|
2000
|
|
|
Ni ados esan duzun guztiarekin. Adostasunak bilatzeko urratsak eman
|
behar ditugula
printzipioa kontuan hartuta, zera gaineratuko nuke: batua egiten joan dadin euskalkien aberastasun hori denontzako dela interesgarria, bestela halako deklarazio orokor batean geratzeko arriskua dagoelako.
|
|
|
Baina niri gertatu izan zait, hurbildu gazte batengana eta bapatean ikusi testu-liburu bat daukala, ikasten ari delako, eta liburu horretan nire argazki bat, eta ez diot proportziorik ikusten, nik ez ditut 400 folio argitaratu urte guzti hauetan. Ulertzen dut
|
behar ditugula
gure erreferentziak, eta literatura baten historia batean zure halako argazki bat sartu behar dutela, itxusi askoa gainera, ez argazkia: ni argazki horretan.
|
|
|
alde batetik, esango nuke euskaldun berriak sortzen direla, baina nola halako euskal hiztunak direla,(...) EHE bezalako erakundeetan apenas hitz egiten da, EKBn ez zen hitz egiten eta Kontseiluan ez da hitz egiten hiztunaren gaitasun komunikatiboaz eta euskararen kalitateaz. Txepetxen teoriak, garai batean, euskal hiztun osoak sortu
|
behar ditugula
esaten zuen, hiztun horrek ez duela diglosikoa izan behar, gure gurasoek garai batean ziren bezala (eskolatu gabeak eta funtzio formaletarako euskara gorputzik gabekoak). Orain gertatzen zaiguna da irakaskuntzaren bidez nolabaiteko corpus formalaren jabe direla, baina asko eta asko gero ez direla gauza mundu informalean euskaraz jarduteko.(...)
|
|
|
Hortik ikastea dagokigu, zeren egia da konturatu gabe inguruko errealitatea antzemateko komunikabide jale-irensle hutsak bihurtzeko joera gaixotia dugula, egia ere eskura ditugun baliabide guztiak erabili
|
behar ditugula
(hedabideak barne) baina ez da estatista bat izan behar jakiteko ez eremu horretan, ez aritmetika parlamentarioan, ez epaitegitan ez dugula borroka hau irabaziko (eta bakoitzak jorra dezala nahi duen bidea noski, errespetu osoz gainera!).
|
|
|
Albisteek dimentsio hori ere hartzen dute eta irratigintzan ezinbestekoa da hausnarketa egitea, irudiak gure diskurtsoetatik, berben bidez alegia? sortu
|
behar ditugula
ahantzi gabe.
|
|
|
-Apaiz izan nahi dut, baina amak gazteegi naizela oraindik, eta diru-laguntzak aur  kitu
|
behar ditugula
...
|
|
2001
|
|
|
" Port Aventura" ra edo Pariseko" Eurodisney" parkera joan behar den bezala, Guggenheim museora joan behar da, nahiz eta artea ez gustatu edo ez interesatu. Ez dakit jendea konturatzen den artea ikusi, entzun edo ukitu egin beharreko zerbait dela eta horretarako begiak eta burua irekita eduki
|
behar ditugula
.
|
|
|
Eta laugarren puntua parlamentu nazionala da; hori ezin dela egin diote batzuek berehala, eta guk zera diogu, abertzaleei galdetuko balitzaie ea hiru probintzia edo sei probintzietako parlamentua nahi duten, denek sei herrialdetakoa esango lukete. Bada, guk dioguna da norabide horretan jarri behar dugula eta horretarako baldintza sozialak sortu
|
behar ditugula
. Eta hori noizko?
|
|
|
Horrek esan nahi du elikabideko kaloriak murriztu egin
|
behar ditugula
, pisu handiagorik hartu nahi ez badugu, bederen.
|
|
|
Guztiok ontzi berean, munduan, gaudela ohartu behar dugu, eta norabide berean eragin
|
behar ditugula
guztiok arraunak.
|
|
|
Agian urrunegi jotzen du alemaniarrak baina kontua da kritika eta kritiko ezberdinak
|
behar ditugula
, kriteriodunak eta ezagunak, irakurlegoari ikuspegi ezberdin eta osagarriak eskaintzeko aukera izango luketenak. Beste era batean esanda:
|
|
|
Maiz planteatzen da gure artean elkarrekin aritzeko minimoak finkatu
|
behar ditugula
. Nik uste dut bai euskalgintzan bai euskal gizartean minimo hori oso markatuta dugula eta erabateko gehiengoaren babesa duela.
|
|
|
Haatik, ezin dezakegu ahantz hainbat euskal herritar oraindik ere erdaldunak direna, eta justiziaz beraz, ezin ditzakegula ezelan ere zapal eta bazter. ...skualdetako hizkuntza nagusi eta lehena erdara dela. b) Euskararen zabalkundea oso prozesu geldoa izanen dela, eta berrogei urte beharko dugula, behintzat, Euskal Herri osoa berreuskaldundu baino lehen. c) Euskal Herria ren egitura soziala eta historikoa ikusita, elkarrekin batera joan eta borrokatu arren, bakoitzakbe re erritmoari eutsi behar diola, eta beraz hiru ekintzae remu nagusi desberdindu
|
behar ditugula
, gero bakoitzaren barruan egin daitezkeen diferentziez gain: erkidego autonomoa, Nafarroa Garaia eta Iparraldea. d) Euskara industrian eta bizitzan sartzeko ahalegin berezia egin behar dugula:
|
|
2002
|
|
|
Hasieran bi edo hiru kontzertu eskaintzea pentsatzen genuen. Badirudi jada gehiago egin
|
behar ditugula
, auskalo, ez dakit.
