|
2000
|
|
|
|
Euskal
idazleek, berriek batez ere, zein neurritan ezagutzen dute beste idazleen lana. Zein harreman dago euren artean?
|
|
|
|
Euskal
idazleak oso gutxi irakurtzen ditu beste euskal idazleen liburuak. Nik, irratia dela eta, astero liburu bat irakurri dut azkenaldian.
|
|
|
|
Euskal
idazleek beste euskal idazleen lanak irakurtzen dituzte, baina horrek belaunaldika funtzionatzen du. Nik nire belaunaldikoek idatzitakoak irakurtzen ditut.
|
|
|
Hona hemen beste zenbait: Egin,
|
Euskal
Idazleak Gaur liburua,... Baina, garaiko zenbait ezaugarriren erreferentzia etengabea den arren, bukaera arte ez da data zehatz baten berri emango. Hala ere, aipu hauek guztiek narrazioa girotzeko baliagarriak diren arren, ez dute istorioaren nondik norakoa bideratzen, izan ere, istorio bera beste lekuren batean ere irudika baikenezake.
|
|
|
LARRINGAN, Luis Maria Euskara batua eta euskalkiak. 76 zk. (1993), 11 Oñati’ko Unibersidadea. 19 zk. (1965), 74 Pentsaerak eta erakundeak. 33 zk. (1968), 3 SEIE (Salleko
|
Euskal
Idazleen Elkartea). 24 zk. (1982), 135 Geroari begira. 2 zk. (1956), 88 Katekesis eta elizketa. 4 zk. (1957), 48 Romano Guardini’ren estetizismoa. 9 zk. (1959), 60 Georges Bernanos. 13 zk. (1960), 53 Orriak aidez aide. 17 zk. (1964), 54 Baroja eta Epikuro. 33 zk. (1968), 50 Euskal kulturaren kinka larria. 34 zk. (1969), 34 Euskal Herriko irakaskuntza elebiduna antolatzeko oinharrizko ideia b... 7 zk. (1978), 47 Rikardo, kultur animatzailearen eredu. 10 zk. (1979), 114 Ikastolen politika linguistikoaren analisi kritikoa. 19/ 20 zk. (1981), 22
|
|
|
" Pertsonaia euskal nobelagintzan". 2 zk. (1977), 124 Torrealday, J.M.: "
|
Euskal
idazleak gaur". 3 zk. (1977), 98 Azurmendi, J.: " Zer dugu Orixeren kontra.
|
|
|
KORTABARRIA, P. E.K.B. (Euskarazko Kulturaren Batzarrea) (Orain eta Hemen). 26/ 27 zk. SEIE (Salleko
|
Euskal
Idazleen Elkartea). 24 zk. (1982), 135 Euskal kulturaren kinka larria. 34 zk. (1969), 34 Euskal kulturaren gainean, bigarrenez. 107 zk. (1998), 109 Euskal kulturari buruz (Nota laburrak). 33 zk. (1968), 31 Joera ekonomiko berriak kultura industrializatuan. 59 zk. (1990), 107 (Itz.:
|
|
|
" Pertsonaia euskal nobelagintzan". 2 zk. (1977), 124 Torrealday, J.M.: "
|
Euskal
idazleak gaur". 3 zk. (1977), 98 Azurmendi, J.: " Zer dugu Orixeren kontra.
|
|
|
Hiriren baten egon gura neukek, baina ez jakiat oso ondo zertan. Gasteizen akaso, Jaurlaritzako politikariakaz bilduta, aberriaren aldeko zereginak eztabaidetan eta erabakiak hartzen; Euskaltzaindiko edo
|
Euskal
Idazleen Elkarteko bilera baten bestela; edo antzoki baten be egon neitekeala uste juat, ospe handiko euskarazko ekitaldi kultural batera gonbidatuta... Hire ordez Egunkaria ko erredakzioan behar egitea be ez litzatekek txarrena izango, ez horixe!
|
|
2001
|
|
|
Zenbatek irakurriko ote du oso osorik?, galdetu du, halaber, baten batek.
|
Euskal
idazleen artean ea nobela potoloena nork idazten duen nolabaiteko norgehiagoka dagoela, esan duenik ere bada.
|
|
|
Baina zergatik?
