|
erabilitako
alea baztertu aurretik bota iezaiozu begiratu bat.
|
|
|
Balioetsi ezazu zenbat eta nolako aldaketak dakartzan berriak eta, dudarik ez izan, dagokion irakaslearekin jorra ezazu
|
erabilitako
liburua alboan uztea merezi duen ala ez.
|
|
|
Inongo kutsatzailerik ez zen atzeman: horrelakorik egotekotan,
|
erabilitako
teknikaren bidez hauteman zitezkeenak baino txikiagoak izango ziren eta hauek, bere aldetik, Arauan xedatutako mugaz dezente azpitikoak lirateke.
|
|
|
Zerrendaren beste muturrean, Natural Honey laginak 12 osagai erabiltzen ditu, uraz eta lurrinaz gainera; dena den, horietako bakoitzaren kopurua askozaz ere txikiagoa da, Heno de Pravia eta Mum laginetan,
|
erabilitako
estraktu lehorra kalkulatzetik ondorioztatu denez: Natural Honey markakoan dezente apalagoa da Heno de Pravia eta Mum laginek baliatutakoa baino.
|
|
|
bi argudio aurkakok eragiten dute zeresanarengarapena. Adibideak ugari dira, horixe baita gehien
|
erabilitako
baliabidea.
|
|
|
6 Ikasgelan
|
erabilitako
testuek ikaslea erronka komunikatibo baten aurrean jarribehar dute: testuak eguneroko bizimoduan topa daitezkeenak eta jatorrizkohiztunentzat idatzitakoak izango dira.
|
|
|
Zailagoa izan zaie laugarren puntuari erantzutea, lankideak ezezik lagunakere izaki, nire akatsekin barkaberegiak agertu direlako, apika. Akats teknikoakaipatu ditu batek, grabazioen eta euskaltegiko bideo aparatuen kalitate eskasa.Besteak, berriz,
|
erabilitako
bideo pasarteen iraupenaz zituen zalantzak: ez oteziren laburregiak?
|
|
|
Saioan
|
erabilitako
material guztia sortzeak, maketazioak eta, lan handia irudidezakeen arren, ez du zailtasun handirik ekarri: oinarrizko testuak hartu etaartaziak, tipexa eta idazmakina bat erabilita berehala prestatzeko modukoa da.Hainbat kasutan, taxutu ditugun orriak soberan daude:
|
|
|
– Ikasleek eta irakasleek
|
erabilitako
lan ildoak (testuen lanketaren ingurukojarduerak) euskara arrakastaz ikasteko modu oso egokitzat jo dituzte.Ikasle askok, gainera, ohiko eskolak baino eragingarriagoak izan daitezkeela adierazi dute.
|
|
|
Horiexek izan dira
|
erabilitako
irizpideak. Ondoren, helburu komunikatiboguztiak irizpide guztietatik pasatu eta poliki poliki ikas prozesua orekatu genuen.
|
|
|
Faseak definitzeko momentuan
|
erabilitako
zutabe nagusiak, lortu beharrekohelburuak eta lan honetan parte hartu dugun irakasleon esperientzia izan dira.Osotara, gure ustez, lau fase nagusi daude, A, B, C eta D izenez bataiatu ditugunak.
|
|
|
Ikasleak eskatzen dituenean egin beharkolirateke saioak; baina, printzipioz, astean behin egitearekin nahikoa izango litzateke. Hasiera saioa edo saio pare bat diagnosirako eta azalpenetarako lukete izan; ondorengoak egindakoa, hartutako erabakiak,
|
erabilitako
materialak, lortutakoa eta helburuak aztertzeko izangodira.
|
|
|
Abeltzantzan eta etxegintzan
|
erabilitako
iraupen laburreko materialek. Europan garai honetan zura erabiltzen baitzen, baldintzatu dute Goi bizigunerik ez aurkitzea.
|
|
|
Oiolako ingurunea, adibidez, hareharriz eta margabeltzez osatu zen Behe Kretazikoan, eta gainean kareharriak ezarri ziren. Oiola IVkolabean
|
erabilitako
harriak hareharriak izan ziren, tenperatura altuak jasateko gai etakareharriak baino errefraktarioagoak baitira.
