|
2000
|
|
|
JOANA Albret Bibliotekonomia Mintegiak
|
sortu
berri du euskarazko posta zerrenda. Imanol Trebiño mintegikideak kudeatuko duen posta zerrendak bibliotekari eta dokumentalista euskaldunak bildu nahi ditu.
|
|
|
Herri osoak parte hartu duen txapelketa bat izan da. 24 talde osatu eta ibili gara eta herri osoan giro bat
|
sortzeko
balio izan du.
|
|
|
59an kantatu genuen Gipuzkoako txapelketa, gero 60an Euskal Herrikoa, eta hortik kutsatu zen herri osora, eta handik aurrera hasi zen festetara bi bertsolari eraman eta norbait gaia jartzen. Gainera beti
|
sortzen
dira gauza berriak: garai hartan ez zuen inork pentsatuko «Aizak hi mutil maiñontzi» doinuan edo «Habanera»n kantatzea, hau berria da oso.
|
|
|
Mende anitz dira euskara
|
sortu
zenez geroz. Europako mintzaira zaharrenetakoa dela diote adituek.
|
|
|
Kezka hori taularatzearen kariaz, Txalo Ekoizpenak, Itturri Kulturgintza Zerbitzuak eta Hika antzerki taldeak indar eta gogoetak elkarturik, lan hau apailatu dute. Agurtzane Intxaurraga eta Ritxi Lizartzaren ideia batean oinarritua, herri honen arazo zahar bati buruzko gogoeta eragiteko
|
sortu
da.
|
|
|
«Horrekin guztiarekin pisuzko historia bat
|
sortu
dugu, aldi berean oso ikuspegi irreal eta erreala eman diezagukeena»
|
|
|
Eta aldizkari barruko komiki zein idazkiek, komunikazioaren arlo ezberdinak eta teoria osoa isladatzen dizkigute beti ere ironia eta «katxondeo» punttu batekin: bertsio ofiziala karikaturizatzen du Mattinek marrazkitan, Mass Mediek
|
sortzen
duten inkomunikazioa aztertzen du Angel Luis Lara «Hechos Contra el Decoro» musika taldeko partaideak eta kontrakomunikazioa igortzen duten aldizkari zerrenda ere badator, besteak beste
|
|
|
Pello Arrietak XVI. mendetik gerra zibila bitarteko garaia aztertu du. Jose Inazio Sarasuak gerra hartatik 1973an «Haritz» taldea
|
sortu
bitarteko tartea eta Oier Araolazak azken hogeita bost urteak. Historiaren azterketa hau eginik, liburua Koldo Lizarralderen bi lanek borobiltzen dute:
|
|
|
Debagoieneko zazpi euskara elkartek (AED, Jardun, Pagedar, Laixan, Axtroki, Loramendi eta Idolaz) Goiena izeneko kooperatiba
|
sortu
dute, helburu garbi batez: euskara hutseko telebista, astekaria eta zerbitzu telematikoetarako sare bat sortzea, horretarako Euskaltelek laster jarriko duen zuntz optikoa baliatuz.
|
|
|
Debagoieneko zazpi euskara elkartek (AED, Jardun, Pagedar, Laixan, Axtroki, Loramendi eta Idolaz) Goiena izeneko kooperatiba sortu dute, helburu garbi batez: euskara hutseko telebista, astekaria eta zerbitzu telematikoetarako sare bat
|
sortzea
, horretarako Euskaltelek laster jarriko duen zuntz optikoa baliatuz. Herri bakoitzak bere kabuz burutzea baino, nahiago izan dute egitasmoa eskualde mailara hedatzea.
|
|
|
Jaurerriaren aparkaleku zabalean autoa utzi ondoren, lorategiaren albotik pasa eta Aizkolegi aldera doan pistara aterako gara; ezkerretara joko dugu, ordea, Balangondoa aldera, Arbaztegiko hego magaletik Oieregiko bidean. Herri honetako zubi ederraren albotik igaroz, baina bera zeharkatu gabe, berehala hartuko dugu eskuinera
|
sortzen
den Meateko bidea.
|
|
|
San Bartolome jaietan dantzatzen zen Soka dantza berreskuratzeko
|
sortu
zen Haritz duela urte. ehun urte baditu, eta 25 urteotan Haritzek eutsi dio ohitura horri.
|
|
|
euskara hutsezko telebista bat, herrian egosten den ororen berri emango zuena. Halaxe, Arrasate telebista aitzindariaren lorratza jarraituz, 1991n otsailean
|
sortu
zuten, bestelako egoera batek bultzatuta baina. Esperientzia piloto baten baitan gauzatu baitzuten, Cabledis kable bidezko enpresak herrian kablea bota zuenean, hain zuzen.
