|
2001
|
|
|
Beste sintoma bat agresibitatea desagertzea da:
|
pertsona
maitearentzat, hitz gozo eta maitagarriak bakarrik izango ditugu.
|
|
|
Denborak erritmo desberdina hartzen du,
|
pertsona
maitearekin gauden ala ez.
|
|
|
Baina hortxe dago arriskua: amets egitea ongi dago, baina
|
pertsona
maitearengandik dena espero izateak etsipenerako arriskua dakar.
|
|
2003
|
|
|
Datu horiek guztiek, gaiari buruz dagoen legediarekin batera, espainiar hiritarrek gertuko
|
pertsona
maite baten heriotzaren aurrean duten izaera solidarioa eta eskuzabala erakusten dute, baina hala eta guztiz ere, hori guztia kontuan izanik ere, egoera hobe daiteke, are gehiago, hobetu beharrean da.
|
|
|
Psikologoaren jarduna emozio edo jokaera arazoak dituzten pertsonei laguntzera zuzenduta dago; arazo horiek batzuetan puntualak izango dira, esate baterako
|
pertsona
maite baten galera, eta beste batzuetan ez.
|
|
|
Zenbait pertsonak Gabonak, emozioei dagokienez, tentuz ibiltzeko moduko garaitzat dituzte: oroitzapen kutunak, familiarrekin eta maiteegiak ez diren lagunekiko harreman ia derrigorrezkoak,
|
pertsona
maiteen absentzia nabarmena, bakardade ikaragarria...
|
|
|
Bestearen inguruko txutxu mutxuak zabaltzen.
|
Pertsonak
maite nituen nik. Jendetza, jendilajea, taldea basatia zen.
|
|
2004
|
|
|
Aspaldidanik genuen galduko zintugun beldurra, baina, susmoak susmo, horren
|
pertsona
maitearen galerak gogor kolpatzen gaitu beti. Zure kasuan, Martin, oso adiskide maitea izateaz gainera, hain zinen gure herriaren adierazle!
|
|
|
Bizirik zegoela hildakoak emateko borondatea agertu bazuen, familiak eskuarki errespetatu egiten du, baina ulertu behar dugu
|
pertsona
maite baten heriotzarekin lotutako erabaki batez ari garela, eta dolua oso gogorra da.
|
|
2006
|
|
|
Hala ere, azpimarratu dute, garuneko zer eskualdek hartzen duten parte artxibatze funtzio horretan, posible izango dela nahaste postraumatikoen biktimek beren larritasuna arintzea ad hoc esku hartzeen bidez. Dirudienez, oroitzapen iraunkorrenak ez dira orain dela denbora gutxiago sortutakoak, baizik eta intentsitate emozional handiagoarekin bizi direnak. Gainera, emozionalki asaldagarriak diren gertaerak, hala nola istripu bat, eraso bat edo
|
pertsona
maite baten heriotza, eguneroko gertaerek baino eragin handiagoarekin inprimatzen dira memorian. Azterlan hori Proceedings of the National Academy of Sciences aldizkariaren azken edizioan argitaratu zen, eta premonizio edo intuizio prozesuak memoria metatzeko prozesuekin erlazionatzen ditu, eta, Kristen Mackiewiczen arabera, ikerlarietako batek dioenez, «ondorio garrantzitsuak izan ditzake zenbait baldintza psikologikoren tratamenduan, hala nola estres postraumatikoaren edo fobia sozialaren tratamenduan».
|
|
|
Horixe izan zen gaur egun indarrean dagoen tradizioaren hasiera.
|
Pertsona
maiteekin eta behartsuenekin elkartzea Azaroko laugarren osteguna da, halaber, zorionik txikienei laguntzeko unea. Astean zehar, estatubatuarrek elikagaiak eta arropa biltzen dituzte behartsuenentzat.
|
|
|
Penagarriena da, eraikin zehatzen bateko pareta kolorezko pinturaz betetako arrautzek jipoitu izan balute, prentsaurrekoz prentsaurreko ibiliko liratekeela prozesua kolokan jar daitekeela oharraraziz. Lasai Txapi, batzuk
|
pertsonak
maite ditiagu paretak baino gehiago.
