|
2010
|
|
|
3 Hitzarmen honen ondoreetarako, enplegu eta [okupazio] terminoetara biltzen dira lanbide prestakuntzako baliabideak lortzea eta enplegurako nahiz okupazio desberdinetarako onarpena, bai eta
|
lan
baldintzak ere.
|
|
|
|
Laneko
Nazioarteko Bulegoko Administrazio Kontseiluak, egokitzat jotzen duen bakoitzean, Konferentziari hitzarmenaren aplikazioari buruzko oroitidazkia aurkeztuko dio, eta hausnartuko du hitzarmena oso osoan edo zati batean berrikusteko aukera Konferentziaren eguneko aztergaien zerrendara biltzearen komenigarritasuna.
|
|
|
i)
|
Lanerako
, lana askatasunez aukeratzeko, laneko baldintza bidezko eta egokiak izateko, langabeziaren aurkako babesa jasotzeko, lan bera egiteagatik alokairu bera jasotzeko eta ordainsari bidezko eta egokiak izateko eskubidea;
|
|
|
i) Lanerako,
|
lana
askatasunez aukeratzeko, laneko baldintza bidezko eta egokiak izateko, langabeziaren aurkako babesa jasotzeko, lan bera egiteagatik alokairu bera jasotzeko eta ordainsari bidezko eta egokiak izateko eskubidea;
|
|
|
i) Lanerako, lana askatasunez aukeratzeko,
|
laneko
baldintza bidezko eta egokiak izateko, langabeziaren aurkako babesa jasotzeko, lan bera egiteagatik alokairu bera jasotzeko eta ordainsari bidezko eta egokiak izateko eskubidea;
|
|
|
i) Lanerako, lana askatasunez aukeratzeko, laneko baldintza bidezko eta egokiak izateko, langabeziaren aurkako babesa jasotzeko,
|
lan
bera egiteagatik alokairu bera jasotzeko eta ordainsari bidezko eta egokiak izateko eskubidea;
|
|
|
5.Komiteak artikulu honek eratorritako arazoetarik edozein erabaki behar duenean, estatu alderdi interesdunek ordezkari bat bidali ahal izango dute, Komitearen
|
lanetan
parte hartuko duenak, boto eskubiderik gabe, arazoa aztertu bitartean.
|
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute
|
lan
egiteko eskubidea, horrek bere baitara biltzen duela pertsona orok duen eskubidea, bizimodua ateratzeko aukera izateko, askatasunez aukeratu edo onartutako lanaren bidez, eta neurri egokiak hartuko dituzte eskubide hori bermatzeko.
|
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute lan egiteko eskubidea, horrek bere baitara biltzen duela pertsona orok duen eskubidea, bizimodua ateratzeko aukera izateko, askatasunez aukeratu edo onartutako
|
lanaren bidez
, eta neurri egokiak hartuko dituzte eskubide hori bermatzeko.
|
|
|
Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute pertsona orok duen eskubidea,
|
lan
baldintza bidezko eta egokiak izateko; lan baldintza horiek pertsona guztiei ziurtatuko dizkiete:
|
|
|
Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute pertsona orok duen eskubidea, lan baldintza bidezko eta egokiak izateko;
|
lan
baldintza horiek pertsona guztiei ziurtatuko dizkiete:
|
|
|
i) Alokairu bidezkoa eta berdina, balio bera duen
|
lanarengatik
, inolako bereizkeriarik gabea; bereziki, emakumeei gizonen pareko lan baldintzak ziurtatu behar zaizkie, alokairu bera ordainduz lan bera egiteagatik;
|
|
|
i) Alokairu bidezkoa eta berdina, balio bera duen lanarengatik, inolako bereizkeriarik gabea; bereziki, emakumeei gizonen pareko
|
lan
baldintzak ziurtatu behar zaizkie, alokairu bera ordainduz lan bera egiteagatik;
|
|
|
i) Alokairu bidezkoa eta berdina, balio bera duen lanarengatik, inolako bereizkeriarik gabea; bereziki, emakumeei gizonen pareko lan baldintzak ziurtatu behar zaizkie, alokairu bera ordainduz
|
lan
bera egiteagatik;
|
|
|
b)
|
Laneko
segurtasun eta higienea;
|
|
|
c) Guztientzat aukera bera, aurrerakuntza izateko, euren
|
lanean
, goragoko kategoria egokia eskuratzeari dagokionez, horretarako kontuan hartuko diren inguruabar bakarrak izango direla zerbitzuak emanez jardundako denbora eta gaitasuna;
|
|
|
2.Amei babes berezia eman behar zaie, zentzuzko epealdian, haurra jaio aurretik zein ostean.Epealdi horretan,
|
lan
egiten duten amei lizentzia eman behar zaie, ordainsariekin batera edo Gizarte Segurantzako behar besteko prestazioekin batera.