|
Euskal
idazle bati buruz hitz egitera dator beste euskal idazle bat, eta hor ere ghettoan sartu nahi gaituzte, ezkutatu egiten dute idazle euskaldunak garenik! Martin Ugalderi buruz erdaraz ematen badute informazioa, non dago hor euskara?
|
|
|
Idazlefrantses batek ez dauka automatikoki nortasun kolektibo frantsesaren bozeramailegisa irakurria izateko arriskurik; idazten duen guztia, magiaz bezala, unibertsalada.
|
Euskal
idazle bat, gauza bertsuak kontatuagatik (maitasuna, gorrotoa, anbizioa, etab.), esentzia berezi baten lekukotzat hartuko da. Frantsesez ekoizten denean, literatura Literatura da.
|
|
|
elkar ezagutzaren gainean bermatuz, sare bat hedatzera, lehen urratsean gure literatursorkuntzaren historia, teoria eta pratikak aztertuz. Hemen Emakunde erakundeaketa
|
Euskal
Idazleen Elkarteek balukete zer obra, naski. Batetik.
|
|
|
|
Euskal
idazleoi ere eskaintzen digu zerbait Barojak. Gure lurraldea inor gutxik bezala ikusi du, aurrenik:
|
|
|
1)
|
Euskal
idazleen eskubide profesional eta moralen defendatzaile bihurtzea.
|
|
|
Norbaitek galde dezake zergatik eginen dudan hori, eta lehenago aipatu arrazoiez gain, esan behar dut neure neurrian ere nekatuta nagoela, hots, pertsonalki hainbeste onura jasotzeagatik ere, komenigarria dela, bai mailape rtsonalean nola sozialean, lehendakariak aldatzea, eta nik neuk horixe eginen dudala, Jainkoa lagun, heldu den urtean. Are gehiago, Ana Urkiza gure idazkari berriak proposatzen duen legez,
|
Euskal
Idazleen Elkartea ren historian hiru aro desberdintzen ahal badira:
|
|
|
Abenduan, Stephen J. Gould paleontologo estatubatuarra etorriko da
|
Euskal
Idazleen Elkarteak antolatutako prosa zientifikoari buruzko jardunaldietara. Gaur eguneko zientzi dibulgatzaile handienetako bati entzuteko paradari ezin zaio muzin egin.°
|
|
|
Horren harira, txalotzekoak dira, gure ustez, bestelako ekimenak. Horien artean aldarrikatu behar
|
Euskal
Idazleen Elkartekoa, euskarazko prosa zientifikoan aurreratzeko asmoarena. Horixe izan daiteke biderik egokiena, euskaraz dugun tradizioa berreskuratu eta premiaberrien aldetik egokitzea.
|
|
|
Autore funtzionarioak dira gehienak.
|
Euskal
idazlerik onena, Ramiro Pinilla. Bertsolarien kultura.
|
|
2002
|
|
|
IDAZLE gazteak ditu protagonista
|
Euskal
Idazleen Elkarteak martxan jarri berri duen egitasmoak. Hain zuzen ere, «XXI. mendeko idazle berriak» izeneko erakusketa zabaldu dute aste honetan Bilboko Deustuko Liburutegian.
|
|
|
|
Euskal
Idazleen Elkarteak (EIE) kazetaritzatik literaturarako bidea izan du hizpide orain gutxi. Kazetaritzaren eta literaturaren arteko muga zehaztu beharra al dago?
|
|
|
|
Euskal
Idazleen Elkarteak (EIE) literatura eta kazetaritza hartu zituen aztergai urriaren 21etik 23ra egindako jardunaldietan. Sarrerako ekitaldian parte hartu zuten hiru hizlariek eginiko adierazpenetako batzuk bildu ditugu jarraian:
|
|
|
Urte haietan hasi zen hainbat egunkari eta aldizkaritan kolaborazioak idazten.
|
Euskal
Idazleen Elkarteko lehendakari izan zen bitartean. 1995ean Rikardo Arregi Kazetaritza Saria eman zioten argitara emandako iritzi artikuluengatik.
|
|
|
9 Euskal Editoreen Elkarteak 1998an argitara eman zuen
|
Euskal
Idazleak. Escritores en Lengua Vasca.
