|
2000
|
|
|
Kanpotarra, bere nazioarteko politika pertsonala nafarrek ordaindu behar izanen zuten. Justu une horietan, zerga
|
berrien
inposaketa ezarri zelarik, izurriteak nafar populazioaren erdia hiru urteetan hilobiratu zuen. Hots, bizirik gelditu zen erdiak zerga horiek guziei aitzin egin behar izan zien.
|
|
|
Consello da Fabla Aragonesa sortu zenean Huescan, fablen gainetik bizitza modernoari txertatu eta elkar ulermena ahalbidetuko zuen koinea egitea erabaki zuten. Gainera, hiztun
|
berrien
gakoa horrela konpondu zen. «
|
|
|
(...) Klaustroan hautatuko den errektore taldeak erronka handiak izango ditu aurrean. Ez soilik arazo tekniko arruntei dagokienez(...) horiek baino are garrantzitsuagoa izango da agintari
|
berrien
portaera eta Euskal Herriko unibertsitate erakunde benetako baten eginbeharraz izango duten jarrera. Hauen aurretik postu horretan egon diren Barbera, Goiriena eta Salabururen errektore taldeak eskas ibili dira horretan.
|
|
|
Gaur onartzen da alor berdetik kanpo sortu garenok, amaren altzoan euskara ikasi ez dugunok, horiek ere Euskal Herriko jendea garela. Bestalde, arabar gazteek, euskara ikastolan edota euskaldun
|
berrien
familian ikasitakoek, Gipuzkoa edo Bizkaiko gazte gehienen fonetika daukate, eta hori euskararen onerako ez bada, bai behintzat euskaldunen integraziorako.
|
|
|
Informazio gizarteak ekonomia lastertzen duen eta gizaki zein ideien mugikortasuna ahalbidetzen duen motore papera jokatzen du. Elkarrekiko sinergian dauden merkatu txoko
|
berrien
sorrera errazten du, horri esker mozkin hazkorrezko mekanismoak eratuz..."
|
|
|
\ 1984 eta 1995 artean hies kasuen agerpena urtez urte gorantz joan den bitartean (1995ean 582 izan ziren), ordudanik (farmako
|
berrien
laguntzaz) tendentzia beherakoa da. 1999an hiesdun berriak 207 izan ziren.
|
|
|
Orain, EAJko zuzendaritza
|
berrien
hautaketaren emaitzekin, hautatutako pertsonen bidez norabide zehatz baten aldeko apustua egiten dela dirudi.
|
|
|
515/ 1989 errege dekretuak etxebizitza
|
berrien
erosleei honako informazioak ematera behartzen ditu eraikitzaileak eta sustatzaileak: Merkataritza Erregistroan ageri diren enpresaren izena, helbidea eta gainerako datuak; eraikinaren plano orokorra eta etxebizitza berarena, eraikitako azalera eta azalera erabilgarria eta hornidurarako sareak (elektrizitatea, ura, gasa, berogailua,...) adieraziz.
|
|
|
3) Morfologiaz, izenen erabileraz batzordeak prestatu duen aintzinkana pundu nagusietan oinharri bezala hartuak jokatuko du, aditzarekikoa beste aldi baterako utziaz. 4) Aztertu dira, orobat, batzordeak euskal hitz zahar eta
|
berrien
formaz gertatu dituen lanak, gero ere hori bide beretsutik hobeki lantzeko asmoz. Atsegin hartu du Euskaltzaindiak elkar hizketa honetan agertu den giroaz, jendetasunaz eta elkar lanerako gogoaz eta uste du gero ere guztion laguntzarekin, bere eginkizuna beteko duela.
|
|
|
Halako poesia ukitu samurra ezin, bada,
|
berrien
gordinkeriarekin nahastu eta, behin puntu horretara ailegatu eta gero, honoko hauxe adierazten zitzaion irakurleari: " Gorritiko erriaren berri 11.gn. orrialdean ikus. Bitartean, euskal amona guziei Jean Barbier-ek egin eta Mikel Laboak zabaldu duan' Amonatxo' abestiaren hitzak eskeintzen dizkiegu".
|
|
|
Bera mundu osora zabaldu da eta Estatua Hizkuntza Nazioaren eredua finkatuta zegoen lekuetan askapen mugimendu zahar berriak sortu dira. Nazio
|
berrien
askapenerako borroka sozialismo errealaren jausi aldiaren oinarrian dugu; Jugoslabiako herrietan gauzatutako gerrak, Txetxeniako lehen eta bigarren guda, Irlanda, Euskal Herria, Eskozia, Belgika, Korsika eta abar Europan; Palestina, Kurdistan, Berberia eta Sahararen azpian iraultzen dituen egungo 30 gerra inguru Afrikan; dozena herrien matxinada Asia osoan zehar eta Amerikako indigenen esnatze pr...
|
|
|
Gorabehera teknikoetan ere, nik uste sena falta nabaria dagoela. Gorabehera instrumental soilari begiratzen dion prozedura bat dago, baina teknikari batek ipuin bat idatzi behar balu, seguru gero beste modu batera egingo lukeela hitz tekniko
|
berrien
asmakuntza. Demagun:
|
|
|
Aipaturiko bigarren artikuluan zehaztu egiten du samurtasuneranzko itzuli horren zentzua: Sarrionandiaren Marinel zaharrak liburuaren aipamena egitean zera azpimarratzen du" Bai lehen liburuko poemak aukeratzerakoan; bai berauetan eginiko aldaketetan; bai poema
|
berrien
egituraketa kaskarragoa eta hizkerarekiko arreta txikiagoan; bai berauetako askoren tonu mikatz eta garratzean, askok kartzelako esperientziaren islapen zuzenegia (guztiz ulergarria baina gure ustetan lan poetikoarentzat kaltegarri suertatzen zena) sumatu genuen, baita nolabaiteko desbiderapena arestiko poetikaz ere." (3 or.) Horregatik da, bada, bere ustez, oraingo liburu hau Sarrionandiare...
