|
2012
|
|
|
Amerikarrak barkatu, iparramerikarrak gara konturatu gabe. Haien aztarnak gureak dira, nahiz eta askotan lur haietan urratsik ez
|
egin
. Barrak eta izarrak ikur bihurtu ditugu, barre eta izaeraren bidez. Haien emozioak ekarri ditugu gure kulturara.
|
|
|
“Hotza, patatak, saskibaloia, euskal erakundeak eta Gamarrako igerilekuak, Bizkaiko beste edozein ikaslek bezala”. Bere egoera berezia da aurretik ere hemen praktikak
|
egin
zituelako eta bere mutila gasteiztarra delako: “Hiriak bere gertutasunez irabazi nau, jendea Bilbon baina hurbilagoa (eta ez hain harroa) da eta Altubeko beste aldean uste duten baino giro biziago dago”.
|
|
|
Elenak, bere lagunak, Euskal Herriko beste txoko asko ezagutzen zituen, Gasteiz ez ordea, bere ustez “kanpoan gutxi sustatzen baita, hiri guztiz ezezaguna zen niretzat”. Gazte honek “kaleak beti jendez beteta” ikusten ditu “agian oraindik hotz handia
|
egin
ez duelako. Iristen denean, prest egongo naiz ‘snowboard’ ean aritzeko erabiltzen dudan arroparekin”.
|
|
|
Aurtengo Green Capital arekin, ezin dira ingurugiroaren erreferentziak falta. Salamanca-ko Bea Oleak master bera ikasten du eta “Alde Zaharreko eta Erdiguneko denda eta giroaz gain”, hiriaren gune berdeak deigarriak
|
egin
zaizkio: “Zuhaitzak eta parkeak hirian bertan daude eta nonahi zaudela aire freskoa arnasten ari zarela sentitzen duzu”; beste faktore on bat “leku hauetara guztietara iristeko tranbia edo autobusak daudela” dio.
|
|
|
Udal baliabideen faltak eta indarrean dagoen legediaren ahulkeriak enpresa pribatuen presioari arnasa ematen diote. Estatuaren administraziopean dagoen lurraldean, uraren kudeaketa pribatizatu
|
egin
da jada tamaina orotariko hainbat hiritan, eta Madrilgo Isabel II.aren Kanala (6.000.000 biztanle) edo Bartzelonako Aigües Ter Llobregat delakoa (5.000.000 biztanle) pribatizatuko balira, ur pribatuak nagusitasun ia osoa lortuko luke lurralde horretan. Nagusitasun horrek kaleratzeak eta murrizketak lan baldintzetan eragin ditu, baina, ordea, ez du kudeaketaren eraginkortasuna hobetu, enpresa pribatuek, publikoen aurrean, kudeaketa optimizatzen dutela dioten dogma neoliberala gezurtatzen; ezta salneurrien beherakadarik (Huelvan %14, 4 a igo da urte bakar batean) edo hirietako ur zikloaren kudeaketan hobekuntzarik eragin ere.
|
|
|
Milaka herritar gara euskaraz bizitzeko hautua
|
egin
dugunok; baina, zoritxarrez, milaka arazo aurkitzen dugu geure nahia betetzeko. Oraindik ere lan handia dago egiteke euskararen normalizazioan; hori azpimarratu du, duela gutxi, Europako Batzordeak berak, Hizkuntza Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzen ote diren aztertu ostean.
|
|
|
Hizkuntza batean bizi ahal izateko, hizkuntza horren ezagutza ezinbesteko aldagaia da. Euskararen kasuan, ezagutza indizea igo
|
egin
da azken urteotan, baina ez eragite nabarmenetarako beste: euskara ez dakitenen kopurua oso altua eta kezkagarria da oraindik ere.
|
|
|
Horretarako, hartu beharreko neurrietariko bat da baliabideak jartzea, euskara ikastea doakoa izan dadin. Gaur egun, gezurra badirudi ere, herri honetan berezkoa dugun hizkuntza ikasteko ordaindu
|
egin
behar da. Gainera, bere garaian emandako pausu egoki batzuk (azterketak gainditzeagatik jarritako bekak, administrazioko langileendako laguntzak eta liberazioak...) oso ondo baloratuak izan arren, eta doakotasunerako bidean ezinbesteko hobekuntzak izan arren, azken urteotan murriztu edota desagertarazi dira krisiaren aitzakipean.
|
|
|
Eta ez da batere harritzekoa, aurrekanpainan ere euskara duintasunez erabili zutelako materialak, propaganda eta abarrak lantzerakoan. Alabaina, puntu batean kale
|
egin
dutela iruditzen zait eta ahulezia hori baliatu nahi nuke arazo orokortzat hartu litekeen kontu bat aztertzeko.
|
|
|
Izan ere, manifestazio handiaren aurretik oso aurre kanpaina ona
|
egin
zuten herriz herri, auzoz auzo, informazioa zabalduz. Ni ere joan nintzen horietako hitzaldi batera, Gasteizen, baina propaganda ikusita, zalantzan gelditu nintzen:
|
|
|
“bueno, nola egingo dugu bilera, euskaraz ala gaztelaniaz? Bakoitzak
|
egin
dezala nahi duena? ” Izan ere, euskarak bere espazio propioa behar du, bestela alferrik da. Luistxo Fernandezek oso ondo deskribatu zuen egoera hori Sustatun. Batzuetan ez da posible izango, baina segregazio linguistikoa da bide bakarra.