|
|
|
b)
|
Laneko
eta ingurumenaren higieneari buruzko alde guztiak hobetzeko;
|
|
|
3.Babes eta laguntza neurri bereziak hartu behar dira, haur eta nerabe guztien mesedetan, inolako bereizkeriarik egin gabe, seme alabatasunaren edo beste edozein ezaugarriren ondorioz.Haurrak eta nerabeak babestu behar dira ekonomia eta gizarte esplotazioaren aurka.Halakoak enplegatzen badira euren moralarentzat eta osasunarentzat kaltegarriak diren
|
lanetan
, edo euren bizitzarentzat arriskutsuak diren lanetan edo lan horiekin euren garapen normalari kalte egiteko arriskua sortzen bada, legeak enplegatze horiek zehatuko ditu.Halaber, estatuek adinaren inguruko mugak ezarri behar dituzte, muga horietatik behera debekatuta eta legeak zehatuta egongo dela haurren lan eskua alokairuko gisa enplegatzea.
|
|
|
...bes eta laguntza neurri bereziak hartu behar dira, haur eta nerabe guztien mesedetan, inolako bereizkeriarik egin gabe, seme alabatasunaren edo beste edozein ezaugarriren ondorioz.Haurrak eta nerabeak babestu behar dira ekonomia eta gizarte esplotazioaren aurka.Halakoak enplegatzen badira euren moralarentzat eta osasunarentzat kaltegarriak diren lanetan, edo euren bizitzarentzat arriskutsuak diren
|
lanetan
edo lan horiekin euren garapen normalari kalte egiteko arriskua sortzen bada, legeak enplegatze horiek zehatuko ditu.Halaber, estatuek adinaren inguruko mugak ezarri behar dituzte, muga horietatik behera debekatuta eta legeak zehatuta egongo dela haurren lan eskua alokairuko gisa enplegatzea.
|
|
|
...ntza neurri bereziak hartu behar dira, haur eta nerabe guztien mesedetan, inolako bereizkeriarik egin gabe, seme alabatasunaren edo beste edozein ezaugarriren ondorioz.Haurrak eta nerabeak babestu behar dira ekonomia eta gizarte esplotazioaren aurka.Halakoak enplegatzen badira euren moralarentzat eta osasunarentzat kaltegarriak diren lanetan, edo euren bizitzarentzat arriskutsuak diren lanetan edo
|
lan
horiekin euren garapen normalari kalte egiteko arriskua sortzen bada, legeak enplegatze horiek zehatuko ditu.Halaber, estatuek adinaren inguruko mugak ezarri behar dituzte, muga horietatik behera debekatuta eta legeak zehatuta egongo dela haurren lan eskua alokairuko gisa enplegatzea.
|
|
|
...alakoak enplegatzen badira euren moralarentzat eta osasunarentzat kaltegarriak diren lanetan, edo euren bizitzarentzat arriskutsuak diren lanetan edo lan horiekin euren garapen normalari kalte egiteko arriskua sortzen bada, legeak enplegatze horiek zehatuko ditu.Halaber, estatuek adinaren inguruko mugak ezarri behar dituzte, muga horietatik behera debekatuta eta legeak zehatuta egongo dela haurren
|
lan
eskua alokairuko gisa enplegatzea.
|
|
|
a) Inor ez da behartuko derrigorreko edo nahitaezko
|
lanik
egitera;
|
|
|
b) Aurreko idatz zatia ezin izango da interpretatu herrialde jakin batzuetan auzitegi eskudun batek ezarri zigorra betetzea debekatzeko, zigor hori derrigorreko
|
lana
denean, baldin eta herrialde horietan zenbait delitu zigor badaitezke, espetxealdi zigorraz ez ezik, derrigorreko lanekin ere.
|
|
|
b) Aurreko idatz zatia ezin izango da interpretatu herrialde jakin batzuetan auzitegi eskudun batek ezarri zigorra betetzea debekatzeko, zigor hori derrigorreko lana denean, baldin eta herrialde horietan zenbait delitu zigor badaitezke, espetxealdi zigorraz ez ezik, derrigorreko
|
lanekin
ere.
|
|
|
i) Aurreko b) idatz zatian aipatutakoez gain, normalean pertsona preso bati galdatzen zaizkion
|
lanak
edo zerbitzuak, legearen arabera emandako erabaki judizial baten ondorioz, edo halako erabakiaren ondorioz preso izan den pertsonari galdatutakoak, pertsona hori baldintzapeko askatasun egoeran dagoenean;
|
|
|
iv) Ohiko gizarte betebeharretara biltzen den
|
lana
edo zerbitzua.
