|
2000
|
|
|
Ikuskizun dago epe erdira kable bidezko telebistak zein joera hartuko ote duen. Bien bitartean, Zarauzko udalak, azpiegitura bat
|
sortua
zegoela iritzi eta 1994an diru laguntza luzatu zien ZTB airez emititzeari ekin ziezaioten. Eta hala egin zuten.
|
|
|
ez su etenaren aldarrikapenean, ezta geroztik ere, tregua esplikatzeko egin diren adierazpenetan, sekulan ez dela esan ETAren aldetik zeintzuk izan ziren erabaki hura hartzeko pisu gehien izan zuten arrazoiak. Ez da gure aldetik asko sakondu behar jakiteko ETAren baitan borroka armatuaren krisia jada
|
sortua
zegoela ordurako. Garai baten «liquidacionismo» deitzen genuena, alegia.
|
|
|
Baita hurrengoa ere: goizean, eguzkia
|
sortzear
dagoenean, gizakiek egunaren jaiotzaren erritoak ospatzen dituzte, baina ez gauean, lanparak pizten baitituzte besterik gabe12.
|
|
2001
|
|
|
Azken berrien arabera, Maria Martin 34 urteko galerista madrildarra izango da zuzendaria, hain zuzen, Miguel Angel Cortes Espainiako kultura Estatu idazkari ohiaren koinatua. Polemika, ordea, aurrez
|
sortua
zegoen. Arabako Foru Aldundiak Madrilgo enpresa pribatu baten esku utzi zuen hautagaien zerrenda egiteko ardura, eta gainera, orain artean, ez du publikoki izendapenik jakinarazi.
|
|
|
Sinpletasunetik konplexutasunerako bidean ustekabeko emaitzak
|
sortzeko
dagoen ahalmenaren erakusgarri berria informazio eta konputazio kuantikoaren sorkundea dugu.
|
|
2002
|
|
|
Mezu berri bat zabaldu nahi zen: bazegoela beste modu bat euskalduna izateko, euskaltasuna sentitzeko, batzokitik
|
sortu gabe
bazegoela Euskadi lideratzeko gai izan zitekeen alternatiba bat. 1993ko ekainean estatuko hauteskundeak izan ziren PSE EEren lehenengo proba.
|
|
|
Euskerazaintza, 1978an Euskaltzaindiak deituta Arantzazun egin zen euskararen inguruko Batzarraren ondoren sortua dugu. " Hamar urte ziren euskera batua
|
sortuta
zegoela. Eta nik beti euskera batu hori alboratu egiten nuen, ez ikasi eta ez ikusi, ez nuelako ontzat hartzen, arrazoi batzuengatik, euskera batu bat egitea bera ere", adierazten zigun Euskerazaintzako buru den Olazar' tar Martinek.
|
|
|
Jokaera horri esker, 1995 urtean Explorer
|
sortu gabe
zegon arren, Sarean konektaturik dauden ordenadore guztien %90ean funtzionatzen du egun.
|
|
|
Eszenatoki instituzional desberdinetatik abiatuta bada ere, irakasleriaeuskaldunaren artean zirkulu intelektual akademikoak eratzeko orduan, uztardurainstituzional eta ez formalak egokitzeko aukerak ematen ditu unibertsitate sistemak. ...elkargo ikustezinak?, komunikazio sareakedota milieux intelektualak, interesgune eta egitura anitzen inguruan taxu daitezke: diziplina espezializatu edo diziplinarteko argitalpenen inguruan, institutu eta lankidetza hitzarmenen bitartez, ikerkuntza programa, foro, biltzar eta mintegien bidez; hau da, bai bizitza akademikoak berez bideratzen dituen gertakariak, eta bai sordaitezkeen eta horrez gero
|
sortuta
dauden elkarteak profitatuz7, euskal intelektualitate akademikoaren trinkotze prozesua egon dauden baliabide sinbolikoak biltzeko lehen pauso bihurtzen da. Urrats zailagoak eginez, lobby gisako jardunean ereislatu ahal da zirkulu akademiko trinkoenen sendotasuna, zeren euskararen normalizazioaren inguruko gaietan akademiko euskaldunen adostasuna eta talde moduraegindako presioa garrantzitsuak izan baitaitezke.
|
|
|
Dena den, elkarren arteko gatazkak ere ez ziren falta izan. Alde batetik arrain ekoizpenak saltzerakoan elkarren arteko lehia zela-eta
|
sortutakoak
daude. 1646anDonostiako San Pedro kofradiako maiordomoak, urte horretan Bizkaiak Gipuzkoaren antzera Ipar Euskal Herrikoekin komertziatzeko baimena lortu ondoren, BilboraNorvegiatik zetorren balea saina eramaten zutela kexatu ziren; ziotenez, Conversaren arabera Ternuatik ekarritako bakailao barrunbeen koipea baino ezin zezaketenekar36 Hau ez zen horrela, ordea, 1619az geroztik lapurtarrek ekarritako sainabertakoa bezala kontsideratzen baitzen saltzeko garaian37 Urte batzuek geroago, 1669an Donostiako balea ontzien jabeek Arrasateko Biltzar Orokorretan eskatuzuten beren sainak lehentasuna izan zezala Lapurdikoarekiko; baina biltzarrak ezzuen eskakizuna onartu, Conversaren arabera saina libreki sal baitzezaketenLapurdiko arrantzaleek38 Bestetik, dirudienez, hitzarmen horiek sinatuagatik ere, bateko edo besteko kortsarioek erasoak egiten zituzten aldizka; esate baterako, 1655ean Donostiako San Pedro kofradiako maiordomoa eta Gipuzkoako arrantza ontzien jabeak La Rochelleko kortsarioen erasoez kexatzen ziren39 Kortsarioekedozein aitzakia nahikoa zuten erasotzeko; horrela, 1696an Hondarribiako Miguelde Yarzagaray kapitain kortsarioak Lapurdiko ontzi bat atzeman zuen, eta, kontrabandoa zekarrenez, harrapaketa ontzat emateko eskatu zuen.
