2000
|
|
Jai nagusitan, printzearen jaiotzan, erregearen bisitan, zen protokolozko dantza nagusia. Koldo Lizarraldek aspaldian zuen buruan ideia hori, eta urteak eman
|
ditu
bere lana borobiltzen. Europa, Euskal Herria eta Elgoibarko datuak biltzen ditu.
|
|
Ez behintzat beste hizkuntzatan baino gehiago. Elexpuruk bederen ez du eragozpen handirik izan eta, exenplu emanez, bi liburu burutu
|
ditu
berak zuzentzen duen bildumarako. «Krabelina beltza» nobela eta «Euskal lizunkeriaren antologia», non euskal erotikaren errapasoa egiten duen.
|
|
Bere familia, txakurra eta etxetxo zuria utzi eta Ondojoan izeneko herrira iritsiko da halako batean. Herri bitxia da Ondojoan, trabak izango
|
ditu
bere joistailuak saldu ahal izateko eta hainbat pasadizo biziko du saltzaileak bertan. Izen zelebrea ipini dio idazle adunarrak bere protagonistari:
|
|
Gero," Tu cafe mas cercano" dio ordea. Ardoari erreparatuz, Errioxako ardoak adibidez, ingelesa eta gaztelania baliatzen
|
ditu
bere jatorria adirazteko. Idiazabalgo gaztari dagokionez, Olaberriko Ovekik gaztelania baliatzen du eta Lanak frantsesa eta ingelesa ere bai.
|
|
Horren harian, hamaika trikimailu probatuko
|
ditu
bere emazteaz libratzeko. Betikoak:
|
|
Sozialistak planean sartzear egon ziren, baina PP bakarrik ez uzteagatik atzera egin zuten azken unean. Geroago, Lizarra bake plana sortu zen eta errezelo handiarekin hartua izan zen estatuko alderdien aldetik; hamaika eragozpen ere jaso izan
|
ditu
bere ibilbidean. Hala ere, bake prozesua bultzatzeko bake mahaian denok behar dugula izan pentsatzen dugu EAn; PP eta PSOE barne.
|
|
Hori da nagusiki laburrak aditzera eman nahi duena. " Hemen bizi den arren, ez
|
ditu
bere erroak galdu. Irakurketa bat baino gehiago dauka gainera, alegia, ezin dela iritzirik eman, beti dagoelako arrazoi bat modu batera edo bestera jokatzera bultzatzen zaituena".
|
|
Halaber, sindikalgintza honek erresistentziarako estrategia eraginkorrak bilatzen saiatu du neurri multzo handi bati aurre egin ahal izateko. Horrela, erakunde sindikal bakoitzak beste nazio batzuetako antolamenduekiko harremanetarako tresnak eratu
|
ditu
bere baitan, nazioarteko informazioa bildu eta hedatzeko; soldata, lan baldintza eta enpleguaren inguruko gaietan koordinatzeko arauak egituratu dituzte; maila profesional bereko edo mugakide diren eskualdeetako sindikatuen arteko senidetze erakundeak sortu dituzte; enpresa multinazionaletan enpresa komite multinazionalak bultzatzen saiatu dute; eta, besteak beste, inmigranteen aldeko enplegu pol...
|
|
Udalbiltzak oinarri garbi batzuk
|
ditu
bere sorreratik: borondatezko atxikimendua alde batetik eta udal zinegotzien elkarlana.
|
|
Gehiago oraindik: zenbaitetan erabat bertsolarien modura egiten
|
ditu
bere poesiak; zenbaitetan, berriz, koplarien modura, kopla legedi zaarrean tajutuak. Diodanaren adibide bezala, aukera egin bear ta, nere gustorako aipamen berezia diet" Egun da Santimamiñe" kopla berrieri.
|
|
Horretarako erabiltzen duen mintzaira literarioak erro sakonak
|
ditu
bere formazio filologikoan. Euskal klasikoen ezagutza sakonari gehitzen zaio Miranderen prosa narratiboaren eragin handiari, moldaketa pertsonal batean aleaturik bere oinarrizko euskalki bizkaitarraren arragoan.
|
|
Joseba Sarrionandiak liburuaren sarreran bertan adierazi bezala," literatura oro literaturaren literatura da", alegia, tradizio literarioaren oihartzunak islatzen ditu literatura orok. Gero bereziki aztertuko den Narrazioak liburuan ere irizpide honi beroni eusten dio Sarrionandiak, eta horretan eredu, maisu edo inspiratzaile dituen Kavafis, Pessoa, Auden eta XX. mendeko beste zenbait poeta handiren iritziko da, Iñaki Aldekoaren ustez: " Gure garaian poesia hoberenak literatur tradiziotik datozkigun isladak nahitaez errefraktatu behar
|
ditu
bere literaturan. Ahaztu gabe, betiere, ironia, poeta edozein tradiziotatik urruntzen duena, tradizio hau errepika ezina bihurtuaz.
|
|
Paddy Rekaldek ildo bera jarraituz idatzi
|
ditu
bere bi ipuin bildumak: Aizu, Paddy!