|
|
|
3.Estatu alderdiek egoki diren neurri guztiak hartuko dituzte,
|
lan
egiten duten gurasoen haurrek eskubidea izan dezaten haurren zaintza zerbitzu eta instalazioak baliatzeko, halakoek horretarako ezarritako baldintzak betetzen dituztenean.
|
|
|
1.Estatu alderdiek haurren eskubidea aitortzen dute, babesa izateko esplotazio ekonomikoaren aurka eta edozein
|
lan
egitearen aurka, baldin eta lan hori izan badaiteke euren hezkuntzarako arriskutsua edo oztopoa, edo euren osasunarentzat edo garapen fisiko, mental, espiritual, moral edo sozialarentzat kaltegarria.
|
|
|
1.Estatu alderdiek haurren eskubidea aitortzen dute, babesa izateko esplotazio ekonomikoaren aurka eta edozein lan egitearen aurka, baldin eta
|
lan
hori izan badaiteke euren hezkuntzarako arriskutsua edo oztopoa, edo euren osasunarentzat edo garapen fisiko, mental, espiritual, moral edo sozialarentzat kaltegarria.
|
|
|
a)
|
Lan
egiteko gutxieneko adina edo adinak ezarriko dituzte;
|
|
|
b)
|
Lan
ordutegien eta baldintzen arauketa egokia xedatuko dute;
|
|
|
...sparruan egindako kasuan kasuko tresnen printzipioak eta arauak, bereziki, langile migratzaileei buruzko Hitzarmenean (97 zk.), abusuzko baldintzetan egindako migrazioei eta langile migratzaileen aukera eta tratu berdintasuna sustatzeari buruzko Hitzarmenean (143 zk.), langile migratzaileei buruzko Gomendioan (86 zk.), langile migratzaileei buruzko Gomendioan (151 zk.), derrigorreko edo nahitaezko
|
lanari buruzko
Hitzarmenean (29 zk.) eta derrigorreko lana abolitzeari buruzko Hitzarmenean (105 zk.),
|
|
|
...ta arauak, bereziki, langile migratzaileei buruzko Hitzarmenean (97 zk.), abusuzko baldintzetan egindako migrazioei eta langile migratzaileen aukera eta tratu berdintasuna sustatzeari buruzko Hitzarmenean (143 zk.), langile migratzaileei buruzko Gomendioan (86 zk.), langile migratzaileei buruzko Gomendioan (151 zk.), derrigorreko edo nahitaezko lanari buruzko Hitzarmenean (29 zk.) eta derrigorreko
|
lana
abolitzeari buruzko Hitzarmenean (105 zk.),
|
|
|
Aitortuz, Nazio Batuen organo desberdinetan, bereziki Giza Eskubideen Batzordean eta Gizarte Garapeneko Batzordean, bai eta Nekazaritza eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundean, Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundean eta Osasunaren Mundu Erakundean eta nazioarteko beste erakunde batzuetan langile migratzaileen eta horien familiakoen inguruan egindako
|
lanaren
garrantzia,
|
|
|
Kontuan harturik, atzerritar agirigabeak edo egoera irregularrean daudenak sarritan enplegatzen direla beste langile batzuk baino
|
lan
baldintza kaltegarriagoetan, eta zenbait enpresentzat hori interesgarria dela, halako lan eskua bila dezaten, lehia desleialaren bidez onurak lortzeko,
|
|
|
Kontuan harturik, atzerritar agirigabeak edo egoera irregularrean daudenak sarritan enplegatzen direla beste langile batzuk baino lan baldintza kaltegarriagoetan, eta zenbait enpresentzat hori interesgarria dela, halako
|
lan
eskua bila dezaten, lehia desleialaren bidez onurak lortzeko,
|
|
|
b) «Sasoiko langile» dira langile migratzaile guztiak,
|
lanaren
izaerarengatik, horien lana denboraldi baldintzen mende dagoenean, eta urteko sasoi batean bakarrik egiten denean;
|
|
|
b) «Sasoiko langile» dira langile migratzaile guztiak, lanaren izaerarengatik, horien
|
lana
denboraldi baldintzen mende dagoenean, eta urteko sasoi batean bakarrik egiten denean;
|
|
|
f) «Proiektu bati lotutako langile» dira langile migratzaile guztiak, halakoak enplegurako estatu batean onartzen direnean, aldi zehaztu baterako, euren enplegatzaileek estatu horretan gauzatzen duten proiektu jakin batean
|
lan
egiteko bakarrik;
|
|
|
ii) Epe mugatu eta zehaztuan gauzatzen badituzte lanbide jakitateak, merkataritzako jakitateak, jakitate teknikoak edo beste mota bateko jakitate oso espezializatuak behar dituzten
|
lanak
; edo
|
|
|
iii) Enplegurako estatuan euren enplegatzaileak hala eskatuta, aldi mugatu eta zehaztuan gauzatzen badute izaera iragankorreko edo laburreko
|
lana
;
|
|
|
eta enplegurako estatutik irten behar badute egonaldiko baimenaren epea agortu ondoren, edo lehenago, baldin eta aipatu zeregin edo eginkizun zehatza edo
|
lana
egiteari uzten badiote;
|
|
|
h) «Beregaineko langile» dira langile migratzaile guztiak, halakoek ordaindutako jarduera bat gauzatzen dutenean,
|
lan
kontraturik izan gabe, eta euren bizimodua jarduera horren bidez ateratzen dutenean, normalean eurak bakarrik edo euren familiakoekin lan eginez, bai eta beste edozein langile migratzaile ere, baldin eta enplegurako estatuko legeria aplikagarriak edo bitariko nahiz alderdi anitzeko akordioek aitortzen badute langile hori beregainekoa dela.