|
|
|
Ilustrazioa, demokrazia... Hala ere krisialdietatik beti
|
sortzen
ei da zerbait berria. Azurmendik gure errealitateaz egiten duen gogoeta da, gizarte honetako arazo eta kontraesanak agerian jartzen dituena.
|
|
|
Euskara irakasleei zuzendutako liburu honek, ataza edo zereginak ditu hizkuntzak ikasteko oinarri. Ataza hauen xedea da hizkuntza erabiltzeko benetako beharra
|
sortzea
eta hizkuntza ikasteko testuinguru naturala eskaintzea. Ikasleek ataza prestatzen dute, ondoren azalpenak ematen dituzte eta gero atazaren ziklotik kanpo eta material lagungarriei esker sortzen den hizkuntza ikasten dute.
|
|
|
Ataza hauen xedea da hizkuntza erabiltzeko benetako beharra sortzea eta hizkuntza ikasteko testuinguru naturala eskaintzea. Ikasleek ataza prestatzen dute, ondoren azalpenak ematen dituzte eta gero atazaren ziklotik kanpo eta material lagungarriei esker
|
sortzen
den hizkuntza ikasten dute. Lan markoak edo testuinguru metodologikoak hizkuntza hobetu eta sortzea ahalbidetzen dio ikasleari, entzuketa eta irakurketen bidez. Nahiz eta ingelesezko materialea izan, Xabier Yurramendik euskaratu du, eta ariketak hemengo hizkuntza zein egoeretara egokitu ditu
|
|
|
Ikasleek ataza prestatzen dute, ondoren azalpenak ematen dituzte eta gero atazaren ziklotik kanpo eta material lagungarriei esker sortzen den hizkuntza ikasten dute. Lan markoak edo testuinguru metodologikoak hizkuntza hobetu eta
|
sortzea
ahalbidetzen dio ikasleari, entzuketa eta irakurketen bidez. Nahiz eta ingelesezko materialea izan, Xabier Yurramendik euskaratu du, eta ariketak hemengo hizkuntza zein egoeretara egokitu ditu
|
|
|
Iazko irailean ETA erakundeak su etena aldarrikatzeko argitara eman zuen agirian bazeuden niregan harrera berezi bat
|
sortu
zuten bi puntu. Bi puntu hoiek osatzen zuten, nire ustez, erabaki garrantzitsu haren justifikazio ideologiko eta politikoa.
|
|
|
«Lau gaztek
|
sortu
zuten oitura berri bat, iñork sinestu zitekean baño lenago, ludiari jira bira osoa eman dion tankera berri bat(...).
|
|
|
Askok bestela uste arren, nik ez det uste iritxi diran lekura jazkera edo melena gaitik izan danik, dudarik gabe musikalari bezela onak dira. Erabiltzen dituzten abesti geienak beaiek
|
sortutakoak
dira eta oso lan onak lortu dituztelakoan nago. Aginduta bezela, euskeratutako abesti berri bat azalduko det gaur, eta ain zuzen Beatles' ek sortu eta beren berri azaltzen lagundu zituan bat.
|
|
|
Erabiltzen dituzten abesti geienak beaiek sortutakoak dira eta oso lan onak lortu dituztelakoan nago. Aginduta bezela, euskeratutako abesti berri bat azalduko det gaur, eta ain zuzen Beatles' ek
|
sortu
eta beren berri azaltzen lagundu zituan bat.
|
|
|
Indarguneetan, euskararen jatortasuna eta bizitasuna euskalkietan dagoela esaten da, eta hori zaindu eta jaso egin behar dela. Ahuleziei dagokienez, hemen aipatu diren zenbait gauza esaten da, adibidez, formalak diren esparruetan
|
sortu
direla eta horrek ez duela jarraipenik beste erabilera esparru batzuetan. Hori konpondu behar dela esaten da.
|
|
|
|
Sortzen
da eredu bat arazo bat konpondu guran, eta beste arazo bat sortzen dugu. Zerbitzatu nahi ditugun horiei ez diegu eredu hobeago bat ematen.
|
|
|
Sortzen da eredu bat arazo bat konpondu guran, eta beste arazo bat
|
sortzen
dugu. Zerbitzatu nahi ditugun horiei ez diegu eredu hobeago bat ematen.