|
|
Izan ere, etsipena, bakardadea, ezintasuna, malenkonia, haurtzaroko oroitzapenak eta tristura dira ipuin hauetan gairik aipagarrienak, era tragikoan aurkeztuak. Era berean, heriotzaren ikuspuntu ezberdinak ere landu
|
ditu
bere liburuan. Jose Luis Otamendiren ustez" atmosfera misteriozkoa, kezkagarria, absurdoa, itoa" da aurki dezakeguna. (Otamendi, Jose Luis:
|
|
Mendiguren Elizegik ere honela aipatzen
|
ditu
bere estiloaren ezaugarriak:
|
|
Kasu honetan bata" abertzaleak" eta, besteak," karlistak" eta nazionalak.(...) Abertzaleen aldetik" Iraeta" tarrak," Txomin" buru delarik. Eta, bestea," karlistak", Murua tarrak," Jenaro" alkatea buru.(...) Bakoitzak
|
ditu
bere espazioak. Halanola" Iraeta" tarren ildotik dabiltzanek, abertzaleek, badute bere" Batzokia"," Perutegi" taberna, eta" besteak" berriz, boterearen nagusi direnek," Udaletxea"," Karlisten zirkuloa" eta" Sastrenea" taberna, besteak beste." (Etxebarria, Gillermo:
|
|
Egileak berak bigarren eleberriaz mintzatzean aipatu zuen bezala," pesimismoa gehi ironia berdin optimismoa edo" (Argia 1739) sortzen omen da. Bestalde, jazz musikaren erritmora egokitu
|
ditu
bere hitzak: hau da, eleberri hauetan errepikapenak eta itzulinguruak etengabeak dira:
|
|
Edozelan ere, etakonparazio gisa, hona hemen Sofres AMk 1999rako, EAEn, kaleratutako audientzia kopuruak: TVE1 22, 5TVE2 8, 2TELE 5 23, 3ANTENA 3 20, 3CANAL+ 2, 0ETB1 5, 4ETB2 15, 6Bestelakoak 2, 8Lur Otxoantezana Petuya k euskaratua.La Semaine du Pays Basque eta Sud Ouest lehenik eta behin ezberdintzen dituena, bataren asterokoagerpena da, horrela ezin baita izan, eskualdeko egunkariarentzat benetako lehia. Batak momentuanbildutako gertaerez hitz egiten du, besteak, aldiz, ezin izaten ditu gaurkotasunaren, puntu beroak, gertatzen diren unean aipatu, baina urruntze ikuspuntua eta beharrezko denbora izaten
|
ditu
bere esanakhobeto garatu eta oinarritzeko. Hala ere, La Semaine du Pays Basqueren estiloa, bere homologoa den LaSemaine du Rousillonena bezala, Frantziako Kataluniar Herrian?
|
|
gai honetan duen presentzia (albisteen %13) ez da batez besteduen presentziaren oso ezberdina (%11). Horren aldean, ekonomia arloan albisteen%36 hartzen
|
ditu
beretzat. Beraz, egitate ekonomiko gisa islatzen da egunkarietan.Honek hipotesi bi planteatzera garamatza.
|
|
Euskal Herriak ez du muga bateraturik hedabideetan, nork bere interes politikoeta komertzialen arabera marrazten
|
ditu
bere gogokoak diren mugak; lurraldetasunpremeditatu desberdinekin egiten dugu topo, beraz.
|
|
Bordeleko egunkari honek zortzi mapadesberdin eskaintzen
|
ditu
bere azken orrialdean, eguraldi iragarpena egiteko.
|
|
El Periodico deAlava. Honen marko geografikoa probintziaren lur eremuarena besterik ez da.Egunkari honek alde batera uzten
|
ditu
bere inguru geografikoko lurraldeak oro, horiek euskal lurraldeak izan zein ez izan. Bestalde, balizko Araba oso batenkasua aurkezten du, gaur egun Burgosko administraziopean dagoen Trebiñoarabar eginez.
|
|
Hain zuzen,, globalizazioa? deitzendugun horren jatorri historiko eta ekonomikoak arakatu
|
ditu
bere lanean. Horrela,, laugarren globalizazioa?
|
|
Alemana, Teoria Kritikoaren oinordekoa, filosofo garaikiderik irakurrienetakoa, unibertsalista porrokatua, ezkertiarra... Autore honek Estatunazionalaz harago bilatzen
|
ditu
bere kezkentzako erantzunak. HABERMAS, J. (1997) Mas alla delEstado Nacional. Ed. Trotta, Madril?
|
|
Hizkuntzak biltzen
|
ditu
bere baitan beste gai guztien ezagupena, elektrizitate sareak bezala lotura eta egitura emanez. Euskararen originaltasuna munduan daudenhizkuntzalari guztiek aitortzen dute.
|
|
jainko zaharren lege eternalek halaagintzen omen dute. Baina Kreontek ere Hiriaren jainkoak bere alde dituela dio5.Antigonak, Kreontek zaurtzen dituen betiko legeak jartzen
|
ditu
bere alde. Enfrentamendu honetan burutzen da Kreonteren heriotza sinbolikoa:
|
|
Edozein ekonomiatan moneta merkantzien patroi numeriko hutsa da: ezein ekonomiak ezin
|
ditu
bere produktuak neurtu, monetaren bidez ez bada. Denbora luzeanuste izan da ezen balioen patroi bat bazegoela, berak beste objektuetan neurtzeaahalbidetuko lukeen balioa zeukana.