|
|
|
271). Dena dela, ideia ez zen berreskuratu, lizentzien auziaren inguruan erabilitako argudioen artean
|
sortzear
zegoen irrati publikoak euskarazko programazioa eskainiko zuela azaldu zen arren. Proiektua bertan behera geratu zenean, berriz, euskarazko irratsaioen emankizuna RNE delakoaren kanal autonomikoan izango zela argudiatu zuten gobernu nafarraren ordezkariek.
|
|
|
Errealistak izanda eta epe motzera, baldintzapen politikoek euskal unibertsitate publiko baten proiektua eragozten dute. Honekin batera, Euskal Unibertsitatea
|
sortzeko
dagoen arazo juridikoa agertzen zaigu, egungo lurraldetasunaren koskak hainbat eta hainbat oztopo baitakartza: Euskal Unibertsitate publikoa aurreko errealitate batetik edo batzuetatik sortuko balitz (EHU, EHU+ NU P, EHU+ NUP+ Pabe eta Aturriko Unibertsitatea), erakunde horiek dauzkaten egoera legalak proiektu berrira egokitu lirateke.
|
|
|
1. Euskal Unibertsitatea
|
sortzearen alde
nago, nahiz eta zenbait ñabardura egin behar diren. Akademi ikuspegitik jakintza arlo guztiak ezin izango ditu bere gain hartu unibertsitate honek; beraz, tituluak aukeratzerakoan arretahandia rekin aritu behar da, merkatuaren bilakaera ongi aztertu baita porrotik ez dadin egon.
|
|
|
1977 urtea zen, eta gaia pil pilean zegoen. Arazo bizienetako bat zen zer nolakoa behar zuen
|
sortzear
zegoen unibertsitateak. Sortuko dena Euskal Herriko Unibertsitatea da, ez Euskal Unibertsitatea.
|
|
2003
|
|
|
EHUrekin ez ezik, UEUko buruzagiak Nafarroako Gobernuko agintariekin ere bildu ziren
|
sortzear
zegoen Nafarroako Unibertsitate Publikoan euskarak eduki beharreko tokiari buruz hitz egiteko, baita UEUren beraren etorkizunari buruz ere. 1984ko uztailaren 27an Bakaikoa Roman Felones Hezkuntza eta Kultura sailburuarekin bildu zen eta bi proposamen egin zizkion.
|
|
|
Foru Hobekuntzaren Legeak euskara bakarrik euskalduntzat jo zitezkeen lurraldeetako hizkuntza ofiziala deklaratzean, erabilera, indio erretserbako erregimenean? kokatzen zuen110 Unibertsitateari zegokionez, Felonesen iritziz,
|
sortzear
zegoen unibertsitate publikoan itzulpen eta interpretazio saileko lizentziaturara mugatu behar zen euskararen tokia111 Beraz, bide hori antzua izan zen hasiera hasieratik.
|
|
|
Euskararen ezagutza baloratu egin behar zen irakasle berriak hartzerakoan, baina ez bestelako merituak edo bestelako gabeziak estaltzeko moduan.
|
Sortzear
zegoen gobernuaren lana zen euskalduntzearen mugak, epeak eta bitartekoak finkatzea72 1977ko udazkenean, bertako diputazioaren laguntzarekin Colegio Universitario Alavés en eratutako Euskarazko Katedraren burua Mitxelena izan zen eta Henrike Knörr izan zen bere lehen laguntzailea. 1979 urteen bitartean Mitxelena EHUko errektoreordea izan zen eta, haren itzalpean, asko izan ziren euskararen ezarrera atzeratu nahi izan zutenak, baina Mitxelenaren euskaltzaletasunik gabe, plangintza eta irakasle prestatuen hutsuneaz baliatuz73 Ezer ez, edo ezer gutxi egin zuten gabeziak betetzeko.
|
|
|
Izan ere, Orberen ustez, bi ziren, alderdi politikoez gain, aldarrikapenaren aldeko zirikatzaile lana egin behar zutenak: unibertsitateetako Euskal Kultur Taldeak eta
|
sortzear
zegoen Euskal Kultur Batzarrea. Ez zituen aipatu ere egiten ordura arte lan horiek bultzatzen aritutako pertsonak eta taldeak (Mitxelena, Orella, Leguina...).
|
|
|
Ez zituen aipatu ere egiten ordura arte lan horiek bultzatzen aritutako pertsonak eta taldeak (Mitxelena, Orella, Leguina...). Orbek ondo ezagutzen zuen EKTen ahulezia, hilabete batzuk lehenago, bilera bat izan zuelako beraiekin; eta are hobeto Euskal Kultur Batzarrea
|
sortzeko
zeuden zailtasunak, bera baitzen antolaketaren arduraduna. Unibertsitatearen alde Euskal Kultur Batzarra aurkezteak, «behar bada, solaskiderik egokiena» balitz bezala, ondo adierazten du UEUk dinamika propioa jarraitzen zuela 1977ko udaberrian, beste taldeetatik aldenduta.