|
|
|
Honela, belaunaldi ezberdinen joan etorriak denboraren sinbologia izango lirateke. Aitzitik, denborak aurrera egin arren, belaunaldi
|
berrien
bizitzak funtsean aurrekoen ildotik jarraitzen duela adierazi nahi duela dirudi. Hots, sentimenduen, beldurren, zalantzen, ilusioen,... betierekotasuna adieraziz.
|
|
|
Hartara, eleberriak eta ipuin bildumak izango ditugu komentagai. Era berean, autore askoren artean atonduriko liburuak ez ditugu kontuan izan, gure helburua batik bat idazle
|
berrien
lanak ezagutzera ematea izan baita, eta ahal den neurrian hauen ibilbidea zedarritzea. Beraz, idazle askoren artean eginiko lanak gure asmoetatik haratago daude.
|
|
|
Euskararen Legeak markatutako helburu hori ahalik eta hobekien bete ahal izateko, Gobernuak Irratien FM frekuentzia
|
berrien
banaketarako deia egin baino lehen, Kontseiluaren gehiengoak eskatutako ohiz kanpoko bilera batean, Kontseilukoek Nafarroako Lehendakari jaunari eskatu zioten Iruñerrirako deialdi bikoitza egin zezala, gaztelaniazko eta euskarazko irratiena alegia.
|
|
|
telebistako albistegia sortu zuen, France 3k Ipar EuskalHerriari buruz ematen dituen gaurkotasunezko berriak beste ikuspuntu batez eskainiz; are gehiago La Semaine du Pays Basque astekariaren agerpenarekin, tokiko prentsaSud Ouest eskualdeko egunkariaren euskal argitalpenera mugatuz. Hala ere, gehienetan ezin dugu aniztasunaz hitz egin gaien aukerari zein aurkeztu eta komentatzekoerari dagokienez, ez eta zuzendua zaien irakurleei eskaintzen zaizkien gaurkotasunezko
|
berrien
begirada eta ideia nagusiei dagokienez ere. Hauxe gertatzen zaie bereziki deszentralizatuak diren hedabide publikoei (France 3 Euskal Herri, Radio FrancePays Basque) baina baita ere, maila txikiago batean baina?
|
|
|
Frantses eta Espainiar Estatuen mugetan jokoan dagoen apostu nagusia, berezikiCorreo eta Sud Ouest taldeen adibideen bitartez, mugaz gaindiko eta nazioartekohedabideen erdi monopolio
|
berrien
balizko sorrera da, berrerosketen bizkortzearekin, kapital komunen hartzearekin, merkataritza akordioekin eta azkenik, sektore pribatuosoa menderatzen duten hedabide talde indartsuen sorrerarekin (irrati komertzialak, PHL, PQR, aldizkari prentsa, tokian tokiko eta estatuko telebista pribatuak, ekoizpen elkarteak, ikus entzunezko materiala sortzeko elkarteak) zenbait motatako metatze prozesuak dir...
|
|
|
Frantses estatuak deszentralizazio politikoaren prozesua martxan jarri zuenunean, tokian tokiko hedabide
|
berrien
eta apostu mediatikoen eremu bilakatu zenean, irratigintza publikoak inguru berri horretara egokitzen saiatzea besterik ez zuen, merkatuko parteak galtzeko arriskua izanik, programen gaiaren inguruan ekimenenjabetasuna galdu ondoren.
|
|
|
France 3k, beste hedabideen antzera, bertako estazio berri horiei esker, bere interes ekonomikoak zerbitzatzen ditu lehendabizi. Bertako eta mugaz gaindiko gune horiek eskuratzea, lotura
|
berrien
ezarketa etasare berrien sortzearen bidez ez baitio ekimen filantropikoari erantzuten.
|
|
|
France 3k, beste hedabideen antzera, bertako estazio berri horiei esker, bere interes ekonomikoak zerbitzatzen ditu lehendabizi. Bertako eta mugaz gaindiko gune horiek eskuratzea, lotura berrien ezarketa etasare
|
berrien
sortzearen bidez ez baitio ekimen filantropikoari erantzuten.
|
|
|
Datuen aniztasunak ondorio orokorrak ateratzea zailtzen badu ere, joera batzuetanantzekoak agertzen zaizkigu berriro EUSKALDUNON EGUNKARIA eta GARA: Iparraldearekiko joeretan hain zuzen. Bi egunkarietan, Ipar Euskal Herrian gertatutakoak aipatzen direnean, bereziki kultura eta euskararekin lotutako gertaerak aipatzendira, mota honetako albisteak Iparraldetik jasotako
|
berrien
erdia baino gehiago direlarik (%51 euskarazko egunkariaren kasuan eta %54 gazteleaniazkoarenean). Kontuanhartu beharra dago, bestalde, mota honetako albisteek %21 eta %19 osatzen dutela biegunkari horietan, hurrenez hurren.
|
|
|
Araudiari dagokionean, ordea, irizpide politiko, sozial eta kultural zehatz batzuenaraberako sektorearen ordenamendu orokorraren ikuspuntutik alegia, edo irratiak etatelebistak botere politikoarekiko duten autonomiaren aldetik, urrun daude oraindikEuskadi edo Nafarroa Kataluniako Erkidegoak ezarritako mailatik. Hala eta guztiz ere, aukera hori sistema estatalaren antolamenduak baldintzatzen du betiere, telebista lokalen edota sistema digital
|
berrien
arauketek erakusten duten moduan. Estatu mailakoikuspegiak, komunikazio taldeen interesak eta garapen tekniko azkarrak izan dutelehentasuna irrati/ telebista zerbitzuen oreka, bideragarritasun ekonomiko eta interessozialaren gainetik, sistema autonomikoak estatalekiko konkurrentzia marko zorobatean murgiltzera behartuz, eta Estatu mailako zerbitzuak, berriz, Autonomia Erkidegoen edozein eskuduntzetatik kanpo uzteaz gain, horiekiko inongo betebeharretatik ere aske utziz.
