|
2018
|
|
|
ESKERRAK: Mikel Goitiari, erakutsitakoagatik eta gai honetan
|
nire
ilusioa pizteagatik.
|
|
2020
|
|
|
a. Ez dut ahoan inolako aldaketarik nabaritu. b. Aldaketaren bat sumatu dut, baina orokorrean ondo jan dezaket. c. Ahoko ondoezak
|
nire
dieta aldatzera behartu nau. d. Pureak eta likidoak besterik ezin ditut hartu.
|
|
|
a. Ez dut aldaketarik sumatu. b. Aldaketak sumatu ditut, baina ez daukat minik. c. Min ematen didate eta eguneroko zereginetan zailtasunak ditut (gidatzeko, etxeko lanak egiteko...). d. Min ematen didate eta
|
nire
burua zaintzeko zailtasunak ditut (janzteko, mahai tresnekin jateko).
|
|
|
a. Ez, beti bezain ondo sentitzen naiz. b. Nekatuta nago, baina atseden hartuz nekea arintzen zait. c. Nekeak eguneroko zereginak egiteko mugatzen nau (janaria prestatu, erosketak egin) eta atseden hartu arren, ez da arintzen. d. Nekeak
|
nire
burua zaintzeko zailtasunak sortzen dizkit (janzteko, komunera joateko, dutxatzeko) eta atseden hartu arren, ez da arintzen.
|
|
2022
|
|
|
Aldi berean ezagutu ditut
|
nik
Oinarrizko Osasun Laguntza eta COVID, beraz kosta egiten zait bata eta bestea banatzea, batak bestearengan izan duen eragina argi ikustea, baina saiatuko naiz. 2021eko martxoan hasi nintzen Iturramako harreran administrari moduan lanean, 3 eguneko prestakuntza jaso ondoren eta lanpostua uzten zuen lankidearekin 2 egunez egon ondoren.
|
|
|
Nere ardura hau zen:
|
nik
erabakitzen nuen nora eta nola bideratu osasun etxearekin kontaktuan jartzea lortzen zuten pazienteak. Kontaktuan jartzea lortzen zutenak diot ze egunero atetik kanpora ilarak zeuden eta telefonoak etengabe jotzen zuen.
|
|
|
oihuak, irainak, eztabaidak. " Ez duzue telefonorik hartzen"," Ez diguzue hitzordurik eman nahi","
|
Nik
ez dizut zertan esan behar zintzurreko minik dudan edo ez"," Nik badakit ez dela COVID, eman hitzordua medikuarekin edo bestela."" Nola da posible hitzordurik ez egotea. Bertaratzen garenean medikuaren zain ez dago inor eta.
|
|
|
oihuak, irainak, eztabaidak. " Ez duzue telefonorik hartzen"," Ez diguzue hitzordurik eman nahi"," Nik ez dizut zertan esan behar zintzurreko minik dudan edo ez","
|
Nik
badakit ez dela COVID, eman hitzordua medikuarekin edo bestela."" Nola da posible hitzordurik ez egotea. Bertaratzen garenean medikuaren zain ez dago inor eta.
|
|
|
Harreran lanean denbora luzea zeramaten lankideak beste lanpostuetara joaten ikusi nituen, bertakoa ezin jasanik. Eta
|
ni
ere urduritasun honek harrapatu ninduen.
|
|
|
Nere ardura hau zen:
|
nik
erabakitzen nuen nora eta nola bideratu osasun etxearekin kontaktuan jartzea lortzen zuten pazienteak. Kontaktuan jartzea lortzen zutenak diot ze egunero atetik kanpora ilarak zeuden eta telefonoak etengabe jotzen zuen.
|
|
|
oihuak, irainak, eztabaidak. " Ez duzue telefonorik hartzen"," Ez diguzue hitzordurik eman nahi","
|
Nik
ez dizut zertan esan behar zintzurreko minik dudan edo ez"," Nik badakit ez dela COVID, eman hitzordua medikuarekin edo bestela."" Nola da posible hitzordurik ez egotea. Bertaratzen garenean medikuaren zain ez dago inor eta.