|
|
|
Herri Batasuna
|
sortu gabe
zegoen garai hartan, eta ez zegoen iritzi bateraturik Ezker Abertzalean, aniztasuna zen sektore horren unibertsitateari buruzko iritzietan. Zehatz aldizkariak aitortu zuenez,
|
|
|
Tratamendu berezia merezi du kontsumitzaileak Berankorren Erregistroetan sartzeak. Labur labur, azterketa xehakatua egin behar denez, bertan sartzeak ondorio larriak ekar diezazkioke kontsumitzaileari, hala nola, banku kredituak ukatzea, ordainketa atzeratua duten ondasunak erosteari uko egitea, txartelak eskatzeari uko egitea, etab. Printzipioz, Lehia Babesteko Legeak oso irizpide zorrotzak ezartzen ditu erregistro hori
|
sortzeari
dagokionez. Garrantzitsua da aipatzea Berankorren Erregistroetako kudeatzaileak behartuta daudela interesatuei erregistroetan sartu direla jakinaraztera, informazioa jendearen eskura dauden iturrietatik sortzen denean izan ezik:
|
|
|
Telebista kateek beren irudia garbitu nahi dute, aurreko denboraldian ezabatuta, eta Parlamentuaren proposamenera hurbildu, kalitatezko haurrentzako programazioa
|
sortzearen alde
baitago. Nolanahi ere, ikusleen elkarteen kritikek eta parlamentuko agintaldiak eragina izan dutela dirudi, eta kateak ikusle txikienei begira jarri dira berriro.
|
|
2004
|
|
|
Euskaraz antzerkia egitea ezinbestekoa da, eta euskaraz egiten dugun antzerki hau beste herrialdeetara eramatea gure existentziaren arma, mugak apurtu eta gainditzeko bala. Oraindik, gure hizkuntzan lan asko dago egiteke eta jolas estetiko ikaragarri ederra daukagu gure imaginarioan, nire ustez
|
sortzeko
dagoena.
|
|
|
Lizarra Garaziko Akordioa bertan behera geratua bazen ere, anartean ez zen ABren baitako zatiketa gauzatu. Batasuna
|
sortu gabe
zegoen eta abertzale gehienak ABn zeuden. Ipar Euskal Herria abertzaletasunaren eredua omen zen orduan.
|
|
|
Bi gizarte dinamikaren eskuko diren jarduera horiek ez dute zertan bat bakarreko bilakatu. Hizkuntza ez da gainaxaleko komunikabidea, jadanik
|
sortua
dagoen mundu sinbolikoa transmititzekoa, giza mundu hori eratzen duen bitartekaria baino. Erabileraren izaera adierazten digu definizio horrek; ikasteak, besterik gabe, inondik inora bere baitan ez dituen tasunak eta ezaugarriak ditu hark.
|
|
2005
|
|
|
Ez gara inongo mahaitan eseriko, aurretik porrot bat irudikatzeko. Lanketa luzeagoa behar badu, egin dezagun, baina ez dezagun bake giro bat
|
sortzeko
dagoen giro hori etsipenera eraman.
|
|
|
Epe motzean horrelako erakunderik izango ez dugunez, ezinbestekoa da jada
|
sortuak
dauden erakunde publikoen inplikazioa. Hau da, kontsumitzaileen babesa ziurtatzeko, erakunde publikoek lege eta arauak sortu behar dituzte, eta hauek bete arazteko bide eraginkorrak ezarri.
|
|
|
Besteak beste, kontsumo arloan informazioa eta heziketa eskaintzen die kontsumitzaileei eta erabiltzaileei. Horrekin batera, jada
|
sorturik
dagoen legediarekiko errespetua ziurtatu nahi dute, baita kontsumitzaileen babeserako lege berriak bultzatu ere. Azken finean, azken helburua da bizi kalitatea hobetzea eta gizarte justuagoak lortzea.
|
|
|
Hemeretzigarren mendean, aldizkariak izan ziren, liburuak baino gehiago, kultura zein politika adierazgune nagusiak. Euren orrietatik ideia berriak eta zaharrak haizatu ziren, iritzi publikoa moldatuz oraindik
|
sortzeke
zeuden ikus entzunezko komunikabideen konkurrentziarik gabe.
|
|
|
Aseguruak kontratatzeko pizgarri fiskalak
|
sortzearen alde
daude, tasa igoerak estaltzeko.
|
|
|
Arazoak berez beragan daraman eduki politikoa gogoan edukiz eta gaur arteko azalpenak irakurriz gero, argi dago eztabaida eta borroka bizia
|
sortuta
dagoela lurralde etako talde eta alderdi politikoen artean. Fusioaren ondorioz nork eskuratuko aginte gehiago, nori egingo ote dion gehiago gorantz, hor gorabehera subjektiboa, benetan eraginkorra.
|
|
|
Artoizko Maianaren eguzalaba zen Martinek langabetu eta ume zaintzarako ofizioa ikasten pasatu zuen ondoko urtea. Etsamina lortu bezain laster, leku bat hitz emana zitzaion kantonamenduko hiriburuan
|
sortzear
zegoen haurtzaindegian. Martinaren lagun mina zen Elisek informatika jorratzen zerraikan eta, hirukotea osatzearren, Josyk garbitzaile enpresa batean kausitu zuen hondarrean behin behineko lana; egunero herritik joan behar zuen berrogeita hamar kilometrotara.