|
|
2007
|
|
|
Gizartearen indibidualizazioaren alderdirik tristeena da. Zainketa Aringarrien Europako Elkartearen zazpigarren Biltzarrean 2001ean aurkeztutako Lehen Mailako Arretan egindako azterlan batean, datuek erakutsi zutenez, osasun zentroari egindako kontsulten urteko tasa %80 handiagoa izan zen
|
pertsona
maite bat hiltzen dutenen artean, gainerako biztanleen artean baino. Beste azterlan batzuetan antzeko emaitzak lortu dira; alargunetan, kontsulten kopurua %63 igo da lehenengo sei hilabeteetan, eta alargunetan, berriz, lau aldiz handitu da lehenengo 20 hilabeteetan.
|
|
|
Bigarren etapan, joan behar duen pertsonarekiko interesa agertu ohi da, eta horrek aukera ematen du bukatu gabeko egoerekin bukatzeko, gatazkak eta sentimenduak konpontzeko. Hirugarren fasea
|
pertsona
maitearen absentziara egokitzeko saioa da: besteak gabe gauzak nolakoak izango diren ikasten da, bakardadea onartzen.
|
|
|
Espainia, atzerriko langileak hartzen dituen nazioa, ez da joera horretatik kanpo geratzen. ' Munduko Klanak' ikerlanaren arabera, jatorrizko herrialdea beste leku geografiko batzuetan bizi maila hobea bilatuz utzi zuten pertsona taldeak identifikatzen dira, eta zeregin garrantzitsua izango dute etorkizuneko turismo merkatuan; izan ere, immigrantearen bidaiaz gain, haien familien eta
|
pertsona
maiteen joan etorria ere eskatzen dute. Gaur egun Espainian edo Europako Batasuneko beste herrialde batzuetan bizi diren etorkinentzako gurasoen, anai arreben eta lagunen bisitak ugaritu egin dira.
|
|
2008
|
|
|
–
|
PERTSONAK
MAITE DITUGU?
|
|
|
Biak erretzaile porrokatuak. Biak
|
pertsona
maite baten galera bortitzagatik zaurituak. Agurea, aitarik gabe hazia; emakumea, aitarik gabeko semearen ama.
|
|
|
Ez nau izutzen negu hurbilak eta hori dena. Baina zure
|
pertsona
maiteak eta adiskideak badoazela ikusten duzunean, halako melankolia sortzen zaizu. Orain dela lau urte joan zen Jesus Artze, gero Julen Lekuona, gero Lourdes eta orain Mikel.
|
|
2009
|
|
|
Lugaritz Kultur Etxeko Imanol Larzabal aretoan izango da saioa 16:30ean. Noraino iristeko prest dago
|
pertsona
maite duen norbaiten galera ez onartzearren. Lana heriotzak sorrarazten dituen sentipenetara hurbiltzen da, ikuspuntu komikotik planteatuta.
|
|
|
abandonatuta eta deserrotze familiarra.
|
Pertsona
maiteen gaitzespenak hutsune hori eragiten du, denbora bakarrik baita sendatzeko gai. Horregatik, ASMMSk babesera jotzen du.
|
|
|
Nola bizi
|
pertsona
maite arazotsu batekin
|
|
|
Testu hori arkatzez eta paperez irakurri behar da, eta tresna praktikoa da, senitarteko zail horrekin duen harremanari buruz hausnartzeko eta horretarako behar diren jarrera aldaketak eta portaera jarraibideak hartzeko. Norberaren burua zaindu ahal izateko, muga argiak jarri behar dira arazodun
|
pertsona
maite batekiko harremanetan. Lan honen helburu nagusia da anai arreba edo seme alaba problematiko horren biktima diren senideek edo lagunek beren eskakizunei maitasunez uko egiten ikastea.
|
|
|
" pertsona zailak onar daitezke haien jokabide kaltegarria onartu gabe; eta norbera zaintzea besteei ere mesede egiten dien maitasun ekintza da". Maite dituen pertsona problematikoak Baina, zein dira babestu behar ditugun
|
pertsona
maite arazotsuak. Edozein izan daiteke maitatzeko zaila egoera batzuetan.
|
|
2010
|
|
|
Aurrekoetan bezalako bidaia egin nuen nik, batzuetan zoragarria, besteetan ikaragarria, zeruaren eta infernuaren muga mugatik nindoala sentituz. Batetik nire arbasoen eta
|
pertsona
maiteen laztan eta ferekak sumatzen nituen mila koloretako unibertsoan hegaz, bestetik hamaika suge gaizto eta beldurgarriren mehatxuek larritzen ninduten, baina beti zirkuluaren babesa sentituz.