|
|
|
Azken aldian, nahikotxo mintzatzen dira A eta C, hala ere, oraingoan, A k ez du hitz askorik topatu eta azkar batean aurrera jarraitu du B rekin. Damututa iritsi da A etxera, gaizki
|
egin
duela badaki, urduri jarri eta sikiera zer moduz bat esateko gai ez da izan. C harrituta geratu da eta mezu baten bitartez jakinarazi dio.
|
|
|
Zenbat aldiz ez dugu A ren desira berdina, hots, denbora menderatzearena, geureganatu? Sondeo txikia
|
egin
dut ondoan nituen lagunekin eta ondorio berdinera heldu gara: erantzun onenak eta jokabide aproposak beti berandu (egi) etortzen zaizkigu.
|
|
|
erantzun onenak eta jokabide aproposak beti berandu (egi) etortzen zaizkigu. Nagusiak hutsaren hurrengoari bezala hitz
|
egin
eta hitzik gabe geratzen zara; etxeratzean, ordea, sekulako erantzuna bururatu zaizu, baita adarra jotzen eguna eman duen horrentzat eta lehendabiziko egunean kasurik egin ez zizun neska/ mutil horrentzat ere hitz egokiak aurkitu dituzu. Hala ere, beti bezala berandu… Denboraren Makina ailegatzen den bitartean, hankabiko gehienok atzerapenarekin bizitzen jarraituko dugu.
|
|
|
erantzun onenak eta jokabide aproposak beti berandu (egi) etortzen zaizkigu. Nagusiak hutsaren hurrengoari bezala hitz egin eta hitzik gabe geratzen zara; etxeratzean, ordea, sekulako erantzuna bururatu zaizu, baita adarra jotzen eguna eman duen horrentzat eta lehendabiziko egunean kasurik
|
egin
ez zizun neska/ mutil horrentzat ere hitz egokiak aurkitu dituzu. Hala ere, beti bezala berandu… Denboraren Makina ailegatzen den bitartean, hankabiko gehienok atzerapenarekin bizitzen jarraituko dugu.
|
|
|
Horrela, PSE EEk lehen indarra izateari utzi dio Araban, bederatzi legebiltzarkidetik seira jaitsita. PPk bost legebiltzarkide eskuratu ditu eta UPDk mantendu
|
egin
du legebiltzarkide bakarra. Azken horrek Eusko Legebiltzarrean izango duen ordezkari bakarra izango da Arabakoa.
|
|
|
Baina Araban gaude gu… eraikinaren zazpigarren solairuan. Igogailuak energia gastu handia
|
egin
behar du honaino iristeko. Lur eremu latza izan da hau, urtetan, bertsoak bere bidea eroso egin dezan…
|
|
|
Igogailuak energia gastu handia egin behar du honaino iristeko. Lur eremu latza izan da hau, urtetan, bertsoak bere bidea eroso
|
egin
dezan…
|
|
|
zertan eragin digu horrek arabar bertsolarioi, eta Arabako bertsogintzari oro har? Bertsoak bidea erraz, natural, normal
|
egin
duten eremuekin alderatuta, jauzika ibili gara gu, ahuntzak bezala. Inbidiaz begiratu diegu azpiko solairuetakoei, eta desio izan dugu bide lau bat gure aurretik… Eta jardun gara beraiekin elkarlanean ere, bide lau hori lortzeko.
|
|
|
Azken boladan, gainera, haragiaren kontsumoa nagusitu
|
egin
da. Lehen, aldiz, noizean behin jaten zen soilik.
|
|
|
Era berean, ENPRESAREANen bitartez, enpresei negozio aukerak handitu nahi zaizkie eta produktu/ zerbitzu berriak sortu nahi dira, euskaratik eta euskaraz. Horrez gain, euskaraz lan
|
egin
nahi duten edo eta zerbitzua euskaraz eskaini nahi duten organizazioei erraztasunak eman nahi zaizkie eta salmentarako gune bat eskaini. Horrek guztiak, gainera, euskararen prestigio soziala areagotzeko eta arlo sozio-ekonomikoan euskararen presentzia areagotzeko balioko du.
|
|
|
Hala izan da beti bertako ibiltarientzat eta inguruko lurraldeetatik bisitari etorri direnentzat, eta orain baita kanpotar askorentzat ere, green hiriburuaren berdetasun berdingabearen esloganari erantzun eta hurbiltzen direnentzat. Eta ni bezalako bokaziozko paseatzaile eta zuhaitzen maitale batek xarma hori berretsi besterik ezin du
|
egin
, hainbeste dira bakoitzari bihotzak markatzen dion tempoan dastatzeko moduko bazterrak.
|
|
|
Eta arratsalde batean, bizkarra pago baten enborraren kontra jarri eta eserita nengoela, aspaldiko eszena bat etorri zitzaidan burura, paseatzaile bat arbola bati besarkatuta ikusi nuenekoa. Hasieran harritu
|
egin
ninduen ikuskizun hark, baina beti izaten da gauza guztietarako esplikazioa prest izaten duen jendea: batek esan zidan korrikalari batzuen ohitura dela lasterka doazela pilatzen zaien elektrizitatea lurrera deskargatzeko; beste batek, berriz, ama lurraren energiaz betetzeko egiten zutela.
