Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 24

2002
‎Guzti hau ez da izan beste urrats bat besterik erakusteko herri honentzako demokrazia, paperetan eta hitz loratuen gainetik, egunero erakutsi behar dela aditzen eta elkarrizketatzen gizartearen ordezkariekin, are gehiago nagusiekin, edonondik datorren eta edozeinen pentsamentu bakarra onartzen ez dutenen baztarkerian amildu gabe.
2007
‎Baina zer dauka galdegaiak, beraren gainean idatzi baitira tesi doktoral bi eta hainbat artikulu? Erreparatuz gero zer dioen galdegaiaren legeak (galdegaia kokatu behar dela aditzaren ezkerrean, berari itsatsita) ez dauka eduki ezer txarrik tentuz eta neurrian erabiliz gero aditz aurrean, hau da, galdegaia txikia bada edo elementu bakarrekoa, baina luzea eta konplexua bada, nekagarria bihur dezake perpausaren irakurketa.
‎Denok-edo dakigunez, aztertu samar dago euskaraz zer den galdegaia eta zer kokaleku daukan perpausaren barruan: Astarloa hasi zen lurra gorritzen, Azkuek erein zuen eta Altubek jaso uzta, beronek formulatu zuen-eta galdegaiaren legea (ipini behar da aditzaren aurrean, berari inkatuta). Harrezkero lege dontsu horrek ezker-eskuma jaso ditu kritikak:
‎D. Laugarren, eta azkenez, balantze bat egingo dut, batez ere, zenbatetan bete den Altuberen legea, eta honek dio, gomuta dezagun, galdegaia ipini behar dela aditzaren ezkerraldean berari inkatuta.
‎galdegaia, zehar-galdera. Gainera, perpaus horretan Altuberen beste lege bat ere hausten da, zeinak baitio mendeko perpausean azkeneko lekua hartu behar duela aditzak eta menderagailuak, eta erreparatzen badiogu zehar-galderari, ikusiko dugu beronen menderagailuaren ondoren osagai bat dagoela. Honela behar ei da:
2010
‎Tuaregen kasua erabat normaltzat har daiteke, aditzak berez mailegatzea zailagoa delako. Harreman gradu hurbila behar da aditz arrotzak izen arrotzak bezainbeste mailega daitezen". 1044
2011
‎Esaldia gaizki al dago" irakasleok" horrekin? " irakasleak" behar luke aditz horrekin. Baina aurrez irakasle horiei buruz hitz egin bada gero ezin da erabili" irakasleok"" irakasle horiek" esateko intentzioz?
‎Bertzaldetik, behar aditzak, aditzlaguntzailearekinelkartzerakoan, kon­ trakzioaksortzenditu,-rgalduz: beaut, beaugu, entregatubeaninduen. Hala ere, aldaeraosotuak ereaurkiditzakegu:
2013
‎Teknika hori hiru konjokazioekin errepikatzen da, eta ariketa bakoitzaren emaitzak eta saiakerak fitxa batean jasotzen dira. Aditz formak. Proposamen hau gurutzegrama gisa planteatzen da, non jokalariek eskatutako indikatiboko pertsona, zenbaki eta denboretan idatzi behar baitute aditza. Erantzuna ezagutzen ez bada, hurrengo aditzera pasa daiteke eta aurrekora itzuli edozein unetan.
‎Felixek kontatzen ari zen hitzak eta iragarri zuen:-Hamabi hitz... puf, hori oro angoltzeko zer lana! Zer lana!-Ez da hain zaila, ea, hasi behar da aditz eta aditz laguntzailetik, gero deklinabideak eta abar. Utziko dugu lan hori biharko, orain tenore baita afaltzeko.
2014
‎9.1, 9.2, 10.17e... Halaere, esan behar da aditzak berraztertu ahala, sailkapen xehakatuago bat egiten dutelazenbait kasutan. Adibidez, Levinen 37.1 klasea (Verbs of Transfer of a Message: ask, cite, demonstrate...), bi azpiklasetan banatu dute VN-n:
2015
‎Ondo zeok Erronkariko aditz zena estudiatzea eta gramatika bat egitea, ondo zeok sustraia bila ibiltzea eta jakitea" duke" forma ez dela nobleen titulua bakarrik, baizik eta denok erabili behar dugun aditz moeta bat, ondo zeok euskal kuzina berria sartzea nahiz eta nik ez eduki hirumila pezta estilo bikain hori afari batean patxadan dastatzeko, baina non ditugu teorikoak, noizko euskal janzkera berriaren teoria?