|
|
|
Zorion postalak formatu digitalean bidal daitezke. Hainbat web orrik era guztietako eredu dibertigarri, erromantiko eta pertsonalizagarriak dituzte,
|
pertsona
maiteari posta elektronikoz bidaltzeko. Klasikoenek paper birziklatuz eta modu iraunkorrean kudeatutako basoetatik abiatuta egindako postalak bila ditzakete.
|
|
|
Nik akordeoia joarazi baino justu lehentxoago aritu zinen zure familiari buruz.
|
Pertsona
maiteekin osatzen zenituen zerrendak aipatu zenituen, eta zure aitarekin gaizki konpontzen zinela. Ez dakit, askotan familiagandik urruti egoteko aldatzen gara lekuz."
|
|
2011
|
|
|
Gaztetasuna eta indarra galtzearen sentimendu mingarria agertzen da, eta pixkanaka autonomia galtzeko beldurra agertzen da, bai eta gaixotzeko eta heriotzagatik
|
pertsona
maiteak galtzeko beldurra ere.
|
|
|
2.3 dokumentuaDoluaren krisiaDolua honela definitzen da:
|
pertsona
maite bat galtzen denean egokitzeko modu erreaktiboa. Dolua egitean eta pertsona maite bat galdu ondorengo egoerara egokitzean, zenbait faktorek dute eragina.
|
|
|
pertsona maite bat galtzen denean egokitzeko modu erreaktiboa. Dolua egitean eta
|
pertsona
maite bat galdu ondorengo egoerara egokitzean, zenbait faktorek dute eragina. Hauek dira erabakigarrienetako batzuk: Hildako pertsonarekiko lotura.
|
|
2012
|
|
|
Demokraten batzarrean egindako hitzaldian, aurreko astean Romneyk abortuaren inguruan, sexu bereko pertsonen arteko ezkontzaren inguruan edota osasun erreformaren inguruan babestutako politikak kritikatu ditu Castrok. . Emakumeen eskubideak errespetatzeari dagokionez?,?
|
pertsonek
maite duten pertsonekin ezkontzeari dagokionez?, edo, herritarrentzat osasun zerbitzua zabaltzeari dagokionez. Romneyren erantzuna, ezezkoa?
|
|
|
Horregatik, pazientearen banakotasunari, duintasunari eta motibazioei eusten laguntzen duen guztia lagungarria izango da egoera jasanezina ez bihurtzeko.
|
Pertsona
maiteen sostengua izateak, pertsonen arteko harremanak gara daitezen sustatzeak, etxebizitzak partekatzeko aukerak edo gizarte estaldura egokiak erraztu egiten dute gaixoaren ongizatea, eta tratamendua eta zainketak gutxiago uztea dakarte.
|
|
|
Nortasuna indartu, haren bizitzan sartuta daudenekiko harremanari helduz, eta nortasunari eutsi, aurretik hildako
|
pertsona
maiteekin biltzeko nahiaz.
|
|
|
Positiboki balioetsita sentitzea, gaixoa norbaitentzat garrantzitsua dela jakitea eta maitatzea funtsezkoa da bizitza osoan; baina, are gehiago, amaierako aldian. Gaixoaren baldintzarik gabeko onarpenak autoestimua hobetzen lagunduko dio, bai eta bere balio eta lorpen pertsonalak, eguneroko higienea, kanpoko itxura eta
|
pertsona
maiteekiko komunikazio afektiboa aintzatesten ere.
|
|
|
osasuna, jarduerak, gizarte harremanak, betetako behar ekonomikoak eta nortasun faktoreak (hala nola, kanporakoitasuna, baikortasuna, barne kontrola, autoestimu handia, umore sena edo neurotizismo maila baxuak). Era berean, ikusi dugunez, adinduek, probabilitate handiagoaz aurkako gertaeren mende badaude ere (esaterako,
|
pertsona
maiteen heriotza, gaixotasunak, erretiroa, arazo ekonomikoak, bakardadera, etab.), gazteek dituzten zoriontasun sentimendu berberak adierazten dituzte. Zergatik gertatzen da hori?