|
|
|
h) «Beregaineko langile» dira langile migratzaile guztiak, halakoek ordaindutako jarduera bat gauzatzen dutenean, lan kontraturik izan gabe, eta euren bizimodua jarduera horren bidez ateratzen dutenean, normalean eurak bakarrik edo euren familiakoekin
|
lan
eginez, bai eta beste edozein langile migratzaile ere, baldin eta enplegurako estatuko legeria aplikagarriak edo bitariko nahiz alderdi anitzeko akordioek aitortzen badute langile hori beregainekoa dela.
|
|
|
2.Langile migratzaileei eta horien familiakoei ez zaie galdatuko derrigorreko edo nahitaezko
|
lanik
egitea.
|
|
|
3.Artikulu honetako 2 paragrafoa gorabehera, zenbait delituri begira, estatuetako legeriek espetxealdi zigorrarekin batera derrigorreko
|
lanak
onartzen dituztenean, estatuek lan horiek ezarri ahal izango dituzte, auzitegi eskudunak hori berori jasoz eman duen epaia betetzeko.
|
|
|
3.Artikulu honetako 2 paragrafoa gorabehera, zenbait delituri begira, estatuetako legeriek espetxealdi zigorrarekin batera derrigorreko lanak onartzen dituztenean, estatuek
|
lan
horiek ezarri ahal izango dituzte, auzitegi eskudunak hori berori jasoz eman duen epaia betetzeko.
|
|
|
a) Artikulu honetako 3 paragrafoan jaso gabeko
|
lan
edo zerbitzuetarik edozein, normalean halakoak gauzatu behar dituela justizia arrunteko erabaki baten ondorioz atxilotuta dagoen pertsona batek edo gerogarrenean baldintzapeko askatasun egoeran utzi den pertsona batek;
|
|
|
c) Betebehar zibilen artean dauden
|
lan
edo zerbitzuetarik edozein, halakoak kasuan kasuko estatuko herritarrei ere galdatzen zaizkienean.
|
|
|
2.Kondena epai bat ematean, langile migratzaile batek edo horren familiako batek egindako delituarengatik, kontuan hartu dira horien egoerarekin zerikusia duten alde humanitarioak, bereziki, bizilekua izateko eta
|
lan
egiteko eskubidea errespetatzeari dagokionez.
|
|
|
2.Langile migratzaileak edo horien familiakoak ez dira gabetuko bizileku baimenaz edo
|
lan
egiteko baimenaz, eta ez dira kanporatuko lan kontratuak eratorritako betebeharren bat ez gauzatzeagatik, salbu eta betebehar hori gauzatzea beharrezko baldintza denean baimen horiek izateko.
|
|
|
2.Langile migratzaileak edo horien familiakoak ez dira gabetuko bizileku baimenaz edo lan egiteko baimenaz, eta ez dira kanporatuko
|
lan
kontratuak eratorritako betebeharren bat ez gauzatzeagatik, salbu eta betebehar hori gauzatzea beharrezko baldintza denean baimen horiek izateko.
|
|
|
Legeak behar bezala baimendutako funtzionarioetarik kanpo inork ezin ditu nortasun agiriak, estatu baten lurraldean sartzeko, egoteko, bizitzeko edo geratzeko baimenak edo
|
lan
egiteko baimenak konfiskatu edo hautsi, ezta halakoak hausteko ahaleginak egin ere.Agiri horiek konfiskatzea baimenduta dagoenean, konfiskatze hori ezin izango da gauzatu aldez aurretik zehaztutako jaso agiririk eman gabe.Inola ere ez da baimenduko langile migratzaile baten edo horren familiako baten pasaportea edo horren agiri baliokidea haustea.