|
|
|
Inork ezin izango luke sinetsi momentu horretan sentitu nuen emozioa. Bihotz taupadak biziagotu
|
egin
zitzaizkidan, eta eskuak dardara batean nituela heldu nion gerritik. Belarria indar guztiz jarri nuen zuloaren ertzean ahotsak nola jarraitzen zuen hobeto entzuteko:
|
|
|
Irailaren 10etik 21era bitartean, arteak eta ingurumenak bat
|
egin
dute Gasteizko kale eta inguruetan. Izan ere, Gasteiz Hiriburu Berdearen esparruan Udalak balio eta jardunbide jasangarriak zabaltzeko bekatu duen ‘Eraztunez Eraztun’ proiektuak eskaintza interesgarria dakar.
|
|
|
Seguruenik idazle hegoamerikarra ezagutu ere egiten ez zuen kaputxadunetako batek «torturador» hitzari erreparatu eta asaldatu zen. Bortizkeriz plastikotik tira
|
egin
eta desagertarazi zuen pankarta erdia hitz susmagarririk ez zuen beste erdia eskegita utzita. Geroztik eta festek iraun zuten bitartean pankarta bakarra izan zen erakusgai txosnen aurrean:
|
|
|
Azken hau nagusi zen atzeko koadroetan, Beginori bizkarra gehiago erakusten ziolarik, eta egoera hori baliatuz lortu zituen Titinek erramatez egindako tantu bakarrak. 10erako berdinketaren ostean ordea lehiak bi nafarren aldera
|
egin
zuen nabarmen. Oinatzek beste pilota lezio bat eman zuen, tanto sorta polita bilduz airez zein botez egindako erremateekin (guztira hamar tanto amaitu zituen jokaldi bidez), baina baita bikotearekin nola jokatu behar den erakutsiz.
|
|
|
Hala, aipatutako berdinketaren ostean zazpi tantu
|
egin
zituzten ilaran, eta hortxe hautsi zen partidua. Titinen erasorako ahalegin askok txapazpian eta kontrakantxan bukatu zuten.
|
|
|
Titinen erasorako ahalegin askok txapazpian eta kontrakantxan bukatu zuten. Huts gehiegi ziren partidua aurrera atera ahal izateko, eta errioxarrak inolaz ere asmatzen ez zuelarik (bere haserrearen ondorioz keinu itsusiren bat ere izan zuen), erabat ihes
|
egin
zien finalerako txartelak. Azkenean, 22 erakusten duen moduan azken txanpak emozioa faltan izan bazuen ere, ikusleek bi aurrelarien arteko jolas nahasia eta bi atzelari jotzaile handiren eskuinkada indartsuak ikusteko parada izan zuten, baita txalokada gehien jaso zituen Zubietaren erremate dotore pare bat ere.
|
|
|
Partiduari dagokionez, bertaratutakoak gozatua hartuta joan ziren frontoitik. Barriolak eta Beroizek atzeko koadroetan lan txukuna
|
egin
zuten, baina jakina, bi izar handien etengabeko eraso eta kontraerasoak izan ziren arrazoi nagusia. Partiduaren bilakaerak hala ere izan zuen zerikusirik, Irujo (guztietan erregularrena partidu osoa kontuan hartuta) eta Barriolak partidua ia erabakirik izan baitzuten 17 aldeko markagailuarekin.
|
|
|
Ordurarte gutxitan bezain oker zebilen Olaizola II.ak bere gain hartu zuen partidua iraultzearen zama, eta baita lortu ere. Erasoan arriskatu eta asmatu
|
egin
zuen, dexentetan Beroizi botez laguntzera jaitsi zen, eta Beroizen jokoak ere horren ondotik gora egin zuen. Asegarceko bikotea berriro ere partiduan zen 18 markagailuarekin.
|
|
|
Ordurarte gutxitan bezain oker zebilen Olaizola II.ak bere gain hartu zuen partidua iraultzearen zama, eta baita lortu ere. Erasoan arriskatu eta asmatu egin zuen, dexentetan Beroizi botez laguntzera jaitsi zen, eta Beroizen jokoak ere horren ondotik gora
|
egin
zuen. Asegarceko bikotea berriro ere partiduan zen 18 markagailuarekin.
|
|
|
Udara gainean dugu, kuiatxoak hasi dira, lehenengo tomateak ere bai... hemendik aurrera, hauxe duzue erraz
|
egin
daitekeena; pistoa.
|
|
|
Barrutik ez da egingo, eta azala oso erraz kenduko diegu hozten direnean), txikitu (pasapurean edo globalizatzaileaz), eta olio pixkatean jarri, su txikitan, hogei bat minutuz. Tomatea
|
egin
, alegia.
|
|
|
On
|
egin
!
|
|
|
zinema nerabez beteta zegoen. Eta ez, ez zuten zaratarik
|
egin
eta filma gustura ikusi nuen. Beste gauza batengatik idazten ari naiz hau.
