|
2001
|
|
|
|
Pertsonak
, ohiturak, jendearen pozak eta atsekabeak eta gizarteko gorabeherak ezagutzeko, aldiz, gero eta gogo biziagoa sumatzen dut. Horixe gertatu zait Indian ez ezik, Afrikan, Moskun eta New Yorken egin ditudan egonaldietan.
|
|
2002
|
|
|
Zakurrek eta gizaki guztiok.
|
Pertsonak
ez ditugu maite jakintsuak, aberatsak edo ezagunak direlako. Maite gaituztelako baizik.
|
|
2003
|
|
|
Izenak ez dira berdinak izaten normalean.
|
Pertsonak
ere ez dira berdinak izaten. Ez oso berdinak behintzat.
|
|
|
Gustura egongo dira, arazo aipagarririk gabe; konforme, euren zantarrean. Jar itzazu gero etxe horretan bertan lau pertsona, edo hiru beste barik –komenigarria izango litzateke lehenago sugeak ateratzea–
|
Pertsonak
sugeak baino askozaz problematikoagoak direla erabaki zuen Matiasek.
|
|
|
Bestearen inguruko txutxu mutxuak zabaltzen.
|
Pertsonak
maite nituen nik. Jendetza, jendilajea, taldea basatia zen.
|
|
2004
|
|
|
" Munduaz dugun ikuskera, dugun hizkuntzak noraiño mugatzen eta baldintzen digun, orain ikasi dugu ongi neurtzen...
|
Pertsonak
munduaz mamituko duen bere ideia gintzan, funtsez, ingurutik hartu ditugun mintzaira moldeek eta estrukturek prestatzen dute".
|
|
|
|
Pertsonak
gelditu behar gaillen. Hautakizuna nabarmen dago:
|
|
2005
|
|
|
Baina erroi normal bat bijilatu izan balute ere, alferrik ibiliko ziren ornitologoak; ze gehiago dira munduan igual erroi zoroak erroi normalak baino.
|
Pertsonak
bezala. Zoro diferenteak, klaro.
|
|
|
Zoro diferenteak, klaro.
|
Pertsonak
bezala. Eta guk liburua hartu eta uste dugu erroi guztiek egiten dituztela gauza berberak.
|
|
|
–Goitik behera dira egoistak umeak.
|
Pertsonak
bezala –Simonek.
|
|
|
Baina armiarmak ere apur bat arkitekto dira, sareak egiten dituztelako.
|
Pertsonak
ez. Pertsona batzuk arkitektoak dira eta beste batzuk ez.
|
|
2007
|
|
|
Ez, ordea, hezkuntza liburuzorroz, bizitzatik ikasiz baizik; ez ideiei eta diskusio teorikoei begira, eta bai gizon emakume norbanakoei. . Que mi primer propósito sea el alma humana en sí misma y en su manifestación en esta tierra, sus instrumentos sensibles y las cosas a las que concede importancia, sus esperanzas, sus placeres, sus caracteres y obligaciones, todo cuanto puede hacer feliz al hombre? 339
|
Pertsonak
hezi nahi ditu Herder-ek. Ekandu ilustratuak hazi, ez lege ilustratuak diktatu340 Pertsonak bere baitatik eta bere bizitzatik behar du bere burua hezi.
|
|
|
–Que mi primer propósito sea el alma humana en sí misma y en su manifestación en esta tierra, sus instrumentos sensibles y las cosas a las que concede importancia, sus esperanzas, sus placeres, sus caracteres y obligaciones, todo cuanto puede hacer feliz al hombre? 339 Pertsonak hezi nahi ditu Herder-ek. Ekandu ilustratuak hazi, ez lege ilustratuak diktatu340
|
Pertsonak
bere baitatik eta bere bizitzatik behar du bere burua hezi. Eta honekin haren antropologian sartzen gara.
|
|
|
Eta honekin haren antropologian sartzen gara.
|
Pertsonak
lehen lehenbizi sentigarritasuna dira: ukimena, begiak, entzumena, sentsuak.
|
|
|
Gauza horiek guztiak behar omen ditugu harmonian bizitzeko.
|
Pertsonak
zoratzen, burua galtzen hasten direnean ere, gauza batean igartzen omen zaie gehien: pertsona zoroak hasten omen dira egunez lo egiten eta gauez paseatzen, elizan dantza egiten eta dantzatokian errezatzen, zopa sardexkarekin eta xerra koilararekin jaten.