|
|
|
Gero eta gutxiago ulertzen zituzten kapitainaren istorioak. Herrialde urrun desagertuetan kokatuak edo oraindik
|
sortzeke
zeuden lurralde eta zibilizazioei buruzkoak behar zuten ez hanka ez bururik ez zuten ameskeria haiek. Hitzak asmatzen zituen, gero eta kriptikoagoak ziren bere paragrafoak.
|
|
2006
|
|
|
Donostiako Prim kalean zegoen Irrati Telebista Eskolan ikasi zuen hainbatek, artean telebista
|
sortu gabe
zegoela. Kataluniatik heldu ziren bikoizketaren profesionalek irakatsi zieten bikoizketaren ofizioa eta laster hasi ziren lanean.
|
|
|
Hau da, kofradiako lurrak, hiribildu gabekoak. Agurain, Gasteiz eta Trebiñu salbu?, Soportillako forua izango zuen, nobleen eskubideen defentsarekin erlazionatuta zegoena; eta, Vitoriako forua hiribilduetan, burgesiaren interesak defendatzen zituen testua zelako. Horrela, jada
|
sortua
zegoen egoera, kofradiako lurraldean hiribilduak agertzea, alegia, kofradiak onartu zuen beste hiribildu berrien eratzea galarazi nahian. Orellak ondorioztatzen du, kofradiaren etsaia ez dela botere monarkikoa, baizik eta hiribilduetako burgesia (Orella, 1984:
|
|
|
Izan ere, azken datuen arabera, erreserba hidraulikoak ahalmen osoaren %57, 4 hartzen du. Hondakinak
|
sortzeari
dagokionez, erakundeak hondakinak gaika ezabatzea eskatu zuen. Ildo horretatik, Ingurumen Ministerioak egindako txosten baten arabera, etxe bakoitzak tona bat eta erdi zabor sortzen ditu urtean.
|
|
|
“denbora izoztu eta bideo-jokoen mundua zeharkatzen duen uneko argazkia egin”, eta “etorkizunera begiratu eta zer daraman ikusi”. Hurrengo proiektuen artean, joera berriak sakonago ezagutzeko “Galeria Etorkizuna”
|
sortzea
dago; izan ere, jaialdiak “plataforma ona dira, baina batzuetan ez dute asko sakontzen” esan zuen Montxo Algora zuzendariak. Zinemaldia “inoiz ez da masiboa izaten saiatu”, baina beti espero izan dute “teknologia berriak atsegin dituen publikoa gustura sentitzea”, esan zuen.
|
|
|
Hala uste du, behintzat, Ekonomia Azterlanen Institutuak (IEE), baina, hala ere, dio desazeleraziorako joera mantendu egingo dela etorkizunean. IEEren 2006ko ekitaldirako koiuntura ekonomikoari buruzko azterlanak adierazten du bat bateko dezelerazio hori ez dela gertatuko, batetik, gaur egun etxebizitza berriak
|
sortzeko
dagoen erritmo “handia” dela eta, eta, bestetik, eurogunean 2007an aurreikusitako interes tasen “neurrizko” igoerak, denak batera hartuta, ez dutela erdi puntua gaindituko. Espainiako hipoteka gehienak egungo mailatik hamarren bat baino gehiago ez igotzea aurreikusten du, %4ra iritsi arte.
|
|
|
Yakin
|
sortuta
zegoen ordurako.
|
|
2007
|
|
|
Adibidez, goi mailako titulua lortu nahi duen irakasle gaia EGA, Hizkuntz Eskolako Goi Zikloa, IRALEko 2.HE, eta HAEEko 3.HE lortzeko azterketetara joango da. Ikasleak oposizioak noiz
|
sortuko
egoten dira, azterketa bat egin ahal izateko. Jakina, honek ikaslearen arreta erabat desbideratzen du.
|
|
|
Kale hizkera (hizkera informala) sortu eta aisialdiko hizkuntza ohituretan eragiteko guneak sortzen eta ereduak lantzen jarraitu behar dela erakusten dute datuek. Horretarako tresnak
|
sortzea
dagokigu euskararen normalkuntzan ari garenoi.❚
|
|
|
Urak liluratu egiten zaitu, hipnotizau. Beragaz batera eroango zaituala pentsau lei, barneak oihu txikiak
|
sortzen
dauz, haregaz inguruagaz, bat egiteko garrasika.
|
|
|
Horregatik, Pi y Margallek berak hurrengo hau idatzi zuen: «... badirudi nazio hau Errepublika izateko
|
sortuta
dagoela, Suitzaren edo Estatu Batuen tankeran».
|
|
|
Batetik, hizkuntzaren industria garatu eta egonkortzeko urrats erabakigarriak ematea, eta, hala, ikerketen emaitza eta gailuak merkatuaren beharretara egokitu eta produktuen komertzializazioa bideragarri bihurtzea. Bestetik, oinarri teknologikoko enpresa berriak sortzea eta dagoeneko
|
sortuta
daudenen egonkortasuna lortzea. Azkenik, jakintza sortzea, ildo estrategiko horretan I+G+Bko erronka eta helburuei autonomiaz erantzuteko ikertzaile talde sendoa prestatuz.
|
|
|
Ez nuen nahi, baina gogoratze ariketa hauetan hasteak arrisku hori dakar, eta orain ez daukat atzera egiterik. Elvis hil zen urtean
|
sortu gabe
zegoen kantu bat etorri zait orain gogora: abestia artean sortu gabea, eta kantaria bera ezagutzen ez nuena, Txema Viñasprek aurki nire espiritu eraginberan haren hazia utziko bazuen ere.