|
|
Korrespontsala, leku jakin batean dagoen informatzailea da, berari dagokion eskualde zein herri zein nazioan sortzen diren albisteak jasotzeaz arduratzen dena. Behin albisteak jasoz gero, irrati emandegira bidaltzen
|
ditu
bere ahots propioaz. Irrati gutxi dira atzerrian berriemale asko eduki ditzaketenak, diru asko balio izatearen aitzakia aipatzen ohi delarik.
|
|
Audio efektuei erreparatzen die entzuleak, eta horrela irudimena lantzen du: audio irudiak egiten
|
ditu
bere buruan, eszenak hobeto irudikatuz. Gizakiak soinuak entzuten dituenean, irudiak sortzen ditu, bere esperientzian oinarriturik.
|
|
Larunbata izanik ere," Lisboak" ez
|
ditu
bere ateak aise ere beranduago ixten. Goizaldeko ordu bi eta erdiak jo gabe kanporatu ninduen, azken bezeroekin batean, zerbitzari begi ilunak.
|
|
Kontuak kontu, garbitzaileak korridoreetan zebiltzala ikusirik, koadernoa hartu, eta irentsi egin dut kanpoko kafetegi batean. Egunerokoa, hegazkinek eraman ohi duten kutxa beltz horietako baten antzekoa egin zait, ze azken batean Rakelek bertan jasotzen
|
ditu
bere azken orduko istripu sentimentalak; zuk egin zeniona tiro egitearekin konparatzen du, hortik atera kontuak. Edozein modutan, azken egunotan esandakoa baino askoz gehiago ezin dizut esan:
|
|
Clintonek (Xavier) ere" Sentitzen dut" esan zion Lewinskyri (Adela) harremanak etentzat jo zituenean, eta halaxe adierazi zion bere herriari, harreman ukatu haiek onartu behar izan zituenean. Gaur jatetxe txinatar batean aurrera egin duen epaiketa saioan ere, hitz horiexek aipatu
|
ditu
bere hutsa aitor  tzean, eta atzera egitea posible balitz inondik ere ez zukeela halakorik egingo.
|
|
Bi aurkezpen saio horien arteko urtebete horretan Nafarroako euskal letretan aipuak izan ditu Castillo Suarez altsasuar gazteak. Egile berrientzako Iruñeko udalaren saria lehendabizi, eta Ernestina de Chamburci deritzana irabazi ondoren, Mugarri estaliak liburuan argitara eman
|
ditu
bere olerkiak. Enfasia egiteko moduko gertaera dela dirudi:
|
|
Beanen larruan sentitzen den pasarteraino). Kazetaritza lana literaturarekin uztartzen duen liburu honek berdin biltzen
|
ditu
bere orrietara Caracasko egunkarietako kontaktu orrialdeetako iragarki xelebreak nahiz titular handiak. Aristi erreportaietan trebatutako idazlea da, eta ironiaren irazitik pasata damaigu oraingoan ere Venezuelako bere ikuspegi guztiz pertsonalaren berri:
|
|
Elkarte arrunten objektuak gizakiak zehazten
|
ditu
bere borondatearen arabera; ezkontzaren objektua izadiak berak zehazten du.
|
|
Familia baten egoera nolakoa izan eta seme alaben artean banaketa zati berdinetan egitea, ez ote litzateke, besterik gabe, desberdintasun izugarriaren iturburua? Gizartearen maila langintsuetan, zein seme alabek bilduko ote
|
ditu
bere ahaleginak gurasoenekin, nekearen ordez irabazpideak ikusi ez, eta okerragoa dena, bere industriaren emaitzak galtzeko tenorean sumatzen baditu. Zer gertatuko da artisau eta nekazariekin, behin bizitza norbaitzuei eman, eta horiek, lehenengoak bertan behera uzten badituzte, euren zahartzaroa dela eta?
|
|
Itxuraz etsaia hiltzeko haren irudia zeharkatzen duen basatiak berak benetan egiten du egurrez bere txabola eta trebetasunez zorrozten
|
ditu
bere geziak —eta ez inolako irudirik—.
|
|
Hau guztia kontuan hartu behar du Wittgensteinen lan eta bizitzara hurbiltzen denak. Era honetan, ez beste moduan, ulertuko
|
ditu
bere filosofiaren nondik norakoak. Adibidez, nondik jaio zen Tractatus a (hau, da zientzia eta logikatik) eta nora joan zen (hau da, etika eta estetikara, hots, mistikara).
|
|
Haragi horrek onetsi egiten
|
ditu
bere pitzadurak,
|
2001
|
|
Azken garai hauetan istillu haundiak sortu
|
ditu
bere lurraldean Helder Camara jaunak. Aurtengo udan Europan zehar ibilli zan, eta ibilketa honen ondoren Brasilgo agintedunak jo ta ke beraren aurka hasi ziran mintzatzen.