|
|
|
Telebistaren igorpen seinaleei eta baldintzapeko sarbidean oinarritutako zerbitzuen lege babesari buruzko Artezarauek78, eta telekomunikazioak, ikus entzunezkoaren eta informatikaren arteko bat egitearen eta Irrati espektroaren gestioaren inguruko liburu berdeek79, digitalizazioa dela-eta egin beharreko zerbitzu
|
berrien
sustapena, baldintzapeko sarbidearen babesa eta espektro irrati elektrikoaren gestioaren inguruko arazoak ukitzen dituzte, baita haren inplikazioak ere. Aipamen berezia merezi du jabego intelektualaren auziak, zeren1993an satelite bidezko igorpenak arautzeko oinarrizko Artezarau bat ezarribazen ere, ez baita oraindik adostasunik lortu etorkizunean garatu beharrekoarauez80.
|
|
|
Azkenik, nazioarteko komunikazio taldeak ere aipatu behar dira, indartsuakzenbait sektoretan, aldizkarietan bezala Espainiar Estatuan; eta horien presentzianabarmena da atal batzuetan, ikus entzunezko produkzioan adibidez. Eta baita bestesektore batzuetako enpresak ere, telekomunikazioen eta teknologia
|
berrien
garapenakbultzatuta, arlo berri hauetan beren lekutxo eta tartea egiten saiatzen direnak: Retevision, Cableuropa,....
|
|
|
komunikazio askatasunaren ingurukoa. Lege berri honeksistemaren liberalizazioaren bigarren fasea zabaldu zuen (TF kate publikoaren pribatizazioa eta katepribatu estatal
|
berrien
zabalkuntza. M6 eta LaCinq?), eta, horrekin batera, azken hamabost urteotanFrantziako irrati eta telebistaren funtzionamendua ordenatu duen oinarrizko marko juridikoa eta instituzionala ezarri zuen. Lerro hauek idazten ari garen unean, marko horren eraldaketa prozesu sakon etaluzea amaitu berria da.
|
|
|
Prozesu honen guztiaren oinarrian Europako Batasunaren 95/ 47/ CE Artezarauadago, Telebista Seinaleen Transmisio Arauen Erabileraren gainekoa. Artezarau honenhelburua, besteak beste, telebista mota
|
berrien
garapena sustatu eta aldi berean inorennagusitasun posizioak ekiditea zen, sarbide sistemen arteko bateragarritasuna ezarriz.Horretarako, bereizi egin zuen programatzaile difusore eta Baldintzapeko SarbideZerbitzuaren Kudeatzaileen artean (OSAC), baina ez zuen ez baldintzapeko sarbidesistema zehatz bat agindu, ezta transmisiorako mekanismo bakar bat zehaztu ere, zeina, edozein modutan, normalizaz... Artezarau honek satelite bidezko telebistan eragin zuzena etaberehalakoa izango zuen, eta hori zela eta gertatu zen, hain zuzen ere, aipatutakoborroka.
|
|
|
Ondoren, mundializazio prozesuak ekonomian, gizartean eta kulturan izandezaketen eragina aztertu dugu. Esan beharrik ere ez dago, zientziaren eta, batezere,
|
teknologia
berrien garapen itzelak modu erabakigarrian eragin duela behin etaberriz aipatzen ari garen, burujabetza, kontzeptuaren debaluazioa.
|
|
|
Estatu Nazioaren kontrako borroka mundu osora zabaldu da, eta Estatua Hizkuntza Nazioaren eredua finkatuta zegoen lekuetan, askapen mugimendu zahar berriaksortu dira. Nazio
|
berrien
askapenerako borroka sozialismo errealaren jausialdiarenoinarrian dugu; Jugoslaviako herrietan gauzatutako gerrak; Txetxeniako lehen etabigarren gerra; Irlanda, Euskal Herria, Eskozia, Belgika, Korsika, eta abar Europan; Palestina, Kurdistan, Berberia; Saharatik hegoaldera kontinente osoa iraultzenduten 30 gerra inguru daude Afrikan; dozenaka herriren matxinada Asia osoanzehar; Amerikako indigene... Horiek guztiek argi erakusten digute munduko protesta sozial eta politikoan fenomeno honek duen garrantzia.
|
|
|
A prioriez dute ezer komunik. Neoklasikoek diotenez, eta haiekin batera ekonomialarigehienek, elkartrukea da alderaketa ahalbidetzen duen eragiketa, lan pribatuak lansozial bihurtzen dituena, banakako produktu ezberdinak homogeneizatzen dituena.Stricto sensu, produkzioa elkartrukea ez denez (produktu
|
berrien
produkzioa da, etaez jadanik existitzen ziren produktuen jabetzaren aldaketa), pribatu izaten jarraitzendu. Gainera, funtsezko eragiketa ekonomikoak bi pertsonaren arteko trukeak (kanbio erlatiboak) badira, orduan burujabetza ekonomikoaren jatorrizko ingurumariteorikoak gizabanakoaren erabakiaren inguruan kokatu ditugu (banakakoeskariaren eta eskaintzaren teoria).
|
|
|
Lehen Mundu Gerraren osteak herri europarren autodeterminazioa eta nazionalitateen arazoa agerraraztea ere ekarri zuen. Esate baterako, HansburgotarrenInperioaren desagerpenarekin, Europako erdiguneko mapa osoa aldatu zen, nazio estatu
|
berrien
agerpena ekarriz. Hala ere, gutxiengo egoeran zeuden herrien arazoaskok bere hartan jarraitu zuten, horietariko batzuk Bigarren Mundu Gerrarensorrera aitzakia eta beste batzuk gerra horren biktima izan zirelarik.
|
|
|
Markel Olano (EAJ PNV): Garai batean, estatuek errepresioa erabiltzenzuten horrelakoei aurre egiteko, baina orain, gure ustez, estatu
|
berrien
inkorporazioaren dinamikan murgildurik dago Europa. Beraz, gure herriaren gehiengoa egiten dugun proiektu politikoaren atzean demokratikoki ipintzea lortzen badugu, guere joan gintezke ate joka Europara.