|
|
|
oihuak, irainak, eztabaidak. " Ez duzue telefonorik hartzen"," Ez diguzue hitzordurik eman nahi"," Nik ez dizut zertan esan behar zintzurreko minik dudan edo ez","
|
Nik
badakit ez dela COVID, eman hitzordua medikuarekin edo bestela."" Nola da posible hitzordurik ez egotea. Bertaratzen garenean medikuaren zain ez dago inor eta.
|
|
|
Harreran lanean denbora luzea zeramaten lankideak beste lanpostuetara joaten ikusi nituen, bertakoa ezin jasanik. Eta
|
ni
ere urduritasun honek harrapatu ninduen.
|
|
|
|
Ni
neu, oso pozik nago aurreko jardunaldietan parte hartzeko aukera eman zenidatelako. Oraingoan, esker onez... komunikazio bat itzuli nahiko nuke.
|
|
|
Pertsonek informazio asko adierazten dugu hitzak ez diren gauza askorekin, eta pandemia garaian informazio hau izugarri mugatu egin da.
|
Nire
kasuan, iritsi berria nintzen Osasun Mental Zentrora eta oraindik ez nituen paziente gehienak ezagutzen. Telefonoaren beste arian zegoen pertsonak bere beldur, behar eta ikuspegia azaltzen zizkizun baina isolamendu sentsazioa genuen denok.
|
|
|
Konfinamenduan, nolabait, mundua gelditu egin zen baina pertsonek oraindik eskaerak, instantziak eta dokumentazioa aurkeztu behar zituzten eta ez zegoen era pertsonalean egiteko aukerarik. Administrazio askok, gehienek,
|
nire
ustez, azkar egokitu ziren eta bere eskakizunak malgutu zituzten. Aukera zegoen Nafarroako Gobernuan sinatu gabeko instantzia bat aurkezteko.
|
|
|
Zirkuitu honetan lan egiten duten erizaina eta pediatra sarritan irten ziren gaixoen etxeetara, hauek babesteko asmoarekin. Bai senideek eta
|
nire
lankideek ere, esperientzia oso ona izan zela adierazi zuten.
|
|
|
Hala adierazten du Eduardo Andrade, Bizkaiko Batzar Nagusiko PPko batzarkideak: "
|
Nik
Diputatuari esan diot behin Batzarretan [Bizkaiko Batzar Nagusiak]. Ni abokatua naiz, eta Langraizen [Arabako kartzela] dauden nire bezeroek egoiliarrek baino askatasun handiagoa dute".
|
|
|
" Nik Diputatuari esan diot behin Batzarretan [Bizkaiko Batzar Nagusiak].
|
Ni
abokatua naiz, eta Langraizen [Arabako kartzela] dauden nire bezeroek egoiliarrek baino askatasun handiagoa dute".
|
|
|
" Nik Diputatuari esan diot behin Batzarretan [Bizkaiko Batzar Nagusiak]. Ni abokatua naiz, eta Langraizen [Arabako kartzela] dauden
|
nire
bezeroek egoiliarrek baino askatasun handiagoa dute".
|
|
|
Kasu batzuetan, ez zituzten beraien buruak legitimatuta sentitzen administrazioak ezarritako neurriak indarrean jartzeko eta horrek dilema etikoak planteatu zizkien zuzendariei, Conchak adierazten duen moduan: " Nor naiz
|
ni
egoiliarrei ez ateratzeko esateko ni neu etxera joan eta irteten banaiz. Zergatik, hemen bizi direlako, hau beraien etxea bada, ezin dira irten?".
|
|
|
Kasu batzuetan, ez zituzten beraien buruak legitimatuta sentitzen administrazioak ezarritako neurriak indarrean jartzeko eta horrek dilema etikoak planteatu zizkien zuzendariei, Conchak adierazten duen moduan: " Nor naiz ni egoiliarrei ez ateratzeko esateko
|
ni
neu etxera joan eta irteten banaiz. Zergatik, hemen bizi direlako, hau beraien etxea bada, ezin dira irten?".
|
|
|
" Begiekin irribarre egiten ikasi dugu". e. Kutsatzeko beldurra eta langileen osasun fisiko eta psikologikoa: " eta
|
ni
banaiz zomorroa sartzen duena?"
|
|
|
" Eta
|
ni
banaiz zomorroa sartzen duena. Hasieran oso gogorra izan zen, oso itogarria, gorputzean beldur bat eta itogarritasunaren itogarritasunez, esaten duzu," bua, ea sartzen den eta beste bat den [egoitzan zomorroa sartzen duena], eta horrela kentzen duzu mierda hau gainetik".