|
|
Hemen 15 urte daramatzat, eta ez dut sekula presiorik nabaritu. Beharbada zuzendariak izango
|
ditu
bereak, baina albistegi bat egiterakoan, nik uste hemen jendeak askatasun guztiarekin egin duela lan. Gero badago beste kontu bat:
|
|
Baionako egungo euskaltegiak nagusiki bi solairuko lokal batean ematen
|
ditu
bere ikastaldiak, eta han hemenkako hainbat lokaletan, bestalde. 47 ikastalde biltzen dira beraietan, 260 ikasle inguru eta 15 irakasle.
|
|
MAIATZAREN 2an irekiko
|
ditu
bere ateak" Nam June Paik en munduak" izeneko erakusketak Guggenheim Bilbao Museoan. Nam June Paiki 1982tik Europan eskaintzen zaion lehen atzera begirako erakusketa da hau.
|
|
Honela, Zuloaga, Salaberri, Arteta eta beste hainbaten lanak ikusi ahal izango dira. Bilboko Arte Ederretako Museoak ere, bi urtetako zaharberritze lanen ostean, abuztuan itxiko
|
ditu
bere ateak udazkeneko inaugurazioa prestatzeko. BBKrekin sinatu berri duen hitzarmena dela-eta," Emakumezko margolari inpresionistak.
|
|
Gaur egun luxuzko ogirik ez, baina bere historian hainbat gorabehera ezagutu dituen eraikin eder honek kalitatezko euskal irakaskuntza aurrera eramatea du bere helburu, eta maiatzaren 27an bisitatu nahi duen ororentzat zabalik izango
|
ditu
bere ate zahar bezain berriak.
|
|
Beraz, EAJ eta EAk, behin irabazlearen euforia desager tzen zaienean, legeak aurrera ateratzeko parlamentari nahikoak ez dituztela konturatzen direnean, bidai lagunak bilatzen hasi dute, eta nahiz eta Ezker Batua beti izango den oraingoan bertan behera geratu diren elkarrizketak berrartzeko prest, ez
|
ditu
bere planteamenduak aldatuko, eta honek, segur aski, bidaikide oso bitxiak ikusteko aukera emango digu. Adi ibili!
|
|
Ikasleak nahikoa izango du bere ordenagailuaren aurrean eseri eta datorkion materiala jasotzea. Tutore bi izango ditu, eta berak landu
|
ditu
bere irakasgaiak. Agian, ikasturte honetan ondo irtenez gero, hurrengo urtean aukera zabalagoa izango da.
|
|
Pilar Albajar eta Antonio Altarribaren argazkilaritza du erakusgai Elgoibarko Ongarri kultur elkarteak oraingoan kaleratu duen" Sexo, pecados y miedo" liburuak. Eta hain zuzen, edozein kristauk senti ditzakeen grinak eta haien ondorengo ahulezia hauek hartu
|
ditu
bere lanaren ardatz gisa, izatez aragoiarra bada ere duela hogei urtetik hona Gasteizen bizi den bikote honek. Elgoibarko Ongarri, berriz, 1956an sortu zen, Euskal Herriko kultura bultzatzeko asmoz.
|
|
Hauek lagin bat besterik ez dira, zinemak ezkutatu egin
|
ditu
bere zeluloidezko kamerinoen atzean, publikoarentzat ikustezin bihurtu dira eta nazkatuta erabat, erabaki irmoa hartu dute. Ez dira John Wayne-ren bizkarra miresten geldituko, agian ordua iritsi da cowboy zaharkituari aurre egin eta errebolberra ateratzeko.
|
|
«Caritas»ek ez dio ere etorkizunari estuki begiratzen. 57.000 bolondres
|
ditu
bere lerroetan eta 300 dira eragozleak. GKE txikiek bai ordea.
|
|
Horrek, noski, bere eragina izango du Hego Euskal Herriko langileengan ere. Azaroaren 1az geroztik, Iberiak %11 murriztu
|
ditu
bere hegaldiak, eta gastu orokorrak murrizteko plan bati ekin dio, bi urteren buruan 27.000 milioi pezeta, hau da, %15, aurrezteko xedez.
|
|
IRIZAR luxuzko autobusen egilea Mondragon Korporazio Kooperatiboaren (MCC) erakundeko kide da, eta Ormaiztegin
|
ditu
bere instalazioak. Bere artisau erako jatorria duela 112 urtekoa da, eta zalgurdiak eta autobusak egiten hasi ziren.
|
|
I Mundu Gerran urre gorrizko garaia bizi izan zuen borrokan zeuden herrialdeei bagoiak salduz. Ulertzekoa denez, enpresa honek era guztietako gorabeherak izan
|
ditu
bere ibilbide luzean. Laurogeiko hamarkadan, duela hamabost urte, hondoa jotzeko arriskuan egon zen jasan behar izan zuen krisialdiak eraginda.
|
|
Ez da erraza iragarpenik egitea, nik ez nuke eperik aipatuko. ETAk borondate soilez hartzen
|
ditu
bere erabakiak, nor hiltzen duen bere borondate soila da. Bere desprestigioa gero eta handiago da ordea, herri honek ETA bere lekuan jarriko du denbora luze baino lehen.