|
|
|
7 Bestalde,
|
Euskal
Idazleen Elkartearen azken datuen arabera, elkarteak dauzkan 247 bazkideetatik, 33 bakarrik dira emakumezko.
|
|
|
Eta idazleez mintzo garenez, gogora dezagun 1980ko hamarkadan sortu zirela sortzaileen eskubideak defendatzeko beharrezkoak ziren elkarteak, hala nola,
|
Euskal
Idazleen Elkartea EIE14 (1982) edo Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpretarien Elkartea EIZIE (1987). Gaurtik begiratuta, euskal itzultzaileek funtsezko ekarria egin dute, zalantzarik gabe, hizkuntza literarioa sendotzeko eta aberasteko.
|
|
|
14
|
Euskal
Idazleen Elkartearen helburu nagusietako bat euskal idazleak ezagutaraztea da. Xede horrekin burutu dituen hainbat egitasmoren artean, 1989tik aurrera martxan dagoen" Idazleak Eskoletan" kanpaina edo 1985az aurrera antolatzen den Galeuzca topaketetan parte hartzea aipatu genituzke.
|
|
|
Torrealdai, J. M. (1977):
|
Euskal
idazleak, gaur. Historia social de la lengua yliteratura vascas, Jakin, Oñati Arantzazu.
|
|
|
Erabaki akademiko horiek Euskaltzaindiari dagozkio, eta ez, esan bezala, Eusko Jaurlaritzari.
|
Euskal
idazleek, normalean, Euskaltzaindiaren esanak ongi betetzen dituzte, historian zehar erakunde honek itzal akademiko handia izan duelako euskararen alde mugitu izan diren sektore dinamikoenen artean. Zernahi gisaz, Eusko Jaurlaritzak bere garaian, lehenbiziko gobernuan, Euskaltzaindiaren lana bedeinkatu izan ez balu, katalanei gertatzen zaien bezala, katalanez mintzo direnei esan nahi dut, hemen aberatsago izango ginateke segur aski ere, hizkuntza baten tokian bizpahiru bai asmatuko baikenituzkeen, katalanari valentzianoarekin gertatzen zaion modura.
|
|
|
|
Euskal
idazle onak ditugu egun, eta edozein gauzaren gainean idazten dute, normalean ordenagailua maite badute ere. Inoiz ez bezalako idazleak, nahiz oraingoz denei aski ongi etorriko litzaigukeen behin edo beste tradizioko gure idazleen liburuak apaletatik hartu, errautsa astindu eta esku artean erabiltzea.
|
|
|
|
Euskal
idazleak frantsesak eta espainiarrak bezain onak direnez, batzuetan hobeak ez badira, ez dute haien ihakindatzen ibili beharrik. Besterik da frantsesez edo espainieraz idazten dutenak bezain onak direla pentsatzea.
|
|
|
euskal idazleak zerbait baldin badira" euskal" dira lehenengo eta behin, eta gero" idazle", zeren batzuetan kosta egiten da, eta nola gainera, testu bat hartu eta euskara dela irenstea, nahiz itxuraz bederen euskararen antz handia duen hango hizkera motak.
|
Euskal
idazleak, gezurra iduri baldin badu ere, euskaraz jakin behar du lehenik. Eta ongi, ez pentsa.
|
|
2003
|
|
|
Aren jaioterri Elgoibar' en ilbeltzaren amazazpitik asi ta ogeitazortzira, berebiziko jaiak ospatuko dira.
|
Euskal
idazle errikoirik iñor izan bada, bat ori Pedro Migel Urruzuno. Parre algara gozoa pranko egin genduen gazte denboran aren lanak irakurrita.
|
|
|
|
Euskal
Idazleen Elkartearen omenaldia. Zestoa, 1995 Oskillaso zutunik erdi erdian.
|
|
|
1995ean
|
Euskal
Idazleen Elkarteak omenaldia egin zion, beste idazle batzuekin batera.
|
|
|
Hilgo zan aurretxuan, bere eskuetan euki eban Antologia hau, eta beronen Ariketak egitea bere ardurapean hartu eban; zoritxarrez, asmo hori beteteko asti barik joan jakun, asmo ederrez eta lan astunez leher eginda, gure Mikel. Baina gure adiskide ta lagun handiaren eretxia nahinon aurkituko dozu orriotan; gainera, haren Bizkaiko
|
Euskal
Idazleak liburua guztiz egokia dozu antologia honi onura gehiago aterateko. Bizkaiko beste euskal idazle askok legez, Zaratek be beste euskalkien edo" euskara batua" ren bideari ekin eutsan, azken urteotan.