|
|
|
Kontua ez da erdara darabilgun lekuan euskara erabiltzea. Horrelabalitz, hizkuntza, jadanik aldez aurretik
|
sortua
dagoen esanahi pentsamendukultura ez linguistikoaren mundu sozialeko komunikazio tresna soila balitz, ezgenuke arazo larriegirik izango beharbada. Errealitate soziolinguistiko horineutrala balitz, zein ederki!
|
|
|
Baina presaka ibili behar da denbora amaitzen delako. Txostenak ohartarazten duenez, hurrengo hamarkadan herrialde aberatsetan elektrizitatea
|
sortzeko
dauden zentraletako asko beren bizitza baliagarriaren amaierara iritsiko dira eta ordeztu egin behar dira; garapen bidean dauden herrialdeetan, berriz, energia azpiegitura berriak eraikitzen ari dira, hazkunde ekonomikoa asetzeko. Espainian, Comillasko (Kantabria) Unibertsitate Pontifizioko Ikerketa Teknologikoen Institutuak egindako azterlan baten arabera, energia berriztagarrien potentziala Penintsulako elektrizitate eskaera baino 56 aldiz handiagoa izan daiteke 2050ean.
|
|
|
‘linces’ hotelean ibili eta berriak orientatzeaz arduratzen dira iristeak. Besteak beste Habboren sorkuntza egin daitezkeen jarduerak ‘taldeak’, 10 kredituko kostua; dagoeneko
|
sortuta
dagoen talde batekin bat egitea doakoa da. Habbowood ere badago, film sorkuntzarako gunea erabiltzaileen zati bat, on line tresnekin.
|
|
|
Herritarren parte hartzea benetan sustatu nahi duela esan du ezker abertzaleak, herrian
|
sortuta
dauden guneak eta mahaiei funtzionalitate eta erabakimen handiagoa emanez. Haren ustez, EAJk" itxura egiteagatik" sortu ditu azkeneko urteetan gune horiek (Euskararen Aholku Batzordea, Kultur Mahaia...).
|
|
|
Bestalde, Unibertsitaterakoa artean oso gutxirena zen, eta gutxi horien artean ez bereziki euskaldunena; bestalde, euskarak ez zuen berorietan inolako lekurik, lan tresna bezala. EHU
|
sortzeko
zegoen, gainera (1980), eta Deustua (1886, 1956, 1963) eta" Estudio General de Navarra" hura (1952, 1960) beste orbita batean zebiltzan.
|
|
|
Uste dut lehen galderari buruz gogoeta sakona ireki behar dela gizartean, bereziki iragarri berri dituzten ETB3 eta ETB4
|
sortzear
daudenean. Ez zait iruditzen, bestetik, ETB jarrita dagoenik euskararen normalizazioak XXI. mendeko lehen hamarkadaren bukaeran behar dituen parametroen neurrian, eta horretarako jaio ei zen besteak beste.
|
|
2008
|
|
|
Orain dela hogei urteko helburua euskara batua finkatzea bazen, edo ikastolak martxan ipintzea, edota egunkaria sortzea, edota ETB sortzea... Orain hori guztia
|
sortuta
dago eta" baliabideak, denbora eta dirua dago beste gauza batzuetarako". Euskara batua finkatzea lehentasuna izanik, orain 20 urte euskalkiak aipatzea zelan edo halan" tabua" zen.
|
|
|
Antzerako zerbait gertatuko da web 3.0 garaian ere. Ez dira soilik web 3.0 egitasmoak izango, baizik eta web semantikoaren elementuak jada
|
sortuak
dauden egitasmoei gehituko zaizkie.
|
|
|
batetik, hizkuntzaren industria garatzeko eta egonkortzeko urrats erabakigarriak ematea, eta, hala, ikerketen emaitza eta gailuak merkatuaren beharretara egokitzea eta produktuen komertzializazioa bideragarri bihurtzea. Bestetik, oinarri teknologikoko enpresa berriak sortzea eta dagoeneko
|
sortuta
daudenen egonkortasuna lortzea. Azkenik, jakintza sortzea, ildo estrategiko horretan I+G+Bko erronka eta helburuei autonomiaz erantzuteko ikertzaile talde sendoa prestatuz.
|
|
|
Betebehar hori lotuta dago zatikako ordainketa, atxikipen eta konturako sarrerak egiteko betebeharrarekin. Hirugarrenik, tributua dela-eta partikularren artean
|
sortutakoak
daude; hauek jasanarazpen, atxikipen eta konturako sarrerren egintzak dituzte sorburu. Laugarrenik, tributu betebehar erantsiak daude, hots, bestelako tributu betebeharrei loturiko diruzko prestazioak dira, besteak beste, berandutza korritua, epez kanpoko aitorpenen errekargua eta betearazpenaldiko errekarguak.
|
|
|
errealitatea versus hizkuntza. Jakina, ikuspegi horren arabera jadanik
|
sortua
dagoen errealitate soziala ez da (sozio) linguistikoa, hizkuntzaren bitartekaritzak ez baitu bere ezaugarririk itsatsi gizarte errealitate horren zentzu moldean.
|
|
|
Hori guztia gertatzeko baldintzak
|
sortuak
daudenean, berriz, jakina,
|
|
|
1890ean bertan, Azkue, La Abeja aldizkaritik, jarrera intelektuala erakusten ari zen artikulu baten bidez bere errebindikazio politiko kulturalak egitean: «emen ordu charrean ta zori gaiztoan
|
sortuta
dagozan eskolak edo escuela k zaurituten daue, gero ta zakonago?