|
|
Beste poema batzuetan egiten ikusi dugun bezala, aitorpenak ez du bere horretan geratu nahi, sinbolizazio joerak bilatzen ditu. Bestetik, torturaren gaiak, zingirara botatzen den harriak bezala, beste gai batzuk hartzen
|
ditu
bere inguruan. Askotan esan den bezala, gaia ez da agertzen airean, ingurumari soziala eta kulturala du ondoan.
|
|
Bidaztiak arazo bat du, komunikazio arazoa hain zuzen ere; nola adierazi hitzetan bere begietara etengabe abailtzen diren bizikunen errekastoak, nola zuzendu nahaspilean eta denak batera agertzen zaizkion sentsazio, usain, kolore multzoak? Bidaztiak forma asko
|
ditu
bere luman ezkutuak hitzez deskribatzeko bere bizikizun berria (puntilismoa, espresionismoa), baina gehien erabiltzen duena pilaketa dugu:
|
|
Beraz, ideologia aldaketa ere nahi da, eta Irlandako sentimenduko pertsonaiengandik Pariseko izaki erratuetara, antiheroiaren gorazarrea idazten du egileak. Lilura eta samina biak biltzen
|
ditu
bere orrialdeetan, zeren musikaren eta artearen ondoan erotismo desberdin bi jartzen baitira: bata, idealizatua, urrun geratu den neskatxarentzat eta bestea, hirietan emagaldu marginatuekin gertatzen dena.
|
|
Joseba Sarrionandiaren pertsonaiak ere Europatik barne zuzentzen
|
ditu
bere pausoak, itzulika ari delarik sorterritik deserrira, sorterrian bukatu arte, berriro bidaian abiatzeko etendurarik gabeko joan etorrian, amaierarik gabeko hasieran, hasiera eta amaiera bat diren puntua betiko egin arte.
|
|
arotza izatearekin. Aitak altzari onak egiten zituen moduan egiten
|
ditu
berak poemak, lan hau eta askotan entzun zaion esaldia da ofizioa baita, ez kondiziorik gabe, baina ikas litekeena ere badena.
|
|
Blaise Cendras ek idatzi zuenez" denak aldatzen
|
ditu
bere proportzioak, angeluak, tankerak. Dena urrundu, hurbildu, pilatu, galdu, bizi, indartu eta sumintzen da".
|
|
Marinel zaharrak, beste aldetik, ordu arte idatzitakoaren antologia kritikoa zen. Hnuy... k, ordea, zazpi liburu biltzen ditu barrenean eta aurreko biak osorik agertzen
|
ditu
bere orrialdeetan. Summum bat litzateke, bada:
|
|
" Poesiaren gaia errealitatea da, beraz, baina egungo filosofiak eta egungo poesiak ondo dakite ez dela posible errealitatearen ezagumen oso eta sistematikoan antzematea, poetak badaki ezin duela errealitatearen bere esperientzia baino isladatu ahal, eta esperientzia hau ere galbahe ugari iraganda gero bakarrik, bitarteko bait
|
ditu
bere oroimenaren hutsuneak, bere gogoaren eta bere lengoaiaren akatsak, eta poemagintzako desfigurazio bera ere bai. Orduan galbahe hauek iraganez gero, poesiaren objetoa errealitatea bada ere, poeman ez da benetako errealitatea isladatzen, baizik eta errealitate poetikoa, poesian bertan kreaturiko beste errealitate bat halegia.
|
|
Etiopian joskera honek utzi
|
ditu
bere aztarnak, eta garbiak gainera. Baina gehi dezakegu gidoiaren beste eraginik lanean.
|
|
Trafikoa eta Garraio Sistema Inteligenteak (GSI) izan
|
ditu
bere karreraren ardatz eta hainbat proiektutan parte hartu du estatuan eta nazioartean, teknologia berriak aztertu eta errepide sare, kontrol sistema eta trafikoaren kudeaketa eta informazioan aplikatzeko.
|
|
Malabaristak ere hiru pilotarekin egiten
|
ditu
bere maniobrak, gero laurekin, ondoren bostekin; baina seigarrena sartzean, pilota guztiak erortzen zaizkio, ez seigarrena bakarrik.
|
|
Javier Armentia (Gasteiz) Iruñeko Planetariumeko zuzendaria da eta handik, hainbat hedabideren bidez ezagutzera ematen
|
ditu
bere ezagupen eta iritziak; noizean behin, gainera, zeruan zehar bide jakin bat eginez mugitzen den kometa bailitzan, hitzaldi eta telebistako solasaldietara joaten da.
|
|
Besteak egiten
|
ditu
bere sufrimenduen erantzule edo alderantzizko ikuspegia hartzen du: bere burua egiten du inoren arazoen errudun.