|
|
|
M. RUBIO. Ez dakit nafartzaletasuna izango den ala ez, baina garbi dago Nafarroako ezaugarri bereziak kontuan izan
|
behar ditugula
. Eta gure erritmoak markatu behar ditugula gauzak egiterakoan.
|
|
|
Ez dakit nafartzaletasuna izango den ala ez, baina garbi dago Nafarroako ezaugarri bereziak kontuan izan behar ditugula. Eta gure erritmoak markatu
|
behar ditugula
gauzak egiterakoan. Zeren eta, bestalde, inposaketaz ez baitugu ezer lortuko, alde batera utzita gainera inposaketa ez dela zuzena.
|
|
|
Instituzio hau aldarrikatzen dugun bitartean, laborariok Euskal Herriko laborantza berezia dela agertu dugu, ahalmen eta dinamika handikoa, baina ez dela administrazio eta instituzioen aldetik ongi kontuan hartua, ohartarazi dugu behin eta berriz. ELBko kideek euskal laborarien norabideak finkatzeko gure eskumenak
|
behar ditugula
gogorarazi diegu botereei, horretarako Laborantza Ganbera instituzioa egitura funtsezkoa dela erran ere.
|
|
|
Orain ikusten ari gara nola datozen lan mundura duela hamabost urte prozesu batean sartu ziren gazteak. Orduan eremu formalari eman zitzaion garrantzia eta orain ikusten da eremu ez formalak duena, batez ere gazteengan; hau da, hiztun osoak lortu
|
behar ditugula
, eta ez bakarrik irakaskuntzarako hiztunak. Duela hamabost urte hasi zirenak ez zuten gaur egun izan dezakegun perspektiba hori eta gerora begira hobeto aritzeko aukera izango dugu:
|
|
|
Adioa esateko tenorean, Izagirreren testu bat parafraseatuz: txipiak eta bizkorrak
|
behar ditugula
, Nafarroa guztiak epitafio bihur ez dakizkigun
|
|
|
Atsekabea, mingostasuna duten uneek ere bizi eta jasan
|
behar ditugula
uste izan nuen, ordea. Noraezekoa, mundu honetan beheraldiak eta bihotzil liparrak guk garaitu beharra.
|
|
|
Kontuan hartu behar dugu, horrekin batera eta pixkanaka, elikatzeko azturak ere hobetu
|
behar ditugula
.
|
|
|
Gauza bat baita euskara batuaren eredua irekia izatea, ahalik eta aberatsena egitea euskalkietako aberastasun eta desberdintasunak ereduaren barnean sartuz, eta beste zerbait, aski diferentea eta aski kaltegarria, nahaste hori zentzugabekeria bihurtzea. Ez da zalantzarik hango eta hemengo euskal mintzoek eskaintzen dizkiguten baliabideak gureganatu
|
behar ditugula
, eta euskara batua deitzen dugun hori ongi hornitu behar dugula euskal hitzak, euskalki batekoak nahiz bestekoak izan, baztertu gabe. Hori hala da, baina horrekin batera bistan da aberastasun hori kudeatzen eta gobernatzen jakin behar dugula, sukaldean janariarekin egiten dugun gisa:
|
|
2003
|
|
|
Ziurtagiri hauek hainbat erakundek ematen dituzte eta guk geuk ere eskuratu ditzakegun arren, normalean enpresek eskatzen dituzte. Demagun, esaterako, gure datuak formulario bidez bidali
|
behar ditugula
eta datu horiek garrantzitsuak direla, kontu korrontearen zenbakia, adibidez. Bada, kasu horretan eragiketa hori segurua den edo ez jakitea interesatzen zaigu.
|
|
|
Eta ez pentsa auzitan har daitekeen erabakia dagoenik, auzitan tresna bera dago. Guk beti pentsatu izan dugu eskuetan ditugun tresna instituzionalak erabili
|
behar ditugula
gure herriaren askapen prozesua aurrera ateratzeko. Une honetan Lehendakariak egiten duen proposamenak Euskal Herri osoa hartzen du bere baitan, baina hiru zutabe hauek oinarri harturik:
|
|
|
Hainbeste denbora daramagu zubi politikoak apurtzen, ezen eta gero eta zailago egiten zaigula zubi berriak eraikitzea. Eta hori da, nire ustez, hauteskundeen emaitzek esaten digutena, zubiak eraiki
|
behar ditugula
, paktuetara iritsi behar garela, gutxiengo akordio bat lortu behar dugula euskaldun guztien artean. Zeren bestela, Euskadi eszepziozko lurralde bat jarraituko du izaten etorkizuneko Europan.
|
|
|
Hitz gutxitan, bidaia egin aurretik gauza batzuk kontuan hartu
|
behar ditugula
: zenbat diru dugun, gure zaletasunak eta aukeratutako urte sasoia.
|
|
|
bat euskararen aldeko giro nabarmena fakultatean; bigarrena, euskaldunen urritasuna eta euskalduntzearen beharra eta hirugarrena, garai hartako eztabaidetan arreta gutxi eskaini zitzaion puntu bat, «euskarazko Unibertsitatearen etorkizuna eskailera luze baten buruan dagoela, eta bertara heltzeko aurreko mailetatik ere pasatu behar dela»97 Hilabete batzuk lehenago Jose Ramon Etxebarria fakultate bereko irakasleak gauza bera aitortu zuen: «nekez eduk dezakegula Euskal Unibertsitaterik euskal ikasle eta irakasleak eduki arte, eta hauk beheko mailetatik pasatu behar dutelarik, behe mailetako euskal ikastetxeak
|
behar ditugula
aurretik»98.