|
|
|
Ordura arte ikuspegi indibidual batean zentratu ziren jokaerarenzientziak, Europan jaioa izan arren Estatu Batuetan garapen handia izan zuenPsikoanalisiaren eraginez. Gainera, Psikiatrian gertatuko zen desplazamenduaerraztuko zuten diziplina
|
berrien
–antropologia, soziologia, garapena gertatuzen; ia psikebarneko gertakarietan bakarrik zentratzetik, etagizarteko gertakarietan gero eta arreta handiagoa jartzera gertatu zen desplazamendu hori.
|
|
|
Lehen taldea, laburbiltzeko psikoanalitikoa deituko duguna, pazienteeskizofrenikoekin lan egiten duten profesionalez osatuta dago nagusiki; hainzuzen, teknika psikoanalitikoez emaitza onik ez zen lortzen eskizofrenikoekin.Patologia horretara hurbiltzeko
|
bide
berrien bilaketak familiarekin lan egitenhastera eraman zituen.
|
|
|
Txillardegiren bi alderdi azpimarratu nahi izan dira, egilearengan izan duten eragin praktikoagatik. Batetik, egoera
|
berrien
aldarrikapenakordura arteko kontsentsuan sortzen duen disentsuaren eta etenaren baliagarritasuna, etahorrekin batera sistemari eusten dioten erakundeetatik aldarrikatzailearentzat datorrenbazterketa sistematikoaren ordaina. Bestetik, bide urratzaile orok azaltzen duenetorkizunaren aurrerapena agertzeagatiko mirespena, euskalgintzaren arlo berrietarakobideak ireki izanaren garrantzia azpimarratuz.
|
|
|
izkutatu, edo gutxietsi bederen, egiten delaerabakizunen izari politikoa. Nola egin daiteke, etorkin
|
berrien
integrazio osoa?, integrazio horren kontra sakon sakonetik ari diren talde politiko eta intelektualen lanetengabea salatu gabe. Nola lor daiteke, eskubide indibidual eta kolektiboensendotzea?, Konstituzioaren barruan?
|
|
|
–Liberte, egalite, fraternite? orain dela bimende lehertu zen balio
|
berrien
bonba, su artifizialen parean geratu zaigu. Gaurkohonetan Frantzian nola ulertzen duten ikusi besterik ez dugu, gizarte baten benetakohelburu direnik inor gutxik sinesten duela konturatzeko.
|
|
|
Indibidualismoa, antidogmatismoa. Egiaren erlatibismoa.Orain behin eta berriro modan jartzen ari diren Indiako filosofiak eta Buda, eta abarere, espiritu
|
berrien
zibilizazioaren narda, naturaren gosea, denak hortxe daude.Frankismoaren erdi erdian. Eta hori dena ez dago erlijioa ukatzeko eginda.
|
|
|
Ezin ahaztu ere, ezker abertzalearen baitan eta Euskal Herrianoro har, lehenbizi gauzatu eta gero indartsu bilakatu diren zenbait jarrerak Jose Luisengandutela aitzindari ukaezina. Hori da prezeski, gertakizun
|
berrien
zurrunbiloan ibili izanakeman dion ahalmen antizipatzailea.
|
|
|
Egia Atotxako kasuan, iraganeko ohiturei berriz helduz eta bertara bildutakofraide gazte
|
berrien
indarrez, etxean bertan, Donostian eta herrietan komentu horretakosermolaritzaren loraldia (euskarazkoarena ere) urteetan ezar daiteke, hainzuzen hemen deskribatu diren gertakarietatik urte gutxitara.
|
|
|
balore positibo gisa, alderantziz baizik, hots, hizkuntza kultuen aurkako zerbait bezala. Hauek balore
|
berrien
transmisioarekinlotuta zeuden bitartean, euskarak islatzen zuen errealitatea mundu tradizionaleanitsatsirik geratzen zen. Eta bizi ere horrela bizitzen hasiko zen hizkuntzarekiko jarrera: hitz egiteko moduak, tankerak, etab., Aramaion tradizioaren oihartzuna erakusten ezzuen hizkuntzaren arabera burutzen hasiko ziren14.
|
|
|
Elementu horien lardaskatze lana, ezaguna da, Euskal Herri osoan inposatutakopolitika errepresiboa, hizkuntza arrotza, eskola gaztelaniaduna eta beste faktorereneskutik etorriko zen. Eta, teknologia
|
berrien
–etorrera bera ere hainbat eta hainbatezaugarri funtsezkoren apurtzaile masiboa gertatuko zen apurka apurka.
|
|
|
hori eginez, bankuen gordailutan produktu baliokidea eskuratzendute, zeina saldua izateko esperoan baitago. Epealdi bakoitzeko produktu berria sormen monetario
|
berrien
kontrapartida da. Hortik ondorioztatzen da ezen bankuekinongo kasuan ezin dutela batzuetan maileguz eman beraietan gordailaturiko produktuberbera.
|
|
|
Are gehiago, moneta preziatuak, urreak edo zilarrak, ez du inolako balio positiborik bera forma numeriko batean gordailatuta dagoen aldiunera arte, alegia, epealdikonkretu baten produktu berri baten kalitateangauzatua izan arte. Funtzio monetarioanfinkatuta dagoenetik, metal preziatuak bere kalitate fisikoak galtzen ditu, eta jarraikoprodukzioak monetizatzen dituen ondasun
|
berrien
patroi numeriko baten eginkizunabesterik ez du jokatzen (produktu garesti baten gainean alferrik idatzitako zenbakia).
|
|
|
Denbora kapitala, edo kapital makroekonomikoa, printzipioz, epealdi bakoitzekoerrenta
|
berrien
kopuru osoek aberasten dute, errenta horiek mekanikoki banku gordailuen bidez ordezkatuak izateko beren tituludunek berrartzen dituzteneko aldiunean.Izatez, errenta tituludunak, kapital monetarioaren jabeak dira. Baina, bera, finkoa?