|
|
|
Lehenengo, beharrizanak bultz eginda, Bizkaiko eta Gizpuzkoako idazleen Lorategiak emon nituan, multikopia apal eta lotsorrez, Derioko Seminarioan (1965, 1967). Gerotxuago, Ermuko batzar haretan euskaltzale lagun batzuk eskatuta, aurreko biok bat egin, zerbait osotu, eta
|
Euskal
Idazleen
|
|
|
|
Euskal
Idazleak Bizkaieraz eskaini genduan. Orain, urtebetega6 Karmelo Etxenagusia, Iparraldeko Euskal Idazleak, Labayru Ikastegia, Bilbo, 1981 rrenean, hona hemen bosgarren hau, urrutiagoko idazleen" lili" ederrez egindako sorta lodikotea.
|
|
|
Euskal Idazleak Bizkaieraz eskaini genduan. Orain, urtebetega6 Karmelo Etxenagusia, Iparraldeko
|
Euskal
Idazleak, Labayru Ikastegia, Bilbo, 1981 rrenean, hona hemen bosgarren hau, urrutiagoko idazleen" lili" ederrez egindako sorta lodikotea.
|
|
|
bizkaiera, gipuzkera... edota eskualde bateko euskal idazleak. Holan, nire Iparraldeko
|
Euskal
Idazleak; Euskal Idazleen Lorategia itz lauz, Donostia, 1969; Ikas en euskal alorretik, Zarautz, 1979 Eta, azken aldi honetan, batek edo bestek Euskara Batuarenak baino ez. d) Zelan argitaratu direan: irarkolan liburu lez argitaratuak dira gehienak; bi, aldizkarietan; eta ezin alboratu multikopia apalez egindakoak:
|
|
|
bizkaiera, gipuzkera... edota eskualde bateko euskal idazleak. Holan, nire Iparraldeko Euskal Idazleak;
|
Euskal
Idazleen Lorategia itz lauz, Donostia, 1969; Ikas en euskal alorretik, Zarautz, 1979 Eta, azken aldi honetan, batek edo bestek Euskara Batuarenak baino ez. d) Zelan argitaratu direan: irarkolan liburu lez argitaratuak dira gehienak; bi, aldizkarietan; eta ezin alboratu multikopia apalez egindakoak:
|
|
|
K. Etxenagusia,
|
Euskal
Idazleen Lorategia Itz lauz, Donostia, 1969 (Hemendikaldekoak baino ez).
|
|
|
K. Etxenagusia,
|
Euskal
Idazleen Lorategia Itz lauz. Gipuzkeraz, Derio, 1967 (multikopiaz).
|
|
|
K. Etxenagusia, Iparraldeko
|
Euskal
Idazleak, Bilbo, 1981.
|
|
|
M. Zarate, Bizkaiko
|
Euskal
Idazleak, Derio, 1970 b) Orokorrak:
|
|
|
Luis de Castresanaren Iparragirre" ren Bizitza (1978) eta Gernika" ko beste Arbola (1979); Behórquez en Bolibar (1984).
|
Euskal
idazle batzuen euskerazko lanak zerbait orraztu eta eratu be bai: Aita Basaberen Gogarteak (1963), Bustintza" tar Errose" Mañariko" ren Ipuiñak (1990) eta Xabier Goitiaren Eusko Umeak Atzerrian (1991).
|
|
|
2
|
Euskal
Idazleen Lorategia (itz lauz) II. Gipuzkeraz, Derio (Bilbo) ko Seminarioan, 1967.
|
|
|
Honelango liburu bat egiteko geroago ta argiago ikusi dot hau gizontxu baten indarrak eta ahaleginik bizienak ez dira nahiko: talde alkartu baten lana izan behar leuke honek (horregaitik, betor lehenbailehen Euskaltzaindiak agindutako
|
Euskal
Idazle Zaharren Lorategia, Juan San Martin behargin sutsuaren ardurapean egitekoa dan hori). Bien bitartean, zerbait egin behar, eta egin dot nik neurea:
|
|
|
4 Karmelo Etxenagusia,
|
Euskal
Idazleen Lorategia itz lauz, Donostia, 1969 batasunik haundiena: geroko batasuna, ez ete dogu lehengo idazleetan?