|
|
|
Euskaltzaindian, Jagon sailaren egitasmoen artean, badago horretarako lantalde bat
|
sortzeko
asmoa. Hori idatzita dago, onartua eta hurrengo hilabeteetan hasiko gara bilerak egiten Euskaltzaindian gai hau nola eraman daitekeen aztertzeko.
|
|
|
Hori normala da, ezta? Hizkuntza batean dialektoak
|
sortzen
dira, gure kasuan esate baterako, euskara ofiziala izan ez delako, euskaldunok administrazio aldetik zatituak egon garelako... horrela joan dira sortu eta handituaz. Mitxelenak berak esaten du, XVII. mendean Bizkaiko euskara eta Lapurdikoa XX. mendean baino gertuago zirela.
|
|
|
Hori normala da, ezta? Hizkuntza batean dialektoak sortzen dira, gure kasuan esate baterako, euskara ofiziala izan ez delako, euskaldunok administrazio aldetik zatituak egon garelako... horrela joan dira
|
sortu
eta handituaz. Mitxelenak berak esaten du, XVII. mendean Bizkaiko euskara eta Lapurdikoa XX. mendean baino gertuago zirela.
|
|
|
Negozio honek
|
sortzen
dituen gainbalioak ez dira zehazten errazak. Baina badugu erreferentzi bat etekin horiek oso altuak izango direla aurreikusteko.
|
|
|
«Modetatik at zegoen gizona zen, berezko estiloa
|
sortu
zuena, alderdi plastikoa nahiz etnografikoak uztartuz. Arras originala baitzen enkuadreak lantzerakoan.
|
|
|
Euskal Soziolinguistika Institutua
|
Sortzen
elkarteak (SEI) 2000 urterako helburuak finkatu ditu: «Bat» aldizkaria argitaratzen jarraitu eta soziolinguistikazko berripaper elektronikoa sortzea, 2001eko erabileraren neurketari ekitea eta urtebeteko epean institutuari buruzko gogoeta burutu eta kongresu edo batzar bat eratzea oinarriak erabakitzeko.
|
|
|
Euskal Soziolinguistika Institutua Sortzen elkarteak (SEI) 2000 urterako helburuak finkatu ditu: «Bat» aldizkaria argitaratzen jarraitu eta soziolinguistikazko berripaper elektronikoa
|
sortzea
, 2001eko erabileraren neurketari ekitea eta urtebeteko epean institutuari buruzko gogoeta burutu eta kongresu edo batzar bat eratzea oinarriak erabakitzeko. Gainera, Euskal Herrian bertan nahiz hemendik at soziolinguistika arloan dagoenaren berri jasoko du datu base bat osatze aldera, kale neurketei ere jarraipena emango zaie eta aldian aldiko ikerketak bultzatuko ditu, besteak beste.
|
|
|
Soissons Reimsetik «Gerla kronika bat» helarazi duzu, Gurs en gatibu zeuden sei mila bat euskal herritarren kronika ere bai eta horrela beste hainbat. Era horretan
|
sortu
dituzu kronika asko.
|
|
|
Europan, Ameriketan... nahi adina adibide dituzu. Parada ona zen isolamenduaren teoriara (kanpotik erasotzeko, etxean mito ustelak
|
sortzeko
) kondenatu nahi gaituztenei erantzuteko. Endogamiaz salatzen gaituztenean erakutsi beharreko adibide duinak baditugu azken ehun urteotan.
|
|
|
Hemendik eta handik, zatika eta presaka ari gara gure existentziaren frogak biltzen, jantzi dotore bat eman gura diogu gure egunerokotasun ahulari. Ez dakit oraindik nola ez diguten bekokira bota Israel artifizial bat
|
sortu
nahian gabiltzanarena». Gure existentziaren frogak biltzen aritu zara zu ere.
|
|
|
Hiru Truku taldeak mendebaldeko kantu zaharrak kaleratu dituztenean, arrakastak batuaren esparrua gainditu du. Musikak
|
sortutako
liluraren bidez ukitu dira sentsibilitaterik lotuenak, horrela ari da irabazten hizkuntzaren gaineko txostenekin lortu ez dena». Egun bizkaiera sustatzeko ekimenak agertzen ari direla dirudi.
|
|
|
Zer indar daukagu administrazio publikotik harrokeria horren aurrean? Geuk
|
sortutako
munstruo eder bat
|
|
|
Noiz
|
sortu
zuen Ibaizabalek «Ingelesez irakurtzen dut» ipuinen bilduma eta nolako lana egin da orain arte?