|
|
|
Azkue hiztegi batzordeko buru zen, eta hasteko hiztegi berrian agertu beharreko neologismoak sortzeko eta hautatzeko irizpideak finkatu gura zituen. Alemanez horretarako segitzen ziren bideak ezagutu nahian Bähr i idatzi zion72, eta ondoren aleman eredua erreferente gisa hartuz gaiari buruzko artikulu bat idatzi zuen73 Akademiak lehendik
|
sortuta
zeuden euskarazko milaka neologismo ere bildu zituen, horretarako urgazleen laguntza baliatuz74.
|
|
|
1890 urtean, Azkuek, hogeita bost urte zituela, auzi hauei buruzko lehen artikulua idatzi zuen: «emen ordu charrean ta zori gaiztoan
|
sortuta
dagozan eskolak edo escuela k zaurituten daue, gero ta zakonago?
|
|
|
Hola 1900 urtean Azkue Berlingo Unibertsitateko Emil Hübner filologoarkeologoarekin jarri zen kontaktuan. Hübner ek baina, euskara katedra
|
sortzeko
zeuden oztopo ugarien berri eman zion377 Hala ere, Azkuek bere 1905eko hiztegian etsi gabe segitzen zuen: « ¿ No habrá en Oxford, Berlín ó Washington, ya que no dan señales de vida en este punto la Sorbona y la Universidad de Madrid, que son las más llamadas; no habrá en aquellos focos de lingüística quien acoja esta hermosa lengua[...]? »378 Dudarik gabe Azkuek gehiago espero zuen atzerritar unibertsitateengandik Espainiakoengandik eta Frantziakoengandik baino.
|
|
|
«Euzkeltzaindi ori ezta ba, euzkelidazle gustijen, edo geyengeyenen ordezkarija, ixan biar eban lez. Oker
|
sortua
dago, ba. Jayotzatik dauko lepua oker.» Eta horren haritik Hendaiako kongresua zekarren gogora:
|
|
|
Edonola ere, lau Diputazioek Akademiaren proiektua eta araudia onarturik, Gipuzkoako Diputazioaren jauregian, Donostian, egin zen 1919ko irailaren 21ean
|
sortzear
zegoen erakundearen batzarra. Bertan, Oñatin aukeraturiko Azkue, Urkixo, Eleizalde eta Campion akademikoek eta araudiak zehazturiko Jaungoiko Zale, Euzko Deya, Jesusen Biotzaren?
|
|
|
–Hedatu? diot, eta ez, sortu?,
|
sortuta
dagoelako dagoeneko. Badira hainbat hiztun, euskara ikasitakoak edo euskara ikasitakoen etxeetan jaioak direnak, eta hizkera hori badarabiltenak.
|
|
|
Horretaz gain, zerbitzu pribatuak hedatu egin ziren, batez ere maila pribilegiatuen eskaria asetzeko sortutakoak. Gainera, epe motzera ez zirudien arazoei irtenbidea emango zitzaienik (eta horrela izan da), osasun sistema bere zerbitzuak soilik biztanleriaren erdiari emateko gai baitzen eta osasun zerbitzu pribatu bat
|
sortu gabe
baitzegoen (hala ere, jendearen gehiengoak ezin izango zien gastuei aurre egin). Hezkuntza sisteman, ez zekiten zein instituziok egin behar zien aurre gastuei, gobernu federalak, errepublikek?
|
|
|
Jarduera sexual jarraituari dagokionez, berriz, emeengan, zelo? aldiak ez egoteak erreprodukzio aukerak areagotu zituen eta, familia
|
sortzearekin
dago lotuta hori. Hala, umeek bizirauteko aukerak areagotzen zituzten, eta espeziearen biderkatzea eragiten zen.
|
|
|
Programa instalatuta dagoenean, sendmail izeneko scripta
|
sortuta
egongo da/ etc/ init.d katalogoan, eta horren bitartez zerbitzaria martxan jar edo gera daiteke. Dena dela, ondo dago ziurtatzea ezen behar diren hiru paketeak instalaturik daudela:
|
|
|
Apache instalaturik baldin badago, aipatutako httpd edo apache scripta
|
sorturik
egongo da init.d katalogoan. Konfigurazio fitxategiak/ etc/ httpd/ conf edo/ etc/ apache2/ conf.d katalogoan kokatu ohi dira, baina datuen kokapena aldatu egiten da banaketaren arabera,/ var/ httpd,/ var/ www eta/ home/ httpd katalogoak izanik aukera ohikoenak.
|
|
|
Espezie exotiko inbaditzaileen alerta eta kontrol zentro bat
|
sortzearen alde
dago
|
|
|
Helburu onuragarriekin
|
sortuta
egon arren, zenbait sendagaik era askotako ondorio kaltegarriak eragin ditzakete. Nahi ez diren erreakzio horietako batzuk alergiak dira.
|
|
|
Horietan bermatzen da arriskurik ez dagoela; izan ere, naturak berak, Lurra etengabe bonbardatzen duten izpi kosmikoen bidez, LHCaren barruan pentsatuta daudenak baino partikula talka askoz ahaltsuagoak eragiten ditu. Materia arraroa
|
sortzeari
dagokionez, txostenak New Yorkeko Brookhaveneko Laborategi Nazionaleko azeleragailuan egin berri diren esperimentuak aipatzen ditu, LHCren esperimentuetan strangletak ez direla gertatuko frogatzeko. Zientzialariak ziur daude unibertsoan orain ezagutzen direnak baino askoz ere partikula astunagoak daudela, materia beltza deritzenak.