|
|
Izan ere, ATaren kateamendusemantikoa hitz nagusi edo giltza hitzen bitartez egiten den bitartean, elkarreragin mailari dagokionean urrats tematikoen (UT) bitartez egiten da kateamendu hori.UT bat, honenbestez, AT baten barnean eta bi mintzakide edo gehiagoren arteanelkarlanean burututako hitz nagusi baten jorratzea da. Alor tematiko batek urratstematiko bi edo gehiago biltzen
|
ditu
bere barnean. Elkartrukearen egiturari dagokionean, topikoak, ATak eta UTak duten elementu komuna hizketa segida (HS) da; organizazio tematikoari dagokionean, berriz, segida tematikoa (ST).
|
|
Azken urteotan, testuaren kontzeptuari diskurtsoarena gailendu zaio. Diskurtsoakhizkuntza unitate gisa hartzen du aintzat testua, baina beste parametro batzuk erejasotzen
|
ditu
bere baitan.
|
|
Irakasleen eskarmentua izan zen gure abiapuntua, izan ere, irakasleok daukagun ondare preziatuenetakoa baita. Baina, eskarmentu honek egiazkotzat jotzenditugun uste batzuetan
|
ditu
bere sustraiak eta horiexek azaleratu nahi genituen.
|
|
Ikasleek badute estrategien berri, modu esplizituan ez bada, moduinplizituan?, baina horrek ez du eraginkortasun handiagorik bermatzen3 Ikasleakhobeto ezagutu behar
|
ditu
bere beharrak, bere lan egiteko moduak, aktibitatebakoitzaren aurrean eraginkorragoa izan ahal zaion estrategia...
|
|
Zeren, sakontasun eta espiritualitate berbera eragin dezaketen liburuakargitaratzen jarraituta ere, egia da, Borges-ek esaten zuen moduan, ez direla obrakaldatzen, aldatzen direnak irakurleak direla. Nago, hala ere, alderantzizko bidea eregertatzen dela, hau da, idazleak berak ere irakurtzen
|
ditu
bere giroan gizartearenjoerak, eta horrek badu gehienetan ondoriorik idazten diren liburuetan.
|
|
Geroztik gure planetak bira batzuk eman
|
ditu
bere ardatzaren inguruan, etaeuskal literaturaren egoerak aldaketa franko ezagutu du, horien artean deitoragarriena 1989az geroztiko Bernardo Atxagaren unibertsalizazio prozesua delarik?. Honetaz, bidezkoa dirudi orain arte erabilitako interpretazioari eustea, azkenhamar urteetako bilakaeraren argitan zer eman dezakeen ikusteko.
|
|
Gainera, EAEko eskola publikoetan maisu maistra ugari dabil IrakaslegoarenAlfabetatze Euskalduntzea (IRALE) izeneko programan, Irakasle eskolek ereeuskalduntze klaseak ematen dizkiete bertara sartzen diren ikasle erdaldun guztiei, Nafar Gobernuak ehunka funtzionario
|
ditu
berak zuzenean ematen dituen klaseetan, Hizkuntza Eskola Ofizialak, etab. (Iñigo, 1992).
|
|
–Urrezko arauaren? arabera, I herrialdeak I monetan ordaintzen
|
ditu
bere erosketak, eta ez H monetan. Demagun erraztasunagatik, truke merkatuan, H diruko unitate bat I diruko unitate baten berdinkidea dela.
|
|
Ikusi dugun desoreka funtsik gabekoa da. Izatez, Hegoak I diruko y unitate eskuratu behar
|
ditu
bere merkataritza inportazio netoak ordaintzearren; hori benetako erosketa da, zeinaren kontrapartida halabeharrez erreala den, edozein erosketak betetzen duen baldintza baita. Baina zein da kontrapartida hori?
|
|
Kanpo zorraren zerbitzuaren kasuan, I herrialdeak I diruan ordaintzen
|
ditu
bere merkataritza erosketak (netoak); baina H herrialdea beharturik dago H diruko ordainketa bakoitzari uko egitera, bi arrazoirengatik: alde batetik, beraren kanpo hartzekodunek I diruko ordainketak eskatzen dituzte; eta bestetik, I herrialdeak ez du saltzen H herrialdeak (H diruan) erosi ahal izanen lukeen obligazio ez monetario berririk.
|
|
H herrialdearen zorrak aldatu gabe segitzen duenez bere kanpo hartzekodunei transferitzen dien etxeko aurrezkien kopurua edozein delarik ere, premiazkoa da H diruan inolako ordainketarik ez egitea; hala ere, horrela eginen balu, bere sakrifizioa alferrik izanen litzateke. Logikari dagokionez, zorpeko herrialdeak kanpo monetatan irabazi netoak eskuratzen
|
ditu
bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzearren, irabazi horiek erabiliz eta ez bere etxeko dirua erabiliz.
|
|
Erantzuna dagoeneko ezaguna da: Hegoak I diruko 2 milioi unitate irabazten
|
ditu
bere merkataritza soberakinaren bidez.