|
|
2008
|
|
|
Branka gorago badu popa baino, edo alderantziz, ez dago arrantzarik.
|
Pertsonak
ere halaxe. Pauso sendoa izan behar du pertsonak.
|
|
2009
|
|
|
Hotelera bidean Norak harresia sentitu zuen.
|
Pertsonak
elkarrengandik banatuta mantentzen dituen gogortasun bat. Harresi bat hirian, harresi bat Manu eta bere artean, harresi bat Manuren bihotzean, ustez behar eta nahi zuenaren arteko bidea ixten zuena.
|
|
|
Ikaragarria zen, izan ere, alde zaharreko kalexka haietan bizi zen katu pila.
|
Pertsonak
baino gehiago, seguru. Arratoiak baino gutxiago.
|
|
|
–
|
Pertsonak
oso konplexuak gara: alde batetik naturaren indarrak daude, beste batetik moralarenak, eta indar horiek askotan ez daude ados; memento batean, esate baterako, norbaiti (zure aitari, adibidez, barka horrela hitz egitea) muturreko bat jotzeko gogoa izan dezakezu, baina nola ezin jo baituzu, gogo hori zapaldu behar duzu zeure aurka:
|
|
|
Ez dakit?
|
Pertsonak
konplikatuak dira, jauna?
|
|
2010
|
|
|
Eta parte batean arrazoi duzu, berezkoa ere badut izaera hori, arestian esan dizut?, baina beste parte batean ez.
|
Pertsonak
ez baikara beti bat, eta pertsonarik orekatuenak ere bere gorabeherak baititu.
|
|
|
Ideologia eta praktika nazien bereizketa eta berezkotasuna azaltzeko, Der Spiegel aldizkariko elkarrizketa batean, historialariak honako hitzetan laburbildu zuen: ?
|
Pertsonak
hiltzera zigortzearen gertaeran, behin betiko eboluzio historikoa haiengan ikustearren eta krudelkeria borondaterik ezean egitearren, sufriaraztea opa izateke gizakiak intsektu kaltegarriak deuseztatu nahi dituen gisan?. Bertze behin gizakiak ezabatzeko metafora dira intsektuak erabateko mobilizazioan.
|
|
|
Entomologo baten begietatik behatzen zuen gizartea.
|
Pertsonak
, soldaduak zein zibilak, intsektuak bezalakoak ziren, batik bat gerratean. Laonen, 1940eko ekainaren 10ean, ohean irakurtzen ari zelarik, aireko bonbardaketa entzun zuen gauean.
|
|
|
Eta parte batean arrazoi duzu —berezkoa ere badut izaera hori, arestian esan dizut—, baina beste parte batean ez.
|
Pertsonak
ez baikara beti bat, eta pertsonarik orekatuenak ere bere gorabeherak baititu.
|
|
2011
|
|
|
Ezta utopiak ere.
|
Pertsonak
dira, pertsona guztiak, edozein proiektu politiko, ekonomiko edo sozialen bihotza, gizon emakume guzti guztiak Izan ere, zergatik eraiki gizartearen %50ekin, gizon emakume guztiok elkarrekin lan eginda %100 izan bagaitezke. Beste horrenbeste gertatzen zaie egia bihurtu nahi ditugun utopiei ere.
|
|
|
Hasperen batean, aldatu egin da herria goitik eta behera.
|
Pertsonak
mudatu dira. Bizitza bera kanbiatu da, nahi baino modu zitalagoan:
|
|
|
–
|
Pertsonak
gaituk, Patxi, ez diagu zertan ordaindu.
|
|
2012
|
|
|
Azken esaldi honek Anthony de Mellok esaten zuena ekarri zidan gogora: ?
|
Pertsonak
, izaten erakusten dietena baino hobeak dira?. Benitoren hiztegian honako hau litzatekeena:
|
|
|
Benitoren hiztegian honako hau litzatekeena: ?
|
Pertsonak
, onak izateko ikasi behar izan dituzten baldintza guzti horiek gabe, askoz hobeak dira?. Berriro ere, Benitok bost urteotan gehien aipatu duen hitz soil eta sakonera garamatzana:
|
|
|
Baina sexuaren elementu indartsu hori protagonismoa galtzen hasten da beste elementu guztiak esnatzen hasten direnean.