|
|
|
Dena den, eta zurrunbilo honetan sartuta egon arren, uste dut noizean behin hausnarketa apur bat
|
egin
genukeela. Nire berraitonak behin aipatu zuen:
|
|
|
Kontu txikia da, baina honelako kontu txikiek ere gure egunerokoa definitzen dutenez, honetaz gogoeta egitea merezi du: arazo txiki honi konponbide egokia aurkitzeak gasteiztar askoren eta bereziki umeen bizimodua hobetzen eta alaitzen lagunduko liguke. Izan ere, berdeguneak ikusi hutsarekin gozatu
|
egin
daiteke; hala ere, belardiak leku biziagoak izan daitezke erabilera herritarron ezberdinez aberasten badira.
|
|
|
Lapurdi osoa sutan zela ikusiaz, Pierre de Lancrek alde
|
egin
behar izan zuen, hala ere berarekin hainbat atxilotu eraman zituen.
|
|
|
Ildo berean, Espainiako ministerioak ez du ingurumen eraginen ebaluaziorik eskatu proiektu itzel honen putzuen esplorazio baimenetarako. Putzuen eskaerak banan banan
|
egin
izanak horretan lagundu du, proiektuaren ikuspegi orokorra galdu eta eragin metatua beharrezko zehaztasunarekin neurtzea eragotziz (3).
|
|
|
Horrez gain, aipatu bai, baina ingurumen bideragarritasuna bermatuko ote duten zalantza dugu. Esan bezala, fracking aren kasuan ingurumen babeserako neurririk zehaztu ez dela eta azterketa edota ebaluazioak saihestu
|
egin
direla aldarrikatzen dugu. Zer nolako ardura ekologikoa da hori?
|
|
|
Azkenik, azpimarratu behar dugu hau guztia biztanleoi informaziorik eman gabe eta gure iritziak kontuan hartu gabe
|
egin
dela. Non dago gardentasuna?
|
|
|
Orain dela bi hilabete inguru aurkeztu zen ekimena. Zer
|
egin
da denbora honetan eta nolakoa izan da jendearen harrera?
|
|
|
Bitxikeri moduan, sare sozialetan murgiltzen hasiak gara eta orduko agertu zaizkigu Facebooken bitartez kartelak ipintzera animatu direnak. Inoiz halakorik gertatuko zenik bururatu ere ez zitzaigun
|
egin
, baina gertatzen ari da, dudarik gabe jendeak gogotsu hartu du ‘Herrira’ mugimenduaren sorrera eta pozik ari da gureganatzen, preso eta iheslarien herriratzean parte hartzera. Preso eta iheslarien afera konpontzea lehentasuna bada, gai hau kalean izateko era desberdinak planteatu ditugu, era irudimentsuan, modu eraginkorrean... baina beti ere, kalean.
|
|
|
Horrelako jaialdia ospatzea ez da lan makala. Nola antolatzen duzue
|
egin
beharreko lana eta nortzuk osatzen duzue lan taldea?
|
|
|
Egongo dira hegazkin supersonikoak, errepide ultraleunak, eta abiadura izugarrizko trenak. Baina niri, gauzak gerturatu baino, gauzak urrutiratu
|
egin
zaizkit. Benetan.
|
|
|
Agian zuek ere. Eta ez da hori urrutiratu
|
egin
zaidan gauza bakarra. Txikia nintzenean, auzoan ikasi eta lan egiten genuen nik eta nire familia.
|
|
|
Asteburu pasa Londresera joan gaitezkeela, eta zainzuriak Perutik ekarri ahal dizkigutela, eta artoa Estatu Batuetatik. Baina guretzat garrantzitsuak diren gauzak (familia, plaza, merkatua, lantokia, ikastokia, dibertsioa, eguzkia) urrutiratu
|
egin
zaizkigula. Gero eta azkarrago joan gaitezke, bai.
|
|
2013
|
|
|
Egin Ayllu Alde Zaharreko auzolagun taldeak pairatu berri duen zigor neurrigabearen albistea eman du bere webgunean (lagenterula.wordpress.com). Milaka euroko (4000 euro inguruko kopurua aurreikusten dute) kalte ordainari
|
egin
behar diote aurre hiriko ostalaritza enpresari talde baten azpijokoak argitaratu eta salatzeagatik.
|
|
|
Orduan, auzo kolektiboak “Como vivís pajaritos” (Zuek bizi zarete, zuek, alproja horiek!) izeneko txostena argitaratu zuen. Argitalpen horretan salatu
|
egin
zuten erakunde publikoek lehentasunezko tratua ematen ziotela ostalari talde horri, diru-laguntzak eman eta euren gorazarre publikoa egiten zutela. Aldi berean, enpresari horiek zorrak zituzten administrazioarekin, desjabetze aginduak, eta zenbait espediente irekita, besteak beste, kontratazioetan ustezko trikimailuak egin zituztelako.
|
|
|
Argitalpen horretan salatu egin zuten erakunde publikoek lehentasunezko tratua ematen ziotela ostalari talde horri, diru-laguntzak eman eta euren gorazarre publikoa egiten zutela. Aldi berean, enpresari horiek zorrak zituzten administrazioarekin, desjabetze aginduak, eta zenbait espediente irekita, besteak beste, kontratazioetan ustezko trikimailuak
|
egin
zituztelako. Salaketaren jomugan punta puntako zenbait taberna zeuden (ez ditut izenak idatziko neure burua auzotar horien trantze berean ez ikustearren… baina lagenterula webgunera jo besterik ez duzue egin behar jakiteko zein tabernataz ari naizen).