|
|
|
Eskola mailan gu euskal eskola nazionalaren alde gaude eta euskarazko prentsa izatea ezinbestekoa da. Eredu propioa egin behar dugula pentsatzen dugulako, instrumentu propioak sortu
|
behar ditugula
uste dugu".
|
|
|
Bereziki aipagarria da bide judizialak hartu duen gehiegizko pisua Gobernuaren hizkuntz politikaren kontrako erantzuna artikulatzean. Argi dago bide guztiak erabili
|
behar ditugula
asmo zitalak galgatzeko; baina, era berean, lan ildo horiek ez baditugu estrategia zabalago batean kokatzen aukera faltsuak sortzeko arriskua dugu. Ez dugu jokatu behar gurea ez den lurraldean bakarrik, eta justizia arloa ez da gure lurraldea, hor galtzeko guztiak ditugulako (ikusi bestela Itoitzen gertatutakoa).
|
|
|
Azken aldian administrazio publikoetan euskararen (ez-) erabilera arautzen duen dekretua eta horren inguruko mugimenduak ditugu aztergai, mintzagai, kritikagai eta nahi diren -gai guztiak. Baina esan behar da, zenbait euskaltzaleren aspergarri, eta alderdi legal hutsari erreparatuta, euskararen ajeak (estatusaz ari gara) eta batez ere ajeen iturburua urrutixeago bilatu
|
behar ditugula
. Atzerago begiratuta, baina bista-bistan, euskararen ofizialtasuna mugatzen duten 1986ko euskararen legea eta 1982ko Foruaren Hobekuntza ditugu eta, hori ere berta-bertan, 1978ko Konstituzioa.
|
|
|
Paternalismoak saihestu behar badira ere, nork bere esparrutxoa gestionatze hutsera mugatzea ere ez dut uste bide egokia denik, etaho rretarako joera izan badugu euskalgintzan. Herri, eskualde edo herrialde bakoitzeko ezaugarri eta sentsibilitateak oso kontuan hartu
|
behar ditugula
egia bada ere, eta inteligentziaz eta malgutasunez jokatu behar badugu ere, uste dut Euskal Herriari ezarri zaizkion muga administratibo-politiko zorrotzak gure eguneroko jardunera ez ditugula mekanikoki eraman behar, eta gogoratu behar dugula euskara bat eta bakarra dela, euskaldun guztiona, eta denon artean atera beharko dugula aurrera.°
|
|
2004
|
|
|
Puntu horiek Ibarretxe Planean ere azaltzen dira. Guk emendakin orokorrak aurkeztean, konponbideak bilatzeko unea dela eta puntu horiek denon artean partekatu
|
behar ditugula
esan dugu. Ibarretxe Plana legitimoa da, baina ez dago gehiengoaren artean partekatua.
|
|
|
Soziolinguistikaren garapenak ezer jakingarririk aditzera eman badigu, nik uste, honako hau da ezer hori: hizkuntzaren eta gizarte-egituraren arteko lotura-baldintzapenak zorrozki hauteman
|
behar ditugula
, haren bilakaerari buruzko hipotesiak oinarri teoriko onduetan eraikiko baditugu. Asmo hori gidari, Agurtzane Elorduiren aipu mardul hau hautatu dut horretarako:
|
|
|
Kanten baitan, ordea, kontua argi dago. Postulatuen oinarrian dagoen ideia da betebeharrak zoriona eskatzen duela, eta mundu honetan horren bermerik ez dugunez hilezkortasuna eta Jainko bat onartu
|
behar ditugula
. Baina hori une batez pentsatzen badugu, ez dira hilezkortasuna eta Jainkoa horren bermea eman dezaketenak, baizik eta historia.
|
|
|
Etxe baten eraikuntzaren similaz baliatuz, esan genezake, teilatua paratzen badugu oinarriak baino lehen, edo leihoak leku okerrean paratzen baditugu, etxe okerra geldituko zaigula; antolaketa hau, izan ere, ez dagokio denbora hurrenkerari, baizik eta gure bizitzan garrantzitsu izan diren alderdiei. Zera baino ez dut esan nahi, oinarrian guretzat garrantzikoak diren oroimenak paratu
|
behar ditugula
, eta hona nire hitzaldi honen gakoa, errealitateari iruzur eginez". Hizlaria burua altxatzen ikusi zuen, azken esandakoak biltzarkideengan izan zezakeen eragina neurtzeko.
|
|
2005
|
|
|
Sakanako neskak bertan ziren eta zalantzarik gabe albiste pozgarria da. Japonian 2001ean geure selekzioak
|
behar ditugula
azaldu ondoren Nazioarteko Soka Tira Federazioaren erantzuna etorri zen, eta ondorioz, lehen gaizki xamar egotetik seko jota egotera pasatu zen herri bat garen aldarrikapena.
|
|
|
Nik uste dut ezagutza egokia izatea dela normaltasunez komunikatzeko kapaz izatea, arlo, eremu, eta leku guztietan. Hortik aurrera, egokitasuna, zuzentasuna, maila literarioa, jatortasuna, hau eta beste, nik uste eztabaida interesgarria dela horretan murgilduta bizi den jendearentzat, intelektualentzat, eta idazleentzat, baina uste dut lehenengo beste pausoak eman
|
behar ditugula
. Lehenik lortu behar ditugu komunikatzeko kapaz diren euskaldunak.