|
|
|
a) Bestelako
|
lan
baldintza batzuk, hau da, aparteko orduak, lan ordutegia, asteko atsedenaldia, ordaindutako oporrak, segurtasuna, osasuna, enplegu harremanen amaiera eta legeria nahiz eginera nazionalekin bat etorriz halakoen artean dagoen beste edozein lan baldintza;
|
|
|
a) Bestelako lan baldintza batzuk, hau da, aparteko orduak,
|
lan
ordutegia, asteko atsedenaldia, ordaindutako oporrak, segurtasuna, osasuna, enplegu harremanen amaiera eta legeria nahiz eginera nazionalekin bat etorriz halakoen artean dagoen beste edozein lan baldintza;
|
|
|
a) Bestelako lan baldintza batzuk, hau da, aparteko orduak, lan ordutegia, asteko atsedenaldia, ordaindutako oporrak, segurtasuna, osasuna, enplegu harremanen amaiera eta legeria nahiz eginera nazionalekin bat etorriz halakoen artean dagoen beste edozein
|
lan
baldintza;
|
|
|
b) Bestelako enplegu baldintza batzuk, hau da, enplegurako gutxieneko adina, etxean
|
lan
egitearen inguruko murrizketa eta legeria nahiz eginera nazionalekin bat etorriz enplegu baldintzatzat jotzen diren gaietarik beste edozein.
|
|
|
1.Enplegurako estatuek ahal duten guztia egingo dute langile migratzaileei eta horien familiakoei aitortzeko aldi batez absente izatea, horrek eraginik izan gabe bertan egoteko edo
|
lan
egiteko duten baimenean, kasuaren arabera.Hori aitortzean, enplegurako estatuek kontuan hartu dituzte langile migratzaileen eta horien familiakoen beharrizan eta betebehar bereziak, batik bat, euren jatorrizko estatuetan.
|
|
|
d) Informazio eta laguntza egokia ematea langile migratzaileei eta horien familiakoei, abiatzeari, bidaiari, ailegatzeari, egonaldiari, ordaindutako jarduerei, irteerari eta itzulerari buruzko baimen eta formalitateei nahiz konponketei dagokienez, bai eta enplegurako estatuko
|
lan
eta bizitza baldintzei, aduana, diru eta tributu arauei eta egoki diren beste lege nahiz erregelamendu batzuei dagokienez ere.
|
|
|
Estatu alderdiek neurriak hartu dituzte, euren nazionalei begira hartutakoak baino kaltegarriagoak ez direnak, bermatzeko egoera erregularrean dauden langile migratzaileen eta horien familiakoen
|
lan
eta bizitza baldintzak bat datozela gaitasun, segurtasun eta osasun arauekin, bai eta giza duintasunaren printzipioekin ere.
|
|
|
2.Enplegurako estatuetan langile migratzaileek ordaindutako jarduera bat aukeratzeko askatasuna dutenean, ez da ulertuko langile migratzaileak egoera irregularrean daudenik, eta langile horiei ez zaie kenduko bizileku baimenik, ordaindutako jarduerari uzteagatik euren
|
lan
egiteko baimena edo antzeko baimena iraungi baino lehenago.
|
|
|
3.Ezin da interpretatu artikulu honen 1 eta 2 paragrafoetako xedapenek kalte egiten diotenik familiako kide horiei aitortutako eskubideari, enplegurako estatuan egon eta
|
lan
egiteko, hori berori aitortu dutenean enplegurako estatuko legeriak edo estatu horri aplikatzen zaizkion bitariko eta alderdi anitzeko tratatuek.
|
|
|
Langile migratzaileak ez dira egoera irregularrean egongo, enplegurako estatuan ordaindutako jarduera askatasunez aukeratzeko baimenik ez dutenean, eta langile horiei ez zaie bizileku baimenik kenduko ordaindutako jarduerari uzteagatik
|
lan
egiteko baimenaldia iraungi baino lehenago, salbu eta bizileku baimena esanbidez dagoenean ordaindutako jarduera jakin baten mende, jarduera horren ondorioz onartu direlako langile horiek. Langile migratzaile horiek eskubidea izango dute, lan egiteko baimenaldiak iraun bitartean, beste enplegu bat bilatzeko, herri lanetako programetan parte hartzeko eta berriro trebatzeko, lan egiteko baimenean ezarritako baldintzak eta mugak kontuan hartuz.