|
|
|
Arlo afektiboa. Zahartzaroak hainbat egoera gatazkatsu dakartza berekin, galerazko bizipenekin: erretiratzea, seme alabak joatea,
|
pertsona
maiteak galtzea, heriotza hurbilago egotea, gaixotasun kronikoak eta pluripatologia. Horiek, sarritan, minusbaliotasunera eta mendekotasunera daramate.
|
|
|
–
|
Pertsona
maiteen galera: ohiko inguruneko pertsonak hiltzeagatik edo seme alabak ezkondu eta familiagunetik kanpo bizitzera joateagatik,, habia hutsaren?
|
|
|
Larritasuna eta tentsioa gaixotasunaren aurrean. Adibidez, familiak beldurra edo kezka izaten du
|
pertsona
maiteak izan dezakeen sufrimenduagatik.
|
|
|
|
Pertsona
maite bat hiltzeagatik familiak jasaten duen doluan oinarrituko gara. Hori da, zalantzarik gabe, bizi gertaera estresagarrienetakoa.
|
|
|
|
Pertsona
maite bat galtzen duten familia bateko kideak egokitzapen prozesu batetik pasatzen dira, errealitatea onartzera iritsi arte. Bakoitzak bestelako prozesua izango du; baina, oro har, faseak honako hauek izango dira:
|
|
|
5??
|
Pertsona
maite baten heriotzaren aurrean, senitartekoa zein fasetatik igaro daitekeen azaldu, egokitzapenetik hasita, normaltasunera iritsi arte?. Beti pasatzen al da fase horietatik, ordena berean edo bizitasun beraz?
|
|
|
Askotan, dirua behar duenak ateratzen dituen bitxiak estimazio berezia duten familiako herentziak edo objektuak dira. Sarritan, une garrantzitsu batean jasotako
|
pertsona
maiteen edo alhaja batzuen opariak izaten dira, hala nola, adin nagusikoak, ezkontzakoak edo eskatutakoak. Hain gauza pertsonala egiten denean, oro har, beste erremediorik ez dagoelako gertatzen da:
|
|
|
Helduei dagokienez, gomendagarria da txakurrari azken uneetan laguntzea, baina haurrei dagokienez, ez da komeni bertan egotea. Litekeena da heriotzaren esanahia ulertzea, baina eutanasiaren kasuan
|
Pertsona
maite baten heriotza sufrimendua saihesteko programatzeko modu gisa, esperientzia maila bat eskatzen du, adin horretan ez dena. Egoerak erruduntasun eta larritasun sentimenduak eragin diezazkioke haurrari.
|
|
|
Denbora luzez, esperientziak, oroitzapenak pilatzen dira, eta adiskidetasuna hozten da, ezin baita beste inorekin alderatu. Txakurra desagertu ondoren, beste edozein
|
pertsona
maiterekin bizi direnen antzekoak dira abaildura sintomak.
|
|
|
Maite dugun pertsona bat galtzen denean izaten diren dolu faseak modu desberdinean bizi dira pertsona bakoitzeko. Hala ere, zenbait fase bereiz daitezke txakurraren heriotza gainditzeko prozesuan, eta fase horiek
|
pertsona
maite baten heriotzarekin bizi direnen parekoak dira. Animalia bereiztea, onartzea eta onartzea lagungarria da animaliaren heriotzaren onarpen prozesua hobeto gainditzeko.
|
|
|
Letra hauetara jo daiteke zorion postalak edo txartel pertsonalizatuak idazteko.
|
Pertsona
maite bati edo pertsona berezi bati bidaltzen diogun gutun baten gutun azalean helbidea idazteko egokiak dira. Kaligrafia hori etxeko horma bat esaldi edo testu adierazgarri batekin apaintzeko ere erabil daiteke.
|
|
2013
|
|
|
esku hartzen duten subjektuak; eutanasia aurrera eramateko arrazoiak; eta pertsonak heriotzarekiko duen borondatezko onarpena, hiltzea ondorio duena (Holandako legea). Hiru alderdi horiek ez dira, baina, maila berekoak, esku hartzen duten subjektuen inguruko sailkapenak bai baitu medikuen lanbidearen ikuspegiari begira lehentasun mezurik, neutralizatu behar litzatekeena, zeren eta baliatzen den eutanasia mota edozein dela ere, maitasunezko ekintza bat betiere, hiltzera doan pertsonarekiko ekintza errukiorra bestela esanda,
|
pertsona
maiteenak edo gertukoenak esku hartzea (osasun arloko adituek lagunduta noski) litzateke jokabide aproposena.