|
|
|
Nondik
|
sortu
zen bi hizkuntzetan, ingelesez eta euskaraz, ipuinak egiteko ideia?
|
|
|
Bilduma hau
|
sortu
zen momentuan ez zegoen Euskal Herrian horrelako ipuinik. Jarraitutako ereduei dagokienez, Espainia mailan bazeuden gaztelania eta ingelesezko liburuak.
|
|
|
Eta bertatik hartu genuen ideia. Honela, batetik ipuin entretenigarriak egitea; eta bestetik, ikusita haurrak gero eta lehenago hasten direla hizkuntzak lantzen, euskara eta ingelesa uztartzeko bilduma
|
sortzea
otu zitzaigun. Asmoa ingelesa irakurtzen eta ikasten laguntzea zen, horretarako bide berri bat eskainiz.
|
|
|
1348koa aurretik Nafarroak mila herri baino gehiago zuen. Herri basamortu pila
|
sortu
zen.
|
|
|
XIV. mendearen hasieran Nafarroa ongi populaturik zegoen, baina erabateko aldaketa mende horren erdi aldean heldu zen, eguraldiaren laguntzaz ere bai (paleoklimatologia aztergai). Gosea
|
sortu
eta izurriteak etengabe eman ziren, bata bertzearen gibeletik. Eta garai hartan ez zegoen ihes egiterik.
|
|
|
Zergatik
|
sortu
zen krisialdi hori jauntxoen artean?
|
|
|
erregeak zerbait emaitea militar zerbitzuen ordainez. Konpetentzia
|
sortu
zen, baliabide ekonomikoei eusteko. Erregeak Erriberako gaztelu garrantzitsuak menperatzen zituen.
|
|
|
Duela sei urte bete zituen zigorraren hiru laurdenak eta, beraz, aske luke aspaldi. Arrosadia auzoan bere egoera salatzeaz gain, Kiko askatzea eskatzen ari da horretarako
|
sortutako
plataforma.
|
|
|
Dialektoa eta hizkuntzaren banaketa ez da beti zuzena, baina aragoera ez da gaztelaniaren dialektoa, Murtziako edo Andaluziako gaztelania izan daitezkeen legez. Desberdin
|
sortu
eta garatu diren hizkuntzak dira, batek indarra hartu eta bestearen esparrua jan egin du, eta jakina, kutsadura ere nabarmena izan da oraindik aragoeraz mintzo diren zenbait eskualdetan, baina gaztelaniartutako eremu batzuetan ere aragoeraren eragin handiko gaztelania erabiltzen dute
|
|
|
Horren alde bat bistakoa da: Aragoi osoan aragoera ikastaroak antolatu eta hiztun berriak
|
sortzea
, eta fablak dialektoak mintzo dituzten ibarretan berriz, galtzen ari diren hiztun zaharren hizketa moldeak gorde eta aztertzea. Izan ere, bizitza modernoan hizkuntza gutxiagotuen patua baitauka aragoerak berak ere:
|
|
|
Hizkuntza batua 70eko hamarkadatik dator. Consello da Fabla Aragonesa
|
sortu
zenean Huescan, fablen gainetik bizitza modernoari txertatu eta elkar ulermena ahalbidetuko zuen koinea egitea erabaki zuten. Gainera, hiztun berrien gakoa horrela konpondu zen.
|
|
|
Horren arrazoietako bat, abiadura beldurgarrian areagotzen ari den herrialde pobreen kanpo zorra da. Herrialde aberatsek ez dituzte garaiz eskuratzen beren kapitalak, eta herrialde pobreak horien interesak ordaintzera beharturik daude urtez urte, geroz eta zor handiagoa
|
sortuz
eta gurpil zoro horretatik inolaz ere atera ezinik.
|
|
|
Egoera horren aurrean, nazioarte mailako elkartasunezko mugimendu bat ari da
|
sortzen
, eta, nahiz eta oso hasi berria izan, Euskal Herrian ere ari da indartzen. Mugimendu horrek pobreziaren mundializazioa, pobrezia emakumeengan erortzea, gizarte bazterketa eta herrialde pobreen kanpo zor ordaintezina salatzen ditu, eta horren guztiaren eragile gisa merkatu librea eta kapitalen zirkulazio librea.