|
|
lehen puntuaren aplikazioa egiaztatzen du, zeren herrialde bakoitzak bere inportazioak bere diruan ordaintzen baititu. Hegoak Iparrak jaulkitako bonuak (B) ordaintzen ditu (lehen zirkuitua) bere etxeko diruan; Iparrak Hegoaren merkataritza esportazio netoak ordaintzen
|
ditu
bere diru nazionalean (bigarren zirkuitua). Beraz, I diruko x unitateko zirkuituak (lerro jarraituak) ondasun errealen elkarren arteko transferra ahalbidetzen du (lerro etenak):
|
|
Muga dezagun geure analisia zenbait puntutara. Nazioarteko ordainketen gaurko sistema kontuan edukiz, kanpo zorraren zerbitzuak transfer baliokidea inplikatzen du beti herri hartzekodunaren onurarako; honela, p epealdian Iparrak efektiboki Hegotik bere merkataritza esportazio korrespondenteen muga barruan soilik ordaintzen
|
ditu
bere merkataritza inportazioak. Bere merkataritza inportazio netoei buruz, Iparrak ez du inongo ordainketarik zor:
|
|
Begira diezaiegun gertakariei. Herrialde bakoitzaren merkataritza orekaren mugaren barnean, H k H diruan ordaintzen
|
ditu
bere inportazioak, eta I k I diruan; beraz, banku gordailuen truke bat ikusten dugu alde batean 8 HM eta bestean 8 IM berdintzen dituena, truke tasa oraingoz H diruko 1 unitate I diruko 1 unitaterako izanik (zeren H herrialdearen kanpo zorraren zerbitzuaren eragina beraren diruaren kanpo balioan hartu behar baita kontuan, oraingoz). Herrialde bakoitzari bere esportazioengatik bere diruan ordaintzen zaionez, truke merkatuak 8 HM koek egindako 8 IM rako eskaria erregistratzen du eta, alderantziz, 8 IM koek egindako 8 HM rako eskaria.
|
|
Edozein artetan bezala, entrenamendu eta ikasketen bidez norberak landu eta trebatu behar
|
ditu
bere burua, bere usaimena eta bere ahalmena. Ikasketa batzuk oso teknikoak izan daitezke.
|
|
hartzaile espezifikoetan sortzen dituen estimulazio hautakorrekiko menpekotasuna dauka. Hau da, partikula usaindunak bakarrik eragingo
|
ditu
bere izaerari eta bereizkotasunari dagozkion neurona hartzaileak. Era honetan usain desberdinak bereiz daitezke.
|
|
Haren arabera, medikuek berek ahazten dute etxeko lanak egiten dituzten eta familiari laguntzen dioten emakumeen arazo asko, batez ere depresioak, jasaten duten presioaren ondorio direla, eta dena botiken bidez konpontzen dutela. Proposamen bat egin da, eta bertan Estatuak ordainduko
|
ditu
bere kargura seme alabak, adineko senideak, gaixoak edo ezinduak dituzten etxekoandreen Gizarte Segurantzako kotizazioa. Azterlan horrek gogorarazten du emakume horiek inbertsio publikoarekin ordaindu litzatekeen gastu bat aurrezten ari direla, eta horregatik uste du bidezkoa izango litzatekeela Gizarte Segurantzari kotizazioa ordaintzea, eta erretiro adinari eskubide propioko pentsioa ematea, pentsioan konfiantza izan beharrean.
|
|
Menuek kontuan hartu behar dute elikagai talde bakoitzak zenbat kontsumitzen duen (esnekiak, haragia, arraina, zerealak, lekaleak, frutak eta barazkiak) eta plater bakoitzaren errazioa (kasu horretan, eskola umeen adinaren araberakoa izango da). 3 eta 6 urte bitarteko haur batentzat, haragi anoa osasungarria 70 gramokoa da; 7 eta 12 urte bitarteko haur batek, berriz, 100 eta 120 gramo bitartean behar
|
ditu
bere proteina eskakizunak asetzeko, eta nerabeek, 150 gramoraino. Elikagai bakoitzaren errazioa ikasleen adinaren arabera egokituko da.
|
|
XVI. mendearen amaieran, landaketak Ceilanen eta gero Indian zabaldu ziren. Bertan, kondairak dioenez, Mysore eskualdeko erromes hindu batek kafe aleak ezkutatzen
|
ditu
bere herrialdean ereiteko. XVII. mendearen amaieran, Herbehereetako esploratzaileek hartu zuten Yemenen kafe oin bat, eta Amsterdamgo lorategi botanikora eraman zuten.
|
|
wheat_ in_ your_ hair Gau mahaia beti han egon dela dirudien altzaria da. Arreta handirik jaso gabe, altzari nagusiari (oheari) lagundu dio, eta funtsezko funtzio batzuk izan
|
ditu
bere ardurapean: lanpararen, iratzargailuaren, liburuen edo aldizkarien, agian argazkien edo loreen, apaingarrien eta abarren euskarri izatea.
|
|
Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) elikagaien segurtasunari buruzko 30 fitxa argitaratu
|
ditu
bere web orrian (www.ocu.org). Azken urteotan gai horri buruz agertu diren informazio eta ikerketen bilduma bat biltzen dute.