‎Demagun, ikusi dudanean aditza aurkitzendugula testuan. Aldiberekotasuna adierazten duen denbora perpaus bat denez, dagokion sinplifikaziokoerregelan adierazten zaigu menderagailua eta kasu marka ezabatu behar ditugula aditz laguntzailetikdudanean eta ordu+ inesibo kasu marka (orduan adberbiboa) gehitu behar dugula perpaus nagusian.-(e) n menderagailua eta-(e) an kasu markak ezabatuta,* dud forma da geratzen dena. Forma hori ez dazuzena, dut izan beharko litzateke.
‎Eta iltzeekin egur zatiak lotzeko erabili ahal izango duzu, eta egur zati bat eta beste bat eta gero beste bat lotuz, etxe bat egiteko, zubipean bizi beharrik izan ez dezagun (eta nahi nuke metafora huts bat izatea, baina ez, ez da). Edo euskara izan liteke, nahi baduzu, eta nahi baduzu soilik, etorkizunez kargaturiko arma bat, hark emango dizkigulako, eta hark soilik, mundua aldatzeko behar ditugun aditz guztiak (eta, ondoren, hura edertzeko adjektiboak). Euskarak soilik ekar diezagukeelako duintasuna, ezinbestean euskararen eskutik ekarri beharko ditugulako gurera arnasarik gabe uzteraino itotzen ez gaituzten lanbideak, emakumerik hiltzen ez duten gizonak, esna amesten duten pertsonak.
2019
‎Nahi dugu, ahal dugu eta behar dute. Horiek izan dira gure arrazoiak eta ez alferrik aldatu dut pluraleko lehenengo pertsona behar aditza idaztean. Nahi dugu eta ahal dugu, bai, baina gure nahiak eta ahalmenak hutsalak dira haur hauen beharren aldean.
‎Bistan da esaldi menderatuak XV. mendearen hasieran ausarki erabiltzen zirela. Ikusi baino ez duzu egin behar aditz jokatuetan: -la eta-n atzizkiak, eta baitaurrizkia; eta aditz jokatugabean:
‎Gure proposizioari esker onartu behar dugu aditz batzuk atzizkiak asmatu baino lehenago erabiliak izan direla, eta, horrenbertzez, beldurrik gabe erraten ahal dugu har aditzoina hartu partizipioa baino zaharragoa dela; baina, baldin ba-tu atzizkia zaharrenetarikoa dela onartzeko erreparoa izaten baduzu, bada, har ezazu etorri aditza eta kito.
2020
‎Euskaraz ari ziren guztiak kontuan hartuta, horien% 18,1 ari zen hika. Kontuan hartu behar da aditzik gabeko esaldiak zukakoekin batera zenbatu zituztela. Hika ari ziren horien artetik,% 45,1 ari zen toka,% 17,5 noka, eta gainerako% 37,4 forma neutroren bat erabiltzen ari zen(" goizean ikusi haut" edo" nora joan haiz ba?" modukoak).
2021
‎Ikus Euskaltzaindiaren 113 araua: " Behar izan aditzaren jokabidea aditz iragangaitzekin", 2001eko otsailaren 23an, Lekeition, eta maiatzaren 25ean, Donostian, onartua.
‎Izan daiteke interpretazioaren aldetik aipatu berri dugun desabantailagatik? Baliteke; hala ere, gogorarazi behar dugu aditz jokatugabea dutenak ere ez direla erabat gardenak interpretazioaren aldetik, hauek ere bai baitute jokatudunek duten arazo hori15.
‎Ikus Euskaltzaindiaren 113 araua: " Behar izan aditzaren jokabidea aditz iragangaitzekin", 2001eko otsailaren 23an, Lekeition, eta maiatzaren 25ean, Donostian, onartua.
‎Aditzei lotzen zaie ber-/ bir-, baina ez du edozein aditzek onartzen ber-/ biraurrizkia, telikoak izan behar dute aditzok (Gràcia et al. 2000); hau da, amaiera jakina duen gertaera adierazten dutenek bakarrik har dezakete bir-. Horrek esplikatzen du* berregon edo* berribili modukorik sortu ezina.
‎LI3: Iruditzen zaie gehiago behar ditugula aditzak edo erabiltzeko. Inportanteagoa dela hori.
Behar izan aditzak idazlearen balio moralez, sinesmenekoez eta, finean, konpromiso politiko-sozialez hitz egiten digu. Ez baitirudite inolaz ere berdin, esaterako, ofizioz apaiz den batek eta, adibidea muturreraino eramateagatik, bokazioz akrata agertzen denak idatzi behar dituztenek.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia