|
2011
|
|
|
glotofagiaren lantegirik emankorrena hezkuntza sistema izan da. Belaunaldi
|
berrien
hizkuntza identitatea suntsitzea oinarrizko estrategia izan da estatuaren aldetik akulturazioaren eta asimilazioaren glotopolitikan. Ordezkapen planifikatu horren ondorioz, jatorrizko hizkuntza galdua duen belaunaldiak ez du jatorrizko kultura identitatea berreskuratzeko aukerarik, eta estatu hedakorraren jomugan, berriz, ez zegoen beste asmorik:
|
|
2013
|
|
|
" Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: ‘nolako euskalduna naiz? ’" artikuluak Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga burutzen ari diren ikerketaren berri ematen du.
|
|
|
Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga – Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" euskara 2 urterekin hasita eskolan ikasi dutenei ere.
|
|
|
Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga – Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?"
|
|
|
Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" – Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga
|
|
|
Ondorengo aipua Zumaian bildutako hiru kideren arteko elkarrizketaren sekuentzia bat da. Gogoan izan behar da Zumaian hizkuntzaAne Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga – Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" gaitasuna oso altua dela, populazioaren %71, 5 (Eustat 2013).
|
|
|
Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" – Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga
|
|
|
Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga – Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" egiten dituzten iruzkinak?
|
|
|
Talde honetako bi hizkuntzen ikaskuntza esperientzia eta helduaroan elebidun egin direnena oso desberdinak dira. Bi taldeetako espeHiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" – Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga
|
|
|
Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga – Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" eta ez det ordu guztitan ta momentu guztitan euskeraz hitz egiten, ordun ezin det euskaldun, euskaldun naizela esatea.
|
|
|
Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" – Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga
|
|
|
Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" – Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga
|
|
|
Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?"
|
|
|
Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga – Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?"
|
|
|
Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" – Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga
|
|
|
Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga – Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?"
|
|
|
Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" – Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga
|
|
|
Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga – Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" talde homogeneoagoa izan da:
|
|
|
Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" – Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga
|
|
|
Aurrez egindako ikerketak (Amorrortu eta al. 2009) erakutsi zuen hiztuna bizi den lur eremuan dagoen euskal hiztun portzentajeak garrantzi handia duela hizkuntza ikasteko esperientziaren nolakotasunean, Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga – Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" eta euskara erabiltzeko aukera izateko, jakina.
|
|
|
Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" – Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla eta Belen Uranga
|
|
2015
|
|
|
hiztun berriak jarrera proaktiboa badu, sarritan euskararekiko barne balio (Amorrortu et al., 2009) eta kontzientzia maila altuak bultzatua, bere euskara ikasketa eta erabilera hobetzeko jarrera aktiboa hartuko du; berriz, jarrera erreaktiboa badu, testuinguruak ezarritako hizkuntzan jardungo du, izan hau euskara ala izan gaztelania. Azkenik, hiztun
|
berriaren
hizkuntza identitatea dago; hau da, hiztun berria zein motatako euskal hiztuna sentitzen den eta kategoria horri zein mailatako legitimotasuna eskaintzen dion.
|
|
|
Euskal hiztun
|
berriek
hizkuntza identitate desberdinak agertzen dituzte: badira beraien burua euskaldun moduan definitzen duten hiztunak eta euskaldun berri moduan egiten dutenak.
|
|
|
Euskal hiztun
|
berriek
hizkuntza identitate desberdinak agertzen dituzte: badira beraien burua euskaldun moduan definitzen duten hiztunak eta euskaldun berri moduan egiten dutenak.
|
|
2016
|
|
|
Ortega, A., E. Amorrortu, J. Goirigolzarri, J. Urla, B. Uranga (2013) «Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: nolako euskalduna naiz?».
|
|
2017
|
|
|
Irati Lizeaga Elizalde – Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea da egoera, 16 urte bitarteko gazteen %46, 8 elebidunak (bikoiztu egin da kopurua), eta hauetatik %51, 9 euskaldun berri elebidunak dira (1991ean adin tarte honetako euskaldun berrien kopurua %15ekoa zen).
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde
|
|
|
Irati Lizeaga Elizalde – Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea duen, eta %21ak galiziera gehiago gaztelania baino. 5 urte bitartekoen artean, berriz, %13, 2 beti galizieraz mintzatzen da eta %11, 9k galiziera gehiago darabil gaztelania baino.
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde
|
|
|
Irati Lizeaga Elizalde – Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde
|
|
|
Irati Lizeaga Elizalde – Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea erabilera, tokian tokiko galizieraren ezaugarrien falta eta erregistro informalaren falta.
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde
|
|
|
Batzuek, ‘hiztun berri’ definizioa marka linguistiko bat bezala ikusten dute, zenbait ezaugarriren faltaren ondorio, haien artean, ‘irlandar kuIrati Lizeaga Elizalde – Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea tsua1’ Izan ere, gaelikoa hitz egiten duten hiztunen ‘kutsu’ edo ‘ahoskera’ hori ez da beti berdina, aldaera geografikoarekin oso loturik baitago. Beraz, hiztunen jatorriaren arabera, ahoskatzeko edo hitz egiteko modu bat edo beste duten hiztunen irlandera hau, hiztunen artean behintzat, irlandera estandarraren gainetik dago prestigioari dagokionez eta gaelikoa ikasi dutenak oso kontziente dira.
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde
|
|
|
Irati Lizeaga Elizalde – Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde
|
|
|
Hiztun berri terminoa berez, guztiz neutroa bada ere (‘jatorrizko hiztun’ bezain neutroa), kasu batzuetan, hiztunak kontziente izan gabe, ‘jatorrizko hiztuna’ eredu zuzentzat hartzen da: " the user of ‘well formed’ senIrati Lizeaga Elizalde – Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea tences" (O’Rourke eta beste, 2015: 7).