|
|
|
Aldi berean, enpresari horiek zorrak zituzten administrazioarekin, desjabetze aginduak, eta zenbait espediente irekita, besteak beste, kontratazioetan ustezko trikimailuak egin zituztelako. Salaketaren jomugan punta puntako zenbait taberna zeuden (ez ditut izenak idatziko neure burua auzotar horien trantze berean ez ikustearren… baina lagenterula webgunera jo besterik ez duzue
|
egin
behar jakiteko zein tabernataz ari naizen).
|
|
|
Argitalpenak harrotutako hautsaren ondorioz, 2011ko abenduan ARICHek komertzioa sustatzeko diru-laguntzak ukatu
|
egin
zizkien enpresariei. Udal agentziak diru-laguntza horiek ukatzeko baliatu zuen argudioa Egin Ayllukoen txosteneko argudio nagusi berbera izan zen.
|
|
|
Afera surrealista horren ondorioz, auzo taldeak milaka euroko zigorrari
|
egin
behar izango dio aurre; zirimolaren erdigunean dauden adur txarreko txori horiek, berriz, jarraitu dute negozioak irekitzen Alde Zaharrean (izenak lagenterula webgunean kontsultatu); Udalak jarraitu die lehentasunezko tratua ematen (ARICHek diru-laguntza ukatu zienetik gutxira Ekonomia Sustatzeko Udal Departamentuak eman egin zien); eta ni… ni urkamendiaren ertzean jartzen ari naiz neure bur... Nik, neure aldetik, egingo dut neure neurrirako justizia txikia.
|
|
|
Afera surrealista horren ondorioz, auzo taldeak milaka euroko zigorrari egin behar izango dio aurre; zirimolaren erdigunean dauden adur txarreko txori horiek, berriz, jarraitu dute negozioak irekitzen Alde Zaharrean (izenak lagenterula webgunean kontsultatu); Udalak jarraitu die lehentasunezko tratua ematen (ARICHek diru-laguntza ukatu zienetik gutxira Ekonomia Sustatzeko Udal Departamentuak eman
|
egin
zien); eta ni… ni urkamendiaren ertzean jartzen ari naiz neure burua istorio honen berri kontatzen ari natzaizuelako… Baten batek oraindik zalantzan jartzen bazuen herri honetako justizia zirko bat dela, honatx adibide adierazgarri bat. Nik, neure aldetik, egingo dut neure neurrirako justizia txikia.
|
|
|
Abenduaren 16rako hitzartu genuen artikulu hau, baina, onartuko dit HIRINETeko audientziak aitzakia, elegante gelditzen baita: hitzik gabe, ezin idatzi, ezin tekla joka hasi BEC-ekoaren hurrengo egunean, oraindik emozioen digestioa
|
egin
gabe (digestioa, alferkeriaren bigarren geltoki hori).
|
|
|
Ohiko kultura ikuskizunaren erroetara itzultzeko saiakeratxoa
|
egin
du aurten Bertsozale Elkarteak, txapelketa osoan zehar. Bertsoari eman nahi izan dio garrantzia, ekintza artistikoari; eta horregatik soildu du saioen irudia, komunikazio estrategiak idortu, sinpletu.
|
|
|
Alde handia dago orain lau urteko emozioen azpimarratzetik (mendi errusiarra eta beste) aurtengo arrasto horira. Eskertu
|
egin
dugu, bide batez esanda. Baina, BEC ez da hori, ezin zaio tratu hori (bakarrik) eman, eta Bertsozale Elkarteak badaki hori.
|
|
|
Ahaztu dezagun publikoa, kultur ekintza bera hainbeste baldintzatzen duena (ezinezkoa da hori egitea, baina
|
egin
dezagun), eta jar dezagun begia produktu kulturalean. Igandeko bertso saioa oso ona izan zen, oro har.
|
|
|
Gasteizen, euskararen erabilera NORMALIZATU baten alde lanean ari garen talde eta elkarteok beste behin, gure kezka eta larritasuna adierazi nahi dugu. Alde batetik Euskara Kontseilua berreskuratzeko ahaleginik egon ez delako eta bestetik, 2013a amaitzear dagoela, aho batez eta gehiengoaren adostasuna lortu duen Euskara Biziberritze Plan Nagusia (EBPN) oraindik ez delako onartu, are gehiago, Udal Gobernuak blokeatu
|
egin
duelako.
|
|
|
Gainera, euskararen inguruko 2014 urteko aurrekontuak ondorio latzak ekar ditzakeela uste dugu, izan ere, hainbat hitzarmen desagertu
|
egin
dira eta beste batzuk larriki murriztu. Urtero euskararen inguruan lanean dihardugun eragileok estutasun ekonomiko bera (babes instituzional eza, alegia) pairatzen dugu eta hori onartezina da.