|
|
|
Baina garbi dago lehen apezak nagusi baldin baziren Euskaltzaindian, aspaldi honetan ez direla gehiago hor, orain unibertsitateko irakasleak dira bereziki, hogeita lau horietarik, badira hamahiru edo hamalau, gehiegi beharbada. Zeren eta nik uste dut
|
behar ditugula
denetarik hartu. Frantses akademian badira militarrak, apezpikuak edo kardinalak ere.
|
|
|
d.-Hiztun-kopurua euskal sorkuntzak behar duen lurra abonatzeko gauza ez den bitartean, euskal idazleak erdal lurretara iritsi behar du. Orain euskaratik beste hizkuntzetara itzuliko duten itzultzaileak
|
behar ditugula
pentsatu behar dugu. Orain, atzerriko literatur-sistemak ezagutzen dituzten pertsonak behar ditugu… baina ez erdal kultura euskaratzeko, euskal kultura munduratzeko baizik.
|
|
|
Beribila hartzen dugularik bidean barna joateko, badakigu lege batzu errespetatu
|
behar ditugula
: eskuinetik ibili, abiadura heintto batean mugatu, bereziki herri bat zeharkatzean.
|
|
|
arazo hau asko eztabaidatua izan dela, erabakia hartu beharra zegoela (aterabideak duen premiagatik, Foru Aldundira laguntzak eskatu behar zirelako, normetan islatu behar delako... ), hartu dugula eta orain ahaleginak guztiak erabakia gauzatzen egin
|
behar ditugula
.
|
|
|
Ahaztu dezakegulako txikitasunak ez duela eskastasuna esan nahi. Arriskua, ahaztu dezakegulako barrura begira egin
|
behar ditugula
gauzak, gutaz zer pentsatuko duten erreparatu gabe. Ahaztu dezakegulako guk elikatu behar dugula azken urteotan gorpuztu den euskal kulturaren mundu ajeak jota nahi bada, endogamikoa akaso, txikia, bai, txikia, baina mikromundu bizkor, plural eta kritiko hau, inola ere ez birtuala.
|
|
2006
|
|
|
«Joan direneko urteetan mundu nazionalistaren indar metaketarako joerak konfrontazioa eta blokeen politika areagotu zituen. Alabaina, uneon, EAJren gehiengoak eta Batasunaren hainbat sektorek etorkizuna eraikitzeko alderdien arteko zeharkako akordioak lortu
|
behar ditugula
ulertu dute. Hori da alderdi sozialistak beti defendatu duena.
|
|
|
Zergatik lotu behar dugu eskubideen bermea prozesu politikoarekin? Jakina, badakigu, benetako konponbide bat gauzatzeko gureak etxean
|
behar ditugula
, konponbideak benetako prozesua behar duela, baina ez ditzagun prozesua eta eskubideak nahasi. Izan ere, ulergaitza da prozesua abian delarik presoen egoerak okerrera egitea.
|
|
|
Arestian aipatutako hirugarren zehaztapenera etorrita, ekiterakoan kritika etaautokritika makulu izan
|
behar ditugula
argi dauka Sarrionandiak. Baina hori bai, autokritikak benetakoa behar du izan, ez besteari kritika egiteko era mozorrotua15.
|
|
|
Eta, beste muturrean, milioika izar eta galaxia ditugu: Lurretik hain urrun, ezen beren argia jasotzeko teleskopio erraldoiak
|
behar ditugula
. Bi distira-maila horien arteko erlazioa mila trilioikoa da, gutxi gorabehera.
|
|
|
Enpresak kontratu bat egin beharko du alokatzen duen ibilgailu bakoitzeko, eta kontratu honen kopia bat alokatutako ibilgailuan eraman beharko da. Ez dugu ahaztu behar arretaz irakurri
|
behar ditugula
kontratuaren edukia eta aseguru osagarriaren estaldura, eta arreta berezia jarri behar diegu salbuespenei eta frankiziei, ezbeharrik gertatuz gero. Komeni da ibilgailuaren egoera egiaztatzea, bai barrukoa bai kanpokoa, erabili aurretik, eta idatziz jasotzea komenigarritzat jotzen dugun guztia.
|
|
|
–On duk gerlarako prest egotea. Ez ahantz, dena den, gerlariak ez ezik, Jainkoaren hitza hedatuko duten gazte jakintsuak ere
|
behar ditugula
.
|
|
|
Ez, noski. Txantxak txantxa, egia da erdaldunengana eta indiferenteengana iristeko diskurtso eta mezu egokiak
|
behar ditugula
, bai edukian eta bai forman. Horretan ez dut uste desadostasun handirik izanen dugunik euskaltzaleok.
|
|
|
Hasteko, internetekin elkar ukatzaile barik elkar osatzaile izanez bizitzen asmatu beharko dugu. Globalizazio orohartzaileari aurre egiteko Karlos Santamaria maisuaren lezioa ikasia dugu, unibertsal izateko modua partikular izatea dela, euskaldun; eta horretarako guk erroak indartu
|
behar ditugula
.
|
|
|
Anselmok oso legala izan nahi du: orduak ondo begiratu
|
behar ditugula
, esaten du, gehiegi erretzen dugula; haserretzen da erretzen dugulako, bera ere erretzailea baita; ez zaio gustatzen, urduri jartzen delako, horrekin dauzka hezur lokarriak afektatuta, errieta egin dio Gloriari umea ostatura ekarri duelako, ostatua ez baita umeentzako tokia.