|
|
|
Herrialde bakoitzean, bankuek moneta nazionala sortzen dute. Sormen horrenizaerak berak monetari produktu
|
berrien
estalki numerikoaren eginkizun garrantzitsuaematen dio.
|
|
|
Baina hiru horiek ez dira faktore bakarrak. Askotan ahantzi egiten dugu legeriaren markoa, irratiaren kasuan ere eragin handia daukana, nahiz eta ateetan dugun liberalizazioak eta teknologia
|
berrien
aplikazioak gobernuen murrizpen legeei eta aginduei aurka egingo dieten. Erakunde edo ente lokalei zein erregionalei botere eta diru gehiago emateak ezinbestez ekarriko duke hedabide lokalen garapen hobea.
|
|
|
Hala ere, aldaketak ager daitezke irratsaioren batek huts egiten duenean, edo bukatutakoan beste batez ordezkatua izan behar denean; programazio horren barruan estazio batzuek hiru hilero egiten dituzte aldaketak, nahiz eta berritzea erabatekoa ez den, programa batzuen ordezkatzea baino ez da-eta. Azken buruan, irratsaio
|
berrien
promozio planteamendua da, programazio aldaketa baino gehiago.
|
|
|
Urte sasoiek bestalde, eragin itzela dute pagadiaren dinamikan. Udaberrian, zuhaitzetako hosto
|
berrien
estalpean, animalia askok aukera bikainak aurkitzen di tuzte ugalketarako. Batzuek, okil handiak esaterako, beren habia egiteko zulo bat bilatzen edo egiten dute enbor zaharretan; beste askok, zapelatzak eta txontek adi bidez, adar artean egindako habietan erruten dituzte arrautzak.
|
|
|
Dekretu proiektuaren txostenean121, Konstituzioa goraipatuz, irakaskuntza egitura politiko
|
berrien
sostengutzat hartu zen; izan ere, nazioak behar zituen erakundeek ez zuketen inongo zentzurik izango, hezkuntza sistema nazionala eraiki ezean. Bi hitzetan laburtuz, eraiki nahi zen Estatu Nazioaren zutabea izango zen hezkuntza nazionala:
|
|
|
Zeren gizona baretasuna eta jabalaldia izan baitaiteke, baina ekaitza ere izan daitekek: ekaitza duk batez ere, noiz eta aro batetik bertzerat egiten baitu eta noiz eta bide
|
berrien
urratzerat abiatzen baita, nola gertatzen den egun. Eta, nola diagonaletarik hobeki adieraz daitezkeen ekaitzaren errealitatea eta ekaitzaren desoreka koadroaren simetri ardatzetarik baino, hala bihur daitezkek diagonalak koadroaren ardatz. Edo erran zezakeat, bertze hitz batzuetan, ezen pintura zaharrean koadroa bat zela eta beti bat zela, bere osoan ez ezik zati bakoitzean ere; pintura berrian, aldiz, iduri bakoitzak eta zati bakoitzak bere libertatea dik, bere dantza dantzatzen dik, eta koadroaren batasuna elementuen libertate horretan eta dantza horretan aurkitu beharra zagok bertze deusetan baino gehiago, formen libertateak libertatearen forma islatuko balu bezala...
|
|
|
—Nik ez diot berorri erran olen hersteko... Baina olen zuhaitzari beha jarriko bagina ere, jakin beza ezen, nola zuhaitz batzuei adaska berriak txertatu behar zaizkien, fruitu joririk emanen badute, hala, asmo zaharren olak beharrezkoa duela ideia
|
berrien
hauspoa, burdin produkzione guztia uhertu eta herdoilduko ez bada... Eta uste dut badakidala zer hauspo mota behar dugun eta zer neurritakoa...
|
|
|
" Ordea, zer gertatuko litzateke, baldin uzkia garbitzen hasi orduko, antzara hegaldatuko balitz, eta gu haren gainean...? Baina, oker ez banago, oraino ez dut zerurat joaiteko eguna..."; eta, haren ondotik, bertze mila laudorio egin zizkion dukeak osabari... ez dakit osabaren asmakizun hura zinez laket izan zuelako edo berrikuntza hutsagatik, zeren eta ohikoarekin gogaitzen denak —nola gogaitzen baitzen dukea, dukeak berak bizpahiru aldiz aitortu zigunez— izan ohi baitu gauza
|
berrien
premiarik. Haatik, ene osaba asmatzailearen dohainen ez gutiesteko, derradan ezen osabaren asmakizun hark bazuela zerbait onik, zeren eta, dukearen eta kondearen ondotik, sartu ez ziren, bada, dukesa eta kondesa, han barrenean hagitzez ere denbora luzeagoa egiten zutela, biak ere kalaka eta kalaka, toki hura elkarri hitz egiteko eta konfidentzien egiteko ere leku ezin hobea balitz bezala...!
|
|
|
Izan ere, dorretxerat itzuli nintzen, mota bateko zein bertzeko
|
berrien
esperantzan, badaezpada ere: alferrik, zeren utzi bezala ediren bainuen etxea.
|
|
|
Esan bezala, astelehen ilunabarrez gertatu zen dastamen aldaketarena, hori gauza segurua da. ...ez bada, berdintsu adierazten badugu asteartean aldatu zitzaiola usaimena beti ere, hori bai, ustekabean; asteazkenean, ikusmenar; ostegunean, entzumena; eta ostiralean, ukimena; beste era batera ere izan zitekeen noski, hori ez dago ukatzerik, eta akaso lehenago aldatuko zitzaion en  tzumena ikusmena baino, eta ukimena, beharbada, ez zitzaion ostiralez mudatuko, neurri handi batean ukimena esku
|
berrien
jabetzarekin aldatuta zeukalako, aldez edo moldez, ordurako. Nolanahi ere eta ordenaren gorabehera bigarren mailako zer bat dela garbi geldi dadila nahi genuke, bost egunen buruan halako aldaketa bortitz eta guztizko batek gizaki batengan sor dezaken desosegua, noraeza eta nekea izugarria dela kontuan izanik, bada esan behar dugu Brown jaunak oso ongi bereganatzen jakin zuela horrek berekin zekarren guztia bizitzeko eta gauzak ikusteko eta ikasteko modu berri bat, lehen egunetan batik bat.