|
|
|
Txomin Peillen eta Jon Miranderen eskutik, 1962an
|
sortu
eta urtebete beranduago itxi zen «Igela» aldizkari berritzailea izan zen aitzindari eduki erotikoen arloan. Peillenek berak eduki horiek definitzerakoan ez zuen erotiko hitza erabili:
|
|
|
Aitor Aranak kudeatu eta EHGAMen laguntza du aldizkari honek. Duela zortzi urte
|
sortu
zen eta 15 alea izango da hurrengoa
|
|
|
Edozein kasutan, arazo guztien gainetik, itxaropentsu egoteko motiboak badauzkagu. Urte t' erdiko su etena ez da alferrikakoa izan, herriarengan ilusio eta esperantza
|
sortu
dira, gatazka gainditu dezakegu, mahai baten ondoan negoziatzeko eseritzea nahi ez duten horiek, eseri araziko ditugu, guk, gure egia esplikatzeko ahaleginak biderkatu behar ditugu, gure hitza eta ahotsa isiltzen saiatuko dira, gure bidea luzea da, ezin dugu amore eman, eta are gutxiago herriari bizkarra eman. Martxoaren 12an beste urrats bat eman behar dugu, abertzaleok, Madrilen gure eskubideen aldeko lan itzela dugu aurrean, eta egun hori eta gero, gauza bera, etengabe Euskal Herriaren askatasunaren bila
|
|
|
Orduan niretzat gehiago da zaletasun handi bat, ez dakit nondik eta nora datorren zera bat, baina pasa litezke, kasu honetan bezala, 8 urte idatzi gabe... Komunikabideak bai dira nire bizibidea, hortik
|
sortzen
da nik irabazten dudan dirua, ez literaturatik. Une honetan «Zabalik»en elkarrizketa zentralak egiten ditut, astean behin Radio Euskadin saio bat egiten dut, «Diario Vasco»n astean behingo zutabearekin jarraitzen dut...
|
|
|
Geratu zaitezke gauean goizeko 4ak arte idazten, edo, maizago egiten dudana, goizeko 6etan jeiki eta lanean jarri. Ikasten duzu ere lan batek kale egiten dizunean beste bat
|
sortzen
dela. Tarteka igoal pentsatzen duzu:
|
|
|
Tarteka igoal pentsatzen duzu: ez da
|
sortuko
, aurten ez dit inork deituko, baina orain arte bizitzeko lain lortzen dut. Ez da erraza.
|
|
|
Azkenean literatur zaleak eta igande arratsalde batean gustuen liburu bat irakurtzen igaroko dutenak beste inorekin kalera joan gabe, edo mendira joan gabe, gutxi gara, sekta bat zentzu batean. Gutxi gara eta gainera gure zaletasuna guztiz zaharkitua da, aurreko mendeko zaletasun baten atzetik gabiltza, baina jendearen bizitzan lehen,
|
sortu arte
, literaturak zeukan gaur ez duen garrantzia. Orduan, pertsona batek bere bizitzaren atal bat kontatzerakoan erreferentzia bat behar bazuen, ba liburua izango zen, antzerki obra bat agian.
|
|
|
Antsietatea ere
|
sortzen
dute batzutan.
|
|
|
|
Sortzen
dute, bai. Ni ez naiz berez antsietatera oso emana.
|
|
|
Behin gotzaina izendatu ostean ez dugu inolako polemikarik izan Blaquez monsinorearekin. Bere birtutea polemika artifizialik ez
|
sortzea
izan da. Zenbait unetan ausarta izan da; Madriletik kritikatua izan baita.
|
|
|
ETAren indarkeria desagertzen joaten den neurrian espainiar oldarkotasuna haundituz joango da. Abertzaleok espainolistak baztertzen ditugun aitzakian bi komunitate
|
sortzeko
saioa dago hemen. Ideiak oso garbiak izan behar ditugu.
|
|
|
Enpresen arteko harremanak onak dira, ez dago inolako arazorik. Garbi ikusten da gainera enpresen arteko elkarte bat
|
sortuko
dela eta ziur aski federazioa parte izango dela.
|
|
|
Enpresak onak baldin badira ez da kaltegarria. Asegarce
|
sortu
zenean gauzak nabarmen aldatu ziren eta gero Aspe sortu zen. Gaur egun egoera orekatua dagoela uste dut.
|
|
|
Enpresak onak baldin badira ez da kaltegarria. Asegarce sortu zenean gauzak nabarmen aldatu ziren eta gero Aspe
|
sortu
zen. Gaur egun egoera orekatua dagoela uste dut.
|
|
|
Gaur egun egoera orekatua dagoela uste dut. Txikiago bat ere bada, Besagain, eta beste bat
|
sortzeko
asmoa ere bai. Enpresak potenteak badira, diru iturriak bilatzen badituzte, ona da.