|
|
2007
|
|
|
Horrek ez du esan nahi kultura zabaldu eta jendearen eskura jarri behar ez denik, baina beste parametro batzuetan. Guk esaten dugunean jendearenganako lan hori egin behar dugula eta plaza bat izan behar dugula, esaten ari gara inguratu
|
behar ditugula
kultur gai batzuk jendearengana. Baina jende horrek badu bere kultura propioa, beste arlo batzuetan.
|
|
|
Uste dut bide guziak behar direla. Uste dut zirrikitu guztiak aprobetxatu
|
behar ditugula
, ez gaudela deus eskapatzen uzteko egoeran. Beste arlo batzuetan ez dakit, baina euskarari dagokionean" ehun urte barru erdietsiko dugu" esateak ez du balio.
|
|
|
Gizonok modelo berriak
|
behar ditugula
uste dut eta, lotsa eman bazidan ere, posatzeko konbentzitu ninduten. Eta ez zait damutzen, kanpaina polita izan zen.
|
|
|
Oro har, uste dut oso mesfidantza handia dagoela enpresaren eta komunikabideen artean eta, nola edo hala, bitartekoak jarri
|
behar ditugula
hor zubiaksortzeko, elkar ezagutzeko.
|
|
|
16 tesitan biltzen du Humboldt gazteak bere pentsamendua hizkuntzari buruz. Espezialisten esanean, tesiok Fichte-ren argitan eginiko Herder-en irakurketari zor zaizkion anotazio/ gogoeta pertsonalak izan litezke182 Hasteko, nahikoa erakusten dute (M. Helfer-ek erakusten du!), autore horiengan bilatu
|
behar ditugula
Humboldt-en pentsamenduaren lehen iturriak. Baina, gero, tesi franko abstraktuak dira, abstrusuak ez esateko?, eta nabaria da ezagutzaren posibilitatearen kritika kantiarraren planteamendutik, hobe Fichte-ren idealismotik, heltzen zaiola hizkuntzaren jatorriaren, hots, jada zerizanaren arazoari.
|
|
|
Ikus ditzagun adibide gehiago. Egin dezagun hurrengo perpausak itzuli
|
behar ditugula
(aditz banakoak):
|
|
|
Badakigu 13 unitate landu
|
behar ditugula
. Gomuta dezagun zeintzuk:
|
|
|
Adibide moduan esan dezakegu —data historikoetan sartu eta errudunen bila hasi nahi izan gabe— euskararen normatibizazioa eta bertan emandako alfabetizazioa erlatiboki oso berantiarrak izan direla edo, bestela, aipatutako beste hizkuntzek horretan abantaila handia eramaten digutela. Horren haritik, bada, kontuan hartu behar da hezkuntza mailan hartzen diren erabakiak hartzen direla ere, egiaz, ezinezkoa izango dela urte gutxitan aurrerapauso izugarriak ematea, hau da, beroriek apaltasun minimo batez planteatu
|
behar ditugula
, frustrazioan erori nahi ez badugu bederen. Bestela, eta aurrekoarekin lotuta, euskararen auzia guztiona dela azpimarratu nahi dugu:
|
|
|
– Utz ezazu koherentzia egun handirako. Esan dizut lehenago legearen zirrikituak baliatu
|
behar ditugula
, abortuetan bezala.
|
|
2008
|
|
|
Haurrak ezik helduak ere bai, hizkuntzak, yoga, bidaiak..., eta beste mila aukera. Hau dena egokia baino egokiago dela ezingo dugu uka eta egin ahalak egin
|
behar ditugula
ere, ezin uka, baina bizitzak egunerokoa dauka eta eguneroko horretan dago kakoa, eta hori bai dela ikasi, berritu eta urteari hasera eta bukaera egoki bat eman beharrekoa.Dena ongi egon daiteke baina beharrezkoena geu eta geure egunerokoa sakonduz jabetzea da. Hemen lehen eta orain behar duguna, bakea da, zuzentasunez bizitzea eta hortik etorriko zaigun ongizatea.
|
|
|
Hasieran jende gehiago etortzen zen, gero beherakada pixka bat egon zen baina kontuan hartu behar da Internazionalismoak ere behera egin zuela urte haietan. Espero dugu egitarau berriarekin jende gehiago etortzea, elkartasuna adierazteko beste era batzuk daude.Munduan zehar borroka berriak sortu dira eta horiek gauzatzeko era ezberdinak, pentsatzen dut gure elkartasuna adierazteko aldatu
|
behar ditugula
erak. Hortik ere ikasi dugu, hamar urteko bidea izan da eta bide horretan beste era batean adierazten ikasi dugu.Laburbilduz, hamar urte hauek nolakoak izan dira. Azkar pasa dira, konturatu gabe hamar urte joan dira dagoeneko. Oso sentsazio polita daukagu.
|
|
|
Han dator, gobernuaren salataria, kontu eske! Inprimakiak bete
|
behar ditugula
diote: zehatz adierazi zertan ari garen, nondik inguratu dugun zementua edo dena delako materiala, zein etxetan egin dugun obra.
|
|
|
Eta zer demontre da hori? Ba, euskaldunok euskara nagusi izango diren esparruak eraiki
|
behar ditugula
, gure komunitatea biziberritzeko, indartzeko edo salbatzeko. Bakoitzak erabili dezala berak nahi duena.