|
|
|
Jatorrizko opariak sor daitezke material erabilietan (berrerabilpenean), adibidez, antzinako aldizkarietan, erabilitako koloreetan, begiztetan, lumetan, pinturetan eta abarretan. Esaldi erromantiko bat edo koloreztatu gabeko apaingarri bat duten letrak, berriz aprobetxatutako paperekin,
|
pertsona
maitearengan inplikazio handiagoa frogatuko duen forma originalak dira. Eta gehiago erabili ezin direnean, behar bezala birziklatu.
|
|
|
Hau zehazten da: jai hauetan
|
pertsona
maiteen absentziak edo galerak nola gainditu eta batzuk ematen dituzte bakarrik ez sentitzeko aholkuak.
|
|
|
malba koloreko Moleskine batekin, zetazko markagailu gorriarekin, koloretako arkatzekin, loreekin, gau bare bateko ilargi betearekin, tertziopeloarekin... Era horretan, edertu egiten zuen
|
pertsona
maitearen azken irudia. Eta, ez al zen hori munduaren hasieratik behin eta berriro errepikatu den ekintza bat?
|
|
2014
|
|
|
Saiatu jarraian aspaldian hildako
|
pertsona
maite horren ahotsa gogoratzen.
|
|
|
Erabilgarritasun soziala Hilik dauden
|
pertsonak
maite ditugu.
|
|
|
Zu, zuriz jantzita, egun eguzkitsua, eliza zaharra, gure
|
pertsona
maiteak,
|
|
2016
|
|
|
Esaten badut ez dudala maite beste
|
pertsona
maite dudala Ni, bakarrik nagoela munduan zenuke berarekin ezkontzea hala ere?
|
|
|
Esaten badut beste
|
pertsona
maite dudala Ni, bakarrik nagoela munduan zenuke berarekin ezkontzea hala ere?
|
|
2017
|
|
|
Baina hori ez da ezer, hori ez da liburu baterako hasikina ere. Poema luze bat da, Maite izeneko
|
pertsona
maite baten heriotza agurra. Oso hunkigarria niretzat, eta Estalien Gradoraren estilotik bestelakoa oso.
|
|
|
Batez besteko berriak Zaintzaileak, askotan ahaztuta «3 motako» diabetes terminoak ez du oinarri zientifikorik, baina aspalditik erabiltzen da, batez ere pazienteen eremuan, diabetesa duten pertsonen zaintzaileak aipatzeko.
|
Pertsona
maite baten patologiak eragiten dion pertsona da 3 motako diabetesa duen pertsona. Kontzeptu gero eta finkatuagoa da, gaitza jasan gabe harekin bizitzen ikasten dutenak, haren gainean eratzen direnak eta diagnostikatua duen pertsonaren babesa dutenak.
|
|
|
Orduan, erakargarritasuna lau hankaren lagunarentzat hazten da! Bradshaw ek esan duenez, «txakurrarentzat hain ezaguna den animalia batentzat, berez ez den jostailu bat, berez, dibertigarria bihur daiteke,
|
pertsona
maiteago batek jokoan parte hartzen duenean». Jarraitu Eva San Martini Twitter en.
|
|
|
Arrazoiak oso errazak dira. Izan ere, txakurrekin eta felinoekin bizi diren
|
pertsonek
maite dituzte hainbeste, beren familiaren zati direla uste baitute. Baina gehiago dago.
|
|
2018
|
|
|
El atzerriko istripu asegurua txarteletan ohikoena da, eta aseguratuaren heriotza eta baliaezintasuna estaltzen ditu garraiobide publiko batean doanean, betiere billeteak txartelarekin ordaindu baditu. El bidaiako laguntza asegurua Ez da hain ohikoa, baina nahiko zabaldua dago, eta hainbat gorabehera estaltzen ditu, hala nola atzerrian izandako gastu medikoak,
|
pertsona
maite bat hiltzeagatik egindako bidaia bat bertan behera uztea, aberriratzea, ekipajea galtzea, hegaldia bertan behera uztea, etab. Txartelaren asegurua versus aseguru pribatua Txartelen polizak aseguru generikoak dira ez dira pertsonalizatzen bezero bakoitzaren beharren arabera, ez helburuaren arabera, ez bidaiaren arabera. Baldintza berak izango ditugu New Yorkera bagoaz eta Hego Afrikan oinez ibiliz gero.