|
|
|
Duela hiru lau urte Adidas marka sartu zen kirol jantzietan eta noski beren hiru lerroak sartu zituzten praketan. Horren inguruan kristoren iskanbila
|
sortu
zen. Askok zioen pilotariak betidanik zuriz jokatu duela.
|
|
|
Horregatik ditugu hainbeste jokamolde. Ez dugu pentsatu behar denak batera
|
sortu
zirenik. Aldaketa sakonak egon dira gainera kirol honen barruan.
|
|
|
Hori bada aldaketa sakona kirol baten barruan. Edo tresna berri batzuk
|
sortu
zirenean. Garai batean ez zegoen xisterarik eta larruzko eskularruarekin aritzen ziren, gero zumezko xisterak sortu ziren... horiek badira aldaketa sakonak.
|
|
|
Edo tresna berri batzuk sortu zirenean. Garai batean ez zegoen xisterarik eta larruzko eskularruarekin aritzen ziren, gero zumezko xisterak
|
sortu
ziren... horiek badira aldaketa sakonak. Gaur egun egiten ditugun aldaketak oso aldaketa txikiak dira eta askotan aldaketa horren aurkako jarrera dago.
|
|
|
Orain, esate baterako, zurekin elkarrizketa bukatutakoan bilera daukat. Plastikozko pilotak
|
sortu
nahi ditugu paletarako. Proiektu serio bat egin nahi dugu.
|
|
|
Entrenamendu bakoitzean bi pilota puskatzen dira. Beraz, eskola bat
|
sortzeko
diru asko behar da eta kirol bat zabaltzeko, merkea ez bada ezin duzu ezer egin. Plastikozko pilotarena aldaketa bat da eta, ez dakit noiz, baina onartu behar dugun aldaketa da.
|
|
|
Joko gehiago egongo da aurreko koadrotan... Badirudi horren alde guztiok gaudela, baina gero praktikan hori ez dela gertatzen eta arazo asko
|
sortzen
direla ikusten duzu.
|
|
|
Plan honek, gainera, sasoikako langileak talde txikitan eta 20 pertsonen artekoak biltzea proposatzen du, herrietan eta hirietako puntu sakabanatuetan; era horretan euren gizarteratzea errazteko eta denak batera egoteak
|
sor
ditzakeen arazoak ekiditeko.
|
|
|
Hala ere, Iruñean bildu ginenoi, beste euskaltzale askori bezalaxe, azken urte hauetan euskara Euskal Herriko egoeraren gainetik balego moduan, hizkuntza neutroa balitz bezala, jarduteko joerak, kezka
|
sortzen
digu.
|
|
|
Hala ere, nahiz eta egoera politiko berriak poza
|
sortu
eta Kontseilua gauzatzen ari den plangintza estrategikoak aurrerapenak ekarriko dituen, ezin dugu esan euskalgintzako elkarteen artean euskararekiko ikuspuntu ezberdinik ez dagoenik, eta horrek ez gaitu ikaratu behar, aldiz, eztabaida puntuak zehaztu eta euskalgintzaren hausnarketa zabala egitera bultzatu behar gaitu.
|
|
|
Lausotuta geratu da garai bateko euskara sintetiko hura, euskaltzale amorratuenei ere katez aldatzeko gogo bizia pizten ziena. Egun aldiz, euskaratutako film batek ez digu belarriko minik
|
sortuko
.
|
|
|
Bertan barneratu izan denak badaki zein «atsegina» den berau zeharkatzea. Endolaharra bezalako igokariekin batera arrosa eta beste zenbait sastraka arantzatsuk, arropak puskatzerainoko txikizioak
|
sor
ditzake. Endolaharrak hostoak bihotz formakoak izan arren, ertzak arantzaz beterik ditu eta beste landareetan gora igotzeko ondo datozkio.
|
|
|
jarduera armatuaren ondorioz hildako gizakumeak dira eta balorazio etiko berdina merezi dute. Baina ikuspegi politiko batetik oso desberdina da noren aurka joten den, bai hildakoak ordezkatzen duenagatik, bai ekintzaren egileak bilatzen duenagatik eta baita gizartean
|
sortzen
duen eraginagatik ere.
|
|
|
Gertakizun odoltsu eta mingarrietatik astebetera, dena esana dagoen inpresioa du norberak, film errepikakorraren gainean aritzearen sentsazio aspergarri eta amorrugarria hedatzen da han eta hemen, gero eta sakonago. Baina dena ez da berdin, inorentzat, eta bereziki hildakoen familientzat; areago ia urte eta erdiko ETAren su etenak eta Lizarra Garaziko Adierazpenak
|
sortu
zuten prozesu politiko berriaren ondoren.