|
|
|
Langile migratzaileak ez dira egoera irregularrean egongo, enplegurako estatuan ordaindutako jarduera askatasunez aukeratzeko baimenik ez dutenean, eta langile horiei ez zaie bizileku baimenik kenduko ordaindutako jarduerari uzteagatik lan egiteko baimenaldia iraungi baino lehenago, salbu eta bizileku baimena esanbidez dagoenean ordaindutako jarduera jakin baten mende, jarduera horren ondorioz onartu direlako langile horiek. Langile migratzaile horiek eskubidea izango dute,
|
lan
egiteko baimenaldiak iraun bitartean, beste enplegu bat bilatzeko, herri lanetako programetan parte hartzeko eta berriro trebatzeko, lan egiteko baimenean ezarritako baldintzak eta mugak kontuan hartuz.
|
|
|
Langile migratzaileak ez dira egoera irregularrean egongo, enplegurako estatuan ordaindutako jarduera askatasunez aukeratzeko baimenik ez dutenean, eta langile horiei ez zaie bizileku baimenik kenduko ordaindutako jarduerari uzteagatik lan egiteko baimenaldia iraungi baino lehenago, salbu eta bizileku baimena esanbidez dagoenean ordaindutako jarduera jakin baten mende, jarduera horren ondorioz onartu direlako langile horiek. Langile migratzaile horiek eskubidea izango dute, lan egiteko baimenaldiak iraun bitartean, beste enplegu bat bilatzeko, herri
|
lanetako
programetan parte hartzeko eta berriro trebatzeko, lan egiteko baimenean ezarritako baldintzak eta mugak kontuan hartuz.
|
|
|
Langile migratzaileak ez dira egoera irregularrean egongo, enplegurako estatuan ordaindutako jarduera askatasunez aukeratzeko baimenik ez dutenean, eta langile horiei ez zaie bizileku baimenik kenduko ordaindutako jarduerari uzteagatik lan egiteko baimenaldia iraungi baino lehenago, salbu eta bizileku baimena esanbidez dagoenean ordaindutako jarduera jakin baten mende, jarduera horren ondorioz onartu direlako langile horiek. Langile migratzaile horiek eskubidea izango dute, lan egiteko baimenaldiak iraun bitartean, beste enplegu bat bilatzeko, herri lanetako programetan parte hartzeko eta berriro trebatzeko,
|
lan
egiteko baimenean ezarritako baldintzak eta mugak kontuan hartuz.
|
|
|
3.Langile migratzaileen
|
lan
egiteko baimena iraupen mugatukoa denean, enplegurako estatuak aukeran izango du, orobat:
|
|
|
4.Enplegurako estatuak baldintzak ezarriko ditu, enplegu bat gauzatzeko onartu den langile migratzaile batek beregaineko
|
lanak
egiteko baimena izan dezan.Kontuan hartuko da langilea enplegurako estatuan legez bizi izandako epealdia.
|
|
|
1.Bizileku baimenaren edo
|
lan
egiteko baimenaren baldintzak eta konbentzio honetako 25 eta 27 artikuluetan jasotako eskubideak gorabehera, langile migratzaileek tratu berdintasuna izango dute enplegurako estatuko nazionalekiko, hurrengo alorretan:
|
|
|
c) Langabeziaren aurka egiteko sortutako herri
|
lanen
programak eskura izatea;
|
|
|
d) Beste enplegu bat lortzea,
|
lanik gabe
geratuz gero, edo ordaindutako beste jarduera bati utziz gero, kontuan hartuz konbentzio honetako 52 artikuluan xedatutakoa.
|
|
|
2.Langile migratzaile batek alegatzen badu bere enplegatzaileak
|
lan
kontratuko baldintzak urratu dituela, langile horrek eskubidea izango du enplegurako estatuko agintari eskudunetara jotzeko, konbentzio honetako 18 artikuluaren 1 paragrafoak xedatutakoaren arabera.
|
|
|
2.Ezin da kanporatzea baliatu, langile migratzaile bat edo horren familiako bat gabetzeko bizileku baimenak eta
|
lan
egiteko baimenak eratorritako eskubideez.
|
|
|
1.Mugaz gaindiko langileek, konbentzio honetako 2 artikuluko 2 paragrafoko a) idatz zatian definitutakoek, izango dituzte IV. zatian aitortutako eskubideak, halakoak izan ditzaketenean enplegurako estatuko lurraldean egoteagatik eta
|
lan
egiteagatik, kontuan hartuz estatu horretan ez dutela ezarri euren ohiko bizilekua.
|
|
|
1.Sasoiko langileek, konbentzio honetako 2 artikuluko 2 paragrafoko b) idatz zatian definitutakoek, izango dituzte IV. zatian aitortutako eskubideak, halakoak izan ditzaketenean enplegurako estatuko lurraldean egoteagatik eta
|
lan
egiteagatik, eta eskubideok bateragarriak direnean estatu horretan sasoiko langile gisa duten izaerarekin, kontuan hartuz estatu horretan urteko sasoi batean baino ez daudela.