|
|
|
. Eta ez hori bakarrik. Gure esperientziak hobetzen ere lagun dezake, gure lagun eta
|
pertsona
maiteekin gehiago gozatzen eta, azken batean, egun horiei ahalik eta etekin handiena ateratzen. Hauek dira Gabon zoriontsuak igarotzeko teknologiarik onenak.
|
|
|
Ur hauetan botatzean
|
pertsona
maite baten odola, nire nahia bete behar da.
|
|
2019
|
|
|
Orain ordea ez nago hain ziur, zalantza handiagoak ditut: ez ote nukeen jakin nahi noiz izango den bukaera, gutxi gorabehera, joateko pixkanaka
|
pertsona
maiteei agur esaten, itxi beharreko gauzak ixten, bizitzari osotasun bat, zentzu bat, narrazio bat ematen. Absurdoa da, badakit, oker ez banago ez baitugu aukeratzeko modurik.
|
|
2020
|
|
|
Hala ere, COVID delakoaren osasun krisiaren ondorioz, beren etxeetan gehiago sartu behar izan dute, eta bizitza soziala ahalik eta gehien murriztu behar izan dute, kutsadura kurba gerarazten laguntzeko. Elkarreragin sozialik ezak eta lagun eta
|
pertsona
maiteekin aurrez aurre harremanak izateak isolamendu sentsazioa eragin dezake, eta pertzepzio horrek arreta berezia jarri behar die talde ahulenei, bakarrik bizi diren adinekoei, esaterako. Izan ere, bakardadeak, aldi baterako bada ere, ondorioak ditu osasun fisikoan eta mentalean.
|
|
|
Gauetik goizera, koronabirusaren erruz, albiste txarren gaindosia jasan dugu, eta elkarbizitzara eraman gaituzte. Egun osoa gure etxeetan gordeta, bakarrik, bikotekidearekin eta seme alabekin, telelanatzen, irakasleak egiten, hil diren
|
pertsona
maiteak agurtzen… Pandemiaren aztarna psikologikoa luzea eta sakona da. Amaiera hurbilago dagoenez, bi adituk inoiz berdina izango ez den agertoki batera itzultzen lagunduko digute.
|
|
|
Kalera irten daitezke, baina oraindik ezin dute lagunekin jolastu haur parke batean. Dagoeneko bisita ditzakete aitona amonak eta gainerako
|
pertsona
maiteak, baina besarkada sendoak eta soinu biziak ez zaizkie lehen bezala ematen. Eta oraindik ez dakigu eskolara nola itzuliko den.
|
|
|
ja1000 Testuinguru horretan, egoera larriagotu egiten da, pandemiak biztanleria osoan eragin duen talka emozionalaren ondorioz.
|
Pertsona
maite bat galdu duenari sostengu eman behar dion gizarte sarea ere ukituta dago, egoera traumatiko eta larrian. Antzina, doluaren faseak aipatzen ziren, Elizabeth Kübler Ross psikiatra suitzarrak 1969an ezarri zuen eredu ospetsuan oinarrituta:
|
|
|
Autonomia erkidego askotan garatutako erakunde honek ezin du auzibidean jardun. Beraz, arduragabekeriatzat jotzen dugun eta, ondorioz,
|
pertsona
maite baten heriotza edo ondorioak (prezipitazio handia, ospitaleetako infekzioak, erditzeetan gaizki egotea…) izan dituen ekintza batengatik epaitegietara joan nahi badugu, lehenbailehen eraman behar dugu kasua osasun zuzenbidean aditua den abokatu batengana. POPean, legezko klinikako aholkularitza zerbitzua dute, doan, gaixo kronikoentzat eta haien inguruko erakundeentzat.