|
|
|
Ausardia dute Lizarra Garaziko indarrek, 1998ko iraileko gatazka konponbiderako eskemak, egun ere balio berdina duelako. Eta ausardia du ETAk, 98ko irailerako baldintzak
|
sortzera
laguntzen ez badu, aurreko ausardiak baliogabetuko dituelako. Indar harreman kontua da, ez besterik.
|
|
|
. Izan ere, koprodukzioa lantze aldera, Hegaz ekoiztetxea
|
sortu
du San Sebastianek;
|
|
|
Biblioteka hori 1907an fundatu zuen Bartzelonako Diputazioak, eta 1914tik aurrera, Kataluniako Mankomunitatea
|
sortu orduko
, Prat de la Ribak berebiziko bultzada eman zion,
|
|
|
Eta izan zitekeen: 1918an, Eusko Ikaskuntzaren sorrera biltzarrean, Tomas Etxeberriak euskal biblioteka berezi bat
|
sortzeko
asmoa plazaratu zuen; logikoa da bi kasuon artean paralelismo garbia ikustea, hots, gurea ere biblioteka nazionala bilakatzeko bokazioz etortzea. Baina orduan ez zen etorri, eta hurrengo laurogei urtetan ere ez.
|
|
|
Ez naiz hasiko arrazoi zehatzak aletzen, nahikoa baita galdera honela planteatzea: mundu osoan biblioteka sistema guztien buruan biblioteka nagusi bat jartzen bada, areago, Espainiako Erresumako erkidego autonomo guztietan sistemaren burua izateko biblioteka bereziak
|
sortzen
badira, ez ote da izango ezinbestekoa delako. Ala pentsatu genuke Euskal Herrian inon baino aurreratuagoak gaudela, hain aurreratuak non eta leku guztietan behar dena hemen ez dugun behar?
|
|
|
Bestela, ez dut ulertzen zergatik inork ez dituen Epaitegi Konstutizionalera eraman Kataluniako 1981 eta 1993ko legeak. Areago, kontuan hartuz EAEn duela hamar urte onartu zen Euskal Kultur Ondareari buruzko legean (7/ 1990) espreski
|
sortu
zirela Agirigordetegi, Liburutegi eta Erakustetxeetako Nazio Mailako Erapidetzak (hots, Sistemas Nacionales de Archivos, Bibliotecas y Museos). Lege hori onartu zenean PSE Eusko Jaurlaritzaren kide zen.
|
|
|
Ondorioa argia da: gaur egungo legeria nahikoa da Euskal Biblioteka Nazionala
|
sortzeko
, borondaterik badago. Nahikoa da, halaber, EAE eta Nafarroako Foru Erkidegoaren artean partzuergo bat sortzeko biblioteka berri hori goberna dezan.
|
|
|
gaur egungo legeria nahikoa da Euskal Biblioteka Nazionala sortzeko, borondaterik badago. Nahikoa da, halaber, EAE eta Nafarroako Foru Erkidegoaren artean partzuergo bat
|
sortzeko
biblioteka berri hori goberna dezan. Ez dugu ikusi, bada, Kataluniako Biblioteka Nazionala lau erakunde desberdinen artean sortutako Consorci delako batek gobernatzen duela?
|
|
|
Nahikoa da, halaber, EAE eta Nafarroako Foru Erkidegoaren artean partzuergo bat sortzeko biblioteka berri hori goberna dezan. Ez dugu ikusi, bada, Kataluniako Biblioteka Nazionala lau erakunde desberdinen artean
|
sortutako
Consorci delako batek gobernatzen duela. Ez al zen konstituzionala Alliren presidente aroan sortarazi nahi izan zen Lankidetza Erakundea?
|
|
|
Horrela hasi zen eibartarraren ibilera politikoa. Azkenik, 1958 ETA erakundea
|
sortu
zenean, bertan geratu zen, nazio mailako ardurak hartuz. 1961ean kartzelaratu zuten, tortura ikaragarriak jasan eta hamabost urteko kartzela zigorra jaso zuen.