|
|
|
Sigla politikoetatik haratago doan zerbait, zeharo babestuta egon behar dena. Ezinegon hori agertu diegu oposizioko talde politiko guztiei eta udal gobernu taldeari ere agertzeko asmoa genuen baina arlo horren ardura duen zinegotziak ez du erantzunik eman gure bilera eskaeraren aurrean eta ondorioz alkatearekin
|
egin
dugu bilera eskaera, azken honen erantzunik ere ez dugu jaso.
|
|
|
Euskarazko toki hedabideak batu, artikulatu eta elkarlanean jartzen ditu TOKIKOMek. Euskarazko toki hedabideek osatzen dute elkartea eta handik abiarazi da hausnarketa. Ikerketa lana
|
egin
da 2013an zehar, eta txostena aurkeztu dute gaur. Proposamen irekia da, euskal hedabideen sektoreari egiten zaiona.
|
|
|
Agintaritza publikoa, noski, eskutik behar dute eta, hala, Jaurlaritzako eta Bizkaia eta Gipuzkoako Foru Aldundietako ordezkariak izan dira gaurko aurkezpenean, entzule eta babes emale bezala. Euskarak biziraungo badu, hedabideen eraginkortasunean
|
egin
du azpimarra Patxi Baztarrika Hizkuntza Politikarako Sailburuordeak eta esan du, finantzazio bide egonkorrak aztertzen dabiltzala Jaurlaritzan. Hark ere garbi ikusten duen euskarazko hedabideen kontsumoaren eta gizartearen euskararen erabileraren arteko lotura estua eta horregatik dio herri agintariei dagokiela" eraginkorrak diren hedabideak bultzatzea".
|
|
|
Araban 575 emakumeri, hain zuzen. Izan ere, kopurua handitu
|
egin
da azkeneko urteetan. 2002 urtetik, Ertzaintzak ekintza prozedura bat arautua du emakumeen kontrako tratu txarrei aurre egiteko.
|
|
|
Gasteizen, Udaleko gizarte zerbitzuek emandako datuen araberan lehen aldiz indarkeriaren biktima izan diren 193 emakumek jaso dute arreta. Iaz kopuruak gorantz jo zuen, 231 kasu berri zenbatu baitziren Aurten, ordea, jaitsi
|
egin
da. Aurten lehen aldiz arreta eman zaien emakumeen batez besteko adina 35,5 urte da (iaz 38,4),% 53,4k nazionalitate espainiarra dute,% 48,3k tratu txar emozional/ psikologikoak jaso dituzte, eta % 42,6k tratu txar fisikoak.
|
|
|
Kike Amonarriz: “Euskara beldurrik gabe eta konplexurik gabe hitz
|
egin
behar dugu”
|
|
|
Nik uste dut beraz, prozesu horren kontzientzia hartzea oso garrantzitsua dela; zertan asmatu dugun eta zertan ez dugun asmatu horretan kontziente izatea. Horrez gain, garbi izan behar dugu oraindik zenbateko bidea daukagun aurretik egiteko baina baita ere, lehen aipatu den tamainaren kontu horri dagokionez, kontuan hartu behar dugu euskal hizkuntza komunitatea mundu mailan erreferentea dela, batez ere, gizarte mailan euskararekiko duen atxikimenduarengatik eta
|
egin
duen esfortzuarengatik.
|
|
|
Horrek ere gure mentalitateetan sekulako marka utzi du batez ere XX. mendean. Gero, euskaldunok ere gure burua beste hauen ondoan txikitxo ikusi dugu eta gainera sinetsi
|
egin
dugu, umorerik edo bestelakorik ez dugula sinetsi egin dugun moduan.
|
|
|
Horrek ere gure mentalitateetan sekulako marka utzi du batez ere XX. mendean. Gero, euskaldunok ere gure burua beste hauen ondoan txikitxo ikusi dugu eta gainera sinetsi egin dugu, umorerik edo bestelakorik ez dugula sinetsi
|
egin
dugun moduan.
|
|
|
Horri aurre
|
egin
behar diogu. Jakin behar dugu zein den gure neurria.
|
|
|
Beste alde batetik, gauza bat garrantzitsua da oso; beldurrak eta konplexuak galdu behar ditugu. Askotan euskaraz egiteko beldur asko dago eta lehenengo gauza horiek astindu
|
egin
behar dira eta jendea animatu behar dugu daukan mailatik hitz egiteko, dakiena erabiltzen eta hori konpartitzen. Eta batez ere hizkuntzarekin gozatzen eta ez beti boli gorriaren beldur ibili.
|
|
|
Ez da horrela! Hemen norberarena da hizkerarik politena eta norberak
|
egin
behar du ahalik eta ondoen baina dakienetik, konplexurik gabe eta beldurrik gabe.
|
|
|
Protestariek oihukatutako leloak, gainera, areagotu
|
egin
zuen nire: «fuera españoles!» Tropela plaza nagusira iritsitakoan emakumeek hartu zuten hitza espainolen aurkako garrasien artean.
|
|
|
Gamesa eolicas. Nik badakit Gamesa ez dela espainola, Gasteizkoa baizik, baina isildu
|
egin
naiz Euskadi marka edota Gasteiz marka ez zikintzearren, eta utzi diet «fuera españoles!» oihukatzen, «fuera vascos!» oihukatu beharrean.