|
Pertsonak
deskubritzen ditu beste atal batzuk, beste ahalmen batzuk, eta sexua pixka bat apaldu egiten da. Sexua ez da den hori baino gehiago.
|
|
|
Ez dute ulertzen askatasunean sortzen dela sentiberatasuna.
|
Pertsonak
, sentibera denean, badaki zer nahi duen. Askok pentsatzen dute, norbait mintzen dutenean, nola legeak alde dauzkaten, eurei ez zaiela ezer gertatuko.
|
|
|
|
Pertsonak
hazi egin behar du, etapak eta aroak gainditu egin behar ditu. Hazteko ekipatua dago.
|
|
|
Idazle gutxik liluratu dituzte Poek bezala belaunaldiz belaunaldi irakurleak eta mitomanoak.
|
Pertsonak
berak ere, baita obratik aparte ere, interes bizia sorrarazi du.
|
|
2013
|
|
|
Eta zer dira, bada, soldaduak?
|
Pertsonak
! Egunero egunero dituk, gainera!
|
|
|
bekaiztiak gaituk, harroak, ankerrak?
|
Pertsonak
erosi egin daitezkek, edo torturatu, informazioa lortzeko?
|
|
|
Eta zer dira, bada, soldaduak?
|
Pertsonak
! Egunero egunero dituk, gainera!
|
|
|
bekaiztiak gaituk, harroak, ankerrak...
|
Pertsonak
erosi egin daitezkek... edo torturatu, informazioa lortzeko... Gerra orotan, gainera, etsaia menderatzea duk helburua, eta helburua lortzeko, bitarteko guztiak dituk zilegi.
|
|
2014
|
|
|
|
Pertsonak
behar duen konformidade hori irakurtzen du orain Iñakik amaren begitarte margulduan. Ahoan ibilitako karamelua bezalakoxea du masailetako azala:
|
|
|
–Bakean utziko ahal gaituzte!
|
Pertsonak
gara, ez pertsonaiak.
|
|
|
Ezinbestekoak direla hitzak pertsonek elkar ulertuko badute.
|
Pertsonak
osoagoak izango badira. Hitz idatziak baduela bertute bat:
|
|
2015
|
|
|
Orain pertsonen jabe ere badira.
|
Pertsonak
pertsonen jabe. Homo homini lupus.
|
|
|
|
Pertsonak
uzten ditut haiek ni utzi aurretik. Abandonuak zure izena dauka, aita.
|
|
|
Aldaketa hori aurrera doan ibilbide geldiezina dela dirudi.
|
Pertsonak
cyborg ari dira bilakatzen, izaki teknologikoki eraldatuak. Dispositibo elektronikoak eta informazionalak sartzen dizkigute, azalpeko txipak.
|
|
|
–Ahanzten zaie, lanaren edo bertze bizimodu baten xerka herria gibelean utzi eta bertze herri baten buruz joan zirela aldi batekotz?.
|
Pertsonak
gibelean dena uzten duenean nahikoa min baduela dio, eta zaputzean mintzo da, ingelesa, frantsesa eta euskara nahasturik,, batzuek ez dute onartuko haiek ez bezalakorik. Ez dituzte beltzak soportatzen beltzak direlako, ez dute diferenterik soportatzen?.
|
|
|
Aliren egoeraz ari da Pedro, eta hura bezala dauden adingabeko hamaika etorkinei buruz ere. ?
|
Pertsonak
ez du baldintza horretan egon behar?. Horixe baita arazoa, Pedroren arabera, egonean dagoela Ali adingabekoentzako zentroan.
|
|
|
Bere garaiko emigrazio uholdearekin konparatuz, gaur egun San Frantzisko auzoan eskolak ematera joaten den egoitzan ezagutu dituen gazteak askoz egoera okerragoan ikusten ditu Pedrok, besteak beste, haiekiko jarrera okerragoa delako bertakoon aldetik. ?
|
Pertsonak
direla ahazten zaigu mugaren alde honetakoei, delinkuenteak, langabetuak, asko jota langileak direla pentsatzen dugu, baina ahaztu egiten zaigu immigrante baino lehenago pertsonak direla?.
|
|
|
|
Pertsonak
eta animaliak dira bizidunak: amarengana, txakurrarengana?
|
|
|
batean ekoiztea beste batean saltzeko.