|
|
|
6 K. Etxenagusia:
|
Euskal
Idazleen Lorategia Bizkaieraz, Derioko Seminarioa, 1965, polikopiaz.
|
|
|
7 K. Etxenagusia:
|
Euskal
Idazleen Lorategia (itz lauz) II. Gipuzkeraz, Derioko Seminarioa, 1967, polikopiaz.
|
|
|
LB: K. Etxenagusia,
|
Euskal
Idazleen Lorategia Bizkaieraz.
|
|
|
LG: K. Etxenagusia,
|
Euskal
Idazleen Lorategia Gipuzkeraz (II).
|
|
|
Larramendi, Kardaberaz, Mogel, Añibarro...: cfr. K. Etxenagusia,
|
Euskal
Idazleen Lorategia II Gipuzkeraz, 4, 16 or.). Gero, Azkuek, batez be, jorratu eban arlo hau.
|
|
|
Bai,
|
Euskal
Idazleak Bizkaieraz deritxon lorategia. Liburu lez 1980 urtean argitaratu genduan, baina gaia bera aurreko urteetan emonda neukan ikastaroan.
|
|
|
Eta berehalaxe, ikasleen lagungarri, zeure azken antologia argitaratzen dozu: Iparraldeko
|
Euskal
Idazleak.
|
|
|
Bilbon argitaratu zan, 1952 urtean, Verdesenean. Ez dozu liburu horren barririk aurkituko, ez Jon Bilbaoren Bibliografia oparoan, ez J.M. Torrealdairen
|
Euskal
Idazleak Gaur (Jakin, 1977) liburuan, ezta Auñamendiren Enciclopedia n be. Egarte hori ezizena da, jakina; baina ez idazle bakar batena, hirurena baino.
|
|
|
" beste laguntzaile batzuen artean, argi emoilerik mesedegarriena, Lino Akesolo. Eskerrik asko!"(
|
Euskal
idazleak bizkaieraz, Labayru Ikastegia, Bilbo, 1980, 13).
|
|
|
Mikel Zaratek, Bizkaiko
|
Euskal
Idazleak liburuan, Abeletxeri be emon eutsan zor jakon lekua; eta, beste gauza batzuen artean, hara zer dinoan: " Kirikiñoren jarraitzailea da Abeletxe eta herriherriaren filosofia umoretsuagaz egosten ditu bere idazlanak".
|
|
|
Zure bigarren antologia hori,
|
Euskal
Idazleen Lorategia itz lauz: II. Gipuzkeraz (1967), dana euskeraz dago, eta ganera aurrekoa baino txukunago eta dotoreago.
|
|
|
1969 urtean argitaratu eutsun Iñaki Beobidek zure hirugarren antologia hori:
|
Euskal
Idazleen Lorategia (Itz lauz).
|
|
|
Bilduma bat dozu liburu hau: batetik, neure lantxu bi batu ditudalako hemen (urteokaz neure ikasleentzat polikopiaz egindako Antologia bi,
|
Euskal
Idazleen Lorategia izenarekin: bata, bizkaierazko prosistena; bestea, gizpuzkerazkoena); bestetik, gure prosistarik onenen zatiekin osotutakoa dalako.
|
|
|
5 K. Etxenagusia, J. Kortazar, A. Etxebarria,
|
Euskal
Idazleak Bizkaieraz, Antologia, Testu azterketak, Ariketak, Labayru Ikastegia, Bilbao, 1980.
|
|
|
Hamasei urte lanbide horretan sartu nintzala, eta, behin bide bati heldu ezkero, ezin atzerarik egin, antza; aurrera jo behar..." (K. Etxenagusia, Iparraldeko
|
Euskal
Idazleak, 7 or.).
|
|
|
K. Etxenagusia,
|
Euskal
Idazleen Lorategia Itz lauz, Bizkaieraz, Derio, 1965 (multikopiaz).
|
|
|
K. Etxenagusia, J. Kortazar, A. Etxebarria,
|
Euskal
Idazleak Bizkaieraz, Bilbo, 1980.