|
|
|
Zertan ari nintzen hor?
|
Ni
nire Norbere Babeserako Neurriekin nengoen, inprobisatzen joan ginen desinfekzio prozedura batekin, guri ez baitzitzaigun inoiz hil egoitzan gorpu hilarekin beste bat kutsa zezakeen pertsona bat. Egoitzako kalitatezuzendariak hamar prozedura edo protokolo inguru egin zituen.
|
|
|
Zertan ari nintzen hor? Ni
|
nire
Norbere Babeserako Neurriekin nengoen, inprobisatzen joan ginen desinfekzio prozedura batekin, guri ez baitzitzaigun inoiz hil egoitzan gorpu hilarekin beste bat kutsa zezakeen pertsona bat. Egoitzako kalitatezuzendariak hamar prozedura edo protokolo inguru egin zituen.
|
|
|
Egoitzako kalitatezuzendariak hamar prozedura edo protokolo inguru egin zituen. Noski,
|
nik
banekien zer egin behar nuen pertsona batek COVID pasatu ondoren, baina ni pertsonaren zain nengoen laguntza emateko, ez gorpu bat eramateko. Egokitzen zara, baina oso gogorra da."
|
|
|
Egoitzako kalitatezuzendariak hamar prozedura edo protokolo inguru egin zituen. Noski, nik banekien zer egin behar nuen pertsona batek COVID pasatu ondoren, baina
|
ni
pertsonaren zain nengoen laguntza emateko, ez gorpu bat eramateko. Egokitzen zara, baina oso gogorra da."
|
|
|
Osasun hezkuntza gure lanaren zati bat da, oso garrantzitsua
|
nire
ustez baina taldeka egiten dena prestatzeko, gehienetan etxean prestatu behar dugu.
|
|
|
Pandemia baino lehengo egoerara itzultzea ez da ona izanen, agian.
|
Nire
ustez sistema ona da, baina ongi erabiltzen ikasi behar dugu. Sistema publikoa hobetu behar dela argi dago.
|
|
|
|
Nik
uste dut gure lana ezinbestekoa dela, eta nekaturik gaude, bai, baina ilusioa berreskuratzeko garaia iritsi da, osasun sistema publikoa gure eskuetan dagoelako, eta merezi duelako bai, bere alde borrokatzeak.
|
|
|
Kontsultak berrasmatu egin ditugu. Profesional gisa, telefono bidezko arreta eta larrialdiko soziala berriak ziren
|
niretzat
.
|
|
|
Zaila izan da kalitatezko esku hartzea bermatzea, eta fase berri honetan, arreta normalizatuagoa ematen ari garenez, sentsazioa da egoera batzuek okerrera egin dutela, eta eragin handia izan dutela maila psikoemozionalean.
|
Nire
kontsultara etortzen ziren pertsona batzuek beren buruaz beste egin dute edo saiatu dira, beste batzuek behar bezala erabili dute beren biziraupena, eta, hein handi batean, bizi izandako egoerak larriagotu egin ditu aldez aurreko prekarietateegoerak. Zerbitzuetan aurreko egoerara itzuli gara, eta, kasu batzuetan, irisgarritasun txikiagoz, hala nola, Gizarte Segurantza, Atzerritar Saila (Extranjena)...
|
|
|
" Erretiratuen klubean telefono kate bat egin dugu, eta han behar izan zezaketen pertsonen berri genuen.
|
Nik
banekien seme alabak zituztela edo haiekin zeudela, edo haien osasuna ondo zegoela. 30 pertsona inguruko giza kate bat egin genueneta 60 pertsonetara iritsi ginen.
|
|
|
30 pertsona inguruko giza kate bat egin genueneta 60 pertsonetara iritsi ginen.
|
Nik
deitzen nuen gehien, baina, aldi berean, besteen informazioa jasotzen nuen, batzuk Whatsapp bidez eta ez zutenekin, telefonoz komunikatzen ginen. Zentzu horretan, eremu hori ondo zaindu ahal izan dugu.