|
|
|
Madrilgo Hitzarmenak edo Hirutariko Hitzarmen gisa ezagutzen den orduko erabaki injustu eta ilegalak sortu duen Saharar Herriaren oinaze eta atsekabe luzea konpontzeko ez dute ezer
|
egin
ez UCDko, ez PSOEko ezta PPko orain arteko gobernuek. Are gehiago, zein baino gehiago saiatu dira ehunka mila pertsona erbestera eramateko, ihes egin ezin edo nahi ez zutenak milaka ere desagerrarazteko, torturatzeko, ilegalki atxilotzeko eta era guztietako beren giza eskubide oro ukatzeko balio izan dituzten armak ematen aritu dira.
|
|
|
Madrilgo Hitzarmenak edo Hirutariko Hitzarmen gisa ezagutzen den orduko erabaki injustu eta ilegalak sortu duen Saharar Herriaren oinaze eta atsekabe luzea konpontzeko ez dute ezer egin ez UCDko, ez PSOEko ezta PPko orain arteko gobernuek. Are gehiago, zein baino gehiago saiatu dira ehunka mila pertsona erbestera eramateko, ihes
|
egin
ezin edo nahi ez zutenak milaka ere desagerrarazteko, torturatzeko, ilegalki atxilotzeko eta era guztietako beren giza eskubide oro ukatzeko balio izan dituzten armak ematen aritu dira. Estatu espainolak bi mila kilometro luze baino gehiago duen harresi militarra eraikitzeko baliabide ekonomikoak lortzen lagundu du lotsarik gabe eta okupazio ilegitimoa edo baliabide naturalen ustiaketa ilegala babesteko laguntza diplomatiko eta politikoa osoa eman dio Marokoar erregimen antidemokratikoari.
|
|
|
Nazioarteko erakundeek, NBEk edo EBk ez dute bestelakorik
|
egin
. Baina horien gainetik, gerraren gainetik, nazioarteko politika edo Espainiako gobernuen zitalkeriaren gainetik Saharar Herriak bizirik eta harro dirau; injustiziaren kontra eta bere eskubideen aldeko borrokan, POLISARIO frontearen gidaritzapean eta munduko herri guztien elkartasunarekin batera; baita Euskal Herrikoarekin ere.
|
|
|
‘Herri altxorra’ izena du, Juan Luis Moraza eskultorea izan da erakusketaren komisarioa eta museoen eginkizunari buruzko gogoeta bat da, ondare komuna egiten eta sortzen den tokiak diren aldetik. Inoiz
|
egin
den Artium Bildumaren erakusketa zabalena da, 350 artelan inguru ikusgai dituena eta museoak ondarearen agente gisa duen tokia agerian uzten duena. Multzoan mosaiko bat osatzen du, non artelanen eta hauen arteko harremanek balioaren nozioari eta errealitatearen eraikuntzari buruzko halako saiakera bat eskaintzen dutena.
|
|
|
Aurreko ikasturtean sortu zen Gasteiz Gure Hezkuntza plataformak Wert ministroaren LOMCEri" ezetz borobila" ematen dio eta Euskal Herrirako hezkuntza sistema eredu propioa aldarrikatzen du. Jaio zenetik, plataforma osatzen duten hezkuntza komunitateko parte hartzaile guztiek, hots, hainbat guraso, ikasle eta langilek, eragile ezberdinek, herritarrek eta bestek, lege honen edukiak aztertzeko, eztabaida zabaltzeko, beharrezkoa den hezkuntza sistemaz hausnartzeko eta proposamenak partekatzeko bilerak
|
egin
dituzte eta horrez gain, eta asmo berarekin, eskoletan ere eskaini dituzte hitzaldiak.
|
|
|
Herrirak, Euskal preso politikoen eskubideen aldeko mugimenduak Gasteizen, Bilbon, Hernanin, eta Iruñean dituen egoitzetan sartu da Guardia Zibila gaur goizean. Espainiako Barne Ministerioaren arabera 18 atxiloketa izan dira eta" Amnistiaren Aldeko Batzordeen oinordeko" izateagatik
|
egin
dute Herrira ren kontra.
|
|
|
Araban Ane Zelaia eta Gorka Gonzalez Herrirako kideak atxilotu dituzte eta Kutxa kalean kokatzen den Gasteizko egoitza erregistratu dute. Eloy Velasco Auzitegi Nazionaleko epailearen aginduz
|
egin
da eta Herriraren egoitzak ixteko agindu du. Herrirak sare sozialetan dituen kontuak blokeatzeko ere agindu du epaileak, guztira 38 web orrialde, eta Twitterreko 32 kontu eta Facebookeko 125 kontu.
|
|
|
Agerraldi bat
|
egin
du Jorge Fernandez Diaz Espainiako Barne ministroak, operazioaren berri emateko. Herrira" ETAren tentakulua" dela esan du, eta berretsi Madrilek ez duela erakunde armatuarekin negoziatuko.
|
|
|
Baina bost axola berari legeak zer dioen, araudi berriak aitzakia ematen dio bere frustrazioa azalarazteko eta inork eman ez dion autoritatea txirrindulariari aurpegiratzeko. Egun batetik bestera kaleko usadio onen zaindari bilakatu da, barruan daraman polizia esnatu
|
egin
da. Oporretan hiritik atera aurretik Hirigunean Bizikleta Erabiltzeko Araudiarena iragarpena baino ez zen, itxuraz, irailean abian jartzekoa zen proiektua.