|
Pertsonak
batetik
|
|
|
|
Pertsonak
bizitzen
|
|
|
|
Pertsonak
bizitzen
|
|
|
|
Pertsonak
bizitzen
|
|
2016
|
|
|
Garuneko amigdalan dopamina kontzentrazio altua duten pertsonek beldur eta estres gehiagorekin erreakzionatzen dute. Garuneko amigdala eta aurreko zinguloa elkarlotuak daude fibra nerbioso batzuen bidez.
|
Pertsonak
zerbait ezkorra jasotzen duenean, bi atalak komunikatu egiten dira. Bien arteko harremana zenbat eta handiagoa izan, beldurra ttikiagoa izango da.
|
|
|
Mesedez.
|
Pertsonak
heldu egiten gara, umekeriak alde batera uzten ditugu.
|
|
|
|
Pertsonak
elektrizitate eroaleak dira eta,
|
|
|
2
|
Pertsonak
beren aukerak sortzeko gai diren
|
|
|
|
Pertsonak
|
|
2017
|
|
|
–Bizitza ez da da borroka.
|
Pertsonak
di di dira borrokalariak.
|
|
|
2
|
Pertsonak
deskribatzeko, zer kategoria erabili da kasu bakoitzean?
|
|
|
|
Pertsonak
indar gehiago egiten du korda horman lotuta dagoenean.
|
|
|
|
Pertsonak
indar gehiago egiten du elefanteari lotuta dagoen kordatik tiratzen duenean.
|
|
|
Ez zuen balio jendearekin egoteko.
|
Pertsonak
erabili eta bota egiten zituen, mukizapiak bezala. Lehenago edo beranduago zauritu egiten zituen.
|
|
|
Asiainek lanak zituen gauza zurbil haiek izaki bizidunak bezala identifikatzeko.
|
Pertsonak
beharrean, objektuak ziruditen, beldurrezko film bateko izugarrikeriak.
|
|
|
Bi emakume umiliatuen arteko heriotza duelua abiarazteko ordua iritsi da.
|
Pertsonak
pertsonen kontra. Dena ala ezer ez.
|
|
2018
|
|
|
|
Pertsonak
eduki dauka generoa, ala izatezko ezaugarri bat ote da generoa, hau da, pertsona izan den zerbait, galdetzen denean bezala: «zein generotakoa zara»?
|
|
|
Oso eginbehar zaila dugu aurretik, hots, munduari esatea: ?
|
Pertsonak
gara, kurduak gara, guk ere baditugu geure eskubideak?.
|
|
|
Nola santu errugabeen irudiak palma orrizko arkuen azpitik, hala pasatu ziren aparatuak kontrol suzesiboetan, ongi kaxkatuak eta hobeki haztatuak.
|
Pertsonak
, atean poliziaren, barruan funtzionarioen aldetik, xeheki identifikatuak izan ziren, eta miatuak azken biloetaraino. Hauen kopurua, agian numerazioa, sarrera erregistroan egon liteke.
|
|
|
Izan ere, harrezkero ikusi da kiritoina ugari jariatzen duten pertsonak zoriontsuagoak izan ohi direla, errealitatera hobeto moldatzen direlako.
|
Pertsonak
zenbat eta otzanagoak izan, hobeto moldatzen dira, hobeto onartzen dute inguruan gertatzen dena, gizartean arazo gutxiago sortzen dute eta, azken finean, zoriontsuagoak dira eta zoriontsuago egiten dituzte euren ingurukoak. Kiritoina gutxi jariatzen dutenak, aldiz, moldakaitzak dira, ez dute errealitatea otzantasunez onartzen, eta inguruan giro ozpindua sortzeko joera dute.
|
|
|
–Homosexuala, bisexuala, heterosexuala..., denetarako dugu izen bat, ezta?
|
Pertsonak
hautatzen ditut nik larrutan egiteko, ez generoak. Tira, utzi, okertu egin naiz beharbada, ez dizut trabarik egin nahi.
|
|
2019
|
|
|
Badirudi ez dakigula ezer berririk asmatzen.
|
Pertsonak
aldatu genituen, eta agintarien sexua, bai, baina bide berberei atxikita. Duela gitxi, ordea, emakume jakintsu bat ezagutu dut Gatzazun. Hodeiri begiratu dio, eta garraztasuna galdu du haren irribarreak?.