|
|
Era berean, Fernándezek adierazi du Valentziako, Gaztela Mantxako, Gaztela eta Leongo, Euskal Herriko, Nafarroako eta Galiziako erkidegoekin hitzarmenak sinatu ziren irinak ezabatzen laguntzeko, baina lehenengo laurek bakarrik babestu zuten sistema hori hondakinak suntsitzeko, eta gainerakoek zabortegietara botatzea erabaki zuten. 2001 urtean zehar, zementu industriak 2.220 milioi pezeta (13,34 milioi euro) inbertitu
|
ditu
bere azpiegiturak hobetzeko, haragi hondakin horiek kentzeko. Gainera, Nafarroak eta Galiziak hitzarmenean erabakitakoa betetzen dutenean, 1.100 milioi pezetako inbertsioa gehituko da (6,61 milioi euro), Energiaren Batzorde Nazionalak aztertu ondoren ondorioztatu duenez.
|
|
Errugaberen bat azpiratu dute. Errugabeak, mendeku egiteko, errukigabe hilko
|
ditu
bere izterbegiak.
|
|
Axelek bere tresneria sismoakustikoak prestatu eta eginen
|
ditu
bere azterketak. Kalkulatuko du, puntu horretan,
|
|
Inoiz pertsonaren baten kontra egiten duenean, urlia horrek, zehaztasun intelektualari  uko eginik, amarruaren bidea darabilelakoan da, Mitxelenak ezin baitzuen eraman ez eztabaidetan ez giza harremanetan karta markaturik. Polemikarako orduan, agerian uzten
|
ditu
bere kartak, beti ezagutzen diogu talaia, Asteasuko Agirrek esaten zuen moduan egiten du borrokan (Anziñaco demboran festetan irten oi ciran gudariac elcarren contra peleatzera; quentzen cituen soñeco guciac, izan etzezan etsayac nondik eldu): gorputzari gorputz,  adimena eta adimenarekiko leialtasuna arma bakar harturik.
|
|
Historia luze baten kate-begi izaki, adanismoaren batere arrastorik gabeko talaia batetik begiratzen du bai atzera eta bai aurrera, jasotako talentuak bere hastean eta garbian atxiki ordez, ugaritu eta geroari eskaini nahi baitizkio. Horregatik guztiagatik, ez da nitanoz jardun zale, ez du segundorik galtzen bere nia puzten, higuin
|
ditu
bere burua eta txaloak erantzukizunaren gainetik jartzeko gai diren intelektual ustekoak: niaren gainetik gu jartzea gustatzen zitzaion intelektuala dugu Mitxelena.
|
|
Oroitzapen horiek ez zituzketen haatik horrenbeste irakurle liluratuko, egileagan beragan zerbait maitagarri idoro ez balute. Ez
|
ditu
bere hutsak gehiegi gorde: berekoia, gaizki esalea, betixu xamarra, estua, ausar  di gutxikoa azaltzen zaigu.
|
|
Ez dio maitasunak ernatu zion zorion nahiari ukorik egingo. Kontuak zeharo garbitu behar
|
ditu
bere buruarekin, horretarako etxetik ihes egin behar badu ere. Eta bere buruarekin bakarrik hasiko du" Neguko" hizketaldi larria, hil ala bizi, bide bila, nahigabez inguraturik eta ilunpetan haztamuka.
|
|
Esan dezagun, hitzak hizpidea ekarrita, Axular luzaro baztertua behar ez bezala goratu nahi duela orain zenbaitek, beste guztiak azpiratuz. Gorostiaga euskaltzain jaunak, adibidez, honako hitz harrigarri hauek ezarri
|
ditu
bere azken liburuan: " Únicamente Axular, el genio literario vasco, es capaz de utilizar su lengua con garbo... 23".
|
|
Hizkuntza zatikatze honek politika eta administrazioaren banaketetan
|
ditu
bere kideak, elizarenak eta bestelakoak aipatzen ez ditugula, eta egoera berdina izan dugu beti, Nafarroako erresumaren mende garaietan eta aurrekoetan izan ezik. Halaz ere zatikatze hauek oinarriko batasunaren sena âageria nahiz ezkutuaâ erabat suntsitu ez zuten bezala3, euskalki ugaritasunak ere ez zuen inoiz hizkuntzaren bat izate hori zalantzan jarri, maila guztietan ageri denez:
|
|
Baina hiru euskaldunak taulen gainean agertzen zirelarik erlijiozko isiltasuna zen nagusi, nonbaiteko hitzak eta soinuak ulertzeko asmoz, eta bururatzean kartsutasun handiz txalotzen zituzten. Ibragimov taldearen gidariak antzekotasunak ikusten
|
ditu
bere herria ren eta Euskal Herria ren artean: artzainen kantak, jendeen zintzotasuna, ha rreman lasaiak, eta ongi bizitzeko gustua.
|
|
Ekipo bera bai, baina estilo aldaketa nabarmena izan da. Kargu hartzearekin batera oinezko euskalgintzatik urrundu zen Mari Karmenek ez bezala, Miren Azkaratek haiekin egin
|
ditu
bere hasierako agerpenetako inportanteenetako bi: Frankfurt-eko azokara joan izana eta euskal argitaletxeen kontrako eraso mediatikoak berpiztu bezain pronto euskal argitaletxeen aldeko agerpen publiko zorrotza Euskal Editoreen Elkartearen eskutik.
|