|
|
|
2000ko kultur tantak aztertzeko garaian, azken orduko
|
berrien
larritasuna dela eta, egokiago deritzot atzetik hasteari. Oro har, euskara eta euskalgintzaren alorrean garai ilunak datozkigula ezin ukatuko dugu.
|
|
|
Honela bada, eta 2000 urteari dagokiola, hauexek dira aipatu nahi nituzkeen gaiak: uholde
|
berrien
anonimotasuna, idazleen manifestuak, emakumeen opakotasuna, barietatea gaietan, kritikaren saio hutsa, eta, amaitzeko, euskal literatura kanporatzeko ahalegina, irakurzaletasunaren arazoa ahaztu gabe.
|
|
|
Uholde
|
berrien
anonimotasuna
|
|
|
Idazle
|
berrien
, anonimoen eta talderik gabekoen joerarekin batera, joera zaharrak ere mantendu dira aldi berean.
|
|
|
Zure izenaren honaindian Nigar bat ixuri nuelakotz, guztizia
|
berrien
nigarra!
|
|
|
kultua erreferentziaz baina ez akademiko, inguruaz arduratuagatik kosmopolita, ondare unibertsaleko mitoak eta pertsonaiak bertakotasun batera ekarririk. Inon diren edertasunen miresle," baina" hark bideratzen du idaztera, badakielako" hiri
|
berrien
promesa" ez dela kimera bat, beharrezko utopia baizik. Horrek ematen dio oroitzapena etorkizunetik datorrela baieztatzeko kuraia.
|
|
|
Beste ekimen batzuek itxura hobea daukate, hala nola euskara teknologia
|
berrien
esparruan sustatzeko Gipuzkoako Foru Aldundiak egindako dirulaguntza publiko batzuen deialdiak. Ikusiko dugu zer irtengo den hortik:
|
|
|
Estatu espainiarrean gertatutako aurrerapen digitalaren abiapuntua bilatzeko 1995 urtera jo behar dugu. Baliabide telematiko
|
berrien
informazio uholdea egunkarietako erredakzioetara ailegatzen den heinean, kazetariak behartuta sentitzen dira erantzun bat ematera. Hilabete batzuk pasa ondoren, 1996 urtean zehar, gai hau egunkari guztien orrialdeetan azalduko da sakonki jorratuta.
|
|
|
Zaitegiren Euskal Herrira itzultzeko erabakia, nolabait, garai
|
berrien
iragarpen bezala ere azter daiteke. Erabaki horren atzean justifikazio pertsonalak izan arren —Zaitegiren ama bakarrik bizi zen Arrasaten eta honi laguntzeko gogoa azaldu zuen idazleak—, egoera politikoaren aldaketa txiki batzuen inpresioa ere sor zitekeen, zabaltze eskas batena.
|
|
|
(Paris); 1950ean, Egiz, euskal apaizen publikazioa, 1954tik aurrera Egi billa (Paris)... Zerrenda ia Francoren heriotza bera arte luza daiteke, gerra ondorengo atzerria hirurogeiko hamarkadan sortutako mugimendu
|
berrien
olatuekin nahastuz, batik bat ETAren sortzearekin. Orokorrean, aldizkari hauek, planteamendu kulturalak gehienetan bigarren plano batean utzita, eduki eta helburu politiko oso zehatzak zituzten.
|
|
|
Orokorrean, aldizkari hauek, planteamendu kulturalak gehienetan bigarren plano batean utzita, eduki eta helburu politiko oso zehatzak zituzten. Horien helburu nagusia Hegoaldean argitaratu ez zitekeena ateratzea zen, eta horrek komunikabide
|
berrien
kalitatea gutxitzea suposatu zuen normalean. Joera hau Erregimenaren usteltzearekin batera indartu zen, ezen, lehen esan dugun bezala, eduki kulturalak libreago azaltzeko aukera ireki baitzen Hegoaldean.
|
|
|
Biblinleka egoerari buruzko diagnostikoa egin ondoren, lantaldeak dokumentu hauek utzi ditu prestaturik: (1) liburutegiei buruzko legearen zirriborroa; (2) Nafarroako Liburutegi Publikoen maparen zirriborroa; (3) lankidetza hitzarmen
|
berrien
zirriborroa; (4) prozeduren gidaliburua; (5) zerbitzuen kartera eta (6) kudeaketa deszentralizatzeko proposamen bat, Liburutegien Kudeaketarako bost barrutiren bidez, koordinatzaile bana arduradun dutela.
|
|
|
Liburutegi digitalak, informazio teknologia
|
berrien
eta telekomunikazioen erabilpen intentsiboa egiten duten
|
|
|
Azken urteotan liburutegi gehienak aldaketa prozesu bat jasaten ari dira teknologia
|
berrien
eragina dela eta. Ez dago dudarik Internetek garrantzi berezia duela honetan guztian.
|
|
|
Une honetan teknologia
|
berrien
eragina gehien pairatzen ari den langintza liburuzain, artxibozain eta dokumentalisten eguneroko zeregina dela esatea ez litzateke gehiegizkoa.
|
|
|
14/ 15 zk. (1980), 167 Kazetaritza eta karneta (Orain eta Hemen). 14/ 15 zk. (1980), 170 Idazle
|
berrien
bila (Orain eta Hemen). 16 zk. (1981), 70 Historia Saileko berrikuntza (UEU) (Orain eta Hemen).
