|
2000
|
|
|
Esan dudan bezala" Euskaraz Mintza" programa kontestualizatu egin behar da, eta horretarako nola sortu den kontatzea baino hoberik ez dago. Jakina denez gaur egun dena planifikatzen da eta dudarik ez dago dena planifikatu egin behar dela erakunde bakoitzak eta erakunde bakoitzaren barrenean
|
pertsona
bakoitzak ere, gure kasuan hizkuntzaren inguruan, zein betebehar eta zein helburuaren atzean egin behar duen lan barneratzeko. Honek gero ebaluaketa posiblea egiten du.
|
|
2007
|
|
|
Ingenium dohain intelektual edo natural bat bada, Genius Erroman etxeko bizitza jaiotzatik heriotzaraino zaintzen zuen jainko familiar babeslea zen. Baina hiri edo herri bakoitzak ere bere jeinua izaten zizun (izpiritu begiralea), eta eskualdeak edo lekuak berea halaber(, genius loci?, Virgiliok Eneidan), eta
|
pertsona
bakoitzak ere bai. Ponpeiako etxeetan behin eta berriro aurkitzen da etxeko jaunaren, jeinua?
|
|
|
Ingenium dohain intelektual edo natural bat bada, Genius Erroman etxeko bizitza jaiotzatik heriotzaraino zaintzen zuen jainko familiar babeslea zen. Baina hiri edo herri bakoitzak ere bere jeinua izaten zizun (izpiritu begiralea), eta eskualdeak edo lekuak berea halaber («genius loci», Virgiliok Eneidan), eta
|
pertsona
bakoitzak ere. Ponpeiako etxeetan behin eta berriro aurkitzen da etxeko jaunaren «jeinua» lararioan (etxeko jainko edo izpiritu babesleen txokoan) pintatua, eskaintza egiten jainkoei.
|
|
2010
|
|
|
Bigarrenez, behin baino gehiagotan esan dugun moduan, legea giza jokabidearen moraltasun erregela da, eta moraltasun hori behar dute, hala gizarteak, nola berori osatzen duen gizaki bakoitzak. Hortaz, legea bera giza erkidegoarentzat ez ezik, erkidego horretako
|
pertsona
bakoitzarentzat ere bada.
|
|
2011
|
|
|
Familia bakoitzak, baita
|
pertsona
bakoitzak ere, bere heziketa estilo propioa du, hau da, egokien deritzon hezteko era aplikatzen du intuizioz, nahiz eta ez konturatu.
|
|
2016
|
|
|
Gauza bakoitzak bere tokia izaten du,
|
pertsona
bakoitzak ere munduan bere lekua bilatu behar izaten duen bezalaxe. Leku hori aurkitu eta han eroso egon denean, zaila da toki berri baten bila hastea, eta traste eta paper haiek beste nonbait gordetzea bere burua berriz kokatzea bezain zaila dela iruditzen zaio.
|
|
2018
|
|
|
Etxeko lasagnak, adibidez, sei ordu inguru behar ditu; saltsak berak bakarrik, izan ere, bi edo hiru ordu hartzen ditu.Aurrez eginda datorrenak lagundu egiten du denbora hori aurrezten.ONGI HAUTATZEKO GAKOAKEz da erraza lasagnarik onena aukeratzea.Guztioi ez zaigu gauza bera gustatzen, eta diruz eta osasunez ere denak ez gabiltza berdin, eta nutrizio arloko eskakizunak ere bakoitzak bereak ditu.Pertsona bakoitza mundu bat da.Ramon de Cangas nutrizionistak kontsumo errazio zentzuzko bat ezarri du osasuntsu dagoen pertsona batentzat: 200 eta 250 gramo artekoa, baina tradiziori edo ohiko kontsumoari kasu egiteagatik, zehaztu du.Zeren balio kalorikoa kontuan hartzen badugu,
|
pertsona
bakoitzaren araberakoa ere izango da (egoera fisiologikoa, jarduera fisikoa, patologiak, lehendik hartu dituen elikagaiak), eta osagaiei buruz hitz egiten hasita, kontuan hartu dira egunean zehar egingo diren gainerako otorduak.Hortaz, nutrizio arloko semaforoan ageri diren aukeren artean, honako hauek proposatuko ditugu, betiere jarraibide hauek kontuan hartuta: Murriztu errazioa.Lasagna errazio... esne gaingabetua, osoko pasta eta berdurak.Era horretan, balio osasungarriagoetan ibiliko dira energia, gantza, gantz saturatua eta azukreak.Bereziki zaintzekoa da gatza, plater prestatuek kopuru handietan izaten baitute, eta, hori dela eta, oso noizbehinka jan behar dira.Hobe berdurekin.Nutrizio arloko semaforoan ageri diren aukeren artean, haragiz egindako lasagnek, batez beste, kopuru handiagoetan ematen dituzte aztertu ditugun mantenugaiak.Gatza bereziki.Horrexegatik, hobe da berdura lasagnak hautatzea.Zer da hobea, izoztua edo hozkailuan edukitzekoa. Aldea ez da nabarmena.Izozte prozesuak ia ez dio eragiten elikagaien nutrizio arloari, nahiz eta komeni den jakitea beti egon daitekeela aldaketaren bat ezaugarriren batean, elikagai freskoekin gertatzen den bezala:
|
|
2020
|
|
|
Nola lortu daiteke dieta orekatua. Kirol bakoitzak behar nutrizional ezberdinak ditu, eta
|
pertsona
bakoitzak ere. Praktikaren arabera elikadura bat edo beste bilatu behar da.
|
|
2021
|
|
|
Espero izatekoa zenez, etxean handitu zen gehien kontsumoa eta gastua, baina… zenbat zehazki? Elikadura Ministerioaren datuen arabera, etxeetan bakarrik begiratzen badugu, iaz 68 kg gehiago jan genituen pertsonako, eta 2019an baino 209 euro gehiago gastatu genituen(
|
pertsona
bakoitzeko ere). Horrek esan nahi du etxean urtean hartu genuen gastua aurreko urtean baino %14 handiagoa izan zela, eta per capita batez besteko gastua 1.715 euro ingurukoa izan zela.
|
|
|
Klima aldaketa geldiarazteko ohiturak eta bizimoduak NBEren dokumentuak kalkuluak egin ditu, eta aurreratu du 2040rako (2020rako) sortzen ditugun emisioen% 55 murriztuz soilik berma daitekeela 2100erako 1,5 ºC ez gainditzea. Hori gertatzeko, politikak eta egitura aldaketa handiak behar dira, baina planeta hau osatzen duen
|
pertsona
bakoitzak ere badu erantzukizuna. Roberto Alonso González Lezcano Efizientzia Energetikoan eta Jasangarritasunean aditua da, eta San Pablo CEU Unibertsitateko Eraikuntza Arkitektonikoetako irakasle titularra da.
|