|
|
|
Andres Urrutia euskaltzainburuak gogoratu zuen Euskaltzaindia Hendaian
|
sortzekotan
egon zela, duela mende bat, baina azkenean ez zela helburua lortu. Piarres Aintziart Euskaltzaleen Biltzarreko presidenteak ere, nabarmendu zuen Herriko Etxearen parean sortu zela Biltzarra, 1901ean.
|
|
|
Stefan Schumacher (Gerolsteiner) aurrean zihoala, eta atzetik 24 laguneko ihesaldia
|
sortuta
zegoela Zubeldia eta Txurruka bertan zeuden, Damiano Cunegok (Lampre) jo zuen erasoa tropelean, Lombardan gora Sylvester Szmyd, Tadej Valjavec, Maxime Monfort eta Sandy Casar joan ziren berekin. Bi minutuko aldea lortu zuen talde horrek berehala, eta orduan jo zuen erasoa Mikel Astarlozak.
|
|
|
Tolosako inauterietakoak, herrikoiak, mexikarrak, geldirik jotzeko batzuk, martxak, pasodobleak… Guretzat kantu berriak direnak sartzen ditugu, baina errepertorioa betikoa da. Abestiak
|
sortuak
daude. Saiatzen gara gure egokitzapenak egiten, baina zaila da.
|
|
|
Bihar (igandea) hasiko dira Azpeitian karnabalak, sokamuturra izango da protagonistetako bat, eta gaur aurkeztu dute Zezen Beltz elkartea. Uztarria.com ek azaroaren 2an iragarri zuen elkartea
|
sortzear
zeudela, harrezkero bultzatzaileek hainbat bilera egin dituzte, jende askok hartu du parte, elkarteari izaera juridikoa eman diote (hasieran Zezen Gorri izena jarri nahi zioten, baina bada beste elkarterik izen horrekin), eta azkenean gaur egin dute aurkezpena, pilotalekuan sokamuturreko irudiaren ondoan. 25 bat lagun bildu dira Mikel Odriozolak eta Mikel Arrietak egin dituzte bozeramaile lanak, eta ondoren bazkaltzera joan dira.
|
|
|
1890ean bertan, Azkue, Bilboko La Abeja aldizkaritik, jarrera intelektuala erakusten ari zen artikulu baten bidez bere errebindikazio politiko kulturalak egitean: " emen ordu charrean ta zori gaiztoan
|
sortuta
dagozan eskolak edo escuela k zaurituten daue’ gero ta zakonago’ euskara maitea. Noiz ikusiko dauguz Euskal errian’ escuela orrek kenduta’ ikastegiak?" 22; eta hurrengo urteetan, Euskalzale eta Ibaizabal aldizkarietan, ez zion utzi mota bereko salaketa eskariak egiteari, kultura arloko profesional izateak ematen zion prestigioa baliatuz.
|
|
|
Jaioberriaren garuna ez da" tabula rasa" bat, ezer marrazturik ez duen paper zuria, baizik eta hainbat lerro dituena, zeinen gainetik bakarrik idatzi ahal izango baita. Hau da, mintzaira bezalako gaitasun baten posibilitatea,
|
sortzetik
dago gugan eta ez beste edozein espezietan. Horregatik ikasten du hain erraz hizketan haur batek eta hainbeste kostatzen da txinpantze bati zeinu mordoxka bat maneiatzen erakustea.
|
|
|
Baina, kontraesanez kontraesan, zalantzaz zalantza
|
sortua
dago Terra Sigillata nobela, eta bertako solaskide guztien arteko elkarrizketak ez du norabiderik zehazten, galderak pausatzen baino. Hartara, hitzaren aldeko hautua egitearekin batera, badago bestelako adierazpenik nobela honetan ere, hitzaren ahalmenean bai, sinetsi egin behar dela, baina, hitza bere horretan, ekinik ezean, horixe dela, hitz hutsa.
|
|
2009
|
|
|
Liburu dendetako apalategi onenetatik espioitza eta suspensea bota dituen genero berria konspirazio erlijioso historikoa esango diot, izen hoberik ezean, irakurzaletasunaren zifrak zertxobait puztu eta literaturaren kalitatearenak zeharo hondoratu dituen genero horixe,
|
sortu aurretik
zegoen barregarri gelditzera kondenatuta, Foucault en pendulua ri esker hain zuzen. Ecoren eleberriko hiru protagonistek, hasieran jolas modura, tenplarioek zazpi mende lehenago ehundutako konspirazio kosmiko bat asmatzen dute, baina azkenerako sinetsi egiten dute sortutako fikzioa.
|
|
|
Jakingo bagenu, beharbada ez ginateke hemen izango! Kluster bat
|
sortuta
dago sektorean, baina bere bidea egiten ari da, denbora behar du. Haren lanaren eragina urtebete, bi urte arte ez da ikusiko.
|
|
|
1986ko lehiaketarako, Bertsozaleen Elkartea
|
sorturik
zegoen, eta haren ardurapean egin zen lehia. Sebastian Lizasok (1958) irabazi zuen, bertsolaritza dialektikorako erraztasun handikoa, bertsolarien baliabideak erabiltzeko gaitasun apartekoduna.
|
|
|
Gerra aurreko ohitura hori ulertzeko sano garrantzitsua da garai haretan euskal dantza taldeak
|
sortzeko
egon zen mugimendua. Gerra aurretik Mungiako gizon bat heldu zen Jatabeko Batzokira eta zortzi ume aukeratu zituen ezpata dantzari taldea sortzeko.