|
|
|
ETXABE, Pedro Teknologia
|
berrien
ekarpena. 54 zk. (1989), 61
|
|
|
ETXABE ETXABE, Pedro Teknologia
|
berrien
ekarpena. 54 zk. (1989), 61
|
|
|
Oñatibia, Zaitegi, Zarate (Orain eta Hemen). 11 zk. (1979), 75 Idazle
|
berrien
bila (Orain eta Hemen). 16 zk. (1981), 70 Azkue Jaunari omenaldia. 17 zk. (1964), 9
|
|
|
Azken aldiotan, testamentu egiteko ahalmenaren aurka anitz idatzi ohi da. Gure frantziar lege
|
berrien
sisteman ahalmen hori murrizturik zegoen, ia ia ezabatua.
|
|
|
Erantzun hori emanda ere, Zirkuluko gehienak Lewisen kritikaren alde jarri ziren, eta, ondorioz, irteera
|
berrien
bilaketari ekin behar izan zioten. Ayerrek, besteak beste, identitate pertsonalaren irizpide ez psikologikoa, fisikalista baizik, onartuz, honako hau zioen:
|
|
|
fisika newtondarra, geometria euklidearra eta Aristotelesen logika. Baina aipaturiko ezagutza mailako iraultzek beren lorpen guztiei erantzun filosofikoa emango lieketen ikusmolde
|
berrien
beharra zeukaten, eta proiektu berri horrek soilik Vienako Zirkuluaren tesietan lortuko zuen gorpuztea, ordurako zaharkituta zegoen filosofia transzendentala alde batera utziz.
|
|
|
Bada, Schlickek Vienan, Reichenbachek Berlinen eta, bere erara Carnapek, Kanten forma/ eduki bereizketa zientzia
|
berrien
babesean nahi izan zuten berplanteatu18 Beren ustez, arrazoimenak gure ezagutzari eskaintzen dizkion ezaugarriak esperientziatik datozen besteotatik bereiztea beharrezkoa zen. Versus Kant berriro ere, ez zituzten osagai formalak —razionalak— ukiezinak bailiran hartu, hau da, beharrezko eta apriorizkotzat.
|
|
|
malko
|
berrien
beldurrez.
|
|
|
Oso ondo pasatu genuen afari hartan. Hasieran serio antzean mintzatu ginen euskal literaturaz, azken urteotako joera arinzaleaz, poesiako liburuen urritasunaz, irakurle
|
berrien
premiaz, kritika arloko gabeziez, baina gero idazleei eta liburuei buruzko txisteak egiten hasi ginen eta azkenerako sekulako astakeriak bururatu zitzaizkigun.
|
|
2001
|
|
|
Teknologiaren beheraldiak berrikuntzan eta produktibitatean ere izango du eragina. Mandelek dioenez, hainbat produktu garapen urratsean daude oraindik ere, batez ere mugikorren esparruan, baina hazkundeko konpainia
|
berrien
presio bortitzik gabe. Estatu Batuek galdu egingo lukete ekonomia berriak ideiak merkaturatzeko izan duen arintasuna eta bizkortasuna.
|
|
|
azpiegiturak, esne kuota, behiak... Edozein enpresak ez du baserri
|
berrien
aktiborik. Kaleko bizimodua aldatzen ez den neurrian baserriak egokitu du bere burua eta enpresa gisa etekinak lortzera jo.
|
|
|
Artelekuko zuzendari Santi Erasok garbi dauka azken bi urteetan ezagutu duten krisia teknologia
|
berrien
eraginaren ondorioa dela. Erasoren aburuz," teknologia berriek azken belaunaldien jokaeran eragin ia hondatzailea izan dute, gaur egungo sormenari dagokionez".
|
|
|
Hauek eraikitzeko interesgarriak diren leku guztiak 800 metrotatik gora daude. Errota hauen eraikuntzak, mendiaren apurketa ekarriko du, pista
|
berrien
irekitzea eta, ondorioz, orain arte mendiak babestu dituen inkomunikazioa gainditzea.
|
|
|
Kosta egiten zaigu nonbait artearen ideia pertsonarengandik abstraitzea. Honela, ez dugu ia eztabaida gunerik eta energia
|
berrien
bultzatzaileak falta dira. Antolakuntzan, hainbat elementu kreatibo moldatu ditugu lan prozesuak arintzeko, honela lanen aurkezpenek garrantzia har zezaten.
|
|
|
" Ez ukitzea debekatua". Donostiako Zientziaren Kutxagunearen leloa da eta gune
|
berrien
funtzioa garbi adierazten du. Izan ere, Kutxagunea da Euskal Herriko tankera honetako zentrorik berriena eta zabalena.
|
|
|
Manterolaren aburuz," modernoa da, baina ez da gaur egun egiten den artea". Museo bat eraikitzea erabakitzen duenak arte garaikidearen kontzeptu hori badu, noski, eredu
|
berrien
inolako beharrik ez da.
|
|
|
Toledoko Itunaz geroztik, pixkanaka 15 urtetaraino igotzen da epe hori 2002 urtera bitartean. Oraingo akordioarekin 2003 urtera atzeratzen da pentsioa kalkulatzeko epea handitzeko neurri
|
berrien
azterketa. " Adituek" pentsioen zenbatekoa kalkulatzeko epea kotizazioko 35 urteetara zabaltzeko eskatzen dute.
|
|
|
Kristautasunaren eraginagatik gure erramu edo ereinoaren tokia hartu zuen garai batean. Indianoek amerikarren odol zirripiztinak eskuetatik garbitzeko denborarik hartu gabe, patrika bero bero eginda etxera bueltatzen zirenean baserria edo indiano jauregi
|
berrien
atari aurrean palmondo bat landatzeko ohitura zuten. Landare jande hau oso gurea dugu; eguraldia hartzen ari den zantzuarekin gero eta geureagoa.
|
|
|
Ekainean hasiko da hegaluzearen kanpaina eta iraila arte iraungo du. Bitarte horretan, AZTI Arrantzuarekiko Zientzia eta Teknikaren Institutuaren bidez, teknologia
|
berrien
laguntza izango dute euskal arrantzaleek udako arrain preziatu hori harrapatzeko.