|
|
|
Duela urte eta erdi jardunaldi hauek prestatzen hasi ginen, eta gaia aukeratu behar genuenean,
|
nire
irudikotz, COVID ahazturik izango genuen dagoeneko. Alabaina, bi urte luze hauetan asmatu ez dudan beste gauza bat besterik ez da izan zerrenda luze batean.
|
|
|
Denbora luze daramat Oinarrizko Osasun Laguntzan lanean, eta gustuko dut
|
nire
lana, baina krisi asko pasatu ditugu. Duela 15 urte edo gehiago, ordezkapenakmurrizten hasi zirenean eta denboraz larri hasi ginenean, gure lan baldintzak hobetzeko asmoz hasi zirenmugimendu batzuk; hala nola, 10 Minutuko Plataforma: bertan, gutxieneko 10 minutuko kontsultak eskatzen ziren.
|
|
|
Eta txertoen ondorio txarrak azpideklaratu egin dira,
|
nire
ustez, bete beharrezko deklarazioa ez egiteagatik.
|
|
|
Baina
|
nik
uste errebindikatu behar garela, ahaldundu behar gara, gu espezialistak gara, beste guztiak bezala eta gu gizakiaren espezialistak gara, eta farmakologiaz asko dakigu.
|
|
|
|
Nik
uste dut krisietatik ikasi egiten dela, eta krisiaren momentu honetan erne egon behar gara ikusteko zeintzuk diren gure sendotasunak eta ahuleziak mantentzeko, eta beste gauza batzuk aldatzeko, kontuan izanik edozein motatako osasun sistema izanda, Oinarrizko Osasun Laguntza sendo bat behar dela gizarte osorako osasun helburu justu eta bidezkoak lortzeko.
|
|
|
Aldi berean ezagutu ditut
|
nik
Oinarrizko Osasun Laguntza eta COVID, beraz kosta egiten zait bata eta bestea banatzea, batak bestearengan izan duen eragina argi ikustea, baina saiatuko naiz. 2021eko martxoan hasi nintzen Iturramako harreran administrari moduan lanean, 3 eguneko prestakuntza jaso ondoren eta lanpostua uzten zuen lankidearekin 2 egunez egon ondoren.
|
|
|
|
Ni
neu, oso pozik nago aurreko jardunaldietan parte hartzeko aukera eman zenidatelako. Oraingoan, esker onez... komunikazio bat itzuli nahiko nuke.
|
|
|
" Begiekin irribarre egiten ikasi dugu". e. Kutsatzeko beldurra eta langileen osasun fisiko eta psikologikoa: " eta
|
ni
banaiz zomorroa sartzen duena?"
|
|
|
" Eta
|
ni
banaiz zomorroa sartzen duena. Hasieran oso gogorra izan zen, oso itogarria, gorputzean beldur bat eta itogarritasunaren itogarritasunez, esaten duzu," bua, ea sartzen den eta beste bat den [egoitzan zomorroa sartzen duena], eta horrela kentzen duzu mierda hau gainetik".
|
|
|
Zertan ari nintzen hor?
|
Ni
nire Norbere Babeserako Neurriekin nengoen, inprobisatzen joan ginen desinfekzio prozedura batekin, guri ez baitzitzaigun inoiz hil egoitzan gorpu hilarekin beste bat kutsa zezakeen pertsona bat. Egoitzako kalitatezuzendariak hamar prozedura edo protokolo inguru egin zituen.
|
|
|
Zertan ari nintzen hor? Ni
|
nire
Norbere Babeserako Neurriekin nengoen, inprobisatzen joan ginen desinfekzio prozedura batekin, guri ez baitzitzaigun inoiz hil egoitzan gorpu hilarekin beste bat kutsa zezakeen pertsona bat. Egoitzako kalitatezuzendariak hamar prozedura edo protokolo inguru egin zituen.
|
|
|
Egoitzako kalitatezuzendariak hamar prozedura edo protokolo inguru egin zituen. Noski,
|
nik
banekien zer egin behar nuen pertsona batek COVID pasatu ondoren, baina ni pertsonaren zain nengoen laguntza emateko, ez gorpu bat eramateko. Egokitzen zara, baina oso gogorra da."