|
|
|
Helburua material guztia guk geuk sortzea izanik, metodologia eta ikasleen jarrera erabat aktiboa eta parte-hartzailea izatea ezinbestekotzat jo nuen. Ez dago zalantzarik, ikasleen hizkuntza trebetasunak garatu ahal izateko, hauek etengabe hitz egitera eta idaztera bultzatu
|
behar ditugula
, idatzizko zein ahozko ekoizpenak erruz eginez. " Ongi hitz egiten hitz eginez ikasten da eta ongi idazten idatziz ikasten da".
|
|
|
Ikasleen hizkuntza trebetasunak garatu ahal izateko, hauek etengabe hitz egitera eta idaztera bultzatu
|
behar ditugula
, idatzizko zein ahozko ekoizpenak erruz eginez. " Ongi hitz egiten hitz eginez ikasten da eta ongi idazten idatziz ikasten da".
|
|
|
Ederki dago nazio-identitatearen elementu nagusi bat bere bakardade hutsalean ez uzteko nahia. Esan eta berresan ari gara, naziotasunaren konstelazioan elementuak elkarrekiko eraginkortasunean antolaturik
|
behar ditugula
. Gainerakoan antzutu eta indargabetu egiten dela horietako bakoitzaren balizko gaitasuna.
|
|
|
Adiskideok, denok bat gatoz eta zalantzarik gabe esango dugu, aho batez, txerri zikinok garbitu egin
|
behar ditugula
.
|
|
|
Ordua da honelako eho-desehotzeko penelopekeriei behin betiko amaiera ema-teko. Pentsatzen dut serioski planteatu
|
behar ditugula
hizkuntza batuaren eta dialek-toen funtzio-eremuak eta hauen banaketaren lerro nagusiak, batak besteen arloa zapal ez dezan eta guztien artean elkar osatzeko bide aberasgarria zabalik gera dadin. Era berean, euskara batuaren hasierako kontzepzioa bera berreskuratu beharra daukagu, euskaldunen elkargune eta gure arteko batasunaren ispilu izan dadin, batzuk beste-engandik ikasteko prest egonez, berdintasun egoeran, inoiz sentitu ditugun nagusi-menpeko arteko harreman latz eta deserosoak oro behin betiko uxatzeko.
|
|
|
Abusu hauen aurrean, iruditzen zait euskara batuaren hasierako oinarri ideolo-gikoak birplanteatu, berraztertu eta, behar diren osagarri eta zuzenketa guztiekin, berreskuratu
|
behar ditugula
. Eta, hasteko, euskalkien eta euskara batuaren eremuak argi banatu beharra legoke, batak bestearen arloa bidegabeki zapal ez dezan.
|
|
|
Horren ordez, labore horiek eragiten duten pestiziden erabilera gehitzea mehatxua da ingurumenerako eta biztanleentzat, oro har”, azaldu du David Sánchez Amigos de la Tierra Españako nekazaritza-arduradunak. Halaber, GKEak Nigerian duen transgenikoen kanpainaren koordinatzaile Nnimmo Basseyk dio GEOen industriak “laborantza transgenikoak
|
behar ditugula
gure herritarren elikadura-beharrei aurre egiteko. Baina gehienak animaliak elikatzeko erabiltzen dira herrialde aberatsetan, agroerregaiak ekoizteko, eta ez dira ohiko laboreak baino produktiboagoak ere”.
|
|
|
Utopia helburu; oraina abiapuntu. Gaur egun, horrek suposatzen du garapen iraunkorrarekin bat datozen ongizatearen estatuaren lorpenak defendatu
|
behar ditugula
. Alabaina, ahaztu gabe, pertsona guztientzat eskubide guztiak bermatzea eta naturarekiko oreka ekologikoa ziurtatzea ezinezkoa dela egungo neoliberalismoaren testuinguruan, eta ezta kapitalismo abegikorrago batean ere.
|
|
|
Golik sartu gabe ez dago irabazterik, eta garaipenek ematen dute konfiantza futbolean. Golak sartu
|
behar ditugula
esateagatik taldea baldintzatzen ari naizenik ez dut uste, derrigorrezkoa da golak sartzea futbolean, bat sartuz gero aurkaria bi sartzera behartzen baituzu?, esan zuen atzo Camachok Taxoaren.
|
|
|
Bertako enpresaburuak bitan banatu zituen 2006an: . Alde batetik, jazarritakoak; bestetik, bakea onena dela uste dutenak, Madrildik isildu eta bakarrik utzi
|
behar ditugula
uste dutenak?. Kontzertu Ekonomikoa bertan behera uzteko aukera ere aipatu zuen 2003an.
|
|
|
ESAITen helburua Euskal Herriak kirol esparruan ere bere burua ofizialki munduaren aurrean ordezkatu ahal izatea lortzea da. Horretarako bultzatzen ditugu selekzio nazionalak, eta, noski, selekzio nazionalak izateko agerikoa da Euskal Herri osoan oinarrituriko federazioak
|
behar ditugula
, bestela horrelakoak gertatzen dira: federazioak, kirolari gehienen kontra.
|
|
|
Alde batetik, langileengana heldu, bakarrik mugikortasun kapitalista areagotzeko balioko lukeen proiektua euren odol eta izerdiz ordaindu beharko dutela planteatu, bestelako harreman ekonomikoak eratzeko hurbileko espazioak eta denbora geldoak
|
behar ditugula
arrapostu, norberaren erritmoak eta kultura politikoak begirunez tratatu. Erronka ondo atera zen.