|
|
|
Olga Moraga psikologoak dioenez, “hainbat azterketa egin dira epe luzean izango dituen ondorioei buruz, eta urteak igaro ahala amaituko da zehatzago nola eragin digun”. ...egoera, etab.) ez gaude egoera berean, psikologoa egoerak konparatzen saiatzen da, eta etorkizunean aurresaten du “arazo obsesibo, fobiko eta, batez ere, estres postraumatikoaren nahasteak biztanlerian, depresio eta antsietate zantzuak dituztenak, batez ere denbora luzez ospitalean egon diren pertsonetan, oso egoera estresagarri eta larrigarriak bizi izan dituzten profesionalengan, edo azken
|
pertsona
maiteei agur esan ezin izan dieten senideengan”. Besarkatzea, funtsezkoa garuna garatzeko Irudia:
|
|
|
Izan ere, guztiok kontatzen dugu eta besteei zerbait eman behar diegu, nahiz eta txikia iruditu. Familiakoentzako eta auzotarrentzako berriro erabiltzeko maskarak egitea, gaixorik dagoen
|
pertsona
maitearentzako askaria prestatzea, gizarte sareetan, eskolako jaian edo auzoko zaharren egoitzan (egoerak aukera ematen duenean) zerbait egitea edo eskolako kideen zalantzak argitzea dira, besteak beste, boluntario txiki hori etxean, ikastetxean edo herrian sustatzeko adibide batzuk. Nerabeentzako boluntarioak:
|
|
|
“Bakardade fisikoa aulki hutsa mahaian ikustea da. Hautemandako bakardadea galerak eragiten dituen emozioak dira, hala nola
|
pertsona
maitearen oroitzapenek eragindako nostalgia”, azaldu du adituak. “Bakardadearen sentsazioak, barruan dagoenak, emozio negatiboak dakartza, eta horrek bakarrik sentiarazten gaitu”, argitu du.
|
|
|
Sekula ez da erraza izan
|
pertsona
maite baten eskutik betirako askatu behar izatea, baina are zailagoa da adioa hainbat egoeratan. Azken hilabeteetan pandemiak baldintzatu du hainbat eta hainbat pertsonaren arteko azkeneko agur hori, kasu askotan, itxialdiak edota segurtasun distantziek ezindutakoa.
|
|
|
Hil diren
|
pertsona
maiteekin harremanetan jartzen laguntzen du.
|
|
|
Milioika
|
pertsonek
maite dituzten abestiak idazten dituzu.
|
|
2021
|
|
|
Maite behar nituen
|
pertsonak
maite nituela
|
|
|
maite behar nituen
|
pertsonak
maite nituela
|
|
|
|
Pertsona
maite baten zaintza iraupen lasterketa bat da: burnoutaren sindromea zer den azalduko dizugu, zaintzaileari nola eragiten dion eta zer egin behar den lehenengo metroetan ez hondatzeko.
|
|
|
Maitasuna, beraz, ontasuna eta edertasuna eskuratzeko irrikan dago, ez delako ez guztiz ona, ezta guztiz ederra ere. Horregatik, ontasunaren eta edertasunaren ereduak islatzen dituzten
|
pertsonak
maite ditugu, izan nahiko genukeena adierazten dutelako. Hori guztia kontatzen dio Diotimak Sokratesi, eta azken honek emakume horren ahotsetik ikasi du maitasunari buruz dakiena.
|
|
|
Gutaz zer pentsatuko ote duten haur beldurragatik, solasaldi batean bazter ez gelditzeko, azterketa batean airoso ateratzeko, baietz esaten dugu, ia gezurraz ohartu gabe, baietz, irakurri dugula, nahiz eta liburu hori ez dugun inoiz eskuetan izan. Maitemindu berritan, dio Bayardek, agian beste
|
pertsonak
maite dituen liburuak irakurri ditugulakoa eginen dugu harengana hurbiltzeko. Gezurretan hasita, ez dago atzera egiterik:
|
|
|
Irudika dezagun orain gizon bat, zeinari, bere
|
pertsona
maiteak ez ezik, etxea ere kendu baitiote, usadioak, arropak, guztia, hitzez hitz eduki daukan guztia: husturiko gizona izango da, sufrimendura eta eskasiara murriztua, duintasunik eta burubiderik gabea, guztia galdu duenari aise gertatzen baitzaio bere burua ere galtzea; halako moduz ezen, giza atxikipen oro saihestuz, kontzientziaren harrik gabe erabaki ahal izango da haren bizia edo heriotza; kasurik zorionekoenean, baliagarritasun epai bat beste irizpiderik gabe.
|
|
|
* Hernaniko herria ez ezik, Euskal Herri osoa ere zauritu nahi izan dute, Felipe bezain
|
pertsona
maiteari eraso eginez+.
|
|
2022
|
|
|
Era berean, familiarentzat erronka handia izan da isolamenduari esker. Familia askok beste komunikazio eremu batzuk aurkitu behar izan dituzte, gaixorik dauden
|
pertsona
maiteekin konektatuta egoteko. Hurbiltasun fisikoak beste komunikazio modu batzuk ekarri ditu.