|
|
|
Egoitzako kalitatezuzendariak hamar prozedura edo protokolo inguru egin zituen. Noski, nik banekien zer egin behar nuen pertsona batek COVID pasatu ondoren, baina
|
ni
pertsonaren zain nengoen laguntza emateko, ez gorpu bat eramateko. Egokitzen zara, baina oso gogorra da."
|
|
|
Hala adierazten du Eduardo Andrade, Bizkaiko Batzar Nagusiko PPko batzarkideak: "
|
Nik
Diputatuari esan diot behin Batzarretan [Bizkaiko Batzar Nagusiak]. Ni abokatua naiz, eta Langraizen [Arabako kartzela] dauden nire bezeroek egoiliarrek baino askatasun handiagoa dute".
|
|
|
" Nik Diputatuari esan diot behin Batzarretan [Bizkaiko Batzar Nagusiak].
|
Ni
abokatua naiz, eta Langraizen [Arabako kartzela] dauden nire bezeroek egoiliarrek baino askatasun handiagoa dute".
|
|
|
" Nik Diputatuari esan diot behin Batzarretan [Bizkaiko Batzar Nagusiak]. Ni abokatua naiz, eta Langraizen [Arabako kartzela] dauden
|
nire
bezeroek egoiliarrek baino askatasun handiagoa dute".
|
|
|
Kasu batzuetan, ez zituzten beraien buruak legitimatuta sentitzen administrazioak ezarritako neurriak indarrean jartzeko eta horrek dilema etikoak planteatu zizkien zuzendariei, Conchak adierazten duen moduan: " Nor naiz
|
ni
egoiliarrei ez ateratzeko esateko ni neu etxera joan eta irteten banaiz. Zergatik, hemen bizi direlako, hau beraien etxea bada, ezin dira irten?".
|
|
|
Kasu batzuetan, ez zituzten beraien buruak legitimatuta sentitzen administrazioak ezarritako neurriak indarrean jartzeko eta horrek dilema etikoak planteatu zizkien zuzendariei, Conchak adierazten duen moduan: " Nor naiz ni egoiliarrei ez ateratzeko esateko
|
ni
neu etxera joan eta irteten banaiz. Zergatik, hemen bizi direlako, hau beraien etxea bada, ezin dira irten?".
|
|
|
Pertsonek informazio asko adierazten dugu hitzak ez diren gauza askorekin, eta pandemia garaian informazio hau izugarri mugatu egin da.
|
Nire
kasuan, iritsi berria nintzen Osasun Mental Zentrora eta oraindik ez nituen paziente gehienak ezagutzen. Telefonoaren beste arian zegoen pertsonak bere beldur, behar eta ikuspegia azaltzen zizkizun baina isolamendu sentsazioa genuen denok.
|
|
|
Konfinamenduan, nolabait, mundua gelditu egin zen baina pertsonek oraindik eskaerak, instantziak eta dokumentazioa aurkeztu behar zituzten eta ez zegoen era pertsonalean egiteko aukerarik. Administrazio askok, gehienek,
|
nire
ustez, azkar egokitu ziren eta bere eskakizunak malgutu zituzten. Aukera zegoen Nafarroako Gobernuan sinatu gabeko instantzia bat aurkezteko.
|
|
|
Duela urte eta erdi jardunaldi hauek prestatzen hasi ginen, eta gaia aukeratu behar genuenean,
|
nire
irudikotz, COVID ahazturik izango genuen dagoeneko. Alabaina, bi urte luze hauetan asmatu ez dudan beste gauza bat besterik ez da izan zerrenda luze batean.
|
|
|
Denbora luze daramat Oinarrizko Osasun Laguntzan lanean, eta gustuko dut
|
nire
lana, baina krisi asko pasatu ditugu. Duela 15 urte edo gehiago, ordezkapenakmurrizten hasi zirenean eta denboraz larri hasi ginenean, gure lan baldintzak hobetzeko asmoz hasi zirenmugimendu batzuk; hala nola, 10 Minutuko Plataforma: bertan, gutxieneko 10 minutuko kontsultak eskatzen ziren.
|
|
|
Eta txertoen ondorio txarrak azpideklaratu egin dira,
|
nire
ustez, bete beharrezko deklarazioa ez egiteagatik.
|
|
|
Baina
|
nik
uste errebindikatu behar garela, ahaldundu behar gara, gu espezialistak gara, beste guztiak bezala eta gu gizakiaren espezialistak gara, eta farmakologiaz asko dakigu.