|
|
|
Egun ez dago euskararen normalizazioa lortzeari begira aurrera eramaten den politikarik. Honen aurrean, hizkuntza politika eraginkor eta emankorrak
|
behar ditugula
adierazi nahi dugu. Lege berri bat behar dugu, euskarari estatus berri bat eman eta bere ofizialtasuna aitortuko duena, Euskal Herriko lurralde osoan.
|
|
|
Bolonia egitasmoari egiten zaion kritikarik zorrotzena azpimarratu nahi dugu, hori baita euskara unibertsitate esparrutik desagertzea. Honen inguruan esan behar dugu gure indarrak jarri
|
behar ditugula
gaurko beharrizanetara egokitutako hezkuntza erdiesteko, baina orain arte lortutakoari kalte egin gabe. Ezin da pentsatu uko egiten diogula hainbat kostata lortu dugunari.
|
|
2009
|
|
|
Marka horiek kontratatzeagatik xahutzen den diru kopuruak, protagonismo iragankorra ematen du (Times aldizkariko aste bakar bateko azala), baina benetan zer sortzen, landatzen duen da garrantzitsuena: " Batzuetan Emirerrietan gaudenaren sentsazioa izaten dut, oso aberatsak garela baina ideiak eta modernitatearen-posmodernitatearen-distira kanpotik ekarri
|
behar ditugula
".
|
|
|
Badakizue zertaz ari naizen: alegia, boterearen baliabideak gure esku
|
behar ditugula
, burujabe bihurtzean euskararen arazoa bideratzea errazagoa izango dela, eta hari bereko argudio-andana.
|
|
|
Argi daukagu irizpide horien konbinazioak bilatu
|
behar ditugula
eta askotariko kasuak ekarri nahi ditugula argitara, beste batzuen bide erakusle.
|
|
|
Horrela esan digute, EAJk planteatu dituen gaiekin bat datozela, eta hartu beharreko neurrien aurrean akordioak sinatu
|
behar ditugula
, nabarmendu du.
|
|
|
Auzitegiak epaiketa prestatzeko behar dugun denbora emango digula espero dugu. Hamar hilabete
|
behar ditugula
pentsatzen dugu eta hori da gure eskakizun bakarra, gaineratu du.
|
|
|
ESS-Bilbao hautagaitzaren aholkulari ohi naizen aldetik, ioi-iturriarekin hasitako lanak amaitu
|
behar ditugula
uste dut, eta Leioako campusean protoien azeleragailu bat eraikitzearen alde egin; helburu anitzekoa izango den zentro bat, neutroiena baino zabalagoa izango den ikerketa-esparruan arituko dena, eta Europako Neutroi Iturriaren mendeko zentro huts bat izango ez dena. Gaur egungo egoera zein den ikusita, ezin dugu 10 urtean egon zain proiektu hori gauzatzeko (edo ez gauzatzeko).
|
|
|
Eta, beraz, gizarte irekiaren oinarriak eta zientziarenak berberak direla onartzen badugu, biak ipiniko dira kolokan. Azken batean, ebidentzia ez bada egia bilatzeko irizpide nagusia, zergatik onartu beharko genuke, adibidez, gizabanako guztiok berdinak garela eta eskubide berdinak izan
|
behar ditugula
–Ondasun materialak ez dira jokoan dauden bakarrak.
|
|
|
Bistan da lan gehiegi egiten dugula eta jaiegun gehiago
|
behar ditugula
. Daudenei eutsi eta berriak asmatu.
|
|
|
Alde batetik, ikerketa lanak bultzatzen eta egiten ditugu, erran nahi baita bereziki gure ikasleek eta irakasleek behar dituzten literatura liburuen egiteko. Eta, bestetik, pentsatzen dugu ere
|
behar ditugula
ohoratu gure idazleak, bereziki zenduak direnak, haien lanak ikertuz eta ohorezko aipamenak eginez, kongresuen eta jardunaldien bidez, gure herritarrek behar dutelako jakin haien berri.
|
|
|
J.L.: Nik uste hemen bi plano ezberdindu
|
behar ditugula
. Testigantza horiei ezinzaie eman ez daukaten zentzurik, testigantza horietatik ezin dugu induzitu hanesaten den guztia.
|
|
|
Horiek nagusiki herriarekin eta herritarrekinzerikusi zuzena duten informazioak izaten dira, ez horrenbeste instituzioekinzerikusia dutenak. Ez ahaztu, herri-informazioaren benetako protagonistakherritarrak eurak direla eta oso kontuan izan
|
behar ditugula
. Izan ere, bestemodu batean hedabideetara sarbiderik ez luketen gizabanako edo taldeei lekuaeginez, informazio orokorreko mezu-bideetan agertzen ez den eta herritarreninteresekoa den informazioa herriko kazetariaren esku jartzen dute.
|
|
|
Orduan ere, merkatua zabaldu beharraren ideia garatu zuen, hedapen horretarako produktu egokiak ekoitzi beharra nabarmenduz. Helburu hori lortzeko, gure zazpi bekatu nagusiak aitortu eta baztertu
|
behar ditugula
zioen: Biktimismoa, ezkortasun kronikoa, baikortasun alferra, akritizismoa, inmobilismo subentzionatua, dirigismoa eta inbidia.