|
|
|
Honen adibide gisa hainbat politika instituzional ditugu, zeintzuk eraginkortasun eskasa izaten bukatzen duten, emakumeon arazoa kulturala balitz bezala tratatzen duten, arazoa sektorializatzen duten eta honela sistemaren mantenimendurako izaten bukatzen duten eta ez emakumeok behar dugun iraulipenerako. Bestetik, azken egunotan alderdiek
|
sortu
duten kuoten inguruko eztabaida genuke, zeintzuk emakumeon presentzia kontuari lehentasun gehiago eman dioten, bizi dugun zapalkuntza gainditzeko bidean eman liratekeen pauso eta lan ildo politikoei baino. Nahiz eta egia izan ere, emakumeok oso presentzia txikia dugula zuzendaritza postuetan, eta horren aurrean partaidetza politikak eraman diren, baina guztiz garrantzitsua iruditzen zait emakumeon presentzia hutsak emakumeen aldeko borroka bermatzen ez duela azpimarratzea.
|
|
|
Mixel Etxebest Zuberoako hiru lantegiren zuzendaria da, EBL, Emeca eta Armax (Armatures Xiberoa) enpresetakoa, alegia. Lehena duela 15 urte
|
sortu
zuten bera eta beste biren artean. Mauleko industrialdean dago 16 langileko enpresa eta plastikagintza alorrean aritzen dira.
|
|
|
Aurreikuspenak betez geroz, 2010ean bi mila zuberotar gutiago biziko dira sorlekuan, bortxatuak izanen baitira kanpora joatera lan bila. Horrelakorik gerta ez dadin, 600 lanpostu
|
sortu
behar dira eta lanean hasiak dira jada, Zuberoako egitura ekonomikoetako arduradunak eta hautetsiak.
|
|
|
Jendeak dio, Zuberoa denetatik urrun dela, Pauetik zein Baionatik, Euskal Herriko bihotz ekonomikotik ere; baina frogaturik daukagu enpresak
|
sortzen
, arrahartzen eta biziarazten ahal ditugula Zuberoan. Dena jendearen borondatean oinarritzen da.
|
|
|
Eskolarteko lehiaketa Donostiako Euskararen Udal Patronatuak
|
sortu
zuen, Xabier Arregiren garaian. Lehenengo deialdia 1990ean egin zitzaien Donostiako eskola guztiei, komikia, olerkia, ipuina eta bertso sariak martxan jarriz.
|
|
|
Lehenengo deialdia 1990ean egin zitzaien Donostiako eskola guztiei, komikia, olerkia, ipuina eta bertso sariak martxan jarriz. Lehiaketaren helburua neska mutilen eskuetan sormena, irakurketa eta idazketa txikitatik lantzeko tresna eraginkorra jartzea zen, hauek ezinbestekoak direlako literaturzaletasuna
|
sortzeko
. Azkenean, sormen lana eta besteekiko sentipenen adierazpena euskaraz gozatzen hasteko bide egokia zela ikusi genuen.
|
|
|
Urtero jasotzen diren lanen artean batzuk kalitate onekoak eta beste batzuk oso onekoak dira. Urteetan zehar nolabaiteko izarrak
|
sortzen
dira. Bitxia da txiki txikitatik norbaitek kalitatea baduela ikustea eta aurrera egingo duela iragartzea.
|
|
|
Energia hori ordezkatzeko, PSOEren programak energia alternatiboak erabiltzea proposatzen du, eta hala berretsi du IUk ere: gas naturala, ziklo konbinatuko zentralen bidez; edo haizea, eguzkia eta ura energia iturri bezala erabiltzetik
|
sor
daitezkeenak.
|
|
|
ixtearen kostua 327.714 milioi pezetakoa litzateke. Kopuru horri erantsi beharrekoa litzateke gastatutako errekinaren eta intentsitate handiko hondakinen azken kudeaketaren ondorioz
|
sortutako
kostua ere: beste 526.751 milioi pezeta.
|
|
|
Duela 100 urte baino gehiago zenbait herrialde paisaje jakin batzuen babes premiaz ohartu zen. Testuinguru horretan
|
sortu
zen 1872 urtean lehen parke nazionala Estatu Batuetan (Yellowstone); «Natura preserbatzeko eta oraingo nahiz etorkizuneko belaunaldien gozamenerako». Ingurune babestuaren kontzeptu edo definizio berri bat sortu zen:
|
|
|
Testuinguru horretan sortu zen 1872 urtean lehen parke nazionala Estatu Batuetan (Yellowstone); «Natura preserbatzeko eta oraingo nahiz etorkizuneko belaunaldien gozamenerako». Ingurune babestuaren kontzeptu edo definizio berri bat
|
sortu
zen: lur edo ur azalera bat, bertako baliabide naturalak babestu eta kontserbatzeko helburuarekin sortua eta legeen bidez kudeatua.
|