|
|
|
Partaideak, besteak beste, honako hauek izan ziren: Hego Euskal Herriko lau lurraldeetako Ikastolen Elkarteak, Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea, Jakin,
|
Euskal
Idazleen Elkartea, Euskaltzaindia, UZEI, Elhuyar, Arantzadi Zientzia Elkartea, Bizkai eta Gipuzkoako Irakasle Elkarteak eta UEU. Euskararen zabalkundearen inguruan ari ziren elkarteak ditugu; baina, hutsune narbarmenak egon ziren104 Bertan adostutako puntuen arabera,. Etxepare, euskal kultur erakundea, n parte hartzeko oinarrizko puntuak honako hauek ziren:
|
|
|
Jean Haritschelar, Piarres Xarritton, Manex Goihenetxe, Karlos Santamaria eta Joseba Intxausti.
|
Euskal
idazleak, gaur liburutik, Argia tik eta Deia tik hartutako argazkiak. Azken egunkari horren kasuan, irudiak. Abertzaletasunaren agiritegia.
|
|
|
1973.Zearretak.
|
Euskal
idazleak, gaur liburutik hartu tako argazkia.
|
|
|
Bere Ford gorri zaharrean kargatu genituen maletak (nire Volkswagen berria libre edukita), neguko arropa ere sartu zuen abuztu erdia izanik, eta tartean nire saiakera bat, Maitaleak euskal literaturan izenekoa, itxura guztien arabera Monikak aurreko bidaian irakurria.
|
Euskal
idazleek, bereziki nobelan, proiektatu dituzten maitaleen perfilak aztertzen nituen; gure literatura gazteei hurbiltzeko trikimailu didaktikoa gehiago zen beste ezer baino, baina Monikari asko gustatzen zitzaion. " Hurrengo edizio batean neu ere sartu behar nindukezu", esan ohi zuen bere bularrak hanpatu, eskuak aldaketan jarri eta gerriari lizunki eraginez.
|
|
|
Azkenik, eta laburtzearren, Literatur Sorkuntzaren Euskal Gunea sortzeko ideia plazaratzen dute, munduan diren Idazlearen Etxea moduko bat hain zuzen. Bestalde,
|
Euskal
Idazleen Elkartean askotan aipatu izan dugun ekimena ere aipatzen dute egileek, Goethe edo Cervantes Institutu moduko bat (Axular edo Etxepare Institutua alegia) eta beraren korrespontsaliak sortzea munduanzeha r, euskal literatura ezagutzera emateko eta, batez ere, beste hizkuntzetara zuzenean itzuliko duten itzultzaileakprestatzen laguntzeko.
|
|
2004
|
|
|
Beste lan askorekin gertatzen den bezala, Campionen gramatika da ia ezagutu gabe askotan aipatzen den liburu horietakoa.
|
Euskal
idazle eta literaturarekin horren zekena den Jon Juaristik, bere El linaje de Aitor klasikoan, «obra cimera de la vascologia decimononica» deitzen zuen Campionen liburua. Urte batzuk lehenago, 1984ko irailaren 25etik 29ra bitartean, Euskaltzaindiak Gramatica de los cuatro dialectos literarios de la lengua euskara honen mendeurrena ospatu nahi izan zuen Iruñean, berariazko jardunaldiak antolatuz.
|
|
|
|
Euskal
idazleen lanaren azterketa
|
|
|
Andolin Eguzkitza hil zen bihotzekoak jota. Idazlea, euskaltzain osoa, EHUko irakasle katedraduna,
|
Euskal
Idazleen Elkarteko lehendakari ohia, Euskararen Aholku Batzordeko kide izandakoa... gogor egin zuen lan euskara eta euskal kulturaren alde. 1953ko abenduaren 6an Santurtzin sortua, Filologia Erromanikoan lizentziatu zen Deustun.
|
|
|
Paris, 1972 Euskal literatura garaikidea irakasten du Paueko Unibertsitatean, bertako irakasle titularra izaki. La Naissance de l' ecrivan basque/
|
Euskal
idazlearen sorrera lanaren egilea da, Bernardo Atxagaren obraren azterketa.Eleberrigile gisa Beterriko liburua saria lortu du (1997) Gauak eta hiriak nobelarekin. Hurrenez hurren Elkar eta Erein argitaletxeen eskutik plazaratua.