|
|
|
Guk ekin egingo diogu geure sorrerako planteamenduei(...) Herri honetako etorkizuna bide politiko hutsetatik etorriko dela(...) erabaki esparruak hiru direla eta bakoitzeko gehiengoak konbentzitu
|
behar ditugula
, eta estatu independentea izan behar dugula, besteak beste, gure politika propioak egin ahal izateko(...) Ezkerreko planteamendu abertzale hori indartu nahian jarraituko dugu. Orain, ABrekin batzorde iraunkorra sortuko dugu eta horren helburua izango da mugaren bi aldeetan ikuspegi bertsua dugun ezkerreko abertzaleok elkarlanean sakontzeko.
|
|
|
Beste alde batetik, badakit pertsona batek baino gehiagok esanen didala izan behar dugula irekiak, beste errepertorio batzuk ere kantatu
|
behar ditugula
eta, beraz, mundu zabaleko abestiak baliatu behar ditugula, baina horrek ere nahiko sor eta lor utzi nau, zeren eta mundu zabalean 6.000 hizkuntza baino gehiago omen daude oraindik, eta, aldiz, Oh Happy Day programan ingelesa eta gaztelania kenduta, oso hizkuntza gutxi entzun dira, lehen esan bezala, banaka batzuk euskaraz eta beste baten bat Afrikako hizkuntzaren batean. Baina horretan ere uste dut gertatu zela xelebrekeriaren bat, hau da, kanta Afrikako izan eta, hala ere, leloa ez gainerako guztia ingelesez abestu zutelakoan nago, behin gutxienez.
|
|
|
Beste alde batetik, badakit pertsona batek baino gehiagok esanen didala izan behar dugula irekiak, beste errepertorio batzuk ere kantatu behar ditugula eta, beraz, mundu zabaleko abestiak baliatu
|
behar ditugula
, baina horrek ere nahiko sor eta lor utzi nau, zeren eta mundu zabalean 6.000 hizkuntza baino gehiago omen daude oraindik, eta, aldiz, Oh Happy Day programan ingelesa eta gaztelania kenduta, oso hizkuntza gutxi entzun dira, lehen esan bezala, banaka batzuk euskaraz eta beste baten bat Afrikako hizkuntzaren batean. Baina horretan ere uste dut gertatu zela xelebrekeriaren bat, hau da, kanta Afrikako izan eta, hala ere, leloa ez gainerako guztia ingelesez abestu zutelakoan nago, behin gutxienez.
|
|
|
Errepideko merkantzien garraioak Barne Produktu Gordinari egiten dion ekarpena %3 da EAEn eta %4 Nafarroan. Haatik, sortzen dugun aberastasun hori ez dute inbertitzen ezta herri hau zeharkatzen dituzten milaka garraiolarientzat oinarrizko zerbitzuak prestatzeko ere; azpiegitura berriak eraikitzen dituztenean ez zaie burutik ere pasatzen garraiolariek arriskurik gabe ibilgailua aparkatzeko tokia behar dugula, eta duintasunez atseden hartzeko, lo egiteko, jateko edo garbitzeko zerbitzuak
|
behar ditugula
. Gauza txiki horietan ere ez da inbertitzen guk sortutako aberastasuna.
|
|
|
Orain, langile mugimendua astintzea da helburua. Krisi gordin bati aurre egiteko, mahai gainean jarriko dugu aldaketak
|
behar ditugula
, aldaketak langileen eskutik etorriko direla eta, beraz, langileok egiten dugun borrokaren araberakoak izango direla.
|
|
|
geunden nuklearren kontra. Denok horren kakotxak ulertzeko esango dut lehenxeago denok geundela Francoren kontra eta ondotxo dakigu, kasu bietan, hainbat eta hainbat salbuespen egin
|
behar ditugula
.
|
|
|
anaia Espainian bahituta izatea. Nik ere nahi nuke herri txukun eta garbian bizi, aurreko zikinkeria horiek guztiak barik, besteak beste; baina oso garbi daukagu, bai nik eta bai beste askok eta askok, geure senide eta lagun kartzelatuek eta euren senide eta lagunok jasaten dugun bidegabekeria salatu beharra dagoela; euren eskubideak aldarrikatu
|
behar ditugula
, eta euren egoeraz ahaztu barik, presente eta gomutan izan behar ditugula, eta guztion gomutan jarri ere bai (eta, gure zoritxarrerako, bide askorik ez zaigu geratzen horretarako).
|
|
|
anaia Espainian bahituta izatea. Nik ere nahi nuke herri txukun eta garbian bizi, aurreko zikinkeria horiek guztiak barik, besteak beste; baina oso garbi daukagu, bai nik eta bai beste askok eta askok, geure senide eta lagun kartzelatuek eta euren senide eta lagunok jasaten dugun bidegabekeria salatu beharra dagoela; euren eskubideak aldarrikatu behar ditugula, eta euren egoeraz ahaztu barik, presente eta gomutan izan
|
behar ditugula
, eta guztion gomutan jarri ere bai (eta, gure zoritxarrerako, bide askorik ez zaigu geratzen horretarako).
|
|
|
Zer esan nahi dudan? Bada, normalizazioaz hitz egiten ari bagara, hiru plano horiek eduki
|
behar ditugula
gogoan. Hizlariek hiru plano horietako bakoitzean egin duten indarraren araberako irakurketa egin genezake ikastaroaz.
|
|
|
Honekin batera, Euskal Herriaren eskubideen alde diharduten eragile ezberdinek ere ozen aldarrikatu beharko lukete euskaraz biziko litzatekeen herria dutela helburu. Herria eta hizkuntza, bata bestea gabe ezer ez direla alegia, eta bat bezala bizi eta eraiki
|
behar ditugula
.
|