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde
|
|
|
Irati Lizeaga Elizalde – Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea artean halakorik sentitzen duela aitortu duenik topatu. Beraz, euskara ikasten dutenen artean bakarrik aurkitzen da hiztun zaharrak ez direla zehazteko, argi uzteko, behar hori.
|
|
|
Bestetik, zenbait ezberdintasun ere antzeman dira, ‘ez naiz hiztun zaharra’ profilean euskal hiztunak soilik baitaude. Gainera, ‘Ez hiztun berri, ez zahar, hiztuna besterik gabe’ profilean ez dugu galizieraren hiztuEuskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde nik, baina bigarren profilean (‘hiztun berria naiz’) beste bi hizkuntzetan topatu ez den hiztun tipologia bat dugu: lehen hizkuntza alde batera utzi, erabiltzeari utzi, eta beti edo ia beti galiziera erabiltzen duten hiztunak.
|
|
|
Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea
|
|
|
Irati Lizeaga Elizalde – Euskara, galiziera eta irlanderaren hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea
|
|
|
140 Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla, Belen Uranga,. Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: –nolako euskalduna naiz??, Bat soziolinguistika aldizkaria, 2013, 87/ 88 zenbakiak, 167.
|
|
|
143. Buruko eskemak gaztelaniaz dituzte, hau da, pentsamenduak eta barne gramatika gaztelaniazkoak dira eta euskarara itzultzen dituzte?. Ane Ortega, Estibaliz Amorrortu, Jone Goirigolzarri, Jacqueline Urla, Belen Uranga,. Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: –nolako euskalduna naiz??, Bat soziolinguistika aldizkaria, 2013, 87/ 88 zenbakiak, 160.
|
|
2018
|
|
|
" Euskararen erabilera sustatzeko unibertsitatearen begirada" mahai ingurua – Uxoa Anduaga, eta Belen Uranga moduanpopulazio euskaldun
|
berriaren
hizkuntza identitatearen edo identitateengaineko ekarpenak kontuan hartzea.
|
|
|
Izan ere, oso egunean dagoen gaia da hiztun berrien bizipen askotarikoak, bai auto pertzepzioaren ikuspegitik zein komunitatearen bertatik ere ematen den erantzunengatik. Kasu honetan, hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea eta hizkuntza erabilera analizatu da, bertsolaritzaren bidetik euskaldundu diren hainbat kasu hurbiletik begiratuz; gainera, testuinguru soziolinguistiko bereziki zaila duen Ipar Euskal Herriko testuinguruan. Azken finean, egileak berak aipatzen duen eran, interesa du ikusteak, zein eragin duen bertsotan trebatzeak eta bertso munduan sozializatzeak hiztun berrien legitimazio prozesuan.
|
|
|
Laburpena. hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea eta hizkuntza erabilera ikerlerro emankorra bilakatu da azken urteotan, hizkuntza gutxituen esparruan. Bestelako hizkuntzen kasuan bezala gurean ere, ikerketek erakutsi dute hiztun berrien hizkuntza erabilera loturik dagoela nolabait, hiztun gisa nork bere burua legitimo sentitzearekin edo eta besteengandik hiztun legitimo gisa hartua izatearekin.
|
|
|
Badakigu, jakin, euskara etxean ez ikasi izanak –hiztun ibilbidea definitzen duen elementuetako bat besterik ez izanik eregarrantzia izan dezakeela hiztunen hizkuntza portaeran. Eta zentzu horretan, hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea eta erabilera ikerlerro interesgarri bezain emankorra ari da bilakatzen azken urteotan, nola Europan (O’Rourke eta Ramallo, 2011, 2013, 2015; O’Rourke, Pujolar eta Ramallo, 2015; Pujolar eta Puidgevall, 2015; Boix Fuster eta Parad� s, 2015; Costa, 2015; Hornsby, 2015; Smith Christmas, Murchadha, Hornsby eta Moriarty, 2017), hala gurean (Amorrortu, Ortega eta G...
|
|
|
Ortega O., E. Amorrortu, J. Goirigolzarri, J. Urla eta B.Uranga 2013: " Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?" BAT Soziolinguistika aldizkaria 87 2013 (2), 151
|
|
|
(1) ikus ortega, a. eta beste, hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea, nolako euskalduna naiz, bat soziolinguitika aldizkaria 87, 2013 (2) | 151
|
|
2019
|
|
|
Galdera baten bidez, parte hartzaileek euskararen erregistro formal eta informalak zenbaterainoerabiltzen dituzten jakin nahi dugu. Iruditzen zaigu pista interesgarria izan daitekeela parte hartzaileenprofil soziolinguistikoaz, Ortega eta besteren (2016) lanean faktore garrantzitsua delako erregistroinformala menderatzearena, hiztun
|
berrien
hizkuntza identitateak direla eta.
|
|
|
Ortega, A., Amorrortu, E., Goirigolzarri, J., Urla, J. eta Uranga, B., 2013," Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: " nolako euskalduna naiz?"", BAT:
|
|
2020
|
|
|
ORTEGA, A., AMORRORTU, E., GOIRIGOLZARRI, J., URLA, J. eta URANGA, B. (2013). " Hiztun
|
berrien
hizkuntza identitatea: nolako euskalduna naiz?", BAT Soziolinguistika Aldizkaria 87/ 88 (2013):
|