|
|
|
Gaztelueta Fundazioak antolatutako Hezkuntza Eleaniztunari buruzko IV. Jardunaldietan aurkeztutako lanak biltzen ditu Eusko Ikaskuntzak" Cuadernos de Educacion" delakoaren 11 zenbakian. Besteak beste, Piero Floris ek italieraz eta frantsesez aurkeztu zuen" Materiale didattico e formazione degli insegnanti", Josu Sierraren" Hizkuntzak ikasteko benetako esperientziak' chat' edo bideokonferentziaren bidez", Pilar Sagasta eta Mikel Usabiagaren artean eginiko" Teknologia
|
berrien
erabilpena hizkuntzen irakaskuntzan", Luis M. Larringanen" Hizkuntzaren kalitatea", Joaquim Arnauren" Pensamiento de los profesores relacionado con la practica", Xabier Goragorriren" Eleaniztasun goiztiarrari bai, baina ez edonola" eta Maribel Valeroren" Lectoescritura en tres lenguas".
|
|
|
Euskaltegia, baina, badaukate Argantzunen. Ikastoletatik ateratako belaunaldi
|
berrien
eta euskaltegiaren lanaren ondorioz, euskal kontzientzia indarra hartzen ari da herrian. " Zerbait ikusten da, mugimendua badago", Marta Martinezen iritziz.
|
|
|
Haatik, ez dezala inork pentsa mende horretan Donostiari egokitutako historia kontatzen denik bertan. Egileak berak ohartarazten zuen bere asmoa ez zela inolaz ere hori izan, 1800 urtetik hasita egunkarietan zein foiletoetan aurkitu ahal izan zituen Donostiako
|
berrien
, erreferentzien, argazkien eta irudien bilketa bat egitea baizik, apika mesedegarri izango zitzaiona mende horretan Donostiak izandako historia zintzotasunez kontatzera erabakitzen zenari. Berrietan, lehentasuna herri bizitza islatzen zutenei ematen zien, haiexek zirelako baliagarrienak herri bat barren barrenean nolakoa den jakin ahal izateko.
|
|
|
Hortik aurrera, gero eta baztertuago eta inkomunikatuago zeuden udalerrion ordezkariak batu eta mahai inguru, kultur aste eta abarren laguntzaz arazoak zehaztu, egoera analizatu eta lehen proposamen zehatzak mahai gainean jarri zituzten, Mankomunitatea bera sortzea (1979an udalen koordinakundea) edota azpiegitura industrialen beharra esaterako. Hortik aurrera hainbat ekimen aurrera atera dute, hala nola, ongizate zerbitzua (1985), udalen kontabilitate zerbitzua (1986), ur lohien estolderi zerbitzua (1988), zerbitzu enpresa baten sorrera (1989), pobrezia egitasmoa (1990), etxebizitza eta garraio zerbitzuak (1993), Bizkaibus linea bertatik igarotzea (1996), enpresa proiektu
|
berrien
mintegia (1999) edota bailara osoaren promozio kanpaina bideratzeko oinarriak (2000).
|
|
|
HUMANIDADEEN erreforma, langileen formazioa, transferentzia
|
berrien
eza, negoziazio kolektiboaren marko aldaketa. LOAPA zaharrekin ekin zionetik, Estatua modu askotan saiatu da dezentralizatutakoa berriz bereganatzen eta bere agintaldian PPk gogor ekin dio zeregin horri.
|
|
|
Gasteizen jaiotako zinegile gazte honen ibilbidea luzea izan da oso. Irudi eta teknologi
|
berrien
zentrua utzi bezain laster, muntatzaile gisa aritu zen TVE n. Bere lehen hiru laburrak SUPER formatuan filmatu zituen.
|
|
|
AURTENGO lehen sei hilekoan lortutako afiliatuekin (2.580) LABek 30.000ko muga gainditu du, sindikatuak emandako datuen arabera. Horrela bada, 2001eko uztailaren 1ean 11.193 afiliatu zituen Bizkaian, 10.587 Gipuzkoan, 4.579 Nafarroan, 3.406 Araban eta Iparraldean (iaz sortu zen) 140 Kide
|
berrien
%21 gazteak dira eta %10 emakumeak. LABen hazkundea handia izan da 90eko hamarkadan, hala ere, oraindik urruti da sindikatu abertzale nagusitik, 1998ko datuetan ELAk 88.000 afiliatu inguru zituen eta.
|
|
|
hau da, Jose Angel Garcia de Cortazarren «Merkatarien hiribildu bat: 1180 1516», Jose Maria Imizcozen «Muga
|
berrien
bila: 1516 1700», Miguel Artolaren «Zoriaren gurpila:
|
|
|
Dena den, diru sarrera
|
berrien
bila, denborarekin Ahaide Nagusiek gero eta joera handiagoa izan zuten Euskal Herriaz kanpoko aristokraziarekin eta Gaztelako gortearekin harremanak estutzeko. Inazio Loiolakoa, adibidez, gero santu izango zena (izan, ez dakigu oso santu izango zen lehenago banderizo zital izandakoa, baina santu egin zuten behintzat) Gaztelako gortera bidali zuten hezitzera eta harremanak egitera, familiaren egoera «kaskarra» hobetzeko modua baitzen.
|
|
|
Teknologia
|
berrien
munduan ere, dena den, ate bat ixten bada leiho bat irekitzen dela esan ohi da, eta zailtasunei aurre egiteko eta desagerpena saihesteko irrati txikiek interneten laguntza izan dezakete. Irratiok edonondik beren mezua sarearen bidez zabal dezakete, interneteko" dial birtual" baten bidez. Honek gainera, informazioa mundu osora, oso koste baxuaren truk eta modu errazean hedatzeko aukera eskaintzen du, ordenagailua, audio programa eta soinu txartela besterik ez baitira behar.
|