|
|
|
Egia da Europar Batasuna Estatu palestinarra
|
sortzearen alde
dagoela, eta palestinarren diru emaile nagusia da, baina bere jarrera ez da israeldarren aurkakoa.
|
|
|
Bush, autonomia plan horren aldekoa izan zen. Amerikako Estatu Batuek, ordea, ez dute autonomia plan marokoarra babesten ezta laguntzen ere(?) Bush aurreko jarrerara itzuli da Administrazioa, Mendebaldeko Saharan Polisarioaren esku dagoen estatu bat
|
sortzeari
dagokionez, AEBetako iturri diplomatikoek uztailaren hasieran jakinarazi zutenez.
|
|
|
|
sortzeko
daude hemen.
|
|
|
Horretarako, eremu ezberdinak adierazi eta bildu nahiden informazioa zein den zehazten da. Liburu honetako eranskineko artxiboaFileMaker datu basearen euskarri informatikoa erabiliz
|
sortua
dago eta horrekerabilera erraz eta intuitiboa egiteko aukera ematen du.
|
|
|
Egokia al da joera hori? Zenbait egunkaritan editore grafikoaren postua
|
sortuta
dago aspaldi. Berak hartzen ditu erabaki nagusiak.
|
|
|
1990eko apirilaren 4an Jose Ramon Belokiren taldea aurkeztu zuen Eusko Jaurlaritzak, hau da, euskarazko beste egunkari baten ardura hartuko zuen taldea. Zurrunbiloa, beraz,
|
sortuta
zegoen.
|
|
|
Korapilo honen irtenbidea ziurtagiri jaulkitzaileen hierarkia
|
sortzean
dago. Ideia hau da:
|
|
|
Ontzi hondakinen ekoizpena 140 kilotik 170ra igo da pertsonako eta urteko Hala ere, mundu guztiak ez du positibotzat jotzen katalogo honetako mezua. Amigos de la Tierra elkarte ekologistaren ustez, hondakinak
|
sortzeari
dagokionez, “herritarrak nahasten dituzten irtenbide faltsuak” dira. Arduradunen iritziz, ontzien pisua murriztea lortu arren, gero eta gehiago daude, eta, beraz, azkenean, hondakinak handiagoak dira.
|
|
|
Halaber, nazioarteko elikagaien nortasun txartela
|
sortzearen alde
daude, osasun larrialdiak saihesteko.
|
|
|
Ingurumenarekiko errespetuan oinarritutako jarduera ekonomikoak industria kutsatzaileen gainetik daude enplegua
|
sortzeari
dagokionez. Hori da, behintzat, WWFk Bruselan aurkeztutako txosten batek ziurtatzen duena, ekonomia berdeak hiru milioi enplegu baino gehiago sortu dituela Europa osoan.
|
|
|
Txoke plan gisa, gazteek proposatzen dute beraiek izatea eskubide horiek eskatzen dituztenak, beren familiekin eta elkarteekin batera. Eskaera eta behar “errealei” buruzko informazioa, kontzientzia eta iritzia
|
sortzearen alde
daude, guztiontzako gizartea eraikitzeko. Aniztasunarekiko arreta Orainak aniztasunari arreta jarri behar dio, etorkizunean joera horri eutsi ahal izateko.
|
|
|
Euskal Herrian heavya estereotipo txarrez jositako mugimendua zen 80ko hamarkadaren erdialdean. Erdaldunekin lotzen zen musika mota hori, euskaraz heavya egiten zuen taldeak
|
sortzeke
baitzeuden artean. Orduan, batik bat, punka egiten zen, eta punka entzuten zuen euskal gazteriak.
|
|
|
Michele Alliot Marie Frantziako Barne Ministro eta Donibane Lohizuneko auzapezordeak erran berri du Euskal Herriko Laborantza Ganberaren
|
sortzearen alde
legokeela, baldin eta egitura horren bultzatzaileak ez balira horretaz baliatzen, euskal departamenduaren aldarrikatzeko. Baldintza hori EHLGko ordezkariei jakinarazi ziela ere erran zuen Michele Alliot Mariek.
|
|
|
Hori gainditu egin behar da. Denok dugu argi gatazka politikoa dela, ETA
|
sortu aurretik
zegoela eta desagertu ondoren ere jarraituko duela. Orduan, ETAk ezin badu konpondu, traba egiten du.
|
|
|
Beste hainbat herritan bezala, Gernika Lumon (Bizkaia) genero indarkeriaren aurkako taldea
|
sortzekotan
daude. Hain zuzen, biharko biltzeko deia egin diete parte hartu nahi duten eragile guztiei.
|
|
|
CPTk Espainiari leporatu dio nahita, atzeratzen? ari dela erakunde horren eraketa
|
sortua
egon luke tresna horrek eta, bermerik gabe, ari dela egiten hori osatzeko prozesua.
|
|
|
–Euskal Herriko historia osoan ezezagunena den aldi bati buruzko informazioa ematen digu. Oraindik Gasteiz, Zornoztegi eta Zarautz moduko herrixkak
|
sortu gabe
zeuden garaiaz ari gara?. Izan ere, haiek 700 urtetik aurrera sortu ziren.
|
|
|
Une honetan bizi dugun koiuntura politikoa, ilegalizazio egoerak eta gaur egunean zehar bozkatzeko egon diren oztopoak, koste bat izan dute. Beherakada espero zen, baina oinarri sendo bat
|
sortuta
dago eta aurrera begira lanean jarraituko dugu".
|