|
|
|
Hau ez da matematika hutsa.
|
Pertsonak
ditugu aurrean, eta Euskal Herrian inor ez dago ezagutzaren zeroan(. Bai, edo. Agur?
|
|
2020
|
|
|
Hori dela eta, mende honetako dilema nagusia kapitala vs bizitza bada, eta baldin eta bizitzaren iraunkortasuna eta belaunaldi berrien etorkizuna ziurtatu nahi baditugu, gaurtik gure politika ekonomiko zein sozial, publiko eta herritarrak honi begira zuzendu ditugu.
|
Pertsonak
badira gure kapital nagusia, hauen biziraupena, bizitza da gure politiken erdigunean jarri behar duguna. Unai Pascual Garcia de Aziluk gogorarazi digun bezala, gainera, dikotomia faltsuak ezarri izan zaizkigu.
|
|
|
Eta hor kokatu behar da iparra, baldin eta testuinguru honetan urratsak egingo badira.
|
Pertsonak
erdigunera ekarri behar ditugulako, eta enpresek erantzukizun sozialari jarraitu behar diotelako, parametro horietan kokatutako estrategiak garatu dira elkarlanean eremu sozioekonomikoan zeresana duten eragile guztiekin. Ulertezina litzateke enpresen produkziora besterik gabe bideratutako politiken sustapena.
|
|
|
Lehen errazagoa zen.
|
Pertsonak
zakurrak baino askoz konplikatuagoak dira, tolesdura gehiago dituzte, uste dute norabait iritsi behar dutela. Baina, maiz, aski zaie entzungo dituen belarri batekin, eta gora eta behera mugituz baietz esango dien buru batekin.
|
|
2021
|
|
|
65 Planak hurrengo puntuak bete behar zituen: 1 Ebakuazioa auzoz auzo antolatu; 2 Ebakuazioa jakinarazi, bere kabuz mugitu nahi dutenei etxebizitza aukeratzeko aukera emanez; 3 Indarrez ebakuatu behar izan direnei etxebizitzak zozketa bidez esleitu; 4
|
Pertsonak
eta ondasunak mugitu; 5 Aldi berean etxolak eraitsi berriz okupatuak izan ez daitezen; 6 Etxolen alokairu edo okupazioa ekidin; 7 Otxarkoagarko sarbideak atondu; 8 Zerbitzu publikoak; ebakuazio plana; zabor bilketa, ur, eta argindarra bermatu; 9 Merkatua jatekoekin hornitu; 10 Osasun zerbitzua eskaini; 11 Erlijio zerbitzuak eskaini. B.U.A./ 5.
|
|
|
Ezkutaleku bat.
|
Pertsonak
elkarren presentziatik libratzeko asmakizun burokratikoa.
|
|
2022
|
|
|
|
Pertsonak
izaki ahulak iruditzen zaizkio Andoniri. Ahulak, zentzurik oinarrizkoenean:
|
|
|
Besteoi edo jendarteari dagokio amak hartzen ez duen ardura hori hartzea, ezin delako ume baten beharra ase gabe utzi.
|
Pertsonak
ez dira amarenak, taldearenak dira, kolektiboarenak. Eta haurra da ekuazio honetan babesgabeena.
|
|
|
|
Pertsonak
hezi behar ditugu, ez gizon eta emakumeak, eta nola egiten da hori dakargun motxila astunarekin. Desegitea da.
|
|
|
" Baina bera ez zen konturatu.
|
Pertsonak
ulertzea ez da sekula bere dohaina izan". Garbi zuen atzera bueltarik gabeko bide batetik abiatzen hasia zela, baina ez zekien oso ondo nora zeraman ere.
|
|
2023
|
|
|
Hor, gainera, nork egiten du benetako esfortzua?
|
Pertsonak
ala zaldiak?
|
|
|
|
Pertsonak
erdigunean jartzea, beraz, zerbitzuak eskubideetatik definitu eta eraldatzea da, profesionalek ere bere egiteko moduak birpentsatuz. Komunitatean egin beharreko lana da, erreferentzialtasun argiak azalduz.
|
|
|
|
Pertsonak
, orokorrean, segurtasuna bilatzen du. Egoera jakin bat gustatzen ez bazaigu hobetzea nahi genuke, baina jarrera nagusia hauxe izaten da:
|