|
|
|
Induskatutakoaren arabera, etxebizitzatzat hartzenziren egiturak agertu dira batez ere. Eraikuntzaren aldetik oso itxurahomogeneoa daukate, bai espazioaren kontzepzioari dagokionez, eta baitaeuskarri materialei zein
|
erabilitako
teknikei dagokienez ere.
|
|
|
Etxebizitzen altxaera eraikitzeko
|
erabilitako
material bakarra harria zen, inguruko harri baliabide ugariak aprobetxatuz. Hala ere, harrizko eraikuntzakezohikoak ziren Europako mendebaldean XI. mendera arte, Jusue ren arabera.Hona hemen habitat hauen beste berezitasun bat Europarekiko.
|
|
|
Leihoen lanketan
|
erabilitako
teknika oso gutxi garatuta zegoen, nahiko itxurazakarrekoak baitira. Beraz, harginaren aldetik ez da ageri inolako saiakerarik, eztaahalmen tekniko zein artistikorik ere.
|
|
|
Materialak aipatzeaz gain, interesgarria izan daiteke
|
erabilitako
teknikak ereaipatzea. Lehenago ijezketa deituriko teknika aipatu dugu, baina beste teknikabatzuk ere oso erabiliak izan ziren merobingioen artean:
|
|
|
dira, beraienegituretan sartzen ez direnak. Beraz, ikerketetan
|
erabilitako
eskemen aldaketaekarri lukete; eta, inolako zalantzarik gabe, Euskal Herriko garai horretakohistoria ezagutzeko ezinbestekoak dira datu hauek.
|
|
|
Gaiarekin zuzenean hasi orduko, komenigarria da
|
erabilitako
terminoaren(, hispano bisigotikoa?) esangura argitzea. –Hispano bisigotikoa?
|
|
|
Gehien
|
erabilitako
pieza, Mesetako lantegiren batean eginiko bat da. Arkudun fibula da, kordontzez apaindua.
|
|
|
Batez ere, apaindurazko elementuak ikusiko ditugu horrelakoetan: idunekoak, belarriak, gerriko brotxeak, besokoak, belarritakoak, eraztunak, orratzak, orraziak, oinetakoetan
|
erabilitako
belarri txikiak, etab. Gizonezkoenetan gertatzenden bezalaxe, zeramikazko ontziak ere azaldu ohi dira emakumezkoen hilobietan.
|
|
|
gai eta garai honetan espezialista ez naizenez gero, testu hau Agustin Azkarate-ren lan eta argitalpenetan oinarrituz eta berari esker egin ahal izan da.Berak eskaini digu baita material grafikoa ere. Bibliografian aipatzen dira
|
erabilitako
artikulu etaliburuen izenburu eta erreferentzia guztiak.
|
|
|
Sailkapenak irizpide ezberdinen arabera egiten dira: apaindura,
|
erabilitako
teknika, formak...
|
|
|
L. Caballero k, argumentu oso ezberdinak erabiliz, orain arte bisigotikotzathartu izan diren elizen kronologia atzeratu egin du, eta tenplu hauen ezaugarri asko kontuan hartuta, Omeien eragina ikusten du hauetan. Honek esan nahi du IX X. mendeetara arte atzeratzen dituela.Bere argumentuetariko bat orain arte kronologia zehazteko
|
erabilitako
irizpideen ahultasuna da.
|
|
|
Geroztik gure planetak bira batzuk eman ditu bere ardatzaren inguruan, etaeuskal literaturaren egoerak aldaketa franko ezagutu du, horien artean deitoragarriena 1989az geroztiko Bernardo Atxagaren unibertsalizazio prozesua delarik?. Honetaz, bidezkoa dirudi orain arte
|
erabilitako
interpretazioari eustea, azkenhamar urteetako bilakaeraren argitan zer eman dezakeen ikusteko.
|
|
|
Hori onartuz, zuzenagoa litzateke, I. Aldekoak berriki iradoki duen moduan (1998), Leturiaren egunkari ezkutua (1957) nobelak euskal nobela modernoarenhasiera zedarritu zuela esatea, nobela existentzialistaren ildotik antolatutako testuhorretan ordura arte indarrean zegoen ohiturazko euskal eleberria baztertzen baita.Txillardegiren nobela ez zen berria mundu urbanoa irudikatzen zuelako edolehenengo heroi problematikoa testuratu zigulako bakarrik; horrez gain, nobelarenberaren egitura ere berritzailea zen, lehenago esandakoaren ildotik, Leturiarenegunkari ezkutuaren oinarrian dagoen unibertso literario gatazkatsua molde berrizsoilik adieraz baitzitekeen. Sartre-ren La Nausee liburuan (1938)
|
erabilitako
teknikak bere eginez, biltzailearen mozorropean ezkutatzen den instantzia narratibohorrek istorioaren beraren denbora testuratzeko modu berria ere bazekarkigun.Pertsonaia nagusiaren arabera antolatutako gertakarien aurkezpen kronologikoa zen, finean, nobelak eskaintzen zigun emari berria. Urtaroen araberako denborarenantolaketa tradizionalaren oinarrian, Leturiari adierazgarriak zaizkion bizikizunaksoilik aipatuz egiten da igarotako denboraren testuratzea.
|
|
|
tratamendu modernoa nabarmendu nahiko nuke. Istorioa gertatzenden fikziozko bi hiri nagusiak, zinemaren eragina bere egin zuen J. Dos Passos enParalelo 42 (1930) nobelan
|
erabilitako
estrategiaz deskribatzen zaizkigu: kaleetako denden izenak, egunkarietako iragarkiak... zuzenean transkribatuz, inongoabisurik gabe.
|
|
|
interdependente eta osagarridirelako, bai teorikoki eta baita enpirikoki ere azaltzen den moduan. 3) Halaber, helburuak eta hipotesiak, edo diseinu metodologikoa ere(
|
erabilitako
galdera sortaeta prozedura), antzekoak direlako. 4) Aztertzen den lagina ere neurriren bateanantzekoa delako, biak hel duek aztertzen baitituzte:
|
|
|
LISREL orograma korrelazio matrize batetik abiatzen den analisi mota da.Matrize hori erabiliz, ikertzaileak berak
|
erabilitako
aldagai eta eredua eratzen dutenkonstruktu teorikoen arteko erlazioa neurtzen du, konstruktu teorikoen artekolotura kausalak aztertuz. Abiapuntutzat, ikertzaileak aurrez hipotetizaturiko ereduteoriko bat hartzen da.
|
|
|
elebiduntasuna eta eleaniztasuna; identitate etnikoa, hizkuntza eta komunikazioa; gizarte klasea, estatus soziala eta portaera komunikatiboa; generoaren itxuraren aldaketa hizkuntzaren ikerkuntzan; hizkuntza eta komunikazioa buruko minusbalietan. Azpimarratzekoa da sekzio honetan
|
erabilitako
–kategoria sozialak, deiturak (hemen ere ipar amerikar eragina somatzen da),, taldearteko harremanak, denominazioa ordezkatzen duela.
|
|
|
Behin ukipen egoeran dauden menpeko hizkuntzen, eta, bereziki, euskararen, ikaskuntza/ ezagutza eta erabilera direlako gaiei buruz gaur egungo egoera teorikopsikosoziolinguistikoa era orokorrean azaldu ondoren, halako laburbiltze eta hausnarketa orokor modukoa eskaintzeko unea da. Alderdi orokor batzuk bakarrik azpimarratuko dira, gauzak ez errepikatzearren, lan honetan esandakoez gain bestelako zenbait ere orain
|
erabilitako
bi doktorego tesien argitalpenetan (Arratibel, 1999; Garcia, 2000) aurki daitezkeelako. Adibidez:
|
|
|
Irudi honetan iM sinboloaz, ibilgailuzko moneta? adierazi dugu; kontuan izan, lehen
|
erabilitako
IM sinboloa bestelakoa dela (IM= Iparreko moneta).
|