|
|
|
Hala, emozio handiak sortzen dira, bai birusak kaltetutako pertsonarengan, bai haren senideengan. Zenbait azterketa, hala nola ‘Covid eraginpean dauden pertsonen senideen bizipena’ (Paniagua, E. 2020), agerian utzi dute kovid krisi baten alderdi psikoemozionalari intentsitate handiagoz erantzuten dioten pertsonak ez direla soilik osasun profesionalak eta erizainak izan, baita senideak edo
|
pertsona
maiteak zaintzeaz arduratzen direnak ere. Ikerlanean parte hartu zutenek alderdi negatiboagoak bizi izan zituzten gaixorik zeuden familiakoekin, eta jakin zuten 19 covid pandemiak beren osasun fisikoa nahiz mentala arriskuan jartzen zuela.
|
|
|
pertsonak eta antolaketa. Organoak emateko kanpainak oso ondo daude, baina jendeak dohaintzan ematen du edo ez, baldin eta
|
pertsona
maite bati agur egitea bezain une zailean eramaten badu, profesional egokiak aurkitzen baditu eta emate hori posible egiten duen erakundea aurkitzen badu. Zer garrantzi du prestakuntzak?
|
|
|
Saioko irabazleak ere publikoa irabazi zuen bere ganbarakoarekin, izeba baten hiletara agertzeari uko egitea erabaki duenaren larruan kantatuta. «Barkatu, izeba, sentitzen dut zu/ joatea apartean/ baina
|
pertsonak
maite behar dira/ bizirik dauden artean».
|
|
|
Esanguratsuak dira jartzen dituen adibideak: " ze zoragarria litzatekeen nire
|
pertsona
maiteak eta ni betiko bizi ahal izatea, inoiz ez hiltzea kamioi batek zapaldu edo terrorista batek zatitan leherrarazten ez bagaitu" 22 Istripuak eta atentatu terroristak lirateke heriotzaren aurpegi indibiduala.
|
|
|
Orain ordea ez nago hain ziur, zalantza handiagoak ditut: ez ote nukeen jakin nahi noiz izango den bukaera, gutxi gorabehera, joateko pixkanaka
|
pertsona
maiteei agur esaten, itxi beharreko gauzak ixten, bizitzari osotasun bat, zentzu bat, narrazio bat ematen. Absurdoa da, badakit, oker ez banago ez baitugu aukeratzeko (ia) modurik.
|
|
|
Nire
|
pertsona
maite guztiak abandonatu nituen.
|
|
2023
|
|
|
Komunikazioa ezinezkoa bada, beste pertsona batek egin dezake funtzio hori, baita laguntza profesional batek ere. Zure semeak egoera estresagarri bat bizi badu (dibortzioa,
|
pertsona
maite baten heriotza…), zaindu bere gogo aldartea, entzun eta animatu ez dadin bakartu. Eskolako jazarpena edo ziberbullying a izanez gero, jarri harremanetan ikastetxearekin, eta kontrolatu mugikorra edo ordenagailua nola erabiltzen duen eraso gehiago saihesteko.
|
|
|
Euskal Herrira oraindik iritsi ez diren arren, munduko beste leku batzuetan badira etorkizunean horren arraroak egingo ez zaizkigun hainbat joera. Azken hilabeteetan ezagunak egin dira
|
pertsona
maiteen errautsak ontzi batean uztea baino aukera interesgarriagoak: enpresa ingeles batek binilozko disko batean konprimatzen ditu errautsak abesti pertsonalizatu batekin; tatuatzaileek tintarekin nahas ditzakete errautsak eta hildakoaren omenez tatuaje pertsonalizatuak egin; eta Alabamako (Amerikako Estatu Batuak) enpresa batek zuk aukeratutako munizioan jartzen ditu errautsak, tiro egin dezazun.
|
|
|
Ba hau antzeko egoera da niretzat. Tira, etxe baten eraisketa
|
pertsona
maite baten heriotzaren parean jarri nahi gabe…
|
|
|
Gogorra da
|
pertsona
maite batek nazka ematen duela ikustea.
|
|
|
|
Pertsona
maite bat galdu ostean guztiz naturala da zera zergatik gertatu den galdetzea.
|