|
|
|
|
Nik
uste dut krisietatik ikasi egiten dela, eta krisiaren momentu honetan erne egon behar gara ikusteko zeintzuk diren gure sendotasunak eta ahuleziak mantentzeko, eta beste gauza batzuk aldatzeko, kontuan izanik edozein motatako osasun sistema izanda, Oinarrizko Osasun Laguntza sendo bat behar dela gizarte osorako osasun helburu justu eta bidezkoak lortzeko.
|
|
|
Zirkuitu honetan lan egiten duten erizaina eta pediatra sarritan irten ziren gaixoen etxeetara, hauek babesteko asmoarekin. Bai senideek eta
|
nire
lankideek ere, esperientzia oso ona izan zela adierazi zuten.
|
|
|
Osasun hezkuntza gure lanaren zati bat da, oso garrantzitsua
|
nire
ustez baina taldeka egiten dena prestatzeko, gehienetan etxean prestatu behar dugu.
|
|
|
Pandemia baino lehengo egoerara itzultzea ez da ona izanen, agian.
|
Nire
ustez sistema ona da, baina ongi erabiltzen ikasi behar dugu. Sistema publikoa hobetu behar dela argi dago.
|
|
|
|
Nik
uste dut gure lana ezinbestekoa dela, eta nekaturik gaude, bai, baina ilusioa berreskuratzeko garaia iritsi da, osasun sistema publikoa gure eskuetan dagoelako, eta merezi duelako bai, bere alde borrokatzeak.
|
|
|
10
|
Nire
itxurari ez diot axola handiarekin erreparatzen: (2) Nire burua ez dut behar bezala zaintzen (1) Agian ez dut nire burua behar bezala zaintzen (0) Nire burua beti bezainbeste zaintzen dut
|
|
|
10 Nire itxurari ez diot axola handiarekin erreparatzen: (2)
|
Nire
burua ez dut behar bezala zaintzen (1) Agian ez dut nire burua behar bezala zaintzen (0) Nire burua beti bezainbeste zaintzen dut
|
|
|
10 Nire itxurari ez diot axola handiarekin erreparatzen: (2) Nire burua ez dut behar bezala zaintzen (1) Agian ez dut
|
nire
burua behar bezala zaintzen (0) Nire burua beti bezainbeste zaintzen dut
|
|
|
10 Nire itxurari ez diot axola handiarekin erreparatzen: (2) Nire burua ez dut behar bezala zaintzen (1) Agian ez dut nire burua behar bezala zaintzen (0)
|
Nire
burua beti bezainbeste zaintzen dut
|
|
|
11 Urduri sumatzen dut
|
nire
burua; Ezin diot mugitzeari utzi: (3) Oso maiz (2) Askotan (1) Ez askotan (0) Inoiz ez
|
|
|
(Izendatu 2 estrategia. Adibidez, guardia aurreko antsietatea baretzeko,
|
nik
kirola egin izan ohi dut.)
|
|
2023
|
|
|
Horretarako, errukiaren psikologiatik gure burua zaintzeko oinarrizko ideia batzuk partekatuko ditugu, eta meditazio praktika batzuk egingo ditugu; lasaitasuna eta afiliazio arnasketa, eta"
|
ni
autoerrukitsua" ren praktika Kristin Neff en metodologia jarraituz. Paul Gilbert-en erregulazio emozionalaren sistemak ere aztertuko ditugu, zailtasunen aurrean nola jokatzen dugun ulertzeko eta sufritzen dugunean oreka eta erresilientzia errukiz garatzeko.
|
|
|
Zuri geratu nintzen. (...) Ez nuen
|
nire
burua kontrolatzen jakin eta lehertu egin nintzen. Orduan esan zidan:
|
|
|
Erizaintzaren irakaskuntza funtzioa eta eskola ingurunea funtsezko bi tresnatzat jotzen ditut hura lantzeko. GRAL honen lehen urratsa da
|
nire
ibilbidean, ikastetxeetako
|
|
|
Erizaintzaren irakaskuntza funtzioa eta eskola ingurunea funtsezko bi tresnatzat jotzen ditut hura lantzeko. GRAL honen lehen urratsa da
|
nire
ibilbidean, ikastetxeetako
|