|
|
|
Langile ibiltariek, konbentzio honetako 2 artikuluko 2 paragrafoko e) idatz zatian definitutakoek, izango dituzte IV. zatian aitortutako eskubide guztiak, halakoak izan ditzaketenean enplegurako estatuko lurraldean egoteagatik eta
|
lan
egiteagatik, eta eskubideok bateragarriak direnean estatu horretan langile ibiltari gisa duten izaerarekin.
|
|
|
2.Proiektu bati lotutako langile batek alegatzen badu bere enplegatzaileak
|
lan
kontratuko baldintzak urratu dituela, langile horrek eskubidea izango du, enplegatzailearen gainean jurisdikzioa duen estatuko agintari eskudunetara jotzeko, konbentzio honetako 18 artikuluaren 1 paragrafoak xedatutakoaren arabera.
|
|
|
1.Beregaineko langileek, konbentzio honetako 2 artikuluko 2 paragrafoko h) idatz zatian definitutakoek, izango dituzte konbentzio honetan aitortutako eskubideak, bazter utzita
|
lan
kontratua zein langilek izan eta langile horiei bakarrik aplikatzen zaizkienak.
|
|
|
2.Horren inguruan, behar bezala kontuan hartuko dira,
|
lan
eskuaren inguruko beharrizanak eta baliabideak ez ezik, langile migratzaileen eta horien familiakoen beharrizan sozial, ekonomiko, kultural eta beste mota batekoak ere, eta migrazio horren ondorioak kasuan kasuko erkidegoei dagokienez.
|
|
|
i) Pertsona desgaituekin
|
lan
egiten duten profesionalen eta langileen prestakuntza sustatzea, konbentzio honetan aitortutako eskubideei dagokienez, eskubide horiek bermatzen dituzten laguntza eta zerbitzuak hobeto emateko helburuarekin.
|
|
|
iii) Pertsona desgaituen ahalmenak, merituak nahiz trebetasunak eta pertsona horiek
|
lan
egiteko tokiari eta lan merkatuari begira egiten dituzten ekarpenak aitor daitezela sustatzea;
|
|
|
iii) Pertsona desgaituen ahalmenak, merituak nahiz trebetasunak eta pertsona horiek lan egiteko tokiari eta
|
lan
merkatuari begira egiten dituzten ekarpenak aitor daitezela sustatzea;
|
|
|
a) Eraikinak, bide publikoak, garraioa eta barruko nahiz kanpoko beste instalazio batzuk, hala nola, eskolak, etxebizitzak, mediku instalazioak eta
|
lan
egiteko lekuak;
|
|
|
– Pertsona desgaituek aukera izan dezaten justiziara eragingarritasunez jotzeko, estatu alderdiek sustatuko dute justizia administrazioan
|
lan
egiten dutenen gaitasun egokia, baita poliziako eta espetxeetako langileena ere.
|
|
|
c) Pertsona desgaituei eta pertsona horiekin
|
lan
egiten duten langile espezializatuei mugigarritasunaren inguruko trebetasunetan gaitasuna eskaintzea;
|
|
|
4.Eskubide hori eragingarri egiteko helburuarekin, estatu alderdiek neurri egokiak hartuko dituzte, dela irakasleak enplegatzeko, desgaitasuna duten irakasleak barne, halakoak kualifikatuta daudenean zeinu hizkuntzan edo Braillean, dela hezkuntza maila guztietan
|
lan
egingo duten profesionalak eta langileak prestatzeko.Prestakuntza horrek bere baitara bilduko du kontzientzia hartzea desgaitasunaren eta komunikazio modu, baliabide eta formatu handigarri nahiz ordezko egokien, hezkuntza tekniken eta pertsona desgaituei laguntzeko materialen gainean.
|
|
|
1.Estatu alderdiek aitortzen dute pertsona desgaituek duten eskubidea
|
lan
egiteko, gainerakoen baldintza berberetan; horrek berarekin dakar eskubidea, bizimodua ateratzeko aukera izan dadin, askatasunez aukeratu edo onartutako lanaren bidez, pertsona desgaituentzako irekiak, integratzaileak eta eskuragarriak diren lan merkatu eta inguruetan.Estatu alderdiek babestu eta sustatuko dute lan egiteko eskubidearen egikaritza, baita enpleguak iraun bitartean desgaitasunen bat...