|
|
|
Batek, bi urteko semea bizikletaren atzealdean egokitutako aulkitxoan zeramala, espaloi gainean ibiltzea hobestu zuen haurraren segurtasunagatik. Berehala
|
egin
behar izan zion aurre oinezko baten haserreari, betiere araudi berriaren izenean, espaloia utzi eta errepidean ibiltzeko ohiukatu zion moral onaren zaindari suminduak. Lagunak ezetz, inola ere ez zuela errepidean ibili behar umea aldean zeramala.
|
|
|
“Eusko Jaurlaritzak kontzertazio moduluak murrizteko erabakiaren aurrean, itunpeko irakaskuntzako patronalek murrizketa hauen zama nagusiena sektoreko langileen bizkar jartzea erabaki zuten, inolako elkarrizketa eta negoziaziorik izan gabe eta soldatak murriztuz”, salatu dute. Horrekin batera, “auzitegiek instantzia gorenetan langileen ordezkarioi arrazoia eman dietenean ere, patronalek bata bestearen atzetik etorri diren epaiak betetzeari uko
|
egin
diete behin eta berriro, oraindik ere 2013an zor dituzten kopuruekin gertatzen den moduan”, gaineratu dute.
|
|
|
Sindikatuen arabera, ikastetxe hauetan sortu den “egoera larrian ardura zuzena Eusko Jaurlaritzarena da" eta horregatik, bitartekaritza lana
|
egin
dezan eskatzen diote, “gatazka honi konponbidea aurkitu eta hezkuntza sistemari eta langileen egoerari egonkortasuna emango dion irteera bidea aurki dezan”.
|
|
|
Gazterik militantzia politikoan hasia, ETA VIko kide zela atxilotu zuten, 1968an. Lau egun
|
egin
zituen atxilotuta, eta tortura latzak jasa ostean, bederatzi urte egin zituen preso, 1977ko amnistiarekin atera zuten arte
|
|
|
Gazterik militantzia politikoan hasia, ETA VIko kide zela atxilotu zuten, 1968an. Lau egun egin zituen atxilotuta, eta tortura latzak jasa ostean, bederatzi urte
|
egin
zituen preso, 1977ko amnistiarekin atera zuten arte
|
|
|
Euskararen alde ere gogor
|
egin
zuen lan Aranak. Esan bezala, GEU GASTEIZ aldizkariaren sortzaileetako bat izan zen eta HABEko zuzendaria eta Iraleko irakaslea izan zen.
|
|
|
Europako urteko azken jaialdia. Aldi berean, data hauetarako jendea oporretatik itzuli
|
egin
da, klaseak hastear daude… Uda agurtzeko modu bat da azken finean. Bestalde, oraindik eguraldi ona egingo duela espero dugu, edo ez oso txarra gutxienez.
|
|
|
Egia da horrelako lehiaketa bat antolatzen zen lehengo aldia zela eta beharrezkoak ez ziren gauza asko eskatu zizkiguten. Bestalde, zaila
|
egin
zitzaigun hasiera batean ideia definitizea. Ez genekien diru-laguntza zenbatekoa izango zen, beraz ez genuen oso argi gauza handi bat pentsatu genukeen edo jaialdi apalago bat prestatu genukeen.
|
|
|
Laguntza teknikoa Jimmy Jazz etik etorri zaigu. Lan izugarria
|
egin
dute. Guk ez genuen ideiarik ere ez soinuari buruz eta benetan asko lagundu gaituzte.
|
|
|
Guk ez genuen ideiarik ere ez soinuari buruz eta benetan asko lagundu gaituzte. Kontratuetaz eta abar “Haziak” enkargatu
|
egin
da. Eta azkenik, taldeen eta lagunen laguntza asko jaso dugu ere.
|
|
|
Zaila baino, lana eman digu. Zerrenda erraldoi bat
|
egin
genuen talde guztiekin eta gero banan banan galdetzen. Ahal zutenen artean egin genuen behin betiko hautaketa.
|
|
|
Zerrenda erraldoi bat egin genuen talde guztiekin eta gero banan banan galdetzen. Ahal zutenen artean
|
egin
genuen behin betiko hautaketa. Kostatu zaiguna lagunen taldeak sartzea edo ez sartzea erabakitzea izan da.
|
|
|
Bideo guztiak dute 3 minututako luzera gainditu eta euskeraz zein gaztelaniaz
|
egin
daitezke. Gazteleraz egitekotan, euskarak presentzia minimo bat izan du.
|
|
|
Osakidetzak enpresei exijitu behar die langileok eskuratu ditugun lan eskubideak bermatzea eta mantentzea eta hala
|
egin
ezean, eskubideak bermatuko dituen beste enpresa batera joko duela.
|
|
|
Erabateko desoreka diagu. Ez zekiat nola aurre
|
egin
guztiari. Ez zekiat nondik atera, ez diat biderik ikusten.
|
|
|
Eneritz, zera, aitaren enpresan lan egiten ziana, jakina! Utzi
|
egin
al ditek?
|