2009
|
|
Euskal Idazleen Elkartearen sorrera desberdinetan Euskaltzaindia dago beti, zuzen edo zehar. Ezagutzen dugun egitasmo zaharrena 1956koa da, Jokin Zaitegiren?
|
Euskal
idazle Alkartasuna?. Idazleen etxe bat sortu nahi izan zuen.
|
|
Euskaltzaindiak, Arantzazun 1956ko Biltzarrean,, euskaldun ikasiei? egin zien deialdiari erantzuteko modu eraginkorra deritzaio Zaitegiri?
|
Euskal
idazle Alkartasuna?.
|
2011
|
|
1 Frankismo betean ondo kostatako Euskaltzaindiaren berpizte apala arriskuan jar zezakeen Zaitegik. Euzko Gogoa Espainian argitaratzeko baimenik ez zioten eman, nahiz agintari zibil eta espiritualekin lortzen saiatu zen; aberrian ez ezik erbestean zeuden euskal idazleekin sortu nahi zuen
|
Euskal
Idazleen Elkartasuna, eta haren agerkari ofiziala Euzko Gogoa izatea nahi zuen
|
|
Zaitegiri iruditu zitzaion 1955eko urte amaieran Guatemalatik aberrira itzultzeko ordua joa zela; Euzko Gogoa barnean behar zela argitaratu eta zabaldu, batez ere zabaldu, arazo handiak baitzituen erbestetik barnera sarrarazteko. Horretaz gainera,
|
Euskal
Idazleen Elkartasuna eta Euskal Etxea sortzeko asmoak ekarri zituen, eta dirua ere bai. Demagun J. A. Agirreren babesa ere bazuela; babes hori zenbaterainokoa zen zehaztera jo gabe, ekonomikoa behinik behin apenas!?.
|
|
ahal izanez gero, Hego Euskal Herrian atera nahi zuen Euzko Gogoa eta bestela Iparraldean; Euskal Etxea antolatu nahi zuen, lanbide euskal testuak sortzea izango zuten idazle profesionalen aterpe izan zedin, Euskal Unibertsitatearen hasikin gisa ikastaro batzuk antolatu nahi zituen 1957ko udan —M. Lekuonari, J.M. Barandiarani eskatuak zizkien lanak; inolaz ere Udako Euskal Unibertsitatearen aitzindari! — eta aurreko horiek baino zailagotzat jotzen zuen proiektua:
|
Euskal
Idazleen Elkartasuna sortu nahi zuen.
|
|
Zer gertatu zen bien bitartean? P. Lafitterengandik jakin dugu Euzko Gogoa Egan en lehiakidetzat edo aurkaritzat jotzen zutela zenbaitek, eta
|
Euskal
Idazleen Elkartasuna Euskaltzaindiaren idazkaritzaren, baina nola jazo zen Zaitegik Hegoaldean ez lortzea idazle elkartea sortzea. A. Irigoien ibili zen aurrean, baina Zaitegik aurkari gogorrena K.
|
|
Guatemalatik etorri eta jaioterri inguruan kokaturik Euzko Gogoa ateratzerik ez;
|
Euskal
Idazleen Elkartasuna euskal idazle guztiekin sortzerik ere ez; haatik, Zaitegik ez zuen etsi, aurrera segitu zuen, baina Miarritzen. Bidasoako muga meharra egun baino askoz zailagoa zen igarotzeko:
|
|
Argitu ahal izan ez dudan puntu bat izan da Zaitegi Arantzazun iraileko batzarretan izan zen ala ez. Parisen bai, izan zen Euskal Mundu Batzarrean, eta Arantzazun, 1956ko urrian,
|
euskal
idazleen elkartasun bat sortzeko egin zen batzarrean ere bai. Hona nola kontatzen dion bi batzar horien berri adiskide hartuena zuen A. Ibinagabeitiari:
|
|
Ioan dan igandez Arantzazu’n bildu ginan eunen bat idazle ta idazle gai,
|
euskal
idazle alkartasuna sorrerazten asteko.
|
|
Irigoien’ek kaxkarkeri ta gixakeri geiegitxo ditu: alere,
|
euskal
idazle alkartasuna sorteraziko dugu, Jaungoikoa lagun (Jokin Zaitegi. Gutunak(), 2007, 207).
|
|
4 garren erabakia: "
|
Euskal
idazle alkartasuna" sorrerazi dugula Euskaltzaindiari aditzera eman, bidenabar, aren aginduak eta erabakiak onarturik lan egingo dugula bear danari begirunerik itzalenaz azaldurik. Era berean, gure esku legoken lanaren laguntzatxoa Euskaltzaindiari eskeini, guziok alkarturik euskera iraunerazi, edertu ta zabaldu dezagun"[...] Ikusten duzunez beera erori zaizkio arro itxurak eta mantsotu egin da piska bat.
|
|
Baiña Euskaltzaindiak zer erabaki dezake onetan? Zer da
|
euskal
idazle alkartasuna. Nolako arautegia du eta nortzuk daude or sartuak?
|
2014
|
|
Orain, beharbada ba dakizu,
|
euskal
idazle elkartasun bat egin nahiko genuke. Arestiri, San Martini eta Arregiri idatzi diet huni buruz.
|