|
|
|
Euskal literatura garaikidea irakasten du Paueko Unibertsitatean. La Naissance de l' ecrivan basque/
|
Euskal
idazlearen sorrera lanaren egilea da, Bernardo Atxagaren obraren azterketa. Beterriko liburua saria irabazi zuen 1997an Gauak eta hiriak nobelarekin.
|
|
|
Eta, etxera etorriz, bere erantzukizuna du euskal idazleak.
|
Euskal
idazlea ez baita estratosferan bizi.
|
|
|
Bilbon egindako saioen ostean, musika eta literaturaren arteko harremanaz jardungo dute Koldo Mitxelena kulturunean hilaren 9tik 12ra
|
Euskal
Idazleen Elkarteak antolatutako topaketetan. Honako idazle eta musikariek parte hartuko dute:
|
|
|
Jose Antonio Agirre eta Telesforo Monzon izango dira hizpide euren jaiotzaren mendeurrena dela medio. Bigarrenik,
|
Euskal
idazleen munduak mintzagai izango dira. Eta azkenik, euskara eta teknologia berriek ere izango dute euren tartea.
|
|
|
Omenka gatoz, zeren eta iritzi horren jabea ez gara gu, Juan Kruz Igerabide baizik.
|
Euskal
idazle honek horra nola ikusten duen zinez aterabide gaitza daukan problema: –Kultur beharrei erantzuteko sortzen den industriak bere burua bihurtzen du helburu (kontsumo gizartearen lege bat da hori, eta kulturaren arloan ere bete egiten da hori); orduan, produkzioa ez da gizartearen beharren araberakoa, industriaren garapenaren araberakoa baizik?. 715
|
|
|
–Inoiz ez dugu jakin izan nola jokatu euskal hiritarrak diren erdal idazleekin.
|
Euskal
idazleak izan ez direla ongi dakigun arren, erdaraz idatzitako euskal literatura ez da existitzen. Ezinezkoa da, euskaraz ez dakien norbait euskalduna ezin izan daitekeen modu berean(...).
|
|
|
Luze mintzo zaigu hemen, luze eta adierazgarri, gure nahierara: ?
|
Euskal
idazle euskaraz idazten duen idazlea da; beraz, euskal idazle ez dagokio Pio Baroja bezalako idazle bati. Blas de Otero eta Gabriel Celaya, poeta handiak dira biak, baina ez dira euskal poetak, poeta kastillanoak dira azken ondoriotaraino.
|
|
|
698 Joan Mari Torrealdai:
|
Euskal
idazleak, gaur, 1977, Jakin, 474.
|
|
|
Vendrelleko castellersak, Bernardo Atxaga, Ruper Ordorika, pulpoa, Miquel Desclot, Emma Couceiro, sagardoa, Harkaitz Cano, Juan Carlos Perez, Tere Irastortza,
|
Euskal
Idazleen Elkartearen eskutik liburu aurkezpena eta beste hainbat ekitaldi antolatu dituzte egun horretarako.
|
|
|
Poesia Antologia, Galeusca() poema liburuaren aurkezpena,
|
Euskal
Idazleen Elkartearen eskutik. Lekua:
|
|
|
2003ko azaroan, Gernikan bildu ginen," Memoria eta Historia" hizpide, Associacion d’Escriptors en Llengua Catalana (AELC), Asociacion de Escritores en Lmgua Galega (AELG) eta
|
Euskal
Idazleen Elkartea (EIE).
|
|
|
Bitarte horretan, Galeuscako antologia bezala, argit aratu da Estatu Batuetan
|
Euskal
Idazleen Elkartearen laguntzarekin, eta Reyes Lazarok koordinatuta, bost unibertsitate artean argitara ematen den Me tamo rphosesaldizk arian euskal poesiari eskaini zaion monografikoa. Wo rdsand Worlds.