|
|
|
1.Estatu alderdiek aitortzen dute pertsona desgaituek duten eskubidea lan egiteko, gainerakoen baldintza berberetan; horrek berarekin dakar eskubidea, bizimodua ateratzeko aukera izan dadin, askatasunez aukeratu edo onartutako
|
lanaren bidez
, pertsona desgaituentzako irekiak, integratzaileak eta eskuragarriak diren lan merkatu eta inguruetan.Estatu alderdiek babestu eta sustatuko dute lan egiteko eskubidearen egikaritza, baita enpleguak iraun bitartean desgaitasunen bat jasaten duten pertsonen kasuan ere, neurri egokiak hartuz, legeria ematea barne; neurri horien artean izango dira:
|
|
|
1.Estatu alderdiek aitortzen dute pertsona desgaituek duten eskubidea lan egiteko, gainerakoen baldintza berberetan; horrek berarekin dakar eskubidea, bizimodua ateratzeko aukera izan dadin, askatasunez aukeratu edo onartutako lanaren bidez, pertsona desgaituentzako irekiak, integratzaileak eta eskuragarriak diren
|
lan
merkatu eta inguruetan.Estatu alderdiek babestu eta sustatuko dute lan egiteko eskubidearen egikaritza, baita enpleguak iraun bitartean desgaitasunen bat jasaten duten pertsonen kasuan ere, neurri egokiak hartuz, legeria ematea barne; neurri horien artean izango dira:
|
|
|
1.Estatu alderdiek aitortzen dute pertsona desgaituek duten eskubidea lan egiteko, gainerakoen baldintza berberetan; horrek berarekin dakar eskubidea, bizimodua ateratzeko aukera izan dadin, askatasunez aukeratu edo onartutako lanaren bidez, pertsona desgaituentzako irekiak, integratzaileak eta eskuragarriak diren lan merkatu eta inguruetan.Estatu alderdiek babestu eta sustatuko dute
|
lan
egiteko eskubidearen egikaritza, baita enpleguak iraun bitartean desgaitasunen bat jasaten duten pertsonen kasuan ere, neurri egokiak hartuz, legeria ematea barne; neurri horien artean izango dira:
|
|
|
a) Desgaitasun arrazoien ondoriozko bereizkeria debekatzea, edozein enplegu motaren inguruko arazo guztiei dagokienez, horien artean direla hautatze, kontratazio eta enplegu baldintzak, enplegu jarraitutasuna, lanbide aurrerakuntza eta
|
lan
baldintza seguru eta onuragarriak;
|
|
|
b) Pertsona desgaituen eskubideak babestea, gainerakoen baldintza berberetan izan ditzaten
|
lan
baldintza bidezko eta mesedegarriak, eta bereziki aukera eta ordainsari berdintasuna, balio bera duen lana egiteagatik, lan baldintza seguruak eta onuragarriak, jazarpenaren aurkako babesa barne, eta jasandako kalteengatiko konponketak;
|
|
|
b) Pertsona desgaituen eskubideak babestea, gainerakoen baldintza berberetan izan ditzaten lan baldintza bidezko eta mesedegarriak, eta bereziki aukera eta ordainsari berdintasuna, balio bera duen
|
lana
egiteagatik, lan baldintza seguruak eta onuragarriak, jazarpenaren aurkako babesa barne, eta jasandako kalteengatiko konponketak;
|
|
|
b) Pertsona desgaituen eskubideak babestea, gainerakoen baldintza berberetan izan ditzaten lan baldintza bidezko eta mesedegarriak, eta bereziki aukera eta ordainsari berdintasuna, balio bera duen lana egiteagatik,
|
lan
baldintza seguruak eta onuragarriak, jazarpenaren aurkako babesa barne, eta jasandako kalteengatiko konponketak;
|
|
|
c) Ziurtatzea pertsona desgaituek
|
lan
eta sindikatu eskubideak egikari ahal izatea, gainerakoen baldintza berberetan;
|
|
|
e) Bultzatzea pertsona desgaituen enplegu aukerak eta lanbide aurrerakuntza
|
lan
merkatuan, eta pertsona horiei laguntzea, enplegua bilatzeko, lortzeko edo enpleguari eusteko, eta berriro lanean hasteko;
|
|
|
e) Bultzatzea pertsona desgaituen enplegu aukerak eta lanbide aurrerakuntza lan merkatuan, eta pertsona horiei laguntzea, enplegua bilatzeko, lortzeko edo enpleguari eusteko, eta berriro
|
lanean
hasteko;
|
|
|
i)
|
Lan
egiteko lekuan pertsona desgaituentzako zentzuzko egokitzapenak egiten direla zaintzea;
|
|
|
j) Pertsona desgaituek
|
lan
merkatu irekian lan esperientzia har dezatela sustatzea;
|