|
|
2005
|
|
|
Euskararen Etxea, Bilboko Udalaren, Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta Eusko Jaurlaritzaren ekimenez atondutako lau solairuko eraikina. Lehenengo solairu bietan Euskararen Interpretazio Zentroa dago, gu hona etortzearen zergatia, alegia; hirugarrenean,
|
Euskal
Idazleen Elkarteak, Mendebalde Kultura Alkarteak, Topaguneak eta, berriki, Euskal PEN Klubak daukate egoitza; laugarrenean, azkenik, Bizkaiko Ikastolen Federazioak egin du habia. Euskararen Etxea, zinez.
|
|
|
Euskal Herria lurralde emankorra da literatura sortzaileei dagokionez, molde, adin eta estilo guztietakoak daude. Horietatik 285
|
Euskal
Idazleen Elkartearen babespean bildu dira. Elkartearen zeregin nagusia euskal idazleen eskubide moral eta profesionalak defendatzea da.
|
|
|
Broma da, baina ideia ez da hutsala, ez dakit konturatzen garen, euskal literaturaren historia errepasatuz gero euskal idazleak oso gutxi izan direla oraintsu artean, eta gutirentzako lanean, Santxo Jakintsuaren gortesaurentzat bakarrik, irakurtzen zuen populuak erdaraz irakurtzen zuelako literatura popularra.
|
Euskal
idazleak elitistak izan gara derrigorrez eta, zailagoa da Raymond Chandler edo Rubem Fonseca bezala idaztea, orain arte euskal estiloak ere apur bat aristokratizanteak izan dira...
|
|
|
Fito Rodriguezek Saiakeran saiatzeko gida plazaratu du eta Asel Luzarraga eta Antton Irustak Eleberria lantzeko gida. Bi liburuak
|
Euskal
Idazleen elkartearen Liburuen Xarma bildumaren baitan argitaratu dira. Ikasle gazteak literatur generoetara hurbiltzea dute xede argitalpenok.
|
|
|
|
Euskal
Idazleen Elkartea
|
|
|
Honelakoxe izenburu zehatza du
|
Euskal
Idazleen Elkarteak plazaratutako liburu honek: Lux mundi.
|
|
|
|
Euskal
idazleok geure tradizioa ahazteko arriskuan batzuetan »dena esan behar baita» eskolan ikasi ahal izan dugun tradizioa gainditu dugu. Tradizio nazionaletara baino gehiago, gure sor muinean geure lanekin osagarri izango zen tradizio baten bila ekin diogu.
|
|
|
b.
|
Euskal
idazleek euskal idazlegoa hutsaren hurrengo ipintzeko joera gainditzeko, kanpoan ere kirolariak bezala, industriak bezala lehiatzeko gauza garela frogatu behar diegu geure buruei, barruan ere asentatzeko.
|
|
|
Ikastaro horren emaitza dira haren lanak: Bizkaiko
|
Euskal
Idazleak (1970), Euskal Deklinabidea (1975), Euskal Literatura I (1977), Euskal Literatura II (1978), Euskal Ortografia (1978).
|
|
|
Sortze asmo ta minetan bete betean ziarduala joan jakun gure artetik, bere amesetako gorengo mailara eldu orduko. Baina, utzi deuskuzan lanak txalogarriak badira, alegien munduan aurkitu eban berebiziko bidea, barruko kezkak eta irudimena ustutzeko(
|
Euskal
idazleak bizkaieraz, 272 or.)"
|
|
|
Euskal Herritik fisikoki urruntzeak, nahi izan gabe, aldizkariaren izaeran eragin horixe izan zuen.
|
Euskal
idazleen galerarekin batera bertoko irakurleena gertatu zela pentsa daiteke, agian Donostian irtendako Euskal Erria aldizkariaren konkurrentzia tartean egonik. Orrialde kopurua handitzeko esfortzuak ez bide zuen nahi adinako harpidetza erakarri:
|
|
|
|
Euskal
idazlerik aipatuenak hurbiletik segitzen ditut, Bernardo Atxaga, Jose Mari Iturralde, Patxi Ezkiaga, Saizarbitoria, Txillardegi, Edorta Jimenez, Anjel Lertxundi... Jon Juaristi ere bai, bere garaitxoan.
|
|
|
Halere, ni poztu egiten naiz horrelako liburuak idazten dituztelako.
|
Euskal
idazleak behar ditugu. Gogoa badute, idazle horiek euskara hobetu eta osatu egingo dute eta etorkizunean gauza ederrak idatz litzakete.
|